Op vakantie met een •MAv witV ^.j^chten
O
Roggen aaien
op Texel
Toerisme
rtie
dB
WERELDWIJD WEG
Het World Wide Web, in de volksmond
meestal 'Het Internet' genoemd, stroomt
bijna over van toeristische informatie. Er
is bijna geen plek ter wereld of er is wel
iets over te vinden op één van de miljoe
nen sites van het web. Voor wie op reis
gaat is het Internet een onuitputtelijke
bron van informatie en mogelijkheden
om een reis te plannen.
Een hele aardige site over paarden is
Paula's Paardenpagina. Paardenliefheb-
ster Paula geeft informatie over diverse
soorten paarden en ook over ruiterva-
kanties op onder meer de Veluwe, in
Frankrijk, Australië, Canada en de Vere
nigde Staten.
Wie meer wil weten over Texel kan te
recht bij de Texel Infoservice, met veel
informatie over accommodaties, restau
rants en musea op ons grootste Wadden
eiland.
Wie niets heeft met paarden en roggen
maar gek is op andere dieren kan diverse
sites van de Nederlandse dierentuinen
bekijken. Artis Amsterdam heeft goede
webpagina's, maar ze komen erg traag
op het scherm. De mooiste website is die
van Burgers Dierenpark, met zeer veel
informatie. De site van het Noorder Die
renpark in Emmen is ook behoorlijk met
het nadeel van te veel tekst. Er is ook een
verzamelsite (nvdzoos) van alle parken.
Wie voldoende heeft aan een korte be
schrijving van een dierenpark (of een an
dere attractie) kan terecht op de pagina
met dagtrips van de Nederlandse Spoor
wegen.
http://huizen.dds.nl7paulakop
http://www.texelinfo.nl
http://www.nvdzoos.nl
http://www.artis.nl
http://www.burgerszoo.nl
http://www.zoo-emmen.nl
http://www,ns.nl/er-op-uit!
(TERDAG 23 MEI 1998
groep,
:n is vei
wen va
r»e, sam
andi
op
Jeugdvakanties
Ook deze zomer organiseert SMS weer zo'n 30 jeugdvakanties
in zowel Nederland als België. Dat blijkt uit de zojuist ver
schenen brochure van de Utrechtse touroperator die zich
heeft toegelegd op de organisatie van meerdaagse uitstapjes
voor jongeren van 6 tot en met 14 jaar. Naast de onvermijde
lijke survival-vakanties in de Belgische Ardennen zijn er - voor
de allerjongsten - sprookjesweken, kanotochten en trein- en
busreizen.
Informatie: SMS, Utrecht, telefoon 030 - 26 12 81 4.
Natuurweekend
Kennismaken met de campings en de natuur in Overijssel kan
via het Overijssels Bureau voor Toerisme (OBT). In samenwer
king met Staatsbosbeheer organiseert het OBT van vrijdag 5
tot en met zondag 7 juni 'het Natuurweekend'. Boswachters
staan klaar om tijdens wandelingen te wijzen op de mooiste
plekjes in de 'Tuin van Nederland'. Voor 40 tot 60 gulden per
standplaats (inclusief de activiteit en voor maximaal zes per
sonen) kan worden ingeschreven voor het weekend.
Informatie en schriftelijke aanmelding: Overijssels Bureau voor Toerisme.
Postbus 500,7600 AM Almelo. Telefoon: 05 46 - 53 55 35.
Pannenkoeken
Voor het 20ste achtereenvolgende jaar kwam het inmiddels
fameuze gidsje 'Pannenkoeken eten in Gelderland' uit. In het
boekje zijn de gegevens opgenomen van 29 Gelderse pannen
koekenhuizen met uiteraard hun specialiteit zoals spekpan-
nenkoek met kalfsragoüt ('De Steenen Camer' in Arnhem-
Zuid) en pannenkoek met huisgemaakte kipsaté ('Lochems
Pannenkoekenhuis' in Lochem). Het gratis boekje is op te vra
gen bij het Gelders Bureau voor Toerisme, telefoon 026 -
33 32 03 3.
Vaartochten
De Amsterdamse Rederij Naco, in mei begonnen met de vaar
tochten, heeft de Vechttocht bijna geheel veranderd. De heen
reis voert nog wel over het Amsterdam Rijnkanaal, maar de te
rugreis verloopt via een uitgebreide Vechtroute over Uitermeer
en Weesp. Op de vrijdagen wordt een bezoek gebracht aan het
sluizencomplex in IJmuiden en buitenplaats Beeckestijn in
Velsen. De tocht naar Spakenburg kan elke woensdag vanaf
22 juli worden gemaakt. Forteiland Pampus fungeert als be
stemming op de donderdagen en op de zondagen wordt dit ge
combineerd met een tocht naar het Muiderslot. Vertrek vanaf
De Ruyterkade in Amsterdam. Steiger 7 (achter CS).
Informatie en reserveren: 020 - 62 62 46 6.
Wandelroute Zutphen
Door Zutphen is een wandelroute uitgezet, die niet alleen
dwars door de historische binnenstad voert maar ook langs
zo'n veertigtal speciaalzaken waaronder antiek-, koffie- en
kunstnijverheidswinkels. De handzame, makkelijk in de bin
nenzak of een tasje passende vouwfolder kan worden aange
vraagd bij de plaatselijke VW, telefoon 05 75 - 51 93 55.
Britse popmuziek
Het roemruchte heden en verleden van de Britse popmuziek
bracht het Brits Toeristenbureau op het idèe een kaart uit te
geven met lokaties die iets met deze muziek te maken hebben
(gehad). Niet alleen wordt informatie verstrekt over plaatsen
waar de sterren zijn geboren en getogen, maar ook waar ze in
spiratie hebben opgedaan en/of waar vermaarde foto's en
films van de 'helden' zijn gemaakt. Of dat nu The Beatles zijn
of The Spice Girls. De kaart, in de vorm van een vouwblad, is
verkrijgbaar bij het Brits Toeristenbureau, telefoon 020 -
68 55 05 1.
Eurotunnel
Eurotunnel biedt autoreizigers tot en met 30 juni een voorde
lig retour met de shuttle service naar Groot-Brittanië. Een
driedaags retour kost tot die datum 195 gulden en is te boe
ken bij het reisbureau of in Amsterdam (telefoon 020 -
50 40 54 0) bij Eurotunnel, dat tot mei nog 'Le Shuttle'
heette. Daarnaast gelden de volgende tarieven: een vijfdaags
retour kost 's nachts (22.00-06.00 uur) 310 gulden en over
dag 355 gulden. Voor een standaard retour moet 550 gulden
worden betaald. Net als de andere tickets geldt het voor een
auto, ongeacht het aantal inzittenden.
Paradijs
Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten is eindbestemming van
een dagtocht die vanaf vandaag elke zaterdag kan worden ge
maakt. Onder de naam 'Paradijs' organiseren de Vereniging
Cultureel Erfgoed Zuid-Holland, Kunstgebouwen de Provinci
ale VW tot 26 september een rit per touringcar naar buiten
plaatsen, waarin rijke stedelingen zich vroeger terugtrokken.
Bezocht worden enige buitenplaatsen langs de Trekvliet in de
regio Den Haag, Rijswijk en Voorburg, waarna ten slotte 'Dui
venvoorde' wordt aangedaan. De kunstenaars Adriaan Nette
en Karen Lancel fungeren als reisleiders.
De geheel verzorgde dagtocht kost 49,50 gulden.
Informatie en reservering: Stichting Promotie Den Haag 070 - 36 35 67 6
en VVV/ANWB Rotterdam 010 - 41 40 00 0.
Kaasboerderijen
Het Nederlands Zuivelbureau gaf kort geleden opnieuw de fol
der uit met daarin gegevens (waaronder de bezoektijden) van
105 kaasboerderijen 'van Scheemda tot Venray'. In de geac
tualiseerde uitgave staan ook tips voor bezoeken aan kaas
markten en aan kaas gerelateerde musea. Het vouwblad is op
aanvraag verkrijgbaar bij het Nederlands Zuivelbureau, Post
bus 30, 2280 AA Rijswijk, telefoon 070 - 39 53 39 5.
trries en veulens grazend in de wei van de Lippizaner fokkerij in Lipica. roro nicoll loeffen
r ngs de lieflij'ke oprijlaan
ïan lindebomen, geplant
or elk paard dat naar de
)9-i22i aanse Rijschool in Wenen
ig. De lange allee eindigt bij
ruim vier eeuwen oude
ardenfokkerij van Lipica.
hter lage hekken staan de
roemde Lippizaners: tiental-
witte merries met hun
ikere veulens. Onbevreesd
irmen de jonge dieren rich-
ig hek en knabbelen brutaal
de door bezoekers uitge-
iken handen.
de oorlog in voormalig Joe-
slavië verleden tijd is, vinden
risten langzaamaan de weg
ug naar de stoeterij in Slove-
Het groenste land van Eu-
dewerke pa dat ten zuiden van Oos-
irijk ligt, maakte tot zeven
geleden deej uit van Joego-
vië. Maar meteen aan het be-
ivan de oorlog in 1991 ver
arde het kleine gebied zich
over ve: afhankelijk. Er is slechts tien
gen gevochten.
jewel Slovenië er dus redelijk
heid of:
die niet
or-secrel
carrière!
:en baan
ongeschonden van af kwam,
heeft de jarenlange oorlog in
het voormalige Joegoslavië wel
een gevoelige tik uitgedeeld.
Onder meer het toerisme heeft
te lijden gehad. Omdat vakan
tiegangers niet meer naar de
populaire kust van zuiderbuur
Kroatië durfden afreizen, had
dat ook zijn weerslag op de
stoeterij van Lipica. Het aantal
bezoekers nam sterk af.
Roerig
Door de eeuwen heen heeft de
fokkerij roerige tijden gekend.
Zowel in de Eerste als de Twee
de Wereldoorlog zijn de stevige,
temperamentvolle witte paar
den geëvacueerd naar andere
landen. Zo onstonden ook in
Italië, Hongarije en Oostenrijk
Lippizaner-fokkerijen. Met als
gevolg dat Lipica niet langer
'hofleverancier' bleef van de
Spaanse Rijschool in Wenen. De
Oostenrijkse fokkerij in Piber
kreeg het voorrecht de witte
viervoeters te leveren. Door de
ze voor Lipica vervelende ont
wikkeling besloot men daar de
paarden ook te gaan trainen en
zich niet meer alleen toe te leg
gen op de fok. De stoeterij kreeg
een enorme aantrekkingskracht
op toeristen die in de stallen
mochten kijken, trainingen
konden bijwoonden en in de
gelegenheid werden gesteld zelf
op een Lippizaner te rijden.
De Haarlemse Nicole Loeffen
(30): „Er kwamen tienduizen
den bezoekers, er waren twee
voorstellingen per dag. Doordat
de mensen door de oorlog uit
Joegoslavië wegbleven, heeft de
fokkerij veel paarden moeten
verkopen en zijn er nu nog
maar drie tot vier voorstellingen
per week. Ze zijn wel weer heel
hard bezig met fokken en trai
nen, maar daar is tijd voor no
dig. Het zal een paar jaar duren,
voordat ze weer op het oude ni
veau zijn."
Onbeperkt
Nicole verkoopt via 'Lipica
Travel' paardrijvakanties op de
stoeterij, voor beginners tot rui
ters op het allerhoogste niveau.
Met haar 'reisbureau aan huis'
gaat zij het derde seizoen in. Ni
cole: „Ik was achttien toen ik in
m'n uppie naar Lipica ging. Met
de trein. Ik zat er een week in
een hotel en reed elke dag twee
uur paard. Dat was gaaf. Je kon
er lekker in de stal rondhangen,
helpen met poetsen van de
paarden en opzadelen, kijken
naar andere lessen, trainingen
bijwonen, 't Leuke is dat je
overal bij kunt komen. Als je er
op vakantie bent, krijg je een
pasje en kun je er onbeperkt
rondlopen."
Nicole kwam bijna elk jaar terug
en omdat zij op een bepaald
moment zo goed op de hoogte
was met de situatie, werd haar
een paar jaar geleden gevraagd
of zij vakanties in Nederland
wilde gaan verkopen. „Ik moest
het heel serieus aanpakken en
een eigen bedrijfje oprichten.
Dan zou ik in Nederland het al
leenrecht krijgen voor de ver
koop van gespecialiseerde va
kanties. Ik ben er hoofdzakelijk
op in gegaan, omdat ik het zo
jammer vond dat er geen Ne
derlanders kwamen, 't Is zo'n
unieke bestemming, dat wilde
ik wel van de daken schreeu
wen."
mooie bestemming; ik zou het wel van de daken willen schreeuwen.
foto united photos de boer rob hendriks
Nicole Loeffen: „Ik vind Lipica zo'n
Sinds die eerste vakantie van
Nicole is er inhoudelijk niet veel
veranderd in Lipica. Nog steeds
kan er op elk niveau worden ge
reden. Ruiters en amazones die
op ten minste L-niveau rijden,
mogen op een hengst de dres-
suurles in. Deze hengsten zijn
getraind om zelfs de zwaarste
oefeningen, als passage, piaffe
en pirouettes, te doen. De trai
ningen op dit niveau worden
individueel gegeven. Voor be
ginners en gevorderden zijn er
twee weekprogramma's: zes
privélessen of twaalf uur les in
een groep (twee uur per dag).
Zij rijden op ruinen (gecastreer
de hengsten) die wat rustiger in
de omgang zijn. Wie geen dres-
suurlessen wil, kan kiezen voor
twaalf keer buitenrijden.
Nieuw in het pakket van Lipica
Travel zijn de zes lessen twee
span mennen, waarvoor de
merries van de stoeterij worden
gebruikt. Wie hiervoor kiest,
moet het klappen van de zweep
kennen. Twee paarden in het
gareel houden, is niet eenvou
dig. Ook nieuw is het los te boe
ken pakket van zes buitenritten.
De arrangementen bestaan ver
der uit zeven overnachtingen in
het Club Hotel op basis van
halfpension. Vervoer is er niet
bij inbegrepen. De prijs van de
arrangementen varieert van 675
tot 1125 gulden. Alleen hotel
(halfpension) kost tussen de 395
(laagseizoen) en 495 gulden
(hoogseizoen).
Voor familieleden en partners
die geen lessen wensen, is Lipi
ca ook aantrekkelijk. Op het ter
rein zijn tennisbanen, een golf-
court, een overdekt zwembad
en een casino. In de omgeving
zijn vele uitstapjes mogelijk,,
zoals naar de Sloveense bad
plaatsen aan de Adriatische kust
op zo'n 50 kilometer, de Itali
aanse havenstad Triëst (10 kilo
meter), de hoofdstad Ljubljana
(80 kilometer) en de grotten van
Skocjan of Postojna.
Informatie: Lipica Travel, Middenweg
147, 2024 XC Haarlem. Telefoon- en
fax-nummer: 023 - 52 65 45 4 (van
19.00 tot 21.00 uur). Anders bood
schap op antwoordapparaat inspre-
Lul)|
zen
Burfc
-del
i uitvoe
•ojecten
ondern n
'aarder
rea
ins en natuur zijn niet
i elkaar te scheiden. De
H eebenige is zowel vriend
vijand van al het andere
;n op aarde. In de nieu-
I 'Waterzaal van Ecomare,
ntrum voor wadden en
lordzee op Texel, staan
relaties tussen de mens
de zee centraal. Zowel
goede als de kwade. Het
de opzet dat bezoekers er
instens een half uur aan-
naam verpozen,
omare-directeur Jan Kui-
r noemt de Waterzaal 'de
iste zee-expositie van
iropa'. De bezoekers da-
als het ware diep af on-
rde zeespiegel. Acht grote aquaria
it een eigen thema tonen talloze
pecten van de zee. Aan het plafond
ngelen skeletten van onder andere
Ifijnen en vogels, in de vorm van
luchtparade. De Waterzaal be-
gt verwondering te wekken, te
luseren, maar ook te informeren,
soms te confronteren. Waarna de
zoeker zelf zijn/haar conclusies
ig trekken. In de trefwoordentaai
vormgevingsbureau BRS Prem
in a Vonk: theatraal, affectie, afwis-
rig, vrijheid van keuze en humor,
omare is al oud. De wieg was het
xels Museum in 1930. Vlak na de
log verhuisde het museum naar
a houten barak in het bos en in
55 belandde het op de huidige
ik bij het dorp De Koog, aan de
)d van een ter ere van Jac. P. Thijs-
aabgelegd duinpark. Pas halver
se de jaren tachtig kreeg Ecomare
huidige naam en werd de voor-
amste doelstelling 'het leveren van
n bijdrage aan het behoud en her-
'Ivan de kwaliteit van het wadden-
hied en de Noordzee, door het
schaffen van gerichte informatie',
en Ecomare werd gebouwd ging
- heel optimistisch - uit van
Een 'wuivende' zeehond in de nieuwe waterzaal van Ecomare op Texel.
foto salko
150.000 bezoekers per jaar. Jan Kui
per: „Mensen die geacht werden het
te weten, verklaarden ons voor gek.
Zoveel mensen zouden we nooit
trekken. Maar de afgelopen jaren
hebben we telkens rond de 250.000
bezoekers gekregen. We zijn uit ons
jasje gegroeid, we moesten uitbrei
den en vernieuwen. De vraag was al
leen hoe? We streven naar natuurbe
houd, dus verzetten we ons tegen
bouwplannen in de duinen. Het zou
ongeloofwaardig zijn geweest als wij
wél waren gaan uitbreiden in de dui
nen. Daarom hebben we de nieuw
bouw geheel onder de grond gereali
seerd."
Eb vloed
De Waterzaal is opgebouwd rond
een achttal zilte biotopen, zeg maar
leefgebieden. Een haven met wrak,
een waddengebied met mosselbank,
een gebied met grote invloed van de
getijden, het strand, enzovoorts. Er is
geen vaste route, en de expositie
heeft allerlei niveaus van diepgang.
„Ook de doorsnee bezoeker moet
bereikt worden. De Waterzaal mocht
niet het imago krijgen van een semi-
wetenschappelijk instituut", legt
Kuiper uit. De bezoekers kunnen zelf
veel doen en ontdekken. Op knop
pen drukken, one-touch vraagbaak
computers bedienen, eb vloed op
wekken, zandverschuivingen veroor
zaken, enzovoorts. Om de aquaria
heen wordt aandacht gevraagd voor
onder meer de invloed van de zee op
het klimaat en de gevolgen van de
zeespiegelstijging door het broeikas
effect. Er zijn filmzaaltjes waarin kor
te geluid-diaseries te zien zijn over
zeehonden, de Noord- en de Wad
denzee.
De informatie wordt op eigentijdse
wijze aangereikt: zo legt via een vi
deoscherm cabaretier Paul Haenen
uit wat het seksprobleem is van de
wulken in de Noordzeekustzone:
vrouwtjes worden mannetjes, door
het gif uit anti-aangroeiverf op
scheepswanden. De wulk sterft uit.
Het is een onderwerp dat Kuiper
aanspreekt. Hij is 'van huis uit' eco-
toxicoloog en ontdekte door prak
tijkproeven dat allerlei gifstoffen al in
veel lagere doses invloed hebben op
het zeeleven dan via laboratoriumte
sts werd aangenomen.
Er is ook gelegenheid levende zee
dieren aan te raken. De Waterzaal
heeft een aquarium (de
touch-pool) met roggen. Vis
sen met een zeer hoge aai
baarheidsfactor. Als ze zin
hebben. De zeehonden ont
breken overigens niet in de
Waterzaal. De bezoeker kan
ze onder water bewonderen.
Zeehonden
Ecomare is bij de ontwikke
ling van de Waterzaal niet
over één nacht ijs gegaan.
Half Europa is afgereisd. Kij
ken bij soortgelijke centra.
Uiteindelijk is er gekozen
voor een geheel nieuwe aan
pak, uniek in Europa. Nu is
de wolf Ecomare een soort bede
vaartsoord voor buitenland
se collega's, die bij Jan Kui
per en consorten komen kijken.
Toerisme is de economische kurk
waar Texel op drijft. Kuiper heeft er
vertrouwen in dat de zaak niet uit de
hand zal lopen. Je moet oppassen.
Wat wel kan en wat niet. Ecomare
mikt op eco-toeristen. Uit onderzoe
ken blijkt dat de meeste mensen nog
altijd naar de waddeneilanden ko
men om lekker uit te waaien, voor de
ruimte, de natuur en de rust. In die
formule is plaats voor Ecomare, niet
voor kartbanen die van het eiland
een soort pretpark maken. Je moet
de kip die gouden eieren legt niet
slachten."
Hoewel de Waterzaal toen nog niet
officieel open was, verricht Ecomare
al sinds oktober vorig jaar voortdu
rend publieksonderzoek. „Als we
voorheen vroegen wat men het
meest waardeerde, kwamen de zee
honden op de eerste plaats, dan héél
lang niks en vervolgens de rest. Nu
staan de zeehonden weliswaar nog
altijd op de eerste plaats, maar de
Waterzaal komt er vlak achter. We
zijn met deze uitbreiding een goede
weg ingeslagen richting volgende
eeuw", meent Jan Kuiper.
J