Schatbewaarders van de Gaelic-soi
Nederige John Wetton spe<
zich twee uur in het zweet
Imperium kiest voor
beperkend regieconcept
ROV: kracht,
macht en geweld
Cultuur&Kunst
Dertien premières in
Schouwburg De Meerse
Poëzie, kindertoneel
en muziek in de X
Chailly drukt stempel op 1 Okfn
MAANDAG 11 ME11998
chef jan rijsdam, 071 -5356444, plv chef ad vam
Particulierenkunstbeurs V oorschoten
voorschoten Mooie en betaalbare kunst en gratis goede wijn.
Dat zijn belangrijke bestanddelen van de Twaalfde Voorschoten-
se Particulierenkunstbeurs, die op 15,16 en 17 mei in het Am-
bachts- en Baljuwhuis aan de Voorstraat 12 wordt gehouden.
Voor prijzen tussen de dertig en drieduizend gulden zijn op de
beurs schilderijen, tekeningen, prenten, boeken en beeldhouw
werken te koop. Er wordt onder meer werk aangeboden van
Hermem Brood, Anton Heyboer en Van Daalhoff. De beurs is op
zaterdag van 10.00 tot 17.00 en op zondag van 11.00 tot 17.00
uur geopend. De toegang is gratis.
Stones ook naar Rusland
moskou The Rolling Stones hebben besloten Moskou toe te
voegen aan het reisschema van hun Bridges to Babylon tournee,
meldt persbureau Interfax. Wanneer het optreden zal plaatsheb
ben werd niet gezegd. Het wordt het eerste optreden van de
band in Rusland. De kaartjes, die vanaf morgen te koop zijn, zul
len tussen de 120 en 245 roebel gaan kosten.
Deepak Chopra in Noordwijk
noordwijki lij wordt de spiritueel goeroe van de jaren negentig
genoemd. Zijn boek 'De 7 spirituele wetten van succes' zou bij
vele beroemdheden en captains-of-indiistry op het nachtkastje
liggen. De naam van deze grootheid? Deepak Chopra. De goeroe
maakt nu ook muziek. Zijn eerste cd presenteert hij tijdens het
seminar 'Leven in Liefde', dat op 16 en 17 mei plaatsheeft in Ho
tel Oranje in Noordwijk. Aan de cd werkten Madonna, Demi
Moore, Martin Sheen, Goldie Hawn en Rosa Parks, de grondleg
ster van de US Civil Rights Movement, mee.
Kunstveiling 'Onder de boompjes'
leiden» Onder het thema 'Vrijheid' houden Amnesty Internatio
nal en Comité' Leiden-Amadia op zaterdag 16 mei een kunstvei
ling. Onder de hamer komen schilderijen, beeldhouwwerken en
keramiek van Leidse kunstenaars. De veiling begint om 13.00
uur in veilinghuis 'Onder de boompjes' aan de Nieuwstraat 38 te
Leiden. De opbrengst van de kunstwerken komt ten goede aan
beide organisaties. Kijkdagen: donderdag 14 mei van 11.00 tot
21.00 uur en vrijdag 15 mei van 11.00 tot 17.00 uur.
muziek
recensie li dy van der spek
Rijnlandse Orkest Vereniging met Filmmu
ziek en pianococert in F van G Gershwin.
Soliste, Nadejda Vlaeva, dirigent, Michel
Havenith. Gehoord 9/5 in de Advents-
kerk, Alphen aan den Rijn.
'May the force be with you' (ge
vleugeld citaat uit de film 'Star
Wars') is de groet van het Rijn
lands Orkest aan de luisteraar.
Nou, die groet kan je wel letter
lijk nemen. Kracht, macht en
geweld zijn niet van de lucht.
ROV koos voor zijn jubileum
concert nu eens niet voor de
traditionele, klassieke koek,
maar voor een soezenberg van
filmmuziek, overgoten met het
flamboyante pianoconcert in F
van George Gershwin
(1898-1937). Het eerste num
mer van John Williams 'Raiders
March' is zo oorverdovend hard
dat je je afvraagt of deze deci
bellen een hele avond lang te
verdragen zijn. Bovendien, blijft
zo'n concertante uitvoering op
den duur interessant?
Maar deze gedachten nemen
onmiddellijk de wijk voor het
tweede werk op het program
ma, een weergaloos gespeelde
Gershwin. De 23-jarige Nadejda
Vlaeva is hier in Nederland nog
geen echte beroemdheid, maar
dat komt wel. Haar optreden is
overrompelend. Met vingertjes
van elastiek, buitengewoon ele
gant spel regelrecht vanuit haar
ziel, werpt zij zich op de pia
nopartij. Met een geraffineerd
gevoel voor timing en ritmiek
danst ze over de toetsen.
Het bloedmooie middendeel
begint met een melancholische
melodie van de klarinetten en
hobo's, ondervangen door de
grote strijkers. Vlaevas spel is
hier heel intens en spiritueel.
De gestopte trompet zingt een
typisch tragische Gershwin-
sound, violen drenzen tegen de
pianopartij aan, het gaat je op
een aangename manier door
merg en been.
Na de pauze is de filmmuziek
stukken draaglijker. Niet alleen
het grote koper en slagwerk ko
men nu tot zijn recht. Beelden
uit Schindlers List doemen op,
dreiging, angst en geweld over
heersen; de violen raken van
slag. De concertmeester Suus
Bijleveld soleert met een krach
tige volle toon in James Homers
'Music from Apollo 13' waar
door de zigeunerachtige tragiek
body krijgt.
In 'Jurassic Park-Highlights'
vliegen de Dino's je om je oren,
zware plompe voetstappen ver
beelden het grote koper. Glas
gerinkel, chaos ten top in een
spectaculaire uitvoering van het
jubilerend ROV. Klasse.
(een circus-achtige/acrobati-
sche voorstelling uit Engeland,
de verrassing van het Edin
burgh Festival) één van de op
vallende gasten.
Galerie De Meerse begint ko
mend seizoen met een grote
tentoonstelling met werk van
Herman Brood en eindigt de rit
met een manifestatie rond het
thema 'bruggen' in samenwer
king met Galerie ARTRA in
Nieuw-Vennep en Kunst 2001
in Badhoevedorp.
Tijdens de presentatie van het
programma blikte de directie
alvast voorzichtig terug op het
nog lopende seizoen. Het aantal
theaterbezoekers in de Meerse
stabiliseert zich op iets boven
de tachtigduizend. Een achter
uitgang vergeleken met vorig
seizoen, die vooral wordt ver
oorzaakt door een lichte terug
gang in de belangstelling voor
amateuruitvoeringen.
Het seizoensprogramma
1998/1999 is verkrijgbaar bij
Schouwburg De Meerse, tel:
023-5625253.
hoofddorp john oomkes
Schouwburg De Meerse en'The
ater Het Oude Raadhuis in
Hoofddorp krijgen komend sei
zoen 194 theaterproducties
voor de kiezen, variërend van
dans en circus tot klassieke mu
ziek, muziektheater en toneel.
Dertien voorstellingen beleven
in Hoofddorp hun landelijke
première. In de cabarethoek
kan Hoofddorp pochen op lan
delijke toppers uit de eredivisie:
Herman Finkers, Brigitte Kaan
dorp, Theo Maassen, Freek de
Jonge, Mini Maxi en de weer
teruggekeerde Karin Bloemen.
Het programma, dat deze
week werd gepresenteerd, om
vat verder onder meer de komst
van de Oezbeekse wereldmu-
ziek-ster Yulduz Usmanova,
maar ook de circusact van The
Flying Karamazov Brothers, de
Zuidafrikaanse musical Sikulu,
de Argentijnse cast van Tango!
en de Japanse percussiegroep
Taiko to Tabla.
Op het terrein van theater is
onder meer Momentary Fusion
recensie wim koevoet
John Wetton Band, gehoord op 9 mei ir
in Alphen aan den Rijn.
Jongerencentrum Het Kasteel was zater
dagavond half leeg maar in de beleving
van de sympathieke Britse zanger/bassist
John Wetton was de zaal juist half vol. Hij
zwoor het kleine maar uitzinnige publiek
nog eens terug te komen voor een optre
den.
De loopbaan van Wetton is een heel merk
waardige. Met zijn symfonische rockfor
matie Asia maakte hij in het begin van de
jaren tachtig mega-omzetten. De kenners
wisten al vóór deze door de critici gehate
bajid wat Wetton allemaal kan door zijn
verrichtingen bij Roxy Music en - vooral -
King Crimson en UK. Wetton putte zater
dagavond ook rijkelijk uit het oeuvre van
die groepen. Dat leverde zinderende ver
tolkingen op van nummers als 'Starless',
'Easy Money', 'Rendez-Vous 6:02' en 'In
the dead of night'.
Relatief speelde hij maar weinig van zijn
niet geheel geslaagde nieuwe solo-plaat
'Arkangel'. Het publiek was vooral geko
men voor de oude successen en Wetton
deed daar niet moeilijk over. Bij elk van die
oude stukken noemde hij het 'bouwjaar'.
„Ook dit was een hit toen jullie moeder
nog moest worden geboren", voegde hij
zijn toch al voor een flink deel grijzende en
kalende publiek toe.
Sinds Asia probeert Wetton het met ver
schillende bands dan wel geheel op eigen
houtje. Pas de laatste drie jaar zit er weer
wat beweging in zijn in het slop geraakte
loopbaan. Toch zijn het vooral zijn bijdia-
gen aan concerten en platen van anderen
die de aandacht trekken. Zoals de recente
live-plaat van de vroegere gitarist van Ge
nesis, Steve Hackett. Op de foto's van die
cd, met opnamen van nog geen jaar gele
den, oogde Wetton trouwens aanzienlijker
slanker dan zaterdag in Het Kasteel.
Zijn stem lijdt echter geenszins onder zijn
uitdijende postuur. Wetton's uit duizen
den herkenbare zang komt het meest tot
zijn recht in wat gedragen, door synthesi
zers flink aanzwellende mi
Maar hij blijft ook overeind in
sche setting. In Het Kasteel
breid de tijd voor zo'n intei
stekkers'.
Wetton, zelf hard op weg na
had een jonge band bij zich,
stuk prima muzikanten. Som
kers meenden in de toetsenm
lid van IQ te herkennen
daarover was niet te verkrijgei
Wetton, die in stadions en
met tienduizenden mensi
speeld, werkte zich in Alphei
lijk massaal naar het Eui
keek, twee uur in het zweet en
voor een toegift van een kwaï
die pieken en vooral dalen
baan heeft de nederige Wett<
allures met de vuilnisman
Hij bedankte en prees zijn pi
keer („Het is een eer om
spelen") na een concert
problemen in het begin na,
zeer geïnspireerd was.
■rm r~7
P
re
[eda
luilüU H
hi iksvot
dat c de pie
Clannad kabbelt voort als een beekje in een bijna vlak landschap
-dag in
^kje ovi
«ide
ide
EBtï Ei
123-ja
De klanken van de Ierse folk
groep Clannad zorgen al jaren
voor verdeeldheid in kringen van
muziekliefhebbers. Sommigen
vinden het 'new-age-achtig ge
zang om bij in slaap te sukkelen'.
Anderen noemen het gouden
keeltje van zangeres Maire Bren-
nan een sleutel 'om even te ont
snappen aan de werkelijkheid en
weg te dromen naar romantische
oorden'. Hoe het ook zij, de mu
ziek van Clannad kabbelt voort
als een beekje in een bijna vlak
landschap.
amsterdam harry de jong/gpd
Ook het recent verschenen album
Landmarks is geen uitzondering op die
regel. Maire (spreek uit: Moja) neuriet
sereen voor zich uit en beroert af en
toe de harp. Haar broer en ooms on
dersteunen haar met tal van oorspron
kelijke muziekinstrumenten zonder
daarbij ook maar eenmaal flink uit de
slof te schieten.
Hoewel Clannad altijd maar weer
meer van hetzelfde aflevert, zijn broer
Ciaran, zus Maire en hun ooms Noel
en Padraig Duggan gedreven muzi
kanten die voor de volle honderd pro
cent achter hun muziek staan. Voor
hen is de afgelegen streek Donegal in
het noordwesten van Ierland nog altijd
een uiterst rijke muzikale voedingsbo
dem. De familie woont dan wel in Du
blin, maar beschikt over een fraaie
tweede stulp in Donegal. Zee, bergen,
bossen, het is er allemaal voorhanden.
En er wordt nog heel traditioneel
oud-Iers (Gaelic) gesproken. Een
streek waar de Brennans en de Dug-
gans zich al vele generaties lang thuis
voelen. Ze zingen daarom ook nog
steeds in het Gaelic en je moet de mu
zikanten nageven dat ze daarin heel
standvastig zijn. Want het is hen maar
al te vaak voorgehouden dat je als ar
tiest met die taal niet ver komt. Maar
Clannad wil een traditie trouw blijven.
„In de pub van onze pa in Donegal
hebben we door de jaren heen de
mooiste liedjes gehoord. Gezongen in
het Gaelic door stokoude bezoekers",
aldus Ciaran Brennan. „Ook onze
grootouders hebben tientallen songs
aan ons doorgegeven. Die hebben we
allemaal op banden vastgelegd. We
zijn dus eigenlijk een beetje de schat
bewaarders van oude Gaelic-songs. Elk
jaar met kerst kun je ons in de pub van
in zijn kamer in het
American Hotel. Zijn z
smeerd naar Hilversum,
visie-opname. Geen no
Noel en Padraig binnens [Jj
bier uit de koelkast te p!
geen vrouw die hen vt
toespreken. Want de hei
liefst dat een interview
feestje wordt. Ciaran om
dat de muziek van Clan
sen wel een beetje is a
de traditionals waar hij
„Het is allemaal een m grote
wikkeling. We zijn in
onze eigen muziek
en over vijftig jaar word
weer beschouwd als tra ra8-
folk." om h
De composities voo^0
Landmarks zijn gemaal- y.heih
huis even buiten Dubl
met uitzicht over de baa uurüj
De leden van Clannad ha ters e
voor een jaar gehuurd
maal op de nieuwe pl<|ert"d<
concentreren. „Het uitz BCh zc
inspirerend", vinden Q een
Padraig achteraf. „We
leen de baai, maar ookb
avond kwam er wel een
deur.
„Toen we in dat huis
den we nog helemaal
die nieuwe nummers m(k n
We waren helemaal bla zowei
verloop van tijd kwam
vanzelf. We zagen vanui :daga<
voorbeeld een brug, wa de Be
vroeger de schepen mei
uitzwaaiden. De tranena]s
ten zijn, hebben ons g< lijk sl<
het schrijven van een s
men we op het idee oi
kenningspunten in de oi
men en daar een liedje
Er staat bijvoorbeeld et
taal nummer op de plaa
pub model heeft gesti
vroeger na een opname
Allemaal Landmarks voc
„Het is de eerste keerd
manier gewerkt hebben
helemaal geen druk v
Maar we zijn nu dan ene 10 a«
positie dat we ons wel ei |[een
nen trekken zonder dal
hoeven maken of er we
zorgei
ivij daa
i we
lolitie
of ze
ookji
Clannad: altijd maar weer meer van hetzelfde.
den n
tij alle
binnenkomt. Niet dat gel "8en
band
foto cpd rijk voor ons is geweest
onze pa in Donegal vinden. We zingen
dan alle traditionele liedjes die we ken
nen voor wie het maar wil horen.
Meestal is ook Enya van de partij, nog een paar jaar in Clannad gezon-
Want zij is tenslotte Maire's zuster en gen."
hoort ook bij de familie. Ze heeft zelfs Ciaran gaat er eens goed voor zitten
we niet in deze busines
gaat ons nog altijd om
hóe ouder we worden,
onze tradities koesteren
theater
recensie wunand zeilstra
'Leiden Peststad', theaterproductie naar de roman van Albert Ca
mus door Toneelgroep Impenum Tekst: Bart Vieveen. Regie
Clara Smit, Jaap Slagman en Bart Vieveen Gezien 8/5, Impenum
Theater. Oude Vest Leiden. Aldaar nog te zien 14. 15. 16. 21,
22,23/5.
Bij gelegenheid van het veertigjarig jubileum is
toneelvereniging Imperium niet op de feesttoer
gegaan. In tegendeel, Leiden Peststad' kun je
niet bepaald een vrolijke productie noemen. Bo
vendien is de gehele onderneming in zekere zin
zelfs een gewaagd artistiek experiment. De aan
pak getuigt van lef, is echter dermate zorgvuldig
en consequent uitgewerkt dat het uiteindelijke
resultaat slechts gedeeltelijk is geslaagd.
De thematiek van 'Leiden Peststad' is gebaseerd
op de roman van de Franse schrijver Albert Ca
mus. De handeling is ingrijpend aangepast, met
andere teksten aangevuld en verplaatst naar de
stad Leiden. Volkomen onverwachts is in Leiden
de pest uitgebroken. De stad raakt volledig geïso
leerd. Wat deze onontkoombare confrontatie met
de overal aanwezige dood voor de plaatselijke ge
meenschap betekent, wordt uitvoerig belicht. De
lotgevallen van enkele inwoners worden al vertel
lend op de voet gevolgd.
Spelers en publiek zitten kris kras door elkaar in
de zaal opeengepakt. De scheidslijn tussen zaal
en toneelpodium is zo veel mogelijk opgeheven
om de intensiteit van de gespeelde gebeurtenis
sen te optimaliseren. Centraal staat een bak wa
ter met waxinelichtjes, waarschijnlijk ter nage
dachtenis van de doden. Daarboven loopt een rat
in een kooi. Verder is er vrij weinig licht. Visueel
gebeurt er niets, men appelleert hiermee nadruk
kelijk aan het inbeeldingsvermogen van de toe
schouwer. Alles draait om het luisteren naar de
voortdurend wisselende stemmen van de spelers.
'Leiden Peststad' wordt aldus in de letterlijke be
tekenis van het woord een 'luisterspel' met af en
toe ter afwisseling een lied. Vooral aan het einde
zorgen de 'Saint James Infirmary Blues' en het nu
bijna ironisch overkomende Wonderful World'
voor gevoelige momenten.
Het klinkt paradoxaal, maar toch is deze produc
tie slechts ten dele geslaagd te noemen - niet on
danks maar juist vanwege het consequent door
gevoerde regieconcept. Door voor deze strakke,
sobere enscenering te kiezen legt Imperium zich
beperkingen op. Na verloop van tijd komt deze
aanvankelijk spannende en opvallende productie
als het ware in een doodlopende straat terecht. Er
is geen weg meer terug, de gekozen aanpak dient
te worden volgehouden, maar levert dramatech
nisch niets meer op. De bewust gekozen beper
kingen binnen het regieconcept keren zich lang
zaam maar zeker tégen de voorstelling.
leiden irene nieuwenhuuse
De nieuwe koers van het cul
tureel centrum de X blijkt aan
te slaan. Behalve wereldwijde
muziek en kindertheater krij
gen sinds kort ook literatuur
en poëzie aandacht in de X.
Komende vrijdag, bijvoor
beeld, komen de dichters weer
aan hun trekken. Tijdens de
manifestatie 'Gedichten, be
kijk het maar' lezen poëten
hun gedichten voor.
„We willen laten zien", al
dus John Witteman van het
cultureel centrum, „dat de
twee gebruikers van het pand,
het Leidse Volkshuis en de X,
ook in creatieye zin iets ge
meenschappelijks hebben en
niet alleen hun voordeur de
len." De manifestatie wordt 's
middags om 16.00 uur ge
opend. Vanaf 21.00 uur staat
het nieuwe literaire podium
open voor de dichters.
Het Leidse Volkshuis en de
X houden op 16 mei een Ti-
bet-dag. Overdag zijn er
kraampjes waar de bezoekers
kennis kunnen maken met
kleding, meditatietechnieken
en hulporganisaties. In de
avonduren ligt het accent op
muziek.
In de week daarna, tussen
21 en 24 mei, zijn het vooral
de kinderen die aan hun trek
ken kunnen komen. Dan
wordt namelijk het tienjarig-
bestaan van de kindertoneel
club PATS gevierd. De High
Lonesome uit Tsjechië is vrij
dag 29 mei aanwezig.
De activiteiten van de
maand mei worden op zater
dag de 30ste afgesloten met
een optreden van Salt The
Band. Nadat de nieuwste cd
van deze groep zal zijn gepre
senteerd, belooft het volgens
Witteman vooral een .vrolijke
swingavond te worden.
Informatie over de X via tele
foonnummer 071-5125135 of
071-5123568. De X is geves
tigd aan de Apothekersdijk
33a, Leiden.
leden
icn ia
liciter
Bentel
i. Ove
tbele
ig to
recensie aad van der ven
Nederlandse Opera met 'Tosca' van
Puccini Muzikale leiding: Riccardo Chailly.
Regie: Nikolaus Lehnhoff Decors Rai-
mund Bauer. Kostuums: Falk Bauer. Solis
ten, Koninklijk Concertgebouworkest,
Koor van de Nederlandse Opera, Kinder
koor Kathedrale Koorschool Utrecht Ge
zien 8/5, Muziektheater. Amsterdam
Herhalingen 12,15.17,19.22 mei.
Zowel de zielige Madama But
terfly als de trotse Tosca worden
deze dagen liefdevol en levens
echt uitgetekend in producties
van respectievelijk de Nationale
Reisopera en De Nederlandse
Opera. Welke liefhebber van
Italiaanse zangkunst zou deze
twee Puccini's willen missen?
Maar, al wordt er goed en
soms zelfs heel goed gezongen,
het zijn in beide gevallen wel
heel duidelijk de dirigenten die
hun stempel op de uitvoering
drukken. In de productie van
'Madama Butterfly', die twee
weken geleden in première
ging, is dat Ed Spanjaard, wiens
affiniteit met het Italiaanse re
pertoire een steeds hogere
vlucht neemt en die hier het
Brabants Orkest meevoert door
Puccini's sierlijke, van exotische
effecten voorziene partituur.
Bij de Nederlandse Opera
staat Riccardo Chailly voor het
Concertgebouworkest. Reken
maar dat hij Puccini's duistere,
soms demonische muziek het
volle pond geeft. De orkestrale
pracht is overstelpend. Maar
Chailly smeert de muziek wel
heel breed uit. Veel heftige,
sterk dramatische episodes
klinken heel imposant, maar
het komt ook wel voor dat het
orkestspel wat pompeus wordt.
En wat moeten we met een 'Vis-
si d'arte', dat zo wordt uitgerekt.
Catherine Malfitano kwam er
ook niet goed uit. Zij is een fas
cinerende, felle Tosca, werkelijk
een zingende actrice van een
geweldige intensiteit, maar haar
stem was gisteravond af en toe
wankel. Dit in tegenstelling tot
het moeiteloze, schitterende ge
luid van zowel Richard Mar-
gison (Cavaradossi) als Bryn
Terfel (Scarpia). Terfel, een gro
te, brede en wat logge bariton
uit Wales, heeft voor de rol van
de door en door slechte Ro
meinse politiechef weliswaar
niet de Ideale fysiek, maar regis-
heui
beer i:
seur Nikolaus Li nsteé
zeker wat hem bfparkei
zijn werk.
Mede dank zij
van 'Tosca' door
ook met Malfitano ïbew
weten de operalii irl
de authentieke k etsver
onder de Engelen! uiein
zien. Maar het d open
/Bauer heeft iel* Behe
dacht. Hier worde larin 1
elementen - zoals
bed en de eettafel
geplaatst in een
geving. In Scarpia rkeerl
meren hal verwad f
sadomasochistisd etdeg
dan een politieved itum
Het meest gesla
de laatste acte, w renm
dossi in het bijzii aal Ne
wordt gefusilleen )arke
laatste over do ie gee
springt (wat Call ligt c
no gisteravond m rkeen
Bij alle dramatii
qua vorm en klem n, er j
kere poëtische ai oen ei
geschapen. Deze' oude
veel indruk, zond ïgkor
den in een larmfrgunr
ning.
II Hlie
beker
ode a;
eenb
'01 ui
