zers: Office '97 beste product Corel zet in OD
s p raakh e rkenning
CcoRS
Nieuw ergonomisch toetsenbord
cture Publisher 8: enorme doos vol
and Image Editing
Multi Media
Bill Clinton
als PacMan
Vlot jaaroverzicht
PAG 11 MEI 1993
5 van ComputerlTotaal en die
'onsument hebben Microsoft
7 uitgeroepen tot het beste
>rproduct van het afgelopen
CITviel Microsoft verder in de
net de Nederlandstalige ency-
Encarta '98. het e-mail-pro-
Outlook en de programmeer-
lal Basic. Bij de categorie spel-
phet schietspel Quake II als
tde bus. Netscape Communica-
j beschouwd als de beste Inter-
wser. CorelDraw was het meest
elijke beeldbewerkingspro-
Verder werden onder andere
(pc's), Diamond (videokaar
ten), Philips (monitoren en cd-rom-
spelers), Western Digital (harde schij
ven). SoundBlaster (geluidskaarten), US
Robotics (modems) en Canon (digitale
camera's) geroemd. NLNet werd be
schouwd als de beste Internet-aanbie-
der en Alta Vista als de beste Website.
Bij PCC viel Microsoft ook in de prijzen
met Encarta (beste naslagwerk) en Pu
blisher (beste grafische software). Dat
computeraars zich weinig aantrekken
van kritiek bleek uit de prijs voor het
beste spel. Het verguisde Carma-
geddon, waarin de jacht op bejaarde
voetgangers wordt geopend, werd win
naar. De beste financiële software was
die van DaviCash en de kinderprijs ging
terecht naar Bas de Beer van Mindwarp.
De beste browser was Microsoft Explo
rer, die in tegenstelling tot de keuze bij
C!T. Bij de hardware was men het gro
tendeels wel eens en werd ook gekozen
voor Compaq pc's, Diamond video
kaarten, US Robotics modems en Ca
non digitale camera's. Sony werd win
naar bij de monitoren. Logitech pakte
drie eerste prijzen: voor game pads,
joysticks en muizen. Iomega won an
dermaal de prijs voor backup- en op
slagsystemen en Creative Labs ging aan
de haal met die voor geluidskaarten en
cd-romspelers.
Wie veel moet typen en dat met tien
vingers doet zit doorgaans in een
onnatuurlijke houding achter het
toetsenbord. Door de plaatsing van
de toetsen moeten de polsen dicht
bij elkaar worden gehouden, waar
door de spanning op spieren en ge
wrichten kan leiden tot de gevrees
de kwaal rsi (repetitive strain inju
ry).
Om ellepijp en polsen te sparen zijn
al tal van constructies geprobeerd.
Microsoft voegt er daar een aan toe
met het jongste ontwerp voor een
toetsenbord: het natural keyboard
Elite. Bij dit toetsenbord zijn de
groepen letters die met de linker
en de rechterhand bediend worden
enigszins schuin geplaatst, in een
dusdanige hoek dat de natuurlijke
houding minder geweld wordt aan
gedaan.
Netscape-Microsoft
De strijd van de Internet-browsers
is nog niet gestreden. Microsoft
doet er alles aan met zijn Internet
Explorer concurrent Netscape van
de markt te drukken. Maar Netsca
pe, nog steeds marktleider met zijn
Navigator/Communicator, houdt
stand en vecht terug met Microsofts
eigen wapens: sinds kort wordt het
bladerprogramma gratis weggege
ven. Netscape verliest daardoor zijn
primaire bron van inkomsten, maar
internationaal marketingdirecteur
Linda Lawrence is ervan overtuigd
dat Netscape de agressieve marke
ting van Microsoft overleeft.
Netscapes antwoord op het offen
siefvan Microsoft is opmerkelijk.
Niet alleen het browserprogramma
wordt gratis ter beschikking gesteld,
maar ook de zogenoemde bronco
de. Die is voor iedereen vanaf het
Internet binnen te halen en naar ei
gen behoefte aan te passen. Van die
mogelijkheid wordt massaal gebruik
gemaakt, zegt Lawrence. Over de
hele wereld zijn programmeurs be
zig om aan de hand van het basis
programma van Netscape hun ei
gen applicaties te maken. Binnen
kort komt de broncode van de vol
gende versie van Netscape als
proefversie ('bèta') beschikbaar. La
wrence: „Een van de belangrijkste
vernieuwingen is datje niet alleen
gemakkelijk informatie op het In
ternet kunt vinden en ordenen,
maar ook de informatie op je eigen
computer."
Canon: Internet met WK
Canon, sponsor van het WK Voetbal
in Frankrijk, heeft een uitgebreide
website gemaakt over het kam
pioenschap dat komende zomer
wordt gehouden. Deze heet 'Pas
sion '98'. Bezoekers kunnen terecht
voor nieuws, maar ook hebben ze
de mogelijkheid spelletjes te spelen,
kaarten voor wedstrijden te winnen
en kan er worden 'gechat' met voet
balliefhebbers over de hele wereld
over het toernooi.
Canon zal zeer acuele wedstrijd-
beelden op haar site gaan plaatsen.
De foto's worden gemaakt met de
nieuwste professionele digitale ca
mera van Canon, de EOS D2000 die
met een resolutie van twee miljoen
pixels werkt.
Spraakherkenning wordt een
belangrijke technologische ver
nieuwing in de nieuwste versie
van WordPerfect, versie 9.0, die
dit jaar voor de PC zal verschij
nen. Inmiddels zijn de Duitse
en Engelse versies gereed, de
Nederlandsespraakherkenning,
van de firma Dragon, wordt
eind 1998 verwacht. Met de mo
gelijkheid de computer gespro
ken tekst te laten herkennen is
Corel haar grote concurrent Mi
crosoft een stapje voor. Micro
soft wil spraakherkenning eerst
perfectioneren alvorens het in
te voeren.
Het Dragon-programma kan
nog niet alle woorden goed ver
werken die via een microfoon
worden ingesproken, maar het
percentage ligt al behoorlijk
hoog: boven de 90 procent. Het
spreekt vanzelf dat slechte arti
culatie het moeilijker maakt om
woorden te herkennen, net
zoals onduidelijke tekst voor
een scanner problemen opfe-
vert om in te lezen. Maar als het
Dragon spraakprogramma
wordt getraind op het stemge
luid van zijn gebruiker neemt
de woordherkenning sterk toe.
Teksten dicteren aan een com
puter heeft diverse voordelen. Je
hoeft niet meer goed te kunnen
typen, beschadigde pezen van
wege te intensief tikken (de be
roepsziekte rsi) worden voorko
men en de secretaresse met
haar stenoblok wordt overbo
dig.
Dr. Michael Cowpland en dr.
Paul King, president en vice-
president van Corel hebben ho
ge verwachtingen van de
spraakherkenning. „Ik kwam bij
een eerste test al uit op 95 pro
cent, en ik had het programma
nog niet eens getraind op mijn
stem", meldde King onlangs op
een persconferentie. Spraakher
kenning is geen kostbare aange
legenheid. Een goedkope ge
luidskaart is al voldoende en
verder is veel 'ram-geheugen'
meegenomen, bijvoorbeeld 48
Megabyte. Veel computers be
schikken nu over 16 Megabyte.
Geheugenchips zijn echter erg
goedkoop geworden.
Corel levert spraakherkenning
gratis mee met WordPerfect
Suite 9.0. Ook is een microfoon,
aan te sluiten op de geluids
kaart, inbegrepen. Om de
nieuwste versie van WordPer-
Dr. Michael Cowpland, president Corel.
fect behoorlijk te kunnen draai
en is een redelijk snelle Pentium
wel noodzakelijk. De spraakmo-
dule zal ook afzonderlijk lever
baar zijn en zal dan omstreeks
100 gulden kosten. Oudere ver
sies van WP en langzamere
computers kunnen dan ook met
spraakherkenning worden uit
gerust.
Duidelijk is dat het Canadese
Corel een beetje in de ver
drukking geraakt door de agres
sieve marktpolitiek van Micro
soft de zaken dit jaar steviger
gaat aanpakken. De organisatie
in Nederland wordt flink uitge
breid, en het bedrijf zal zich
meer gaan manifesteren. Corel
Office moet een volwaardige te
genhanger worden van Micro
soft Office. Om dat te bereiken
wordt de tekst die in WordPer
fect wordt gemaakt volledig uit
wisselbaar met tekst die in Mi
crosofts tekstverwerker Word
wordt gemaakt. Op dit moment
is daar nog geen sprake van.
Michael Cowpland ziet nog vol
doende groeimogelijkheden
voor Corel Office. „Maar 30 pro
cent van de PC's wordt verkocht
inclusief Microsoft Office. Aan
gezien de verkoop van compu
ters nog flink zal stijgen is het
duidelijk dat er een enorme
Microsoft pas in 2000
Microsoft verwacht spraakherkenning
niet voor het jaar 2000 in te bouwen in
haar programma's. „Naar onze inschat
ting heb je voor goede spraakherkenning
nog betere PC's nodig", zegt Hans van
der Meer van Microsoft. „Wel is er een
demoversie beschikbaar op onze websi
te van het spraakherkenningsprogram
ma waar momenteel aan wordt gewerkt.
Daar kan iedereen vrij mee gaan experi
menteren. Overigens denken wij niet dat
het bedrijfsleven zit te wachten op
spraakherkenning. Uit onderzoek naar
de wensen van onze klanten blijkt dat
het verder opvoeren van de bedrijfsze
kerheid voorop staat. Spraakherkenning
kan nuttig zijn voor met name de parti
culiere gebruiker, ik zie de mensen op
een kantoor niet allemaal tegelijk tegen
hun computers praten, dan zouden ze
elkaar waarschijnlijk nogal gaan hinde-
markt aanwezig is", aldus Cow
pland.
Corel heeft met CorelDraw (on
langs is versie 8 verschenen) en
Photo Paint de grafische markt
nog altijd grotendeels in han
den. Ook gaat het goed met de
'lichtere' grafische toepassingen
Print House &lagic en Gallery
Magic. Dit zijn echte consu
mentenproducten geworden.
FB
De affaire-Clinton heeft spelletjesmakers in
de VS geïnspireerd bij het ontwerpen van
een nieuwe variant op het computerspelle
tje PacMan. Op het Internet is het spel Little
Willy te vinden. Dit vrolijke baasje, met een
niet toevallige gelijkenis met de Amerikaan
se president, holt in het spel achter
stagiaires aan, maar wordt op zijn beurt zelf
achtervolgd door een speciale aanklager.
Het spelbord heeft dezelfde indeling als de
westelijke vleugel van het Witte Huis. De
speler stuurt Litüe Willy (niet toevallig na
tuurlijk een 'koosnaam' voor het manlijk
geslachtsdeel...) door het gangenstelsel
heen om te proberen Monica Lewinsky en
andere medewerksters te vangen. Willy
moet daarbij wel oppassen om niet te wor
den gegrepen door Ken Starr en zijn team
van special procecutors, die eveneens door
de gangen rennen. Als Willy door een van
hen gevangen wordt, raakt hij een leven
kwijt en wordt hij terug naar het Oval Office
gestuurd. Als hij al zijn levens verliest is het
spel afgelopen. Als de speler Willy echter
acht jaar kan laten overleven, dan is het
spel gewonnen en wordt Willy Big Presi
dent.
Het spel is uitgebracht door Black Rook,
een jong bedrijf dat zich bezighoudt met
het ontwikkelen van programma's in de
programmeertaal Java. Thomas Larmore,
een van de eigenaren van het bedrijf, kwam
r 9
Is de Man in het Pak een 'PacMan'.
op het idee, toen hij in Time Magazine een
kaartje zag van de westelijke vleugel van het
Witte Huis. Hij moest meteen denken aan
het doolhof van het spelletje Packman. Het
programmeren van het spel kostte het be
drijf vervolgens nog een paar weken.
De ontwikkelaars hebben er overigens voor
TO ARCHIEF
gezorgd dat het spel 'kid safe' is. Als Willy
tijdens het spel een stagiaire vangt, dan is er
alleen een kloppend hart op het scherm te
zien en klinkt er een ferme smakker uit de
speakers van de computer. Little Willy is op
het World Wide Web te vinden op het
adres: www.blackrook.com
Vrotr p
PC/A'
(Kativ
1. Ti
il
r zullen ze in de winkel
e zijn, met die nieuwe
3 van het beeldbewerkings-
leterpt mma Picture Publisher
,m crografx. De fabrikant
we zullen ervoor zorgen
flink opvallen. En dus
versie 8 geleverd in een
e doos. De koper krijgt
kket van zowat dertig
leter hoog en 25 breed. In
jf tket wordt grof berekend
]ier kubieke decimeter
woerd. Plus een hand-
een registratiekaart en
s in een envelopje. Ei-
Jdie verpakking dus wel
etje erg overdreven, en
is wijl het in feite alleen om
installatieproblemen (8
jt een vorige versie niet)
lie inhoud zeer mee te
De nieuwe versie zit vol
euwe functies. Niet zo
de gereedschappen voor
•verken van foto's, want
was het programma al
dijk compleet. Wel zijn er
Tn nieuwe effecten toe
waarvan de meeste
;gd
tekenen. Je raakt bijvoorbeeld
onder de indruk van de speciale
lichteffecten die aan foto's kun
nen worden gegeven. Dit effect
is vooral geschikt bij het bewer
ken van een portretfoto. Zo'n
portret kan achteraf worden
voorzien van een belichting, die
normaal gesproken tijdens het
maken van de opname zou
worden toegepast. Er kunnen
spotlights worden neergezet die
het model beschijnen of er kan
een mooi strijklicht worden toe
gepast, met een enkele spot om
wat schaduwen op te lichten.
Het effect van al dat soort mani
pulaties op een gewone recht-
toe-rechtaan-foto is verbazing
wekkend.
Ook andere effecten die nor
maal gesproken alleen tijdens
het maken van de opname wor
den toegepast, kunnen in de be
werkingsfase worden gesimu
leerd. De scherpte-diepte bij
voorbeeld. die normaliter wordt
bepaald door het kiezen van het
diafragma tijdens de opname,
kan naar believen worden aan
gepast. En wil je een vrij saaie
foto opfleuren met een mooi te-
genlichteffect? Dan zet je een
felle lamp in een van de hoeken,
en je krijgt er van het program
ma de lensreflectie automatisch
bij.
Picture Publisher bevat veel
nieuwigheden op het gebied
van Webpublishing. Het maken
van zogenaamde animated gif s
is met het programma erg ge
makkelijk, net als het creëren
van zogenaamde thumbnails,
die kleine voorbeeldplaatjes op
Webpagina's. Een mooie toe
voeging is dat beelden in het
zogenaamde JPEG-formaat nu
net als interlaced GIF's kunnen
worden opgebouwd, zodat eerst
een grove versie van de foto
zichtbaar wordt, die steeds ge
detailleerder wordt. 'Progressive
JPEG' wordt deze manier van
opslaan genoemd.
Gaandeweg het gebruik wordt
dan toch duidelijk waarom de
fabrikant van die gigantische
dozen gebruikt. Zo n doos geeft
op symbolische wijze weer dat
er met de nieuwe versie heel
veel wordt meegeleverd. Allerlei
effect- en bewerkingsmodules
die bij andere programma's
vaak als zogenaamde plug-in
moeten worden bijgekocht, zit
ten er standaard in. De twee ex
tra cd-roms bevatten duizenden
stockfoto's en clipart-beelden;
wat dat betreft heeft Micrografx
goed naar Corel gekeken.
Micrografx heeft ook zijn 3D-
ontwerppakket Simply 3D op
nieuw uitgebracht. De nieuwe
versie 3 zit ook al in zo'n gigan
tische doos. Ook dit pakket, dat
het mogelijk maakt om verbluf
fende driedimensionale afbeel
dingen te maken, heeft tiental
len toevoegingen gekregen. Het
mooie is dat het maken van
zo'n afbeelding waarin diepte
wordt gesuggereerd - vroeger
een heel ingewikkeld karwei -
met Simply 3D behoorlijk een
voudig is geworden. Na enige
oefening kan iedereen er hele
leuke dingen mee maken.
Min.systeemeisen Picture Publisher: PC
486DX (voorkeur voor pentium), Win
dows 95, 8 Mb ramgeheugen (voor Win
dows NT 16), 65 Mb ruimte op de harde
schijf (minimale installatie 33), SVGA
monitor. Prijs: 200 gulden.
Simply 3D: idem. behalve ruimte op har
de schijf: 135 Mb (minimum installatie
50).
GPD
Het jaaroverzicht 1997 van R&P
Electronic Media is gemaakt in
samenwerking met RTL
Nieuws en het ANP en dat is te
merken: het is een zeer flitsend
jaar dat aan je voorbij trekt.
Jeroen Pauw en Loretta Schrij
ver leiden het programma in,
alsof het om een dagelijkse
uitzending van RTL-4 Nieuws
gaat, en daarna rollen de
hoogtepunten vrijwel van
dag tot dag over het scherm.
Met veel videobeelden (in
totaal 40 minuten), zoals het
hoort bij een multimedia-
product.
Het jaaroverzicht kan alle
opgenomen nieuwsonder
werpen tonen, maar dat is
een flinke rij, dus het is ver
standiger om te kiezen
voor een categorie, zoals
weer, economie of sport.
Er ook op naam worden
gezocht en dat gaat vaak
nog sneller. Wie de com
puter naar Diana laat zoeken stuit vanzelf
sprekend op haar tragische dood eind au
gustus 1997. Dit is verreweg het langste vi
deofragment, compleet met paparazzi vlak
na het ongeluk in Parijs, rouwende Britten
en de indrukwekkende begrafenis.
Niet van alle onderwerpen zijn videobeel
den voorhanden. Er wordt wel meestal een
kleurenfoto bij een onderwerp getoond en
mocht er video bijzitten, dan is er een tele
visietoestelletje zichtbaar dat kan worden
aangeklikt. En zo schieten de beelden van
de varkenspest, de overdracht van I long
Kong, de Elfstedenoverwinningvan Henk
Angenent en zegevierende Duitse voetbal
clubs voorbij. Heel aardig is dat er vrijwel
maandelijks een overzicht van het weer
wordt gegeven. En zo kunnen we terugha
len dat januari 1997 zeer koud begon maar
dat in augustus een zomers record werd ge
vestigd.
Niets dan lof over installatie en bediening
van het jaaroverzicht: plaats de eerste cd-
rom en het programma gaat vanzelf van
start, mits de 'autorun'-functie van de cd-
rom-speler goed staat ingesteld. De harde
schijf wordt nauwelijks belast.
Mln.systeemeisen: Pentium 90,16 Mb Ram. quadspeed
cd-rom-speler, Windows95, muis. Prijs: 99 gulden. Be
schikbaar gesteld door R&P Electronic Media.
FB