'Kerklied van toekomst moet samenbinde
Kerk Samenleving
Samen op Weg-synode in de ban van sport
Spaanse
karmelietes
zaligverklaard
Zorgen <f
concentre
opleiding^
uit de Leidsch Dagblad
lui^jzozaainJ i
MAANDAG 11 MEI 1998
Paus bezoekt in oktober Kroatië
zagreb Paus Johannes Paulus II brengt van 2 tot 4 oktober een
bezoek aan Kroatië. Hij zal een kardinaal zalig verklaren die tij
dens de Tweede Wereldoorlog door de Joegoslavische commu
nisten gevangen werd gehouden.
De Kroatische aartsbisschop van Zagreb, Josip Bozanic, kondig
de het pauselijk bezoek vrijdag aan tijdens een mis ter nage
dachtenis aan de Kroatische kardinaal Alojzije Stepinac, die
honderd jaar geleden werd geboren. De paus zal hem op 3 okto
ber tijdens een mis in een bedevaartplaats in Marija Bistrica za
lig verklaren. Het communistische regime veroordeelde Stepi
nac in 1946 tot zestien jaar gevangenisstraf wegens samenwer
king met de fascisten. Deze zogeheten Ustasja's, de toenmalige
machthebbers in het onafhankelijke Kroatië, hadden tijdens de
oorlog op grote schaal Serviërs, joden en zigeuners vermoord. In
1951 werd Stepinac uit de gevangenis ontslagen en onder huis
arrest geplaatst. Hij overleed in 1960.
'Bodem CDA is nog niet in zicht'
Hilversum Het CDA zal de komende jaren zetels blijven verlie
zen, tenzij het zich meer gaat onderscheiden van andere partij
en. ,,De bodem van het CDA is nog niet bereikt" omdat de ont
kerkelijking in ons land nog altijd doorgaat. Dat zei de gods
dienstsocioloog dr. G. Dekker afgelopen zaterdag in het Radio-1 -
Journaal. Hij was niet verbaasd over het recente zetelverlies (vijf)
van het CDA. De christelijke politiek is volgens Dekker een ui
ting van de georganiseerde christelijke godsdienst. Het aantal
mensen dat zich tot een kerk rekent, neemt al zo'n dertig tot
veertig jaar af. Die ontwikkeling loopt parallel met de ontwikke
ling bij christelijke politieke partijen. Het CDA kan alleen niet-
kerkelijken trekken als de partij een programma heeft dat duide
lijk afwijkt van de programma's van andere partijen. Ook kan de
lijsttrekker zo aantrekkelijk zijn dat niet-christenen op hem wil
len stemmen. „Dat heeft men nu niet. En dan is er voor niet-ker-
kelijken in deze tijd van ontzuiling en van het loslaten van alle
organisaties geen enkele reden om op een christelijke partij te
stemmen", zei Dekker. Hij heeft zich er ook niet over verwon
derd dat het CDA vooral in het Zuiden terrein heeft verloren. Het
feit dat katholieken zich daar van de partij hebben afgewend,
komt overeen met de ontwikkeling van het kerkelijk leven. Uit
het onderzoek God in Nederland 1966-1996, waaraan Dekker
heeft meegewerkt, blijkt dat de Rooms-Katholieke Kerk het
meest geseculariseerde kerkgenootschap in Nederland is.
Smikkelen in leeg godshuis
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Wezep-Hatte-
merbroek: C. Boelhouwers, kan
didaat te Vries.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Hardenberg-Oost
(wijk midden). J. van der Wal te
Drogeham.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Heerde: D.-van der
Zwaagte Bennekom.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Beroepen: te Noardburgum: K
Stap te Veendam, die dit beroep
heeft aangenomen.
"1AG
redactie dick v
lunteren anp
De Samen op Weg-kerken moeten zich
meer met de wereld van sport en recreatie
bezighouden. Sportverenigingen en kerken
moeten samen op de bres staan voor de
kwaliteit van het samenleven.
De gezamenlijke synode van hervorm
den, gereformeerden en lutheranen besloot
vrijdag tot het instellen van een werkgroep
die zich op de relatie tussen kerk, sport en
vrije tijd gaat bezinnen. Het ene na het an
dere synodelid ontpopte zich tot sportlief
hebber. Maar liefst 22 leden meldden zich
als spreker voor een reactie op het rapport
'Hink Stap Sprong? Naar een nieuwe relatie
tussen Kerk en Sport'. Het onderwerp gaf
ook aanleiding tot de nodige joligheid.
Een oproep van auteur K. Tinga aan de
synodeleden om in Lunteren ballen te ko
pen en zich aan sport en spel over te geven,
viel echter op rotsige bodem. De hervormde
diaken G. Hunink diende zonder succes een
voorstel in om het synodebestuur de taak te
geven bij de volgende synode een volleybal-
of tafeltennistoernooi te organiseren.
„De kerken doen zichzelf te kort als ze
zich niet bezighouden met de wereld van
recreatie, sport en spel", aldus Tinga van
het project Kerk Sport. In zijn rapport
pleit hij voor hernieuwde aandacht van de
kerken voor sport. In het verleden beperkte
die betrokkenheid zich volgens hem vooral
tot een opgeheven vinger tegen sport op
zondag, de uitwassen van topsport en de
sporttoto. Sport in christelijk verband zou
een tegenwicht moeten bieden tegen „al
die menselijke dwaasheden van mensver-
goding en prestatie-overschatting", aldus
een gereformeerd rapport uit 1954.
Volgens Tinga hebben sportverenigingen
en kerken als de grootste vrijwilligersorga
nisaties in ons land veel gemeen. Ze kun
nen elkaar ondersteunen in zaken als waar
den en normen.
De kerken kunnen in de sportwereld een
morele en pastorale rol spelen. Zo willen ze
bij de Europese kampioenschappen voetbal
in 2000 'missionair, diaconaal en pastoraal'
aanwezig zijn. Behoudende synodeleden,
grootgebracht met het woord van Paulus
('want de oefening van het lichaam is van
weinig nut'), vonden dat het rapport de
sport te positief benadert.
Gereformeerde Kerken voeler
ledenverlies in portemonnee
leusden. anp
Het aantal leden van de Gere
formeerde Kerken in Neder
land (GKN) is vorig jaar met
13.015 gedaald tot 701.936. In
1996 zijn de inkomsten van
het kerkgenootschap fors ver
minderd. Ook in dat jaar daal
de het ledental met bijna
13.000, maar de gemiddelde
financiële bijdrage van gere
formeerden steeg licht.
Dat blijkt uit de statistische
gegevens van het nieuwe Jaar
boek van de GKN. De cijfers
hebben betrekking op het jaar
Eli
1996, maar noemt hefgeh
leden tot 1 januari 199Umc
nanciële gegevens o\Jjen.
zijn nog niet bekend, j^jd
Het verlies aan ledej
1975 een jaarlijks fea^.
leidde in 1996 (minïij^
voor het eerst sinds tiT
tot een vermindering^^
inkomsten van de ker*
reformeerden gaven.
257,4 miljoen gulden \P
kerkelijk werk, ruim ref°
joen gulden minder r Jle
jaar daarvoor. De ox
per lid steeg met l,ll[
tot 36Q.12 gulden.
vaticaanstad afp
Paus Johannes Paulus II heeft
gisteren in het Vaticaan een
Spaanse karmelietes zaligver
klaard. Het gaat om Maria Ma-
ravillas de Jésus Pidal y Chico
de Guzman. Zij stamt af van
een aristocratische familie die
nauw verwant is aan het ge
slacht van de Mora y Aragon,
waartoe de Belgische koningin
Fabiola behoort. De vorstin
woonde de plechtigheid dan
ook bij. Uit Spanje kwamen on
geveer 20.000 pelgrims naar het
Sint Pietersplein.
Maria Maravillas was de
dochter van don Luis Pidal y
Mon, markies van Pidal en am
bassadeur van Spanje bij de
Heilige Stoel, en van Cristina
Chico de Guzman y Munoz. De
in 1993 overleden koning Bou-
dewijn en koningin Fabiola
kenden haar persoonlijk. Tege
lijk met Maria Maravillas (1891-
1974) werden acht andere
Spaanse zusters op het Sint-Pie
tersplein zaligverklaard.
lunteren anp
In de voorstellen vooitZe
tratie van de predikcfcij d
dingen van de Samen
kerken moeten de hert"
het grootste offer brex
zou wel eens een niei
kelblok in de kerkfusi"
betekenen.
Die waarschuwing PI
kele hervormde lederp
gezamenlijke synode L,
drie kerken horen. Zer~^
hun pijlen op de tweesLjn.
die prof. dr. R. van denL j
maart publiceerde. Vol|rsp
den Broek moeten dL g
het aantal predikantsL^
gen beperken van zesiLg
Dr. B. Plaisier, secretaL a
raai van de NederlanKjp
vormde Kerk, waarsdi|ges
gen blOedgroepdiscuj
benadrukte dat de
hun besluitvorming ovflH
komst van de predikal
dingen geen enkele
bij voorbaat veiligstelle
Symposium interkerkelijke stichting in Amstelveen:
haarlem Eten in de oudste stenen kerk van Haarlem voor 77,50
gulden. Traiteur Sophie Nicolaï verwende gisteren 56 mensen in
de Bakenesserkerk met een moederdagdirrer. Zelf noemde ze
het een 'aanschuifdiner'. „In de toekomst wil ik hier in de kerk
theater, een wijnproeverij en aria's rond het diner organiseren."
De kerk uit 1250 heeft dienst gedaan als turfopslagplaats, wees
huis en het leger van Napoleon stalde er zijn paarden. De bezoe
kers reageerden enthousiast. „Ik dacht eerst: wat moet ik in een
kille kerk op deze schitterende dag? Waarom wil mijn man me
hiermee verrassen?", vertelt mevrouw Baars. „Maar met die
houten vloer, lichte ramen en prachtige kunstvoorwerpen is dit
een zalige warme plaats. Normaal ga ik alleen in het buitenland
een kerk binnenfotounited photos de boer
BEROEPINGSWERK
Uit angst voor een complete mislukking
werd de prijs van het Liedboek voor de
Kerken 25 jaar geleden gebaseerd op de
verkoop van 80.000 exemplaren. Het
zijn er inmiddels 2,5 miljoen, inclusief
bijzondere uitgaven als bijvoorbeeld het
Friese 'Lieteboek foar de Tsjerken'. Een
jubileum met tevredenheid derhalve,
maar ook een tijdstip om te kijken naar
het kerklied van de toekomst.
amstelveen gpd
Het kerklied van de toekomst moet in de eerste
plaats samenbindend, gemeente-opbouwend en
bruikbaar voor kerk, huis en school zijn. Dat be
toogde bestuurslid Pieter Endedijk van de Inter
kerkelijke Stichting voor het Kerklied (ISK) afge
lopen zaterdag tijdens een symposium in Am
stelveen.
Het is simpel gezegd, maar de kerken zullen
moeite hebben de uiteinden vein geloofsbeleving
bij elkaar te houden met één uitgave. Ouderen
en jongeren, traditie en vernieuwing, zie daarin
maar eens evenwicht te krijgen. De gerefor-
meerd-vrijgemaakten doen inmiddels een proef
met 255 zorgvuldig geselecteerde Liedboek
hymnen. „Straks zingen zij de versie van 1973 en
wij een nieuwe versie-2000", schetste de lutherse
ISK-voorzitter Wonno Bleij.
Wat kan eruit en wat moet erbij? Dat zijn be
langrijke vragen bij de onontkoombare verver
sing. Iedereen is het er wel over eens dat kinder
liederen, actuele bijdragen over milieu en schep
ping en evangelisch getinte liederen moeten
worden toegevoegd. Maar hanteer je nu inhoud
of ook mate van gebruik en populariteit als crite
rium voor handhaving?
Endedijk vindt dat naast de breed geaccepteer
de 150 psalmberijmingen eerst maar eens geke
ken moet worden naar een. stamboek' van 150
liederen die de kerken verenigen en waarop ze
eenheid kunnen beleven. Losbladig of niet kan
daarop dan een aanvulling komen voor specifie
ker gebruik door de diverse denominaties.
Liturgie
„Bewust omgaan met het kerklied werkt ge
meente-opbouwend. Het omgekeerde is helaas
ook waar", aldus Endedijk. Een lied wordt vol
gens hem nog geen kerklied als het in het Lied
boek is opgenomen, maar pas als het een plaats
in de liturgie krijgt. Of het die plek krijgt, is ook
afhankelijk van predikanten, die op liturgisch ge
bied nog te vaak slecht onderlegd zijn.
Een oud lied kan nieuw klinken door plotselin
ge actualiteit, zo schrijft de lutherse oud-hoogle
raar liturgiek Joop Boendermaker in de jubile
umuitgave Zing voor de Heer een nieuw gezang'.
Zingt de kerk pop in de toekomst? Zal er nog wel
zangcultuur zijn? Verdwijnt het orgel? Raakt de
voorhoede van de kerk los van de achterhoede?
Het zijn allemaal vragen die hij opwerpt.
Willem Barnard stond met generatiegenoten
als Ad den Besten en de al overleden dichters
Wit, Jacobse en Schülte Nordholt aan de wieg
van het Liedboek. De 78-jarige vertelde zaterdag
dat hij als 35-jarige lied 223 dichtte. „Gods goed
heid is te groot voor het geluk alleen, schreef ik.
Pas als zeventigjarige, na de dood van mijn
vrouw, voelde ik wat dat betekende. Dat lied
werd nieuw voor me."
Barnard toonde zich kritisch over Endedijks
pleidooi gericht te zoeken naar samenbindende
liederen. Volgens de dichter wordt te veel ge
sproken over bedoeling en inpasbaarheid van
liederen. „Het gaat toch niet alleen om de be
hoefte en het instituut kerk. Een dichter weet
niet waar het op aangaat, wat zijn vers wil. Bij
het streven naar afgeronde taal voor nu gaat de
poëzie aan scherven", waarschuwde hij.
Avondmaalslied
Een goed kerklied hoeft volgens Pieter
geen grootse poëzie te zijn. Zelf meet hijl
af aan de criteria vieren, leren, dienen
oftewel eredienst, catechese, pastoraat ei
naat. Het avondmaalslied Als wij weer he
gaan breken' van Wim van der Zee, de ovj
vorige secretaris van de Raad van Kerkei
volgens hem in het volgende Liedboek,
van een ontroerende eenvoud, voor
klein te begrijpen en maakt elk avondi
muiier overbodig.
Het Liedboek is volgens hervormd pi
en studiesecretaris van het liturgische
eerste dag' uniek vanwege de ruime ki
bijbelliederen. „Maar het is nog maar de
de Schrift het ijkpunt voor het Liedboek
ven", stelde hij.
Of bijbelse liederen toekomst hebben
gens Monshouwer een verkeerde vraag.
kondigen ons toekomst. Zonder die liedei
straks geen Liedboek nodig en dan zingt
helemaal niemand meer. Dan kunnen wij
wel sluiten. Nee, dan blijkt de tent van
komst alleen maar leeg te zijn. Dan zingt
stilte God niet meer toe."
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde bank- of
girocheque ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 centimeter in zwart wit) op te sturen
naar het Leidsch Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante be
taling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
ANN01898
ANN01973
Woensdag 11 Mei
LEIDEN Eenige dagen geleden is te Haarlem
mermeer onbeheerd gevonden een peurschuitje,
waarin een oude broek, een paar kousen, een
paar klompen, een ijzeren potje en eenige visch-
dobbers en peurstokken geborgen waren en
waarin te voren een ongeveer 70-jarige man was
gezien, die in eenigszins beschonken toestand
verkeerde. Aangezien dat bootje tot heden nog
niet opgevraagd is, wordt vermoed, dat de oude
man verdronken zal zijn. Er wordt verondersteld,
dat die man te Leiden thuis behoort. Daarom
verzoekt de commissaris van politie alhier inlich
ting voor het geval een der Leidsche peurders
vermist wordt.
ALKEMADE Bij een gehouden verloting van
twee rijwielen heeft Fortuna beschikt, dat prijs-
winners waren twee personen, in wier werkzaam-
hden een rijwiel zeer gewenscht is. Het waren de
gemeente-veldwachter Post en de postbode A.
Keijzer.
LEIDEN Gistermiddag werd op den Nieuwen
Rijn alhier de 61-jarige mevr. W. omvergereden
door een van de Koornbeursbrug komenden
wielrijder, die een voor hem uit rijdend wielrijder
moest ontwijken, daar deze plotseling afstapte.
De dame kwam zeer onzacht met de straat-
steenen in aanraking, ten gevolge waarvan zij
een bloedende wonde aan het achterhoofd be
kwam. Een spoedig aanwezig geneesheer achtte
haar toestand echter niet gevaarlijk. Zij is vervol
gens per raderbaar van de politie naar haar wo
ning aan de Heerengracht, hoek Nieuwe Rijn,
vervoerd.
vrijdag 11 mei
LEIDEN De Plesmanrotonde,
een frisse groene pannekoek in
het steengrauw van Stationsplein
en omgeving, is niet meer. Een
bulldozer heeft de pannekoek
doormidden gesneden. Er komt
hier een andere verkeersaanslui-
ting met het oog op de (drukke)
Plesmanlaan (nieuwe invalsweg).
De rotonde wordt een rechthoeki
ge aansluiting.
Zo ver is het nog niet, maar vol
gens de deskundigen was een tij
delijke oplossing noodzakelijk om
een betere aansluiting aan de
Plesmanlaan te maken. Daartoe
hebben burgemeester en wethou
ders besloten en voor de uitvoe
ring van het werk putten ze uit het
krediet-Plesmanlaan.
WASSENAAR De supporters
vereniging Blauw Zwart bestaat
25 jaar. Zij heeft de erenaam ,,de
peetooms van de Blauw-Zwart-
jeugd". Een betere naam zou zijn
,,de versierders" en dan in de
gunstige betekenis van het woord.
De vereniging telt 200 leden,
die een jaarlijkse contributie beta
len van 5,-. Wie daaruit de con
clusie zou willen trekken dat de
jaarlijkse omzet van de vereniging
dus 1000,- bedraagt, onder-
3
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B.M.Essenberg,
W.M.J. Bouterse (ad/unct)
J. Kiel (ad/unct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (ad/unct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J.Preenen chef red Groot Leiden
W F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
T. Brouwer de Koning, chef Rijn- en Veenstr.
E. Straatsma, chef red. Regio Leiden
Redactie.
Hoofdredactie:
ADVERTENTIES I
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tof
ABONNEMENTEN 0
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half |aar (acceptgiro)
per jaar acceptgiro
Abonnees die ons een machtiging vs
het automatisch afschrijven van hela
geld, ontvangen ƒ1,-korting per bel Q
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NI)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSF
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of een andeit
hebben), is een samenvatting
nieuws uit het Leidsch Dagblai
r Voor informatie 0486-4
ir Gesproken Lectuur,
ehdc J
-
De werkzaamheden aan de Plesmanrotonde zijn in volle gang.
schat de SBZ-ers. Het vorige jaar brengst! Zaterdagmiddag biedt
bedroeg die omzet volgens het zo- het bestuur van Blauw Zwart de
juist goedgekeurde jaarverslag van supportersvereniging in het club-
de penningmeester het dertien- gebouw een receptie aan van 4 tot
voudige van de contributieop- 5 uur.
K E N H U I Z
foto archief leidsch dagblad
Dinsdagmiddag zetten de sup
porters op het terrein als een soort
verlengstuk van het clubgebouw
een tent neer waarin zich allerlei
feestelijkheden gaan afspelen.
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd l(
Academisch Ziekenhuis zaterdag 13 00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf
13.00 t/m vrijdag 13.00 u.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord geen ongevallendienst
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
Academisch Ziekenhuis: tel. 071-5269111