'Regering achter
gruwelen Algerije'
Vooral de Zweden zijn blij
met de 'brug naar Europa'
Filipijnse elite bezorgd over kandidaat Estrada
Referendum moet toekomst Zuid-Sudan bepaler*
Buitenland
Man bijt hond
ZATERDAG 9 ME11998
Ex-premier Brahimi beschuldigt junta in Algiers
De voormalige Algerijnse premier Abdelhamid Brahimi
(62) beschuldigt de Algerijnse machthebbers verantwoor
delijk te zijn voor de massaslachtingen in het land. Brahi
mi sprak gisteren in Den Haag op een bijeenkomst die is
georganiseerd door de Werkgroep Algerijnse Vluchtelin
gen Nijmegen en de stichting PRIME. De werkgroep wil
belichten hoe duister en gevaarlijk het regime in Algerije
is.
DEN HAAG«ANP
Brahimi verliet Algerije in 1990
en woont sindsdien in balling
schap in Londen. Hij beschul
digt de militaire junta van alle
wreedheden die in de afgelopen
anderhalf jaar in het land zijn
gepleegd. Hij noemde met na
me de generaals Mohammed
Lamari, Mohammed Médiène
en Smaïn Lamari als de daders
van de slachtingen.
Mohammed Lamari is sinds
1992 de chef-staf en geldt als de
leider van de radicaalste funda
mentalistenhaters. Médiène is
sinds 1990 het hoofd van de ge
heime dienst en Smaïn Lamari
leidt de binnenlandse veilig
heidsdiensten, waaronder spe
ciale ant iterrorisme-eenheden
In de ogen van Brahimi en
andere waarnemers die menen
dat de islamistische terreur
groepen niet (meer) bestaan,
wordt Algerije geleid door een
groep hebzuchtige militairen.
Sinds 1992 zijn er drie staats
hoofden, vijf premiers en hon
derden ministers geweest, maar
de topgeneraals blijven in func
tie.
De instituten van de staat zijn
een facade voor de militaire
junta die het land en haar rijk
dommen beheerst. Elke bedrei
ging van deze vermomde mili
taire dictatuur, zoals de vrije
verkiezingen van 1991, wordt
keihard de kop ingedrukt.
De gruwelen die de funda
mentalistische Gewapende Isla
mitische Groepen (GIA) plegen,
zijn volgens Brahimi in werke
lijkheid onderdeel van de ter
reur waarmee het militaire regi
me achter de schermen de
touwtjes in handen houdt. Bo
vendien straffen de generaals
daarmee de dorpen af die zes
jaar geleden stemden op het de
Islamitische Heilsftont (FIS),
destijds hun grootste bedrei
ging-
De GIA zouden wel hebben
bestaan, maar ze zijn al lang
opgerold dankzij een succesvol
le militaire strijd en infiltratie
door de geheime diensten van
Médiène en Smaïn Lamari. Mé
diène wordt ook wel de echte
'emir' van de GIA genoemd. De
GIA zouden zijn omgevormd tot
geheime terreurcommando's
van de generaals van de harde
lijn. Ze zouden daarom vooral
worden ingezet tegen dorpen
waar op het FIS werd gestemd.
De generaals willen dat de be
volking voor eens en voor altijd
gruwt van het fundamentalisme
en hun leiders.
De theorieën over een door
de staat gestuurde GIA worden
door de Algerijnse regering niet
afdoende weerlegd. Algiers
pleegt censuur en zwijgt. Veel
slachtingen zijn vlakbij kazer
nes, maar de eersten die na
uren van bloedvergieten opda
gen zijn vaak brandweerlui. De
veiligheidstroepen komen door
gaans te laat en houden zich
vooral bezig met het geheim
houden van wat er is gebeurd.
De regering geeft geen uitleg en
voedt met deze geheimzinnig
heid de geruchten dat zij op zijn
minst medeverantwoordlijkheid
draagt.
Indien de visie van Brahimi
met de zijnen klopt, is het niet
voor het eerst dat in Algerije een
partij zich hult in de kleren van
de tegenpartij. Franse gene
raals, die in de onafhankelijk
heidsoorlog de nationalistische
guerrilla bestreden, poogden
hun tegenstanders in diskrediet
te brengen door hen met gru
welijke gewelddaden te over
troeven. Daarvoor werden in
het geheim nepbevrijdingsbe-
weginkjes samengesteld.
De econoom Brahimi werd in
1979 minister van planning. Hij
gold als een kundige techno
craat en werd in 1984 door pre
sident Chadli Bendjedid tot pre
mier benoemd. Brahimi trok
zijn consequenties uit de hevige
onlusten in 1988 over de econo
mische situatie in het land en
trad af. Het leger sloeg de onlus
ten bloedig neer. Brahimi kreeg
onder meer vijanden door zijn
kritiek op de corruptie. Een flink
percentage van alle belangrijke
transacties in het land wordt in
steekpenningen aan machtheb
bers betaald. Brahimi noemde
eens een bedrag van 26 miljard
dollar, dat door de generaals op
buitenlandse rekeningen zou
zijn gezet.
Voor de Denen hoefde het niet
zo nodig, maar in Zuidwest-
Zweden werd het project
omarmd. De bouw van een
vaste oeververbinding tussen
het meest oostelijke Deense ei
land Amager en de Zweedse
havenstad Malmö is al een heel
eind op streek. Met dank aan
de Europese Unie, die de ver
binding onder de Drogden en
over de Öresund (de Sont)
heeft opgenomen in het Trans
Europese Netwerk-program
ma. Als begin 2000 de 'Ores-
undverbinding' klaar is zullen
per dag tienduizend voertui
gen van de tunnel en de brug
gebruik gaan maken.
KOPENHAGEN ALEXANDER BAKKER
Eigenlijk is de verbinding over
de Öresund het laatste stukje. In
juni wordt met veel vlagvertoon
de brug over de Grote Belt ge
opend, de zeventien kilometer
lange verbinding tussen de ei
landen Funen en Seeland. Met
de opening van die brug vieren
de Denen zo'n beetje de een
wording hun land, want de Gro
te Belt deelt het land in tweeën.
De Sont is voor de Zweden een
natuurlijke barrière. Natuurlijk
zijn er tal van veerdiensten die
Zweden verbinden met 'het
vaste land van Europa'. Maar
een echte (spoor)weg ontbreekt.
De öresundverbinding, in com
binatie met de brug over de
Grote Belt, biedt de Zweden
echter niet de meest logische
route naar het hart van Europa.
De Öresundverbinding bestaat
feitelijk uit drie delen: een 3.510
meter lange tunnel, een 4.055
meter lang kunstmatig eiland
en een 7.845 meter lange brug.
Op dit moment zijn de eerste
tien van twintig tunnelelemen
ten afgezonken. Op het eiland
wordt al gewerkt aan het tun
neleinde en de oprit naar de
brug. De brug rust op vijftig pij
lers. In het midden van de Sont,
het Flinte-kanaal, komt een
enorme hangbrug. Opgehangen
aan tweemaal twee 204 meter
hoge pylonen, meet dit deel van
de bnig 1.092 meter; met 490
meter tussen de pylonen.
Aan die vier enorme pylonen
wordt hard gewerkt. De oostelij
ke twee reiken al boven de hon
derdvijftig meter, het westelijke
duo zit nog niet op de helft.
Vanuit de Zweedse kant staat
het merendeel van de 28 pijlers
al op zijn plaats. Bovendien is
voor een groot deel het dubbele
brugdek al klaar: boven twee
maal twee rijbanen, beneden
dubbel spoor.
Aan Deense zijde sluit ten zui-
De Öresundverbinding in aanleg tussen het Deense eiland Amagar en
de Zweedse havenstad Malmö. foto cpd
den van de hoofdstad Kopenha
gen de öresundverbinding voor
auto's aan op de bestaande
snelweg E20; de weg over de
Grote Belt richting Jutland. Ne
gen kilometer verderop, net ten
noorden van het vliegveld
Kastrup, ligt de tunnelingang.
Halverwege voegt zich de
spoorlijn, komend vanuit Ko-
penhagen-CS naast de weg. Tot
op het kunstmatige eiland blij
ven weg en spoor parallel lopen.
In de oprit naar de brug 'kruipt'
het spoor onder de weg. Aan
Zweedse zijde voeren spoor en
weg eerst langs het douane- en
tolstation en dan naar de bui
tenwijk Fosieby van Malmö.
Daar sluit de weg aan op een
nieuwe ring om de stad.
De bouw van de öresundver
binding kost zo'n vijf miljard
gulden (prijspeil 1990, toen het
contract werd ondertekend).
Het Zweeds/Deense consor
tium, dat de tunnel en brug laat
bouwen en gaat beheren, heeft
het benodigde investeringsbe
drag geleend. Voor het gebruik
van de öresundverbinding be
talen de Zweedse en Deense
spoorwegmaatschappijen jaar
lijks honderdvijftig miljoen
Deense kronen, zo'n vijftig mil
joen gulden. Daarnaast betaalt
de Deense spoorwegen nog
eens ruim twintig miljoen gul
den per jaar voor het lijntje van
Kopenhagen naar het vliegveld
Kastrup.
Automobilisten die van de
öresundverbinding gebruik
maken moeten tol betalen. De
toltarieven zullen zijn geba
seerd op de tarieven die gelden
voor de veerboot tussen het
noordelijker gelegen Helsingor
en het Zweedse Helsingborg.
Naar verwachting moet de au
tomobilist straks zo'n veertig
gulden gaan betalen. Voor een
tocht over de Grote Belt wordt
nog eens 75 gulden berekend.
De verwachting is dat in het
eerste jaar zo'n tienduizend au
tomobilisten van de öresund-
verbindingen gebruik zullen
maken. Dat aantal, zo is de
prognose, zal elk jaar 1,7 pro
cent groeien. Het zal een kleine
dertig jaar duren voordat de
kosten van de verbinding zijn
terugbetaald.
Het politieke establishment in
de Filipijnen begint nerveus te
worden over de presidentsver
kiezingen van aanstaande
maandag. Volgens een gisteren
gepubliceerde opiniepeiling
staat de flamboyante populist
Joseph Estrada ruim bovenaan.
De ex-filmster en vice-president
Estrada zou 33 procent van de
stemmen krijgen. Parlements
voorzitter José de Venecia, die
de steun van president Ramos
geniet, blijft steken op vijftien
procent.
De 61 -jarige Estrada heeft daar
mee zijn koppositie verder uit
gebouwd. Mede door zijn films
uit de jaren zestig is hij mate
loos populair onder de armen.
In zijn campagne komt hij op
voor de grote massa minder be
deelden.
Het regeringskamp en de za
kenwereld daarentegen moeten
niets van hem hebben, en ver
wijten hem gebrek aan econo
mische visie. Zij vrezen dat met
hem een einde komt aan de
hervormingen van president
Ramos, die het land een onge
kende mate van economische
groei en politieke stabiliteit
hebben opgeleverd.
Om de zakenlui te sussen,
waagde Estrada zich gisteren in
Presidentskandidaat Estrada (tweede van links) met zijn vrouw tijdens een mis eerder deze week nabij Mani
la. foto reuters romeo ranoco
het hol van de leeuw: de beurs
van Manila. Daar kondigde hij
aan dat de bankier Edgardo
Espiritu, een van de weinige za
kenlui die hem steunen, zijn
minister van financiën wordt.
Tegenover het charisma van
Estrada moet de kleurloze De
Venecia het afleggen. Hij pre
senteert zichzelf als degene die
het land kan redden uit de fi
nanciële crisis die Zuid-Oost-
Azië teistert. Velen zi
echter als een ouden
injt
ticus van de traditioc
Zijn bijnaam 'menee |jC|j
maakte hij deze weel
waar, tot woede van|
Ramos. Hij miste wof
morgen een optocht
nila met Ramos, om<
had verslapen, aldus
Times.
De grootste vrees is dl
de verkiezing van ziji q
erfgenaam door mid $5
fraude zal doordrukl
ondergrondse groep
treemrechtse officier
schuwde dat ze zal ii Pet
er gesjoemeld wordt jdtc
Toch zien veel zaken
Estrada als president
eerlijke verkiezingen Pyf
volksprotesten en po n ir
rust kunnen leiden. I [°01
ne heeft nu al aan ze! taal
mensen het leven gel1V2
Maar de Filipijnen st 8S0
gens waarnemers do r
hervormingen sterke11 8
ooit tevoren. Zelfs de
van Estrada zou daaj 'l^
eens zo veel verande VoJ-
lang de regering eerli lp
dig is en doorgaat m< "e
men, maakt de perso D e
van de president niet M>i
veel uit", aldus een a '"u
De Algerijnse ex-premier Brahimi.
archieffoto
NAIROBI FRANS VAN DEN HOUDT
CORRESPONDENT
Vrede in Zuid-Sudan blijft voor
lopig een illusie. Na vijftien jaar
oorlog, meer dan een miljoen
doden en opnieuw een om
vangrijke hongersnood, zijn de
strijdende partijen nog altijd
niet in voor wapenstilstand en
vrede. Drie dagen van overleg in
Nairobi hebben daar weinig
verandering in gebracht.
Toch is er een lichtpuntje.
Het militaire regime in Khartum
en de rebellenbeweging SPLA
zijn overeengekomen om onder
internationale supervisie een
referendum te houden, zodat de
bevolking van Zuid-Sudan zelf
haar toekomst kan bepalen. Dat
is een heel klein stapje voor
waarts.
Voordat een referendum over
zelfbeschikking voor Zuid-
Sudan een feit is, moeten er nog
veel obstakels uit de weg wor
den geruimd. Het is namelijk
niet voor het eerst dat de strij
dende partijen een afspraak
hebben gemaakt over een refe
rendum. Tijdens vredesoverleg
vorig jaar november kwam een
dergelijke volksstemming al ter
sprake. Alleen konden de partij
en het toen niet eens worden
over wie het referendum moet
organiseren.
Khartum vond zichzelf de
meest aangewezene, het SPLA
wilde een onafhankelijke partij.
Nu is afgesproken dat het refe
rendum zal plaatshebben onder
internationale supervisie. De
bevolking van Zuid-Sudan krijgt
dan de kans te bepalen of ze
onder het strenge regime van
Khartum wil blijven, of een gro
te mate van autonomie wenst.
Maar voor alles zullen de par
tijen het eens moeten worden
over een wapenstilstand en dat
blijkt nog altijd een groot strui
kelblok. Op dit moment zit er
zelfs een tijdelijk staakt-het-vu-
ren niet in om de voedselhulp
in het Zuiden te bespoedigen.
Khartum zegt er wel voor te
voelen, maar het SPLA wil niet
verder gaan dan safe corridors
(veilige doorgangsroutes voor
de hulpverlening)
Een ander obstakel is de
vraag wat Zuid-Sudan precies
is. De overeenkomst over het
referendum was nog niet be
reikt in Nairobi of meningsver
schillen staken de kop op over
de vraag welke provincies ei
genlijk tot het Zuiden behoren
en dus mogen meedoen aan de
volksstemming. Khartum wil er
maar een beperkt aantal regio's
(Bahr el Ghazal, Equatoria en
Boven Nijl) bij betrekken, het
SPLA meent dat een veel groter
gebied in aanmerking komt.
Maar hoe bindend is uitein
delijk het referendumresultaat
voor Khartum? Fundamenteel
liggen de standpunten van het
SPLA en Khartum nog altijd
mijlenver uit elkaar. De rebellen
startten in 1983 de oorlog tegen
Khartum omdat ze onder het
juk van de moslimregering al
daar uit wilden. Het Zuiden is
hoofdzakelijk christelijk en ani
mistisch en wordt bewoond
door zwarte Afrikanen, in tegen
stelling tot de bevolking in het
Noorden die voornamelijk Ara
bisch is en uit moslims bestaat.
Daar het Noorden de macht
uitoefent, wordt ook de bevol
king van het Zuiden onderwor
pen aan strenge mt
ving (sharia) terwijl t
hun eigen christel
zwaar wordt onden'
tegen die ongelijkh
derdrukking dat
strijdt. De rebellen
duidelijke scheiding
en kerk en een grot $chi
zelfbestuur voor het
De rol van de Islan
het regime van Omt
in Khartum echter \krs u
lijk belang. In de nie
wet, waarover deze
referendum in het
houden, blijft men
gaan dat sharia de 1
staat vormt. Voor
blijft dat onaanva;
zolang de geloofsk
adequaat wordt gen
langdurige vrede in
gesloten.
afli
OPMERKELIJKE BERICHTEN
RELI-ROOKVERBOD Een ho
ge moslimgeestelijke in Egypte
heeft ervoor gepleit om pakjes
sigaretten voortaan te voorzien
van de mededeling dat roken
niet mag van de islam. Het
voorstel van mufti Nasr Farid
Wasel wordt door een parle
mentscommissie die belast is
met gezondheids- en onder
wijsvraagstukken, in beraad ge
nomen. De islam kent een ex
pliciet verbod op het gebruik
van alcohol en varkensvlees,
maar niet op het roken van si
garetten. Wel wordt de gelovige
aangespoord voor zijn gezond
heid te ijveren, hetgeen zou
kunnen worden uitgelegd als
een aansporing om niet te ro
ken.
MACABER Ongeveer driedui
zend mensen hebben zich deze
week op de begraafplaats van
het Oost-Roemeense stadje
Moinesti verzameld omdat
daar een 55-jarige vrouw le
vend zou zijn begraven. Tegen
de zin van de familie zorgden
zij ervoor dat het lijk werd op
gegraven. De mensen trokken
massaal naar het kerkhof nadat
spelende kinderen tegen een
oude vrouw hadden gezegd dat
zij klopsignalen uit het graf
hadden gehoord. Nadat de
nieuwsgierigen bij het stadsbe
stuur en de familie hun veront
waardiging over het levend be
graven van de vrouw hadden
geuit, werd besloten het graf te
openen. De vrouw die aan le-
vercirrose had geleden, bleek
dood te zijn. Alle omstanders
riepen daarna dat zij het ver
haal van de kinderen nooit
hadden geloofd.
EIGEN SCHULD Een stel in
Kenya dat tijdens een overspe
lige liefdesdaad niet meer van
elkaar kon loskomen, heeft tij
dens het zoeken van medische
hulp een dorp op stelten gezet.
Het drama begon toen het on
gelukkige paar, een politieman
en de echtgenote van een
dorpshoofd, een ziekenwagen
bestelde. Voor het ziekenhuis
in het dorp, in het noordelijke
district Mandera, verdrongen
zich vervolgens honderden
nieuwsgierigen. De politie
moest eraan te pas komen om
de menigte met traangas weg
te jagen, meldde de Kenya Ti
mes. De twee zijn uiteindelijk
met een vliegtuig naar de
hoofdstad Nairobi gebracht.
Dokters hebben hen daar uit
elkaar gehaald.
KINDERDAG Kinderen klauteren op de arm van Gulliver in het Fuji Gulliver Kingdom Park in
Kamikuishiki, even ten noordwesten van de Japanse hoofdstad Tokyo. Afgelopen donderdag werd
foto ap» itsuoinouye
1 Japan Kinderdag gevierd.
NEUSBIJTEN Voormalig
rechter Joseph Troisi is vrijge
sproken wegens het bijten van
een aangeklaagde die hem tij
dens een proces in 1997 her
haaldelijk uitschold. De 49-jari-
ge Troisi, die vier jaar rechter
was in de zuidelijke Ameri
kaanse staat West Virginia,
van Bill Witten, die werd ver
oordeeld wegens oplichting.
Uit woede over de beledigin
gen, zo zeggen getuigen,
sprong Troisi op van zijn stoel,
rukte zijn rechterlijke befje af
en beet Witten in zijn neus.
GEEN AFSCHEID El
de inwoonster van 1
in het noordoosten v|
heeft het lichaam j
echtgenoot zes well
deze was overleden!
een kleerkast gehoij
vrouw kon geen afsj.
men van haar man,'
maart op 82-jarige l<y
natuurlijke dood stia
chaam werd vorige f
dekt, zei een politievl
der. Buren in de flaj
eerst bezorgd over h
de vrouw zonder
scheidelijke echtgel
straat op ging. Ze wJ
terdochtig toen ze r
dringende stank
vrouw is opgenomep
psychiatrische inrichtj
AAGi
CONDOOMKUNSfogre
land komt binnenben
nieuwe lijn condooijond
markt. Een rubberfablers
aan condooms in deuwh
dieren, paddestoelen ma
en tal van andere vtbrar
met de hand zijn beope
Een van de ontwerp^nni
uit als een lachende)
'hi' zegt, aldus het v
Argument)' i Fakty. i
een serie condoomsJSl'
beschilderd in de HL...
en blauw van het üp1
Gzjel-aardewerk en dr?
maakt in de vorm vrJ
schotels, theepotten r
serviesgoed. De fabir
de ludieke voorbehcP1
len betekent een groi
keer voor Rusland, wq
aliteit altijd werd wegj
en condooms van dejuAG»
gen onder de codenS.en
duet nummer twee'j)p3
ovsky-rubberfabriek iet N
plaats Odintsovo in j Prij
van Moskou gebruiktüat c
tuurlijke kleurstoffen^ert
souvenircondooms, li
allemaal met de han, l.
derd. De condoomkuM'
maken er maximaw
werkdag van acht uuijag v
[202
Jzev
an
werd vrijgesproken van het Daarop ging hij weer op zijn
schenden van de burgerrechten stoel zitten of er niets was ge
beurd. Troisi was door een lo
kale rechter al tot vijf dagen cel
veroordeeld wegens de aanvat.
Voor het schendèri van Wittens
burgerrechten, een federaal
misdrijf, had Troisi tien jaar cel
kunnen krijgen.
vangeniswerk slecht r.an
kwamen twee celbrol
Zwitserse gevangen^ js
op het idee vals gel:
drukken. Met behulfj
soonlijke tekenspu
den de mannen erin|
kende honderdjes
De vervalsing kwaï
licht toen de mand
een celdoorzoeking
daad werden betrapt.'vor
