Kunst
Erkenning en roem door een omslag
Bord voor je kop
ICHONE
icHIJN
The Klezmatics: te gelikt, te weinig fris
Visscher razendsnel,
druk en vaak schuin
Vleugel Rembrandthuis
RDAG 9 ME11998
dianenverhalen' uitgesteld
De tentoonstelling 'Indianenverhalen' in het Rijksmuse-
foor Volkenkunde gaat niet zoals gepland op 4 augustus be
ien, maar pas op 25 september. Het uitstel houdt verband
Ie verbouwing van het museum die langer gaat duren dan
ikelijk was gedacht. De expositie 'Met Kuifje naar Tibet' is
hierdoor met een maand verlengd tot 13 september.
|twerper Coca Cola-beeldmerk dood
- Een van de toonaangevende ontwerpers uit de Vere-
jp Staten, J. Gordon Lippincott, wiens bureau de wereldbe-
J^ide logo's van Coca Cola en het soepenmerk Campbell's
|rierp, is op 89-jarige leeftijd in North Haven bij New York
leden. Samen met Walter Margulies richtte hij in 1943 een
Tü bedrijf op. Behalve met logo's voor talrijke grote bedrijven
H Lippincott zich bezig met het ontwerpen van auto's en an-
Bndustrieproducten. In 1952 kreeg zijn firma de opdracht
ïterieur van de Nautilus te bedenken, de eerste door
Tnenergie voortgestuwde duikboot ter wereld.
cheid van Linda, Roos Jessica
ieer» Het afscheid van de popgroep Linda, Roos Jessica
jepaard met een boek en twee concerten in ShowBiz City
en 26 juli. Dat heeft het meidentrio gisteravond bekendge-
;t. In het afscheidsboek staan foto's van de vakanties die de
eressen samen doorbrachten en anekdotes. Deze papieren
inering aan de popgroep, die drie jaar heeft bestaan, is van-
juni verkrijgbaar. Voor de liefhebbers is er ook nog een
poster. Het trio kreeg gisteren een gouden plaat voor het al-
Linda, Roos en Jessica.
«ninaties voor Publieksprijs
Drie voorstellingen van Toneelgroep De Appel zijn
Jmineerd voor de Gouden Gids Publieksprijs: 'De Mensen-
'Ritter, Dene Voss' en 'De Nacht, de moeder van de dag.'
ng juni wordt de prijs toegekend aan de uiteindelijke winnaar,
v/ojde Gouden Gids Publieksprijs is een bedrag van honderd-
iend gulden verbonden. De andere slot-genomineerden zijn
Wereldverbeteraar' (De Paardenkathedraal): 'De nacht van
.c^auvv' (Het Nationale Toneel), 'De Kus van de Spinvrouw'
^ZuidelijkToneel): 'Stilleven' (Het Toneel Speelt): 'Scènes uit
3'. Jiuwelijk' (Hummelinck Stuurman Theaterproducties), 'De
16 e Deker' (Impresariaat Wim Visser), 'JaneEyre' (Michel Boers-
ïheaterproducties), 'Ik heb 't met hem gedaan'. (Noord Ne-
andsToneel), 'Al mijn zonen' (Theater van het Oosten) en
mlet' (De Trust).
ince sensatie van '98 in LVC
(n. Dit zou weieens de dance sensatie van '98 kunnen wor-
[zégt het LVC over de Asian Underground dansavond die
i jgen wordt gehouden aan de Breestraat. In Londen versnijdt
iwjieuwe generatie Indische Pakistaanse jongeren al enige tijd
ïeme dansstijlen met oosterse roots. Het resultaat is een zo-
jnuzikaal als visueel opwindende mix van techno, hindipop
"■""'mangra: bhangrabeats of tabla bass genoemd. Asian Un
bound noemt deze Londense scene zich. In het Leidse LVC
pt morgenavond dj Ritu aan, bijgestaan door een keur aan
fici, The Asian Equation, met rappers, sitar, -doll en tablas-
ft.
'Plaatjesboek' Rolling Stone spiegel van dertig jaar amerikaanse popcultuur
Trendsettend op muziekgebied is het blad Rolling Stone
allang niet meer. Na een gewaagd uitstapje met The Pro
digy keerde al snel de vertrouwde aanblik van Fleetwood
Mac op het omslag terug. Maar Rolling Stone is door de
doorwrochte journalistiek over rock 'n roll, film en poli
tiek al wel drie decennia een spreekbuis en forum voor
iedereen die mee wil tellen in het nu eenmaal behouden
de Amerikaanse pop-establishment. Alle omslagen, sa
men een plaatjesgeschiedenis van dertig jaar Amerikaan
se rock 'n roll-cultuur, zijn nu in een prachtig boek bij
eengebracht.
amsterdam theo hakkert
'We hebben erg ons best ge
daan, en we hopen dat je het
leuk vindt.' Schoolkrantachtige]
had oprichter en hoofdredac
teur Jann Wenner het nauwe
lijks op kunnen schrijven in no
vember 1967 in het eerste num
mer van het Amerikaanse blad
Rolling Stone. Het moest een el
ke veertien dagen te verschijnen
popblad voor de sub-cultuur
worden, waarbij ook politiek
niet zou worden geschuwd.
Achteraf illustratief was meteen
de eerste omslagfoto. Beatle
John Lennon met een soldaten-
helm op. Daarmee was de toon
gezet.
Vrijwel van meet af aan was
het omslag van Rolling Stone
het hoogst haalbare voor een
artiest. Eenmaal daar op afge
beeld betekende dat erkenning
en eeuwige roem. Wie op 'the
cover of the Rolling Stone' had
gestaan hoorde bij het esta
blishment. Er ontstond een wa
re klopjacht op die ereplaats.
Historisch is de wijze waarop
Dr. Hook the Medicine Show
het omslag haalde.
De groep had een top 1 O-hit
gescoord met de tranentrekker
'Sylvia's mother' en ook de al
bums en concerten van het ko
mische stel vielen goed in de
smaak. Maar Het Omslag had
den ze nog niet gehaald. Waar
op tekstschrijver Shell Silver-
stein gewoon de frustratie van
zich afschreef in weer een top
1 O-hit: 'On the cover of Rolling
StoneHij liet de groep zingen
dat hij, in het geval dat, wel vijf
exemplaren voor zijn moeder
zou kopen. Eind maart 1973
kon hij naar de kiosk.
Het omslag van Rolling Stone
is nog altijd een graadmeter
voor succes en status. De hiüijst
van sterren die verscheidene
malen de ereplaats was gegund,
spreekt boekdelen. Mick Jagger
stond negentien keer op het
omslag, John Lennon achttien,
Bob Dylan dertien, Bruce
Springsteen elf, Jerry Garcia
tien, Madonna negen, Tina Tur
ner acht en Eric Clapton zeven.
De lijst is meteen een afspiege
ling van de machtsverhoudin
gen in dertig jaar rock 'n roll be
zien vanuit Amerikaans per
spectief.
Cynici zouden in het succes
verhaal van Het Omslag van
Rolling Stone een treffende
metafoor kunnen zien voor het
land waarvan het blad inmid
dels ruim dertig jaar de cultuur
spiegel vormt. Een metafoor sa
men te vatten als: allemaal bui
tenkant. Hoe vaak is de afgelo
pen decennia niet beweerd dat
Amerika niet bestaat, dat het
een land is van bordkarton en
facades? Als die bewering waar
is, ligt daar meteen een verkla
ring voor het succes van Rolling
Stone.
Bladerend door het prachtige zijn net affiches. Dat er ook nog aan de buitenkant te danken
boek met alle covers van 1967 tekstpagina's achter lagen, ver- heeft. Het blad heeft altijd uit-
tot en met 1997 gaan de omsla- geet je al snel. Terwijl Rolling geblonken in doorwrochte re
gen een eigen leven leiden. Het Stone uiteraard het succes niet portages, interviews en essays.
Het succes van het omslag is
bovenal te danken aan de uit
stekende fotografie. Het blad
gaf fotografen als Annie Leibo-
vitz, Marc Seliger, Herb Ritts en
ook 'onze eigen' Anton Corbijn
alle creatieve en financiële
ruimte. Ofschoon de omslagfo
to's altijd netjes en zedelijk bin
nen de perken blijven, heeft
Rolling Stone een naam hoog te
houden op het gebied van
blootfoto's. Ook hier werd de
toon gezet door John Lennon,
wiens blote achterwerk en dat
van zijn vrouw Yoko Ono eind
1968 voor opschudding, hoge
verkoopcijfers en de eerste
'tweede druk' zorgden. Later
zou Lennon andermaal bloot,
met een geklede Yoko Ono,
worden gefotografeerd voor het
waarschijnlijk beroemdste Rol
ling Stone-omslag. Annie Leibo-
vitz fotografeerde het Beatle-
echtpaar in bed in 1981
Bloot ging ook tienerster Da
vid Cassidy, die gewoonweg ge
noeg had van alle gedoe en bak-
visgegil rond zijn persoon en tot
iets gewaagds besloot. Demi
Moore hield decent de handen
voor haar borsten, terwijl Janet
Jackson deze taak overliet aan
een onbekend gebleven mans
persoon.
Dertig jaar Amerikaanse cul
tuurgeschiedenis trekt in het
boek aan het oog voorbij, waar
bij opvalt hoe in de loop der ja
ren de sterren in rock 'n roll,
film en politiek de aandacht
moeten delen met beroemde
televisiepersoonlijkheden. Sein
feld, Jennifer Aniston (uit
Friends en nu een shampoo-re
clamespot) en Melrose Place
gingen met de eer strijken. X-Fi-
les uiteraard ook. Rolling Stone
kreeg voor elkaar wat in de serie
maar niet wil lukken: Scully en
Mulder ongekleed tussen de la
kens.
Rolling Stone: Alle covers van
1967-1997. Auteur: Jann S.
Werner (inleiding). Vertaling:
Jeannet Dekker. 272 blz., full
colour, gebonden met stofom
slag. ISBN 90 6868 200
f.89,50. Uitgeverij THOTH.
het motto: 'als de men-
et naar de kunst (lees mu-
smen, dan brengen wij de
wel naar de mensen', be-
ene Lucas Mol dat het
tien wel aardig zou zijn
dit kader iets met 's lands
)lle rijkswegen te doen.
unst' heet zijn project dat
>t maandag op de tien
e stukken van Nederland
en. Ondermeer langs de
hoogte van Hoogmade.
h is er best wat voor te
i om de tienduizenden
tobilisten die tweemaal
bumper aan bumper
deze file-gevoelige wegen
en even uit de sleur van
g te halen en een moment
unst te confronteren. Dat
zich nooit geen kwaad,
e weet gaan bij een aantal
en de ogen wel open, ge-
als ze plots zijn door die
van herkenning. 'Niet
en volgende week naar
ir Muller te gaan', noteren
)lksstammen ter plekke
'hun organizer. Want -
de - het is inderdaad wel
tng geleden, een bezoekje
n museum.
s vrees ik dat Lucas Mol
et selecteren van de Ame-
iseTrena Friend als uit-
id kunstenaar zijn doel
it betreft volledig voorbij
Zij liet zich naar eigen
i inspireren door zeven-
eeuwse Hollandse land-
sschilders als Jan van
i en kwam al knutselend
ïn rechthoekig houten
op de proppen met daar-
itaa e blokken, voorstellend
ognriekwart ei. Het ontbre-
s kwart is een gat. Daar
3 mi een kun je vanuit je stil
le auto weer het achterlig-
polderlandschap zien.
[ut, wat een humor. Als je
it soort grappen de men
eer tot de kunst kunt be-
danwel naar het museum
denkt te lokken, dan moet je
toch wel een bord voor je kop
hebben ter grootte van die plaat
hout langs de A4. Of in elk geval
zo dom zijn als het achtereind
van die spreekwoordelijke koe.
ad van kaam
Songfestival
U kent het wel: dat heimelijk
verlangen van de gecultiveer-
den onder ons om eens per jaar
helemaal weg te duiken in een
luie stoel om het Eurovisie
Songfestival te ondergaan. Een
aantal jaren terug moest je na
afloop nog vertellen dat het
weer een kotsgenererend ge
beuren was. Maar sinds Paul de
Leeuw het nationale festijn pre
senteerde is het camp om festi
valfan te zijn. Toch weet ik ze
ker dat het Leids Vrijetijdscen
trum (LVC) aan de Breestraat
geen broeinest van Songfesti
valjunks is. Als Edsilia Rombley
vanavond 'Hemel en aarde'
naar de hoogste regionen zingt,
verrast Kay-L het LVC-publiek
met een meesterlijke hiphopset
en zorgen dj Dubstr en Redzone
voor een vette hiphop-party.
LVC-directeur Ruud Visser is
ook niet iemand die je er van
verdenkt dat hij niet met z'n
vingers van de box met de na
tionale songfestivalhistorie kan
afblijven. Wie schetst dus mijn
verbazing dat ik Visser laatst bij
de nationale finale van het lied
jesfestijn in de zaal zag zitten.
Echt, dat had ik nou nooit ge
zocht achter die jongen. Op de
Breestraat een stevige pot on
vervalste politiek-kritische
hardcore-punk op de planken
brengen en thuis - het song-
book van Willeke Alberti op de
salontafel - stiekem wegzwijme-
len bij 'Waar is de zon die mij
kan verwarmen.'
Nee, Ruud Visser laat zich van
avond voor twaalven niet zien
recensie susanne lammers
Concert- The Klezmatics. Gehoord: 7/5,
Stadsgehoorzaal, Leiden.
Vijfentwintig jaar geleden had
den ze vermoedelijk folk-rock
gespeeld. Nu spelen ze klezmer.
The Klezmatics brengen een ge
moderniseerde vorm, blijven de
klezmer 'steeds opnieuw defi
niëren'. Misschien zouden ze
dat niet moeten doen. Hun mo
derniseringsdrift leidt geregeld
tot akelig pompeuze, sentimen
tele kwijlliedjes, waar de vitali
teit uit weggelekt is. Zoals bij
voorbeeld een soort 'suite' over
een Joodse geest, die een mix
tussen 'Romeo and Juliet' en
'The Exorcist' had moeten ople
veren. Het begint dan wel lekker
vol dwarse en bizarre klanken,
maar de daarop volgende sa
menzang is veel te zwaar en
daarna sleept het stuk zich on
der veel geteem moeizaam naar
een einde.
Ook de eerste Jiddische ode
aan de marihuana is een ty
pisch voorbeeld van een zeur
stuk: de hoofdbestanddelen van
dit geheel in zichzelf gekeerd
nummer zijn een veel te zware
drum en een zeikerige klarinet.
Het zou kunnen dat het gered
op de LVC-hiphop-party. Die
wil zelfs in de pauze nog een
keer die opzwepende set van
Saskia en Serge uit 1970 of daar
omtrent beluisteren. Heus, ik
denk dat het house te klein is
als mevrouw Visser het waagt
de dance-sensatie van '98 in de
cd-player te schuiven. Als u het
mij vraagt kan het niet lang
meer duren of de stevige beats
van Teddy Scholten en Willeke
Alberti zullen voorzichtigaan
worden opgenomen in het
meerjarenbeleid van het LVC.
Vanaf deze maand heeft het
LVC al een nieuwe donderdag, 1
staat er in de maandelijkse flyer.
„Onder de naam Dance-O-Ra-
mA presenteert het LVC drie
nieuwe clubavonden waarop
het heerlijk dansen is." Die tekst
alleen al... Zegt u nu zelf: dat
lijkt toch verdacht veel de kant
op te gaan van een opwindende
mix van drum bass Corry
Brokken.
jan rusdam
Tempo dwingt respect af
recensie susanne lammers
Voorstelling: Voor ons hoeft het niet
door Bert Visscher. Gezien: 8/5, Leidse
Schouwburg Nog te zien: 9/5, aldaar
Bert Visscher maakt veel. werk
van zijn aankleding. Dit keer
zit hij als gewezen stationschef
van het onherbergzame oord
Fisck in een van god en ieder
een verlaten Efteling-station-
netje te wachten tot ze hem op
komen halen. En verder is hij
gewoon Bert Visscher, met
Bert Visscher-verkleedpartijen
in een Bert Visscher-tempo
met Bert Visscher-grappen.
Razendsnel, loei-druk en veel
al schuin. Het moet je aan
spreken. Het kan ook geweldig
op je zenuwen werken.
Zijn tempo dwingt respect
af, maar ondanks de giganti
sche hoeveelheid tekst komt
hij eigenlijk met armoedig
weinig verrassingen. Hij
neemt het zweven op de kor
rel, de crea-cursussen
('sommigen douwen hem in
een man, sommigen douwen
hem in een vrouw, en ik douw
hem in een weefgetouw'). Hij
grapt wat over familie-misère,
vrouwen en auto's, vermomt
zich als schoonschaatster,
Limburgse wielrenner of kan
goeroe, koketteert veel te vaak
met zijn blote benen en roept
nog vaker 'Woerrrggghelllp',
wat staat voor 'help'. Verder
trekt hij als vanouds bekken
en maakt hij de bekende ge
baartjes en sprongetjes. Hij
weet wat leuk gevonden wordt
en buit dat lekker gemakzuch
tig allemaal uit.
In een berg ongein heeft hij
een paar geestige dingen ver
stopt. Een wreed liedje over
een heel zielig en door ieder
een uitgekotst kind, dat door
zijn vader naar de 'lelijke jon
getjes zeilschool' wordt ge
stuurd en een tirade tegen het
kamperen, waarin hij telkens
weer nieuwe narigheid aan de
lijst van camping-gruwelen
weet toe te voegen; intussen
voert hij weer een nieuwe
marteling uit op het konijn dat
gepunnikt werd door de ex die
hem al dat leed aandeed. Vol
slagen knots zijn vervolgens de
teksten uit hef determineer-
boek waarmee je vogels kunt
herkennen. Maar ja, die heeft
Visscher dan weer niet zelf be
dacht, dat heeft een vlijtige or
nitholoog al voor hem uitge
vogeld.
werd door een komische tekst,
maar die was onverstaanbaar.
Er zitten ook wel geslaagde
voorbeelden van vernieuwing in
het genre bij, zoals 'Black and
White', waarin succesvol ska-
elementen verwerkt zijn en de
accordeon als een bandoneon
klinkt, maar het best zijn de
'ouderwetse' composities, waar
in ingenieuze ritmes en acroba
tische harmonieën met elkaar
wedijveren. Dat dwingt bewon
dering af. Maar pas bij het aller
laatste nummer, een walsje ge
titeld Expectation', ontroeren
The Klezmatics ook. Dan laten
ze dat opgeklopte en spelen ze
een simpel liedje, weemoedig
en lief en klinken ze eindelijk als
oprechte muzikanten.
Het is jammer dat dat niet
eerder gebeurt en dat ligt toch
heus niet aan hun muzikaliteit.
The Klezmatics zijn knappe
musici en vooral Frank London
imponeert met zijn trompet.
Aan de gebruikelijke klezmer-
lenigheid ontbreekt het hem
niet, maar het is vooral zijn oor
voor bijzondere klankcombina
ties die de muziek iets wrin-
gends en dus iets extra's geeft.
Soms fietst hij door alle toon
soorten heen, een fris tegenge
luid bij al te veel geliktheid.
Eén van de opvallendste onderdelen van de uitbreiding van het Rem-
brandthuis: een koperen wand met verschillende handtekeningen van
de Meester foto wfa
Amsterdam gpdDe buitenkant van de nieuwe
vleugel is ontworpen door ar-
In het nauwe trappenhuis van chitectenbureau Zwarts Jans-
het Rembrandthuis in Amster- ma uit Abcoude. Volgens direc-
dam was het door de massale teur Ed de Heer is bewust niet
toeloop steeds vaker een ge- gekozen voor een 'historiseren-
drang van jewelste en in de ten- de' bouwstijl maar voor heden-
toonstellingszaaltjes hing door daagse architectuur. Dat de ge-
de slechte klimaatbeheersing vel van de nieuwbouw zeer
een bedompte atmosfeer. Met sterk contrasteert met de buur
de nieuwbouw naast het 17de- panden, stoort hem in het ge-
eeuw huis aan de Jodenbree- heel niet: „Ik vind het prachtig."
straat is dat nu definitief voor- De opening van de nieuw-
bij. Het Rembrandthuis ontving bouw wordt gevierd met een
vorig jaar met pijn en moeite overzichtstentoonstelling over
140.000 bezoekers, maar in de Adriaen van Ostade (1610-1685)
toekomst kan dat aantal zonder en diens relatie tot Rembrandt,
problemen groeien naar De expositie duurt tot en met 19
215.000. juli.
