Feiten &Meningen
Overzicht programma's
DINSDAG 5 MEI 1998
Verkiezingen
„wei
L Dl
/and
Zorg
Verkeer en
milieu
Economie
Financiën
Onderwijs
Veiligheid
Verder F™
vond
ïlitie
;je ll€
PvdA
Twee miljard gulden extra en
30.000 extra banen in verple
ging en verzorging. Uitbreiding
ziekenfonds, met inkomensaf
hankelijke premies zonder ei
gen bijdrage. Uitbreiding thuis
zorg en meer bedden in verzor-
gings- en verpleeghuizen.
Investeren in openbaar vervoer.
Minder vervoer over weg en
met vliegtuig, meer per schip,
trein en ondergronds. Maxi
mumsnelheid terug naar 100
km. Variabele kosten van auto
rijden verhogen, vaste kosten
verlagen. Studeren op tweede
nationale luchthaven.
Koopkrachtbehoud voor ieder
een. Uitkeringen en AOW kop
pelen aan ontwikkelinglonen.
Fiscale toeslag op werken tegen
minimumloon. 800 miljoen gul
den voor 15.000 extra Melkert-
banen. Eén miljard voor inko
mensondersteuning door o.a.
meer huursubsidie.
Verdubbeling milieubelastin
gen, verlaging van belasting op
arbeid en winst. Om te voorko
men dat mensen 'slapend rijk'
worden, moet belasting op ver
mogenswinst worden aange
past, ten bate van lagere en
middeninkomens.
1,7 miljard gulden extra. Meer
mogelijkheden voor- en na
schoolse opvang. Verkleining
klassen, meer computers, meer
gymleraren, meer Nederlandse
les voor allochtone kinderen.
350 miljoen gulden voor extra
politie, 150 miljoen voor uit
breiding rechterlijke macht, ge
zinsvoogdij en jeugdhulp. Bete
re bereikbaarheid politie door
wijkbureaus in steden en mini
maal één post in plattelandsge
meenten.
Bij ethische beoorc
voortplantingstech
belangen moeder f»**
tinggevend.ComnLolit
draagmoederscha]
den. Uiterste terugmuz
bij het beëindigen
van wilsonbekwair;n
ren en op termijn lig vej
softdrugs. 700 milj<u£jei
gen op defensie. _ty 0,
CDA
1,65 miljard extra. Wachtlijsten
terugdringen, meer zorg oude
ren en gehandicapten. Tegelij
kertijd 0,5 miljard bezuinigen.
Zorgbudgetten per persoon. Ac
ceptatieplicht voor verzeke
raars. Kleine zelfstandigen in
het ziekenfonds, eigen risico
van 200 gulden voor iedereen.
Huidige strenge milieunormen
handhaven. Bestaande energie
heffingen samenvoegen. Belas
ting heffen op vliegtuigkerosine.
Op termijn alleen auto's die be
halve op benzine ook op elektri
citeit rijden. Aanleg meer hoge
snelheidslijnen. Schiphol mag
verder groeien.
Wettelijk recht op deeltijdar
beid, de zondag blijft een vrije
dag, uitbreiden verlofregelin
gen. Kinderbijslag eerste kind
wordt verhoogd, kinderbijslag
koppelen aan lonen. Kinderbij
slag, AOW en uitkeringen kop
pelen aan loonontwikkeling.
Koopzondagen terugbrengen.
Loon- en inkomstenbelasting
verlagen, BTW verhogen. Eerste
belastingschijf verlengen. Ren
tevrijstelling verhogen. Accijns
verhogingen energie alleen in
Europees verband. Overheidste
kort verder terug naar 1 procent
in 2002.
1,25 miljard extra. Klassen moe
ten kleiner, meer geld buiten
schoolse opvang, vooral in ach
terstandswijken. Verplichte
maatschappelijke stage van een
maand voor scholieren, na
afronding van de basisvorming.
OV-jaarkaart blijft bestaan.
7000 extra agenten, uitbreiding
rechterlijke macht. Straffen voor
rijden onder invloed en (veel) te
snel rijden worden verhoogd.
Indien nodig twee gevangenen
in een cel. Vervroegde invrij
heidstelling niet langer automa
tisme. Iedere gemeente of dorp
heeft recht op politiepost.
"1de k
Geen legalisering e
meer aandacht votp y,
geleiding en pij nbfC
Wettelijk verbod o^.
op selectie van emterrr
verkoop sigarettei\an(,
aan jeugd onder l(y r0
feeshops op termijenke
nul. Niet bezuinig^ bi
sie. [re vl
Twee miljard extra en tegelijker
tijd bezuinigen door efficiënter
werken. Meer privacy in ver
pleeghuizen, verkorten van
wachtlijsten, verbetering kwali
teit patiëntenzorg. Ziekenfond
sen moeten normale verzeke
raars worden, op termijn pre
mies onafhankelijk van inko
mens.
1 miljard extra voor infrastruc
tuur, waaronder uitbreiding au
towegen in Randstad. Groei au
tomobilisme beperken door on
der andere stimulering telewer
ken, bedrijfsvervoerplannen,
collectief personenvervoer, aan
leg Randstadrail (ondergronds)
en rijbanen voor specifieke
groepen. Schiphol niet op slot.
Minimumloon niet afschaffen
of verlagen. AOW laten mee
groeien met lonen. Geen pre
mie over aanvullend pensioen.
2,75 miljard in spaarfonds
AOW. Geen kinderbijslag voor
kinderen die niet in Nederland
wonen. 7,5 miljard gulden las
tenverlichting voor burgers en
bedrijven.
Financieringstekort terug naar 1
procent, uiteindelijk naar nul.
Eerste schijf inkomstenbelas
ting verlengen. Hogere arbeids-
aftrek belastingen en premies.
1,25 miljard extra voor onder
andere kleinere klassen. Meer
nadruk op exacte vakken, belas
tingvoordeel scholing ouderen,
OV-kaart voor studenten af
schaffen, opbrengst toevoegen
aan basisbeurs. Loting als selec
tiemiddel afschaffen.
900 miljoen extra voor politie en
justitie. Vijfduizend agenten er
bij, versobering gevangenisregi
me. Rijk krijgt meer zeggen
schap over politie.
neis
sstie
Euthanasie moet un he
sfeer worden gehaóep
softdrugsbeleid hay
migratie beperken
tiebeleid overeind i
Verplicht NederlarlïK
allochtonen. Politit
lingen zijn welkom-
sche vluchtelingen^^
bezuinigingen op (fzullc
1,8 miljard extra voor meer per
soneel, ouderenzorg en aanpak
ken wachüijsten. Hierdoor
19.000 extra banen. Eigen bij
dragen voor AWBZ en zieken
fonds binden aan inkomensaf
hankelijk maximum. Geen ei
gen bijdrage voor huisarts.
Maximumsnelheid 100 km op
autosnelwegen en 30 kilometer
in woongebieden. Heffing op
vliegtuigkerosine voor korte
vluchten. 1,7 miljard investeren
in infrastructuur (vooral open
baar vervoer), technologie en in
milieu. Intensieve landbouw af
bouwen. Groei Schiphol afhan
kelijk van milieu-onderzoek.
N abestaandenwet verzachten.
300 miljoen extra voor kinder
opvang. Geen verlaging mini
mumloon. Besparing van 1,8
miljard door verandering bij
standswet en efficiëntere uit
voering WW en WAO. Uitkerin
gen en AOW met lonen laten
meestijgen.
Financieringstekort beperken
tot 1 procent. Overdrachtsbelas
ting afschaffen. Drie belasting
schijven van 25, 40 en 50 pro
cent. BTW omhoog naar 20 pro
cent. Lagere inkomens com
penseren. Vermogenswinst bel
asten in plaats van vermogens.
1,7 miljard extra, waarvan 1 mil
jard voor verkleining klassen.
De rest is voor materiaal, ver
mindering aantal lesuren on
derwijzers, opvang na schooltijd
en studiefinanciering.
200 miljoen voor extra politie en
verbetering uitrusting, 300 mil
joen voor rechterlijke macht.
Wijkbureaus justitie, meer geld
voor reclassering en slachtoffer
hulp.
ift vc
Euthanasie uit strais ja<
halen, tevens aandl. Vri
pijnbestrijding. Geceft
zaaddonorschap. Brgaa
ven naar legaliseriim ge
drugs. Gedoogbelei
ten.Kleinschalige^ if
marihuana toestaat*"
Stop verkoop sigart ger
maten. 1 miljard btoon
defensie.
nok!
Groen Links
Minimaal 2,75 miljard extra
voor thuiszorg, ouderenzorg,
dagbesteding gehandicapten en
terugdringen wachtlijsten. Ie
dereen verplicht in uitgebreid
ziekenfonds, met inkomensaf
hankelijke premies. Inkomens
medisch specialisten beperken.
Mobiliteit terugdringen. Stop
pen met aanleg rijkswegen, au
torijden veel duurder maken.
Openbaar vervoer goedkoper.
Maximumsnelheid naar 100
km. Snelheidsbegrenzer voor
notoire hardrijders. Geen uit
breiding bestaande vliegvelden.
Accijns op kerosine, BTW op
vliegtickets.
Invoering 32-urige werkweek,
deeltijdarbeid bevorderen. Een
half miljard extra voor kinder
opvang waarvan 100 miljoen
voor prijsverlaging voor kinde
ren van alleenstaande ouders in
de bijstand. Uitkeringen koppe
len aan lonen, daar bovenop
tien procent extra voor minima.
Privatisering ziektewet onge
daan maken. Ouderen met aan
vullend pensioen betalen mee
aan AOW van arme ouderen.
Nieuw belastingstelsel moet lei
den tot nivellering van inko
mens. Verhoging vennoot
schapsbelasting, vermogensbe
lasting handhaven, vermogens
winstbelasting invoeren. Finan
cieringstekort laten oplopen tot
ruim twee procent. Milieubelas
tingen fors omhoog.
1,35 miljard extra. Kleinere klas
sen, betere huisvesting, meer
individuele begeleiding. Verho
ging basisbeurs, afschaffen ren-,
te op studieleningen.
900 miljoen minder voor justitie
en politie. Meer alternatieve
straffen, minder cellen en bewa
kers.
Euthanasie uit straiin et
halen. Reageerbuis! ent
en kunstmatige dofyee 1
natie openstellen vie m
staande en lesbiscfivan
Verbouw, handel ei
softdrugs legalisere i
heffen op softdrugs^ O
jard bezuinigen op q
Geen belastingaftre0
theken boven 250.011
■we§
van
1. D<
ffers
Verbieden draagmqauv
kunstmatige donorioige
abortus en euthana^p s]
perimenten met err
drugs verbieden. Ht
op alcohol en tabakOCJ
mohuwelijk. Echtsc
moeilijker maken,
clame óp zondag. S'11^
06-seksfijnen verbie
jvot
RPF
Terugdringen wachtlijsten. In
komensgrens ziekenfonds om
hoog, premies inkomensafhan
kelijk.
Geen tweede nationale luchtha
ven, geen groei Schiphol tenzij
overlast afneemt. Krachtdadiger
milieubeleid. Vliegtuigen en
wegvervoer zwaarder belasten.
Elke maand autoloze zondag.
Meer natuurgebieden. Meer
treintaxi's op platteland. Auto
mobilistenheffing per kilometer.
Maximumsnelheid 100 km.
Toeslag voor langdurig werklo
zen in bijstand. Zondag niet
werken. AOW welvaartsvast en
verhogen met 5 procent. Ver
soepeling Nabestaandenwet.
Melkertbanen omzetten in ge
wone banen. Meer geld voor so
ciale werkvoorziening, minder
voor kinderopvang.
Overdrachtsbelastingverlagen.
Milieubelasting omhoog. Rente
aftrek hypotheken beperken tot
vier ton. Belasting op reclame
drukwerk.
Maximaal 25 leerlingen per klas.
Geen lesgeld na 16de jaar. Pres
tatiebeurs afschaffen.
Meer politie, ook op platteland.
SGP
Enkele miljarden extra voor
aanpak wachtlijsten, uitbreiding
thuiszorg. Meer opvang voor
drop-outs.
Geen tweede luchthaven. Even
tueel dependance Schiphol in
Noordzee. Autogebruik en
vliegverkeer ontmoedigen, fiets
en openbaar vervoer stimule
ren. Meer treintaxi's. Maxi
mumsnelheid 100 km op auto
snelwegen en 30 km in woon
wijken. Geen vrachtverkeer op
Twee miljard extra voor bestrij
ding stille armoede. Uitkeringen
alleenstaande ouders omhoog.
Extra uitkering ineens voor
mensen die langer dan drie jaar
op minimum zitten. AOW-pre-
mie aan maximum binden. Te
rughoudend met privatisering
sociale zekerheid. Niet werken
op zondag.
Gezinnen met alleenverdieners
minder belasten. Rentevrijstel
ling hoger. Overdrachtsbelas
ting afschaffen. Vermogensbe
lasting geleidelijk afschaffen.
Gulden niet vervangen door eu-
2,25 Miljard extra. Kleinere klas
sen. Lerarenberoep aantrekke
lijker maken. Meer aandacht
voor Wilhelmus op basisscho
len. Meer mogelijkheden deel
tijdonderwijs. OV-jaarkaart
handhaven.
Twee miljard extra. Strenge
aanpakjongerencriminaliteit.
Meer cellen. Voor levensdelic
ten doodstraf mogelijk maken.
8.000 agenten erbij. Iedere
woonkern een politiepost.
Geen zelfbeschikkii^re
leven ligt in Gods h^ jg,
en euthanasie verbijj00
kunstmatige bevruc( z
gebruik krachtig be^j.
softdrugsgebruik. G
tische scholen. Aans
de reclame, prostitu
nografie strenger aa
Geen erkenning hor
GPV
1,8 miljard extra. Wegwerken
wachtlijsten, meer aandacht
voor thuiszorg, verpleeghuizen
en gehandicaptenzorg.
Autorijden duurder, openbaar
vervoer uitbreiden. Geluidsnor
men Schiphol handhaven.
Voorlopig geen tweede nationa
le luchthaven.
Geen arbeidsplicht alleenstaan
de ouders. Meer kinderbijslag
grote gezinnen. WAO, Ziektewet
en Nabestaandenwet verbete
ren. Selectieve verhoging bij
stand.
Hogere milieubelastingen, ver
mindering financieringstekort.
Eerste belastingschijf verlengen.
Verhoging AOW-premie.
1,25 miljard extra. Kleinere klas
sen, positieverbetering leraren.
Prestatiebeurs afschaffen.
Politie en justitie in wijk- en
dorpteams. Meer agenten, ook
op platteland.
Strengere regels kun
bevruchting. Abortu
nasie verbieden, me
strijding en stervens
Verbod alcohol en t;
me. Coffeeshops die
party's verbieden. IVj
le samenleving ma[
zijn. Staatsloterij enl
te loterijen afschaffe
k
nW
ir
CD
Een ziektekostenverzekering
voor iedereen, behalve voor
vreemdelingen. Homeopathie
in ziekenfonds. Aparte zieken
huizen voor AIDS-patiënten.
Bio-industrie beperken, kistkal
veren verbieden. Geen medi
sche proeven op dieren. Verbod
op oormerken vee en op ver
koop van bont van babydieren.
Benzineprijs omlaag. Centra
steden autoluw. Maximumsnel
heid omhoog naar 140 km.
Vacatures bij voorrang open
stellen voor Nederlanders.
Overheidsbanen slechts open
stellen voor mensen die Neder
landerschap in derde generatie
bezitten. Stoppen met Melkert
banen, minimumloon 10 pro
cent omhoog. WW, WAO en
Ziektewet versoepelen. AOW
voor echtparen omhoog.
Belastingstelselvereenvoudi-
gen, BTW en inkomstenbelas
ting omlaag. Ecotax afschaffen.
Onderwijs in eigen taal en cul
tuur voor minderheden alleen
geven in verband met remigra
tie. Buitenlandse leerkrachten
terug naar land van herkomst
na stoppen onderwijstaak. Mid
delbaar onderwijs moet gratis
zijn. Toelatingsexamens voor
middelbaar en hoger onderwijs.
Meer marechaussee en politie.
Strengere straffen, invoering
doodstraf, aanschaf vuurwapen
voor burger gemakkelijker ma
ken. Regime in gevangenissen
strenger. Algemene legitimatie
plicht, politie centraliseren en
bevoegdheden uitbreiden.
Voor verkrijgen Nedi
chap is 'staatsexame
Nederlandse cultuui
rang. Afbouw muitic
menleving. Echtschi
boden in eerste twei
lijk. Geen porno op
plicht weer invoeren
naar hereniging me j
Senioren2000
Enkele miljarden extra voor on
der andere thuiszorg en verzor-
gings- en verpleeghuizen. Min
der macht voor zorgverzeke
raars. Ziekenfondsen weer re
gionaal. Acceptatieplicht verze
keraars.
Bij infrastructurele projecten re
kening houden met milieu. HSL
en Betuwelijn twijfelachtig,
meer investeren in lokale ver
bindingen. Openbaar vervoer
moet betaalbaar blijven.
Koopkrachtverlies AOW inlopen
en laten meegroeien met lonen.
Geen aantasting aanvullende
pensioenen. Nabestaandenwet
intrekken. Meer lastenverlich
ting. Huurlasten minima nooit
hoger dan 18 procent van netto
inkomen. Meer mogelijkheden
herintreding oudere vrouwen.
Begrotingstekort terug naar nul.
Scholingsmogelijkheden voor
iedereen.
Meer en beter opgeleide agen
ten op straat. Politiebureaus
dichter bij de mensen.
Wettelijke basis vooi; Vc
sie. Toetsing door rer
door beroepsgroep.
don voor economise
lingen. Asielprocedu
sneller en menselijke
nieuwbouwwoninge
daard aanpassen aai
worden.
Enkele miljarden extra voor ge
zondheidszorg, budget thuis
zorg met 5 procent omhoog.
Meer huisartsen. Uitgebreid
ziekenfonds voor iedereen, met
inkomensafhankelijke premies.
Alle werkers in de zorg in loon
dienst, om grote inkomensver
schillen tegen te gaan.
Bio-industrie met kracht terug
dringen. Openbaar vervoersnet
fijnmaziger, en als het even kan
gratis reizen. Geen hogesnel
heidslijn, geen Betuwelijn. Geen
uitbreiding Schiphol en haven
Rotterdam. Terughoudend bij
aanleg nieuwe wegen, ruim
baan voor fietsers.
Overheid moet meer greep op
economie krijgen. Openingstij
den winkels beperken. Inko
mens nivelleren, hoogste inko
mens mogen niet meer dan drie
keer zo hoog als laagste zijn.
Uitkeringen en minimumloon
in vier jaar met twintig procent
verhogen en welvaartsvast ma
ken. Nabestaandenwet ingrij
pend verbeteren.
Belasting naar draagkracht.
Geld weghalen bij bedrijven die
recordwinsten maken en bij rij
ke en superrijke particulieren.
Inkomstenbelasting hoogste
schijf omhoog naar 72 procent,
heffing tegen kapitaalvlucht,
vermogensbelasting omhoog, of
vermogenswinst belasten, ven
nootschapsbelasting omhoog.
Alle onderwijs gratis. Klassen
verkleinen.
Meer toezichthouders, meer al
ternatieve straffen. Gedetineer
den beter voorbereiden op te
rugkeer in samenleving.
Verkoop tabak bepei
speciaalzaken. Verbt
hol- en tabaksreclair
softdrugs door coffee
streng reglementerei
troleren. Drugshandt
strenger aanpakken.FIl
Nederlandse taalless
lochtonen. Salaris Ka
halveren. Privatiserq,
heidsdiensten stopp'
veel gevallen terugdm f
Geen huurverhoging^
AOV/Unie55+
Miljarden extra. Meer perso
neel, modernisering verpleeg-
en verzorgingstehuizen, uitbrei
ding thuiszorg, afschaffen eigen
bijdragen. Specialisten in loon
dienst. Hulpmiddelen slechtho
renden vergoeden.
Terughoudendheid met uitbrei
ding wegennet, meer vervoer
over water. In gebieden met
veel ouderen openbaar vervoer
op loopafstand. Korting daluren
ook in bus.
Minima met 15 procent om
hoog. AOW welvaartsvast, pre
mies verhogen, ouderen betalen
geen premie. AOW-spaarfonds
rijkelijk vullen. Ziektewet en pri
vatisering WAO terugdraaien.
Nabestaandenwet versoepelen.
Financieringstekort terug naar
nul, lastenverlichting minder
belangrijk.
Wettelijk recht op scholing.
Meer samenwerking onderwijs
en bedrijfsleven.
Meer politie, uitbreiding rech
terlijke macht. Indien nodig
meer gedetineerden in één cel.
Richtlijnen opstellen^ y
sterven. Vaststelling!
mum aantal coffeeshSt"!
gere straffen drugsha(ar
Verplicht afkicken cru,
verslaafden. Snellere*
dures. Ontwikkelingen!'
aan landen met stabi