ie-
Denksport
62
DAG 2 MEI 1998
GE
Ad Oskam
EG-kampioenschappen vorige week in
'aar 14 landen aan deel hebben geno-
as Nederland bijzonder succesvol. Bij
allen werd het Nederlandse team twee-
a dames werden EEG-kampioen. Daar-
dden Tammens-Jeunen al de open pa-
1 strijden gewonnen en waren de dames
ik-van Zwol vierde geworden bij de da-
en. Zoals gewoonlijk domineerden de
n de rangschikkingen. Naast de open
jn en paren en de wedstrijden voor da-
aren er ook nog wedstrijden voor de ju-
Ivoor gemengde paren en voor senio-
■ar hoog scoorden de Nederlandse af-
jngen daar niet in.
weer veel mooie en leerzame spellen
«n. In het eerste spel werd de theoreti-
^ïnis van het OW-paar getest. Oost had
■h H B 6 5; ha B 7 4 2; ru 4 2; kl 10 9 7.
ms gever en allen waren kwetsbaar. Na
Zuid opende West met 1 ru; Noord 2
doublet (negatief); Zuid pas; West 3
ord pas; Oost Dit is de theorie over
len na het negatieve doublet. Voor de
van de volgbieder zijn er een reeks van
kheden om de kaarten te omschrijven,
ok voor de partner van de negatieve
Wel moet ook het negatieve bod aan
:riteria voldoen. Daar zijn internatio-
iel verschillende afspraken over. Bij
;e paren hoeft het negatieve doublet
zeggen over de andere niet-geboden
maar geeft het alleen kracht, een pun-
al, aan. Hier was het niet onlogisch, dat
ste. Dit was het spel:
65
AV65432
V 10 8 3 2 N H B 6 5
A 5 -I v B 7 4 2
AHVBICf-9 «T* 0 *42
*---- z *1097
A7
v V10983
873
H B 8
!t bieden aan deze tafel met de latere
enen Italië op de OW-plaatsen is wel
»l op te merken. In de eerste plaats vol-
t negatieve doublet niet aan de gestel-
ria. De verdeling is wel juist, maar het
aantal moet minimaal 8-10 zijn, het
waarmee in noodgevallen ook op twee-
tonder tussenbieden zou zijn geboden,
/veede plaats heeft Zuid verzuimd om
tner iets te laten weten. Zuid heeft de
ssen 3 kl (5-9 punten, driekaart, geeft
ook de start aan), 4 kl (vier of meer
is, preëmptief, voorstel om te redden);
(een hoge honneur in klaveren,
een doubleton, niet veel punten daar-
1 ru (sterk, een invite voor de manche);
2 sch (een eigen kleur, hoeft geen kla-
?un aan te geven, ongeveer 10 punten)7
—3 sch (klaverensteun; geeft de uitkomst
-eft geen eigen kleur aan te geven, een
bod).
geval had Zuid 3 kl moeten bieden,
:hteraf had OW dat in dit geval eerder
sn. West wilde na het doublet van zijn
natuurlijk in ieder geval slem spelen.
I van 3 sch was gewoon fout. Het is een
)d, een invite voor de manche. Oost
issen. West had natuurlijk 3 kl moet
en na 3 ha (eventueel doublet van
sch. Dat was mancheforcing en een
ite. U ziet, dat 6 sch alleen maar down
een uitkomst met hartenheer! Bij deze
enschappen ook weer twee spellen,
bieden eerder de tegenstanders hielp,
partner en het eigen paar. In het vol-
pel had Zuid: sch V 7; ha A B 7 6 3; ru B
0 8 6.
was de gever en allen waren kwetsbaar.
;n Oost pasten. Aan de eerste tafel pas
maar aan de tweede tafel bood Zuid 1
derdehands bodje op 10 punten. West
ar wel raad mee. Het puntenaantal is
en wel goed voor een opening in de
land om een start aan te geven, maar
r is gatenkaas. Dat brak Zuid ook op.
het spel:
108
9
- H 10 8 6 4 2
AB95
A H B 9 3 n *6542
v V 10 5 t v H 8 4 2
A V7 w 0 93
ie *43 z H 7 2
kV7
tAB763
1. V 1086
Dod na 1 ha eerst 1 sch; Noord 2 ru;
sch; Zuid pas. Nu wist West genoeg,
loest wel een ondermaatse opening
en alle punten zaten goed. Daarom
/est 3 SA. In de praktijk kwam Noord
ten uit. Maar na elke start heeft de lei-
'oon negen slagen na de opgelegde snit
10 op hartenboer. Natuurlijk zat het
n de Dor OW (de positie van klaverenaas!),
ïdrijf. et was een goede afstraffing van het
ens bieden van Zuid. Aan de andere tafel
West het rustige contract van 2 sch
tussenbieden. Ook in het laatste spel
l speler zich bij het bieden niet beheer-
jood op een dubieuze kleur,
ld in dit spel: sch 10 5 4; ha H 2; ru H V
I B 9 5 4. Noord was de gever en allen
OWS; kwetsbaar. Na tweemaal pas opende
chrift; jt spel met 1 ha. Aan de eerste tafel pas-
maar aan de tweede volgde West met
jet een partner, die gèpast heeft, met
,12 punten en zo'n slechte vijfkaart is
zeer slecht bod. Dit was het hele spel:
A87
1054
N
962
¥HZ T ¥9764
Hv10 w TT* 0 A75
H B 954 z *1082
H V B 3
V 10 8 3
9426
A7
volgbod bood Noord 3 kl (voorwaarde-
tensteun en bijna de kracht van een
g); Oost paste; Zuid kon niet veel an-
eden dan 3 ha (een minimum). Maar
tvas nog niet weg en probeerde het nog
SA. Dat eindcontract kon, ook na de
et klaveren door Oost, op geen enkele
down. In de praktijk maakte de leider
1 slagen. Aan de andere tafel, waar West
ton Noord in eerste instantie niet veel
.opbrengen dan 2 ru, dat het eindcon-
?rd. Maar ook als Noord zonder tussen-
2 SA had geboden, had Zuid dit nooit
1 verhoogd. Zonder tussenkomst van de
artij zal de manche hier nooit geboden
PUZZEL
a' r r m-~
^*14 1^
19 ■■20 21
STWT
-Ti 31 BK 33
36 38 ^Hf?9 40
HH44 45 IÉ46 47
■■■56 57 59
|hhhH|
Kruiswoordraadsel
nummer 18
Horizontaal:
1. Bolgewas; 5. soort geweer; 10. op welke rjee week waren
i.niao- 11 lrtf- 1 O oolnolormnhoirl irnnr efi P.
Oplossing
nummer 17
De twee woorden van de opgave van vo-
wijze; 11. lof; 12. eetgelegenheid voor stu
denten; 14. onhelder; 16. vogel; 18. inert; 20.
heilwens; 22. tijdperk; 23. ernstig; 24. he
mellichaam; 25. gigant; 27. schande; 29.
gekheid; 30. mannetjeseend; 32. wasgele
genheid; 34. jong dier; 35. vreemde munt;
37. benul; 39. niemand uitgezonderd; 42.
bloedvat; 44. lekkernij; 46. merkwaardig; 48.
scheepsherstelplaats; 49. jongensnaam; 50.
aanwijzend vnw.; 51. blaam; 53. bloedwei;
55. jongensnaam; 56. deugniet; 58. vuistha
mer; 60. koordans; 61. vrouwelijk dier; 62.
uitvinder van de penicilline; 63. lamphou
der.
Verticaal:
1. Getal; 2. baas; 3. electrisch geladen deel
tje; 4. broedplaats; 6. hol; 7. uitroep van
schrik: 8. optisch hulpmiddel; 9. schetsen;
12. dierengeluid; 13. roofvogel; 14. munitie;
15. dik; 17. stonde; 19. oppervlaktemaat; 21.
gevuld; 26. eenvoudig; 27. toetsinstrument;
28. autowedstrijd; 29. wal; 31. vordering; 33.
blad; 36. soort stof; 37. drinkgerei; 38. vis;
39. plakboek; 40. dichterbij; 41. aangenaam;
43. kathedraal; 45. prul; 47. trotse houding;
52. uitdrukking; 53. signaal; 54. fraai; 55.
herkauwend zoogdier; 57. steen; 59. armoe
dige woning.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
WATERSPIEGEL en DRUPPELSTOP
44 13 17
11 en
40 55 18 23 21
46 29 5 7 37
Winnaars
De winnaars van een luxe
dominospel zijn:
A. v.d Zwart, Kerkstraat 73,
Katwijk (kruiswoord)
E. van de Kooij, Hansenstraat
79, Leiden (cryptogram).
60*31 11 *26
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per
briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecre
tariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
DAMMEN
Aan het eind van deze maand
spelen Harm Wiersma en Gé-
rard Jansen de herkamp om de
nationale titel. De noodzakelijk
geworden verlenging van het
NK zal eveneens in Hoogezand-
Sappemeer worden gespeeld en
zal in elk geval drie partijen ver
gen. Tenzij één der spelers de
eerste twee partijen wint, want
dan is het over en uit en is de
kampioen van Nederland 1998
bekend. Indien echter de her
kamp geen beslissing brengt
volgen er partijen met een ver
hoogd speeltempo. Het is voor
de spelers en het dammen ech
ter te hopen dat het zover niet
hoeft te komen. Het zou een
weinig passende afsluiting zijn
van een NK en bovendien kent
de damwereld al een officieel
sneldamkampioenschap van
Nederland. Gérard Jansen heeft
er trouwens in de slotronde nog
alles aan gedaan om deze dans
te ontspringen. Dat had gekund
indien hij van Wesselink had
gewonnen. Dat leek er trouwens
wel even op. Wit: G. Jansen;
zwart: W. Wesselink (NK '98).
Partij: 1. 32-28 17-22 2. 28x17
12x21 3. 34-30 20-25 4. 37-32
25x34 5. 40x29 14-20 6. 45-40
10-14 7. 41-37 7-12 8. 39-34 5-
10 9. 43-39 20-24 10. 29x20
15x24 11. 34-29 14-20 12. 29-23
19x28 13. 32x23 18x29 14. 35-30
24x35 15. 33x15 1-7 16. 39-33
10-14 17. 33-28 12-18 18. 40-
348-12 19. 44-39 3-8 20. 50-44
11-17 21. 39-33 21-26 22. 37-32
26x37 23. 42x31 17-22 24. 28x17
12x21 25. 32-28 7-12 26. 44-40
Cryptogram nummer 18 Oplossing
Horizontaal 4. Geen goedkope training voor een atleet (8); HU fT) fTI G f 17
5. Toneelspeler die het klaarspeelt in een andere functie (9);
8. Volkswagen die in het offensief gaat? (11) 13. Geen jeug- Horizontaal: 1. Mikado;
dige kop (4); 14. Deels een Europeaan die de tijd heeft (8); 4. dwangbuis; 6. meer-
15. Nota van een knappe vrouw in het kabinet (13); 17. kosten; 9. gevolgtrek-
Alarmkreet in de dierentuin (2,4,2,3); 19. Het optillen van kjng; n. onheilsbode;
een postbus (8); 21. Het Friese gebied van meisjes aan het 13, jumbo; 14. rayon;
water (8). 19. meier; 20. moppe
ren; 21. zelftankstation;
Verticaal: 1. Ze wonen naast elkaar in deze plaats (5); 2. 22. peuter.
Het ooievaartje als marktnotering (16); 3. Vertrek van een
besteller in het wijnhuis (6); 6. Vlot soort (3); 7. Geen kas- Verticaal: 1. Midden-
teel om te beginnen (4); 9. Door schroom komt men in de g0lf; 2. klaar; 3. dagboek;
problemen (12); 10. Vertoont overeenkomst met Amstel 5. ineens; 7. beenruimte;
pils (7); 11. Met plezier begerig geworden (5); 12. Ik geef fn 8[ boterbriefje; 10. Rob;
nog 100 jaar om te vliegen! (5); 16. Boerderij van glas (5); 12. doofpot; 15. afma-
18. Verhalen die Duitsers vertellen (5); 20. Een gravure stelt ker; 16. ornaat; 17. delta;
wat voor (4). 18. oeros.
9
9
9
9
9
0
9
m
0
P
p!
jllill
P
P
«HU
P
j |j j j{
P!
HM
lil
9
9
Q
P
9
0
Pl
O
P
P
P
Pi
p!
9
9
9
9
1®
P
Pi
Pi
0
d
P.
p
0
P
Pi
O
Pi
35x44 27. 49x40 21-27 28. 31x22
18x27 29. 46-41 6-11 30. 41-37
16-21 31. 47-42 11-16 32. 37-32
21-26 33. 32x21 26x17 34. 38-32
17-22 35. 28x17 12x21 36. 32-28
8-12 37. 42-38 21-27 38. 48-42
(zie diagram 1) De spanning is
voelbaar. Jansen speelt om te
winnen maar kan geen overdre
ven risico's nemen. Een lastig
dilemma voor de Huissenaar.
Maar hij probeert het toch: 38.
12-17 39. 42-37 17-21 40. 37-
31 2-7 41. 31x22 14-20 42. 15x24
13-19 43. 24x13 9x27 44. 38-32
27x29 45. 34x23 21-26 46. 40-34
16-21 47. 23-18 21-27 48. 34-29
26-31 49. 28-22 4-10 50. 22-17
31-37 51. 17-12 7-11 52. 12-8 re
mise. Tijd: 2.00/2.02. Luttele
minuten later staakte ook
Wiersma zijn winstpogingen te
gen Oudshoom. Het wachten
was toen nog op Rob Clerc die
tegen Gerrit Boom alles op alles
moest zetten om zich op de val
reep nog in de herkamp te kun
nen mengen. Daar was dan wel
een winstpartij voor nodig.
Maar na ruim vijf uur zwoegen
moest Clerc zijn pogingen sta
ken en hem zien we dus niet te
rug voor de barrage. Overigens
waag ik het te betwijfelen of de
man uit Zoetermeer een kans
gemaakt zou hebben met Jan
sen en Wiersma als opponen
ten. Wit: G. Boom; zwart: R.
Clerc (NK '98). Partij 1. 31-26
18-23 2. 34-30 12-18 3. 30-25 7-
12 4. 40-34 1-7 5. 45-40 18-22 6.
34-30 12-18 7. 37-31 7-12 8. 31-
27 22x31 9. 26x37 2-7 10. 33-28
16-21 11. 39-33 20-24 12. 36-31
21-26 13. 31-27 14-20 14. 25x14
9x20 15. 30-25 4-9 16. 25x14
9x20 17. 37-31 26x37 18. 42x31
24-29 19. 33x24 20x29 20. 47-42
10-14 21. 41-36 17-22 22. 28x17
12x21 23. 27x16 29-33 24. 38x29
23x45 25. 46-41 5-10 26. 41-37
19-23 27. 42-38 11-17 28. 31-26
8-12 29. 43-39 3-8 30. 37-31 15-
20 31. 35-30 6-11 32. 30-25 20-
24 33. 31-27 14-19 34. 38-33 10-
14 35. 48-43 23-28 36. 32x23
18x38 37. 43x32 13-18 38. 27-21
18-23 39. 39-33 (zie diagram 2)
24-30 40. 25x34 23-28 41. 33x22
17x37 42. 36-31 37-41 43. 21-17
11x22 44. 31-27 22x31 45. 26x46
12-18 46. 46-41 18-22 47. 44-39
22-27 48. 49-43 19-24 49. 41-37
14-19 50. 39-33 19-23 51. 43-38
8-13 52. 37-32 27-31 53. 33-28
13-19 54. 28-22 31-36 55. 22-17
36-41 56. 17-11 7-12 57. 11-6
24-30 58. 34x25 41-47 59. 38-33
47x29 60. 25-20 29x15 61. 32-28
23x32 62. 6-1 en moegestreden
kwamen de spelers remise over
een. Tijd: 2.28/2.43 uur. Ter af
sluiting een fraaie forcing van
de bekende problemist Boris
Sjitkin (zie diagram 3). Cijfer-
stand: wit 30, 34, 35, 37 t/m 43,
45, 47, 48; zwart 2, 3, 6. 8, 12, 15,
18, 19. 21, 23, 24, 25 en 26. Wit
forceert winst. Een lastige opga
ve maar in een week moet het
lukken de oplossing te vinden.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
De gezamenlijke gespeelde slot
ronde van de KNSB-competitie
in Nijmegen was goed georga
niseerd. De jubilerende KNSB
en SMB volbrachten het kunst
stukje om maar liefst 140 teams
onder een dak te brengen
schijnbaar moeiteloos. Het Tri-
avium, dat in de winter dienst
doet als ijsbaan, bood meer dan
genoeg ruimte. Alleen de mees
terklasse had het niet geweldig
getroffen. Voor de elite van de
Nederlandse schaakwereld was
een aparte zaal ingericht. He
laas was deze ruimte wat aan de
krappe kant.
In de meesterklasse moesten er
nog enkele beslissingen vallen.
Panfox en HSG hadden zich al
verzekerd van een plaats in de
play-offs. SMB dacht nog een
redelijke kans te maken bij
winst op BSG. Groningen zou
immers waarschijnlijk verliezen
van HSG en dan konden de
Nijmegenaren profiteren. Dit
laatste bleek tegen te vallen.
HSG was zeker niet zwak opge
komen, maar door onder ande
re een overwinning van kop
man Tiviakov plaatsten de Gro
ningers zich direkt voor de play
offs. SMB verloor op het nipper
tje van BSG, waardoor de laatste
club degradatie ontliep. Ook
Amstelveen verloor, maar heeft
zich toch als laatste ploeg voor
de finales weten te plaatsten.
Utrecht kon zijn geluk niet. op
met de overwinning op Amstel
veen. Bij een 4,5-4,5 stand leek
degradatie een feit. Peter Nieu-
wenhuis speelde een remise
achtig toren-eindspel tegen Rob
Bertholee. De laatste heeft de
reputatie van eindspelkenner,
maar kon dat dit keer niet waar
maken. Nieuwenhuis won en
daarmee werd Rotterdam met
de zwarte Piet opgezadeld. Het
voormalige Volmac, dat in de
jaren tachtig een abonnement
op het landskampioenschap
had, moet het volgend jaar in de
eerste klasse uitkomen. LSG was
al gedegradeerd en ook de
laatste wedstrijd ging verloren:
Panfox 2 was met 6-4 te sterk.
Promovendi zijn DCG uit Am
sterdam en ESGOO uit Ensche
de. Beide gesponsorde teams
wonnen al hun wedstrijden met
overmacht. Toch was het nog
even slikken voor DCG. De Am
sterdammers werden getroffen
door een ziekmelding van Dun-
nington. De Engelse meester
had nog geen twee wedstrijden
gespeeld en daarmee kon DCG
een straf van 2 matchpunten in
mindering tegemoet zien. Daar
mee moest alsnog de laatste
ronde gewonnen worden, hoe
wel het kampioensfeest al na de
achtste ronde gevierd was. De
Amsterdammers lieten ditmaal
het kaas niet van het brood eten
en verpletterden SMB 2 met
9,5-0,5. In la kon Purmerend
het niet bolwerken en degra
deerde weer naar de tweede
klasse.
Hun plaats zal ingenomen wor
den door Het Witte Paard
(HWP) uit Zaanstad. In 2b was
er dit jaar sprake van een bij
zondei spannende competitie.
Na vijf ronden leek HWP nog
degradatiekandidaat. Drie op
eenvolgende overwinningen
had de Zaankanters echter plot
seling op de eerste plaats van de
ranglijst gebracht. Ze hadden
twee bordpunten meer dan
plaatsgenoot ZSC/Saende en
een matchpunt meer dan Tal en
Oegstgeest. In de slotronde
stond de wedstrijd Tal-I IWP op
het programma. ZSC/Saende
zou bij een duidelijke overwin
ning op Weenink uit Beverwijk
ook nog een goede kans op het
kampioenschap maken, terwijl
Oegstgeest vooral gebaat was
bij een gelijkspel tussen Tal en
HWP en een nederlaag van
ZSC/Saende. Dit laatste scena
rio kwam bijna op het bord.
Oegstgeest won nipt met 4,5-3,5
van LSG2, terwijl ZSC/Saende
het niet kon bolwerken tegen
het in degradatienood verke
rende Weenink. HWP leek lange
tijd op de winst af te stevenen
tegen Tal, maar de volgende
partij gooide bijna roet in het
eten. Op het eerste bord had
Milco Landtman materieel
voordeel tegen Dinand Web
bink en de overwinning leek
een kwestie van tijd. Webbink
verdedigde zich echter kranig
en kon uiteindelijk een verdiend
halfje bijschrijven.
M. Landtman - D. Webbink
l.e4 c5 2.d3 e6 g3 d5
Hiermee is het Konings-Indisch
in de voorhad op het bord geko
men.
4.Pd2 Pc6 5.Lg2 g6 6.Pgl3 Lg7
7.0-0 Pge7 8.Tel b6 9.De2 a5
10.h4 h6 ll.Pfl al 12.a3 La6
13.exd5
Hier was de witspeler achteraf
niet zo gelukkig mee. 13.e5 om
de stelling gesloten te houden
ligt meer voor de hand.
13...exd5 14.Pe3 0-0 15.Tbl
Wit moet een tempo verliezen
om b2 nog een keer te dekken,
zodat de loper op cl kan spelen.
Zwart had nu kunnen profiteren
van de open e-lijn met 15...Te8,
waarna de witte dame enigszins
ongelukkig staat.
15...b5?! 16.Pg4 Pf5 17.Lf4 b4
18.Dd2
Wit heeft zijn ontwikkeling har
monieus kunnen voltooien en
begint nu druk op de konings
vleugel uit te oefenen.
18...Kh7 19.Pge5 Pcd4 20.Pxd4
Pxd4 21.Pg4 Lc8 22.Pxh6 b3
23.c3 Pc2 24.Te2 Ta7 25.Lf3 IB
26.Lg5 Dd6
Zwart heeft een pion geofferd
en daarvoor in de plaats het
witte paard op h6 opgesloten.
Met 27.Lf4 Dd8 had er een zet-
tenherhaling op het bord kun
nen komen, maar wit zag een
plan met Kg2, Thl en h5.
27.Kg2 (Zie diagram 1) f4!
Haalt een streep door de reke
ning. De schade valt achteraf
mee voor wit.
28.Lxf4 Txf4 29.Dxf4 Dxf4
30.gxf4 Ijch6 31.Lxd5 Lf5
32.Le4 Lxf4 33.Lxf5 gxf5 34.K13
Ld6 35.Te6 Td7 36.Tgl Lf8
37.Ke2 Te7 38.Tgg6 Td7
39.Tgf6 Lg7 40.Txf5 Tc7
Wit schrok hier nog even van de
mogelijkheid 40...Lxc3 41.bxc3
b2 42.Tb6 Pb4. Er is dan echter
nog redding middels 43.Th5+
Kg7 44.Tg5+ en 45.Tgl.
41.Th5+ Kg8 42.Tg5 Kf7 43.Tb6
Te7+ 44.Kd2 Pel 45.Tf5+ Kg8
46.Td6 Kh7 47.Th5+ Kg8
48.Tf5 Kh7 remise
Wit was niet erg gelukkig met
de dreiging 49...Lh6+ 50.Kdl
Pg2 en 51...Tel mat.
Toen moest Chris de Saegher
op het tweede bord winnen van
Ron Nep. Na wat kansen over
en weer gemist te hebben lukte
dit en daarmee was HWP kam
pioen. Philidor Leiden degra
deert omdat er vier invallers no
dig waren tegen Lange Rocha-
de. Dat was duidelijk teveel van
het goede en de Alkmaarders
wonnen op hun sloffen.
AAS uit Aalsmeer promoveert
uit de derde klasse, net als HWP
Haarlem. De Uil en Kijk Uit de
graderen naar de onderbond.
FILATELIE
Aan het einde van de vorige
eeuw ontstonden op het platte
land de eerste coöperatieve
landbouwkredietinstellingen,
waarmee de agrarische wereld
in de eigen financieringsbe
hoeften gingen voorzien. Door
deze kredietinstellingen werden
gelden (spaargeld en deposito's)
aangetrokken waar aan de le
den kredieten, voorschotten en
hypothecaire leningen werden
verstrekt. De gedachte van deze
zelffinanciering was in 1864
voor het eerst in Duitsland in de
praktijk gebracht naar een idee
van Friedrich Wilhelm Raiffei-
sen (1818-1888).
In 1898 verenigden de individu
ele instellingen zich in twee co-
operatieve centrales, de Coöpe
ratieve Centrale Raiffeisenbank
en de Coöperatieve Centrale
Boerenleenbank. Uit deze twee
centrales ontstond in 1972 de
Coöperatieve Centrale Raiffei-
sen-Boerenleenbank, de Rabo
bank.
Honderd jaar Rabobank wordt
19 mei postaal gevierd met de
uitgifte van een 80 c.-zegel (op
lage 8 miljoen). Op de zegel
staan oranjegele afbeeldingen
van mensen in drie vakken van
oplopende grootte, waarmee
ontwerper Gerard Unger, aldus
de lezing van PTT Post, de ver
meerdering van het kapitaal wil
aangeven. Ik vind dit een nogal
flauwe uitleg. Waarom niet ge
woon gezegd dat er op het nieu
we beeldmerk van de Rabobank
wordt ingespeeld: het overheer
sende oranje, waarbij de vele
mensen voor het ene figuurtje
(You never walk alone) staan.
Duitsland heeft Raffeisen al
twee keer op een postzegel ge-
eerd. In 1958 stond zijn portret
op een 7 3 pf.-weldadigheids-
zegel (de serie stond in het te
ken van de landbouw) en in
1988 verscheen een zegel van
80 pf. (portret met op de achter
grond geploegd land) ter gele
genheid van zijn 100-jarige
sterfdag.
Op 19 mei wordt nog een '100-
jarige' postaal in het zonnetje
gezet, de Koninklijke Neder
landse Hockey Bond, in 1898 als
de Nederlandsche Hockey en
Bandy Bond opgericht. (NB. In
1891 werd hockey door Pim
Muiier, een legendarische fi
guur in de wereld van de Neder
landse sport, in ons land geïn
troduceerd).
Hockey is een echte fami-
liesport hetgeen blijkt uit de
structuur en de opbouw van de
verenigingen. Evenveel mannen
als vrouwen, zowel bij de junio
ren als bij de senioren. Dit grote
familiegebeuren wordt op de
80 c.-hockeyzegel (oplage 8 mil
joen) fraai in beeld gebracht.
Onder de krantenkop 'Eén grote
familie;' poseren jong en oud in
een doel.
Duitsland heeft 16 april het zes
de velletje Für uns Kind uitge
geven. Opnieuw een vrolijk,
kleurig, fantasievol velletje met
een llOpf.-zegel geënt op het
leven in de zee.
Verder verschenen 16 april een
llOpf.-zegel ter gelegenheid
van het 750-jarig bestaan van
de Cisterciënzer-abdij St. Ma-
rienstern in Panschwitz-
Kuckau/Oberlausitz (bovenaan
zicht); een 100 pf-zegel die de
900-ste geboortedag van de
mystica Hildegard von Bingen
herdenkt (Hildegards visie op
het leven uit haar werk 'Scivias')
en 250 jaar Opera Bayreuth
(300 pf., interieur met vorsten-
of koningsloge).
Zes dagen later (22 april) ver
scheen, nauwelijks aangekon
digd, en daarmee onder ande
ren fdc-verzamelaars verras
send, een 110 pf.-portretzegel
ter ere van de schrijver Ernst
Jünger, drager van de Orde Pour
le mérite, de Goethe- en Schil-
lerprijs. Jünger, geboren op 29
maart 1895, overleed 20 februa-
rijl.
Steinpelnieuws. In Donaue-
schingen (Duitsland) wordt van
21 tot en met 24 mei een zoge
noemde multilaterale postze
geltentoonstelling gehouden.
Ter gelegenheid daarvan wordt
een bijzonder stempel (met
daarin de kaart van Nederland)
gebruikt. Correspondentie kunt
u tot een week na de tentoon
stelling zenden naar: PTT Post,
de Verzamelservice, Postbus
30051, 9700 RN Groningen. Op
omslag/envelop vermelden:
Stempel Donaueschingen.
De tentoonstelling wordt geor
ganiseerd met medewerking
van de filatelistenbonden van
vijf landen, te weten Liechten
stein, Duitsland, Oostenrijk,
Zwitserland en Nederland. De
Duitse post heeft vier speciale
stempels laten maken voor de
Tag der Schweiz (21 mei), Tag
der Niederlande (22 mei), Tag
des Fürstentums Liechtenstein
(23 mei) en Tag der Republik
Osterreich (24 mei). In het
stempel Tag der Niederlande is
een windmolen opgenomen.