Tulip vraagt uitstel van betaling
Relimakelaar' vult gat in de markt
ft
Economie
fl~ERDAG 25 APRIL 1998
Winst ENCI flink omhoog
iddag I,,,
Cementfabrikant ENCI heeft vorig jaar de nettowinst
net 23 procent omhoog gebracht naar 78,2 miljoen gulden. De
jmzet steeg met maar iets meer dan 5 procent naar 754 miljoen
gulden. Er was echter sprake van een gunstige kostenontwikke-
ig. ENCI, die vooral actief is in Zuid-Limburg, investeerde
m iig jaar 53 miljoen gulden vooral in milieu-investeringen en
aangingen. Ook werd een aanzienlijk bedrag gestoken in de
lernisering van de bedrijfsinfomatiesystemen.
»erval
e luch
jraden
ijn uit!
lorger
heidt,
tsland
enkele'.1
Optieregeling Aegon riantste
j haag De Aegon-top beschikt over de
te wet
r. Volg'1
/veer.'"
optieregeling
n het Nederlands bedrijfsleven. De 200.000 aandelenopties die
bestuurders van het verzekeringsconcern vorig jaar om
ringen, zijn op papier inmiddels 25 miljoen gulden waard. Uit
oorgaande jaren hebben de vier nog eens 120 miljoen gulden te
'oed, zo blijkt uit het gisteren verschenen jaarverslag.
)aarmee steken de Aegon-managers hun collega's van ING
i3l Groep en Philips naar de kroon. De top van ING heeft met de
«orig jaar verstrekte opties op papier inmiddels 25,3 miljoen gul-
8 Jen verdiend. De raad van bestuur van de bank-verzekeraar be-
I staat echter uit acht personen. Bij de huidige beurskoers zijn de
y opties die zes Philips-bestuurders vorig jaar kregen, momenteel
p 33 miljoen gulden waard.
Veel meer winst voor Nokia
li helsinki» Het Finse concern Nokia heeft in het eerste kwartaal
van dit jaar een omzetgroei van 29 procent geboekt met mobiele
telefoons. Nokia is samen met het Zweedse Ericsson en het
iVmerikaanse Motorola toonaangevend in de branche. Het con
cern verkocht in het eerste kwartaal voor een bedrag van 7,96
miljard Finse mark (2,9 miljard gulden) aan mobiele telefoons.
De totale omzet, die verder grotendeels bestaat uit andere tele-
comactiviteiten, nam toe met ruim 31 procent tot 14,87 miljard
ark (5,48 miljard gulden). De winst van Nokia ging nog meer
omhoog. Het bedrijfsresultaat groeide ten opzichte van het eer
kwartaal van 1997 met 58 procent van 1,46 miljard mark tot
,31 miljard mark (850 miljoen gulden).
ste
Grotere winst Proctor Gamble
L
H h';'5'
Het Amerikaanse concern Procter Gamble, op het
wasmiddelen de grootste concurrent van Unilever,
heeft de nettowinst in het eerste kwartaal van dit jaar zien stij-
9,1 procent tot 961 miljoen dollar. Het kwartaal is het
lerde van het boekjaar. De omzet groeide met 1,3 procent tot
1,88 miljard dollar (bijna 18 miljard gulden).
Warmte drukt winst Gamog Flevo
eutphen Energiebedrijf Gamog Gelre Flevo heeft over 1997 een
t van 31,9 miljoen gulden geboekt. De gaswinst viel 8 mil-
gulden lager uit dan het jaar daarvoor als gevolg van het re-
atief warme weer in 1997, Er werd 1,17 miljard kubieke meter
omgezet. Ondanks de mindere gasomzet valt het winstcijfer
13 miljoen gulden hoger uit dan verwacht. Dat komt onder meer
)or het bedrijfsresultaat van dochterbedrijf GelreVision. De op-
engsten van abonnementen op mediadiensten is door een
het aantal abonnees met 1,2 miljoen gulden g^ste-
;en.
Feestje ter ere van D-mark
De Duitse minister van financien Theo Waigel is op 20
juni gastheer van een feest ter ere van de D-mark. Op het feest
ivordt de introductie van de nieuwe mark in 1948 herdacht. Ie
dere Duitser die op 20 juni 1948 is geboren is welkom op de D-
mark-party, aldus het ministerie. Waigel zal op het feest een her
denkingsmunt en een postzegel voorstellen.
oni, u|
Bewindvoerders gaan onderhandelen met mogelijke partners
Computerfabrikant Tulip heeft uitstel van betaling aan
gevraagd. Het bedrijf in Den Bosch, waar zevenhonderd
mensen werken, kan naar eigen zeggen niet meer aan
zijn financiële verplichtingen voldoen.
Een paar uur na de bekend
making van de aanvraag van
Tulip was een gespecialiseerd
uitzendbureau uit Hillegom al
bezig werknemers van de pc-
producent te werven. Twee me
dewerksters van het bureau
deelden bij de poort pamfletten
uit aan het personeel met daar
in een oproep om zich te mei-
Een woordvoerder van de pc-
producent wilde niets kwijt over
de aanvraag tot uitstel van beta
ling, die is ingewilligd door de
rechtbank in Den Bosch. Als be
windvoerders zijn benoemd de
advocaten A. Deterink, E. Bo-
gaerts en L. Hol.
den. Vakbond De Unie is ervan
overtuigd dat Tulip blijft be
staan. Volgens de bond heeft
het bedrijf een „tijdelijk" finan
cieel probleem, maar is het in
de kem gezond. Wel is het „on
vermijdelijk" dat er banen ver
loren gaan. „Tulip verdwijnt
niet. Er is een liquiditeitspro
bleem, maar voor dit jaar is er
genoeg werk. De schuldeisers
zijn nu kopschuw, maar door de
surseance moeten de proble
men kunnen worden opgelost",
zegt bestuurder A. Verhoeven.
Hij heeft goede hoop dat de
bewindvoerders een oplossing
kunnen vinden. Tulip sprak al
vóór de surseance met diverse
partijen die geïnteresseerd wa
king. „De pc-fabrikant had nog
zes tot zeven weken nodig om
tot een akkoord te komen over
samenwerking of overname",
aldus de vakbondsbestuurder.
Nu onderhandelen de bewind
voerders namens Tulip.
Tulip heeft gisteren 'een
klemmend beroep' gedaan op
het eigen personeel om „met de
grootste mogelijke zorgvuldig-
Schepping van
ex-skileraar
valt in afgrond
den bosch walter devenuns
Tulip is in de afgrond getui
meld. Veertien jaar na de intro
ductie van Nederlands' grootste
pc-fabrikant op de toenmalige
Amsterdamse Parallelmarkt,
vroeg de directie gisteren uitstel
van betaling aan.
De ondergang kwam niet on
verwacht voor beleggers. Die
hadden al gezien dat de uit
Oostenrijk afkomstige ex-skile
raar, oprichter en bestuursvoor
zitter F. Hetzenauer zijn belang
in Tulip flink had verminderd.
Hetzenauer geloofde niet meer
in zijn eigen bedrijf, zo conclu
deerde de buitenwereld. De
koers zakte na het bekendwor-
den van de transactie onmid
dellijk met 40 procent.
s dezelfde Hetzenauer
a met overbuurman R.
?n met slechts 35.000
i 1979 Compudata op
richtte, de voorloper van Tulip.
De start was een succes doordat
ze personal computers verkoch
ten tegen een redelijke prijs.
Een paar jaar later stapten de
twee naar de beurs.
In maart dit jaar bleek dat de
enige onafhankelijke Europese
pc-fabrikant in de gevarenzone
verkeerde. Hetzenauer presen
teerde een recordverlies van
27,4 miljoen gulden. De pas ge
opende nieuwe fabriek in Den
Tulap computers
Het v
Romein
gulden i
Het hoofdkwartier van Tulip computers in Den Bosch.
Bosch draaide slecht, waardoor
klanten wegliepen. Daarnaast
was de expansie in het veelbelo
vende Azië op een ramp uitge
lopen. Maar liefst 31 miljoen
gulden raakte de onderneming
binnen twee jaar kwijt aan on
betrouwbare partners en afne-
Analisten binnen de financië
le wereld hadden al lang hun
handen van de pc-maker afge
trokken. De overname van de
boedel van de failliet verklaarde
branchegenoot Commodore
zorgde voor opgetrokken wenk
brauwen. De overname van
Commodore werd door een
deskundige van ING Barings
omschreven als 'de combinatie
van de lamme en de blinde'.
Tulip voerde een ongelijke
strijd tegen Amerikaanse groot
machten als Compaq, Bell en
IBM. Die snoepten steeds meer
marktaandeel weg. Zelfs in Ne
derland, de belangrijkste basis
voor Tulip, verloor de ooit zo
dominante firma terrein.
Personeel liep weg omdat de
'erkgenootschappen verkopen gebouwen aan elkaar
ppartementen in voormalige
irken appelleren enorm aan
romantische gevoelens van
nsen. Eén van de eersten die
jeep dat religieus onroerend
d een gat in de markt is, was
lakeiaar Mickey Bosschert. Al
jaar runt zij Reliplan advies-
oep. En nog steeds is ze
larktleider.
,Ik heb nu vijfentwintig pro-
lopen, het is hartstikke
zegt ze in haar, in stijl in-
ïrichte Amsterdamse kantoor,
wijwaterbak en een engeltje
een sokkel, een foto in de
van Mickey met majoor
osshardt wijzen op de doel
de makelaar.
Nadat ze haar succesvolle
ismeticaketen zeven jaar gele
van de hand deed was ze
plan het rustiger aan te
lan doen. „Het bloed kruipt
aar het niet gaan kan. Ik deed
bij de NVM en ging
ipartementjes verkopen
een verbouwde garage."
Het liep goed en toen ontdek-
eindelijk waar haar passie
n het kerkelijk onroerend
aed. Ruim twee jaar verzamel-
informatie over alle ker-
i Nederland. Achtergron-
geschiedenis, bouwstijl.
Informatie is mijn kapitaal",
enadrukt ze. Intussen heeft ze
uniek databestand van
13.000 kerkelijke gebou-
n haar computer. Kerkge-
ootschappen doen de gebou-
elkaar over. Zo ging de
msterdamse Immanuelkerk
de Evangelische Broe-
ergemeente naar het Russisch
rthodoxe kerkgenootschap en
e Rotterdamse Elimkerk kreeg
ïn joodse organisatie als nieu-
e bewoner.
,Als ik moet kiezen heb ik lie-
r dat een kerk zijn religieuze
inctie behoudt. Met een wo-
mg maak je een of twee men-
gelukkig, met een kerk zo'n
jfhonderd mensen. In Tilburg
in onlangs tien kerken ge
nopt. Heel erg zonde. We
toeten ook uitkijken dat we
alle kerken gaan verbou-
en tot woningen, en over een
aar jaar weer kerken moeten
ouwen omdat ze nodig zijn."
Met die ontkerkelijking valt
ei dus wel mee? „Zeker, ik
enk dat mensen altijd blijven
loven. We hebben zo'n wel-
lart, maar toch zijn de mensen
iet gelukkiger."
Er zijn veel verschillende ge
loofsgenootschappen in Neder
land die de weg naar Reliplan
weten* te vinden: servisch-or-
thodox, de Armeens-apostoli-
sche gemeenschap, grieks-or-
thodoxen of de sikhs. Daarnaast
zijn er vele andere religieuze
groeperingen. „Ik ga altijd eerst
praten met de vertegenwoordi
gers. Uitzoeken wat de doelstel
lingen zijn, waar ze voor staan.
Als ik het niet vertrouw ga ik
niet met ze in zee. Ik moet na
tuurlijk denken aan mijn repu
tatie die ik in de loop der jaren
heb opgebouwd," vertelt Mic
key.
Religietïze groeperingen heb
ben ook aparte eisen. „Zoals de
Maharishi gemeenschap. Ik
bood ze een gebouw aan met
de deur op het noorden. Dat
mocht niet want die moest op
het zuiden. Andere gemeen
schappen hebben een bassin
nodig om in te dopen. Dan kan
je ze natuurlijk niet een ruimte
op de tweede etage aanbieden."
Amerikaanse groeperingen -
'daar wordt veel gegild en die
mensen gaan helemaal uit hun
dak'- liggen haar niet zo erg. En
hoewel Islam de tweede gods
dienst in Nederland is, spreekt
ook die Mickey niet zo aan.
„Maar ik doe wel zaken met
sommige moskeeën, hoor."
Reliplan doet nu ook mee aan
een groot nieuwbouwproject
van vier kerkverzamelgebouwen
in Amsterdam-Zuidoost. Dat is
een unicum in Nederland: vijf
genootschappen in één ge
bouw. En over twee jaar kunnen
ruim vijfduizend mensen hun
geloof daar belijden: de Volle
Evangelie Gemeente Mara-
natha, de Nationaal Katholieke
kerk, Rock Chapel International,
de New Anointing Ministries en
de Bijbel Academie. Dat ge
bouw kost acht miljoen gulden.
„Ik heb iets wat veel make
laars niet hebben, de goeden
daargelaten, namelijk interesse
in mensen. Kijk maar naar het
feit dat van de vierduizend ma
kelaars niemand op het idee
kwam om in religieus onroe
rend goed te gaan. Die interesse
overstijgt de commerciële waar
de van de zaken. Zo had ik hier
laatst eeq stel dat een heel duur
appartement wilden kopen in
de binnenstad van Amsterdam.
We raakten aan de praat en
toen vond ik een ander project
dat veel geschikter voor ze was.
Het maakte ze dolgelukkig. Kijk,
voor het geld hoef ik het niet te
doen," lacht ze.
'Relimakelaar' Mickey Bosschert voor het voormalige Sint Rosa-klooster in Amsterdam-Noord:
kiezen heb ik liever dat een kerk zijn religieuze functie behoudt."
heid en inzet" te blijven wer
ken. De directie en de bewind
voerders van de computerfabri
kant doen hun oproep in een
brief die is verspreid onder de
werknemers. Onder het perso
neel in Den Bosch heerste giste
ren een bedrukte en teneerge-
slagen stemming.
In hun brief zeggen de direc
tie en de bewindvoerders ook
dat ze samen het strategisch be
leid voor de toekomst zullen
uitstippelen. Het belang van de
werknemers 'neemt daarbij een
belangrijke plaats in'.
Begin dit jaar bleek dat Tulip
aan de rand van de afgrond
stond, doordat het vorig jaar
een recordverlies van 27,4 mil
joen leed. Tegenvallers in Azië
en de slechtdraaiende nieuwe
pc-fabriek in Den Bosch waren
daar de reden van. Een artikel
in de Volkskrant beschadigde
het imago van Tulip nog eens
extra. De krant beschuldigde
Tulip-directeur Romein van be
langenverstrengeling. Enkele
dagen later plaatste de Volks
krant een rectificatie en bood
zijn e
vijfhuizen anp
Grootaandeelhouders maken
koerswinst Prolion te gelde
tentieel dat beleggers aan het
bedrijfje toekennen. Prolion
maakt furore met de verkoop
van een melkrobot, waardoor
het melken van koeien vrijwel
volledig wordt geautomatiseerd.
De totale waarde van de on
derneming uit Vijfhuizen is in
middels opgelopen tot circa 800
miljoen gulden, bij een omzet
vorig jaar van nog geen 20 mil
joen. De nettowinst kwam uit
op 1,5 miljoen gulden. De aan
deelhouders die een deel van
hun stukken verkopen, zijn Al-
pinvest, NPM, Trako Techniek
en directievoorzitter P. Ooster-
ling.
Vier grootaandeelhouders van
Prolion gaan de ongekende
koerswinst van het high-techbe-
drijfje te gelde maken. De vier
herplaatsen een belang van 24
procent, dat tegen de huidige
beurskoers 192 miljoen gulden
waard is. Het pakket aandelen
vertegenwoordigde tien maan
den geleden bij de beursintro
ductie van Prolion nog maar
een waarde van 19,2 miljoen
gulden
De spectaculaire koersstijging
van 28 naar 280 gulden per aan
deel dankt Prolion aan het po-
ECONOMIE WUZER
motivatie onder druk stond
door de slechte gang van zaken.
Klanten liepen weg en de belas
tingdienst claimde 11 miljoen
gulden wegens onenigheid over
een Ierse financieringsdochter.
De Stichting Toezicht Effecten
verkeer STE en de Amsterdamse
beurs stelden een onderzoek
naar Tulip in wegens mogelijke
handel met voorkennis en de
onderhandse uitgifte van aan
delen aan onbekende aandeel
houders met zetels in Panama
en de Nederlandse Antillen.
Beleggers lopen
te hoop voor
Innoconcepts
Beleggers liepen gistermiddag
te hoop voor de aandelen van
het uitvindersbedrijfje Innocon
cepts, dat werd geïntroduceerd
op de nieuwe markt NMAX. Op
de aandelen kon eerder worden
ingeschreven voor 14,50 gulden.
Een kwartier na de introductie
op de beurs werd er voor de
stukken echter al 21,50 gulden
betaald. De koers bleef daarna
iets onder deze prijs hangen.
Innoconcepts kwam naar de
beurs met alleen nieuwe aande-
Innoconcepts vertegenwoor
digt de commerciële belangen
van uitvinders. Vorig jaar ver
diende het bedrijf 1,6 miljoen
gulden met de verkoop van on
der meer houders voor vloeiba
re zeep en de Life Hammer.
Hiermee kunnen bekneldge-
raakte automobilisten de ruiten
inslaan en hun autogordel los
snijden. Vorig jaar was omzet
12,8 miljoen.
Banken melden
meer verdachte
transacties
Banken en andere financiële in
stellingen hebben vorig jaar
16.974 ongebruikelijke transac
ties doorgegeven aan het Meld
punt Ongebruikelijke Transac
ties (MOT). Dat waren er dui
zend meer dan een jaar eerder.
Van de meldingen heeft het
MOT er het afgelopen jaar bijna
3800 met het predikaat „vér-
dacht" aan de politie doorge
stuurd.
Sinds de start van het meld
punt begin 1994 zijn in totaal
63.399 ongebruikelijke transac
ties gemeld. Daarvan was 21
procent verdacht. Ongeveer 90
procent van de meldingen komt
van banken en wisselkantoren,
zo blijkt uit het verslag dat mi
nister Sorgdrager Oustitie) en
minister Zalm (Financiën) gis
teren naar de Tweede Kamer
hebben gestuurd.
Het meldpunt en de politie
werken intensief samen bij de
opsporing van transacties die
het daglicht niet kunnen ver
dragen. Dit heeft onlangs nog
geleid tot de aanhouding van
geldwisselaars.
Ritueel debat
Het besluit stond al vast. De
Tweede Kamer mocht alleen
nog even het gebruikelijke ri
tueel van een debat opvoeren.
Rosenmöller van Groen Links
en Marijnissen van de Socia
listische Partij vroegen welis
waar om een referendum,
maar het enige dat de pers in
teresseerde, was het hanenge
vecht tussen Bolkestein en
Kok. Het deed er allemaal niet
toe. De euro komt er. Slechts
de kleine partijen hielden
Kok houdt ons wel voor dat de
invoering euro een historische
beslissing is, maar indrukwek
kend was de vertoning niet.
De stemming lijkt eerder gela
ten, op het cynische af, dan
enthousiast. Een vooraan
staand europarlementariër
ik noem geen namen want het
gesprek was persoonlijk be
aamde dat niemand ervan uit
gaat dat het stabiliteitspact af
gedwongen zal worden.
Volgens dit pact zullen landen
bij stuk en stemden tegen. Met die hun begrotingstekorten
de euro staan Nederland en al niet beneden de 3 pen
die andere eurolanden op de
drempel van een nieuw tijd
perk. Het was een historische
beslissing waarvoor Kok en
Paars I verantwoordelijkheid
mogen nemen.
Zoals de trouwe lezer van deze
rubriek niet zal verbazen, was
ik allesbehalve blij met deze
beslissing. Vooral de gemakke- veel
lijke en weinig
doordachte manier
waarop zo'n histori
sche beslissing met
mogelijk dramati
sche consequenties
voor onze samenle
ving genomen
wordt, vond ik
ronduit bedroe
vend.
In de ijdele hoop
dat het gevaar nog
afgewend zou kun
nen worden, was ik
zelfs naar de Twee
de Kamer getogen.
Zo mocht ik mee
maken hoe weinig
politiek met de
waarheid te maken
heeft, hoe serieuze
argumenten niet aan bod ko
men, hoe economistisch onze
politici redeneren, en hoe on
kritisch de journalisten zijn
het bruto nationaal produkt
kunnen houden, boetes krij
gen. Men dacht dit pact nodig
te hebben om ons, burgers, de
verzekering te geven dal de
euro hard zal zijn. Maar het is
een wassen neus. Noem het
kiezersbedrog.
Ook hoeven we ons niet al te
te stellen van het
idealistische van
dit Europa-pro
ject. Ik heb in het
verleden zelf wel
die fout gemaakt
maar inmiddels
hebben tal van
ingewijden mij
erop gewezen dat
dee
idee
ARJO KLAMER
hoogleraar in de
economie van kunst
en cultuur aan de
Erasmus universiteit
ste plaats de na
tionale belangen
van de lidstaten
dient, en dan
vooral die van
Frankrijk en
Duitsland. Alle
economische ar
gumenten zijn er
later bijverzon-
ver politiek pro
ject te legitimeren.
Frankrijk wilde gewoon meer
macht en zag de euro als het
middel om de macht v
het doorspelen van wat politici Duitse Mark te breken. Daar-
hun wijs maken.
Terwijl de
SP, Groen Links en de kleine
christelijke partijen nog pro
beerden het ondemocratische
en anti-sociale van het Europa te stellen c
om wil Frankrijk nu zo graag
een Fransman aan het hoofd
van die centrale bank. Het Ne
derlandse kabinet is blijkbaar
bereid alles in de waagschaal
i dit machts
met de euro aan de orde
stellen, bleven de grote partij
en steken bij hun eng-econo-
misch perspectief. Luister naar
hen en het is alsof de euro al
leen maar sluitende over
heidsbegrotingen en een onaf
hankelijke Europese bank ver
eist. Het enige waar ze zich
nog*over konden opwinden,
was de kandidatuur van onze
eigen Duisenberg als president
van de nieuwe Europese Cen
trale Bank.
Wat een hypocrisie. Was het
immers niet de bedoeling dat
de centrale bank a-politiek
wordt? Zo ja, dan zou de na
tionaliteit van de kandidaat
van bankpresident er toch niet Om begrotingstekorten
toe doen? Trichet zou wel eens
de betere kandidaat kunnen
zijn. Hij is bijvoorbeeld de
jongste van de twee en Dui
senberg heeft aangegeven wel
licht de benoemingstermijn
acht jaar niet vol te
spel mee te kunnen doen.
Dit machtsspel alleen is al een
goede reden om tegen dit ex
periment met de euro te zijn.
Hecht u aan democratische en
sociale waarden, dan is dat
een andere goede reden. De
euro zou wel eens het middel
kunnen zijn om de Europese
sociale voorzieningen te kort
wieken. Want nu we in Europa
een monetair en economisch
geheel zijn, zullen we met el
kaar gaan wedijveren om de
gunst van grote bedrijven.
Brengt een land de belastin
gen omlaag, dan moeten de
anderen wel volgen. Beleids-
•dat
ijden, zal er dus gesneden
moeten worden in de sociale
voorzieningen. Maar daar
hadden de politici het niet
over. Ook ons onafhankelijke
buitenlandse beleid staat op
de tocht, want om die euro in
ken. Maar nee, na de afwijzing de internationale financiële
Lubbers als Europees wereld waar te maken zullen
de Europese landen één front
Niemand die
onafhanke-
hoofd, wil Nederland deze
keer per se een landgenoot op
een belangrijke post. Nationa- op dit verlies
le belangen spelen dus terdege lijkheid wees.
mee in het spel van Kok cs. Al- Toen ik na het kamerdebat
leen Bolkestein windt daar
geen doekjes om.
huis ging, had ik barsten
de koppijn.
