CNN: over de hele
wereld ter plaatse
ZATERDAG 25 APRIL 1998
TV-station beloond voor 'uitzonderlijke rol'
Directeur Chris Cramer van
het Amerikaanse tv-station
CNN International krijgt de
'Roosevelt Four Freedoms
Medal 1998voor de
uitzonderlijke rol die zijn
organisatie volgens het
Roosevelt Instituut heeft
gespeeld in het 'verkleinen'
van de wereld. CNN gaf op
veel plaatsen in de wereld
een belangrijke impuls aan
de democratisering, stelt het
Roosevelt Instituut. ,,Ditis
buitengewoon vleiend",
reageert Cramer.
In de souvenirwinkel in het
CNN Center in Atlanta
(Georgia) leest een jong
echtpaar een beetje giechelig het
nieuws voor. Het tweetal zit, gehuld
in blauwe colberts, achter een heu
se presentatietafel. Het decor op de
achtergrond toont de redactiezaal
en het logo van CNN. Er loopt een
camera mee, maar voor het overige
is alles nep. Het plezier van de toe
risten die zich hier dagelijks verza
melen is er niet minder om. Talloze
bezoekers van het CNN Center
hebben op deze plek even mogen
ruiken aan het vak van nieuwslezer.
Een paar verdiepingen hoger in
het kolossale gebouw bevindt zich
de echte newsdesk van Cable News
Network. Hier klopt het hart van
het televisiestation dat sinds de ja
ren tachtig wereldwijd 24 uur van
de dag niets anders uitzendt dan
nieuws en achtergrondinformatie.
Op een verhoging aan de rand van
de redactiezaal presenteert het vas
te duo Daryn Kagan en Bill Hem-
mer voor de kijkers in de Verenigde
Staten het ochtendnieuws. Even
verderop is de redactieruimte van
CNN International, de internatio
nale divisie. Daar bevinden zich
ook de presentatoren die in de
huis- en hotelkamers buiten de VS
te zien zijn.
Zoals Jonathan Mann. „Wat ik
goed vind aan CNN, is dat het een
intelligente, competitieve, serieuze
en eerlijke nieuwsorganisatie is",
zegt hij. „Die eigenschappen tref je
niet zo vaak aan in de Amerikaanse
televisiejournalistiek. Er gaan be
slist dagen voorbij waarop ik niet
trots op mijzelf ben. Maar het is
nog nooit voorgekomen dat ik mij
voor mijn werk moest schamen."
Als presentator bij CNN Internatio
nal moet je op alles voorbereid zijn,
zegt hij. „Wij moeten wereldwijd
door barrières heen breken en cul
turele, taalkundige en demografi
sche vooroordelen uit de weg rui
men. En dat alles 'live'. Het is een
uitzonderlijke ambitie.
De wetenschap dat honderden
miljoenen televisiekijkers in bijna
alle landen van de wereld zijn ge
zicht kennen, doet hem weinig.
„Een presentator die kickt op dat
aspect van het werk, heeft een
zwakkepersoonlijkheidsstructuur."
Domme programma's
In de VS toont CNN dagelijks een
harde commercial die het verschil
aangeeft tussen de eigen formule
en die van de grote omroepen CBS,
ABC en NBC. De reclamespot be
handelt de verschillende nieuwsuit
zendingen die in de vroege ochtend
te zien zijn op de Amerikaanse tele
visie. We zien een man aan de ont
bijttafel, die van het ene naar het
andere kanaal zapt en louter onzin
nige nieuwsprogramma's voorbij
ziet komen. Hij ziet de zwaaiende
weerman van NBC die in de stro
mende regen uitroept dat het een
prachtige dag is. Een nieuwslezer
die, zittend voor een open haard,
tegen zijn collega zegt dat het een
prachtige dag is en als reactie krijgt
te horen dat het een prachtige dag
is. De hoofdpersoon in de commer
cial wordt moedeloos van al die on
zin. De reclamespot is nauwelijks
een persiflage, maar een redelijk
getrouwe weergave van de werke
lijkheid op de Amerikaanse och
tend. De boodschap is dat CNN zijn
publiek niet lastig valt met geleuter
maar gewoon het nieuws brengt,
zoals het hoort voor een nieuwsru
briek.
„Wij vinden dat je het nieuws
niet moet mengen met entertain
ment", zegt Chris Cramer, de direc
teur van CNN International. „Na
tuurlijk willen we graag hogere kijk
cijfers. We zijn dol op hoge kijkcij
fers. Maar we verdommen het om
het niveau van onze uitzendingen
aan te passen aan de grootste ge
mene deler. CNN doet niet mee
aan de trend die voorschrijft dat je
kijkers trekt met domme program
ma's. Wij zijn ervan overtuigd dat je
ook veel kijkers kunt trekken met
kwaliteitsprogramma's. Nieuws
hoeft niet saai en plat te zijn.
Nieuws kan heel spannend zijn
zonder dat het overhelt naar in
fotainment."
Terwijl bijna alle Amerikaanse
nieuwsorganisaties vanuit kosten
overwegingen hun internationale
bureaus inkrimpen of opheffen,
breidt CNN de internationale orga
nisatie geleidelijk uit. CNN heeft
zesendertig bureaus buiten de Ver
enigde Staten. Het afgelopen jaar
opende de nieuwsorganisatie met
toestemming van Fidel Castro een
bureau in de Cubaanse hoofdstad
Havana. CNN kreeg toestemming
van Saddam Hussein voor het ope
nen van een kantoor in Bagdad.
Beiroet werd een vaste post. Bin
nenkort begint CNN een bureau in
Frankfurt, het nieuwe financiële
centrum van Europa. Het wordt de
tweede standplaats in Duitsland,
naast Berlijn. Daarnaast heeft CNN
samenwerkingsovereenkomsten
met zevenhonderd kleinere stations
over de hele wereld.
Je maakt meer kans op goede
journalistieke verhalen indien je als
nieuwsorganisatie je licht laat schij
nen tot in de uithoeken van de we
reld, stelt Cramer, een rasechte Brit,
die voor zijn komst naar Adanta 25
jaar bij de BBC werkte. „CNN holt
niet van brandhaard naar brand
haard, zoals anderen doen. Wij zijn
al ter plaatse voordat de pleuris uit
breekt en blijven ter plaatse ook na
dat een bepaald nieuwsfeit zijn
piek heeft bereikt. CNN is van me
ning dat het hebben en onderhou
den van een eigen internationaal
netwerk onmisbaar is voor kwali-
teitsjoumalistiek.
Onlangs was hij in Afrika. Hij
werd er door 'een zeer welspreken
de jonge Arikaan' op de vingers ge
tikt. Omdat CNN International met
zijn berichtgeving over Afrika een te
negatief beeld zou schetsen van het
continent. „Ik heb deze jongeman
duidelijk proberen te maken dat
het niet onze taak is om Afrika in
een beter, maar in een breder dag
licht te stellen."
Brandpunt
CNN wekt nogal eens de indruk
Amerika als het brandpunt van de
wereld te beschouwen. „Wij zijn
een Amerikaanse nieuwsorganisa
tie", reageert Cramer. „Natuurlijk
blijkt dat uit onze programma's.
Maar mag ik een mythe de wereld
uit helpen? Van al het materiaal dat
CNN International presenteert, is
slechts tien procent afkomstig van
CNN Amerika. Zoals de BBC een
Britse nieuwsorganisatie is, zo is
CNN een Amerikaanse nieuwsorga
nisatie. Daar zijn we ook trots op.
Maar ik zit hier niet om het Ameri
kaanse gedachtegoed uit te dragen
over de wereld. Ik ben geen ambas
sadeur voor de Verenigde Staten
van Amerika."
Hij beklemtoont bij herhaling
hoe lastig het is voor televisiekijkers
in de VS om informatie te verzame
len over andere landen dan Ameri
ka. „Ik vind dat gekmakend. U bent
ook Europeaan. U weet hoe frustre
rend het is om in Washington het
televisienieuws te volgen met de
blik van iemand die graag wil weten
wat er in de rest van de wereld
gaande is. Ik ben ervan overtuigd
dat ook in dit land een substantieel
publiek is voor internationale be
richtgeving."
Samen met onder meer Cartoon
Network, TNT, Turner Classic Mo
vies, TBS Superstation, het ver
maarde baseballteam Atlanta Bra
ves en de Goodwill Games maakt
CNN deel uit van Turner Broadcas
ting System. Het bedrijf van miljar
dair Ted Turner ging eind 1996 op
in Cable Networks, de snelst groei
ende tak van het entertainment- en
mediaconcern Time Warner. Vorig
jaar was Cable Networks met een
omzet van 2,9 miljard dollar (6 mil
jard gulden) goed voor 22 procent
van de omzet van Time Warner
(13,3 miljard dollar). „Onze stations
blijven het beste en origineelste
materiaal leveren dat er op aarde te
verkrijgen is", pocht Ted Turner in
Time Warners jaarverslag over
1997.
CNN is opgedeeld in een reeks
divisies: CNN (Amerika); CNN
De werkvloer van CNN. „CNN is een gigantische machine en die machine draait razendsnel. Met gebruikmaking van de modernste informatietechnologie."
CNN-directeur Chris Cramer „Natuurlijk willen we graag hogere kijkcijfers. We zijn dol op hoge kijkcijfers. Maar
we verdommen het om het niveau van onze uitzendingen aan te passen aan de grootste gemene deler."
FOTO GPD
eerst even het nieuws willen zien
voordat ze aan de slag gaan. CNN
behoort tot hun standaarduitrus
ting." Bijna driekwart van het CNN-
publiek kijkt thuis, 15 procent kijkt
op de hotelkamer, de rest kijkt in
een fitnessruimte, op een luchtha
ven of in een bar of restaurant.
Is er zeer belangwekkend nieuws
('breaking news') dan treedt er een
soort alarmsysteem in werking bij
CNN. „CNN is een gigantische ma
chine en die machine draait ra
zendsnel. Met gebruikmaking van
de modernste informatietechnolo
gie. Fantastisch gewoon. De BBC is
veel langzamer. Hoe dat zo komt?
CNN is een commerciële onderne
ming. Dit bedrijf wordt geleid door
mensen die vertrouwd zijn met het
nemen van snelle beslissingen. Er is
hier niet of nauwelijks sprake van
een bureaucratische structuur. Ver
gaderingen zijn altijd binnen het
uur afgerond, vaak al na tien minu
ten."
Ofschoon de kijkcijfers volgens
Cramer in de afgelopen maanden
aanzienlijk verbeterd zijn, blijft
CNN worstelen met een oud pro
bleem: de kijkers stemmen bij be
langwekkende nieuwsontwikkelin
gen massaal af op CNN, maar ze
stromen ook weer massaal weg
naar andere zenders als de climax
in het nieuws achter de rug is.
CNN kocht vorig jaar de creatieve
manager Rick Kaplan weg bij ABC
en onder diens leiding zal CNN in
de VS een steviger programmering
krijgen in de belangrijke avondu
ren. Kaplan hoopt de kijkers ervan
te overtuigen dat zij op vaste mo
menten in de avond originele en
spraakmakende nieuwsrubrieken
kunnen verwachten bij CNN. 'Ap
pointment viewing' noemt hij dat
en het is volgens hem essentieel
voor elk nieuwsstation. Alleen op
die manier schep je een vaste rela
tie met je kijkers, meent hij. En het
enige dat CNN vooralsnog op dit
vlak te bieden heeft, is de naar ver
houding goed bekeken talkshow
van veteraan Larry King.
Immense druk
De positie van CNN op de Ameri
kaanse markt is niet de eerste zorg
van Chris Cramer. Hij kijkt vooral
naar Europa, waar nieuwsstations
bikkelhard knokken om de gunst
van de op actuele informatie belus
te kijker. „We hadden lange tijd een
monopolie, maar er zijn de afgelo
pen jaren een hoop spelers bijgeko
men", zegt Cramer. Hij noemt Sky-
news, Eurosport, Euronews, Euro
pean Business News, BBC World-
service en Bloomberg. „Ze verlie
zen allemaal een hoop geld." Ook
in de VS kreeg CNN te maken met
stations die 24 uur van de dag
nieuws uitzenden: Fox News en
MSNBC. En ook in de VS wordt fel
gevochten. „Primeurs zijn voor ons
van groot belang. Indien wij met
onze berichtgeving voortdurend in
het spoor van de anderen zouden
volgen, dan zouden we een groot
probleem krijgen. Er ligt een im
mense druk op onze organisatie
om het nieuws als eerste te bren
gen."
Headline News (elk half uur een
overzicht van de hoofdpunten uit
het nieuws, ook gericht op het
Amerikaanse publiek); CNN Inter
national (alleen buiten de VS te
ontvangen); CNN fn (financieel
nieuws); CNN/SI (sport); CNN en
Espaiïol (Spaanstalig); CNNRadio
(radio); CNN Airport Network (voor
wachtruimtes op luchthavens);
CNN Interactive (op Internet). Met
gebruikmaking van veertien satel
lieten hebben CNN en CNN Inter
national inmiddels een wereldwijd
bereik van 800 miljoen kijkers. Het
streven is dit aantal binnen twee
jaar op te voeren naar een miljard.
Vaste relatie
Cramer schetst het profiel van de
typische CNN-kijker: man, mana
ger, goed inkomen, grote belang
stelling voor economisch nieuws,
frequent op reis, Engels als eerste
taal, nieuwsjunk. „Ik noem ze in-
formatie-vergaarders, mensen die
FOTO GPD