Verlies telefonie drukt
bedrijfsresultaat Philips
Werknemers begeleiden in
uitenland 'big business'
Onrust over uitblijven
kkoord ECB-topbaan
Economie
Greenpeace met bedrijven in zonne-energie
Graven onder water
'Shoppen per computer
wordt de toekomst'
Nederland verbetert
positie op wereldmarkt
Opmars melkrobot legt Prolion geen windeieren
)ENSDAG22 APRIL 1998
tarters vaak IT-ondernemingen
orburg Het aandeel van bedrijven op het gebied van infor-
itietechnologie onder startende ondernemingen is relatief
In de sector van computerservicebedrijven zijn er vorig
irgkop iedere honderd bedrijven zeventien bijgekomen. In het
ch le bedrijfsleven kwamen er op honderd ondernemingen zeven
gt euwe bij. Het aantal starters bedroeg volgens het CBS vorig
m ir31.000; drieduizend minder dan in 1996. Startende bedrij-
si n creëerden vorig jaar 53.000 arbeidsplaatsen, dat is ongeveer
VI m procent minder dan in 1996. De kansen voor nieuwe onder
aan jningen blijven goed. Een jaar na de oprichting zijn acht van
tien nieuwkomers nog actief.
[em op pc-privé-projecten
icterdam De belastingdienst zet tijdelijk een rem op de fiscale
voordeling van pc-privé-projecten. Het gaat om constructies
aarbij ondernemingen hun personeel een computer aanbie-
ti in ruil voor vakantiedagen, winstuitkeringen, of vrijwillige
,r^ delijke verlagingen van het brutoloon. Staatssecretaris Ver
eend (financiën) maakte die ruil mogelijk om Nederlanders te
jmuleren sneller de digitale snelweg op te gaan. Binnen twee
eken wil de belastingdienst duidelijk maken welke constructies
ceptabel zijn.
bedrijfsleven moet tolwegen betalen
iversum Als het bedrijfsleven filevrije tolwegen wil, moet het
[oj b zelf bekostigen. Dit zei minister De Boer (VROM) gisteren
id wr de EO-radio in een reactie op een deze week uitgebracht
port van de werkgeversvereniging VNO-NCW. Grote bedrij-
zijn geïnteresseerd in investeringen in rijkswegen en andere
ijd ifrastructurele projecten. Ze willen nieuwe wegen aanleggen
e gegarandeerd filevrij zijn en waar de automobilist tol moet
dj an betalen. De Boer gaat er in eerste instantie van uit dat de
:ei ganisatie dat helemaal zelf moet financieren.
ijfsres ial
ïmor*
,g H>e.
ltS(loi J,
?gensi
met
guldf
1,90
juldi
teren
e v(
ts g(
es-iiK
Imroepbedri.jF AKN schrapt 58 banen
iversum Bij de Stichting AKN die alle niet-programmatische
1 N |;en verricht voor AVRO, KRO en NCRV, verliezen de komende
d iee jaar 58 van de 222 mensen hun baan. De maatregel is on-
rdeel van de bezuinigingen die het rijk vorig jaar oplegde. Het
de eerste omvangrijke personeelsreductie in de geschiedenis
de publieke omroepen. Het gebeurt via stopzetting van tij-
_jke contracten, vervroegde pensionering, omzetten WAO in
ïtslag en het aanbieden van alternatief werk. Voor vijftien
nsen is nog geen oplossing gevonden.
het a I(
'140 gdt
'lotko m
le dol 1(;
[uldai 0)
;0 15, DRDWUKERHOUT» ANP
l bijstaan van Nederlanders
in het buitenland wonen en
44 rken is big business. Tiental-
adviesbureau's helpen bij
oplossen van de huisves-
2, ^problemen, het voorberei-
i op cultuurverschillen, het
plen van onderwijs en verze-
J ingen. De markt is zelfs groot
l om er een beurs aan te
Zestig bedrijven en or-
lisaties waren gisteren en
o idaag aanwezig op Expat '98
\oordwijkerhout.
)e belangstelling voor deze
ste beurs overtreft de ver-
chtingen van organisator
i Houten. Steeds meer be-
ven sturen medewerkers
ir het buitenland: gevolg van
internationalisering van het
Irijfsleven.
jrian Houten: ,,We weten dat
1816 in totaal zo'n 2.400 onderne
men zijn die geregeld men-
luitzenden." Grote bedrijven
iben ruime ervaring en be-
lfi likken over specialisten om
la"! i te begeleiden. Kleinere or-
lisaties missen die kennis
1 imburg marc peeperkorn
"RESPONDENT
t uitblijven van een akkoord
tr het eerste presidentschap
,j a de Europese Centrale Bank
155 IB) baart de ministers van fi-
'A aciën van de Europese Unie
eds grotere zorgen. Zij heb-
i Groot-Brittannië als voor-
o.M er van de EU gisteren ge-
agd de impasse te doorbre
id i nu zowel Nederland als
Enkrijk vasthouden aan hun
Klidaten Duisenberg en Tri-
i* Minister Zalm (financiën)
'd suleert al op een verdeelde
s ibeveling van zijn collega's
jll ama de regeringsleiders de
isj top moeten doorhakken. An-
'fj thalve week voordat het be
ul it moet vallen, staan Frank
je en Nederland lijnrecht te-
i3i nover elkaar. Na maanden
2® i stille diplomatie en geheim
5) litiek overleg hebben de lan-
2® d zich alleen maar verder in-
ïos graven. Premier Kok sprak
Ui iige week zijn veto uit over
jj ichet, waarna zijn Franse col-
ij a lospin hetzelfde deed over
i: tëenberg. Bij Nederland
n de avonduren of op
zaterdag voor een praktisch
HEAO-diploma.
OPEN DAG
«fijdag 24 april 14.00-17.00 uur.
jjS kersgracht 175-177 Amsterdam.
IEELTIJD-HEAO
Film- en muziekdochter PolyGram hoopt op betere tijden
Het bedrijfsresultaat van Philips bleef het eerste kwartaal
van dit jaar vrijwel gelijk. Het resultaat kwam uit op 859
miljoen gulden, 23 miljoen meer dan in dezelfde periode
van 1997. Vooral de telefonieactiviteiten en PolyGram
zijn verantwoordelijk voor de stagnatie.
amsterdam anp
Dankzij de verkoop van be
drijfsonderdelen steeg de netto
winst wel met 76 procent tot
1,56 miljard gulden vergeleken
met 887 miljoen een jaar eerder.
De verkoop van onder meer
Philips Car Systems leverde een
buitengewone winst op van 845
miljoen.
Opmerkelijk is dat de divisie
consumentenproducten (televi
sie, audio, telefoon) opnieuw in
de verliezen is beland. Het ne
gatieve bedrijfsresultaat be
droeg 94 miljoen, vergeleken
met een positief saldo van 166
miljoen in de eerste drie maan
den van 1997.
De verliezen zijn volgens Phi
lips vooral veroorzaakt door de
telefonieactiviteiten. De chipdi
visie was met een bedrijfsresul
taat van 498 miljoen opnieuw
de grote melkkoe van het elek
tronicaconcern. Philips zegt te-
weden te zijn met het resultaat,
gezieh de economische malaise
in het Verre Oosten en de ver
liezen bij telefonie. De onderne
ming heeft stappen onderno
men om de resultaten bij de te
lefonieactiviteiten te verbeteren.
Die hadden eigenlijk vorig jaar
al uit de rode cijfers moeten
zijn.
Tegenvallers bij de muziekdi-
visie hebben de winst van Poly
Gram in het eerste kwartaal fors
gedrukt. De film- en muziek
dochter van Philips boekte een
nettowinst van vijftien miljoen
gulden tegenover 122 miljoen in
dezelfde periode in 1997. De re
den voor de teruggang is Poly
Gram simpel: er werden maar
twee cd's uitgebracht die een
verkoop van een miljoen exem
plaren haalden.
Topman Lévy rekent de twee
de helft van het jaar op betere
resultaten, omdat artiesten als
Sheryl Crow, The Cranberries.
Hanson en Elvis Costello met
nieuw werk komen. PolyGram
heeft tevens z'n hoop gevestigd
op nieuwe albums van Marco
Borsato, Zucchero en Vanessa
Paradis.
De filmdivisie blijft eveneens
stroef draaien, ondanks dat het
verlies is teruggebracht van 55
tot 49 miljoen. Ook daar moet
in de tweede helft van 1998
worden geoogst met de films
Elizabeth en Hi-Lo Country en
de video's Spice World - the
Movie, de musical Cats en The
Borrowers. De totale omzet van
PolyGram steeg met vier pro
cent tot 2,3 miljard.
nogal eens." Wezenlijk is een
goede advisering op het gebied
van sociale verzekeringen. ,,Je
moet weten waar je financieel
aan toe bent als je arbeidsonge
schikt raakt of als het bedrijf
waarvoor je werkt failliet gaat",
zegt Van Houten. -
Nederlandse bedrijven bie
den wereldwijd onder andere
hoogwaardige kraamzorg en
ziekenvervoer aan. Ook zijn er
bureaus die werknemers en hun
gezinsleden voorbereiden op
cultuurverschillen. „Kennis van
leefgewoonten en etiquette is
volgens Van Houten doorslag
gevend voor succesvol functio
neren in een ander land."
Voor meeverhuizende part
ners kan het vertrek uit Neder
land verstrekkende gevolgen
hebben. Ze moeten hun baan
opgeven en verliezen ook nog
eens sociale contacten. Van
Houten: „Bedrijven moeten
voorkomen dat deze mensen in
een zwart gat vallen. Dat geldt
ook voor kinderen. Ze moeten
hetzelfde hoogwaardige onder
wijs kunnen volgen als in Ne
derland."
Zonnepaneel moet 20.000 huishoudens bedienen
amsterdam anp
Stork, Rabobank, adviesbu
reau Ecofys en Greenpeace
gaan samenwerken om over
twee jaar 20.000 huishoudens
van een zonnepaneel te voor
zien. Greenpeace, die de sa
menwerking gisteren bekend
maakte, noemt het een be
langrijke stap om ook de con
sumentenmarkt op te gaan.
Het gaat om panelen die
zonlicht direct omzetten in
stroom. Deze techniek is nog
erg duur. Normaal opgewekte
stroom kost 28 cent per kilo
watt. Via de zonnepanelen is
dat 1,24 gulden. Greenpeace
denkt dat de prijs in twee jaar
kan zakken naar 62 cent, wat
overeenkomt met duizend
gulden voor een paneel. Vol
gens Greenpeace blijkt uit
marktonderzoek dat 100.000
huishoudens voor deze prijs
wel een zonnepaneel willen
plaatsen.
De afdeling groenmanage-
ment van de Rabobank gaat
op zoek naar financierings
constructies die alle belas
tingvoordelen en subsidie
maatregelen optimaal benut
ten. Stork zorgt voor de in
stallatie en de service van de
panelen. Ecofys levert het
technisch advies en bewaakt
de kwaliteit. Greenpeace
heeft al tweeduizend aanmel
dingen binnen. Woordvoer
der Samson stelt dat het door
de samenwerking mogelijk
moet zijn de vraag zo op gang
te krijgen dat de kostprijs vol
doende daalt. Samen met
subsidies van energiebedrij
ven en het ministerie van
economische zaken denkt
Greenpeace de prijs tot dui
zend gulden te kunnen druk
ken.
De milieuclub wil met de
samenwerking aantonen dat
de consumentenmarkt rijp is
om op grotere schaal zonne-
energie toe te passen. Volgens
Samson gaat de introductie
van deze vorm van energie in
Japan en de VS veel harder.
Het beleid van het ministerie
van economische zaken richt
zich volgens Greenpeace te
veel op grootschalige demon
stratieprojecten en te weinig
op het op gang brengen van
de vraag van particulieren.
„Het feit dat Stork meedoet
betekent dat dit bedrijf wel
een markt ziet bij particulie
ren. De eerste tijd zullen ze
door het hele land klantjes
moeten afreizen. Als ook bij
bedrijven en bij grote bouw
projecten panelen worden
geplaatst, worden de aantal
len vanzelf groter.
groeit de vrees dat als op 2 mei
tijdens het speciale euro-
weekeinde de patstelling
blijft, een derde kandidaat met
het ECB-voorzitterschap aan de
haal gaat. Deze blamage wil het
kabinet hoe dan ook voorko
men.
Dat Zalm zinspeelt op een
verdeeld advies, duidt erop dat
hij eigenlijk geen overeenstem
ming meer met Frankrijk ver
wacht op ministersniveau. De
hoop is dat Jospin en de Franse
president Chirac uiteindelijk
zullen zwichten onder druk van
de andere Europese regerings
leiders. Omdat de ECB per 1 juli
van start moet gaan, kan het be
sluit over het presidentschap
desnoods nog in juni worden
genomen. Erg vertrouwenwek
kend voor de start van de nieu
we bank en de euro is dat niet.
Besluit beurgang
Lanschot in najaar
's-hertogenbosch gpd
F. van Lanschot Bankiers be
paalt dit najaar wanneer zij naar
de beurs gaat. Eerst wil de bank
uit 's-Hertogenbosch weten hoe
het idee van alle financiële pro
ducten onder één dak gestalte
krijgt. „Of de beursgang dan
nog dit jaar of pas volgend jaar
plaatsheeft, is minder van be
lang", zei bestuursvoorzitter
Heemskerk gisteren bij een toe
lichting op de jaarcijfers.
Van Lanschot probeert na het
mislukte samenwerkingsoverleg
met verzekeraar Nuts Ohra een
andere partner te zoeken.
Heemskerk over de jaarcijfers:
„De zon schijnt." Het resultaat
na belastingen steeg met 23,4
procent tot 90,3 miljoen gulden
(1996: 73,1 miljoen). De ver
koop van het belang in leasebe
drijf Aro Lease leverde 25 mil
joen op.
schiphol» Zelden zal de bezetting van een cockpit zo'n familie-aan
gelegenheid zijn geweest als een recente KLM-vlucht van Amster
dam naar het Amerikaanse Houston. Gezagvoerder van vlucht KL
661 was Pieter de Bruijne. Zijn oudste zoon Michiel was second offi
cer en zijn jongste zoon Sander deed dienst als second officer in op
leiding. Hij maakte zijn eerste officiële vlucht. Om het gezinsverband
te completeren vloog moeder en echtgenote Ankie de Bruijne mee
als passagiere. foto capital photos
Ahold-topman Zwartendijk verwacht:
amsterdam ed blaauw
Boodschappen doen met de
computer. Een rol closetpapier
bestellen. Frisdrank. Een pot
pindakaas, tandpasta, sham
poo, een pak koffie. Het wordt
de gewoonste zaak van de we
reld, voorspelt Ahold-topman
Rob Zwartendijk. „Ik verwacht
dat over tien jaar twintig pro
cent van de omzet van onze
winkels in de Verenigde Staten
via home-shopping gebeurt."
„De smaak van cola of koffie,
die kennen de mensen. Of ze
dat nou komen halen of thuis
bezorgd krijgen, ze weten pre
cies wat ze in huis krijgen. Ik
schat dat onze klanten vooral
nog voor versproducten naar
onze winkels komen. Ik denk
dat het straks in Nederland niet
anders zal zijn. D'r is nu alleen
nog niemand die een winstge
vend systeem heeft voor home-
shopping. Maar dat komt er ze
ker."
Volgens Zwartendijk gaan su
permarkten er over tien jaar
volstrekt anders uitzien. „Dat
heeft niet alleen te maken met
afspraken die we met fabrikan
ten maken over welke produc
ten in de schappen komen.
Omzet, hoeveel potjes jam we
hebben verkocht, 't is belang
rijk. Maar veel belangrijker is
om te weten welke klanten in
onze winkels komen en wat ze
kopen en niet kopen."
„Vroeger bij de kruidenier op
de hoek vroeg de winkelier aan
de klant die hij al jaren kende:
Mevrouw, het valt mij op dat u
nooit kaas koopt. Zou u deze
kaas eens willen proevenWij
doen hetzelfde middels onze
bonuskaart. Dankzij de gege
vens op die kaart weten we pre
cies welke producten in de
schappen van een bepaalde
winkel moeten komen. Want de
klant is de sleutel. Het idee van
de bonuskaart komt van Bi-Lo,
één van Amerikaanse ketens
van Ahold. 't Is hier in Neder
land gewoon even gekopieerd."
Rob Zwartendijk, lid van de
raad van bestuur van Ahold en
verantwoordelijk voor de busi
ness in de VS, was gisteravond
de gast van de NIVE, de Neder
landse Vereniging voor Mana
gement. Hij legde aankomende
en gearriveerde managers in het
World Trade Center uit hoe het
Zaandamse kruideniersbedrijf
met zijn gedecentraliseerde
aanpak tot schaalvoordelen wist
te komen. Ahold heeft in de VS
830 winkels, die goed zijn voor
een omzet van 29,7 miljard gul
den.
'Succes te danken aan deeltijdarbeid'
LAUSANNE DPA-Rtr
brouwersdam Onder water sleuven graven voor kabels. Dat moet binnenkort werkelijkheid worden met de zogeheten trenchmachine. Van Oord
ACZ in Gorinchem, een bedrijf dat actief is in de natte waterbouw, draait op het ogenblik proef met de machine aan de Noordzeekant van de Brou
wersdam. De apparatuur moet vanuit een meevarend schip worden bestuurd, maar verder komt er geen mensenhand aan te pas.
foto anp wim van vossen
Nederland heeft zijn internatio
nale concurrentiepositie vorig
jaar verder verbeterd. Op de we
reldranglijst klom Nederland
van de zesde naar de vierde
plaats. De hoogste posities ble
ven bezet door achtereenvol
gens de Verenigde Staten,
Singapore en Hong Kong.
Volgens het jaarlijkse rapport
van het International Institute
for Management Development
(IMD) in Lausanne dankt Ne
derland zijn opmars aan 'het
opmerkelijke succes van econo
mische hervormingen, vooral
de invoering van vernieuwende
maatregelen als deeltijdarbeid'.
Het IMD heeft 46 landen ver
geleken aan de hand van statis
tieken en enquêtes onder 4.314
topondernemers. De VS bleven
hoofddorp ed blaauw
Prolion boert goed met haar uitvinding,
de melkrobot. De grote doorbraak van
deze computergestuurde 'ijzeren boe
renknecht', die boeren zoveel werk uit
handen neemt, lijkt een kwestie van
tijd. „Maar", waarschuwen de beden
kers van het Automatische Melk Sys
teem (AMS), „met een melkrobot maak
je van een slechte boer heus geen goede
boer."
Aandeelhouders van Prolion waren gis
teren vol lof over omzet- en winstcijfers
van het innovatieve bedrijf uit Vijfhui
zen. De netto-omzet steeg vorig jaar
van negen miljoen gulden naar bijna
negentien miljoen. En het verlies van
ruim zeven ton in 1996 veranderde in
een winst van 1,5 miljoen gulden over
1997. Van de omzet nam de melkrobot
zo'n vijftien miljoen gulden voor haar
rekening.
Voor dit jaar verwacht Prolion, met Al-
pinvest en de Nederlandse Participatie
Maatschappij als grotere aandeelhou
ders, zowel omzet als netto-winst te
kunnen verdubbelen. Het succesver
haal van de onderneming, genoteerd
aan de 'babybeurs' NMAX, is ook af te
lezen aan de koersontwikkeling. Bij de
beursgang vorig jaar was de prijs be
paald op 28 gulden per aandeel. Inmid
dels is dat aandeel 218 gulden waard.
De voorspelling is dat over vijf jaar een
kwart van de melkveehouders met AMS
werkt. Prolion vindt dat veel te optimis
tisch. ,,'t Zal wel ietsje langer gaan du
ren. Onze taak iri deze is de ontwikke
ling van onze eigen organisatie parallel
te laten lopen met die van de markt",
aldus algemeen directeur Piet Ooster
ling gisteren tegen de ruim zeventig
aanwezige aandeelhouders.
De melkrobot uit Vijfhuizen is in de
agrarische wereld dè ontdekldng van de
jaren negentig. Het apparaat melkt
koeien automatisch, er komt bij wijze
van spreken geen boer meer aan te pas.
De AMS-robot beschikt over sensoren
die via geluidsgolven vol-automatisch
de spenen zoeken. Als de beesten zin
hebben, kunnen ze zich meerdere ke
ren per dag laten melken. De koe met
AMS zou vijftien tot twintig procent
meer melk geven en de mesthoeveel-
heid zou dalen. Tijdens het automati
sche melken kan de boer zijn energie
steken in andere zaken op de boerderij,
liet Prolion weten.
Maar daar zette een aantal aandeelhou
ders vraagtekens bij. „Stel nou dat de
melk van een koe niet helemaal goed is?
Hoe traceert het apparaat ziektes?"
Oosterling antwoordde dat van de mil
joenen guldens aan ontwikkelingskos
ten de helft is opgegaan aan allerlei
meetfuncties die het apparaat kan uit
voeren. „De robot is in staat om eerder
dan wie dan ook afwijkingen in de kwa
liteit van de melk te signaleren. Maar
het ligt wel aan de verantwoordelijkheid
van de boer hoe daar mee om te gaan.
De melkrobot heeft in Nederland en Ja
pan al vaste voet onder de grond. De
komende jaren wil Prolion (ontwikke
ling en assemblage) samen met partner
Meko Holland (verkoop en service)
melkrobots in West-Europa gaan instal
leren. Vanaf de eeuwwisseling moet de
Haarlemmermeerse uitvinding zijn
plaats veroveren in de Verenigde Sta
ten.
Prolion heeft een enorme potentiële
markt. Europa telt 210.000 melkvee
houders, Noord-Amerika 80.000 en Ja
pan 23.000. Naast de melkrobot tim
mert Prolion met de Freshopper aan de
weg. Dit apparaat, eveneens robotge-
stuurd, snijdt en verpakt vlees in hoe
veelheden die de klant wenst. De
Freshopper komt in C-1000 winkels.
Ook werkt Prolion aan een frietauto
maat die automatisch bakken mogelijk
maakt. Het agrarische hightech-bedrijf
is in 1990 ontstaan via management-
buy-out uit de Nieuw-Vennepse onder
neming Greenland.
onbedreigd eerste met hoge
scores op terreinen als privati
sering, deregulering, flexibiliteit
op de arbeidsmarkt en investe
ringen in nieuwe technologie.
Singapore en Hong Kong be
wezen hun kracht door zonder
al te veel kleetscheuren uit de
financiële Azië-crisis te komen.
Andere landen in die regio ver
loren wel terrein. Zo zakte Zuid-
Korea op de ranglijst van positie
30 naar 35 en Maleisië van 17
naar 20.
Na Nederland komen achter
eenvolgens Finland, Noorwe
gen, Zwitserland, Denemarken.
Luxemburg en Canada. Een for
se sprong van vijftien naar elf
maakt Ierland. Het verdrong
Groot-Brittannië. Duitsland
handhaaft zich op de veertiende
positie en Frankrijk zakt van 19
naar 21.
Oost-Europa
klimt uit dal
genéve AFP-Rtr
Voor het eerst sinds de val van
het communisme, eind jaren
tachtig, is er in Oost-Europa
sprake van een opleving van de
bedrijvigheid. De economische
groei wordt dit jaar geschat op
4,5 procent. Dat is 1,7 procent
meer dan vorig jaar. Dit staat in
een studie van de VN-organisa-
tie Economische Commissie
voor Europa (ECE). De opleving
deed zich vooral voor in Roe
menië, Bulgarije, Albanië en de
Baltische landen (Letland, Est
land en Litouwen).
Polen, Kroatië en Slowakije
blijven het goed doen, met een
groeipercentage van boven de
vijf. Wel valt de groei daar vol
gend jaar wat kleiner uit dan dit
jaar. Voor Rusland acht de ECE
een duidelijk herstel zeer on
waarschijnlijk.
