zXeïS" Olieconcerns dreigen met claims
ecordaantal vacatures
Economie
PEELTIJP-HEAO
BillIlCIlkort Kabinet wil meer concurrentie bij benzineverkoop
AH vult voorraden doelmatiger aan
ir
Vervroegd met pensioen
boe in rijke landen'
Schiphol neemt D-pier
en lounge onder handen
JAC 17 APRIL 1998
die slechts een kleine .bijscho
ling nodig hebben. Bijvoorbeeld
om met een ander computer
programma te leren werken dan
bij hun werkgever draait."
Arbeidsvoorziening Rijnstreek
deelt eveneens mee in de lande
lijke trend. Daar registreerde
men op 31 december vorig jaar
2522 openstaande banen, ruim
meer dan de 1761 vacatures
eind 1996. „Eigenlijk is het een
luxe probleem", zegt directeur
D. Visser. „Onze bestanden van
werkzoekenden zijn behoorlijk
aan het teruglopen." Hij zou
graag willen dat werkgevers iets
meer risico nemen door men
sen aan te nemen die ze om uit
eenlopende redenen in eerste
instantie afwijzen. „Oudere
mensen bijvoorbeeld, of al
lochtonen, of mensen die ge
deeltelijk arbeidsongeschikt
zijn. Uit die groepen hebben we
behoorlijk gekwalificeerde men
sen in ons bestand zitten."
Studeer in de avonduren of op
zaterdag voor een praktisch
HEAO-diploma.
OPEN DAG
vrijdag 24 april 14.00-17.00 uur
Keizersgracht 175-177 Amsterdam
'*3^ Hogeschool van Amsterdam
[Japanse concern Olympus presenteerde gisteren in Tokyo een
ednieuw product; de 'Eye-Trek'. Het apparaat dat is voorzien van
microfoons kan worden aangesloten op een televisietoestel, vi-
lof spelcomputer en geeft de kijker de indruk alsof hij kijkt naar
beeldscherm van ruim anderhalve meter. De 'Eye-Trek' komt in
op de markt voor een prijs die rond de duizend gulden ligt.
FOTO AP Naokazu Omuma
77,00
115,80
13.60
58.101
74.30*
202.901
106.30
94,20
132.40
117.20
se Co:
eunop
zou
j slagf
ikia legt mobiel net aan
haag» Het Finse bedrijf Nokia legt Tele Danmarks mobiele
v bonnetwerk in Nederland aan. Daarvoor betaalt het Deense
icidi nmconcern enkele honderden miljoenen guldens. TD
vc fur z'c^ samen met Belgacom op de Nederlandse mobiele te-
i7 9 n ^et bedrijf kocht in februari bij een veiling door de
™heid vier regionale frequenties voor 180 miljoen gulden,
de frequenties denkt TD een landelijk dekkend netwerk te
ri f nen maken. Concurrent Telfort (British Telecom en NS) ging
.In* maand in zee met het Zweedse Ericsson voor de aanleg
het nieuwe telefoonnet. De kosten: 400 miljoen gulden.
[F verscherpt toezicht op lidstaten
ihington Het Internationaal Monetair Fonds gaat het toe-
itop de 181 lidstaten verscherpen om het risico van financië-
rises zoals die in het Verre Oosten te beperken. De ministers
financiën gaven daarvoor gisteren op de voorjaarsvergade-
van het IMF het groene licht zonder al tot concrete stappen
esluiten. Er moet in elk geval meer inzicht komen in de eco-
lische positie van afzonderlijke landen. Verder wil het IMF
imerciële banken meer bij crisispreventie betrekken.
g°»j levisiekijker
35i50a
Investering van honderden miljoenen guldens
Een overzicht van het nieuwe regionale distibutiecentrum van Albert Heijn in Pijnacker. foto »pr»
Albert Heijn heeft een project van vier jaar afge-
sloten waarbij het doelmatiger kunnen bevoor
raden van de 670 AH-supermarkten voorop
stond. De laatste schakel in dat proces wordt
gevormd door het nieuwe distributiecentrum in
Pijnacker. AH investeerde enkele honderden
miljoenen guldens om bestellingen van de filia
len binnen achttien uur te kunnen leveren.
Via de verkoopregistratie van de winkelkassa's
weet het hoofdkantoor in Zaandam aan welke ar
tikelen de filialen behoefte hebben. Omdat het
koopgedrag van de Nederlander steeds moeilijker
valt te voorspellen, luistert dat nauw.
De bestellingen gaan van de centrale computer
naar de distributiecentra in Pijnacker, Tilburg,
Zaandam en Zwolle. Die zorgen er op hun beurt
voor dat de leveranciers tijdig de benodigde arti
kelen kunnen aanleveren.
Door de supermarkten uitsluitend vanuit de vier
centra te bevoorraden, voorkomt AH dat winkels
door meerdere vrachtwagens tegelijkertijd wor
den bevoorraad. Bovendien nemen de auto's die
de bestellingen brengen, lege kratten, flessen en
andere verpakkingen mee terug.
Het aantal vrachtauto's dat wekelijks een super
markt aandoet is zodoende gedaald van vijftig tot
veertien. Albert Heijn heeft een speciale oplegger
laten ontwikkelen die rijdende containers ver
voert. De tijd die nodig is voor in- en uitladen kan
daardoor met meer dan de helft worden terugge
bracht. De nieuwe wagens zijn bovendien voor
zien van een geluidsarme koelmotor, waardoor
tijdens de winkelbevoorrading de overlast voor
omgeving aanmerkelijk afneemt.
Albert Heijn gaat ervan uit dat de winkels nauwe
lijks of geen eigen opslag meer hebben. Ze heb
ben hun ruimte door het toenemende assorti
ment hard nodig voor de verkoop. De grote AH-
filalen hebben zo'n 25.000 artikelen in de schap
pen.
Albert Heijn peinst er niet
over benzine te gaan verkopen.
„Wij zijn zeer tevreden met de
samenwerking met Shell voor
de exploitatie van pompshops",
aldus een woordvoerder.
De kabinetsplannen vloeien
voort uit aanbevelingen van de
werkgroep Marktwerking, Dere
gulering en Wetgevingskwaliteit
(MDW). Die heeft in opdracht
van minister Wijers (Economi
sche Zaken) een onderzoek in
gesteld naar de benzinemarkt.
Volgens de werkgroep is er
langs de hoofdwegen ruimte
voor 155 nieuwe verkooppun
ten. Voor 1 juli moet de werk
groep de plannen in concrete
regelgeving vertalen. En twee
maanden later staat een analyse
van de benzinemarkt langs pro
vinciale en gemeentelijke we
gen op de agenda.
Heineken mag
toch in Polen
uitbreiden
AMSTERDAM ANP
Heineken mag toch zijn belang
in de Poolse brouwer Zywiec
uitbreiden tot 75 procent. Eer
der was een uitbreiding tot
meer dan 50 procent geblok
keerd door de Poolse beursau-
toriteiten. Zij vreesden dat Hei
neken uiteindelijk alle aandelen
zou verwerven en een einde zou
maken aan de beursnotering
van de Poolse brouwer.
Heineken is volgens een
woordvoerder 'ontzettend blij'
dat de Poolse beurscommissie
is teruggekomen op haar eerde
re beslissing. Herziening was
mogelijk doordat Heineken een
aantal garanties heeft geboden
om te voorkomen dat zijn be
lang in Zywiec groter dan 75
procent wordt.
Begin dit jaar breidde Heine
ken zijn belang in Zywiec al uit
van 31,8 tot 50 procent. Met die
uitbreiding was 109 miljoen
gulden gemoeid. Binnenkort zal
de onderneming een nieuw bod
uitbrengen om haar belang tot
75 procent op te voeren. Met
een marktaandeel van 11,5 pro
cent is Zywiec de tweede brou
wer van Polen.
Short doet moeilijk
over 'nieuw Fokker'
SCHIPHOL» ANP
De onderhandelingen tussen
Rekkof - dat planen heeft om
het failliete Fokker voort te zet
ten - en de Ierse vleugellcveran-
cier Short zitten vast. Fokker
curatoren eisen dat Short zich
coöperatief opstelt. „Als dat niet
gebeurt, wordt Short mogelijk
voor de rechter gesleept, aldus
Fokker-curator A. Deterink.
Volgens hem is de boedel van
Fokker erbij gebaat als de ex-
vleugelbouwer uit Noord-Ier-
land meewerkt. De schadeclaim
van Short op Fokker daalt dan
automatisch, omdat de leren de
productiespullen verkopen aan
Rekkpf. Die lagere claim geeft
de curatoren van Fokker de mo
gelijkheid meer geld uit te keren
aan hun schuldeisers.
De brief met de juridische eis
heeft Deterink al enige tijd gele
den verstuurd. Veel effect lijkt
het niet gehad te hebben.
„Short heeft eigen plannen. Ze
willen zelf een Fokker-concur
rent bouwen", vermoedt hij.
Ondanks het feit dat Rekkof al
miljoenen heeft gestoken in een
zoektocht naar opdrachtgevers
en onderdelenleveranciers ge
looft Deterink niet echt meer in
een herstart. Het duurt te lang.
Ook Dasa, dat de rompen zou
moeten leveren, merkt weinig
van Rekkof, zo tekent hij aan.
iaag» Schriftelijke aktes voor aankopen van een woning of
een arbeidsovereenkomst kunnen wellicht worden vervan-
door elektronische tegenhangers. Het kabinet wil het Bur-
jjk Wetboek zo aanpassen dat daarmee kan worden geëxpe-
■nteerd. Volgens een werkgroep onder voorzitterschap van
,N. Huls is het in het algemeen nog niet mogelijk om elek-
ische aktes op te stellen die net zo goed zijn als de schrifte-
s Wel tekent de werkgroep aan dat er vorderingen worden
laakt met bijvoorbeeld elektronische handtekeningen. De
'ze :êroeP ^>eP'e't we' experimenten. Het kabinet maakt dat dit
via een wetsvoorstel mogelijk.
a rsoneel Kia massaal in staking
oef met elektronische koopakte huis
weg
va
bij de
?ikbaa il» Personeel van het failliete Zuid-Koreaanse autoconcern
vinstn is gisteren massaal in staking gegaan. Ruim 10.000 van de
Jones 00 werknemers legden het werk neer. De vakbond beschul-
punti de regering in Seoul ervan dat zij de verkoop van Kia ver-
inaf h dwil uitvoeren. Hyundai en Samsung hebben belangstelling
,rsen ond. Volgens de curatoren is een beslissing over het lot van
t wei nog niet gevallen. De komende weken moet blijken of de fa
int, opgescheept met een loodzware schuldenlast, op eigen
en kan blijven voortbestaan of verkocht wordt. De vakbewe-
is bang dat een nieuwe eigenaar stevig zal snijden in het
de fal werknemers.
•er 11!
de
n een
uitse aanpak millennium deugt niet'
2 haag» Onze Duitse buren hebben hun computerzaken voor
Q ian*aar 2000 niet goed geregeld. Premier Kok is daarover zo be-
d dat hij kanselier Kohl een brief stuurde. Over de precieze
iud wil de Rijksvoorlichtingsdienst niets zeggen. Duitsland
net als Nederland een millenniumplatform, maar de over-
-1 werkt daar niet aan mee. In Duitsland namen grote compu-
oncerns Kohl vorige week onder vuur, omdat hij te weinig
Hjl d°en aan de oplossing voor het millenniumprobleem.
Het gebruik van de zaktelefoon
neemt onstuimig toe, ondanks
de nog steeds hoge tarieven.
Dezer dagen wordt de grens van
twee miljoen abonnees door
broken. Van de 80.000 nieuwe
bellers per maand kiest zeventig
procent voor PTT Telecom en
30 procent voor Libertel.
KPN Telecom, zoals PTT Te
lecom na de afsplitsing van PTT
Post heet, ziet het aantal mobie
le bellers harder groeien dan
verwacht. Volgens directeur
Mobiele Diensten D. Karsten
wordt 1998 afgesloten met 2,5
miljoen abonnees en zal dat
aantal aan het begin van het
jaar 2000 zijn toegenomen tot 4
miljoen. Karsten verwacht dat
mobiel bellen daarna nog ver
der zal oprukken en dat in 2003
zeker drie van elke tien Neder
landers en mogelijk zelfs de
helft - kinderen en huisgenoten
meegeteld - over een feigen toe
stel beschikt.
De prijs lijkt daarbij geen be
zwaar. De zaktelefoon is inmid
dels zo populair, dat ook parti
culiere gebruikers toestromen
en bereid zijn een veelvoud te
betalen van het standaard tele
foontarief op het vaste net.
Het telefoneren met een mo
biele telefoon wordt volgens
Karsten de komende jaren wel
goedkoper, onder meer door de
toetreding van nieuwe concur
renten, maar zeker niet zoveel
als de Consumentenbond be
weert. Volgens de Consumen
tenbond kunnen KPN en Liber
tel hun tarieven gemakkelijk
met veertig procent verlagen en
dan nog winst maken. Maar
Karsten noemt dat 'kretologie'.
Hij meent dat de kosten veel te
hoog zijn voor zo'n spectaculai
re prijsdaling. KPN investeert
dit jaar 550 miljoen gulden in
de verbetering van zijn GSM-
net, waaraan sinds de aanleg er
van in 1994 al ongeveer twee
miljard is besteed.
De grote benzinemaatschappijen zijn woedend over de
plannen van het kabinet om concurrentie tussen pomp
stations te bevorderen. Vooral het voorstel om de eeu
wigdurende contracten voor de stations om te zetten in
tijdelijke contracten is erg slecht gevallen. Shell en Esso
stappen naar de rechter en eisen forse schadeclaims als
het kabinet de plannen doorzet.
Het kabinet wil de dominante
rol van de vier grote benzine
maatschappijen (Shell, Esso,
Texaco en BP) aan banden leg
gen om ruimte te maken voor
nieuwkomers en kleine markt
partijen. Extra prijsconcurrentie
moet in het voordeel van de
consument uitpakken. Het ka
binet wil de concurrentie onder
meer stimuleren door de duur
•van contracten voor benzine
stations langs de rijkswegen te
beperken. Die zouden niet lan
ger dan tien jaar mogen gelden.
Locaties voor pompstations
moeten, als het aan het kabinet
ligt, geveild worden. De 'grote
vier' mogen niet deelnemen
aan zo'n veiling, omdat zij naar
het oordeel van het kabinet al
over voldoende verkooppunten
beschikken. Verder wil het kabi
net de verplichting opheffen om
het complete assortiment
brandstoffen te verkopen. Weg
restaurants mogen bovendien
een benzinestation gaan exploi
teren en de minimumafstand
van 20 kilometer tussen twee
stations vervalt.
Shell vindt het voorstel om de
eeuwigdurende contracten
open te breken onaanvaard
baar. „Als de overheid tornt aan
de bestaande contracten gaan
we uit van een volledige scha
deloosstelling". aldus een
woordvoerder. „Een verleende
vergunning is een verleende
vergunning. Je zegt toch ook
niet tegen de Bijenkorf dat ze
van een gunstige locatie weg
moet." Het concern vindt ook
dat het moet kunnen meedin
gen bij de uitgifte van nieuwe
locaties, want „wij hebben de
huidige locaties in vrije concur
rentie verkregen".
Esso stelt grote schadeclaims
in het vooruitzicht als de over
heid besluit de contracten te
beperken. Bij de rechter zal het
concern flinke sommen geld ei
sen, onder meer om de winst te
compenseren die het in de toe
komst misloopt. Net als Shell is
Esso voor concurrentie, maar
daar moet wel iedereen aan
mee kunnen doen. Van uitslui
ting bij een veiling wil ook Esso
niets weten.
Het enige positieve geluid
over de kabinetsplannen kwam
van de supermarkten. Dirk van
den Broek meldde in de markt
te zijn voor de exploitatie van
benzinestations. Directeur J.
van den Broek zei zeker mee te
doen als de overheid locaties
gaat veilen. Het is hem niet al
leen meer te doen om een
pomp bij de supermarkt, een
plan dat Van den Broek al eer
der aankondigde. „Het wordt
nu eindelijk een normale markt
net als die van de kruideniers",
aldus de directeur.
aantal vacatures in het be
leven is tot recordhoogte
Op 1 januari stonden
banen open. Dat be
lt een stijging met 24.000
in kwartaal. Nog nooit zijn
december zoveel vacatures
lest, meldt het Centraal Bu-
voor de Statistiek,
lanks een sterke banen-
en dalende werkloosheid
Sn volgens het CBS vraag
anbod op de arbeidsmarkt
op elkaar aansluiten,
nover de meer dan 100.000
ures staan nog altijd meer
iOO.OOO werklozen,
stijging van het aantal va-
es was het grootst in de
merciële dienstverlening,
e computer- en it-bedrijven
den ruim 5000 vacatures
In het midden- en klein-
ijf is de vraag naar arbeids-
hten vier maal zo groot als
bij de grote bedrijven.
De hausse in vacaturemeldin
gen is ook bij bijvoorbeeld het
Arbeidsbureau in Leiden waar
te nemen. „De doorstroom is
waanzinnig. We draaien re
cords", zegt E. Hazebroek, con
sulent bij het team bouw en
vervoer. „Eigenlijk kun je stellen
dat alle goed gekwalificeerde
werkzoekenden direct aan de'
slag kunnen. Voor sommige be
roepsgroepen is er zelfs sprake
van schaarste, bijvoorbeeld in
de administratieve sector, bij
automatiseringsbedrijven, in de
computerbranche en ook bij
bouw en vervoer.
Hazebroek ziet nog mogelijk
heden om vraag en aanbod op
de arbeidsmarkt beter op elkaar
te laten* aansluiten. „Ik heb niet
het idee dat er sprake is van een
rampzalige kloof', zegt de Leid-
se consulent. „Er zijn ontzet
tend veel scholingsprojecten.
En er zijn ook heel veel mensen
landen zullen vervroegde pensionering steeds meer moeten
tken. Het beleid dient er op te zijn gericht zo veel mogelijk
sen te laten werken. Zo kan worden voorkomen dat de vergrij-
de komende decennia leidt tot vermindering van de welvaart,
't concludeert een werkgroep van ministeries van financiën en
rale banken van de elf belangrijkste industrielanden in een gis-
igepresenteerde studie. Voorzitter is directeur Brouwer van De
iriandsche Bank.
vergrijzing krijgt over tien jaar een Veel hoger tempo als de
'rlogse geboortegolf aan zijn oude dag toe is. Volgens de studie
en er meer prikkels tot werken komen, onder meer door de
Ie uitkeringen minder aantrekkelijk te maken en hoge belas-
n op arbeid te verlagen. Vooral de inkomens van oudere wer
en zouden minder zwaar moeten worden belast. Verder zou
eftijd voor volledige pensioenrechten omhoog moeten.
De verbouwing en uitbreiding van de D-pier op de luchthaven Schiphol is inmiddels in volle gang. foto united photos de boer babette stapel
Project gaat 410 miljoen gulden kosten
Zowel de D-pier als de lounge
Centraal van Schiphol gaat in
de steigers. Deze wachtruimte
krijgt een opknapbeurt en
wordt uitgebreid, terwijl de D-
pier van de luchthaven, die ver
bonden is met de lounge, fors
breder zal worden. Met de uit
voering van deze werkzaamhe
den is een bedrag van circa 410
miljoen gulden gemoeid.
Commissaris van de koningin
in Noord-Holland Jos van Ke-
menade gaf gisteren het start
sein voor deze grootscheepse
verbouwingsoperatie. Lounge
en pier maken deel uit van een
reeks bouwprojecten die Schip
hol in de periode tot 2003* vol
gens haar (nieuwe) Masterplan
2015 wil realiseren. De werk
zaamheden zijn eind volgend
jaar afgerond. Als alle ver- en
nieuwbouwprojecten gereed
zijn, moet de luchthaven vol
doende capaciteit hebben om
de te verwachten 44 miljoen
passagiers in 2003 te kunnen
verwerken.
Schiphol investeert de ko
mende tijd jaarlijks 500 miljoen
gulden in het uitbreiden van de
capaciteit en kwaliteitsverbete
ring. „Schiphol wil niet de
grootste maar wel de beste
luchthaven van Europa zijn",
zei president-directeur Hans
Smits gisteren.
Voor de renovatie en uitbrei
ding van de lounge Centraal is
circa 150 miljoen uitgetrokken.
De lounge is de wachtruimte
voor met name Schengen-pas-
sagiers. De oppervlakte gaat van
12.000 naar 22.000 vierkante
meter. Wanneer de uitbreiding
klaar is, wordt begonnen met de
bouw van vijf zogeheten win
kel-eilanden.
Vooral de steel van de D-pier.
die de vorm van een stemvork
heeft, wordt onder handen ge
nomen. Als het werk (kosten
circa 260 miljoen gulden) af is,
kunnen passagiers zich comfor
tabeler over deze drukste pier
verplaatsen. Voorts krijgt de
pier grotere loopbruggen naar
Schiphol's president-directeur Hans Smits (links) en architect Jan Ben-
them (rechts) leggen commissaris van de koningin Jos van Kemenade
via de maquette uit wat er op de luchthaven gaat veranderen.
foto united photos de boer babette stapel
de vliegtuigen.
Aan het einde van de D-pier
komt een winkelcentrum met
horeca- en bankfaciliteiten. Dat
centrum is vooral bedoeld voor
reizigers die via de D-pier moe
ten overstappen en die gezien
de afstand niet naar de lounge
Centraal willen lopen om er te
gaan winkelen.
In totaal steekt Schiphol vol
gens Smits tot 2003 bijna drie
miljard gulden in nieuwe voor
zieningen en verbeteringen.
Een deel van dat geld, zo zei
Smits, is bestemd voor de vijfde
baan met bijbehorende taxiba-
nen, die eveneens in 2003 klaar
moeten zijn.
„Over de verdere toekomst
van Schiphol en de luchtvaart
moet het kabinet nog een be
sluit nemen. Zolang hierover
geen duidelijkheid is, kunnen
wij ons Masterplan niet con
creet invullen."