Veel loopwerk en
lange huisbezoeken
Leiden
Bollenbedrijf met wortels stevig in Europa
)nrust over asbest in
Noordwijk
Leiden Regio
Eigenlijk is letterkunde een vervanging van de HBS
AAN TAFEL
[PAG 17 APRIL 1998
;y ocent taalbeheersing Braet grootste zwartkijker op congres letterkundigen
.ANDRÉ MEEUSEN
minister van onderwijs, cultuur en weten-
ipen besluit de subsidie voor letterenstu-
'met vijftig procent te bekorten. Waarom is
een slechte zaak? Die vraag legde de stichting
terenstudie Loopbaan" gistermiddag tij-
het congres 'Letterlijk aan de Slag' voor aan
d forum van vier letterkundigen,
fan hen was dr. A. Braet, docent taalbeheer-
,g aan de Leidse universiteit, de grootste
-artkijker. „Als je kijkt vanuit het perspectief
inde belastingbetaler, dan heeft de letterenstu-
maar één bestaansrecht: het onderwijs. Voor
ensen die bij de KLM of Philips gaan werken, is
letterenstudie geen noodzaak. Eigenlijk is de
terenstudie nu een vervanging van de HBS. U
straks een baan waar vroeger middelbare
iool genoeg voor was", hield Braet zijn gehoor
i *1
van studenten voor.
Op die manier kan het aantal studenten rustig
worden gehalveerd. Prof. dr. W. van den Akker
(hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde
aan de Universiteit van Utrecht) was het er niet
mee eens:Als je de vraag aan de belastingbeta
ler stelt, weet je het antwoord wel. Maar daar ligt
wel een probleem. Het maatschappelijke aan
zien van de leraar is gigantisch gedaald. Daar
moet vanuit de maatschappij meer waardering
voor komen, want zonder goed onderwijs kun
nen we niet."
Nut
Dr. P. Schmitz (Docent Algemene Literatuurwe
tenschap te Leiden) vond dat de letterenstudie
meer moet zijn dan een vakopleiding voor lera
ren. Ook 'academische vorming is van belang.
„Er is niks mis met nut, maar er is meer. Mens
wetenschappen onderzoeken wat het is om
mens te zijn. Letterenstudies leiden niet alleen
op voor een bepaald vak, het is een manier van
kijken. Wij moeten beseffen dat het poldermodel
niet alleen dient om water buiten te houden,
maar ook om de mensen binnen de polder mens
te laten zijn. De letterenstudies onderhouden dat
klimaat."
„Moeten we dat Den Haag niet eens duidelijk
gaan maken?" Vroeg een student uit de zaal. Van
den Akker: „Je moet niet mokkend naar Den
Haag kijken. De Alfa-faculteiten moeten de han
den ineenslaan en met programma's en voorstel
len komen. We moeten meer initiatief tonen en
laten zien waarom dat geld nodig is. Het is nu
een dooie boel. Verdubbel het geld voor letteren
studies en ze weten van schrik niet wat ze ermee
moeten doen."
Prof.dr. J. Frishman (Hoogleraar Geschiedenis
en Literatuur van het Rabbijnse Jodendom te
Utrecht) noemde Amerika als lichtend voor
beeld. „Daar is de letterenstudie veel gevarieer
der." Volgens Van den Akker moeten alJfa's meer
van hun eigen kracht uit gaan. „Natuurlijk gaat
er meer geld naar de beta's dan de alfa's, maar
we moeten onszelf niet onderschatten. Dat ge
beurt nu te veel. Mondiaal gezien doen we het
helemaal niet slecht en letterkundigen komen
overal goed aan de slag."
Aan het eind gaf komiek en eeuwige student
Coen Gelinck (bekend van 'de minuut van Coen'
in het RTL5-programma Studentalent) een eva
luatie van het debat. „Vanmiddag is gebleken dat
de letterenstudenten een onzekere toekomst te
gemoet gaan", concludeerde hij. „Maar de enige
zekerheid van deze eeuw was dat de Titanic niet
zou zinken, dus wat dat betreft zitten we alle
maal in hetzelfde schuitje."
b fe lopen er al jaren langs,
odsd. iaar nog nooit hadden we er
dat en voet binnen gezet. Het zag
iten d chique en besloten uit, het
restaurantje in de Klok-
n de Leidse Pieterswijk.
•rg^peen vrijdag trokken we de
fesa oute schoenen aan en bei
en we Fabers om te reserve-
Met alle egards, 'Ja me-
r, Alstublieft meneer, Tot
tnavond meneer', werd mijn
>t te woord gestaan,
oewel we ons hart vasthiel-
02! en, bleken we die avond niet
enigen die informeel ge-
M eed - in spijkerbroek - de
eervolle pijpenla beüaden.
30 totr ebestelden een aperitief,
regen een mandje brood met
en keken om ons heen.
et was behoorlijk vol en een
oot gezelschap domineerde
et hart van het kleine vertrek,
elukkig was het gezelschap
sjes-dasjes nog niet aan de
garen toe.
keurige meisje van de be-
atJietiing gaf ons na een drankje
kaan en de keuze was snel
smaakt: de menu's, 'Pieters'
Ine gangen) voor 49,50 gul-
lASSETTl in. 'Fabers' (vier gangen)
:en,siec" 5,50 gulden en 'Gourmet'
dem) voor 72,50 gulden, bo-
ogenschij nlij k de meeste
irvoor ons geld.
-'e gingen voor het Fabers- en
ft Gourmet-menu waarbij
e mochten kiezen uit verschillende gerechten
ie ook op de kaart stonden. Ik koos voor de
ruwe tartaar van heilbot en tonijn met kreef-
hdcd «vinaigrette, de kalfsbouillon met kalfsreepjes
komkommerbolletjes was verplicht, en nam
zeeduivelfilet in spek met mierikswortelsaus
5 hoofdgerecht. Toe bestelde ik een souflé van
»d fruit-ijs.
üjn tafelgenoot nam de gourmet-salade met
frookte heilbot en zalm, gegarneerd met aard-
>Pe'chips. Tussendoor wilde hij de ravioli met
nsi fddestoelen en truffelsaus proberen en als
t»ofdgerecht ging hij voor de lamsfilets'in knof-
«k-dragonsaus. Een noten-baclava met ijs
phtte hij een goede afsluiter.
°uzijn wij van nature geen liefhebbers van
out voedsel. Sterker nog, de zoutpot wordt
Uit eten in de Leidse regio
Restaurant Fabers,
Kloksteeg 13,
Leiden.
Tel.: 071-5124012
Open van: maandag tot
en met zaterdag vanaf
17.00 uur
(Lunches op afspraak).
Rapport
Keuken.-goed
A/lm? i!emng: correct
ümh üitsebreid
Ambiance: sfeervol
rijs/kwaliteit: goed
door ons zelden gebruikt. Wij
geven de voorkeur aan
smaakmakers als knoflook en
verse kruiden. En hier zat 'm
dan ook het probleem die
avond bij Fabers. De gerook
te vis in onze voorgerechten
was flink zout. Omdat we de
vis niet wilden wegspoelen
met de lekkere fles Pinot Gris
'96 (49,50 gulden), moesten
we om een karaf water vra
gen. Die is helaas nog geen
standaardattribuut op de ta
fels van veel restaurants.
Daar bleef het niet bij: mijn
kalfsbouillon was zouter dan
gemiddeld en om me nog ex
tra te kwellen was om de zee
duivel, een stevige maar deli
cate witvis, een korst van
spek gewikkeld die de smaak
van het beest in het niets
(c.q. zout) deed verdwijnen.
Mijn disgenoot had het beter
getroffen. Na de weliswaar
zoute want gerookte vissala
de, kreeg hij als tussenge
recht delicate ravioli met bo
terzachte truffelsaus. „Daar
van zou ik wel een heel bord
opkunnen", zei hij enthou
siast en overmoedig.
Vervolgens kreeg hij lams
vlees voorgezet dat zo zacht
en mals was, dat kauwen bij
na overbodig was. De kok
had aan het vlees een 'wild-
tintje' meegegeven met rode
kool met rozijntjes op het bord. Als garnituur
stond een bakje in de schil en kruidig gebakken
aardappeltjes op tafel, maar dat bleef groten
deels onaangeroerd.
Ook over het toetje hadden wij niet te klagen, al
hoewel mijn disgenoot het niet eens was met de
benaming 'baclava' voor het pistache-amandel
taartje op zijn bord. Ook de rekening viel mee:
188,25 gulden, inclusief een goede fles wijn, ex
clusief koffie. Waarom geen koffie? We zaten
bomvol, ze moesten ons bijna naar buiten rol
len. En dat was de tweede kanttekening bij Fa
bers: het was te veel. Maar verder niets te klagen
over het restaurant dat fier staande blijft in het
steegje dat wordt gedomineerd door de gebroe
ders Versteegen.
STELLA CARSON
Allochtone vrouwen helpen oudere allochtone vrouwen
LEIDEN •GERRYV
Allochtone vrouwen gaan tivee
jaar als intermediairs oudere
allochtone vrouwen helpen bij
het zoeken van zorgvoorzienin
gen die zij nodig hebbenGis
termiddag werd in het dien
stencentrum De Rondedans
aan de Julianastraat in Leiden
het officiële startsein gegeven
van het landelijke project 'Pen-
dula'. Dat gebeurde door
staatssecretaris E. Terpstra,
Naast Leiden nemen ook Rot
terdam (de wijk Feijenoord),
Eindhoven, de Zaanstreek en
Heusden aan het project deel.
Het gaat veel loopwerk wor
den, demonstreert een van de
intermediairs door haar laarsjes
te verwisselen voor sportschoe
nen. De tien intermediairs, van
wie er drie in Leiden aan de
slaag gaan, stellen zich in De
Rondedans voor en vertellen
over hun werk. Vervolgens
wordt een toneelstukje opge
voerd, waarin duidelijk wordt
gemaakt hoe de dagelijkse gang
van zaken is. Huisbezoeken af
leggen en naar de zorginstellin
gen bellen of bij ze langsgaan
om informatie te halen en vra
gen en klachten te bespreken.
De Thuiszorg komt er niet
goed vanaf. Klachten over slecht
schoonmaakwerk worden wat
achteloos weggewimpeld en dat
een mevrouw drie handdoeken
gebruikt bij het douchen is dui
delijk overdreven. Bij een ver
zorgingshuis wil men niet aan
aparte voorzieningen voor al
lochtone vrouwen. „Voor ons is
iedereen gelijk, wij maken geen
onderscheid. De brugfunctie
van de intermediairs is brood
nodig. Niet alleen om aan al
lochtone vrouwen de weg te
wijzen, maar ook om er bij de
zorginstellingen op aan te drin
gen dat ze het aanbod aanpas
sen aan de hulpvraag van deze
groep".
Mevrouw H. Beekhuizen,
werkzaam bij de GGD Zuid-
Holland geeft na afloop ruiter
lijk toe dat het beeld wel klopt.
„Ik vind dit een goed project. Er
wordt al wel gewerkt met voor
lichting door migrantenvrou
wen zelf, maar nu wordt het
meer ondersteund door de
overheid en de instellingen sa
men. Tot nu toe ploeterde ie
dereen maar wat aan."
Projectmedewerkster A. Bo-
gaards van de Stichting Thuis
zorg Groot Rijnland heeft het
idee dat het probleem wel wat
was uitvergroot. „Maar wij be
seffen dat er de komende jaren
een andere groep cliënten bij
komt en daarom doen we ook
mee aan dit project. Verder pro
beren we meer allochtoon per
soneel aan te stellen en dat lukt
heel aardig."
Filiz Dilmeci is de interme
diair voor de Turkse vrouwen in
Leiden. „Een huisbezoek kost
gauw twee uur. Als je binnen
komt met het idee dat je met
een half uur weer weg wilt, hoef
je geeii tweede keer te komen.
De Turkse vrouwen leggen niet
meteen hun probleem op tafel.
Ze willen eerst van mij weten
waar ik vandaan kom en wie
mijn ouders zijn. Dan kunnen
ze me plaatsen en willen ze wel
hun verhaal doen."
Silvie Narain werkt in het
dienstencentrum Merenwijk.
Negentien uur in algemene
dienst en nu heeft ze er acht uur
bij voor de Surinaamse oudere
„Ik moet mijn contac-
via-via opbouwen. Su-
rouwen hebben
meestal de Nederlandse natio
naliteit en zijn dus niet in de
bestanden van de gemeente te
rug te vinden als Turkse en
Marokkaanse vrouwen. Ik ken
nu ongeveer 110 vrouwen. De
taal is echt een van de grootste
struikelblokken, maar ik ben
meer dan een tolk."
Voor complete
grafische producties.
Omk
Print
Kopieer I
nas
document
kFACTORY
Rooseveltstraat 74, Leiden, 071532 1101
St. Jorissteeg 22, Leiden, 071 514 6219
WIJKLADDF.R Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken,
uit de buurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt
naar stadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden
gestuurd naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden. Fax:
071-5321921; e-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
BOS- EN GASTHUIS Bij wijkverenigingAktief kan vanavond vanaf
acht uur worden gekaart en gesjoeld in het gebouw aan de Berlage-
straat 2. Een half uur eerder is de zaal open. Voor deelname wordt
een bijdrage van 2,50 gulden gevraagd.
BOS- EN GASTHUIS De Leiderdorpse operettevereniging Belcampo
treedt zondag op in het verzorgingshuis Rijn en Vliet. 55-plussers
kunnen voor 2,50 gulden genieten van fragmenten uit operettes en
musicals. De activiteit begint om half drie, de zaal aan de Aaltje
Noordewierlaan 1 is een half uur eerder open.
ROOMBURG Fietsvereniging Swifttoer heeft zondag de Veen-
streekrit op het programma staan. Liefhebbers kunnen tussen half
negen en twaalf uur vertrekken voor een tocht van dertig of zestig
kilometer. Het clubhuis aan de Willem van der Madeweg fungeert
als beginpunt.
KOOI Het schoolplein van de Springplank verandert morgen in een
mini-beestenspel. Van tien tot twee uur houdt de basisschool de
jaarlijkse voorjaarsmarkt, die dit jaar in het teken staat van huisdie
ren. 's Morgens geeft de politie een demonstratie met honden. De
Kinologen Vereniging Rijnland laat 's middags zien hoe gewerkt
wordt met 'gewone' honden. Kinderen kunnen hun huisdier laten
keuren door een 'echte' keurmeester en er is een spellencircuit uit
gezet. Met een loterij en de verkoop van hapjes en drankjes wordt
geld ingezameld. Een deel van de opbrengst van de voorjaarsmarkt
is gereserveerd voor het Koninklijke Nederlands Geleidehonden
Fonds. De Springplank staat aan de Sumatrastraat 195.
NOORDERKWARTIER In buurthuis 't Spoortje is zondag een koop-
jesmarkt. Belangstellenden kunnen in het pand aan de Bernhard-
kade 40 van tien tot half vier hun slag slaan.
BINNENSTAD Op uitnodiging van de afdeling Leiden van de Ar
cheologische Werkgemeenschap Nederland geeft dr. Laura Kooi-
stra maandag een lezing over 'voedsel van veraf en dichtbij' in de
middeleeuwse handelsstad Dordrecht. Aan de hand van historische
bronnen en archeologisch onderzoek is veel bekend geworden over
hel voedsel dat de Dordtenaren hebben gegeten in de veertiende
en vijftiende eeuw. De lezing wordt gehouden in het gemeentear
chief Leiden aan de Boisotkade 2a. Om acht uur begint Kooistra
met haar voordracht. De toegang is gratis.
BINNENSTAD Gert Jan de Bruyn spreekt vanavond in het Wandelca
fé over de schoonheid van de duinen. De duinecoloog van de uni
versiteit Leiden vertelt over het ontstaan van duinen en infiltratie-
gebieden. Daarnaast richt De Bruyn zijn aandacht op de planten en
dieren die in de duinen voorkomen. De lezing, die voor niet-Nivon-
leden drie gulden kost, begint om acht uur. Het wandelcafé is in
buurthuis De Pancrat aan de Middelstegracht 85.
STEVENSHOF Basisschool De Zweüuw houdt vandaag tussen vijf en
acht uur een fancyfair. Met een rommelmarkt, de verkoop van hap
jes en drankjes, rad van avontuur en een ballonnenwedstrijd hoopt
de school geld in te zamelen om eenvoudige spelmaterialen en een
'ghettoblaster' te kunnen aanschaffen. Het adres is: Antionette
IGeynstraat 8.
MORS Speciaal voor kinderen van zes tot tien jaar houdt buurthuis
Morschwijck zondagmiddag een kinderdisco. DJ's Vincent en Mi
chael draaien van half drie tot vier uur de laatste muziektrends. De
toegang kost een gulden. Morschwijck is te vinden aan de Topaas
laan 19.
Fred, de Meulder in Lisse bestaat honderd jaar
LISSE PABLO CABENDA
In Duitsland kopen ze veel nar
cissen en moeten ze weinig van
hyacinten hebben. In Frankrijk
is het net andersom. En bij het
Elzasgebergte, op de grens van
beide landen, is de voorkeur in
de narcis-hyacintverhouding
weer in evenwicht. Het is on
ontbeerlijke kennis voor een
bloembollenexportbedrijf dat
zijn afzetmarkt stevig heeft ver
ankerd in Europa. De firma
Fred, de Meulder in Lisse viert
dit jaar haar honderdjarig be
staan en weet waar de voorkeu
ren in Europa naar uitgaan. Ita
lianen gaan voor gladiolen, in
Frankrijk geven ze elkaar op 1
mei lelietjes van dalen en Engel
sen zijn zo tuingek, die vinden
alles mooi.
R. Schrama zit al acht jaar, sa
men met drie collega's, in de di
rectie. Hij houdt zich bezig met
de commerciële kant van het
bedrijf dat al werd opgericht
aan de eind van de vorige eeuw,
de tijd dat de bloembol nog een
statussymbool was voor de ge
goede burgerij. Nu worden al
leen al aan tulpen in Nederland
twintigduizend voetbalvelden
vol gekweekt.
Schrama - stropdas met gele
en rode tulpen als bewijs voor
de affiniteit voor zijn bedrijfs
cultuur - heeft in zijn over
zichtsboekje tot op de vierkante
meter vermeld staan wat waar
opkomt in Nederland. En ja,
misschien hebben bloémbol-
lenvelden hier in Nederland een
wat suffig imago. „Maar dat was
zestig jaar geleden ook al zo. Er
wordt wel anderhalf miljard gul
den per jaar geëxporteerd. En
dan heb je toch echt geen ander
imago nodig."
Fred, de Meulder neemt van
die anderhalf miljard zeker niet
het grootste deel voor zijn reke
ning. „Maar we draaien aardig
mee in de middenmoot."
Het bedrijf geeft ter gelegen
heid van zijn honderdjarige be
staan het boekje 'Aan de hand
Vein de kameel' van Arie Dwars-
waard uit, waarin de geschiede
nis van de firma staat opgete
kend. De ietwat cryptische titel
slaat op het logo van het bedrijf:
een met een last vol bollen be
pakte kameel, die eigenlijk een
dromedaris is en die wordt
voorgeleid door een oosters ty
pe met tulband. De uitbrei
dingsdrift die het logo uitstraalt
klopt niet helemaal meer want
de bollen van de firma komen
nu niet verder dan Oost Europa.
Dat was anders aan het begin
van deze eeuw. Het verhaal gaat
namelijk dat Fred, de Meulder
toen tenminste één klant had in
het Egyptische Alexandrië.
Vanaf 1898 breidde het be
drijf, nadat de aandacht in eer
ste instantie alleen op België en
Frankrijk was gericht, zijn markt
uit naar Duitsland, Noorwegen,
Denemarken, Zweden en zelfs
Canada. Oprichter van het be
drijf Frederic de Meulder was
zijn tijd in meerdere opzichten
al ver vooruit. Begin 1900 besef
te hij al de grote commerciële
waarde van fotografisch pr-ma-
teriaal en de mogelijkheid die te
manipuleren.
Tijdens de Tweede Wereld
oorlog werd die grote afzet
markt behoorljk gedecimeerd.
„Frederic zelf stierf in 1936. Zijn
beide zoons waren toen nog te
jong om de zaak in zijn geheel
over te nemen. Weduwe De
Meulder loodste het bedrijf zo
goed en zo kwaad als het kon
door de oorlogsjaren met de
hulp van 'onderbaas' Cornelis
Kapiteijn."
Daarna maakte het bedrijf
onder leiding van de zonen
Charles en Bernard zo'n sterke
groei door dat er al gauw moest
Onder het toe
ziend oog van
Frederic de Meul-
der (staand met
hoed op) wordt er
gewerkt op de
bollenvelden.
FOTO FAMILIE-AR
worden verhuisd van Lisse naar
een groter terrein in Sassen-
heim. Frankrijk en Italië werden
grote afnemers.
Ook al leverden de broers De
Meulder geen troonopvolgers,
indirect zette René Schrama de
familietraditie een beetje voort.
Zijn vader Jan Schrama was na
melijk na het uittreden van Ber
nard en Charles in 1984 samen
met Jan Lommerse directeur
van het Nieuwe de Meulder.
Vanaf dat jaar richtte het be
drijf, weer verhuisd naar Lisse,
zich alleen op de export.
Volgens J. Verloop, hoofd
woondiensten van de woning
stichting, zijn de normale pro
cedures gevolgd en is er alles
aan gedaan om te voorkomen
dat omwonenden met asbest in
aanraking zouden komen. Toen
vorige week maandag de laatste
bewoners hun huis verlieten,
zijn er 22 monsters getrokken,
waarvan er twee een gevaarlijke
hoeveelheid asbest bleken te
bevatten.
„Dat was vóór donderdag nog
bij niemand bekend", aldus
Verloop. In de meeste sloop-
panden was de aangetroffen
hoeveelheid asbest zo laag dat
die alleen gevaarlijk is 'als je
erin gaat zagen of schuren of
zoiets onverstandigs'.
De woningstichting had de
huizen van begin af aan dicht
getimmerd en heeft vorige week
donderdag ook hekken laten
plaatsen en borden met waar
schuwingen voor het asbest.
„Maar kinderen trokken de hek
ken omver, klommen via het
dak naar binnen en stichtten
daar brand." Om dit gevaar te
gen te gaan heeft het sloopbe
drijf het terrein sindsdien laten
bewaken, meldt Verloop.
Inmiddels is de asbest onbe
schadigd verwijderd. Over twee-
enhalve week moeten de wo
ningen helemaal weg zijn.
van een aantal wonin-
aan de Scheveningsestraat
gaat gepaard met
onder bewo-
week donderdag
dat in twee wo-
grote hoeveelheden as-
waren aangetroffen. Hek-
rond het terrein konden de
kinderen echter niet
houden. De afgelo-
eu® i dagen had het sloopbedrijf
zelfs een bewakings-
ingeschakeld. Inmiddels
asbest verwijderd, meldt
Noordwijkse woningstich-
