Wanhopige jacht op seriemoordenaar
Van een land zonder water naar een land met teveel water
Films
Kassucces 'Brat' karakteriseert de
gangsters van het nieuwe Rusland
)LE 2
d As It Gets al., dag. 19.00,
dovr ma di ook 13.30,
tral., Ned. gesproken, zazowo
n 16.15.
POLE 3
Luggage al., dag. 13.30, 16.15,
&21.45.
POLE 4
li Years in Tibet 12 jr. dag.
5,dovr ma di ook 13.30,
FILMHUIS tel. 070-3656030,
/IS AMSTERDAM
ET
en Mei
20.15 u
ARTET
(020)6278806
5,16.45, 20.45: Titanic
15.30, 18.30, 2L30: Boogie
0.21.30- The Jackal
FRJEN
concer 15.15.00. 17 15.19.30,
lusic'15 Desperate Measures
arig ju!
nds. 15,21.15; dovr ma di ook
0.15uir p, 15.15: Devil's Advocate
Inlharr t
l men L
0.15 ut M (020) 6273434
gelijks te zien in Cinecenter Amsterdam: de
PERDAG 16 APRIL 1998943
Van Lieshouts 'De Verstekeling' sympathiek maar onsamenhangend
FILM RECENSIE
MARK VAN DEN TEMPEL
De Verstekeling. Te zien: Kriterion, Am
sterdam.
Als De Verstekeling, de nieuwe
film van Ben van Lieshout, één
alles omvattend thema heeft,
dan is het water. Water voert de
hoofdpersoon weg van zijn ge
boorteland. Water brengt hem
naar een nieuwe bestemming,
een land waar datzelfde water
in overvloed aanwezig is. En uit
water bestaat de hoop waar
mee hij terugkeert naar huis.
Orazbai, zoon van een Oez-
beekse visser, woont aan het
Aralmeer. Of liever gezegd, aan
wat daarvan is overgebleven.
Het onbeperkt aftappen voor
irrigatie-doeleinden heeft het
grootste zoetwater-reservoir ter
wereld sterk gereduceerd. Het
gevolg van die zoveelste ramp
zalige Sovjet-politiek is een
land (Oezbekistan), beroofd
van één van zijn belangrijkste
bronnen van inkomsten: de
visvangst.
Orazbai laat zich insluiten in
een container in de hoop als
verstekeling zijn beloofde land
te bereiken: het Amerikaanse
Manhattan, waarvan hij de sky
line als knipsel bij zich draagt.
Het wordt echter het Manhan-
tan aan de Maas, Rotterdam,
waar zijn schip aanlegt. Als
Orazbai ontdekt wordt besluit
de kapitein een andere kant op
te kijken, en staat de Oezbeek
plotseling in Nederland. Een
land waai" hij zelfs nog nooit
van heeft gehoord, laat staan
dat hij er de weg kan vinden.
Katharina, de vrouw van een
zeeman, bekommert zich om
hem. Ze laat hem op haar bal
kon slapen en op een gegeven
moment zelfs in haar bed. Een
onhoudbare situatie wanneer
haar man weer thuis komt.
De Verstekeling had wel De
Nieuwe Vader kunnen heten,
zo opvallend zijn de overeen
komsten tussen Paula van der
Oests debuutfilm De Nieuwe
Moederen deze derde speelfilm
van Ben van Lieshout. Ook De
Verstekeling toont de aanpas
singsproblemen van iemand
die zich als volslagen vreemde
in Nederland probeert te hand
haven. In dit geval kunnen we
ons extra goed inleven in diens
Zeemansvrouw Ariane Schlüter ontfermt zich over Oezbeekse visserszoon Bekzod Mukhamedkarimov in
'De Verstekeling'.
cultuurshock. We hebben ge- goed beeld gekregen van het het uitgedroogde Aralmeer. En
durende het eerste half uur een dagelijks leven aan de rand van Orazbai, mooi sober gespeeld
door de Oezbeekse acteur Bek
zod Mukhamedkarimov, wordt
ook een beetje vader. Hij heeft
door zijn constante aanwezig
heid in de flat van Katharina
(Ariane Schlüter) al snel een
betere band met haar zoontje
dan diens eigen vader.
Van Lieshout lijkt de con
frontatie lussen de 'oude' en de
'nieuwe' vader tot ontknoping
van zijn film te zullen maken,
maar kiest uiteindelijk voor een
ander verloop. Orazbai wordt
door de vreemdelingenpolitie
opgepakt en uitgewezen. Wat
volgt is een onbevredigende
derde akte. waarin de regisseur
een magisch-realistische brug
tussen Nederland en Oezbekis
tan slaat. Wellicht heeft hij wil
len laten zien dat zeer verschil
lende landen meer verbonden
zijn dan we denken. Dat we al
lemaal ergens thuis horen. Of
dat de beweegredenen van de
economische vluchteling legi
tiem zijn. Het blijft gissen naar
wat precies zijn bedoeling was,
zodat De Verstekeling uiteinde
lijk een sympathieke maar on
samenhangende indruk achter
laat.
IS DEN HAAG
Hij is in zijn thuisland Rusland razend populair
onder jongeren: acteur Sergei Bodrov jr. En als je
zijn laatste twee films Prisoner of the Mountains
en Brat ziet, begrijp je gelijk waarom. Sergei is
een natuurtalent. Hij is misschien niet knap naar
Hollywood-maatstaven, maar beschikt over een
aanzienlijk charisma waarmee hij zijn personages
zowel kwetsbaar als bikkelhard kan afbeelden.
Beide kanten komen aan bod in de gangster
film Brat, waarin een jonge gangster in het grau
we St. Petersburg de regels van het spel leert.
Bodrov speelt Danila, een afgezwaaid Tsjetsjenië-
-ganger die bij thuiskomst ontdekt dat niemand
belangstelling heeft voor zijn oorlogsverleden.
Toch zijn de jaren in het leger niet voor niets ge
weest. Zijn militaire achtergrond maken Danila
tot een goede crimineel.
Als hij per toeval in de georganiseerde misdaad
van St. Petersburg verzeild raakt, vindt hij em
plooi als huurmoordenaar. Eigenlijk wilde hij ge
woon zakenman worden, net als zijn broer ('brat'
in het Russisch), maar die blijkt ook geen schone
handen te hebben. Danilés carrière gaat voor
spoedig en hij beschikt al snel over meer geld dan
hij ooit voor mogelijk hield. Toch blijft hij een
buitenstaander. Want deze ogenschijnlijk onbe
wogen killer heeft een erecode, die hem uiteinde
lijk tegenover zijn opdrachtgevers plaatst.
Brat was een kassucces in Rusland, waar de
film via honderduizenden piratenvideo's tot in de
verste uithoeken te zien was. Vooral jongeren
herkenden zich in de crimineel die het nieuwe
Rusland lijkt te karakteriseren: snel rijk worden
en van niemand afhankelijk zijn. Westerse weel
de, of dat nu eten bij McDonald's of een discman
op je kop is: daar draait het om. Tegelijk is
Bodrovs personage een klassieke loner uit de
western-traditie, die zelf bepaalt wat wel en niet
moreel verwerpelijk is. Als iemand die persoonlij
ke wetten overtreedt, trekt hij zonder pardon zijn
wapens.
Die scheve kijk op rechtvaardigheid heeft Brat
al een vergelijking met Taxi Driver opgeleverd.
Dat lijkt me teveel eer voor deze sfeervolle en
goed gemaakte, maar verder weinig diepgraven
de misdaadfilm van Alexei Balabanov. Wat wel
voor de film pleit is het realistische en soms ook
humoristische beeld van het moderne Rusland
dat eruit naar voren komt. En natuurlijk Sergei
Bodrov jr, wellicht binnenkort een internationale
ster.
Thriller Desperate Measures verrast door wel erg vergezocht uitgangspunt
jNtel. 070-3471656, in wm-
jm Baby Ion.
c 12 jr.. dag. 14 00, 20.00.
.dag. 15.15, 19.45,
F(di niet 19.45); do vr ma di
B.15.
je Nights 16 jr., dag 21.15.
lull Monty al. dag. 17.30.
Ber 12 jr.. dag. 16.00, 18.45;
ia di ook 13.15.
incherche son chat 16 jr., di
il.p Ned. gesproken, za zo
inTaka Tuka Land al., Ned. ge
il, zazowo 13.15.
>0LE 1 tel. 070-3456756, Car-
r 16
|c 12 jr.. dag. 14.00, 20.15.
J>0LE5
■Will Hunting al., dag 19.00,
/r ma di ook 13.30,
ii.Ned. gesproken, za zo
,30,16.15
:heveningen tel. 070-
(8, Kurhausweg2.
16 jr., dag. 12.10, 15.10,
1,21.10.
rate Measures 16 jr., dag
1,16.30. 19.00,21.20.
Talks 12 jr.. dag. 16.20,
1,21.00, do vr madiook
Id Rorr, «What You Did Last Summer
dag. 21.00
n 2 16 jr. dag. 13.30, 16.10,
0,21.30.
lackal 16 jr., dag. 18.30,21.40;
diook 12.40, 15.30
Man in the Iron Mask al., dag
0,15.20, 18.20.21 20
te Hunt al., dag. 12.00, 14.20,
r 0,19.20.
the Girls 16 jr., dag. 21.50.
'"ll ic 12 jr., dag. 12.00, 16.00,
0.
jeral., Ned. gesproken, dag.
0,13.50, 16.10.
i lasia al., Ned. gesproken, dag.
0,14.10.
Scène uit Scream 2, te zien in Pa-
thé in Scheveningen.
Barbet Schroeder is inmid
dels een oude rot in het
filmvak. De Fransman be
gon in de jaren zestig als
producent van onder an
deren Eric Rohmer, Duras,
Fassbinder en Ruiz. Onder
tussen manifesteerde hij
zich als regisseur van
soms verrassende speel
films en documentaires,
benevens als acteur in an
dermans films. In de jaren
tachtig verlegde hij zijn
werkterrein als regisseur
naar de USA, wat resulteer
de in interessante produc
ties als de Bukowski-ver-
filming Barfly en de thriller
Reversal of Fortune. Despe
rate Measures is Schroe-
ders zesde Amerikaanse
film, andermaal een thril
ler, met in de hoofdrollen
Michael Keaton en Andy
Garcia.
FILM RECENSIE
STAN LAPINSKI
Desperate Measures. Te zien: Trianon,
Leiden; Pathé2, Scheveningen
Het verrassende van Desperate
Measures zit 'm vooral in het
zacht uitgedrukt vergezochte
uitgangspunt van het drama,
iets wat de film gemeen heeft
met menig andere hedendaagse
thriller. Frank Connor (Andy
Garcia), hogere in rang bij het
San Francisco Police Departe
ment, overtreedt nog tijdens de
begintitels de wet, door in te
breken in een computer met ge
heime gegevens over een zekere
Peter McCabe (Michael Kea
ton). Die zit levenslang uit we
gens seriemoord.
McCabe is een regelrechte
creep, een moorddadig, gewe
tenloos stuk white trash en on
danks slechts één jaar lagere
school gezegend met een IQ,
een Nobelprijswinnaar waardig.
Om van zo iemand iets te willen
moet men zo wanhopig zijn als
Connor. Zijn zoontje Matthew
zal spoedig sterven aan leuke
mie als hij niet onverwijld een
desfa 16 jr., dag. 21.45; do vi
„1 5,zo wo ook 14.00.
liver 16 jr., dag. 21.45; woook
21.00u wIseBm'd 16 jr., dag. 19.15,
5;Zowoook 16 15.
16 jr.. dag. 19.15; z<
[5,17.30, 19.45,22.00: Money
f5.15.30. 18.30, 21.15 Sphe-
Andy Garcia en Michael Keaton als respectievelijk de wanhopige politieman/vader Frank Connor en Peter McGabe, de seriemoordenaar met het juiste ruggenmergvocht.
passende ruggenmergtrans-
plantatie krijgt toegediend en
alleen MacCabe bezit voor dat
doel het juiste merg.
Als Connor het van zijn wan
trouwende meerderen gedaan
krijgt dat McCabe onder zware
bewaking naar het ziekenhuis
wordt overgebracht, weet de
schoft binnen de kortste keren,
onderweg diverse slachtoffers
makend, te ontsnappen. Vanaf
dat moment spitst de film zich
toe op een drievoudige jacht:
Connor jaagt op McCabe om
zijn zoontje te redden, de SFPD
jaagt op McCabe om hem dood
te schieten (wat dan tevens de
dood van de kleine Matthew in
houdt) en tegelijkertijd zitten ze
achter Connor aan omdat hij
via McCabe de levens van
collega's en burgers op het spel
zet.
Daarmee had Desperate Mea
sures een eersteklas paranoïa-
film kunnen opleveren met Gar
cia als middelpunt. Het zat er
kennelijk niet in, de spanning
moet nu vooral komen het al
dan niet halen van een 'dead
line'. Daarbij komt dat het feno
meen seriemoordenaar inmid
dels nogal een cliché is gewor
den. Iedere acteur met een
beetje dubbelzinnige tronie wil
er wel een neerzetten. Michael
Keaton doet het overigens heel
aardig, met de juiste mengeling
van boosaardigheid en dat klei
ne beetje menselijkheid waar
door je je bij hem betrokken
blijft voelen. En hij zorgt, in de
laatste twintig seconden, voor
een geestige uitsmijter.
"5,19.00, 21.45; dovr ma di
12.45, 14.30: I Know What You
Last Summer
Sergei Bodrov, Russisch natuurtalent en wellicht binnenkort een internationale ster.
