'Politiek moet de rijken aanpakken'
(1
1
Kerk Samenleving
JJ
;iai
iiei
u t de Leidsch Dagblad
mi
DONDERDAG 16 APRIL 1998
REDACTIE DICK VAN DER PLAj
Dr. Jan J. Boersema. foto pr
Sabbat en 24-uurseconomie
leiden Het kerkelijk
protest tegen de 24-uurs eco
nomie staat komende zondag
(19 april) centraal tijdens de
Open Deurdienst in de Leidse
Hooglandse kerk. Als gastspre
ker is uitgenodigd dr. Jan J.
Boersema, die onlangs promo
veerde op de bijbelse regelge
ving. Hij is als bioloog en pro
ject-directeur werkzaam bij
het ministerie van VROM en
als docent milieufilosofie ver
bonden aan de Rijksuniversi
teit Leiden. Boersema promo
veerde vorig jaar op het proef
schrift 'Thora en Stoa over
mens en natuur, een bijdrage
aan het milieudebat over
duurzaamheid en kwaliteit'.
Dominee A. Alblas van de Leidse Binnenstadsgemeente verzorgt
tijdens deze Open Deurdienst de liturgie.
Hummes volgt kardinaal Arns op
sao paulo De franciscaan Claudio Hummes (63), aartsbisschop
van Fortaleza, is benoemd tot opvolger van kardinaal Paulo Eva-
risto Arns, de progressieve aartsbisschop van Sao Paulo. Dit
heeft de nuntiatuur in Brazilië bekendgemaakt. Arns had in sep
tember 1996 wegens het bereiken van de 75-jarige leeftijd zijn
ontslag bij paus Johannes Paulus II ingediend. Hummes was ja
renlang hulpbisschop van Santo André in het Zuiden van het
land, voordat hij aartsbisschop van Fortaleza in het Noord-Oos
ten werd. Hij staat bekend als een progressieve bisschop, die in
Sao Paulo goed ontvangen zal worden, aldus Brazilië-kenner
drs. F. Mooren, de Nederlandse secretaris van Dom Helder Ca-
mara, de oud-aartsbisschop van Olinda en Recife. Arns, die kort
geleden nog kroonprins Willem-Alexander ontving, geldt als het
boegbeeld van de progressieve vleugel van de Braziliaanse RK
Kerk.
Kathedraal koor in Evensong
leiden Het koor 'Choralen van de Grote of OLV Kerk in Breda' is
komende zondagavond (19 april) te beluisteren tijdens de twee
de Evensong van dit seizoen, in de Leidse Hooglandse kerk. Het
gezelschap vervangt het eerder aangekondigde 'Malcolm Sar
gent Festival Choir', dat verhinderd is. Het koor in Breda wordt
gevormd door jongens- en mannenstemmen, geselecteerd uit
het sacramentskoor van de Grote of OLV Kerk in Breda. Het re
pertoire omspant vele eeuwen kerkmuziek. Naast de koorzang
zijn er zondag liederen voor de samenzang, korte bijbellezingen
en een overweging, waarin (ook) gedichten van de Libanese
dichter Kahlil Gibran worden verwerkt. Voorganger is ds. A. Al
blas, die voor deze bijeenkomst koos voor het thema 'Verrast
door de schaduw van zijn nabijheid...'. De toegang voor de
Evensong, die begint om 19.00 uur, is gratis.
Het koor 'Choralen van de Grote of OLV Kerk in Breda'.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Nijkerk: A.D. Goijert
te Bunschoten (toez.); te Ede
(wijk 2): L.W. Smelt te Wezep.
Aangenomen: naar Stellendam:
W.L. Smelt te Kockengen.
Bedankt: voor Voorburg: R.P. van
Rooijen te Valburg-Homoet.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Gouda: Joh. A.
Schelling te Zevenbergen, als
missionair predikant voor het op
bouwwerk te Benin; te Zoeter-
meer: T. Dijkema te 's-Hertogen-
bosch, die dit beroep heeft aan
genomen.
Aangenomen: naar Broek op Lan-
gedijk. F.G. aan het Rot, kandi
daat te Kampen.
Bedankt: voor Hasselt (O) en voor
Bunschoten-Oost: S.W. de Boer
te Leek.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Vlaardingen: H. Po-
linderte Genemuiden.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Klaaswaal en te 's-
Gravenhage-Centrum en -Zuid:
GJ. van Aalst te Ridderkerk.
Bisschop Tiny Muskens blijft hameren op aambeeld van de armoede
IDERC
fhote
akenc
jjuleva
dit jaa
Hij is al de Robin Hood
van Nederland genoemd
en aangeprezen als
minister-president. Met
zijn uitspraken over het
wegpakken van een
broodje door de armen
werd bisschop Martinus
Muskens ineens een
bekende Nederlander.
Hij worstelt nog steeds
met vragen. „Waarom
moet die rijkdom in
Nederland zo groot zijn?
Waarom al die overdaad,
die overconsumptie, die
drie vakanties per jaar,
en een tweede villa in
Spanje?" Een bisschop,
die Rome nog elke dag
mist, op de bres voor
uitkeringsgerechtigden,
armen en zwervers.
Hij oogt enigszins vermoeid. ,,Het is net alsof ik
kilo's zwaarder weeg." Nee, verzekert bisschop
Tiny Muskens, het is niet omdat hij weer over
armoede in Nederland moet spreken. Dat kan hij
uren. Het is de luchtdruk of de
vochtigheidsgraad, die hem ondanks zijn grote
werkkracht en doortastendheid parten speelt.
Buiten zijn bisschopshuis aan een genoeglijk
pleintje, vlak bij de Onze Lieve Vrouwe kerk in
Breda, miezert het. Binnen in de bisschoppelijke
vertrekken kijken acht illustere voorgangers, in
olieverf uitgevoerd, op hem neer. „Als het zulk
bewolkt en regenachtig weer is als nu, merk ik het
verschil van een graad meer of minder meteen. Ik
heb het ontdekt in Indonesië, waar ik heb
gewerkt."
„Ik kom op voor de armen", herhaalt Muskens
zich nog maar eens. Door zijn geruchtmakende
VPRO-televisieinterview van twee jaar geleden
over armoede en het gappen van een broodje is
de Bredase bisschop in één klap tot de categorie
bekende Nederlanders gaan behoren. „En ik
klaag de verrijking in de samenleving aan. Daar
blijf ik mee bezig. Dat is mijn taak. Ik moet
verkondigen waar ik voor sta. Ik bemoei me met
mensen. Politici bemoeien zich ook met mensen.
Dus daarom komen we elkaar tegen.
De gebeurtenissen staan hem nog helder voor de
geest. Hoe hij twee jaar geleden opeens
dagenlang in het nieuws stond. „Bisschop zet aan
tot stelen", kopte zelfs de krant van wakker
Nederland met chocoladeletters op de
voorpagina. Maar zo ongenuanceerd heeft hij er
nooit over gesproken. Letterlijk zei hij toen voor
de VPRO-camera in het programma 'Veldpost':
„De katholieke moraal heeft altijd al duidelijk
gemaakt dat als je zo arm bent dat je niet meer
kunt leven, je een brood mag weghalen." Politici
en media vielen over hem heen. Prompt kreeg hij
een reactie van premier Wim Kok, die de
uitspraken van Muskens 'een belediging voor wie
nooit zou willen stelen' noemde. Wim Kok: „Ik
kom zelf uit een gezin waarin elk dubbeltje moest
worden omgedraaid, we waren te trots om zelfs
maar met een vinger te wijzen naar wat ons niet
toebehoorde." Tiny Muskens
kijkt er tegenwoordig tevreden
op terug.
Zijn mediaoptreden en vooral zijn kritiek op de
euforische paarse Troonrede van 1996 heeft
ervoor gezorgd dat de armoede in Nederland
weer op de politieke agenda is gezet. Zelf werd hij
hoogstpersoonlijk door de minister-president
uitgenodigd om in het Torentje over het
armoedeprobleem te komen praten. Minister
Melkert van Sociale Zaken zocht hem er ook
speciaal in het bisschopshuis in Breda een hele
avond voor op. „In de jaren tachtig en negentig
heeft men stelselmatig geprobeerd de armoede
buiten de belangstelling van de mensen te
houden. Systematisch is daar in de politiek aan
gewerkt. De welvaart, de invoering van de
Europese munt en de Europese eenheid moesten
voorrang hebben. Wat de rjegatieve gevolgen
voor deze of gene ook zouden zijn, daar mocht
niet over worden gepraat."
Dat ergerde de Bredase bisschop, omdat hij
regelmatig de rapporten van zijn pastores over de
armoede onder ogen had gekregen in de zes
dekenaten van zijn bisdom, dat West-Brabant en
Zeeland omvat. „Het gaat vooral om vier
groepen", verduidelijkt de bisschop de concrete
maatregelen tegen de armoede die hij samen met
Ineke Bakker, de secretaris van de Raad van
Kerken, met premier Kok besproken heeft.
„Allereerst alleenstaande oudere vrouwen met
een klein pensioen. Die hebben het beroerd en
moeten meer geld krijgen. Op de tweede plaats
de alleenstaande moeders met kinderen ouder
dan vijfjaar. Die worden gedwongen te
solliciteren en te werken, maar met het verdiende
geld moeten ze eerst hun kinderoppas betalen.
Dat is funest voor de opvoeding van kinderen.
Daar moét wat aan worden gedaan. En tenslotte
is er de grote groep van werklozen tussen de 35
en 55 jaar. Van deze mensen heb ik erg veel
brieven gekregen. Jarenlange werkloosheid is
verschrikkelijk. Het leidt er ook toe dat hun
kinderen in verzet komen tegen de maatschappij.
Ze kunnen immers door geldgebrek niet
meedoen. Tenslotte heb ik
premier Kok gevraagd of arme
mensen met een uitkering iets
'wit' mogen bijverdienen. Het kan toch niet zo
zijn dat die mensen als ze ergens 25 gulden
verdienen, bijvoorbeeld met babysitten, dat weer
moeten inleveren?"
Of Muskens het idee heeft dat zijn pleidooien in
de media en in het Haagse Torentje iets hebben
uitgehaald? Hij denkt van wel. Wijst opnieuw op
de vier groepen armen. „De alleenstaande oudere
vrouwen met een klein pensioen, dat blijft een
probleem. De alleenstaande moeders met
kinderen ouder dan vijf jaar: sommige
gemeenten durven het aan zelf iets in het beleid
te wijzigen. Dan mogen die moeders
vrijwilligerswerk doen en iets bijverdienen zonder
dat het wordt afgetrokken van hun uitkering.
Waar ik voor pleit is dat ze niet verplicht worden
om te gaan werken. Het 'wit' mogen bijverdienen
door mensen met een uitkering, ik heb de indruk
dat daarmee ook wat flexibeler wordt omgegaan.
Sinds 1996 is er veel veranderd door het
delegeren van het armoedebeleid van het rijk
naar de gemeente. De ene gemeente gaat er
soepeler en minder streng mee om dan de
andere. Maar ik denk dat het in de afgelopen
twee jaar wel is verbeterd.
Het steekt de vriendelijke Brabantse boerenzoon,
dat de tegenstelling tussen arm en rijk in
Nederland nog steeds toeneemt. „Het aantal
armen wordt iets minder. Maar het zijn er nog
altijd 2 miljoen. Aan de andere kant neemt het
aantal rijken en schatrijken nog steeds toe. Als die
armen in de krant lezen dat de voormalige
korpschef van politie Brinkman in Rotterdam een
gouden handdruk van 3,2 miljoen eist, dan kweek
je toch aversie tegen de samenleving. Dat is toch
niet te verkopen aan mensen die niet weten hoe
ze rond moeten komen? Dat tast de
geloofwaardigheid van de politiek aan.
Of de bisschop van mening is dat de rijken dan
maar meer belasting moeten gaan betalen? „Het
gaat om een mentaliteitsverandering", is zijn
eerste spontane reactie op die vraag. „Waarom
and'
ENBURC
ivandt
erd do
.Het 1
name
ben i
■besta
1de cl
■de clu
[emee
Jep ge
■fvonir
Sen.
moet die rijkdom in Nederland zo grooi|ne*ssl
Waarom al die overdaad, die overconsuilud^F
drie vakanties per jaar, en een tweede vü[
Spanje. De politiek moet de rijken aanpil
moeten wetten en systemen komen om,
geld van de rijken te komen."
Hij probeert zijn bisschopsambt vooral iï^'0"
geven door veel contact te hebben met#11
mensen in zijn bisdom. „Bijna elk weektfj^00
ik in de parochies. Om de mensen daarlf
gevoel te geven dat we samen kerk zijn.»" van
ik de mensen ook iets laten merken vainf'
verleden. Mondiaal burgerschap, daartoi
ieder mens willen aansppren."
En bisschop Muskens blijft zich op deho
stellen. Zo nam hij zelfs in het kader vani
Amersfoort gehouden internationaal corj
religieuzen uit twaalf landen tegen de
vrouwenhandel uit de Derde Wereld en(l
Europa en de prostitutie in Nederland k|^is
sekshuis. Hij grinnikt opnieuw.
bordeeltje in Roosendaal." Leest literati?]
cidtuur te doorgronden, schrijvers als Wc
Mulisch, Nooteboom, Kellendonk en All
der Heijden vertolken voor hem het huid]
levensgevoel.
,Als het erom gaat de aard van de veramij
in de wereld te begrijpen, moetje eerstl
literatoren zijn en bij de filosofen, en dar]
de theologen." En om zijn boodschap uii|
dragen schuwt hij moderne middelen nif
de twee weken is Martinus Muskens op
woensdagavond te zien in een religieuze
van RKK/KRO, waarin hij ook een hoofdi
speelt. Daarin heeft hij als bisschop eend
ingehuurd om er achter te komen wat nu
tegenwoordig nog kunnen met de bijbel;
geloofsleer van de rooms-katholieke Keit
hem dan te dol? „Als ik maar mezelf kanl
het verantwoord is, er een boodschap int
niet gaat om een stunt. Mensen doen zoi
prikkels op en moeten zoveel informatie
verwerken dat ze lamgeslagen en munvs]
Soms moet je extravagante dingen doem
die barrière heen te dringen."
in 20C
e eer
de reg
int nu
ekort
Dan 1<
.achtei
nwone
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde bank- of
girocheque ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 centimeter in zwart wit) op te sturen
naar het Leidsch Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante be
taling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
l_ O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
ANN01898
ANNO 1973
Zaterdag 16 April
LEIDEN Op den overweg van het spoor aan den
Maredijk, gelegen op weinige minuten afstands van
het station Leiden, werd gisternamiddag met een ex-
prestrein uit Amsterdam komende, een 9-jarig knaap
je, Jacobus Verwer, zoontje van den spoorbeambte
aan het Hollandsche Spoor, overreden.
Zwaar verminkt - de beide beenen waren afgereden
- werd het knaapje opgenomen, aan het station Lei
den afgezet en per draagbaar overgebracht naar het
academisch ziekenhuis. Aldaar kon, helaas, slechts
de dood worden geconstateerd.
Nader vernemen wij omtrent dit zoo treurig ongeval,
dat de ongelukkige jongen juist aan den Maredijk te
gen het schuine talud was opgeklommen en zich over
de brug naar de andere zijde van den weg wilde bege
ven, toen hij door de wachteres aan den Haarlemmer
weg werd toegeroepen ter waarschuwing. In stede van
nog een paar pas vooruit te maken, waardoor hij van
de brug over de Haarlemmervaart zou afgeweest zijn
en alsdan gelegenheid gehad zou hebben om langs
het talud aldaar naar beneden te gaan, liep hij terug,
zoodat hij door de locomotief gegrepen werd. De ma
chinist, opzoo'n korten afstand den jongen op de
baan ziende, slaagde er niet in tijdig te stoppen.
Het talud van de spoorbaan aan den Maredijk
schijnt een bijzonder aantrekkingspunt voor jongens
te zijn. Steeds ziet men daar jongens, die zich niet
aan de waarschuwingen der wachteres en wegbeamb
ten storen; integendeel, wanneer zij weggejaagd wor
den, zoo brutaal zijn om met steenen naar de waar
schuwende personen te werpen. Het is dan ook een
wonder, dat daar niet reeds meer ongelukken gebeurd
zijn.
maandag 16 april
OEGSTGEEST De burgemeester van Oegstgeest,
jhr. Van Eysinga en Anton Geesink zetten zaterdag
aan het benefiet judotoernooi in de Apollohal extra
luister bij. De eerste met een grappige speech, de
tweede door als scheidsrechter op te treden in de
openingswedstrijd. Anton Geesink moest snel weer
weg (naar Schiphol), maar burgemeester Van Eysin
ga had alle tijd om uit handen van een meisjes-judo
ka het bedrag van 1730 gulden in ontvangst te ne
men, het batig saldo van het toernooi. Het geld komt
ten goede aan de Stichting Paardrijden voor het Ge
handicapte Kind.
Leo de Vries en mede-organisator Jan Barends
kunnen terugzien op een - over de gehele linie - ge
slaagd evenement. Na ruim 700 wedstrijden in di
verse leeftijdsklassen gingen heel wat kinderen met
een eerste prijs naar huis.
LEIDEN De activiteiten, die deze week zijn geor
ganiseerd in het kader van de uitwisseling Leiden-
Oxford werden vanmiddag even onderbroken voor
een ontvangst door het Leidse gemeentebestuur in
de Burgerzaal van het stadhuis. Tijdens deze.ont-
vangst bood de burgemeester van Oxford, de heer
Conners, zijn Leidse collega een set Engelse glazen
aan. Burgemeester Vis beantwoordde deze vriende
lijke geste met de aanbieding van een plaid van
Leids fabrikaat.
Het werd nog een muzikale bijeenkomst, daar in
de Burgerzaal. Het kwam burgemeester Vis namelijk
ter ore dat één van de jongste deelneemsters aan de
uitwisseling, Caren Rendell, vandaag twaalf jaar was
geworden. Het gezelschap zong daarop "happy
birthday to you" en "Lang zal ze leven in de gloria".
kantoor
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr,18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -5128 030
directie
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (ad/und)
J. Kiel (adjunct)
Redactie:
Hoofdredactie:
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.301
rzo va
se Ber
extra o
ïn jaai
miPsr
eeftda
van
hoofdredactie
J.G. Majoor,
van Brussel (adjund)
W.F
redactie
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J. Preenen chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F. Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
T. Brouwer de Koning, chef Rijn- en Veenstr.
E. Straatsma, chef red Regio Leiden
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal
per half jaar (a
per jaar f
Abonnees die ons een machtiging®
het automatisch afschrijven van het»
geld, ontvangen 1,-korting per tó
per kwartaal (ni)
Voor nie n sendiifim oe il i jTdezen,
hebben of blind zijn (of een an
hebben), is een samenvatting vi 11
nieuws uit het Leidsch Dagblad',
beschikbaar Voor informatie 0486-
tn na c
sie Rot
in re n
i' Era di
Anton Geesink als
scheidsrechter in
de openingswed
strijd van het be
nefietjudotoer
nooi.
foto archief
leidsch dagblad
ZIEKENHUIZ
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd!
Academisch Ziekenhuis: zaterdag 13 00 t/m.dinsdag 13.00 en vanaf woe"
13.00 t/m vrijdag 13.00 u.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Academisch Ziekenhuis: tel. 071-5269111.
broc
it tafel
avon
ih 'estaui
Pin
»en de
se kei
F
trant a
Italiaa