Eïet positieve denken van
Chris van der Weerden
Sport
Elles Leferink vindt langzaam haar draai in Italië
'Als je steeds tweede
bent geweest, kun je
ook eerste worden'
'Go is bij uitstek een denksport voor vrouwen'
Volleybalster hersteld van zware enkelblessure
MATERA ANP
Volleybalster Elles Leferink moet nog
wennen aan het leven als prof. De 21-
jarige Twentse verruilde in februari haar
opleiding voor de aantrekkelijke Itali
aanse competitie en lires. Ze heeft in
middels een basisplaats bij Matera ver
overd en leeft nu van wedstrijd naar
wedstrijd.
.Alles draait nu om het volleybal, dat
is nieuw voor mij. Vroeger had ik het al
tijd druk met school en andere bezighe
den. Hier kan ik alles op mijn gemak
doen. Langzaam begin ik mijn draai te
vinden", zegt Leferink vanuit haar ap
partement in Matera.
De uit Rossem afkomstige speelster
geniet van haar terugkeer in het veld. In
september vorig jaar raakte ze zwaar
geblesseerd aan de enkel bij het EK in
Tsjechië. De verbazing was groot toen
ze nog niet hersteld, haar club Volco
verliet en koos voor een driejarig Itali
aans avontuur bij Matera. ,,Ik had er
geen problemen mee. In Italië kon ik
ook verder revalideren. Eenmaal daar
was ik wel bang voor de druk. Ik ben
toch een buitenlandse speelster, maar
ze hebben me alle tijd voor herstel ge
geven."
Leferink, die inmiddels al een aardig
woordje Italiaans spreekt, stapt inmid
dels zonder angst het veld op. „Ik durf
alles, al ben ik onbewust toch nog wel
met mijn enkel bezig. Ik speelde bij
voorbeeld laatst tegen Perugia, toen
moest ik er wel even aan denken."
De Europees volleybalster van 1995
heeft na vier wedstrijden, waaronder de
halve finales van de Italiaanse beker, al
een plaats in de basis gekregen. Dat
heeft haar zelf ook verrast. De topvorm
heeft ze nog niet, fnaar door de vele
wedstrijden die ze met Matera speelt,
hoopt ze die terug te krijgen. „Ik wil al
tijd het liefst wedstrijden spelen. Soms
hebben we er wel drie in de week. Dat is
goed voor mijn ritme. Alleen de busrei
zen zijn vermoeiend. Af en toe zijn we
negen uur onderweg.
Het niveau van de wedstrijden in Ita
lië heeft Leferink aangenaam verrast.
„Ik weet nu echt wat een blok is." Ze
vindt het een eer om in de liga te mo
gen spelen. „Ik heb nog nooit zoveel
mensen bij een competitiewedstrijd ge
zien. Dat doet je wel wat. De supporters
zijn temperamentvol en superfanatiek.
Ze reizen ons zeven uur achterna. Ze
spugen zelfs naar de tegenstandsters.
Het volleybal leeft hier.
Nu Leferink is hersteld van haar en
kelblessure, is ze ook weer beschikbaar
voor het Nederlands team. In mei en ju
ni speelt Oranje een reeks EK-kwalifica-
tiewedstrijden onder leiding van een
nieuwe coach. Leferink betreurt het ver
trek van Bert Goedkoop.
„Bert is een wereldtrainer, maar als
hij niet meer gemotiveerd is, gaat het
niet. Ik rekende al op zijn vertrek." Over
de opvolging van de bondscoach maakt
ze zich niet druk. „Het maakt mij niet
uit wie er voor de groep staat, wij moe
ten toch op het veld presteren."
De Twentse wil zich nu eerst op haar
club concentreren. Matera staat op dit
moment negende in de tussenstand. De
eerste tien plaatsen zich voor de
playoffs om de titel. „Ik wil zo goed mo
gelijk presteren, maar ook veel leren bij
Matera. Ooit hoop ik uit te groeien tot
een volwaardig prof.
'Stoppen? Dat woord ken ik niet. Al moet ik drie jaar revalideren.'
Toen Chris van der Weerden vorig jaar oktober met hevige darm
klachten in het ziekenhuis werd opgenomen, dacht men in eerste
instantie aan een voedselvergiftiging. Later werd duidelijk dat de
PSVeraan de ziekte van Crohn lijdt: een zeldzame chronische
ontsteking van de darm. De 25-jarige Nijmegenaar ging het ge
vecht aan met zijn ziekte en inmiddels is hij er heilig van over
tuigd dat hij als overwinnaar uit de strijd zal komen. ,,Ik z,ie het
als een heel zware griep waar ik driekwart jaar zoet mee ben,
maar die daarna gewoon over is", klinkt het vol optimisme. „Dus
wil ik er niet te dramatisch over doen.
verhaal van zijn lijdensweg
int op die mooie oktober-
nd in Barcelona, vorig jaar.
f 1 speelt in de Champions
-^ïe tegen de ploeg van
is van Gaal. Chris van der
irden heeft na een moeiza-
concurrentiestrijd weer een
Na 35 minuten is
echter al over en uit. Een
irtreding op Figo levert hem
tweede gele kaart en een
egtijdige gang naar de kleed-
ner op. De dag erna moet hij
het trainingsveld aan de bak.
noodlot slaat opnieuw toe.
der Weerden loopt een.
mhedi irscheuring op. Twee dagen
voelt hij een griepje opko-
n en kruipt hij onder de wol.
zwak en misselijk. Weer
paar dagen later wordt hij
ernstige darmklachten in
ziekenhuis opgenomen.
Door die samenloop* van
standigheden heeft de ziekte
irschijnlijk om zich heen
inen grijpen. Achteraf zeg ik:
ik die rode kaart maar niet
d, dan had ik de volgende
niet hoeven trainen. Dan
ik niet geblesseerd geraakt,
ik lekker in mijn vel geze-
ik dat griepje op kun-
vangen en was ik misschien
nog gezond geweest. Maar
dat is achteraf praten, daar
iet ik niks mee op."
:ontad 'e medici dachten eerst nog
het om een voedselvergifti-
,Ze hebben een spe-
ist uit Rotterdam laten ko-
n, maar uit de kweekjes
r»t u bi ïek dat er geen sprake was
een virus. Uiteindelijk werd
tgesteld dat het om de ziekte
Crohn ging. Ik kende die
tte niet, dus vroeg ik meteen
'e internist of ik me erin
'erdiepen. 'Doe dat nou
niet, dan hoor je alleen
7,56
siding
maar de ergste dingen. Ik ken je
een beetje, dan gaat het bij jou
tussen de oren zitten. Je moet
je er .pas mee gaan bezighou
den als het veel erger wordt of
als je er helemaal vanaf bent',
zei hij. 'Ga lekker positief den
ken', was zijn advies."
Van der Weerden kreeg veel
medicijnen toegediend en had
daar flink last van. „Tachtig
procent van alle bijwerkingen
had ik. Ik voelde me constant
moe. Als ik even in het bos ging
lopen, moest ik meteen een
halve dag plat. Ik was gesloopt.
Op een gegeven moment zijn
we gaan minderen met de me
dicijnen. Maar dat ging zo
slecht, dat ik weer twee weken
pl.at moest. Wat me toen op de
been heeft gehouden is het feit
dat ik vader zou worden. Als ik
in een dippie zat, dacht ik daar
aan en begon de zon weer voor
me te schijnen."
Van der Weerden krabbelde
in de maanden daarna lang
zaam weer op. „Ik wilde heel
graag, maar ik mocht niet over
haast te werk gaan. Ik moest
goed naar mijn lichaaih luiste
ren. Verder was het belangrijk
om positief te denken. Ik ben
wel een doorzetter. Dat heb ik
van mijn vader. Die was vanaf
zijn geboorte aan een oog blind
en sinds drie jaar is hij hele
maal blind. Maar die man
klaagt nooit. 'Wat heb ik daar
aan', roept hij altijd. 'Bovendien
maak ik daar de mensen in
mijn omgeving maar ongeluk
kig mee'. Hij heeft me de laatste
drie jaar niet meer kunnen zien
spelen, maar hij gaat wel sa
men met mijn moeder naar de
wedstrijden. Voor de sfeer. Mijn
moeder gilt dan en houdt hem
constant op de hoogte."
Toen bekend werd dat Van
der Weerden aan de ziekte van
Crohn leed, kreeg hij veel ver
halen te horen. „Iedereen heeft
wel een familielid of kennis, die
het ook heeft. Dan besef je ook
dat er mensen zijn die het veel
erger hebben dan ik. Ik sluit me
er ook wel eens voor af. Laatst
ging een programma van Ca
therine Keijl over de ziekte van
Crohn. De ergste gevallen kwa
men aan bod. Ik heb maar
even gekeken. Misschien is het
naïef, maar ik ben ervan over
tuigd dat het met mij niet zo
ernstig is en dat ik straks dus
weer op topniveau kan spe
len."
Van der Weerden is blij met
elk stapje vooruit, want hij
moet van heel ver komen. „Ik
lag de eerste dagen aan het in
fuus, kon niet eten, had 40 gra
den koorts en trilde als een
rietje. Ik heb ook verschrikke
lijk veel pijn gehad. Zo veel dat
ik op een gegeven moment
dacht dat ik doodging. Als je
dat hebt meegemaakt, ben je
blij met heel kleine dingen. Ik
geniet nu sowieso veel bewus
ter van de dingen. Ik waardeer
ze meer. Ik weet nog dat ik, na
dat ik een aantal dagen aan het
infuus had gelegen, zo blij was
dat ik weer een broodje kaas
mocht eten. Een broodje kaas,
iets dat altijd de normaalste
zaak van de wereld was. Maar
als je gezond bent, denk je over
dat soort zaken nooit na."
Zijn vriendin hield hem in de
eerste weken voor dat hij er re
kening mep moest houden dat
zijn carrière als profvoetballer
wel eens ten einde kon zijn. „Ik
wilde dat niet horen. Ik heb er
ook nog geen moment aan ge
dacht. Stoppen? Dat woord ken
ik niet. Al moet ik drie jaar re
valideren. Als ik zie wat ik nu
allemaal weer kan doen, dat is
geweldig. En met mijn darmen
gaat het ook formidabel."
Het ergste leed is nu geleden,
al zit Chris van der Weerden
nog steeds onder de medicij
nen. En met zijn spierkracht is
het dramatisch gesteld, zoals
hij het zelf uitdrukt. Toch wan
hoopt de PSV'er allerminst.
Sinds twee weken trapt hij
weer een balletje op de Herd-
gang, het trainingscomplex van
de Eindhovense club. „Dat is
een hele troost", vindt Van der
Weerden. „Ik doe alles op tech
niek, qua kracht zit ik nog
slechts op zestig procent. Maar
ik mag niet klagen."
De droom van waterpolocoach Jan Mensink
NUVERDAL CPD
Chris van der Weerden: "PSV geeft me alle ruimte om te revalideren."
Met dank aan zijn vriendin,
ouders, schoonouders, vrien
den en PSV. „PSV geeft me alle
ruimte om te revalideren. Ze
zeggen steeds dat ik nog een
contract voor twee jaar heb en
dat ik me daar niet druk over
hoef te maken. Dat vind ik su
per. Ik had altijd al een hoge
pet op van PSV, de laatste
maanden is het respect alleen
maar groter geworden. Ik hoor
weer helemaal bij de groep. Ik
volg wel een ander program
ma, maar ik eet tussen de mid
dag met de jongens en voel me
betrokken bij het wel en wee
van de club."
Natuurlijk piekert hij wel
eens. „Er worden elke keer
nieuwe aankopen gedaan, ook
voor mijn positie. En volgend
seizoen is Bobby Robson de
nieuwe trainer, dan zal ik me
weer moeten bewijzen. Maar
daar moet ik me niet druk over
maken. De dokter zegt dat ook
voortdurend. Ik moet eerst ge
zond worden, dan ga ik weer
voetballen. Of dat in juli, augus
tus of september is, dat maakt
niet uit. Weet je, vroeger was ik
niet zo'n prater. Ik was een bin
nenvetter, maar deze ziekte
heeft me aan het denken gezet.
Ik vind het nu prettig om het
van me af te praten. Het is niet
zo dat ik er te koop mee loop,
maar als ze me ernaar vragen,
vertel ik alles. Dat lucht op. En
misschien geeft het anderen
ookhoop."
Het beste van het beste heeft
elkaar gevonden op weg naar
die ene gouden Olympische
droom. In Sydney, waar over
twee jaar waterpolo voor vrou
wen voor het eerst officieel op
het programma staat, hoopt
het Nederlandse team eindelijk
weer eens beter te zijn dan de
rest. Dat moet dan gebeuren
onder leiding van Jan Mensink,
de 39-jarige Nijverdaller die
Cees van Hardeveld als bonds
coach opvolgt.
"Dit is de mooiste baan die
ik me had kunnen wensen. We
hebben in Nederland namelijk
een fantastische lichting water-
polosters, waar heel veel mee
te bereiken valt. Misschien wel
olympisch goud. Als je, zoals
wij de laatste jaren, steeds
tweede bent geweest dan kun
je ook eerste worden. Ook al
weet je dat wij nooit kunnen
tippen aan de faciliteiten die
landen als Italië, Hongarije en
Australië hebben. Maar deson
danks weten wij ons toch
steeds te handhaven in de we
reldtop. En dat is eigenlijk best
sneu voor de rest", zegt hij la
chend. "Wij hoeven eigenlijk
alleen maar iets meer te doen
om nog beter te worden. En die
kant willen we ook op. Vaker
trainen, meer stages, maar tus
sendoor ook meer rust. Vroeger
was het zo dat iedereen na zijn
werk snel een paar broodjes
smeerde, in de auto stapte, en
dan op weg ging naar Zeist om
te trainen. Van dat gestresste
gedoe moeten we af. Speelsters
worden ten dele vrij gemaakt
van hun werk", aldus Mensink.
Hij heeft precies voor ogen
welke weg hij met het vrou
wenteam wil bewandelen. Of
hij zijn plannen ook allemaal
kan uitvoeren, is afhankelijk
van de opstelling van het
NOC/NSF. Daar moet de fi
nanciële ondersteuning van
daan komen. "Maar ik neem
aan dat we een redelijk budget
krijgen. Het NOC/NSF heeft
ons al uitgeroepen tot Olym
pisch speerpunt. Ze zien ons
als medaillekandidaat en daar
mee ben je verzekerd van extra
faciliteiten."
Voor Jan Mensink is water
polo een deel van zijn leven.
Als speler van Het Ravijn
stoomde hij door van districts
niveau naar de landelijke
hoofdklasse. Na zijn actieve car
rière stortte hij zich op een ver
volg als coach. Ook daarin
wenste hij met niets minder dan
het allerhoogste genoegen te
nemen. Met het herenteam van
Het Ravijn werd hij in 1995 bij
na Nederlands kampioen. Dat
seizoen won hij met zijn team
wel de nationale beker.
Mensink lag op koers, maar
wist toen ook al dat hij zijn en
thousiasme moest intomen.
Medische testen brachten na
melijk aan het licht dat hij on
geneeslijk ziek was. Hij heeft de
ziekte van Bechterev, een rheu-
matische aandoening. "Maar
dat wil niet zeggen dat ik geen
honderd kan worden. Ik zal al
leen meer pijn krijgen en de
stijfheid van mijn rug en nek zal
toenemen", beseft hij maar al te
goed. Inmiddels is hij voor vijf
tig procent afgekeurd.
Die aandoening weerhoudt
hem er niet van een droom na
te jagen met het Nederlandse
team. Om dat doel te bereiken
en om zijn lichaam niet onno
dig te pijnigen heeft hij inmid
dels ontslag genomen als
zwemonderwijzer. Die baan
vervulde hij tot voor kort voor
twintig uur per week. "De KNZB
heeft nog wel gevraagd of ik bei
de functies niet kon combine
ren. Maar dat gaat niet", weet
Mensink, die niet opziet tegen
de belasting als bondscoach.
"Lichamelijk is dit beter te doen
dan werken als zwemonderwij
zer. Ik krijg het alleen geestelijk
iets zwaarder. Maar dat is geen
probleem. Lijkt me juist eerder
leuk."
Mensink gaat in zijn nieuwe
functie aanvankelijk vooral door
op de weg die zijn voorganger
Cees van Hardeveld al was inge
slagen. De selectie zal naar ver
wachting ook niet ingrijpend
worden gewijzigd. "Ik gebruik
de eerste maanden vooral om te
evalueren en te inventariseren.
Daarna laat ik mijn ideeën los
op de spelersgroep", aldus
Mensink.
Op die fase kan Karin Kuipers
zich nu al verheugen. De 26-ja-
rige spil van Het Ravijn, al meer
dan eéns uitgeroepen tot beste
speelster van de wereld, noemt
Mensink 'de beste trainer van
Nederland.' Ook beter dan Van
Hardeveld? "Uh, ik denk het wel
ja. Tactisch is hij echt fantas
tisch."
De passie van Europees kampioene Guo Juan
AMSTERDAM CPD
FOTO GPD TON KASTERMANS
Er zijn sporten die op weinig publieke be
langstelling mogen rekenen. Go is er zo
eentje. Het traditionele bordspel is slechts
bij een enkeling bekend. En daar moet
hoognodig verandering in komen, zegt vier
voudig Europees kampioene Guo Juan (37).
De Chinese, die tien haar geleden haar
vaderland verliet, weet het zeker: eens komt
de dag dat Go in Nederland een status krijgt
die vergelijkbaar is met schaken en dam
men. Dan zal de schoonheid van het strate
gische spel algemeen erkend worden. „Dat
kan niet anders. De spelregels zijn eenvou
dig en het aantal zetten is oneindig. Boven
dien komt het bij Go voor een groot deel
aan op intuïtie. Het is dan ook bij uitstek
een denksport voor vrouwen. Go behoort
tot de weinige sporten in de wereld, waarbij
vrouwen goed de concurrentie kunnen aan
gaan met mannen."
Go (een uit het Verre Oosten afkomstig
strategisch bordspel met als doel het door
middel van witte en zwarte stenen beheer
sen van een zo groot mogelijk gebied, red.)
kan zich geen betere ambassadrice wensen
dan Guo Juan. De Amsterdamse praat met
zoveel passie over haar sport dat je wel
overtuigd moet raken van de charme van
dit denkspel. Ook al ontbreekt je de kennis
van de spelregels en de diepere bedoeling.
Dat is niet verwonderlijk als je bedenkt dat
Guo Juan als kleuter deze sport al met de
paplepel kreeg inge
goten. „In ons milieu
was het normaal dat
je aan Go deed. In
China is Go volks
sport nummer één;
miljoenen mensen
spelen het spel. Op
middelbare scholen
en universiteiten is
het onderdeel van het
lespakket. De sport
staat in zo'n aanzien
dat sommige Go-
wedstrijden live op
televisie worden uit
gezonden. Daar kijken dan meer dan een
miljard mensen naar. Ook worden partijen
in gigantische stadions gespeeld. Tiendui
zenden fans kijken toe hoe professionals
hun stenen verschuiven."
Ook Guo Juan had gedurende een groot
aantal jaren in China de professionele sta
tus. „Toen eenmaal aan het licht kwam dat
ik de nodige aanleg had, besloot ik prof te
worden. Vele jaren ben ik van toernooi
In China is Go
volkssport
nummer één
naar toernooi getrokken en heb ik zo in
mijn levensonderhoud kunnen voorzien.
Mijn toenmalige vriend was ook beroeps
speler zodat we vaak samen konden rei
zen." Aan die periode
kwam een einde toen
Guo Juan in verwach
ting raakte. „Ik vond het
niet langer verantwoord
om al die verre reizen te
maken. Natuurlijk had
ik tot op late leeftijd als
beroepsspeler door
kunnen gaan, maar iets
in mij zei me dat ik me
ook op een ander vlak
wilde ontwikkelen. Ik
had een heel eenzijdig
leven geleid."
De keuze om China te
Europa een nieuw bestaan op
te bouwen kwam mede omdat haar relatie
stukliep. Politieke redenen lagen aan haar
vertrek niet ten grondslag, zegt Guo Juan.
„Dat heeft geen enkele rol gespeeld. Ik weet
dat het voor de meeste Chinezen wel geldt,
maar ik had geen reden tot klagen. Ik had
alle privileges. Toch trok het onbekende
mij. Tijdens mijn bezoeken aan Europa
raakte ik ervan doordrongen dat ik hier een
verlaten e
nieuw leven wilde opbouwen. Een leven
waarin Go een belangrijke rol zou spelen,
maar waarin ik me ook op een andere ma
nier wilde ontwikkelen."
Via Frankrijk belandde Guo Juan acht
jaar geleden in Nederland. „Die keuze
werd mede bepaald door de Nederlandse
Go Bond die mij benaderde om hier gast
lessen te geven en onder de aandacht te
brengen van een groot publiek. Dat aanbod
vond ik te mooi om naast me neer te leg
gen."
Nu heeft Guo Juan haar draai helemaal
gevonden. Ze werkt als vertaalster en is
veel op pad om overal in den lande de
monstratielessen Go te geven. Het be
schermde 'prof-leven' in haar vaderland
heeft ze nog geen moment gemist. „Ik mis
de uitdaging wel. Van serieuze tegenstand
is eigenlijk geen sprake. De weinige toer
nooien die ik speel hebben een zo'n zwak
ke bezetting, dat ik vrijwel nooit in de pro
blemen kom. Als dat wel zo is, is dat
meestal aan mezelf te wijten. Zoals tijdens
het NK in januari. Door een stommiteit
moest ik de eerste plaats delen met Gilles
van Eeden. Daardoor moet ik nu een barra
ge spelen. Maar neem van mij aan, die
laachtmeting zal straks een formaliteit
zijn".
es Leferink koos ondanks een enkelblessure voor een buitenlands avontuur.
POTO GPD DINAND BUISMAN
