Brede steun voor Joods Educatief Centrun
Kerk Samenleving
Palmzondag in Petruskerk
Migrantenkerken willen Lj0
schuldbelijdenis slavernij
'Doopsgezinde \rouYvet_
voelen zich achtergesteld
li
Eerste vrouwelijke priesters bij orthodoxe hindoes
Messiasbelijdende joden vergeten groep in de kei
I
uit de Leidsch Dagblad
MAANDAG 6 APRIL 1998
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. O?
Küng verrast door Vaticaan
Hilversum De Zwitserse rooms-katholieke theoloog Hans Küng
is 'zeker verrast' door de vriendelijke woorden die kardinaal So-
dano. de tweede man van het Vaticaan, kortgeleden over hem
heeft gesproken. Dit zei Küng in het KRO-radioprogramma
Kruispunt. Paus Johannes Paulus II had in 1979, een jaar nadat
hij paus was geworden, Küng de leerbevoegdheid ontnomen.
Küng mocht niet langer rooms-katholiek hoogleraar theologie
aan de Universiteit van Tubingen zijn. Paus Johannes Paulus II
heeft een gesprek steeds gemeden, ondanks pogingen van Kühn
de dialoog aan te gaan. Er zou volgens Küng niet zo'n verhar
ding van standpunten zijn opgetredenals zo'n gesprek er wel
was gekomen. „Ik zou blij zijn met een erkenning door de paus,
maar dat is voor mij niet het belangrijkste. Als theoloog moet je
niet in de eerste plaats de paus dienen, maar de waarheid. Maar
ik zou blij zijn als ik bij mijn leven iets positiefs van hem zou ho-
Onderzoek naar omstreden groepering
brussel De Belgische kardinaal Danneels heeft bij het Vaticaan
al twee keer aangedrongen op een onderzoek naar de omstre
den rk groepering Het Werk. „Als er geregeld klchten komen,
moet Rome duidelijkheid scheppen", zegt de aartsbisschop van
Mechelen-Brussel in een vraaggesprek met de krant De Morgen.
Hij heeft nog geen reactie uit Rome gekregen. De omstreden re
ligieuze beweging Het Werk ontstond in 1938 rond Julia Ver-
haeghen uit het Vlaamse Geluwe. Het Werk groeide uit tot een
internationale organisatie die vooral in België en Oostenrijk is
gevestigd. Er is in Nederland één gemeenschap van Het Werk,
een klooster voor zusters in Merkelbeek in het bisdom Roer
mond. Bisschop Gijsen had daarvoor in 1984 toestemming gege
ven.
'Paus moet besluit nemen over Groër'
wenen De Oostenrijkse bisschoppen hebben paus Johannes
Paulus II gevraagd op korte termijn een besluit te nemen over
kardinaal Groër. De meerderheid van de bisschoppen is ervan
overtuigd dat de 78-jarige Groër, oud-aartsbisschop van Wenen,
zich indertijd schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik van
minderjarigen, onder meer tijdens de biecht. „Het gaat er niet
om iemand in diskrediet te brengen, maar om de geloofwaardig
heid van de Rooms-Katholieke Kerk overeind te houden", zei
voorzitter Johann Weber van de bisschoppenconferentie. Vorige
maand gaf de huidige aartsbisschop van Wenen, kardinaal
Schoenbom, zijn voorganger de opdracht voorlopig geen pries
terlijke taken uit te oefenen. De RK Kerk in Oostenrijk vreest dat
de affaire-Groër, die al enkele jaren loopt, het pausbezoek in ju
ni zal overschaduwen.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Kampen: mw.
E. Braam en D.J. Lagerwey (pred.
echtpaar) te Ede.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Bunschoten-Oost:
S.W. de Boer te Leek.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Elspeet: M. Mondria
te Waardenburg.
Bedankt: voor Meliskerke: W.
Silfhout te Hendrik Ido Ambacht.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Bedankt: voor Barneveld.- J. Roos
teOpheusden.
leiden» De Goede Week - waarin de dood en
de opstanding van Jezus wordt herdacht - be
gon gisteren met de viering van Palmzondag.
In veel kerken droegen kinderen zelfgemaakte
palmpasenstokken naar binnen, zoals tijdens
de ochtendviering in de Leidse Petruskerk (fo
to). Komende donderdag is het Witte Don
derdag, waarop het laatste avondmaal wordt
herdacht, Coede Vrijdag staat in het teken
van de kruisiging van Christus en met Pasen
wordt stilgestaan bij de opstanding.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
De migrantenkerken in Neder
land willen een schuldbelijde
nis van de blanke kerken voor
de slavernij. Dit zei ds. R. Pola-
nen afgelopen zaterdag voor
het Radio 1 Journaal. Hij is
vice-voorzitter van SKIN (Sa
men Kerk In Nederland), het
orgaan van 25 migrantenker
ken in ons land.
Deze kerken doen dit jaar
voor het eerst mee aan een
Nederlandse Kerkendag, die
op 25 april onder het thema
•gstg
verzoening in KampenP
gehouden. Verzoening if11 °^rj
dan Oost-Europa, de 1
1940-1945 of meer oecT,3
in eigen land, aldus Pol»
„Er valt nog veel ro
verzoenen, zoals de g{|}0l
denis van de slavernij
uitbuiting door het koli|CSlcE
me." Vandaag de dag isinge1
gens de AmsterdamseBoide
kant zoveel onrecht in ptkon
reld dat om economisd
denen door de WesterflOIl
ken of de Westerse j,
oogluikend wordt toegep^
Een kleine groep doopsgezinde
vrouwen voelt zich achterge
steld bij de mannen in de be
stuurslaag van de Doopsgezin
de Broederschap. Die bepleit in
principe de gelijkwaardigheid
van mannen en vrouwen, maar
de praktijk is anders.
Dit blijkt uit een scriptie van
VU-studente Leonie de|
die in Amsterdam is gi)
teerd. De Dot
derschap liep in 1911
door als eerste kerkgeno
een vrouwelijke predilj
te stellen. De besturen! 7^"
echter vooral uit many
via hun eigen netwerk
dere mannen als opvol)
zoeken.
Het Nederlands Israëlietisch Kerkgenootschap
heeft gisteren brede steun gegeven aan de plan
nen voor de oprichting van een Joods Educatief
Centrum. Het bestuur van de orthodoxe joden
nam tijdens een extra vergadering in Hilversum
met een ruime meerderheid een desbetreffende
motie aan.
Ultra-orthodoxe leden van het bestuur, onder
wie prof. mr. H. Loonstein, hadden bezwaar aan
getekend tegen de plannen van de stichting JEC,
die is voortgekomen uit een privé-initiatief van
emeritus-hoogleraar dr. C. Dessaur en mr. J. Al.
Minister Zalm van Financiën had laten weten zes
miljoen gulden voor het JEC beschikbaar te wil
len stellen. Het centrum is gericht op 'de 90 pro
cent van de joodse gemeenschap die niet is aan
gesloten bij een kerkgenootschap', aldus de libe
rale rabbijn D. Lilienthal, adviseur van de initia
tiefnemers. Deze mensen hebben behoefte aan
een 'identiteitversterkende' kennis van de joodse
cultuur en geschiedenis.
Niet alleen uit ultra-orthodoxe hoek, maar ook
van de kant van de rabbijnen kwam verzet tegen
de plannen. Volgens de rabbijnen mogen leden
van het NIK onder geen beding samenwerken
met het JEC.
Het NIK-bestuur heeft zich gisteren van die be
zwaren niets aangetrokken. Volgens de aangeno
men motie is het goed dat zoveel mogelijk men
sen uit kringen van het NIK in het JEC-bestuur
zitting nemen.
Wel werd een beroep op het dagelijks bestuur
van het NIK gedaan om bij minister Zalm de mo
gelijkheden van een eigen educatief centrum te
onderzoeken. Dit zou moeten gebeuren in sa
menwerking met de seminaria van het NIK en
van het Portugees-Israelietisch Kerkgenotoschap
en met Yad Achad, een joods educatief orgaan.
De kans dat minister Zalm op dat voorstel in
gaat, is volgens NIK- voorzitter dr. H. Markens
'heel, heel klein. Ik wil het best onderzoeken,
maar ik weet eigenlijk het antwoord al'. In het be
stuur van het JEC komen geen NIK-bestuursle-
den, omdat dit kerkgenoptschap formeel niet
meedoet.
'Wedergeboorte'
kruiswegstaties
Joannes de Doper
De kruiswegstaties van de
rooms-katholieke Joannes de
Doper-kerk in Katwijk aan den
Rijn zijn weer in hun oude luis
ter hersteld. De reeks schilde
ringen waarin de weg wordt af
gebeeld die Jezus destijds ging
naar de Calvarieberg, waren de
afgelopen jaren door tempera
tuurschommelingen, stofwol
ken bij verbouwingen en vocht-
overlast steeds valer en donker
der geworden. Met de op
brengst van een fondsenwer
ving en een loterij bij de viering
van het 150-jarig bestaan van
de parochie konden de doeken
worden gerestaureerd.
De kruiswegstaties hebben
niet alleen een religieuze waar
de. Ze zijn destijds gemaakt
door pastoor J.P. Hendriks, die
van 1908 tot 1921 aan de Kat-
wijkse parochie verbonden was.
Hij gaf een aantal figuranten op
de schilderingen de gezichten
van parochianen mee.
De doeken konden afgelopen
Bel*
Jgenl
Het NIK-bestuur was ook niet onder 4rep
van de bezwaren van de rabbijnen tet
vrouw in het bestuur. Verontruste rechf".
van de Joodse Gemeente Amsterdam |nja«
met een joods rechtsgeding als het besjer St
besluit niet zou herroepen. mwe
Voor het eerst is vorige maand een \i»vers
Lange uit Amstelveen, in het NIK-bestu|Rwe
zen. Het Opperrabbinaat heeft daarop Eiderd
bestuur ongehoorzaamheid aan rabbio
spraken verweten. Het besluit om vrouvJkarre
laten en de commotie over het educatief) bir
verdelen de orthodox-joodse gemeenscjnjaai
stig, aldus opperrabbijn M. Just in een I Leid
het NIK. ente
Hindoes van de orthodoxe stroming Sana-
tan Dharm krijgen voor het eerst vrouwe
lijke pandits (priesters). In de Haagse tem
pel Ram Mandir had gisteren de wijding
van tien vrouwelijke en zes mannelijke
kandidaten plaats.
De kersverse pandita's hebben bij de
Haagse priesterfamilie Ramdhani een op
leiding van vier jaar gehad, inclusief studie
van het Sanskriet. Ze gaan zich als vrijwilli
gers bezighouden met pastoraat en het lei
den van tempeldiensten.
Pandit S. Ramdhani weet dat sommige
collega's grote moeite met de wijding van
vrouwelijke priesters hebben. Volgens hem
waren pandita's in de oertijd van het hin
doeïsme een bekend verschijnsel. Pas in
de Middeleeuwen heeft het idee postgevat
dat vrouwen onrein zijn en daarom de reli
gieuze rituelen niet mogen uitvoeren.
Ramdhani kent geen teksten in de heilige
boeken die vrouwen het recht ontzeggen
om priester te worden. Rechtzmnigf
ga's zijn ook niet blij met het f y~r
Ramdhani's leerlingen niet alleenr,
traditionele priesterkaste van de n
manen afkomstig zijn. ,e
Ramdhani streeft naar een 'Neer
hindoeïsme' waarin voor het kastere"
geen plaats is. Ongeveer 80 procenlP
100.000 hindoes in Nederland beh|-
de Sanatan Dharm. Bij de hervornr^F
zinde stroming Arya Samaj kunner J
wen al langer priester worden. fe5e r
De opgeknapte kruiswegstaties oogstten bij de officiële presentatie vele bewonderende blikken.
FOTO HENK BOUWMAN
wijdag - net voor het begin van
de Goede Week - weer officieel
aan het kerkbestuur worden
overgedragen. Dat gebeurde tij
dens een bijeenkomst met deel- bezichtigen tijdens de wekelijk-
nemers aan de jubileumloterij, se vieringen in de kerk, maar
sponsors en genodigden. kunnen ook worden bekeken op
De opgeknapte staties zijn te Open Monumentendag.
De Messiasbelijdende joden en gemeenten
vormen een vergeten groep binnen de kerk.
Zij worden niet betrokken bij de relatie van
de kerk met Israël. Het Overlegorgaan van
joden en christenen (OJEC) weert de joden
die geloven dat Jezus Christus de Messias is.
Dit schrijft ir. L. Meijer in het rapport Te
rugkeer uit de ballingschap. Een onderzoek
naar Messiasbelijdende gemeenten in Is
raël. Het rapport werd afgelopen zaterdag
in Ede gepresenteerd op een studiedag van
de Gereformeerde Zendingsbond in de Ne
derlandse Hervormde Kerk.
De eerste onafhankelijke Messiasbelij
dende gemeente werd in 1969 gesticht. Nu
zijn er in Israël tussen de 2500 en 3000
christenjoden in ongeveer dertig gemeen
ten die wekelijks samenkomen en groter
zijn dan twintig leden. Daarnaast zijn er
nog enkele tientallen kleinere groepen.
De gemeenten zijn weliswaar zeer divers,
maar ze zijn het erover eens dat de redding
alleen berust op het verlossingswerk van Je
zus de Messias. De verschillen in identiteit
betreffen de visie op de wet en de rol die de
joodse traditie in de gemeenten speelt.
Messiasbelijdende joden behoren bij het
volk van het oude verbond terwijl ze zijn in
gelijfd in een nieuw verbond. Dit komt ook
tot uiting in de tekenen van beide verbon
den. De doop heeft het teken van het oude
verbond niet vervangen. Al het mannelijke
wordt besneden op de achtste dag&r eei
ving in het nieuwe verbond komt
in de doop. 1
De Messiasbelijdende gemeentj
raël trachten gestalte te geven aan
der verzoening. Ook de Arabisch!
nen proberen een verzoenende r<l
contacten met de joodse broeder^
ters in het geloof te spelen.
Het overkoepelend orgaan vant"
siasbelijdende joden heeft geen
zeggingskracht. Het heeft slechts:
voerende commissie, het nationale
lisatiecomité. Tegenwerking, zowf
thodox-joodse zijde als van de
doet hun ijver om hun medejode
zus te getuigen, niet afnemen.
ANN01898
Woensdag 6 April
AARLANDERVEEN Door een onbekende oor
zaak brandde Vrijdagmiddag tot den grond toe af
het ijshuisvan Gebrs. Van Dam, vischhandelaren.
Een paard bekwam doodelijke brandwonden en
drie geiten verloren hierbij het leven. De eigenaars
waren afwezig. Assurantie dekt de schade.
ROELOF-ARENDSVEEN Het onsierlijke, verve-
looze, verweerde houten noodhek, dat eenigen tijd
lang het plein voor het Raadhuis en de bürgemees-
terswonmg van Alkemade van den openbaren weg
afsloot, is thans tot genoegen der gemeentenaren
vervangen door een schoon, eenvoudig, fraai ijze
ren hek.
LEIDEN Het perceel Hoogewoerd 104 heeft
een aanmerkelijke verandering ondergaan. Was er
tot voor korten tijd een bloeiende timmermanszaak
in gevestigd, thans doet het dienst als winkel in
kruideniers- en grutterswaren, alsmede in comesti
bles.
Met het oog op deze verandering van bestem
ming moest de inrichting der ruime lokaliteit heel-
wat gewijzigd worden, en het mag gezegd: dit had
op uitstekende wijze plaats. Winkel, magazijn en
bergplaats der voor een zaak als deze in zoo groote
verscheidenheid benoodigde artikelen zijn naar de
eischen des tijd, ook wat de verlichting betreft,
practisch ingericht.
Heden werd deze nieuwe zaak geopend en er
kan verwacht worden, dat het haar bij voortduring
niet zal ontbreken aan druk bezoek en veel afne
mers. Wij wenschen den oprichter en eigenaar er
van, den heer B.E. Spijker P.Hzn., die van harte
toe. Door zijn veeljarige medewerking in een zaak
van denzelfden aard als deze kan van hem gezegd
worden, dat hij een man van 't vak is.
L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
REDACTIE
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J. Preenen chef red. Groot Leiden
A J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W.F Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
T. Brouwer de Koning, chef Rijn- en Veenstr.
E. Straatsma, chef red Regio Leiden
ABONNEMENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging1
het automatisch afschrijven van he
geld, ontvangen 1,- korting per be"
VERZENDING PER P0S1
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSE
Voor mensen die moeilijk lezen, i
hebben of blind zijn (of een ande
hebben), is een samenvatting van h
nieuws uit het Leidsch Dagblad op
beschikbaar Voor informatie 0486-
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
ZIEKENHUIZ
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. uitgezonderdi
Academisch Ziekenhuis, zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 en vanaf woei
13 00 t/m vrijdag 13.00 u.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071 -5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Academisch Ziekenhuis: tel. 071-5269111
Met vereende
krachten en onder
laaiend enthou
siasme waren gis
termiddag de
'Klokkenluiders
van de Hoogland
se Kerk' in actie.
Zij luidden daar
mee de opnieuw
gegoten klokken
voor deze kerk in.
De grootste klok
(3000 kilo) dateert
uit 1615. Op de
foto v.l.n.r. de he
ren Batenburg,
Heijnen, Splinter,
Struys, De Feij en
Jongejan.
FOTO ARCHIEF
LEIDSCH DAGBLAD
ANN01973
vrijdag 6 april
LEIDEN Ongeveer driehonderd gezinnen in
Leiden zullen naar een andere tandarts moe
ten omzien. De tandarts D.Ph.H. Wickevoort
Crommelin heeft aan deze gezinnen, fondspa
tiënten, een briefje gezonden waarin hij mee
deelt: ,,na rijp beraad te hebben besloten de
fondspatiënten niet meer te behandelen." Vol
gens de heer Wickevoort Crommelin heeft hij
deze beslissing mede genomen ,,op verzoek
van een aantal tandartsen hier ter stede, en op
aandrang van een tandheelkundige instantie."
Hij verwijst de fondspatiënten naar hun zie
kenfonds. Een zegsman van één van deze
fondsen zei vanmorgen dat er getracht wordt
een andere tandarts te vinden voor de gezin
nen die nu van tandheelkundige hulp versto
ken zijn. ,,Dat zal echter niet meevallen. Er
bestaat in Leiden toch al een schrikbarend te
kort aan tandartsen. Er zouden zeker vijf tand
artsen extra nodig zijn om in Leiden iedereen
tandheelkundige hulpte kunnen bieden."
LEIDEN Een opslaghal van de Leidse
groenteveiling is vannacht voor een groot ge
deelte uitgebrand. De brand ontstond om
streeks middernacht. Vrijwel onmi<Jdellijk be
gaf een gedeelte van de stalen wanden van de
hal het. Ook het houten dak van de hal vatte
direct vlam. De brandweer kon de rest van de
hal sparen, door het vuur van binnen uit te be
strijden. Volgens ruwe schattingen bedraagt
de schade ongeveer 400.000 gulden. Zeker
is, dat de brand niet door een menselijke fout
is ontstaan. Er zijn aanwijzingen dat de oor
zaak een mankement aan de electrische in
stallatie is geweest, een onderzoek wordt inge
steld.
