Starter moet
in Unie vrij
baan krijgen
Maurice Papon toont berouw noch medeleven
Buitenland
Tien gevolgen van de uitspraak inzake Paula Jones
Harnas dreigt Israël met bomaanslagen
Afghaanse vrouwen zoeken gehoor
Londen en Dublin blijven
verdeeld over Nrd-Ierland
-DONDERDAG 2 APRIL 1998
nei
1990
JF 'Geen complot tegen Mandela'
net
pretoria De berichten als zouden Zuid-Afrikaanse legerofficie
ren en vooraanstaande leden van het ANC een complot hebben
beraamd tegen president Mandela, zijn 'misleidend en onge
grond'. Dit verklaarde een regeringswoordvoerder gisteren na
onderzoek door een speciale juridische commissie. Volgens de
berichten zouden onder andere Mandeia's ex-vrouw Winnie en
adjunct-opperbevelhebber Nyanda zijn betrokken bij het com
plot om de Zuid-Afrikaanse regering omver te werpen.
ar var Politie Montenegro heeft maffiabanden
a 70
Hun ir
2.000 I
rome» De Italiaanse anti-maffia-politie DIA heeft gisteren in Ba-
ri een hoge politieman uit Montenegro gearresteerd op beschul
diging nauw samen te werken met de Sacra Corona Unita
.euvel' (Heilige Verenigde Kroon), de maffia die heerst in de zuidooste-
i het reSio Pu8lia- De man'Vaso Basic> 's hoofd van de politie
sverde van stac' ^ar' zou achof hebben deelgenomen aan activi-
verdieiteiten van clans, die vooral zijn gespecialiseerd in het smokkelen
/an hel van immigranten> sigaretten, wapens en drugs uit het nabin ge-
t De le8en Albanië,
i jaar d
Granaataanval in Spaans Baskenland
veeven san sebastian Onbekenden hebben gisteravond twee granaten
rsom. afgevuurd op een vertegenwoordiging van de Spaanse regering
in het Baskische San Sebastian. Vermoedelijk gaat het om een
actie van de Baskische afscheidingsbeweging ETA. Er vielen
1 geen slachtoffers, aldus de politie. In de nacht van dinsdag op
rij woensdag zijn aanslagen gepleegd op woningen van politici van
-ami premier Aznars Volkspartij in San Sebastian, Irun en Fuenterra-
»dlll< bia
t het le Luxemburger heeft meeste koopkracht
lerbren brussel» De inwoners van Luxemburg, de kleinste lidstaat van
rland. de Europese Unie, hebben de grootste koopkracht ter wereld,
ien gec Dat blijkt uit cijfers van Eurostat, het bureau voor statistiek van
?stiginj de Europese Unie. De gemiddelde Luxemburger had vorig jaar
Pr°l' bijna 33.000 PPS te besteden. Een PPS is een kunstmatige reken-
in Zot eenheid waarmee de mate van koopkracht wordt uitgedrukt. De
ien en gemiddelde EU-burger had in 1997 ruim 19.000 PPS te verteren.
Denemarken, België, Oostenrijk en Duitsland komen na Luxem-
inatie, burg. Nederland staat op de zesde plaats met ruim 20.000 PPS
;dewer per hoofd van de bevolking.
j de op
Piloot komt om bij afwerpen eieren
)n Johannesburg» Een Zuid-Afrikaanse piloot is gisteren om het le
ven gekomen bij het afwerpen van paaseieren boven een kleu
terschool. Volgens de politie raakte het vliegtuigje, dat laag over
de school vloog, een boom en stortte vervolgens neer. De piloot
■—overleed korte tijd later in een ziekenhuis. Zijn vrouw had hem
gevraagd de kinderen, die hun laatste schooldag vierden voor de
paasvakantie, te
Belgrado boos over VN-resolutie
1 belgrado De Federatieve Republiek Joegoslavië (FRJ) heeft gis-
i 3 teren het wapenembargo dat de Verenigde Naties tegen Belgra-
j do heeft uitgevaardigd, veroordeeld als 'ongebruikelijke en onlo-
4gische inmenging in binnenlandse aangelegenheden'. De reso
lutie die de Veiligheidsraad dinsdag aannam is volgens het offi
ciële persbureau Tanjugeen 'precedent' dat in strijd is met de
internationale praktijk en een poging druk uit te oefenen op een
j onafhankelijke staat. Belgrado beschouwt het conflict met de Al
banese meerderheid in de Servische provincie Kosovo als inter-
3 'ne aangelegenheid.
Belg slikt heel veel oppeppers
Bel-
brussel» Het gebruik van pijnstillers en anti-depressiva
gië in zes jaar tijd ruim verdubbeld. Volgens huisartsen is het
wegvallen van oude familiebanden de belangrijkste reden voor
vorige bede stijgende vraag naar oppeppers. Ook de zaak-Dutroux en het
toegenomen gevoel van onveiligheid dragen volgens medici bij
aan de grotere hang naar geneesmiddelen. Een en ander blijkt
10 uit een antwoord van de Belgische minister Colla (volksgezond-
50 heid) op Kamervragen. De Vlaamse socialisten (SP) dringen aan
lop maatregelen om het geneesmiddelengebruik terug te drin-
igen.
correspondent
Hier zijn tien gevolgen van het
besluit van de federale rechter
Susan Webber Wright om de
aanklacht van Paula Jones tegen
president Clinton terzijde te
schuiven:
De marktwaarde van Paula Jo
nes is gedaald. Uitgeverijen en
filmmaatschappijen zullen aan
zienlijk minder geld over heb
ben voor een verhaal dat vol
gens de rechter onvoldoende
hout snijdt.
Ook de marktwaarde van Jo
nes' advocaten is gedaald. Een
advocaat die een geruchtma
kende zaak verliest - zelfs voor
dat er een jury aan te pas kan
komen is in de VS een geboren
loser die je bij voorkeur dient te
mijden.
De marktwaarde van Clintons
advocaat Bob Bennett is geste
gen. Een advocaat die een ge
ruchtmakende zaak wint, is in
de VS het goudhaantje. Voor het
moment: Bennetts strijd is nog
niet gestreden. Zijn opponenten
gaan vrijwel zeker in hoger be
roep.
De druk op onafhankelijk aan
klager Kenneth Starr om het on
derzoek naar de seksuele esca
pades van Clinton af te ronden,
is toegenomen. Jones is uit
beeld, alle ogen zijn gericht op
Starr. Zijn onderzoek naar de
vraag of Clinton meineed heeft
de zaak-Jones. Het Amerikaanse
volk beseft dit en verlangt dui
delijkheid. De president is lang
genoeg voorwerp van spot ge
weest.
De kans dat de Republikeinen
in het Huis van Afgevaardigden
een afzettingsprocedure tegen
president Clinton zullen starten,
is afgenomen. Later dit jaar zijn
er Congresverkiezingen. Con
gresleden willen één ding liever
dan wat ook: ze willen worden
herkozen. Clinton is volgens de
peilingen onverminderd popu
lair (wat voornamelijk terug te
voeren is op de gezondheid van
de Amerikaanse economie). Een
poging om hem uit zijn ambt te
zetten, kan bij de Congresver
kiezingen van komend najaar
negatief uitpakken voor de Re
publikeinen.
Het conservatieve Rutherford-
instituut dat de missie van Jo
nes helpt financieren, gaat nog
meer geld verspelen Het insti
tuut zegt door te willen vechten
tot aan het Hooggerechtshof.
Het heeft naar eigen zeggen in
middels 300.000 dollar gespen
deerd aan Jones.
Uitbaters van hotels, restau
rants en bars in Little Rock lo-
Israëlische soldaten schieten gericht op Palestijnen die protesteren tegen de moord op Hamasleider Muchi al-Din Sharif, foto epa andre durand
ad bloemendaal
correspondent
Israël houdt rekening met een
nieuwe reeks bomaanslagen
door Harnas. Leger en politie
zijn in een verhoogde staat van
paraatheid gebracht en premier
Netanyahu heeft de Palestijnen
gedreigd met ernstige gevolgen
voor het vredesproces als de is
lamitische verzetsbeweging de
aangekondigde terreuracties
uitvoert.
De beweging heeft wraak ge
zworen na de gewelddadige
dood van Muchi al-Din Sharif,
de leider van Izadin al-Kossem,
haar gewapende vleugel. Vol
gens Hamas-leiders is hij ver
moord door de Israëlische vei
ligheidsdienst. In een pamflet
kondigt Izadin al-Kassem aan
dat het 'een reactie als een
aardbeving' zal uitvoeren. Niet
alleen Israël zal daarbij doelwit
zijn, maar ook 'joodse belan
gen' elders in de wereld.
De Palestijnse veiligheids
dienst heeft sinds gisteren in
Ramallah en omgeving zeker
tien Hamas-aanhangers opge
pakt. Het zou gaan om mensen
die de laatste tijd nauw contact
hebben gehad met Sharif en die
door hem zijn opgeleid tot
bommenmakers. Het hoofd van
de Israëlische binnenlandse vei
ligheidsdienst (Shin Bet), Aya-
lon, heeft gisteravond uitge
breid overleg gevoerd met colle
ga's van Palestijnse diensten. In
een boodschap aan het Pales
tijnse bestuur zegt Israël dat het
maatregelen verwacht om Ha-
mas.-acties te voorkomen en om
de rust in de Palestijnse gebie
den te verzekeren.
Het lichaam van Muchi al-
Din Sharif werd zondagavond
aangetroffen bij de resten van
een geëxplodeerde auto in
Ramallah, in door het Palestijn
se bestuur beheerst gebied. Vol
gens de Palestijnse politie was
hij vermoord voor de autobom
ontplofte. Sharif wordt verdacht
van bemoeienis met alle zelf
moordaanslagen van de laatste
jaren in Israël.
Toen maandagochtend de
eerste berichten verschenen
over de ontploffing van een
autobom op een industrieter
rein in Ramallah, werd alge
meen aangenomen dat het ging
om een 'bedrijfsongeluk' van
een Palestijnse bommenmaker.
De auto, met vijftig kilo spring
stof en voorzien van Israëlische
kentekenplaten, had, naar men
een drukke plaats
in Israël moeten exploderen.
Gisteren liet de Palestijnse
politie weten dat uit een patho
logisch onderzoek is gebleken
dat Sharif eerst is doodgescho
ten en pas daarna naar de auto
is gebracht. De bom is vervol
gens van afstand tot ontploffing
gebracht.
Het Palestijnse bestuur be
schuldigt Israël van de aanslag
en zegt dat het tijdstip, precies
tijdens het bezoek van de Ame
rikaanse bemiddelaar Ross, niet
toevallig was. Shin Bet zou Sha
rif hebben geliquideerd en
daarna de autobom hebben ge
bruikt om de sporen uit te wis
sen en de indruk te wekken dat
hij bij een 'bedrijfsongeval' was
omgekomen. De vermoorde Pa
lestijn werd beschouwd als de
belangrijkste bommenfabrikant
van Harnas.
Europarlement
eist toezicht op
Centrale Bank
Het Europees Parlement wil
toezicht houden op de Eu
ropese Centrale Bank
(ECB). Bij de benoemingen
van president en directiele
den eisen de Europese afge
vaardigden een flinke vin
ger in de pap. De bankpre-
sident moet bovendien re
gelmatig tegenover hen re
kenschap en verantwoor-
De ECB gaat op 1 juli van
start. Per 1 januari 1999
krijgt ze de euro in handen.
Welke landen aan die een
heidsmunt meedoen, bepa
len de Europese regerings
leiders en staatshoofden
begin volgende maand tij
dens een top in Brussel. De
Europese Commissie heeft
er op aangedrongen dat ze
dan ook een besluit nemen
over het ECB-president-
schap waarvoor de Neder
lander Duisenberg en de
Fransman Trichet kandi
daat zijn.
Evenals bij het Europees
Monetair Instituut wil het
parlement de kandidaat
voorzitter en andere direc
tieleden tijdens openbare
hoorzittingen aan de tand
voelen. Dat zou moeten ge
beuren op 7 en 8 mei, als de
Europese leiders tenminste
overeenstemming hebben
kunnen bereiken over de
benoemingen. Hoewel van
een veto-recht geen sprake
is, vinden de parlementari
ërs dat de regeringen niet
om hun oordeel heen kun-
Unicef-directeur Bellamy belooft hulp
qa, het gewaad dat ze van kruin
tot teen aan het oog onttrekt.
De Taliban hebben inmiddels
in alle stilte enkele van hun ra
dicaalste maatregelen wat ver
soepeld. Zo werken er nu weer
enkele vrouwen in ziekenhui
zen, bijvoorbeeld in het Indira
Gandhi kinderziekenhuis, waar
vrouwelijke en mannelijke art
sen samenwerken. En ook in
het weeshuis, waar zo'n zeven
honderd kinderen wonen, heb
ben vrouwen hun werkzaamhe
den hervat en krijgen meisjes
onderwijs.
In een huis van leem
storten tien Afghaanse
hun hart uit tegenover Carol
Bellamy, directeur van het VN-
kinderfonds Unicef en de eerste
vrouw die een ontmoeting had
met een van de hoogste Tali-
ban-leiders. De vrouwen pleiten
voor onderwijs, schoon drink
water, betere gezondheidszorg
en maatregelen tegen de dolle
honden die 's nachts in troepen
rondzwerven en azen op kleine
kinderen. Maar willen vooral ie
mand die naar hen luistert.
i zijn afkomstig uit
het nabijgelegen Qalacha, een
sloppenwijk aan de zuidelijke
rand van de hoofdstad Kabul.
Bellamy luistert, stelt vragen en
belooft uiteindelijk: „We zullen
proberen harder te werken, zo
dat onze hulp niet alleen maar
bestaat uit woorden op papier."
De Afghaanse wouwen heb
ben de volle laag gekregen van
de edicten die de Taliban heb
ben afgekondigd. Zij hebben
hun werk moeten opgeven,
meisjesscholen zijn gesloten, de
gezondheidszorg is beperkt. Bo
venal hebben zij zich moeten
hullen in de alomvattende bur-
pen goede klanten mis. Het in
ternationale mediacircus dat
eind mei in de hoofdstad van
Arkansas zou neerstrijken voor
de berichtgeving over 'het pro
ces van de eeuw', komt niet.
Het echtpaar Bill en Hillary
Clinton en dochter Chelsea
blijft een beschamende verto
ning in Little Rock bespaard.
De naam van rechter Susan
Webber Wright staat bijgeschre
ven in de Amerikaanse geschie
denisboeken.
Naar het zich laat aanzien, is
de wereld voorlopig even be
vrijd van het fenomeen Paula
Jones.
Stalin-archief
wordt geopend
De Russische president Jeltsin
heeft gisteren een decreet gete
kend waarbij een deel van de
geheime archieven over ex-Sov-
jet-leider Stalin openbaar wordt
gemaakt. .,Deze archieven be
vatten documenten die bij het
publiek weinig bekend zijn: do
cumenten van de politieke poli
tie, lijsten en brieven van ver
oordeelden en protocollen van
verhoren die door Stalin zijn ge
corrigeerd", aldus een zegsman.
Onder de dictatuur van Stalin
werden miljoei
'EU kan miljoenen banen scheppen'
De landen van de Europese Unie kunnen miljoenen
nieuwe banen scheppen als zij nieuwe, veelbelovende
bedrijfjes sneller en eenvoudiger van het benodigde risi
cokapitaal voorzien. Bestaande belastingregels die derge
lijke investeringen ontmoedigen, moeten verdwijnen.
Dat staat in een gisteren gepresenteerd actieplan van de
Europese Commissie.
brussel marc peeperkorn
De Europese Commissie roept
de lidstaten op beginnende on
dernemers te koesteren. Teveel
Europeanen met goede ideeën
wijken nu uit naar de Verenigde
Staten, omdat zij in eigen land
geen geld loskrijgen om hun
plannen te verwezenlijken.
Groot Brittannië en - in min
dere mate - Nederland, Duits
land en Zweden,
teerd dan via de soortgelijke Eu
ropese beurzen EURO NM, /MM
en Easdaq. Volgens de Commis
sie is dan ook veel werk aan de
winkel. De komst van de euro
komt daarbij zeer gelegen om
dat dit een betere samenwer
king tussen de Europese beur
zen mogelijk maakt. Ook leidt
de verplichting om de staats
schuld te verlagen ertoe dat er
geld vrijkomt voor meer risico
volle investeringen.
De Commissie wil dat alle
gunstige uitzondering op deze
trend. De Commissie - het da
gelijks bestuur van de EU - be
pleit de ontwikkeling van een
Europese markt voor risicokapi
taal. Dat biedt financiers een
aantrekkelijke beleggingsmoge
lijkheid, terwijl de bedrijfjes hun
vleugels kunnen uitslaan.
De Commissie noemt de risi
cokapitaalmarkt in Europa
'zwak' ten opzichte van de VS.
Daar floreert de Nasdaq, de
beurs voor veelbelovende kleine
bedrijven. Ruim 5.500 bedrijven
zijn bij deze beurs genoteerd en
geven gezamenlijk aan zo'n ne
gen miljoen mensen werk.
Via NASDAQ werd vorig jaar
zeven keer zoveel geld geïnves-
landen hun belastingstelsel
doorlichten op zoek naar be
lemmeringen voor starters. Nu
is het vaaïc zo dat beleggingen
in staatsleningen minder wor
den belast dan investeringen in
beginnende ondernemingen.
Starters moeten op hun beurt
de kans krijgen in heel Europa
geld te lenen. Nu staat nationale
wetgeving dat vaak in de weg.
De Commissie zal met richtlij
nen komen.
De ministers van financiën
bespreken het actieplan over
drie weken. In juni, tijdens de
Europese top in Cardiff, kunnen
dan besluiten worden geno-
londen-dublin»
De Britse en Ierse premiers Blair
en Ahem zijn er gisteravond
niet in geslaagd hun menings
verschillen over het vredespro
ces in Noord-Ierland te over
bruggen. „Er moet nog veel
werk worden verrichtzeiden
ze na een gesprek van drie uur
in Londen.
Het voornaamste struikelblok
betreft de gemeenschappelijke
instellingen die voor Noord-Ier-
land en de Ierse republiek moe
ten worden ingesteld. Londen
en Dublin zijn het er niet over
eens hoeveel bevoegdheden die
moeten hebben. Ierland en de
katholieken in het noorden wil
len dat gemeenschappelijke in
stellingen ook uitvoerende be
voegdheden moeten hebben.
Maar de protestantse loyalisten
zien dit als een onaanvaardbare
aantasting van de Britse soeve
reiniteit. De vredesvoorstellen
voorzien in organen op drie ni
veaus: een lokale Noord-Ierse
raad, een Noord-Zuid samen
werkingsraad en een Eilanden-
raad, waarin Ierland zitting
neemt naast de Britse autono
me regio's Schotland en Wales.
Vóór zijn vertrek uit Dublin
waarschuwde Ahern dat er gro
te meningsverschillen met Lon
den zijn over de Noord-Zuid
raad. „Het mogen geen ad hoe
talkshows worden", zei hij te
genover de BBC.
Ahern had van tevoren een
'constructief gesprek met Sinn
Feln-voorzitter Adams. De Ierse
premier benadrukte na het ge
sprek met Adams dat hij nog al
tijd vastbesloten is de vredesge-
sprekken tot een goed einde te
brengen. De tijd dringt, omdat
er op 9 april een vredesakkoord
voor Noord-Ierland moet zijn.
bordeaux cees v
correspondent
Maurice Papon opende zijn slotrede met
een citaat van de schrijver Albert Camus:
„De dood is een schandaal." De aanwe
zigen in het gerechtsgebouw, onder wie
veel joden, strekten hun rug. Ging de
man die zes maanden lang zijn aandeel
in de deportatie van zestienhonderd jo
den had ontkend, alsnog berouw tonen?
Maar Papon ging verder. „Aan het
schandaal van de dood hebben jullie een
ander toegevoegd: het schandaal van dit
proces." Zo kende de zaal Papon weer.
Er kwamen meer ijzige woorden uit de
mond van de 87-jarige Papon, toen hij
gisteren het laatste woord had in het
langste proces in de geschiedenis van
Frankrijk. Papon richtte ook de gierspuit
op de journalisten. „De media hebben
dit proces geplunderd op tot dusverre
ongekende wijze. Met leugens en beledi
gingen hebben ze de publieke opinie
vergiftigd."
Daarna wendde hij zich tot procureur-
generaal Marc Robert, 'een grote man-
in-gewaad, een kleine geest'. Hij sprak:
„Met hulp van de rioolpers heeft u een
juridisch monster geschapen. De recht
spraak is gemarteld, een misdaad ver
zonnen die nooit is gepleegd.
In minder dan een half uur had Papon
de rollen omgedraaid. Maurice Papon
was een moderne versie van Dreyfus, de
joodse legerofficier die een eeuw gele
den het geruchtmakende slachtoffer was
van het alom oprukkende anti-semitis-
me. Niet de joodse nabestaanden in de
zaal waren de slachoffers, hij was slacht
offer.
„Het is niet Frankrijk dat hier in de zaal
zit", zei hij tot de negen leden van de ju
ry, met een blik van minachting naar de
aanwezigen in de zaal. „Mijn lot, of wat
daar van over is, ligt in uw handen. Als u
mij veroordeelt, veroordeelt u tegelijker
tijd het begrip 'misdaden tegen de men
selijkheid'. Dat begrip was bedoeld voor
Hitler; het is dwaas het op mij te willen
toepassen."
Papons advocaat Jean-Marc Varaut
noemde de rede van zijn cliënt 'gaullis
tisch en onverzoenlijk'. Arno Klarsfeld,
een van de aanklagers, drukte zich min
der diplomatiek uit. „Maurice Papon
heeft geen woord van spijt over zijn lip
pen gekregen. Hij heeft zelfs niet het
minste gevoel van medeleven geloond.
Hij is geen trots man, hij is een ijdel
Zijn advocaat had Papon 's morgens af
geschilderd als een betrekkelijk onbe
duidende ambtenaar, die niet verant
woordelijk kon worden gesteld voor het
anti semitisme van zijn regering (die
van 'Vichy'). Ja, uit Bordeaux waren
ruim vijftienhonderd joden gedepor
teerd. Maar had Papon daar het bevel
toe gegeven? Wist Maurice Papon über
haupt waar de gedeporteerde joden
naartoe gingen?
Een uur Tang citeerde Varaut mensen die
het ook niet hadden geweten. De CIA-
chef die na de oorlog zei: „Ik heb nooit
gegrepen waarom we zo veel van hun
oorlogsmachine wisten en zo weinig van
hun concentratiekampen." De rechter
hand van De Gaulle die in 1943 boven
Frankrijk werd gedropt, en zei: „Ik was
goed geïnformeerd. Ik had contacten in
Londen, ik had contacten met alle be
langrijke verzetsstrijders in Frankrijk.
Maar ik vernam pas van de uitroeiing
van joden toen de Russen in 1945
Auschwitz bevrijdden.Vervolgens:
„Kan iemand medeplichtig zijn aan ge
nocide als hij niet weet dat die genocide
wordt gepleegd?"
tnkaraDe moeder van een van de opstandige gevangenen
vacht voor de ingang van het gevangeniscomplex in de Turkse
joofdstad Ankara op nieuws. De opstandelingen hebben giste-
ën alle 53 gegijzelde cipiers en justitiemedewerkers vrijgelaten
ladat een akkoord met de autoriteiten was bereikt. De a
en hebben ingestemd met de eis van de muiters sommige c
ilaatsingen van gevangenen ongedaan te maken.
Duitse mark officiële munt Srpska
IANja luka De Duitse mark wordt naast de Joegoslavische dinar
le tweede officiële munt van de Republika Srpska (RS), de Servi-
iche entiteit binnen Bosnië-Hercegovina. Dit maakte premier
)odik gisteren bekend. De regering heeft ertoe besloten het land
e beschermen tegen de inflatie van de dinar.
Doema maakt grote ommezwaai
iosKQUHet Russische parlement heeft gisteren een opmerke-
ijke ommezwaai gemaakt in het getouwtrek rond de kabinets-
ormatie. De Doema, de Tweede Kamer van het parlement, zag
ifvan de eis dat president Jeltsin de kandidatuur van Kirijenko
"Oor het premierschap moet opschorten. Dit gebeurde nadat
eltsin een gebaar had gemaakt door de voorzitters van beide ka-
n hers van het parlement uit te nodigen voor een gesprek. Mor-
;en stemt het parlement over Kirijenko's kandidatuur. Het
Iremlin waarschuwde het parlement eerder deze week het ver-
et tegen Kirijenko op te geven.
Gijzeling in gevangenissen ten einde
VIDGEl
