w 0
Denksport
idgers hebben altijd een gespeeld spel in her-
nering, dat te voorschijn komt als meerdere
idgers elkaar ontmoeten. Je moet dan bieden,
[spelen of uitkomen. De meest spectaculaire
lellen in zulke gesprekken zijn die uit slem-
lellen met grote verschillen in resultaat. Het
rschil wordt nog vergroot doordat het om ge-
jubleerde of geredoubleerde contracten gaat.
n slem doubleren doen goede spelers alleen
m partner, om een bijzondere speelwijze of
n uitzonderlijke uitkomst te vragen. Als part-
jr het door het doublet goed doet, levert dat
leestal grote winst op. In de meeste gevallen is
:t voor degene, die uit moet komen of tegen
oet spelen direct duidelijk welke kleur ge-
aagd wordt met het doublet. Maar soms is de
v tkomst na het doublet nog moeilijk te vinden
dat leidt in de wedstrijd soms tot merkwaar-
ge uitslagen. In het eerste spel bijvoorbeeld
as Oost de gever en allen waren kwetsbaar,
aid had: sch 8 7; ha 9 8 6 5; ru V 5; kl V 8 5 4 2.
DSt opende met 1 ru; Zuid pas; West 1 ha;
oord 4 sch; Oost en Zuid pas; West Noord 5 ru;
oord doublet. Daarna werd er rondgepast.
aid mocht de goede uitkomst zien te vinden,
eeft Noord nu een sterke kaart of vraagt hij om
in ongewone uitkomst? In het eerste geval zal
ost met elke start wel down gaan. In het twee-
geval is de start in een eventuele renonce van
artner absoluut noodzakelijk. In de praktijk
>ram Zuid ten onrechte met schoppen uit. Kla-
:ren of harten was aangewezen, waarbij de
ai oorkeur uitgaat naar harten,
lit was het spel:
VB10 9654
an de andere tafel speelden OW gewoon 4 ha
dat werd met een overslag gemaakt. Maar na
schoppenstart werd 5 ru zelfs met twee over-
agen gemaakt voor 1150 punten. Na een har-
nstart kan Noord troeven. Noord zal zijn part-
er met klaveren aan slag zien te brengen en
at lukt. Zuid kan zijn partner dan opnieuw la-
n troeven voor de downslag. Het was toch al
spectaculair spel, waarbij de hoogste OW-
:ore was voor 6 ha geredoubleerd contract
2070 p.) en de hoogste NZ-score voor 6 SA ge-
oubleerd min vier.
i het tweede spel waren de OW-kaarten als
ilgt verdeeld:
mt
MERDAG 28 MAART 1998
RIDGE
A V B 7 3 2 T »H1
H764 w *~t* 0 AB
West
i AH V3
f B 10 9 7
873
Oost
AVB 10 9642
ioord was gever en OW kwetsbaar. Het bieden:
ioord pas; Oost 1 ru; Zuid 1 ha; West doublet
ïegatief); Noord 2 ha; Oost 4 sch; Zuid 5 kl;
/est 6 sch het eindcontract, dat door Zuid werd
edoubleerd. Zuid kwam uit met ha 8. Bij
m Ioord verscheen de vrouw, die werd afgetroefd,
e moet de leider de ruitens hanteren? Moet
leider snijden op ruitenheer of slaan? Vol-
ens de theorie moet het aas worden gelegd,
och wijst alles op een snit in ruiten, immers
uid heeft een extreme verdeling getoond en
ovendien gedoubleerd. Na driemaal troef,
(aarbij Zuid twee troeven bleek te hebben,
peelde West daarna een kleine ruiten naar de
rouw en met succes,
lit was het spel: Ag7Q
V54
AHV3
f B1097
>873
H5
97432
N
VB1065
id probeerde zijn partner aan slag te krijgen
iet harten voor de aftroever in ruiten. Door het
loublet gewaarschuwd kon de leider de bedoe-
g van Zuid ook lezen uit de eerste slag. Aan
andere tafel had Zuid niet zo intensief mee-
eboden en had de leider gewoon het aas gesla-
was down gegaan. Toch was dat slecht
pel! Want na de uitkomst met harten, die Oost
roeft, kan het spel altijd worden gemaakt, onaf-
ankelijk van de ruitenpositie. Met troef wordt
Vest bereikt. Dan volgt ruiten en de boer wordt
;elegd. Als Noord alle ruitens heeft, kan Zuid
roeven en dat is de laatste slag. Als Zuid de heer
leeft, is ook dat de laatste slag. En ook als Zuid
teide ruitens heeft, kan Noord troeven of Zuid
ie heer maken. In alle gevallen zijn er 12 slagen,
West direct na de eerste troefronde de
litens aanspeelt. Anders wordt Oost aan tafel
leplakt door harten naspel, die Oost moet troe-
en.
lost was de gever in het laatste en niemand
(as kwetsbaar.
ïuid had: sch 4; ha B 10 5 4; ru V B 10 6 5; kl 8 3
let bieden was instructief: Oost en Zuid pasten;
Vest 1 ru; Noord 1 ha; Oost 1 sch; Zuid 2 ha;
Vest 2 sch; Noord 4 ha; Oost 4 sch. Dat eind-
ontract werd door Noord gedoubleerd. Waar
mee moet Zuid starten? Moet het weer een on-
ewone uitkomst zijn of gewoon met harten? In
e praktijk startte Zuid met ruiten. En hoe de
:ider zich ook verweerde, NZ maakten vier sla-
i, want dit was het spel:
.■•f'
v B1054
VB1065
832
let contract ging ook met andere starts aan
peel tafels down. Maar de goede Oostspelers
isten het contract toch thuis te brengen. Na de
tart met hartenboer, die overgenomen werd,
twam klaverenheer, die de slag mocht maken.
Daarna kwam klaverenvrouw die genomen
werd. Na troef werd een harten vertroefd en dat
nog een keer herhaald. Nu was West aan
De leider speelde eerst ruitenheer (het
wegnemen van het vluchtveld van Noord) en
Jaarna klaveren. Noord moest nemen en kon
alleen nog harten spelen. Oost kon troeven voor
12 slagen. Als niet eerst ruitenheeï wordt geno
men, kan Noord na klaverenboer ruiten inspe-
en is de leider aan tafel geplakt. Met alleen
nog ruitens maakt Noord zo de beslissende vier-
Je slag met een aftroever. Het zijn altijd spellen
met grote uitslagen.
Ad Oskam PUZZEL
Nummer 13
Horizontaal:
1. Muziekgezelschap; 6. operatiemes; 12.
echtgenoot; 13. guitig; 14. rijksgrens; 16. al
lee; 18. evenzo; 19. afstandsmaat; 20. boe-
renbezit; 22. eerder; 23. snel; 24. nauwe
doorgang; 26. voormalig Russisch heerser;
28. naar beneden; 29. dor; 32. doorzichtig
weefsel; 33. bergplaats; 34. tijdperk; 35. ka
rakteristiek; 37. koraaleiland; 38. deelbaar
door twee; 41. geschenk; 43. loopstok; 46.
lekkernij; 48. beroep; 50. namaakjuwelen;
51. gehoororgaan; 52. krachtig; 55. groente;
56. voorzetsel; 57. groef; 58. zanggroep; 60.
zilver (scheik.); 61. kommer; 62. grondsoort;
64. bezinksel; 65. kunststof.
Verticaal:
1. Vurig; 2. deel van een Franse ontkenning;
3. hevig; 4. sierplant; 5. merkwaardig; 7. ge
heimschrift; 8. bijdehand; 9. plaksel; 10.
paardekracht; 11. jong konijn; 15. schaam
te; 17. Europeaan; 18. sneeuwhut; 19. on
begroeid; 21. insekteneter; 23. ongekookt;
25. landbouwvoertuig; 27. leerling; 29. ge
deeltelijk; 30. drinkgelag; 31. Spaans rij
paard; 36. overeenkomst; 37. bloedvat; 39.
bars; 40. Italiaans gerecht; 42. overal; 44.
kokertje van zacht metaal; 45. grappig; 47.
hoffeest; 49. drinkgerei; 50. ferm; 53. regel
maat; 54. alleenspel; 57. boerenbezit; 59.
vertragingsmiddel; 61. lager onderwijs; 63.
mijns inziens.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
Oplossing nummer 12
De twee woorden van de opgave van vorige
week waren:
ZONNESTILSTAND en MAANBEVINGEN
Winnaars
De winnaars van een luxe dominospel zijn:
13 10 24 59
37 63 21 23 en
51 53 14 30 46 25
18*17* 47
44 18 12 58 T. Lagerberg, Arendshorst 156, Leiden
(kruiswoord).
6 32 35 19 Myrthe Baars, Van Alkemadelaan 219,
Sassenheim (cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300, AB Leiden.
Cryptogram nummer 13
Horizontaal:
4. De krokodil van een havenarbeider (7); 7. Waarne
mers? (12); 10. Die gulzigaard heeft al iets gedronken
(6); 11. Bloem(en)meisje (8); 12. Kapers op de kust (12);
14. Opleving die we liever terugzien (6); 16. Roofdieren
in de groei (8); 17. Het leger krijgt opnieuw gezag (9);
19. Bakt de bakker 't van vismeel? (10); 20. Verstoord
vals geworden (8).
Verticaal
1. Vis die in z'n blootje zwemt? (11); 2. Niet goed naar
de kerk gaan (8); 3. Employés van de advocatuur? (16);
5. Al spelend strijken ze hun geld op (9); 6. Slaapbeen
(4); 8. Verwarmen ze de illegaliteit? (14); 9. Kijkers heb
ben last van deze depressie (7); 13. Voor wie het toe
komt (3); 15. Het studietempo van een cursus (8); 18.
Die bol is superieur (5).
Oplossing
nummer 12
Horizontaal
3. Zaüappen; 8. spijsvertering;
10. gloeiend; 11. gieter; 12.
nachtkwartier; 15. mixer; 16.
nazorg; 17. rammelkast; 19.
snelbrommer; 20. kanalen.
Verticaal:
1. Haspelen; 2. bedtijd; 4. las
tercampagne; 5. presentexem
plaar; 6. drogeren; 7. knie; 9,
meerprijs; 13. wereldraad; 14,
inzetten; 18. armee.
DAMMEN
De clubcompetitie zit er inmid
dels op. Twee weken geleden
werd de slotronde gespeeld. De
nieuwe landskampioen was
echter na de voorlaatste ronde
al bekend. Omdat Hiltex na het
eerder opgelopen puntverlies
opnieuw en dit keer zelfs twee
punten morste, werd de kloof
tussen de Amsterdammers en
Huissen onoverbrugbaar. Waar
door de ontmoeting tussen Hil
tex en Huissen in de laatste ron
de bij wijze van spreken schrif
telijk afgedaan had kunnen
worden. Toch kreeg de hoofd
stedelijke ploeg op de valreep
nog wat genoegdoening door
dit duel met 11-9 te winnen.
Een ronde eerder werd met de
zelfde cijfers verloren van De
Lier en raakte de landstitel dus
definitief buiten bereik. Match
winnaar voor de Westlanders
werd Hans Jansen. De nationaal
kampioen slaagde er als enige
in zijn partij te winnen.
Wit: H. Jansen (De Lier); zwart:
J. Bastiaannet (Hiltex). Partij: 1.
34-29 19-23 2. 40-34 14-19 3.
31-26 10-14 4. 37-31 5-10 5. 41-
37 19-24 6. 46-41 14-19 7. 45-40
10-14 8. 50-45 4-10 9. 32-28
23x32 10. 37x28 18-23 11. 29x18
12x32 12. 38x27 7-12 13. 34-30
20-25 14. 41-37 25x34 15. 40x20
15x24 16. 37-32 12-18 17. 42-38
8-12 18. 47-42 2-8 19. 44-40 19-
23 20. 39-34 10-15 21. 34-29
23x34 22. 40x20 15x24 23. 45-40
18-23 24. 40-34 1-7 25. 33-28
13-19 26. 27-21 16x27 27. 31x22
14-20 28. 38-33 8-13 29. 42-37
20-25 30. 36-31 (zie diagram 1).
De stelling heeft zo langzamer-
m
9
ai
0
3
3
b;
Qi
li
i:
a
Q
Qi
3
ail
3
2!
3
b
3
3:
ci|
i
Diagram 1
hand meer weg van een compo
sitie dan een partijstand. Maar
Jansen heeft dan ook een uiterst
artistieke spelstijl: 9-14 31. 43-
38 17-21 32. 26x8 13x2 33. 31-27
11-17 34. 22x11 6x17 35. 48-43
7-11 36. 43-39 2-8 37. 49-43 14-
20 38. 37-31 8-12 39. 31-26 3-8
40. 27-22 11-16 en zwart verloor
door tijdsoverschrijding. Na het
slaan volgt bovendien simpel
28-22. Tijd: 1.30/2.00. Omdat de
andere negen partijen in remise
eindigden bleek deze overwin
ning achteraf goud waard en
niet in de laatste plaats voor
concurrent Huissen. Zonder het
op dat moment te weten speel
de Huissen enige kilometers
oostwaarts in feite dus een
kampioenswedstrijd. Degradant
TDV Tilburg diende als schiet
schijf voor de produktieve Gel
derse ploeg en de 6-14 zege was
zelfs niet geflatteerd. Erg illu
stratief voor deze slachtpartij
was de winst die speler/trainer
Alexander Baljakin boekte. Wit:
K. van Bakel (TDV); zwart: A.
Baljakin (Huissen). Partij: 1. 34-
Diagram 2
30 17-22 2. 30-25 11-17 3. 40-34
6-11 4. 45-40 19-23 5. 32-28
23x32 6. 37x28 16-21 7. 41-37
13-19 8. 37-32 11-16 9. 50-45 9-
13 10. 34-29 4-9 11. 40-34 7-11
12. 47-41 1-6 13. 44-40 19-23 14.
28x19 14x23 15. 25x14 10x19 16.
42-37 21-27 17. 32x21 17x26 18.
35-30 16-21 19. 30-24 19x30 20.
34x25 23x34 21. 40x29 21-27 22.
45-40 5-10 23. 39-34 10-14 24.
43-39 2-7 25. 48-43 18-23 26.
29x18 12x23 27. 40-35 7-12 28.
33-29 12-18 29. 38-33 14-20 30.
25x14 9x20 31. 35-30 20-25 32.
30-24 23-28 33. 43-38 11-16 34.
49-44 16-21 35. 44-40 8-12 36.
40-35 6-11 37. 24-19 13x24 38.
29x20 25x14 39. 34-29 11-16 40.
35-30 12-17 41. 30-25 3-9 42.
29-24 9-13 en geheel overspeeld
gaf wit zich gewonnen Tijd:
1.59/1.59 uur. Hoe de ontkno
pingen in de andere klassen tot
stand kwamen laat ik u graag
een volgende keer zien. Ter af
sluiting geef ik u een tweetal
leuke problemen ter oplossing.
De eerste opgave mag u wat mij
betreft proberen op te lossen
Diagram 3
zonder de schijven te verplaat
sen (zie diagram 2).
Cijferstand: wit 23, 25. 28. 31.
33. 34, 35, 39. 47; zwart 5. 8, 10.
12. 13. 14. 15, 20 en 26. Wit
speelt en wint. De tweede opga
ve herbergt een soortgelijke
combinatie in zich (zie diagram
3).
Cijferstand: wit 27, 31, 33, 35. 37
t/m 42, 44, 45; zwart 7, 12, 13,
15, 17, 18, 20, 22, 24, 25, 29 en
30. Wit speelt en wint (in zeven
zetten). Nog een mededeling:
van 20 t/m 24 juni a.s. zal het
vierde Willem Jurg Toernooi
gehouden worden. Het evene
ment wordt opnieuw gespeeld
in de bovenzaal van Grand Caft?
Brinkmann aan de Grote Markt
in Haarlem. Er is plaats voof
vijftig deelnemers die volgens
het Zwitsers Systeem zeven rom
den spelen. Evenals vorig jaar is
er circa tienduizend gulden prij^
zengeld beschikbaar. Voor in
lichtingen kunt u terecht bij
Herman van Westerloo, tel. 020-
6942007 of Ton de Haas, tel.
0226-395474.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Het inmiddels zevende Amber-
toernooi is inmiddels net achter
de rug. Op het moment van
schrijven is de winnaar nog niet
bekend. De titel gaat waar
schijnlijk naar Kramnik of
Ivantsjoek, terwijl ook Sjirov
nog een kleine kans maakt. De
formule in Monaco mag als be
kend worden beschouwd; de
twaalf spelers spelen ieder een
rapid- en een blindpartij tegen
elkaar. Schaakmacccnas Joop
van Oosterom zorgt er verder
voor dat alle bijkomende zaken
zo goed mogelijk geregeld zijn,
dat betekent zoveel dat het de
schakers aan niets ontbreekt.
De Nederlanders van Wely en
Piket draaien mee in de mid
denmoot, terwijl Nederlands
kampioen Predrag Nikolic het
moeilijk heeft en waarschijnlijk
hekkensluiter wordt.
Het niveau van de blindpartijen
is in de afgelopen zeven jaar
duidelijk verbeterd. De meeste
deelnemers hebben inmiddels
al meerdere malen meegedaan
en ook hier geldt dat oefening
kunst baart. Het hoogste niveau
wordt echter vanzelfsprekend
behaald in de rapidpartijen. De
volgende twee fragmenten ko
men dan ook uit het rapidge-
deelte. Loek van Wely kende
een moeilijk begin in de eerste
ronde. De Tilburger moest twee
keer het onderspit delven tegen
Kramnik. In de rapidpartij won
laatstgenoemde fraai. (Zie dia
gram 1).
Wits laatste zet had vervangen
moeten worden door 29.Dc2,
waarna pion b2 gedekt staat.
29...Ld5!
Nu is het plotseling uit. Als wit
de loper slaat volgt 30...Txb2 en
er valt niets meer tegen 31.Dhl
mat te bedenken. Pion b2 valt
ook niet meer te dekken, omdat
30. De2 het laatste vluchtveld
van de witte koning bezet en er
wederom 30...Dhl mat volgt.
Van Wely gaf het hier dus maar
op.
Ook Karpov, die wederom on
opvallend opereert, won een
partij door een mooie loperzet.
Slachtoffer was Ivantsjoek. (Zie
diagram 2).
Karpov toont aan dat de witte
koning in een benarde positie
verkeert.
50...Ld3!
Duidelijk is dat de toren niet
weg mag van e2, omdat dan
51...Tfl mat volgt.
51.Te6 Lxe2 52.Txe2 Txa4
De rest is techniek en dat is Kar
pov wel toevertrouwd.
53.Pc6 Taal 54.Te7 Ta2+
55.Te2 Txe2+ 56.Kxe2 Khl
57.Kd3 Tbl 58.Kc4 Kg3 59.Pb4
Kxg2 60.b6 Tcl+ 61.Kd5 Tc8
62.Ke4 Te8+ 63.Kf5 Kxf3
64.Kxg4 Kg3 65.Pd3 f3 66.Kf5
f2 67.Pxf2 Kxf2 0-1
Van het Fontys schaaktoernooi
Tilburg 1997 is onlangs een
toernooiboek uitgekomen. Het
door New in Chess uitgegeven
boek is geschreven door Dirk
Jan ten Geuzendam en heeft als
ondertitel 'Schaken volgens
Kasparov'. Per ronde wordt de
tegenstander van Kasparov be
licht met tekst en foto. Hoewel
in het begin van het toernooi
niets een eindoverwinning van
Kasparov in de weg leek te
staan, moest de Rus uiteindelijk
toch twee landgenoten naast
zich dulden. Kramnik en Svidler
scoorden ook 8 uit 11. Ten Geu
zendam geeft veel achtergrond
informatie, terwijl de spelers
zelf voor an^^es zorg dragen.
Opmerkelijk is dat Kasparov zelf
geen partijanalyses heeft ver
zorgd, maar hier zijn secondant
Dochojan voor heeft ingescha
keld. Dat Kasparov het meeste
gezag afdwingt is wel duidelijk.
In de volgende partij tussen
Lautier en Leko laat wit de
winst liggen. In de perskamer
laat Kasparov het niet na om dit
duidelijk te maken. De partij
wordt in het toernooiboek uit
voerig geanalyseerd door Leko'
van wiens aantekeningen ik be
knopt gebruik zal maken.
Lautier - Leko
Gruenfeld-Indisch
l.d4 Pf6 2.c4 g6 3.c4 Lg7 4.Pc3
d5 5.Db3 dxc4 6.Dxc4 0-0 7.e4
a6 8.Db3 b5 9.e5 Pfd7 I0.h4 c5
1 l.e6 £xe6?
Dit lijkt te verliezen. In Kozul -
Episjin, Frankfurt 1990, volgde
beter c4 12.exf7+ Txf7 13.Ddl
Pb6.
12.h5 cxd4 13.hxg6! Pc5 (Zie
diagram 3) 14.Dc2?I
Kasparov gaf hier de winst aan
met 14.gxh7+ Kh8 15.Ph4! Tf6
16.Ddl (dreigt 17.Lg5) 16...Dd6
17.Dh5. Nu heeft zwart twee
verliezende voortzettingen:
17...Ld7 18.Lg5 De5+ 19.Le2 Pd3
20.Kfl Pxf2 (20...Txf2+ 21,Kgl)
21.Lxf6 Dxh5 22.Lxg7+ Kxh7
(22.Kxg7 23.Pf5+) 23...Kf2 en het
is uit of 17...Pbd7 18.De8+ Pf8
19.Pg6+! Txg6 20.pf7 De5+
21.Pe2 Pd3+ 22.Kd2 en wit wint.
14...Txf3!? 15.gxh7+?
Na deze zet vindt de zwarte ko
ning veiligheid. Met 15.gxf3 d3
(15...dxc3 16.gxh7+ Kh8 L7.Tgl!
lijkt beslissend) 16.Dd2! hxg(i
17.Dg5 geeft wit een beslissende
aanval.
15...Kh8 16.gxf3 d3! 17.Ddl
Pc6 I8.IJ16?!
Deze zet geeft zwart teveel tijd
Noodzakelijk was 18.Le3 Pd4
19.Lxd3 Pxd3+ 20.Dxd3 Pxl3+
21.Ke2 Dxd3+ 22.Kxd3 Lb7 en
zwart heeft fantastische com
pensatie.
18...Lxh6 19.Txh6 Lb7 20.Lg2
Pe5 21 .Th3 Dd4 22.Tg3 Pc4
23.Kfl TfB 24.Kgl Tf4!
Wit staat nu verloren. Er is geen
enkele manier om uit de blok
kade te komen.
25.Del e5 26.Pdl Kxh7 28.Tbl
Lc8! 28.Pe3?! d2 29.Dc2+ Dd3!
30.Dxd3+ Pxd3 31.Lfl Pel
32.Lxc4 bxc4 33.Tg5 Lf5 34.Tal
Txf3 35.Pdl Lc2 36.Kg2 Lxdl
37.Th5+ Kg6 0-1
Het toernooiboek is mooi ge
bonden uitgegeven en kost"
42,-. Voor wie het Fontys-toei -
nooi nog een keer wil herbele
ven een aanrader.
FILATELIE
België is in de eerste maanden van dit nieu
we jaar nogal uitbundig op de culturele
toer. Nadat er op 16 februari twee literaire
zegels verschenen (Gerard Walschap en
Géo Norge) werden 9 maart twee delen
'Kunst in België' uitgebracht, die in totaal
zeven zegels omvatten. Alle zeven herden
kingszegels en alle zeven met schilderijen.
Deel I telt vier zegels van elk 17 franc waar
mee de 100-ste sterfdag van Felicien Rops
(1833-1898) wordt herdacht (detail van zijn
schilderij De Liefdesmarkt); verder het 200-
jarig bestaan van het Museum voor Schone
Kunsten in Gent (het schilderij Gastvrijheid
voor vreemdelingen van Gustave van de
Woestijne, 1881-1947); de 100-ste geboorte
dag van Felix De Boeck, 1898-1995 (zelfpor
tret De man met de baard) en '50 jaar Co
bra'.
De Cobra-beweging (Copenhagen, Brussel,
Amsterdam) werd op 8 november 1948 op
gericht door een aantal dichters (de Belgen
Christiaan Dotremont en Joseph Noiret) en
schilders (de Deen Asger Jom en de Neder
landers Karei Appel, Constant en Corneille).
De origineelste onder de experimenten van
de Cobra-groep waren de woordschilderin
gen, waarin dichter en schilder een geza
menlijk kunstwerk creëerden waarin ze
schrift en schilderkunst verweefden. Ook
lang nadat in 1951 de Cobra-beweging was
ontbonden bleven schilders en dichters
woordschilderingen maken. Zo maakten
Appel en Dotremont toen ze elkaar in 1977
terugzagen de schildering die op de zegel
staat.
Met deel II van Kunst in België wordt de
reus onder de surrealisten, René Margritte,
die honderd jaar geleden werd geboren
(1898-1967) uitbundig herdacht. Op drie
zegels van 17 franc zijn inmiddels wereld
beroemde werken afgebeeld: La magie noi
m
1 j 1
re (1945), La corde sensible (1960) en Le
chateau des ÏVénées (1959).
Ook FranJcrijk herdenkt Margritte en wel
op 20 april. Op een 3,00 fr.-zegel het schil
derij L'Oiseau de ciel. Frankrijk geeft tevens,
samen met België, een souvenirvelletje uit
met daarin twee 3,00 fr.- en twee 17 fr.-ze-
gels. Op alle vier zegels L'Oiseau de ciel.
Een echte zegeltweeling dus. Prijs: 37,00
Franse franc.
In de afgelopen weken gaf Frankrijk de vol
gende zegels uit:
2 februari, een 3,00 fr.-Valentijn-zegel
(Bonne Fête);
9 februari, 25 jaar ombudsman (3,00 fr.,
silhouetten van mensen);
23 februari, Dag van de postzegel (3,00
0,60 fr., detail van de zegel Blanc 1900); op
dezelfde dag verscheen een boekje met drie
zegels van 3,00 0,60 fr. en vier zegels van
3,00 fr. met vignet;
2 maart, 4,50 fr.-portretzegel van de ge-
vangenisgeestelijke Franz Stock (1904-
1948);
2 maart, de reeds genoemde ronde:
3,00 fr.-wk-voetbalzegel.
Luxemburgs eerste emissiedag van dit jaar
viel op 23 maart met de uitgifte van drie se
ries, negen zegels. De al jaren lopende reeks
Toerisme werd uitgebreid met twee 16 fr.
zegels met daarop de kerk van Rodange en
de voorzijde van het vroegere Urbing-slot in
Hesperingen.
Over een serie getiteld Vissen zwemmen:
een beekforel (16 fr., Salmo trutta f.fario),:
een rivierdonderpad (25 fr., Cottus gobio L,);.
en twee karperachtigen (50 fr., Alburnoidesl
bipunctatus).
Ten slotte vier herdenkingszegels: 50 jaar
vakbond Neutral Gerwerkschaft Lëtzebuerg
(16 fr., o.a. tandwiel en getal 50), 50 jaar
Ginsterfest (Ginster=brem, de bloei luidt
een nieuw jaargetijde in) in Wiltz (16 fr.,-
kasteel van Wiltz en bloeiende brem), 100-
ste sterfdag van lean Antoine Zinnen. 1827-
1898, componist van het Luxemburgse
volkslied (20 fr., portret op zuil) en 150 jaar
afschaffing van de censuur (50 fr., toetsen
van een oude schrijfmachine met daaron
der een deel van een krant)
Stempelnieuws. In verband met de eerste
lijnvlucht van een toestel van Northwest
Airlines van Amsterdam naar Philadelphia
(VS) op 2 mei wordt een stempel 'eerste
vlucht' gebruikt. In het stempel een silhouet
van een DC-10 en van de Independence-
Hall. Poststukken voor deze eerste vlucht;
kunt u tot tot 22 april sturen naar: PTT Post;
de Verzamelservice, Postbus 30051, 9700
RN Groningen. Op de (gefrankeerde) om-;
slag vermelden: 1-ste KLM/NWA-vlucht;
Philadelphia.
