mens in e(
machow
PORT
Emotioneel
'Seedorf heeft nog geen goede wedstrijd voor Oranje gespeeld'
r
Foppe de Haan en Heerenveen zijn
Onlosmakelijk met elkaar verbonden. De Friese
ainer werkt al dertien jaar bij de club en heeft
;n contract voor het leven. „Over vijf jaar zie ik
nezelf hier nog altijd werken, is het niet in de
rol van trainer dan in een andere functie."
Foppe de Haan: „Sponsors horen er bij, maar mogen geen uitzonderingspositie claimen. Ik vind de ArenA verkrampt. Bij Feyenoord zit ook al een hoop blabla."
De feiten spreken voor zich. Toen De
Haan in 1985 kwam was Heerenveen een
anonieme provincieclub onderin de eerste
divisie. De laatste jaren is het een
(sub)topper met een nieuw stadion dat
binnenkort weer uitgebreid wordt en een
schare fans die zich over het hele land uit
strekt. „Ik denk", zegt hij, „dat ik in die
ontwikkeling ook een rol heb gespeeld."
Hij is een buitenbeentje in het trainers
korps. Durft zich kwetsbaar op te stellen
in het machowereldje van de voetballerij.
Zo had de 55-jarige Fries zijn emoties in
het praatprogramma 'Karei' niet in be
dwang toen het ontslag van Hans Wester
hof bij PSV aan de orde kwam. „Ik had
ook een vermoeiende week achter de rug
en dan ben je wat gevoeliger. De relatie
tussen Hans en mij gaat jaren terug. We
hebben veel gelachen samen. Toen wij*
met Heerenveen, dat net kwam kijken in
de eredivisie, van het grote PSV, met Ro-
mario, won, had ik al een vermoeden. In
feite had ik meegewerkt aan zijn val en dat
deed pijn. Dat beeld van hem, sjokkend
door de spelerstunnel, met die lange jas
aan, de schouders een beetje hangend, dat
staat op mijn netvlies gegrift."
Emoties zijn echt bij Foppe de Haan en
komen makkelijk. Als het om Borre Mein-
seth gaat, zijn Noorse speler: „Die jongen
had zo z'n zinnen gezet op een voetbal
loopbaan bij Heerenveen. Hij had speciaal
gekozen voor deze club, vanwege het pu
bliek. Op een gegeven moment raakt hij
geblesseerd en moet hij stoppen. Dat
soort dingen doen mij wat. Ik heb het de
spelersgroep zelf meegedeeld, omdat ik
vond dat ik dat ook verplicht was. Dat zijn
geen makkelijke dingen."
Misschien daarom promoveerde de Ne
derlandse voetbalparochie Foppe de Haan
tot trainer van het jaar. Z'n sympathieke
uitstraling, z'n nuchtere aanpak, z'n filo
sofie over het spelletje ('winnen is eigen
lijk niet belangrijk'), zijn verfrissend. Zoals
Foppe en Heerenveen het doen, zo zou
den alle clubs het wel willen. Het zou te
makkelijk zijn Heerenveen af te doen als
folkore.
Achter de club zit een nuchtere Friese fi
losofie, de filosofie van Foppe en voorzit
ter Riemer. Op het veld voetbalt de ploeg
fris en vrolijk en daardoor loopt zij wel
eens tegen een geweldige zeperd op, soms
zelfs een paar. Het karakter van de trainer
weerspiegelt in het spel van de ploeg. „Ik
kies altijd voor het voetbal", zegt hij gede
cideerd. „Als ik de keus heb tussen twee
spelers, de een 'n vechter en de ander een
technicus, kies ik voor de laatste. Dan
weet je dat het wel eens mis kan gaan. Dat
moet dan maar."
Stem des volks
Voor de buitenwereld zit Foppe de Haan
ook vastgebakken aan Heerenveen. „Als
Mart Smeets het heeft geroepen, is het
ook zo. De stem des volks. Ik heb het wel
naar m'n zin hier, maar m'n vrouw en ik
zouden ook heel goed elders kunnen aar
den. We wonen hier hartstikke graag.
Maar we hebben vroeger in Enschede ge
woond, in Amsterdam gestudeerd, ook
heel gezellig en prima. Ik wil hier wel
doodgaan, dat is duidelijk. Omdat ik vind
dat ik hier hoor. Ik kan best wel weg, maar
hier liggen mijn wortels en deze streek is
een stukje van mezelf geworden."
Het Abe Lenstrastadion zit altijd vol en
Heerenveen oogst waardering en respect
in het land. Maar soms is dat niet vol
doende. „Vorig jaar brak alles aan het ein
de van het seizoen bij de handen af. We
verloren de bekerfinale van Roda, misten
Europees voetbal. Dat is bitter. Maar ik
kan er niet lang over treuren. Als je er alles
aan hebt gedaan, maar de tegenstander is
dan gewoon beter, houdt het op. Dan
moet je verder ook niet zeuren. Er zijn ook
dingen die je niet in onder controle kunt
hebben. Het gevolg van zo'n leuke ploeg
is, dat iedereen aan een eind trekt. In die
bekerfinale stond een elftal in het veld,
waarvan de helft al verkocht was, of bezig
was te vertrekken. Die jongens wilden
voor mij wel hun best doen, maar dat is
vaak niet genoeg voor een topprestatie.
Dan moet het uit je tenen komen en dat
konden ze niet meer opbrengen."
Het is het noodlot van de trainer, die
een leuke ploeg weet te formeren. Ergens
anders wordt met de geldbuidel geram
meld en weg zijn al die aardige voetbal
lers. Vervolgens bouwt de trainer vol goe
de moed weer aan een nieuwe ploeg die
weer meedoet om de prijzen en het proces
herhaalt zich. Toch kan hij er geen genoeg
van krijgen. „Het leuke aan deze club is
dat het nog altijd groeit en bloeit. Dat gaat
nog wel vijf zes jaar zo door. Het voetbal
leeft hier enorm en niet alleen binnen een
straal van dertig kilometer rond Heeren
veen. Daarom hoef ik hier echt niet zo no
dig weg. M'n vrouw is wel eens jaloers op
de bedragen die rondgaan in het trainers-
wereldje. Dan vraagt ze: Foppe, hoe kan
dat nou, dat al die mensen zoveel verdie
nen en jij niet?' Dan zeg ik: 'maar ik heb
hier vastigheid'. Bij een topclub verdien je
dan wel 25 keer zoveel, maar is het net zo
leuk? En kan ik daar ook de dingen naar
mijn hand zetten? Mijn grootste ambitie is
scoren met Heerenveen. Dingen doen die
wij tot dusverre nog niet hebben bereikt,
de beker winnen, Europees voetbal halen.
Dat we aan de wereld laten zien dat je met
deze manier van werken van een dorps-
ploeg een hele aardige club kunt maken."
Idealisme
Zo zit De Haan in elkaar. Voetballers beter
maken is zijn beroep, niet de gaten van
een begroting dichten. Geld, media en dat
moderne gedoe rond het voetbal leiden
tenslotte alleen maar af van de essentie.
„Sport moet altijd een vorm van idealisme
zijn, iets dat schreeuwt om mooi, om
avontuur, dat vraagt om risico. Als nie
mand meer iets durft, wordt het behoor
lijk saai. Dan zijn andere belangen te groot
geworden. Neem de Champions League;
een gedrocht van het ergste soort. Als je
een keer wint ben je een miljoen gulden
rijker. Dat is toch de bloody limit. Hoe kun
je zoiets te bedenken."
Het is de macht van het kapitaal dat de
voetbalwereld steeds meer in z'n verstik
kende greep krijgt. „We moeten oppassen
dat we niet van ons publiek vervreemden.
Voetbal moet dicht bij de mensen blijven.
Het is en blijft een volkssport. De sponsors
horen er bij, maar mogen geen uitzonde
ringspositie claimen. Ik vind zo'n stadion
als de Arena verkrampt. Bij Feyenoord zit
nu ook al een hoop blabla. Het is zo opge
blazen allemaal. Geen wonder natuurlijk,
want alles wordt gigantisch uitvergroot."
Paardenstaarten
Het kost hem steeds meer moeite om de
voetballers op de aarde te houden. „Dat
zijn jongens in een leeftijd tussen de acht
tien en de dertig jaar, grote kleine kinde
ren, die gigantisch veel centen verdienen.
Ik probeer het een beetje af te remmen.
Door zelf normaal te blijven doen voor de
groep. Door jongens te wijzen op hun ver
antwoordelijkheid. Ze moeten de club op
een correcte manier uitdragen. Daar zijn
we heel alert op. Ze lopen in kostuum en
normale haardracht. Paardenstaarten zijn
hier taboe. We hebben het hier ook wel
eens gehad over mediatraining en zo.
Daar ben ik dus tegen. Spelers mogen in
de pers best een keer een foutje maken,
want dat is ook wel aardig. Het hoeft alle
maal niet zo geolied te worden. Dan ver
dwijnt de spontaniteit en krijg je allemaal
dezelfde soort verhalen. Spontaniteit
hoort ook bij het spel. De inval van aan
valler, daar komt het publiek voor. Bij vol
leybal en basketbal is het allemaal goed
geregeld, krijgen de aanvallers het voor
deel. Bij het voetbal niet. Dus ben je af
hankelijk van wat de trainer wil, wat de
cultuur van de club bepaalt."
Na een nederlaag valt Foppe de Haan
niet meer van zijn stoel. Integendeel, het
lijkt hem niet te deren. „Ik kan me voor
stellen dat men dat denkt. Maar ze heb
ben niet gelijk. Ik ben absoluut niet fleg
matiek. Integendeel, ik ben heel precies,
heel gedreven, zal altijd proberen om din
gen te verbeteren. Ik denk zelfs dat ik met
een hele hoop dingen op het Nederlandse
trainersgilde vooruit loop. Ik kan wel aar
dig relativeren. Dat moet je ook wel kun
nen, anders hou je het in dit vak niet vol.
Dan word je een jojo, die van de ene club
naar de andere vliegt en nergens zijn po
ten goed onder de kont krijgt. Dat gebeurt
al veel te veel in de voetbalwereld. Dat
gaat ten koste van continuïteit en kwali
teit. Het voetbal is veel te opportunistisch
geworden. Er wordt te veel gekeken naar
momenten. Een trainer komt omdat hij
ergens anders goed heeft gepresteerd.
Maar er wordt nooit gekeken of hij wel in
de cultuur van de nieuwe club past, bij
hun idee over voetballen, bij wat het pu
bliek wil. Vaak gaat het in het begin wel
aardig, maar dat ebt weg. Dan moeten er
allerlei ingewikkelde constructies bedacht
worden om het op te lossen. Het pro
bleem ligt naar mijn idee voor een groot
gedeelte aan de bestuurders."
Doodmoe
De Haan maakt werkweken van tachtig
uur en vormt daarmee geen uitzondering
in het trainerswereldje, waar korter wer
ken niet van toepassing is. Integendeel,
het pakket wordt steeds omvangrijker met
alle commerciële activiteiten. „Ik heb het
niet echt drukker gekregen. Ik merk wel
een verschuiving van het veld naar de ver
gaderzaal. Dat vind ik minder prettig,
want van vergaderen word ik doodmoe.
Een hele dag op het veld, zoals vroeger,
daar krijg je energie van. Met vergaderen
verlies je energie. Al is er wel steeds min
der tijd voor dingen naast het voetbal. Ik
mocht graag zeilen, maar sinds mijn
dochter uit huis is, komt het er niet meer
van. Bootje verkocht, jammer".
„Ik mag ook verrekte graag lezen. Ik
spaar boeken op voor tijdens de vakantie.
AJs er ijs is ga ik schaatsen, zo lang moge
lijk. Ik kan me heel goed ontspannen. Als
ik thuis kom en de deur achter me dicht
trek, glijdt alles van me af. Heeft denk ik
ook met leeftijd te maken. Ik Iaat me niet
meer gek maken."
■ITERDAG 28 MAART 1998
Foppe de Haan gelooft in continuïteit
Sjotters
Nederland telt
miljoenen
'bondscoaches',
kenners die precies
kunnen vertellen
hoe het Nederlands
elftal moet
voetballen en welke
spelers moeten
meedoen. Deze
krant geeft tot het
begin van het WK
voetbal, op 10 juni
van dit jaar,
wekelijks het woord
aan een van die
bondscoaches, die
zijn ideale elf
samenstelt voor het
komend WK. Guus
Hiddink, opgelet!
Vandaag het woord
aan Leen de Goey,
de trainer van de w
Oegstgeest en oud-
betaaldvoetballer
bij onder meer
Sparta en Sheffield
United.
Op het doel staat natuurlijk
Edwin van der Sar. Ik denk niet
flat ik Ed de Goey als tweede keeper
zou meenemen. De Goey moet in
Engeland heel anders keepen, er
komt daar veel duw- en trekwerk aan
te pas in het strafschopgebied. En zo
wordt er tijdens het WK niet ge
speeld. Bovendien denk ik dat De
Goey teleurgesteld is. Ik zou Hesp als
tweede doelman meenemen. Die
heeft dan net een kick gehad omdat
hij kampioen is geworden met Bar
celona. De Goey gaat wel als derde
keeper mee. Hoewel, het komt zelden
voor dat zo iemand ook in actie
komt. We kunnen dus net zo goed
Wijnand Sloos meenemen."
„Achterin begin ik aan de linker
kant. Daar staat Bogarde. Ik heb een
paar trainingen van het Nederlands
elftal gezien en het valt me op flat hij
een 'einzelganger' is. Maar als coach
kan je wel tegen 'm zeggen: 'Die man
is voor jou'. Het is een beest natuur
lijk. Beter dan Numan. Sorry, dat is
een typische PSV'er, geen killer."
„In het centrum van de verdedi
ging spelen natuurlijk Stam en Frank
de Boer. Daar is geen discussie over
mogelijk. Op rechts zou ik Reiziger
neerzetten. Hij is iemand die foutloos
kan spe
len. Winter op die
plaats vind ik helemaal
niets. Het is het een lachertje dat die
man straks 100 interlands achter z'n
naam heeft staan. Als ik de trainingen
zie, dan valt me op dat-ie het tempo
gewoon niet kan bijbenen."
„Op rechts is Ronald de Boer een
van de vier middenvelders. Hij heeft
niemand voor zich, Reiziger heeft de
mogelijkheid om buitenom te gaan.
Ik vinfl De Boer gevaarlijker als-ie
van rechts komt dan als-ie achter de
spitsen speelt. Voor Seedorf heb ik
geen plaats, die heeft nog geen goede
wedstrijd voor het Nederlands elftal
gespeeld. Bij Madrid zie ik 'm hele af
standen afleggen met de bal, dat
soort voetbal spelen wij hier niet."
„De meest verdedigende midden
velder is Edgar Davids. Dat is mis
schien een moeilijke jongen, maar
het is helemaal niet erg om in je elftal
één of twee van die gasten te hebben.
Als je tegen Davids zegt: 'Dit is de be
langrijkste plek in het elftal', dan
denk ik dat-ie het perfect doet. Ik
vind dat hij perfect speelt bij Juven-
tus. Hij komt over als één van de
agressiefste spelers, en dat in een
land als Italië!"
.Achter de spitsen zet ik Phillip Co-
cu. Hij gaat naar Barcelona en zal
zich op het WK willen bewijzen. Hij
kan bovendien van positie wisselen
met Bergkamp, die zich vaak laat te
rugzakken."
„Links op het middenveld stel ik
Giovanni van Bronckhorst op. Er
moet ook een Feyenoorder in. Die
hebben vaak een betere mentaliteit,
dan bijvoorbeeld Ajacieden of PS-
V'ers die gewend zijn zo veel wed
strijden gemakkelijk te winnen."
„Voorin heb ik geen plaats voor
Kluivert. Hij moet er in als we met
drie spitsen spelen. Als we maar twee
aanvallers hebben, dan staan daar
Bergkamp en Overmars. Het is een
groot voordeel dat het twee clubge
noten zijn."
„Guus Hiddink vind ik een bere
kende bondscoach, ik denk dat het
een slimme jongen is. Hij heeft het
krediet van de spelers. Dat zegt niet
alles want ik vind dat Nederland wei
nig jongens heeft die hun bek durven
opentrekken. Als ik 'm nog een advies
mag geven. Train eens op vrije trap
pen en corners. Als ik een training
zie, dan is het voornamelijk afronden
op het doel. Dat doen ze bij hun club
alzo vaak doen."
„Het aantal assistent-bonds-
coaches vind ik wat overdreven. Ik
zie Johan Neeskens niet veel meer
doen dan pionnen neerzetten. Ik heb
niet de inflruk dat er nu veel dingen
veranderen. Ja, Jos Geysel is er bijge
haald, de inspanningsfysioloog. Maar
dat heeft Hans Jorritsma gedaan, de
ex-bondscoach hockey. Moet je na
gaan, er zitten zó veel voetbaljongens
bij en de hockeyer komt met iets
nieuws."
In de Antwerpse Vierde Provin
ciaal D spelen clubs die Larum,
Ramsel, Oosterlo, Zoerle, Elsum
of Heibloem heten.
U heeft nooit van deze voetbal
clubs gehoord. Toch spelen ze.
met hun aan Bordewijk ontleen
de namen, betaald voetbal. Dat
is te zeggen, als de heren voet
ballers van Zoerle of Heibloem
er werkelijk wat van konden,
droegen ze natuurlijk wel het
shirt van Anderlecht of Brugge.
Harelbeke desnoods. Toch zetten
ze in Vierde Provinciaal D hun
beste beentje voor en beuren
daar nog flink wat frankskes
voor.
Waarom kom ik hier mee?
Dat zit zo. Zegt de voetbalclub
Groote Lindt u iets? W Groote
Lindt uit Zwijndrecht is hekken
sluiter in de Hoofdklasse A van
het zaterdagvoetbal.
Groote Lindt is niet zó maar een
hekkensluiter.
DeZwijndrechters stonden na
achttien wedstrijden nog op nul.
Twaalf voor. 60 tegen. Groote
Lindt haalde er de televisie mee.
Mooie reportage over de negen
tiendewedstrijd, tegen Achilles
Veen.
Je zit te kijken naar iets waar je
het bestaan niet van vermoedde,
maar voor je er erg in hebt heb je
partij gekozen en juich je harts
tochtelijk bij elke terugspeelbal
van Groote Lindt die niet in het
eigen doel verdwijnt. De repor
tage was al even aan de gang,
nog géén goals. Tweede helft.
Weer een bal op de lat van het
Groote Lindt-doel. Ondraaglijke
spanning, zou het 0-0 blijven?
Nee, natuurlijk niet. Het wordt
toch 1 -0. Een kleine nederlaag,
niet gek, dacht ik nog, tot ik be
sefte dat het de Grootelindters
waren die juichten. Yes, balde ik
mijn vuist. Groote Lindt had ge
wonnen (ik houd van een goede
afloop, wie niet?) en ik voelde
me er heel even volmaakt geluk
kigonder.
In een Vlaamse krant las ik een
reportage over Johan Meunier.
De triestigste trainer van België'.
Meunier is trainer van SK Brug-
geneinde uit Heist-Op-Den-Berg.
SK Bruggeneinde is de voetveeg
van Vierde Provinciaal D, met
elf gemaakte doelpunten en 25
tegengoals. Uit het interview:
„Op de duur maakten ze er een
spelletje van, als ze tegen ons
moesten spelen. Ge hebt toch
een vers boekske bij, vragen ze
aan de scheidsrechter. En tegen
mij: we zullen u vandaag eens
écht de broek afdoen.
Bijgehouden heeft hij het niet,
maar hij gelooft dat het de
match tegen Wiekevorst was.
„Toen hebben alle elf spelers van
de tegenpartij gescoord. De kee
per inbegrepen. Onze terreinaf
gevaardigde heeft het er van aan
z'n hart gekregen. Ik moest mij
ook verbijten, maar als ge aan
iets begint, vind ik, dan gaat ge
door.
De lijst met pandoeringen is in
drukwekkend. Berg En Dal-
Bruggeneinde 13-0. Bruggenein
de- Blauberg 0-20. Hulshout-
Bruggeneinde 21-0. Bruggenein -
de-Larum 0-18.
Een paar weken geleden had SK
Bruggeneinde nog maar één
goede speler over.
„Tja, geen enkelesjotter wordt
graag met 20-0 naar huis ge
speeld. Eigenlijk hebben ze ge
lijk, denk ik vaak, als ik daar in
de bijtende kou het beste van
mijzelf sta te geven.
De miserie van Sportklub Brug
geneinde wordt vooreen deel
ook geweten aan de overgave
waarmee de youngsters van het
team zich stortten op de weke
lijkse meidenjacht, die zich in
Heist-Op-Den-Berg voorname
lijk in de zaterdagnacht afspeelt.
„Het gebeurde dat ze 's zondags
recht van de La Rocca naar de
match kwamen, totaal van de
kaart. Ik had er niks aan te zeg
gen, want andere spelers hüd ik
niet..."
Maar er gloort weer hoop.
Van Elsum werd maar met 5-1
verloren en de match tegen
nummer voorlaatst Heibloem
komt er aan.
„Frans, onze secretaris, heeft op
eigen krediet 14 spelers naar hier
getransfereerd. Allemaal van
Witgoor Dessel. Uit de vetera-
nenploeg, vooral, maar Wilgoor,
da's niet niks hè? Dat zijn man
nen die van toeten weten. Echte
sjotters. We hebben nog geen
keer kunnen trainen, want ze
moeten van ver komen. Maar
opgepast. Die van Heibloem
gaan zondag niet weten waar ze
staan.
FOTO DICK HOGEWONING
