Zalm vangt bot met eis
grens aan EU-betaling
Kabinet laat concurrentie
op spoor nog even rusten
Binnenland
Recordtransport
Joke overleefde de Japanse cel dankzij de ambassade
Loodgieter,
heb je
even tijd?
ir randstad
DAG 27 MAART 1998
•cht» Geconcentreerd luister een orgelrestaurateur naar het
lid dat uit een honderd jaar oud cilinderorchestrion komt,
tpjt zo nodig de toonhoogte bij te stellen. Door het ontbreken
ieer het zogeheten prestant, de verzameling tinnen pijpen
,oet(hts' heeft het uit 1880 daterende Heizmann-orchestrion tien
075 jen jaren zwijgend in het museum Van Speelklok Tot Pie-
(t ïent gestaan. Met de pijpen van een oud kerkorgel hoopt
en n het apparaat, een heel vroege voorouder van de juke-box,
?r aan het spelen te krijgen. foto anp ton borsboom
a ko
'kHivee wethouders Leefbaar Hilversum
ersum Leefbaar Hilversum krijgt twee wethouders in het
uwe college van de omroepstad. Formateur Nagel heeft giste-
een akkoord bereikt in de collegeonderhandelingen met
IA en WD. PvdA en WD krijgen elk één wethouder. Het aan-
)osten is vanwege de financiële problemen van Hilversum
ïggebracht van vijf naar vier. Leefbaar Hilversum boekte bij
jemeenteraadsverkiezingen van 4 maart een spectaculaire
rwinning. De partij onder aanvoering van Nagel steeg van
t naar veertien zetels. Vier jaar geleden debuteerde Leefbaar
'ersum verrassenderwijs al als grootste bij de raadsverkiezin-
maar wist toen uiteindelijk niet door te dringen tot het col-
>6 Capelle wil nieuwe loting
LLE aan den ussELD66 in Capelle aan den IJssel wil dat er een
iwe loting plaatsvindt over de restzetel die de SGP is toege
en. Die loting deed veel stof opwaaien omdat de loten op
ichillende manieren waren gevouwen. D66 erkent de uitslag
en wil dat er opnieuw geloot zal worden. In Capelle deed
bij de gemeenteraadsverkiezingen de unieke situatie voor
SGP en D66 precies evenveel stemmen kregen. Daarop werd
loten tot een loting, uitgevoerd door een notaris. Die vouwde
wee biljetten op twee verschillende manieren op.
ïtroposofische kliniek in Woerden
rdenBij het Hofpoort Ziekenhuis in Woerden komt nog dit
een antroposofische kliniek, bestaande uit een polikliniek,
ipnamebedden en therapeutische voorzieningen. De kliniek
mt een voortzetting van de voormalige Zeijlmans-Van Em-
hhovenkliniek die tot 1993 bestond bij het Berg en Bosch
;enhuis in Bilthoven. Toen dat ziekenhuis in dat jaar failliet
was de kliniek genoodzaakt de deuren te sluiten. In eerste
tantie biedt de nieuwe voorziening de specialismen kinderge-
skunde en interne geneeskunde. Op de langere termijn
rdt gestreefd naar uitbreiding van het aanbod van specialis-
Ook is op termijn een uitbreiding van het aantal bedden
rzien. De vraag naar de antroposofische geneeskunde groeit
Jederland gestaag. Inmiddels zijn er circa 80 antroposofisch
kende huisartsen actief. Daarnaast bestaan er verpleeghui-
verzorgingshuizen en een psychiatrische kliniek op antro-
ofische grondslag.
ïmer wil opheldering varkenspest
WD en D66 willen 'nader overleg' met minister Van
tsen van landbouw over het rapport dat de aanpak van de
censpest beschrijft. Aanleiding zijn uitspraken van dierenart-
dat het rapport tendentieus is en feitelijk onjuist. Ook willen
en D66 opheldering over de bewering van de Dierenbe-
erming dat Nederland varkens wel degelijk had mogen vacci-
en. Volgens D66'er Ter Veer ,,is het rapport wel erg uit de los-
lols opgeschreven". WD-Kamerlid Blauw zei na afloop van
hoorzitting gisteren dat hij van Van Aartsen wil weten hoe
nu precies stond met de mogelijkheid om varkens te vacci-
en om verdere verspreiding van de varkensziekte tegen te
■gin. Ook Ter Veer is daarnaar benieuwd.
iad Alkmaar corrigeert college
MAAR* Een verontwaardigde Alkmaarse gemeenteraad heeft
eren burgemeester en wethouders gecorrigeerd, nadat het
lege door de commissie gelijke behandeling was beschuldigd
igeloofsdiscriminatie. Het gemeentebestuur had de raad in
verleden geadviseerd een leegstaande school in de stad niet
erkopen aan de stichting Marokkaanse Islamieten, ondanks
obi ikoopovereenkomst. Die overeenkomst was tot stand geko-
n onder druk van de president van de Alkmaarse rechtbank,
stichting voelde zich tijdens de onderhandelingen - die al
••Ods 1994 lopen - meerdere malen gediscrimineerd en diende
1 klacht in bij de commissie gelijke behandeling. Die oordeel-
1 '1( dat Alkmaar een ontoelaatbaar geloofsonderscheid heeft ge-
aal akt. Geschrokken van de uitspraak ging de Alkmaarse ge-
enteraad gisteren alsnog unaniem akkoord met de verkoop
i de school. Burgemeester Bandell benadrukte dat het Alk-
'd0 arse college zich de uitspraak van de commissie aantrekt.
be_ liets past niet in deze stad en niet in deze tijd".
Santer wil geen ruzie tussen Noord en Zuid over verdeelsleutel
Burgemeesters Borsele en
Goes willen even wisselen
Het Nederlandse kabinet heeft bot gevangen met zijn eis
de betalingen aan 'Brussel' aan een maximum te binden.
Voorzitter Santer van de Europese Commissie het da
gelijks bestuur van de Europese Unie heeft deze week
duidelijk gemaakt dat de invoering van een zogeheten
netto begrenzer onbespreekbaar is. Behalve Nederland
hadden ook Duitsland, Zweden en Oostenrijk om zo'n
slot op de EU-afdrachten gevraagd.
brussel paul koopman
correspondent
Het per lidstaat beperken van
de afdrachten aan de EU, is al
leen mogelijk als de Europese
Commissie zelf met een voor
stel komt om het zogenoemde
eigen-middelenbesluit te wijzi
gen. Daarin is vastgelegd hoe de
Waterschap
stuurloos door
boze man Goes
Het waterschap Zeeuwse Eilan
den stelt de officiële installatie
van het nieuwe algemeen be
stuur uit. Het schap moet wel,
omdat een inwoner van Goes
de beëdiging van vijf van de 35
bestuurders tegenhoudt. Op
zijn beurt verzet een man uit
Krabbendijke zich tegen die
eenmansblokkade. Beide Zeeu
wen hebben zich tot de Raad
van State gewend.
Het waterschap heeft nu be
sloten dat het oude algemeen
bestuur in functie blijft, tot de
Raad van State een uitspraak
heeft gedaan in beide beroeps
zaken. De inwoner van Goes
eist herverkiezingen in het dis
trict Zuid-Beveland, omdat hij
in twee categorieën zijn stem
niet heeft kunnen uitbrengen.
Zijn stemkaart voor de catego
rie ongebouwd (grondeigena
ren) stond nog op zijn oude
adres en bleek op het stembu
reau bij zijn nieuwe adres niet
geldig. Verder kreeg hij ten on
rechte geen oproep om te
stemmen in de categorie ge
bouwd (huiseigenaren), omdat
Goes achterloopt bij het taxe
ren van het onroerend goed.
Het waterschap besloot daar
op gisteren aanvankelijk de
voor vanavond belegde beëdi
ging te beperken tot dertig in
plaats van alle vijfendertig
nieuwe bestuursleden. Vijf
kozenen uit Zuid-Beveland
zouden dan piet mee kunnen
doen aan de verkiezingen voor
het dagelijks bestuur en ook
weinig kans maken op een ze
tel daarin.
Dat laatste vindt een inwoner
van Krabbendijke ondemocra
tisch en een vorm van kiezers
bedrog. Op zijn beurt heeft hij
daartegen beroep aangetekend
bij de Raad van State. Het wa
terschap heeft de installatie
van het nieuwe algemeen be
stuur daarom uitgesteld. Wel
kiezen de nieuwe bestuurders
vrijdagavond een dagelijks be
stuur. Dat kan overigens ook
pas aantreden wanneer de
Raad van State over de twee
beroepen heeft beslist.
Een uitspraak van de Raad
van State kan wel een jaar op
zich laten wachten. Het water
schap heeft de raad na het eer
ste beroep al gevraagd haast te
maken met de afhandeling.
Europese Unie geld int bij de
vijftien lidstaten. Santer wil ech
ter niet aan deze regels tornen,
omdat elke wijziging volgens
hem meteen leidt tot een ruzie
tussen de zuidelijke en noorde
lijke EU-landen. ,,De netto be
grenzer komt er niet, dat staat
als een paal boven water", liet
een Nederlandse diplomaat
zich gisteren ontvallen. Op zijn
vroegst wil de Commissie de
discussie openen na de toetre
ding van nieuwe lidstaten, rond
het jaar 2003/2004.
Begin maart overhandigde
minister Zalm een schriftelijk
verzoek aan de Europese Com
missie om de korting op de EU-
bijdrage die de Britse premier
Thatcher in 1984 wist te bedin
gen, ook op Nederland van toe
passing te verklaren. Net als
destijds Thatcher, die in 1984 de
legendarische woorden sprak
want my money back ('Ik wil
mijn geld terug'), vindt Zalm
dat Nederland in verhouding
tot het nationaal inkomen te
veel aan Brussel afdraagt. Met
de aangekondigde hervormin
gen van het landbouw- en re
gionaal steunbeleid dreigt de si
tuatie nog verder te verslechte
ren.
Nu de invoering van de netto
begrenzer niet mogelijk is, ver
wachten Nederland en Duits
land dat de Europese Commis
sie hen op een andere wijze te
gemoet komt: bijvoorbeeld via
meer subsidie uit de structuur
fondsen, of een verdere versoe
peling van het landbouwbeleid.
Zalm en zijn Duitse collega
Waigel hebben afgelopen week
einde in het Britse York duide
lijk gemaakt het spel desnoods
hard te willen spelen. Als de si
tuatie niet aanzienlijk verbetert,
dreigen Bonn en Den Haag met
een veto tegen de meerjarenbe
groting van de EU voor de pe
riode 2000-2006.
De burgemeesters van Goes en
Borsele willen in november een
maanti lang van stoel verwisse
len. Ze zullen eikaars functies
voor de volle honderd procent
overnemen met alle rechten en
plichten. Commissaris van de
koningin Van Gelder heeft er
geen problemen mee. Alleen
het ministerie van binnenland
se Zaken moet nog toestem
ming verlenen.
Vorige week hebben de twee
burgemeesters en de commis
saris van de koningin de tijdelij
ke ruil met elkaar doorgeno
men. Het doel is dat de twee
buurgemeenten een beter be
grip voor elkaar krijgen. Op dit
moment vindt al een 'uitruil'
plaats van ambtenaren. Dat be
valt zo goed dat nu ook de eer
ste burgers eens bij elkaar in de
keuken willen kijken
Om de uitwisseling tussen de
burgemeesters mogelijk te ma
ken is nog wel een truc nodig.
De burgemeesters willen eikaars
waarnemer worden, zodat ze
juridisch echt burgemeester van
eikaars gemeente en voorzitter
van de twee gemeenteraden
zijn. Om dat te realiseren moet
Binnenlandse Zaken toestaan
dat ze ieder een maand met
betaald verlof gaan en het mi
nisterie moet ze ook formeel
als waarnemer van elkaar be
noemen.
Wat de Goese burgemeester
Van der Zaag betreft is het
meer dan eens even bij elkaar
in de keuken kijken. „Stel dat
er op een zeker moment be
slissingen genomen moeten
worden over de kerncentrale te
Borssele of over een bepaalde
situatie op de Westerschelde,
dan moet het niet zo zijn dat
mijn collega zegt: schuif eens
even op. Dan blijf ik op die
stoel zitten, al zal het wat mij
betreft in die specifieke situatie
wel zo zijn dat hij op de stoel
naast me zit. De winst is dat
we nu als buurgemeenten in
de praktijk te veel met de rug
naar elkaar toe staan. We wil
len meer begrip voor elkaar.
Eens zien hoe allerlei zaken or
ganisatorisch bij de ander wer
ken."
Dordrecht» Met een lengte van 72 meter is deze trans
portbuis het langste gevaarte dat tot nu toe ooit in Neder
land over de weg is gegaan. Afgelopen nacht werd het ge
vaarte vanuit Apeldoorn vervoerd naar Shell in Moerdijk.
Het transport in het holst van de nacht verliep tot aan
Dordrecht redelijk probleemloos. Bij de afslag op de A16
(Rotterdam-Breda) ontstond er echter. Uiteindelijk werd
het gevaarte met 2,5 uur later dan berekend, om 4 uur, af
geleverd in Moerdijk. Voor vandaag staat nog een tweede
supertransport op het programma.
foto wfa etienne bussink
ge Echte besluiten pas in volgend kabinet
den haag anp
Het kabinet tilt een concreet besluit over concur
rentie op het spoor over de verkiezingen heen. De
kwestie is maatschappelijk en politiek zo omstre
den dat het de uitwerking liever overlaat aan een
nieuw kabinet.
Het kabinet spreekt vandaag over de marktwer
king bij de spoorwegen. Maar meer dan een keu
ze op hoofdlijnen met opties voor verschillende
uitwerkingen zal het kabinet niet maken. Deze
méthode heeft de regering ook gevolgd bij het
politiek beladen Belastingplan. Minister Jorritsma
van verkeer en waterstaat hoopt tijdens de kabi
netsformatie goede afspraken te kunnen maken
waaraan de regeringspartijen zich moeten hou
den. Marktwerking in het openbaar vervoer is een
stokpaardje van de WD-minister. Maar de erva
ringen met aanbesteding in het busvervoer en
met de verzelfstandiging van de NS hebben de
Tweede Kamer huiverig gemaakt om op de inge
slagen weg verder te gaan.
Jorritsma stelt het kabinet voor vanaf het jaar
2000 regionaal spoorvervoer vorm te geven. Be
drijven met meer dan 50 procent marktaandeel -
de NS dus - mogen niet mee doen aan de veiling
van de lijnen. Het hoofdrailnet wordt onderhands
gegund aan de NS. Maar de uitwerking ervan, bij
voorbeeld welke stations precies tot het hoofd
railnet behoren, komt in handen van het volgen
de kabinet.
De spoorwegvakbond FSV ziet in het besluit tot
uitstel de vrees bevestigd dat partijen tijdens de
kabinetsformatie spijkers met koppen zullen
slaan. „Dan wordt het voor andere politieke par
tijen al moeilijk om invloed uit te oefenen, laat
staan voor vakbonden", aldus voorzitter Harde-
veld.
De NS konden gisteren nog niet reageren op de
jongste ontwikkelingen.
A/EGENWACHT-
OTAAL SERVICE
24 UUR PER DAG
J OVERAL IN NEDERLAND
Deze service houdt u
jmaximaal mobiel
met:
!i hulp binnen
én buiten uw
p woonplaats
ji inclusief
i vervangend vervoer
Jl transportservice
j vervangende
chauffeur
jiel nü 0800 -0503
beusichem jos verlech
Na terugkomst van de Japanse gevan
geniskapper pakte Joke de Graaf (43) uit
Beusichem de schaar om haar verknip
te kapsel een beetje te fatsoeneren. Een
bewaakster betrapte de knippende
vrouw waama drie weken lang onder
zoek werd gedaan naar de 'overtreding'
van de Nederlandse. Een Japanse zou
voor het vergrijp enkele weken de iso
leercel zijn ingegaan. De Graaf kwam
met de schrik vrij omdat ze volhield dat
ze geen Japans verstond en niet kon
weten dat het voor gevangenen verbo
den is een schaar in het haar te zetten.
Zomaar een gebeurtenis uit de 32
maanden gevangenschap in een Japan
se cel. Joke de Graaf is alweer enkele
maanden thuis, sterk vermagerd en een
nare ervaring rijker. Ze wil haar verhaal
kwijt om de Nederlandse ambassade in
Japan te bedanken voor de steun. Zon
der die hulp was de detentie zeker tien
maal zwaarder geweest.
De Graaf reageert op de vorige week
uitgezonden Zembla-documentaire
'Vergeten gevangenen', waarin een
soms onthutsend beeld werd geschetst
van Nederlanders die in buitenlandse
gevangenissen aan hun lot worden
overgelaten. Haar ervaring met de am
bassade is positief.
Joke de Graaf, getrouwd en moeder
van twee kinderen, ging met een vrien
din voor een korte vakantie naar Japan
maar werd op luchthaven Narieta, 150
kilometer van Tokio, aangehouden met
drie kilo marihuana in haar koffer. Het
kwam haar op een veroordeling van
ruim drie jaar te staan. Door goed ge
drag kwam ze eerder vrij. Nog steeds
zegt ze er destijds te zijn ingeluisd door
een Engelse kennis.
„Ik ben naïef geweest en daar heb ik
zwaar voor betaald, maar ook mijn ge
zin. Je denkt toch niet dat als ik had ge
weten dat er drugs in mijn koffer zaten,
ik die koffer van de transportband had
gepakt terwijl er allemaal drugshonden
snuffelend rondliepen. Ik heb een man
en twee bijna volwassen kinderen, een
goede baan, denk je nu echt dat ik dat
allemaal op het spel zou hebben gezet.
Ze hebben op die manier gewoon een
stuk van mijn leven afgepakt, ik was er
niet toen mijn kinderen me nodig had
den, dat kan ik nooit meer goed maken.
Achteraf kan ik zeggen dat door de hele
affaire de band in ons gezin alleen maar
is verstevigd."
Na twintig dagen cel in Japan kreeg
De Graaf voor het eerst bezoek van de
Nederlandse ambassade. Ambassades
moeten eens in de drie maanden Ne
derlandse gevangenen bezoeken, maar
bij De Graaf kwam maandelijks iemand
langs met boeken, kranten en tijdschrif
ten. Voor bezoeken aan haar trok de
ambassade vaak wel twee uur uit.
„Als ik vertel wat de ambassade, en
met name Tjibbe de Boer, voor me
heeft gedaan dan lijken dat soms kleine
dingen maar voor een mens in gevan
genschap zijn die heel belangrijk." De
Graaf had vroeger een straatfobie, maar
met de juiste medicijnen gaat het goed.
„Mijn man stuurde medicijnen, maar
die mag je in Japan niet gebruiken; je
moet geneesmiddelen uit dat land slik
ken. De ambassade heeft vervolgens de
Nederlandse pillen in Japan laten on
derzoeken en heeft net zo lang gezocht
tot vergelijkbare medicijnen zijn gevon
den. Zonder die medicijnen ben ik ner
gens."
Japanse gevangenen slapen op een
dun matje op de grond en tafel en stoel
ontbreken in een cel. Dank zij de am
bassade kreeg de Nederlandse een ma
tras, een tafel en een stoel. Een kaartje
sturen omdat haar dochter ging verlo
ven was onmogelijk, totdat de De Boer
ingreep. Dank zij de Nederlanders in Ja
pan kreeg De Graaf een fotoboek te
zien, dat haar dochter had opgestuurd
met foto's van de verbouwing van haar
nieuwe huis. Zonder de ambassade was
dat boek nooit binnen de gevangenis
muren gekomen.
Alleen al de maandelijkse gesprekken
over van alles en nog wat met De Boer
waren al een belevenis op zich. „Je mag
namelijk niet praten met je medegevan
genen. In de eetzaal mocht je elkaar
zelfs niet aankijken. Wie klaar was met
eten, moest het hoofd buigen en de
ogen sluiten. Slechts vijf minuten per
dag mocht je met de anderen praten,
buiten op een veld. Overdag werk je in
een fabriek en daar moest je toestem
ming hebben om iets aan een ander te
vragen, maar alleen als het over het
werk ging.
Joke de Graaf heeft haar straf over
leefd, met steun van de ambassade, be
nadrukt ze. „Tot op dp laatste dag heb
ben ze me bijgestaan. Vlak voor me vrij
lating werd Ik naar Tokio overgebracht,
daar zaten mensen al drie maanden te
wachten voor ze naar huis mochten,
maar omdat de ambassade veel voor
me regelde, werd ik binnen een week
op het vliegtuig gezet. Ik was bang dat
ik geboeid het vliegtuig binnen zou
worden gebracht, maar dank zij De
Boer is die vernedering me bespaard
gebleven."
Of je nu Cad-tekenaar bent of
timmerman. Werkvoorbereider,
lasser of elektromonteur. De Open
Dag Techniek van Randstad mag je
niet missen. Want een bedrijf dat
per dag zo'n 10.000 man in de
techniek aan het werk heeft, kan
ook jou aan de baan helpen waarin
je je helemaal kunt uitleven.
Welkom op onze nationale
Open Dag Techniek. Zaterdag
28 maart op ruim 100 vestigingen
van 10.00 tot 16.00 uur.
Bel voor de dichtstbijzijnde
vestiging 0800-1533.
'Studiebeurs
moet honderd
gulden hoger'
den haag anp
Het kabinet wil de toegankelijk
heid van het onderwijs vergro
ten door aanpassingen in het
stelsel van studiefinanciering. In
een reactie op het advies van de
commissie-Hermans heeft de
overheid daarvoor vier verschil
lende scenario's opgetekend.
Ideeën zijn onder meer een ver
hoging van het studentenbud
get met honderd gulden en
goedkoper lenen.
De commissie-Hermans
kwam in november vorig jaar
met adviezen over de verande
ring van het huidige stelsel. Mi
nister Ritzen van Onderwijs uit
te direct felle kritiek op het rap
port. Maar het kabinet neemt
nu toch een deel van de advie
zen over.
Zo spreekt de overheid zich
positief uit over de voorstellen
van Hermans om ouders te la
ten bijdragen aan de studie van
hun kinderen. Verdei wil z6
meer flexibiliteit in het stelsel.
Dat zou bijvoorbeeld kunnen
door studenten een jaar langer
de tijd te geven hun diploma te
halen en de maximumleeftijds
grens van 27 jaar voor studiefi
nanciering af te schaffen. Het
kabinet wijst het plan van Her
mans af op enkele andere pun
ten. Zo mag de studiefinancie
ring bij mbo'ers niet plaatsma
ken door een systeem van kin
derbijslag. Ook wil het kabinet
handhaving van het lesgeld in
het voortgezet onderwijs en het
mbo.
Het kabinet vindt verder dat
een nieuwe overheid na de ver
kiezingen moet denken over
een betere werking van de aan
vullende beurs. De beurs voor
studenten met arme ouders zou
omhoog moeten. Ook bepleit
het kabinet een grotere zeker
heid voor studenten. Zo zouden
ze een herkansing moeten kun
nen krijgen als ze de prestatie
norm niet hebben gehaald. Ver
der ziet het kabinet een schei
ding van de kosten voor het le
vensonderhoud en de sudie,
zoals studenten al langer willen,
als een mogelijkheid.