Kabinet geeft wijziging
banenstelsel nog niet op
Binnenland
van tiBSnnSlli
Porsius is nog lang niet klaar met HMG
F
luaiH
Rijkswaterstaat test
'milieu-verlichting'
IISSFLEX SLAAPCOMFORT
LGENS VAN TIL
Geuzenpenningen uitgereikt
VVD wil soepeler euthanasiewet
Spreekuur voor werkenden afgelast
Geen cassatie openbaar
ministerie in Juliëtzaak
^RDAC
iAC 14 MAART 1998
«r
valide redt blinde van verdrinking
ja. Een invalide Gouwenaar heeft gisteren een blinde
kgenoot van de verdrinkingsdood gered. De blinde man
nabij een brug per ongeluk het water in. De andere man die
\zijn invalidenwagentje langsreed, zag dat gebeuren en
kpt onmiddellijk te hulp. De invalide man ging op zijn buik
en leidde de blinde door voortdurend te roepen naar zich
"4idat hij hem uiteindelijk uit het water kon trekken. Een flin-
tenigte sloeg het dappere optreden gade, maar niemand
ben hand uit, aldus de poltie. De blinde kwam er zonder
ondingen van af. Hij is per ambulance naar huis gebracht,
jn verzoek zocht zijn redder hem daar gisterenmiddag al
neker eieren met Belgisch smaakje
m/W i
Jcer Bakker Bernard Siesling uit Franeker heeft de middag-
fcnduren ingeruimd voor een echte paasklus: het maken
peren en hazen. Vorige week begon hij daarmee, al komt de
p pas de laatste week voor Pasen goed op gang. Het werk-
rt nauw, vertelt Siesling. Zit je er één graadje naast met
ieratuur, dan gaat het fout. De hazen en eieren worden
ctvan Belgische chocolade. Dat blijft volgens Siesling de
Komende week gaat hij aan de slag met het vormen
n paashaas van zo'n 80 centimeter hoog. Die komt in de
je te staan. De Franeker die het juiste gewicht raadt, krijgt
fes op paasavond thuisbezorgd. foto cpd siep van lingen
liters ziek door koolmonoxide
Zestien peuters en twee leidsters van peuterspeelzaal De
;orf in het Zuid-Hollandse Arkel zijn gisteren wegens kool-
w ging behandeld in het Beatrixziekenhuis in Go-
em. Volgens een gemeentewoordvoerder kwam er koolmo-
evrij tijdens heiwerkzaamheden in de aangrenzende bi-
eek. Door trillingen was de afvoerpijp van de verwar
ketel verschoven, waardoor de verbrandingsgassen bij De
orf naar binnen kwamen. Waarschijnlijk was dat donder-
gebeurd aangezien ook toen al leidsters en enkel peuters
isselijkheid klaagden. Na te zijn onderzocht in het zieken-
inden de kinderen gistermiddag naar huis. De leidsters
en iets langer blijven omdat zij langer aan de koolmonoxi-
blootgesteld.
lieuw tbc op Hogeschool Utrecht
Bij drie leerlingen van de Hogeschool Utrecht is deze
uberculose geconstateerd. Enkele weken geleden waren in
al 43 gevallen ontdekt, op de afdelingen verpleegkunde en
inde. De bron van de besmetting is nog steeds niet be-
'e GGD in Utrecht heeft besloten de groep studenten,
werkers en bezoekers die wordt onderzocht op de ziekte,
uit te breiden. Dat betekent dat naast de 740 mensen die
htlonderzocht. nog eens 550 personen een-oproep krijgen,
terps de GGD heeft niemand verschijnselen van tuberculose,
loeten de mensen bij wie de ziekte is geconstateerd wel
(behandeld. Degenen die zijn besmet kunnen, afgezien
Vcfe veroorzaker van de tbc-explosie, geen anderen aansteken
ziekte.
bestrijder Styblo overleden
Tuberculosebestrijder dr. Karei Styblo is gisteren in
aag overleden. Hij werd 76 jaar. De Koninklijke Neder-
iaB Centrale Vereniging tot bestrijding der Tuberculose (KN-
ia^ left dat bekendgemaakt. Styblo was een internationaal
1 Vt instaand onderzoeker en bestrijder van tuberculose. Sinds
iropageren de Wereldgezondheidsorganisatie WHO en de
j dbank een door hem ontwikkeldé behandelingsmethode,
ethode heeft in ontwikkelingslanden voor een doorbraak
bestrijding gezorgd. Het is mogelijk gebleken in Afrika acht
Azië negen van elke tien opgespoorde tuberculosepatiën-
genezen.
n van den Brink wil in Kamer
ijyo Voorzitter Wien van den Brink van de Nederlandse
I nd Varkenshouder en voormalig voorzitter van de vak
varkenshouders van LTO-Nederland, staat op de kandida-
t van de Nederlandse Middenstandspartij voor de Twee
Jiierverkiezingen. Volgens lijsttrekker M. Dessing is Van
rink 'een potentiële opvolger van minister Van Aartsen van
1 ot duw'. Op de lijst van de partij prijken ook soapactrice Br-
tof linke en horeca-ondernemer Marden van der Valk.
Ie"
[Mil
en bedbodems van Swissflex bieden
wo venaard slaapgenot. leder combinatie kan
ich 19 op uw persoonlijke wensen worden
heifemd. Onze medewerkers
om u daarbij deskundig
iseren.
Kok: Besluit aanpassing Schiphol wellicht pas na verkiezingen
hilversum gpd
Het kabinet heeft een besluit over een verandering van
het banenstelsel op Schiphol uitgesteld. Eerst moet er
meer bekend zijn over de gevolgen voor het milieu en de
omwonenden. Premier Kok sloot gisteren niet uit dat een
definitief besluit pas na de verkiezingen wordt genomen.
den haag gpd maand een besluit zou nemen.
De onderzoeken van het Natio
naal Lucht- en Ruimtevaartla
boratorium (NLR) hebben het
kabinet echter voor problemen
gesteld. Het NLR stelt dat een
andere opzet 'de groeimogelijk
heden niet of nauwelijks verbe
Een wijziging van het banen
stelsel op Schiphol zou de
luchthaven op middellange ter
mijn de ruimte moeten geven.
Aanvankelijk was het de bedoe
ling dat het kabinet al deze
tert', als wordt gekeken naar de
fysieke capaciteit en naar de ge
luidshinder. Uit andere onder
zoeken blijkt dat ook het veilig
heidsrisico toeneemt.
Ondanks deze vernietigende
conclusies wil het kabinet nog
niet meteen afscheid nemen
van de aanpassingen van het
banenstelsel. ,,Het beeld is nog
onvoldoende duidelijk, we heb
ben meer tijd nodig", aldus de
premier. Hij wees nogmaals op
de grote belangen die met groei
van de luchtvaart op Schiphol
gemoeid zijn. „Er moet natuur
lijk brood op de plank komen."
Groei op Schiphol zelf door
een wijziging van het banen
stelsel is één van de mogelijkhe
den die het kabinet ziet voor
groei van de luchtvaart. Een
aanvullende luchthaven op de
Maasvlakte of in Flevoland of
een 'filiaal' in de Noordzee gel
den als andere mogelijkheden.
Onderzoeken naar die laatste
drie opties komen in het najaar
beschikbaar.
Rijkswaterstaat test de komende
maanden langs de snelwegen
Al, A12, A27 en A28 een nieuw
verlichtingssysteem. Het gaat
om energiebesparende lampen,
gecombineerd met een experi
mentele 'oriëntatieverlichting'.
Ruim dertig procent van de
2200 kilometer autosnelweg in
Nederland is verlicht (in de
Randstad zeventig procent). Het
Rijk wil verlichting de komende
jaren uitbreiden tot vijftig a zes
tig procent van de wegen ten
einde het aantal nachtelijke ver
keersongevallen terug te drin
gen.
Rijkswaterstaat probeert sa
men met milieuorganisaties de
il biedt niet alleen een enorme keus in gedurfd en sfeervol slaap-
design, ook aan nachtrust en comfort wordt bijzonder veel zorg
id. In onze slaapstudio's staan daarom testbedden waarop de
slaapsystemen ter wereld kunnen worden uitgeprobeerd.
vlaarden* In de Grote Kerk in
Vlaardingen zijn gistermiddag
de Geuzenpenningen uitge
reikt. Tijdens de ceremonie
voorafgaand aan de uitreiking
hing buiten op de Markt een
spandoek waarmee tegen de
dictatuur van de Indonesische
president Soeharto werd ge
protesteerd. Dat had alles te
maken met de uitreiking van
één van de vijf penningen, aan
de Indonesische vakbondslei
der Muchtar Pakpahan. Die
mocht zelf Indonesië niet uit en
daarom nam zijn vrouw na
mens hem de penning in ont-
vangst.Ook de penning voor
de Australische jurist en Abori
ginal-activist Noel Parson werd
niet aan hem zelf uitgereikt.
Vanwege een voor Aboriginals
belangrijke wetswijziging die
in het Australische parlement
werd behandeld kon hij niet
komen. De drie overige laurea
ten namen hun penning wel
persoonlijk in ontvangst: vrou-
wenactiviste Vera Chirwa uit
Malawi (foto), voormalig dissi
dent Sergei Kovalyov uit Rus
land en de Indiaanse mensen
rechtenactiviste RosalinaTuyuc
Velasquez uit Guatemala. Theo
van Boven, de Nederlandse
mensenrechtenspecialist bij de
VN, reikte de penningen uit.
foto wfa victor van
breukelen
Strafbaarheid bij juiste procedure schrappen
den haag anp
De WD wil in de kabinetsfor
matie de wetgeving voor eutha
nasie aanpassen. Euthanasie
zou niet meer strafbaar'moeten
zijn als een arts heeft voldaan
aan de voorgeschreven zorgvul-
digheidsvereisten en als hij
heeft gehandeld op verzoek van
de patiënt of diens familie.
WD-Kamerlid M. Kamp zei dat
gisteren voor het Radio 1-Jour-
naai.
Euthanasie is op dit moment
nog in alle gevallen strafbaar.
Wel kan het openbaar ministe
rie besluiten van vervolging af
te zien als een arts een beroep
doet op zijn geweten en aan de
zorgvuldigheidsvereisten heeft
voldaan.
In het verleden stuitten po
gingen om euthanasie uit het
Wetboek van Strafrecht te halen
steeds op een veto van het CDA,
dat toen nog deel uit maakte
van het kabinet. Kamp is opti
mistisch over de mogelijkheid
om de wetgeving nu te versoe
pelen. Ze wijst erop dat haar
opstelling aansluit bij wat D66
in zijn verkiezingsprogramma
heeft staan. En met de PvdA
verwacht zij in de formatie
eveneens zaken te kunnen
doen. Het huidige kabinet heeft
eind vorig jaar een nieuwe mel
dingsregeling naar de Kamer
gestuurd voor euthanasie. Die
moet daar nog worden behan
deld. De regeling houdt in dat
regionale commissies, bestaan
de uit een medicus, een ethicus
en een jurist, moeten beoorde
len of een arts zorgvuldig heeft
gehandeld bij het plegen van
euthanasie. Op grond van dat
oordeel bepaalt het OM of er al
dan niet vervolging plaatsvindt.
Maar euthanasie blijft in begin
sel strafbaar in deze regeling.
De WD wil daarvan af.
den bosch «anp
heid' gesproken toen hij als ge
tuige door het hof werd ge
hoord, zo oordeelde het college.
Het uitzonderlijke oordeel
over de magistraat heeft geleid
tot een onderzoek van de rijks
recherche, op verzoek van de
Bredase hoofdofficier van justi
tie J. Wabeke. Hij noemde de
woorden van het hof over zijn
ondergeschikte Van Spieren
burg 'verontrustend en ernstig'.
De rechtszaak liep voor het
OM desastreus af. Een belang
rijke verdachte ging vrijuit, na
dat tegen hem vier jaar cel was
geëist. In hoger beroep waren
straffen tot vijftien jaar geëist,
maar de hoogste straf die het
hof oplegde was vierenhalf jaar.
Het ÓM lijkt zich daar nu toch
bij neer te leggen.
Het openbaar ministerie (OM)
gaat niet in cassatie in de zoge
heten Juliët-zaak, een omvang
rijke strafzaak tegen tien man
nen die werden verdacht van
onder meer harddrugshandel,
afpersing, ontvoering en zware
mishandeling. Gisteren verliep
de termijn waarbinnen cassatie
kon worden aangetekend.
Het Bossche hof strafte het
OM twee weken geleden hard
af. Volgens het rechtscollege
was de 'deal' die de Bredase of
ficier van justitie C. van Spie
renburg sloot met een 'kroonge
tuige' dermate onzorgvuldig dat
niet meer van een eerlijk proces
gesproken kon worden. Van
Spierenburg zelf heeft 'onwaar-
leeuwarden anp
Het Medisch Centrum
Leeuwarden ziet af van een spe
ciaal spreekuur voor mensen
met een baan om hen sneller
aan een behandeling te helpen.
Het extra geld dat beschikbaar
komt om de wachtlijsten in de
gezondheidszorg te bestrijden,
maken het spreekuur overbo
dig, aldus het ziekenhuis.
Het MCL kreeg veel kritiek op
haar initiatief voor een spreek
uur. Het zou tot een tweedeling
in de zorg leiden. De voorzitter
van de raad van bestuur van het
MCL, W. Blaauw, zegt niet te
zijn bezweken voor de druk van
buitenaf. „Door ons initiatief is
veel opschudding ontstaan, het
is een hot item geworden. Mede
daardoor wordt er nu echt iets
gedaan aan de lange wachdijs-
ten in de gezondheidszorg",
meent Blaauw.
Arrestaties voor geweld op station
breda anpmishandelden. Ze lokten een
confrontatie uit door te schel-
De politie van Breda heeft den of te spugen en sloegen en
twaalf jongeren aangehouden schopten hun slachtoffers. Een
die de afgelopen maanden in en rnan die de jongeren tot de orde
rondom het Bredase station bij- nep liep een gebroken neus op.
na dagelijks leeftijdsgenoten
nadelige gevolgen van deze uit
breiding voor de natuur waar
mogelijk te beperken. Zo mag
het leven van nachtdieren langs
bepaalde delen van de snelwe
gen - zoals de Veluwe - zo min
mogelijk door de nachtelijke
verlichting worden verstoord.
Daarom wordt er geëxperimen
teerd met nieuwe lampen die
minder energie gebruiken dan
de gewone lampen en boven
dien alleen de snelweg beschij
nen. Tien meter uit de berm is
het schijnsel van deze lampen
al zeer gering. Rijkswaterstaat
bekijkt ook de mogelijkheden
en voordelen van variabele ver
lichting, die vanaf een centraal
punt kan worden in- en uitge
schakeld en gedimd.
Kok wil geld
Brussel voor
werkgelegenheid
den haag anp
Premier Kok wil geld uit de Eu
ropese structuurfondsen om
meer Nederlanders aan een
baan te helpen. Hij doelt dan
vooral op herintredende vrou
wen, gedeeltelijk arbeidsonge
schikten, schoolverlaters en
laagopgeleiden.
Kok stelde voorzitter Santer
van de Europese Commissie,
het dagelijks bestuur van de EU,
al begin deze maand schriftelijk
op de hoogte van de Neder
landse wensen. Minister
Melkert (sociale zaken) besprak
gisteren in Londen het punt
met eurocommissaris Flynn. die
binnen de commissie belast is
met werkgelegenheid.
Het voorstel is een aanvulling
op eerdere initiatieven om extra
Brussels ge d los te krijgen voor
Nederland. Het kabinet wil op
die manier meer evenwicht
brengen in de geldstroom tus
sen Brussel en Den Haag. Ne
derland vindt dat het te veel
geld aan Europa kwijt is in ver
houding tot wat het ervoor te
rugkrijgt.
Een 'substantiële financiële bij
drage' aan de werkgelegenheid
kan volgens Kok goed komen
uit de fondsen, die bedoeld zijn
voor regio's en arbeidssectoren
die met stiucturele problemen
kampen. De Europese Commis
sie stelt woensdag de nieuwe
criteria vast voor deze fondsen.
Voice-mail wordt
uitschakelbaar
den haag anp
Onder druk van de consument
maakt PTT Telecom het bin
nenkort voor eigenaars van mo
biele kaarttelefoons mogelijk
hun automatische antwoordap
paraat (voice-mail) uit te zetten.
Het telefoonbedrijf kreeg daar
klachten over omdat de klanten
bij het naluisteren van hun
boodschappen op kosten wer
den gejaagd. Het gaat om de in
middels alweer oudere model
len kaarttelefoons. Volgens een
woordvoerder is de voice-mail
bij de jongste generatie al uit te
zetten. PTT Telecom wil dat per
15 april ook voor de oudere mo
dellen mogelijk maken. Het na
luisteren van het verder gratis
antwoordapparaat kost nu 1,35
per minuut. Straks krijgt het af
luisteren twee tarieven: 1,85
gulden in de piekuren (overdag)
en drie kwartjes in de daluren.
PTT Telecom heeft bijna
100.000 klanten met een kaart -
telefoon.
Bij de commerciële omroep telt alleen de winst
amsterdam monique brandt
DESIGNCENJRUM
Zal het ons nog lukken om de avond
door te komen zonder de inmiddels
vertrouwde tv-programma's als Sex
voor de Buch, de Postcode Loterij Re
cord Show, Goede Tijden Slechte Tij
den, de Sterrenplayback Show of Ero
tisch Dagboek? Wellicht zullen de Ne
derlandse kijkers sneller dan hun lief
is, de proef op de som moeten nemen.
Medewerkers van RTL 4, RTL 5 en Ve
ronica - verenigd in de Holland Media
Groep - dreigen immers dat het
scherm op zwart gaat als de aangekon
digde bezuinigingen bij deze commer
ciële zenders doorgaan.
De kersverse HMG-topman Pieter Por
sius, de aanstichter van alle onrust,
staat echter niet bekend om zijn toe
geeflijkheid. In zijn vorige functie als
president-directeur van het Neder
lands Omroepproduktie Bedrijf (NOB)
bracht de keiharde manager het aantal
banen terug van 3.300 naar zo'n 1.850.
Dat leverde een winstgroei op van ze
ventien miljoen in 1993 - het jaar dat
hij er in die functie aantrad - tot 41,3
miljoen in 1996. En bij de Holland Me
dia Groep, dat deze week bekend
maakte slechts tien miljoen winst ge
boekt te hebben, zal hij zonder twijfel
minstens net zo rigoureus te werk
gaan.
Twee maanden geleden, op een bij
eenkomst met reclamemensen, meld
de hij dat hij in het jaar 2000 op 75
miljoen winst wil uitkomen. „Dat is
geen voorspelling, dat gaat gebeuren",
aldus Porsius. Dat er tijdens dat proces
programma's geofferd moeten worden
is onvermijdelijk. Het aantal dure
showprogramma's is al veel langer tot
een redelijk aanvaardbaar minimum
teruggebracht. De ook al niet goedko
pe nieuwsredactie met een peperduur
correspondenten-netwerk zal op den
duur beslist niet buiten schot kunnen
blijven: nieuws is immers geen priori
teit op een familiezender. Ook bij jon
gerenzender Veronica moest de
nieuwsredactie er al aan geloven; bij
RTL was allereerst de beurt aan de
sportredactie om uitgedund te wor
den.
De journalisten klampen zich vast aan
een eerdere uitspraak van Porsius dat
hij niet aan het nieuws wil tornen. In
hun hart weten ze wel dat dat ijdele
hoop is. Zij beseffen als geen ander dat
hun grote baas eenvoudigweg niet an
ders kan dan bezuinigen. Ze werken
immers bij een commercieel station.
En de drie belangrijkste wetten in het
land der commerciële omroep zijn nu
eenmaal: poen, poen en nog eens
poen. Zolang de reclamemunten in ge
staag tempo binnenrollen, zijn de aan
deelhouders tevreden en krijgen de
omroepbonzen de vrijheid om de sta
tions te runnen zoals hen dat goed
dunkt.
Een paar jaar lang leek het ook alsof de
bomen in het commerciële landschap
tot in de hemel groeiden. Sinds de
komst van RTL Veronique, later RTL 4,
in 1989, hebben de commerciële tv-
jongens en -meisjes van het Luxem
burgse station goede zaken gedaan. De
adverteerders, de geldschieters die in
feite de dienst uitmaken op de com
merciële tv-markt, waren dolblij met
de mogelijkheid om meer reclame te
maken op een station dat volledig
openstond voor hun wensen. Reclame
kon er, veel beter dan bij de publieke
omroep, afgestemd worden op de
doelgroep die ze wilden bereiken, en
ook voor vrijwel volledig door fabri
kanten gesponsorde programma's als
Huis Tuin en de Vijf uur Show was j
alle ruimte.
Ook de kijkers waren verrukt door de
RTL 4-formule; grote, gezellige show-
programma's voor het hele gezin, veel
Bekende Nederlanders, Nederlands
drama en soaps en veel 'laagdrempeli
ge kwisjes'. Het zat wel goed met die
knusse RTL4-familie die vervolgens
werd uitgebreid met het kwakkelkindje
RTL 5 en het jonge en wilde Veronica.
Maar de omstandigheden in media
land zijn niet meer zo gunstig als toen.
RTL 4 worstelt met zijn imago; de pro
gramma's worden vooral bekeken
door ouderen; een doelgroep die voor
adverteerders niet aantrekkelijk is. De
bezem is er al doorheen gegaan, maar
dat heeft nog niet veel geholpen. De
geldschieters zweren bij de jonge doel
groep van Veronica, die veel geld be
steedt aan de producten waarvoor zij
reclame maken. De kijkcijfers van RTL
5, gelanceerd als nieuwszender, blijven
ver achter bij de verwachtingen. Bo
vendien hebben de HMG-zenders
concurrentie gekregen. Het succesvol
le SBS 6, dat adverteerders met stunt
prijzen weglokt, snoept een aanzienlijk
deel van de inkomsten weg.
En er zijn nog meer problemen, ver
oorzaakt door foute beslissingen in het
verleden. Er is een megacontract met
Endemol die HMG tien jaar lang ver
plicht elk jaar voo: maar liefst 140 mil
joen gulden programma's van deze
amusementsfabriek af te nemen. HMG
zit met een optie op de aandelen van
het 'herhaalstation' TV 10, dat slecht
draait. Ook zullen de zenders van het
van oorsprong Luxemburgse zenders
vermoedelijk binnenkort onder het
Nederlandse - strengere - reclameregi
me gaan vallen. Dat betekent: nog
minder inkomsten.
Al met al begint de misère pas bij de
HMG-zenders. Pieter Porsius klaarde
zijn karwei bij het NOB in nog geen
vier jaar. Voordat hij in 1993 bij het be
drijf aantrad bedroeg de winst 'slechts'
vijf miljoen gulden. In 1995 was het al
41 miljoen gulden. Bij de HMG wil
Porsius veel sneller zulke succesvolle
resultaten halen. Dat kan alleen lukken
met veel pijn voor de werknemers.
Porsius is nog lang niet klaar met de
HMG.