km
ozers tegen burgers
casterman
BOB Bil!
bb/IRA van Kempen' vecht tegen sloop illegale woningen in Vlaanderen
DF1
moet maar durven: een
98.1
HUI ;omplete villa optrekken
1zonder dat je over ook
t heel;
ler m maar één bouw- of
iSoonvergunningbeschikt.
ipkam;
3.oox3i/72 Vlaanderen zijn naar
in dep
m~z°"Uttine35.000 burgers dit
If RA
I ,-fptuuraangegaan, maar
HT nu dreigt een strengere
'"'Verheid hun woningbezit
3x3.92; met de grond gelijk te
i ™btoi. In 'proefgemeente'
38 iselaar (ruim 300 illegale
*\ningen) leidde de komst
den
5ora|ee" bulldozer alvast tot
keuJ doodsbedreigingen,
f33™ benefietavonden en
Züjjotage-acnes van de 'IRA
43; van Kempen'.
een idee wie die
graafmachine in
brand heeft ge
stoken. Misschien heeft de aan
nemer het zelf wel gedaan." In
het huis van Willy Geudens, mid
den in de bossen van Vorselaar,
brandt een behaaglijk kolenvuur-
tje. In de woning wemelt het van
de beeldjes en schilderijen van
buldogs: het hondenras dat Willy
jarenlang fokte en waarvan nog
zo'n vijftien exemplaren buiten
patrouilleren, grommend en
snurkend. „Hier hebben ze de
ruimte en de rust, kom daar in
Antwerpen eens om", zegt Willy.
En inderdaad: vijftienhonderd
vierkante meter bosgrond die hij
voor amper 30.000 gulden kocht,
is in de havenstad niet te vinden.
Maar het terrein dat Willy
Geudens in 1991 openkapte was
natuurgebied, geen bouwgrond.
Een probleem? Welnee, dacht
hij. „Ik zit hier illegaal, dat weet
ik ook wel. Maar er wonen er
honderden zo in deze streek. Het
wordt gewoon aangemoedigd. Je
koopt een stuk grond, je schrijft
je in, en ze geven je alle facilitei
ten. Een huisnummer, telefoon,
gas en licht. De postbode komt
langs, je vuilnis wordt opgehaald.
Waarom zou je dan dure echte
bouwgrond kopen? Sommigen
wonen hier al dertig jaar illegaal
en die hebben nooit problemen
gehad. Dus dacht ik: wie doet me
wat?"
'Iravan kempen'
Eind vorig jaar veranderde Vor
selaar echter ineens van een sla
perig dorpje in een slagveld. Een
graafmachine, door de Vlaamse
overheid besteld om een illegale
villa af te breken, werd in brand
gestoken. Aannemer Frans van
Gorp uit het naburige Lille kreeg
een telefoontje: „Als ge nog naar
hier durft te komen, zijt ge eraan!
Woedende burgers liepen 's
nachts met fakkels door de bos
sen. Burgemeester Eddy Steijnen
ontving een dreigbrief, onderte
kend door: 'De IRA van Kempen'.
Uiteindelijk verscheen een
bulldozer van het Vlaams Gewest
ten tonele, die de betreffende
woning in enkele minuten plat-
walste. Cameraploegen van de
nationale televisie erbij. De re
portage werd gebracht als het
verslag van een Israëlische straf
expedities in Palestijns bezet ge
bied. Een door de staat gevorder
de afbraak van een illegale wo
ning was een nieuw fenomeen
voor België. De bevolking was
diep geschokt.
Dat de minister bereid was een
bulldozer te laten uitrukken had
niemand gedacht, zegt burge
meester Eddy Steijnen. „Vlamin
gen beschouwen het bouwen op
eigen grond als een soort van
God gekregen burgerrecht. En in
de praktijk kon men ook zijn
gang gaan. De gemeente, het ge
recht en de overheid traden vrij
wel nooit op. In extreme gevallen
viel er met geld of goede connec
ties altijd wel iets te regelen. Zo is
Vlaanderen de lelijkste streek van
Europa geworden. Maar nu
heerst er een ander politiek en
maatschappelijk klimaat. Het
Vlaams Gewest probeert met
grove maatregelen het tij.te ke-
„Het is ook een trendbreuk",
erkent minister Eddy Baldewijns
(ruimtelijke ordening). Maar vol
gens Baldewijns kon de overheid
niet veel langer met zich laten
sollen. „Zo goed als iedereen er
van overtuigd is dat het willekeu
rig volbouwen van Vlaanderen
een halt moet worden toegeroe
pen. De ruimtelijke wanorde
moet worden opgeruimd en
daarvoor is een kordaat optreden
noodzakelijk, ondanks alle emo
ties die ermee gepaard gaan",
zegt hij. Als de overheid blijft toe
laten dat ook gerechtelijke von
nissen tot afbraak simpelweg
niet worden uitgevoerd, stelt zij
volgens Baldewijns haar eigen
geloofwaardigheid in de waag
schaal. En de getroffen familie in
Vorselaar had, dat moet gezegd,
zo'n beetje alle gemeentelijke en
gerechtelijke dwangbevelen ge
negeerd.
Lappendeken
Burgemeester Steijnen vouwt
een kaart open van zijn gemeen
te, waarop de illegale bouwloka-
ties in de kleuren neon-oranje en
neon-groen zijn aangegeven: het
is een lappendeken van vlekken
die zich over vrijwel het hele
grondgebied van Vorselaar uit
spreidt. Naar schatting 250 tot
300 illegale woningen staan in de
gemeente, variërend van houten
chaletjes tot natuurstenen villa's
met meerdere verdiepingen.
Maar de gemeente heeft de in
ventarisatie niet kunnen afma
ken: Steijnen moest zijn ambte
naren uit het 'veldonderzoek' te
rugroepen omdat de risico's te
groot werden geacht. Zijn eigen
woning wordt sedert de affaire
met de dreigbrief van de 'IRA
Kempen' door de rijkswacht be
waakt. „Ik ben als eerste burger
natuurlijk de kwaaie pier", ver
zucht hij.
De burgemeester heeft naar ei
gen zeggen een goede remedie
voor de bouwzucht in Vlaande
ren: een streng optreden voor
Ci-rij' r K
Een bulldozer van het Vlaams Geweest walste binnen enkele minuten een illegale villa in Vorselaar plat.
FOTO GPD HILDE VAN GERT
nieuwe gevallen en een 'uitdo-
vingsbeleid' voor de erfenis van
het verleden. Hij verwacht dat dit
bij de kamerverkiezingen in 1999
een van de grote thema's wordt.
Steijnen: „Ik wil een menselijke
aanpak, waarbij de families niet
op straat worden gezet, maar de
situatie mag voortduren tot de
hoofdbewoners overlijden of ver
huizen. Dan moet het pand wat
mij betreft tegen de vlakte. Zo
ben je binnen dertig jaar van de
illegale woningen af. Maar dat
gaat Baldewijns niet snel genoeg.
Sinds de bulldozer hier is ver
schenen, heeft iedereen flink de
schrik in de benen.
Dat geldt zeker ook voor de fa
milie Verhulst, de eerstvolgende
'zwarte' inwoners van Vorselaar
op de saneringslijst. Als zij deze
week een laatste kort geding ver
liezen, is de sloop van hun bezit
onvermijdelijk geworden. Op het
voorerf, geflankeerd door een
nerveus blaffende herdershond,
hebben moeder en dochter Ver
hulst zichtbaar moeite htm emo
ties te verbijten. „We zouden al
les moeten neerhalen, zelfs de
kasseien moeten uit de grond.
Maar we wonen hier al 21 jaar,
waar moeten we naartoe?",
vraagt moeder Verhulst. Haar vil
la in boerenstijl, een enorme ga
rage voor grondverzetmachines
en paardenstallen zijn zonder
vergunning gebouwd: alleen de
stallen mogen van de rechter
blijven staan. Haar dochter
merkt zuur op: „Moeten we daar
soms gaan wonen?"
Hand en tand
De burgemeester vreest voor
meer onlusten in zijn gemeente.
„Ik ben ervan overtuigd dat een
aantal mensen hun bezit met
hand en tand zal verdedigen.
Sommigen zullen zeer ver gaan,
want onderschat het niet: met
een afbraakbevel raak je de Vla
ming in zijn ziel."
Begin februari werd er in Vor
selaar nog een 'benefietavond'
gegeven voor de eerste getroffen
familie, ter tegemoetkoming in
de sloopkosten die de overheid
in rekening bracht (circa 28.000
gulden). „Het zat stampvol, er
waren bijna vijfhonderd sympa
thisanten", zegt Steijnen, die
zich ook eventjes in de feestzaal
heeft gewaagd. Dat was nog een
hele opluchting: „Ze hebben me
geen kwaad gedaan", zegt hij.
Vanwege de weerstanden die
de bulldozer-affaire in heel
Vlaanderen heeft opgeroepen,
moet Steijnen nog zien dat het
ferme beleid van Baldewijns
wordt doorgezet. De burgemees
ter: „Mijn grote angst is dat het
hierbij blijft. Een paar woningen
tegen de vlakte om het prestige
van de staat te redden. En dan
weer over tot de orde van de dag.
Dat zou pas echt onrechtvaardig
zijn, zeker voor de mensen die al
met de harde hand van de over
heid te maken hebben gehad."
Illegale woningbezitter Willy
Geudens zegt er het type niet
naar te zijn om zijn houten cha
let gewapend te verdedigen. „Als
ik mijn huis en garage moet af
breken, dan doe ik dat zelf wel.
Anders moet ik ook nog de sloop
betalen." Hij loopt naar het
raam, dat uitziet op het dennen
bos. Wat hij dan zegt, klinkt al
een beetje weemoedig: „Vroeger
was het nog mooier. Toen zag je
daar ook herten en zwijnen. Die
kwamen 's ochtends soms vlakbij
het huis. Maar die hebben ze al
lemaal kapot geschoten. Dat had
van mij nou niet gehoeven."
Hij komt weer
boven!
Mijn hemel! Hij zal
op de rotsen te
pletter storten!
Naar de br
16 ma's whisky, schavuitf En wat dan nog?... Alcohol is lekker
schtisAlcoholEn alcohol Het steekt je een hart onder de nen
ine"f verlaagt het dier tot het
S m» van d, mens!... A
kamHljAÊW-—s. i&V
Hkon:-^ v'L VsÊTJ ~Yr BA K
övefi; v\. JV^ /V
Kijk maa
id aan komt.
\)i<Tr^\
j ml
n 18$
Even later.
Ha, daar ben je... Is het
je gelukt die dronkelap
te pakken te krijgen?
Arme Bob bi
Zeker de
bergziekte!
En de lange tocht wordt voortgezet.
Ja! jij schoof het op bergziekte!Moet je
zien: er is een fles in mijn rugzak gebroken,
maar nu heeft er tenminste nog één van die
whisky genoten!
Als dat nog eens gebeurt, waag
ik mijn leven met meer voor
jou, geloof dat_a maar'
Dat c hor ten, sahib.
Daar as van grote
lama's bewaard.
Stop, sahib'
Anders ongel
De tentoonstelling 'naar Tibet met Kuifje' is nog t/m 2 augustus in het Rijksmuseum voor Volkenkunde te zien. Het museum is gevestigd aan de Steenstraat 1, Leiden, telefoon 071-516 88 00. De openingstij
den van het museum zijn: dinsdag tot en met vrijdag en zondag 10.00-17.00 uur. Zaterdag en feestdagen 12.00-17.00 uur. Toegangsprijzen: Volwassenen 10 gulden. Jeugd van 4-18/CJP/65+ 7.50 gulden.
Groepen (min. 10 personen) 7,50 gulden. Museumjaarkaart toeslag 3 gulden. Kosten van de activiteiten zijn inbegrepen in de museumentree, tenzij anders vermeld.