Sport
Michiel Schapers
op de barricaden i
Clok voelt zich niet te groot voor bijrol in Oranje
Pangg!
IRDAG 7 MAART 1998
ederlanders houden meer van leedvennaak dan prestaties'
is v
r vet
eiinjij had zich zo zitten opvreten, Michiel Schapers. Daar stond Peter
/Vessels maandagavond in Ahoy' aan de rand van zijn eerste grote
irwinning. Voor het talent was het een moment van wellicht cruciale
:hrl'tekenis. Zoals Schapers ooit beleefde met zijn overwinning op Boris
:ker in Australië. Nu stond Wessels op het punt om Patrick Rafter, de
rrote vedette, te verslaan. Hij hoefde alleen nog zijn service vast te
houden.
,Maar geen mens in de hal die zich roer-
je," foetert Schapers. „Muisstil bleef het.
nale\Iiemand voelde het aan, niemand ging
JVÏchter hem staan. Kijk, dat bedoel ik nou
lis ik zeg dat er nog altijd veel fout is met
iet topsportklimaat in Nederland. Neem
Rintje Ritsma. Hij haalt drie medailles in
den^agano en dan wordt er vooral gezeurd
.pver de kleur van z'n plakken. Die man is
ïen topper. En dan dat gedoe over de Huib-
1 regtsen. Schandalig."
Het wegwerpgebaar benadrukt nog eens
loe diep de verontwaardiging zit. De man
jie het tennis in Nederland begin jaren
achtig uit de vergetelheid haalde is inmid-
iels bondscoach, een positie van enige dis-
inctie. Maar hij kan zich nog als vanouds
Iruk maken.
Het gesprek in de catacomben van het
iportpaleis waar deze week de 25-ste editie
fan het wereldtennistoernooi wordt gehou-
Jen is een kwartiertje oud als bij Schapers
an ele gevoelige snaar geraakt wordt. Niet eens
net een gewaagde vraag, maar met een on
schuldige opmerking. Over een tafereel iQ
le gang op weg naar de afspraak met de
verajondscoach. Patrick Rafter werd daar be-
icatiaagd door tientallen kinderen met fotoca-
nera's en handtekeningenblokjes. Er moest
leveiliging aan te pas komen om de popu-
aire Australiër te ontzetten.
™|telegering
Ichapers heeft net één handtekening uitge-
leeld, als hij over de belegering van het ten-
lissende sexsymbool hoort. „Verbaast me
I ^giiks", zegt hij dan. „Het is een feit dat men
Ti Nederland in het algemeen meer waar-
jevirJering heeft voor buitenlandse toppers dan
'oor de eigen sporters. Bij Siemerink tegen
vanisevic was het gelukkig wat beter, maar
qq gVat Peter Wessels tegen Rafter overkwam
'rond ik zo typisch Nederlands. Je hoeft
een nationalist te zijn, maar het is ook niet
lodig Rafter de overwinning meer te gun-
len. Nederlanders houden veel meer van
eedvermaak dan prestaties."
„Kijk naar de affaire Huibregtsen. Een
nan die als voorzitter van NOC*NSF zo veel
'oor de sport heeft gedaan, Die wordt com-
fleet afgeserveerd. Ik was overigens wel blij
■errast dat de olympische sporters zelf in
ten brief hun steun aan Huibregtsen heb-
»en uitgesproken. Dat toont karakter, een
iigen mening. Dat doet me goed."
Gebrek aan waardering voor de sport,
laar komt het narrige gevoel van Schapers
lit voort. De klacht is niet nieuw. Er is toch
'eel veranderd in de laatste jaren, zou je
eggen. Voetballers zijn godenzonen, Ne-
lerland staat op zijn kop als Krajicek Wim
bledon wint en Marianne Timmer, Gianni
Romme en Ids Postma Olympisch goud
oogsten. Bovendien zijn gepensioneerde
sporters erg gewild als lijstduwer in de
plaatselijke politiek. Wat wil Schapers nog
meer?
„Ach, dat lijstduwersgedoe," reageert hij
scherp. „Tien jaar geleden werd ik al gebeld
door het CDA. Die vonden mij wel een
CDA-hoofd hebben. Of ik iets voor de partij
wilde doen. Ik heb gevraagd wat precies een
CDA-hoofd was en vervolgens netjes be
dankt voor de eer. Ik zie die dingen niet als
een waardering of erkenning. Het is alleen
een poging een bekend gezicht te gebrui
ken."
Huibregtsen
Maar recent heeft de politiek het budget
toch maar mooi verdubbeld. Schapers: „Ja,
dankzij mensen als Huibregtsen en Erica
Terpstra. Maar laten we eerlijk zijn. Hon
derd miljoen is toch nog altijd niks als je de
impact van de sport op het leven van men
sen zuiver beoordeelt. Het is toch schanda
lig dat bijvoorbeeld niet eens alle basisscho
len gymnastiek op het lesprogramma heb
ben staan. Ik zie kinderen van dertien jaar
die zich nauwelijks kunnen bewegen. Die
mede door gebrek aan stimulans in de sport
zich keren tot drugs en alcohol. Hoe heet
dat liedje ook al weer over de toekomst? 'In
the year 2525', dacht ik. 'Onze armen han
gen dan slap langs ons lijf, wordt er in die
song voorspeld. Als we zo doorgaan komt
het misschien nog zo ver.
„Sport is zo belangrijk. Het maakt een ge
heel van voelen en denken. Ga maar eens
na wanneer je in je dagelijks leven je eigen
lichaam echt voelt? We zitten voor de com
puter, bewegen ons voort in een auto. Sport
is broodnodig voor ons gevoelsleven."
Schapers had toch in de politiek moeten
gaan. Zijn betoog is meeslepend en over
zijn ernst kan ook geen misverstand be
staan. Hier spreekt een man uit zijn hart.
Maar als we nou eens naar zijn sport, ten
nis, kijken. Waar is die betrokkenheid met
de maatschappij dan terug te vinden? De
laatste jaren was het principe 'fake the mo
ney and run', ofwel, 'het geld grijpen en
wegwezen', een veel gebezigd begrip. Vol
gens sommigen is die houding zelfs een van
de redenen dat het tennis wereldwijd aan
populariteit dreigt in te boeten.
Zakkenvullers
Schapers: „Dat zeg jij. Als tennis al aan po
pulariteit inboet is dat zeker niet overal het
geval. Kijk naar de enorme belangstelling
hier. Maar ook naar de groeiende liefde
Michiel Schapers: „Het is toch schandalig dat bijvoorbeeld niet eens alle basisscholen gymnastiek op het lesprogramma hebben staan." foto gpd
voor het tennis in het oosten van Europa.
Natuurlijk zijn er zakkenvullers in het ten
nis. Natuurlijk ging het de verkeerde kant
op. Ik riep dat in mijn tijd als actief speler
al. Maar daar zit nu duidelijk een kentering
in. Het besef dat er meer moet gebeuren
om de sport populair te houden, dringt
langzaam maar zeker door."
Doelt Schapers op de maatregelen van de
ATP die toptennissers verplicht elke week
twee uur van hun tijd te besteden aan pro
motieactiviteiten? Interviews, maar ook ses
sies met kinderen, publiek en sponsoren.
„Ja, zeker. Ik wil er bij zeggen dat Nederlan
ders toppers als Haarhuis en Krajicek al veel
langer hun verplichtingen kenden. Haar
huis heeft zijn straattennis, Krajicek zijn
Foundation en zijn ambassadeurschap bij
Zilveren Kruis. Maar zo'n figuur als Marcel
lo Rios was natuurlijk een schande. Die lap
te werkelijk alles aan zijn laars. En zo waren
er meer. Misschien heeft het wangedrag
van Rios vorig jaar tijdens het Grolsch Open
in Amsterdam en de weigering hem ooit
nog tot het toernooi toe te laten wel gehol
pen. Dat signaal schijnt te zijn begrepen."
„Ik zeg het ook altijd tegen mijn jongens:
je kan veel geld verdienen in deze sport,
maar je mag niet alleen maar nemen. Je
moeten ook teruggeven. Anders maak je je
eigen toekomst kapot.
Zijn jongens, we zouden het bijna verge
ten. De nieuwe generatie jonge Nederland
se tennissers, die het gat dat Haarhuis, El-
tingh en over een paar jaar ook Richard
Krajicek moeten laten vallen, opvullen.
Twee van die talenten, Peter Wessels en
Raemond Sluiter, presenteerden zich deze
week in Rotterdam aan het grote publiek.
Ze behoren tot een groepje van zo'n zeven
Nederlandse beloftes waar de bondscoach
het nodige van verwacht. Vooral op Wes
sels, al de nieuwe Krajicek genoemd, is
hoop voor de toekomst gericht. Maar Scha
pers heeft het niet zo op de vergelijkingen.
„Het is unfair, creëert valse verwachtingen.
Dat neemt niet weg dat hij recentelijk enke
le keren met Richard heeft getraind en die
was heel positief."
Wangedrag
Ook John van Lottum was tot vorig jaar een
pupil van Schapers. Nadat hij door de
bondscoach uit Jong Oranje was gezet we
gens wangedrag, begon de Eindhovenaar
opmerkelijk te scoren.
„John haalde ook al goede resultaten toen
hij met mij reisde." zegt Schapers. „Alleen
viel dat toen minder op. Dresden en Cher
bourg zijn minder aansprekende namen
dan Wimbledon en de US Open. Natuurlijk
kan hij goed tennissen, alleen kon ik zijn
gedrag op de baan niet meer accepteren.
Dus gingen we uit elkaar. John heeft zich
nooit negatief over mij uitgelaten en ik niet
over hem. Maar er zijn wel mensen die het
zo hebben 'vertaald'. Waarschijnlijk met de
gedachte dat ze mij daarmee konden pak
ken. Nou, dan kennen ze Schapers niet. Ik
heb mijn eigen visie, maar daar hoeft echt
niet iedereen het mee eens te zijn. Ik ben
een gedreven mens. Zeg wat ik denk, pro
beer de contacten met alle privé-trainers en
districten in Nederland nog meer structuur
te geven. Met de spelers werk ik er keihard
aan hun sterke kanten verder te ontwikke
len en hun reserves te minimaliseren. Ja, ik
zeg bewust reserves. Niet, 'zwakke kanten'.
Dat is een heel wezenlijk verschil, als je er
maar even over nadenkt."
:ie
)ver een week schaart volleyballer Marko
3ok zich bij de dertigers op deze wereld.
)at feit wordt door toedoen van zijn ver-
Dofde grootser gevierd dan zijn terugkeer
a Oranje. Met dat laatste is hij overigens
|/el verguld, ook al is zijn rol, gelegenheids-
"erdediger met een aanvalsverbod, voorlo-
iig een beperkte.
Wat is dertig, als het leven je toelacht en
iet lichaam nog keurig doet wat de eige-
ï,areniaar het opdraagt? Bovendien ligt aan het
linstmatig witten van zijn haar niét opko-
tuterpioend grijs ten grondslag, maar volgt Klok
3 en Rechts een trend. „Ik ben beter dan vijf jaar
Brug", ruimt hij enige resterende argwaan
lit de weg.
In de ogen van bondscoach Toon Ger-
•rands deugt de bij het Belgische Maaseik
lrjnupelende Klok, is hij Oranje-waardig. Dat
eeft ook veel met een ingrijpende spelre-
lnwe^elverandering in het volleybal te maken,
ettigefanal' nu mogen trainers, voorlopig nog al-
wertèen in de World League en op de WK, in
den zfel achterveld een pure verdediger inbren-
en voor een aanvaller, die dat onderdeel
iet zo goed beheerst. Om de status aparte
an die speler te verduidelijken draagt de li-
tie kurtero, zo is hij genoemd, een geel hesje,
m tele.Te 8root v°or die bijrol voelt Klok zich
iet. Hij is overtuigd van het nut, dat zijn
ibreng kan hebben. „De specialisatie in
ie graiet volleybal zal alleen nog maar meer toe-
Jemen", schat hij in. „Ik heb niet het gevoel
r straks bij te hangen."
Hij weet dat er bij de introductie wat la-
herig werd gedaan over de 'nieuwe joker in
et volleybal. „Naar nieuwe dingen wordt
ltijd kritisch gekeken. Ik heb mezelf ook af-
evraagd of ik er mijn ei in kwijt zou kun-
■en. Verdedigen is altijd van ondergeschikt
elang geweest. Maar als je straks betere
verdedigers hebt, zullen de aanvallers ook
beter moeten worden. Het gaat nu nog om
één libero. Ik kan moeilijk inschatten of die
een stempel op een wedstrijd kan druk
ken."
Toch is er nog hoop op meer. Hij verhult
zijn eerzucht niet. „Het mooiste is om bij de
eerste zes te horen. Daar heb ik natuurlijk
met Gerbrands over gesproken. Een stap
Marko Klok:
„Wat ik Huib
regtsen nog al
tijd kwalijk
neem, is dat hij
niet eens de
moeite nam om
ons verhaal aan
te horen." foto
naar een andere positie kan snel gemaakt
zijn, als je ook op de andere onderdelen
blijft trainen. Maar de prioriteit ligt bij de
positie van libero. Dat is ook duidelijk uit
gesproken."
Klok heeft beslist meer kwaliteiten. Niet
alleen op zi
sociaal terre
als men dre
n vakgebied volleybal, ook op
n. Klok schudt de boel wakker,
gt in te slapen. Dat is een na
tuurlijk drift. „Trainers moeten mij ook niet
iets anders willen opleggen. Dat is bij Olof
van der Meulen net zo, ook een type apart.
Een speler moet je laten zoals hij is, dat
maakt hem goed." In Duitsland werd dat
niet altijd begrepen. Bij Moerser SC kostte
het hem zelfs de kop. Daar werd het uitge
legd als rebellie. Klok kon nog halverwege
het seizoen zijn spullen pakken.
De pet van mentor past hem wel. Hij
neemt het op voor de ogenschijnlijk op geld
beluste nieuwe volleyballichting, die elke
investering direct uitbetaald wil zien. „Geef
ze eens ongelijk. Zo is de maatschappij.
Zonder diploma kun je ook carrière maken.
Dat moet je niet tegengaan, maar op een
goede manier proberen te sturen."
Daar ligt een schone taak. Misschien wel
voor Klok over een x-aantal jaren. „Veel
jonge jongens weten de wég niet en zullen
die zelf niet vinden. Je kunt ze niet iets kwa
lijk nemen, wat ze niet geleerd hebben."
Klok is zelf ook wijzer geworden door om
zich heen te kijken en zijn oor te luister te
leggen. En daar waar hij tegenwerking be
speurde, greep hij in. Hij maakte in 1994 uit
eigen beweging een einde aan zijn inter
landcarrière. Onder Joop Alberda kwijnde
Klok een beetje weg. „Midden in het sei
zoen ben ik opgestapt. Ik voelde me niet
happy meer. Als passer speelde ik weinig en
ik had niet het idee dat het meer zou wor
den. Dat gaf me geen voldoening. Ik kon,
naast mijn club (Klok speelde toen in Italië,
red.), het Nederlands team niet meer die
energie geven."
Eisen kon hij niets. „Ik liep er ook niet
voor weg. Je bepaalt zelf voor een groot deel
of je in de basis staat of een ander. Maar als
het niet loopt, moet je wel een kans krijgen.
Die kreeg ik voor mijn gevoel niet."
Vooral iemand als hij, nooit de beste
maar ook nooit de slechtste,-hack dat uit
zicht nodig. „Ik ben geen wereldtopper.
Hoe goed je bent is trouwens subjectief. Als
je niet in het team past, ben je ook niet
goed genoeg."
Alberda verloor hem niet uit het oog.
Ruim voor de Olympische Spelen van At
lanta hadden de twee nog contact en praat
te de bondscoach op hem in. „Maar toen
had ik er nog het volste vertrouwen in dat ik
als beachvolleyballer naar de Spelen zou
gaan. Dat het uiteindelijk juridisch misliep,
kon ik toen nog niet voorzien."
Dat fiasco is Klok nog niet vergeten. In te
genstelling tot andere topsporters kan de
volleyballer weinig waardering opbrengen
voor de verdiensten van de in opspraak ge
raakte en ex-NOCNSF-voorzitter Wouter
Huibregtsen. Net als zijn strandmaatje Mi
chiel van der Kuip dacht Klok na de triomf
op het EK beachvolleybal aan de norm voor
uitzending te hebben voldaan, maar het
Nederlands Olympisch Comité hanteerde
een andere limiet en vaardigde het duo Mi
chiel Everaert/Sander Mulder naar Atlanta
af.
Klok en Van der Kuip probeerden zelfs via
de rechter uitzending af te dwingen, maar
werden niet in het gelijk gesteld. „Wat ik
Huibregtsen nog altijd kwalijk neem, is dat
hij niet eens de moeite nam om ons verhaal
aan te horen."
Beachvolleybal is voorlopig taboe. „Dat
kan ik over vijf jaar altijd weer oppikken",
redeneert Klok, die nu weer uitzicht heeft
op zijn tweede olympische kluisje. Niet dat
hij sinds zijn uitverkiezing daar elke dag
aan denkt. De herinneringen aan zijn eerste
Spelen in Barcelona zijn inmiddels ook al
gedateerd. „Ik haal die zilveren medaille
echt niet meer bij elke verhuizing uit de
doos. De Olympische Spelen zijn wel het
mooiste wat je als team kunt bereiken. Het
gaat er om de medailles. Ik vind ook dat de
beste spelers daar moeten spelen. Of ze nu
~in~de voorbereiding alles met het Neder
lands team hebben gespeeld of niet. En als
ik daar dan niet bij zit, is het jammer."
Nederlandse kranten heb ik in
Nagano maar zelden onder
ogen gehad. Eén keer het Alge
meen Dagblad.
De zaterdagkrant.
Het was geloof ik al dinsdag of
woensdag eer ik deze krant in
handen kreeg. Niet erg. in het
buitenland bevatten ook oude
kranten nieuws.
Raar is dat toch. 'n Kwestie van
verborgen heimwee misschien -
maar een feit is, mij althans ver
gaat dit zo, dat je Nederlandse
kranten in het buitenland altijd
grondiger leest dan thuis. Ik spel
ze.
Voor ik er erg in had spelde ik
het verslag van FC Twente-NEC.
FC Twente en NEC hadden vrij
dagavond tegen elkaar gespeeld.
Het was één van de eerste wed
strijden na de winterstop en
kennelijk vermoedde de krant
dat de behoefte onder de lezers
aan voetbal zo levensbedreigend
groot was, dat een speciale ver
slaggever in Enschede niet
mocht ontbreken.
FC Twente had met 1-0 gewon
nen, las ik.
Ik legde de krant even weg om
dit te verwerken. Nou nou nou!
Alsjeblieft! Wie had dat kunnen
bedenken? Ik in elk geval niet,
want ik had er al geen moment
bij stilgestaan dat FC Twente en
NEC die vrijdagavond zouden
spelen, laat staan tegen elkaar,
maar nu ik deze krant toch on
dermijn hoede gekregen had.
wilde ik ook alles weten. Was de
zege verdiend? Staat de trainer
van NEC al ter discussie? Heeft
de burgemeester van Enschede
overwogen deze oostelijke derby
te verbieden Heeft Ellerman
nog op de lat geschoten, waarna
hij de verslaggever toevertrouw
de (ik hoorde het Ellerman al
zeggen) dat hij natuurlijk graag
gescoord had tegen zijn oude
chib... gek, wat heimwee met je
kan doen... eigenlijk snak je er
naar je kind de fles te geven,
maar Ellerman te horen zeggen
dat het om te dromen was ge
weest, scoren tegen je oude club,
was ook al wat geweest.
Helaas. Geen woord over Eller
man. Geen bal op de lat. Wel
memoreerde het verslag twee ro
de kaarten.
Een speler van NEC, wiens
naam ik vergeten ben, was het
veld uitgestuurd door de
scheidsrechter, wiens naam ik
vergeten ben. Wat ik onthouden
heb is de rode kaart van FC
Twen te-speler A nsarAyupo v. De
Russische verdediger kreeg twee
keer geel, vooreen overtreding
en voor onbenullig hands.
Het Algemeen Dagblad zocht na
afloop de trainer van FC Twente
op, Hans Meyer. Wat Meyer er
van vond, van het wegzenden
van Ayupov, vroeg de krant?
Je verwacht van zo'n trainer op
zo'n moment dat hij de scheids
met de grond gelijk maakt.
(Trainer houdt zich eerst nog op
de vlakte, zegt dat hij scheids
rechterlijke beslissingen neemt
zoals ze komen, maar opeens,
na een tussenvraagje, schieten
de ogen vol vuur.Belachelijk
gewoon. Schande. Zeker niks te
vertellen thuis. Wat een jurk! Bal
gehakt. Laat-ie het verkeer gaan
regelen met zijn fluitje."). Niet
netjes, dat geef ik toe, maar 9
van de 10 keer gaat het zo.
Hans Meyer dacht even na en zei
toen: „Zo'n type moest je eigen
lijk doodschieten.
Meyer bedoelde Ayupov met dat
doodschieten, niet de scheids
rechter.
Hè verfrissend (heeft iedereen die
dat gelezen heeft kennelijk ge
dacht)! Eindelijk een trainer die
niet als vanzelfsprekend de
scheidsrechter als zondebok
aanwijst. Zo kan het dus ook.
Zo kan het dus ook, ja. Dood
schieten, stond er.
Vooreen goed begrip: Hans
Meyer is een geboren Oostduitser
en Oostduitse grenswachten
schoten nog niet zo langgeleden
landgenoten die over de muur
naar het Westen probeerden te
klimmen in de rug. (Grenswacht
Meyer kreeg Ayupov in het vizier
en pangg!).
Wouter Huibregtsen is om min
der afgetreden.
Waarom heeft FC Twente zijn
oefen meester de hand boven het
hoofd gehouden? Is de club het
met Meyer's zienswijze eens en is
Ayupov inmiddels in stilte geëxe
cuteerd, heiligde de zege op NEC
alle middelen of worden kranten
in het buitenland inderdaad be
tergelezen dan thuis?
