Europarlementariërs ontmoeten 007
Buitenland
^Bijtende zwerfhonden plagen Boekarest
Man bijt hond
gence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters
akkerlakken die deuren passeren die voor anderen ge-
oten blijven, op afstand worden bestuurd via geïmplan-
lerde chips en elektroden, en zijn uitgerust met rnini-
imera's. Ze bestaan echt. Een Japans bedrijf komt de
toe dit technologische hoogstandje te hebben uitgel
uiden, zo blijkt uit een rapport van het Europees parle-
ient. Let dus even op, voordat u met uw schoenzool het
'hn Dl
l iertje plet.
JUSSEL MARC PEEPERKORN
I) JrRESPONDENT
et moet op zijn minst een gea-
meerde discussie zijn ge-
lest, het gesprek dat de euro-
rlementariërs afgelopen
jaand voerden in commissie
le,i jenbare vrijheden. Op tafel lag
1 in hun opdracht vervaardig-
rapport over 'Technologiën
ior Politieke Controle'. Een
lorlopige versie weliswaar,
aar het James-Bond gehalte
in technische snufjes zal in
•t definitieve verslag zeker niet
inderzijn.
ser immers één boodschap
en duidelijk doorklinkt in
;t rapport, is het wel dat de
itwikkeling van afluister- en
lere spionagemiddelen ver-
ïzingwekkend snel gaat. Veel
2 ïeller in elk gevaRian de de-
ocratische controle op het ge
lik ervan.
de gemanipuleerde Japan
kakkerlak nog een '007-speel-
waar europarlementariërs
amuseerd kennis van konden
;men, dat lachen verging hen
il bij de andere voorbeelden,
idersteund door een 58 pagi-
i's tellend 'plaatjesboek' lieten
onderzoekers niets-óver aan
it toeval om de europolitici te
lordringen van de ernst van
situatie.
ïmers, om het filmvoorbeeld
ior te trekken: is de techniek
j James Bond in 'goede han-
in', zijn tegenstander maakt er
>k gretig gebruik van. In de
Dorden van de onderzoekers:
Jet is de hoogste tijd dat de
iropese Unie actie onder-
iemt om te verzekeren dat de-
controle-technologieën noch
vrijheid van de burgers be-
eigen noch in handen komen
n tirannen."
-nv i(| e
sen PI
Het overzicht dat de onderzoe
kers bieden, liegt er niet om.
Om bij de afluistertechnieken te
blijven: het plaatsen van micro
foons is eigenlijk al een achter
haalde techniek. Zo wordt al het
e-mail-, telefoon- en faxverkeer
in Europa simpelweg door de
Amerikaanse geheime diensten
onderschept via de Intelsat-sa-
tellieten. Geholpen door andere
slimme techniekjes kan al deze
informatie snel en effectief wor
den gefilterd op belangrijk ge
achte zaken. Let wel: de infor
matie is niet van militaire aard,
maar komt van bedrijven, vak
bonden, politici en privé-perso-
nen.
Wie over een ISDN-telefoonlijn
beschikt, is ongetwijfeld en
thousiast over de mogelijkhe
den die dit biedt, zoals gelijktij
dig faxen en bellen. Wat de PTT
de klanten waarschijnlijk niet
gemeld heeft, is dat via deze
ISDN-lijn hun telefoon ook als
microfoon kan worden ge
bruikt. Zonder dat de haak eraf
ligt, kunnen alle gesprekken in
huis simpelweg worden geregi
streerd.
Ontsnappen via de GSM is er
niet bij. Met behulp van een
eenvoudige draagbare compu
ter kunnen gesprekken via een
mobiele telefoon overal worden
afgeluisterd. Nog een bijko
mend 'voordeel' van de GSM:
als deze aanstaat, is de drager
ervan overal traceerbaar. De te
lefoon fungeert immers als zen
dertje voor de centrale die de
berichten moet doorgeven.
Naar verluidt hebben de euro
parlementariërs echter nauwe
lijks tijd besteed aan de afluis
terpraktijken. Des te meer aan
dacht ging er naar de ontwikke
ling van de nieuwste wapens
om opstandige groepen (voet-
In James Bond-films hier Gerd Fröbe en Sean Connery in 'Goldfinger' blijft het gebruik van modem wapentuig overzichtelijk: de slechterik heeft alle snufjes, maar Bonds meester-
uitvinder Q is altijd nèt iets slimmer. In werkelijkheid zou dat wel eens anders kunnen gaan uitpakken. archieffoto
balvandalen, stakers, krakers,
demonstranten) uit te schake
len. De politici kennen nu de
prijs van het meest eenvoudige
'dodelijke injectie-bed' zoals dat
vorige week in Texas bij Karla
Faye Tucker werd gebruikt.
Voor 30.000 dollar (zestig mille)
is het te bestellen bij de ifirma
Leutcher in Massachusetts.
Steeds meer staten kiezen even
wel voor de honderdduizend
dollar (twee ton) kostende 'exe
cutie-oplegger', melden de on-
derzoekers. Voor deze meerprijs
beschikt de klant naast het (vol
automatische) injectie-bed ook
over aparte kamers voor de na
bestaanden, kennissen, een
priester en het'gevangenisper-
soneel.
De onderzoekers wijzen erop
dat Amerikaanse en Europese
bedrijven steeds actiever zijn op
de bouwmarkt voor nieuwe ge
vangenissen in het Midden-
Oosten. Hun bouwplannen spe
len in op de uitvoering van
streng-islamitische straffen
zoals de amputatie van ledema
ten. Ook ontwerpen voor mo
derne galgen en 'roestvrijstalen'
executieplaatsen kunnen reke
nen op voldoende klandizie.
Een regelrechte groeimarkt is
die voor 'niet-dodelijke' wa
pens, die ruwweg het 'gat' tus
sen de ouderwetse gummi
knuppel en het pistool opvul
len. Zo beschikken de VS en
China inmiddels over geweren
die in plaats van kogels met ver
dovende drugs gevulde
'dartpijltjes' afschieten. Zeker
zo effectief zijn de ME-schilden
die bij aanraking een schok van
50.000 volt geven.
Een Amerikaans bedrijf ontwik
kelde het Volcano-systeem: een
wapen dat een dunne lijn vol
met vishaken afschiet. „Om te
genstanders te vangen, niet te
doden", zegt de producent. Vol
cano is overigens bedoeld als
vervanger van de anti-per-
soonsmijnen, die door steeds
meer landen worden verboden.
Een nieuwe generatie 'niet-do
delijke' wapens heeft inmiddels
de tekentafel verlaten, melden
de onderzoekers. Wat te denken
van geluidsbombardementen
waardoor de slachtoffers moe
ten overgeven, diarree krijgen
en het evenwicht verliezen.
Lichtkanonnen die epileptische
aanvallen oproepen, en laser
wapens die verblinden. Er zijn
inmiddels zelfs thermische wa
pens die ook door een muur
heen de lichaamstemperatuur
van de tegenstander tot een
kookpunt kunnen brengen.
Als het definitieve rapport straks
op tafel ligt, is het aan de euro
parlementariërs om aan te ge
ven hoe deze stroom van hoog
technologische wapens be
heerst kan worden. Een stroom
waar Europa zelf, bedoeld en
onbedoeld, medeverantwoorde
lijk voor is. Zonder de liberalise
ring van de telecommunicatie
markt zou het afluisteren min
der ver ontwikkeld zijn.
En als de Europese Unie asiel
zoekers gaat weren via een gea
vanceerd vingerafdr ukken-sys
teem (Eurodac), moet zij er niet
vreemd van opkijken als ande
ren deze identificatie-techniek
overnemen. Daarbij zijn het
niet zelden Europese (ook Ne
derlandse) bedrijven die volop
profiteren van de nieuwe wa
penindustrie.
OPMERKELIJKE BERICHTEN
j igitte Bardot zoent een Roemeens vuilnisbakkie: „Straathonden zijn meestal zachtaardiger en aanhankelijker dan honden die je in de dierenwin-
I koopt", aldus 'BB'. foto reuters
"(RESPONDENT
et gemeentebestuur van Boekarest is ten
nde raad. De ruim 2,5 miljoen inwoners
lende Roemeense hoofdstad worstelt
et een hondenplaag van enorme omvang.
•Igens voorzichtige schattingen lopen er
Boekarest zo'n 200.000 bijtgrage en veel-
schurftige zwerfhonden rond.
'sommige delen van de stad is het nau-
elijks nog mogelijk na zonsondergang een
andeling te maken vanwege de roedels
fessieve honden die er rondzwerven. Ge-
iddeld vijftig keer per dag wordt in Boek-
est iemand door een hond gebeten, twee-
aal zo vaak als in het ruim drie maal zo
ote New York.
e'straathondenprobleem in de Roe-
'eense hoofdstad is niet nieuw. Het is,
so >als veel problemen in het hedendaagse
'emehië, veroorzaakt door de vroegere
ctator Nicolae Ceaucescu. Die liet tijdens
"bewind, dat in 1989 eindigde in een
oedige revolutie, duizenden oude wonin-
!"en villa's in Boekarest afbreken omdat
'"aar zijn zin te 'bourgeois' waren. De
Woners moesten verhuizen naar moder-
l'bouw, waarin voor huisdieren geen
aatswas.
Het probleem van de honden nam in het
midden van de jaren tachtig explosieve vor
men aan. Ceaucescu liet in 1984 een kwart
van het historische centrum van Boekarest,
ruim 9.000 negentiende-eeuwse woningen,
met de grond gelijk maken om plaats te
maken voor zijn megalomane nieuwbouw-
plannen. Daardoor kwamen in een klap
duizenden honden op straat.
Het gemeentebestuur van Boekarest pro
beert al jaren het aantal straathonden te
verminderen, maai' tot nu toe zonder suc
ces. Tot 1995 zette de gemeente honden
vangers in die zwerfhonden dodelijke injec
ties toedienden. Een Duitse televisiedocu
mentaire, waarin schokkende beelden van
kreperende honden waren te zien, leidde in
1995 tot woedende protesten van organisa
ties van dierenbeschermers in Europa.
Sindsdien probeert het gemeentebestuur
van Boekarest de hondenplaag op een hu
manere manier te bestrijden. In samenwer
king met de Oostenrijkse dierenbescher
mingsorganisatie 'Vier Pfoten' is in 1996
een grootschalig sterilisatieprogramma op
gezet. „We streven er naar om ieder jaar
20.000 honden te steriliseren. Als dat lukt, is
het probleem binnen vijfjaar de wereld uit,
omdat de straathonden zich niet meer ver
menigvuldigen en uitsterven", aldus Liviu
Harbuz, de coördinator van het program
ma.
Het succes van het sterilisatieprogramma
hangt vooral af van de vraag of er genoeg
geld voor beschikbaar komt. De Roemeen
se hoofdstad zelf is nagenoeg bankroet en
kan de benodigde miljoenen guldens on
mogelijk ophoesten. Burgemeester Viorel
Lis heeft daarom tijdens een aan het pro
bleem gewijde conferentie een dringend
beroep gedaan op Europese dierenbescher
mingsorganisaties om financieel bij te
springen.
Daarnaast heeft Lis de vroegere Franse
filmster Brigitte Bardot, tegenwoordig voor
al in de weer voor de rechten van dieren,
ingeschakeld. 'BB' riep de Roemeense be
volking via de populaire televisiezender Pro
TV op om zwerfhonden in huis te nemen.
Zelf gaf ze het goede voorbeeld door tWee
witte puppies uit een asiel te adopteren.
„Straathonden zijn meestal zachtaardiger
en aanhankelijker dan honden die je in de
dierenwinkel koopt", aldus 'BB'.
De pakweg vijftig inwoners van Boekarest
die ook vandaag weer door een straathond
gebeten zijn, denken daar waarschijnlijk
anders over.
TELEVISSIE Uitvinder Jeff
Zernov uit het Amerikaanse
Garrison hoeft zijn lijn niet in te
halen om te zien wat voor vis hij
aan de haak geslagen heeft. Hij
kijkt gewoon op het video
scherm dat verbonden is met
zijn mini-onderwatercamera.
De 14-centimeter zwart-wit
monitor is sinds enige tijd on
derdeel van de visuitrusting van
Zemov. Zo kan hij zien of de
vissen geïnteresseerd zijn in het
aas dat hij aan de haak heeft ge
daan. Sommige parlementsle
den in Minnesota overwegen of
er een cameraverbod moet ko
men, omdat Zernov onsportief
zou zijn. De uitvinder bestrijdt
dat hij andere hengelaars bena
deelt, want voor 1.500 dollar
biedt hij zijn concurrenten het
zelfde systeem aan.
DRIJFIJS Reddingswerkers
hebben zondag ruim 640 Russi
sche vissers gered van twee gro
te ijsschotsen die waren losge
broken van de kust en naar zee
waren gedreven. Het persbu
reau ITAR-Tass heeft dit be
kendgemaakt. Dit soort tafere
len is niet ongewoon in de Rus
sische winter, maar het totale
aantal geredden was ongewoon
groot voor een enkele dag. De
reddingsoperatie vond plaats in
de Golf van Finland, niet ver
van St. Petersburg. Een helikop
ter wist met twee vluchten in
totaal 123 vissers in veiligheid te
brengen. Twee maritieme red
dingsschepen pikten nog eens
429 vissers op. IJsvissen is heel
populair in Rusland, maar kost
jaarlijks menig visserman het
leven. Velen zakken door het ijs
of drijven weg op schotsen.
DRAMA TE DRAMMEN Een
oude bewoner van een Noors
verzorgingstehuis is vrijdag ge
stikt toen de afstandsbediening
van zijn elektrische ziekenhuis
bed klem kwam te zitten tussen
het matras en het nachtkastje,
waardoor het bovenste gedeelte
van het bed langzaam maar
meedogenloos naar voren be
gon te hellen en het gezicht van
de man in de beddensprei druk
te. Het onfortuinlijke incident
speelde zich af in de Noorse
stad Drammen.
POESLIEF Leeuwentemmer Tom Dieck van het beroemde Duitse circus Krone is geen angst
haas. Tijdens de nieuwe wintershow van het circus laat hij zich schijnbaar zonder angst omhel
zen en zoenen door een volwassen leeuwin. Een Engelse collega was laatst minder gelukkig. Een
van de tijgers uit diens act zette tijdens een repetitie voor een vergelijkbaar zoentje opeens zijn
tanden in het hoofd van zijn baas. De man raakte zwaargewond en de tijger moest het met de
dood bekopen: de broer van de temmer schoot het dier dood. foto ap camaysuncu
STEVIG ZEIKEN Een huis in het Zuid-Duitse geveer tien centimeter. Het belandde op het dak
Pforzheim is voor de tweede maal in vijf jaar ge- van de woning. De 58-jarige bewoner maakte
troffen door een blok bevroren urine uit een hetzelfde al eens mee in januari 1993, toen een
vliegtuig. Dat heeft een plaatselijk dagblad zater- stuk bevroren urine van zo'n 30 centimeter door-
dag gemeld. Het blok had een doorsnède van on- snee op zijn huis terecht kwam.
SCHUILNAAM Portugese
journalisten met achternamen
als Costa, Gama, Silva of Soares
moeten een pseudoniem be
denken als ze een officiële pers
kaart willen. Portugal heeft rela
tief weinig achternamen, en de
journalistvereniging wil niet
langer steeds dezelfde perskaar
ten uitdelen. Nieuwkomers met
dezelfde achternaam als die van
reeds geregistreerde leden moe
ten daarom maar iets anders
bedenken. Dit besluit treft bijna
tweehonderd nieuwe aanvra
gers van een perskaart.
RUIJVITESCHROOT Het Russische ruimteveer Boeran (Sneeuw
storm) heeft helemaal afgedaan. Het laatste overgebleven exem
plaar, waarmee in november '88 de enige en onbemande vlucht in
dit project is gemaakt, wordt een museum. Een andere Boeran is al
omgetoverd tot een museum in een park te Moskou en een derde
dient tegenwoordig als restaurant. Volgens het Russische persbu
reau Itar-Tass heeft de Boeran die nu de deur uit moet geen functie
meer.
GEINTJE Een Schotse predikant, die een gewapende militair een
kerkdienst met padvinders liet binnenvallen, is door de rechtbank
schuldig bevonden aan huisvredebreuk. Ds. Earsley White van de
Presbyteriaanse Kerk van Schotland krijgt op 20 februari de hoogte
van zijn straf te horen. De volgende dag gaat de 69-jarige geestelij
ke met emeritaat. De militair, toen nog verbonden aan de anti-ter-
rorisme-eenheid SAS, 'overmeesterde' tijdens de dienst de predi
kant, bond hem een blinddoek voor en liep met hem de kerk uit.
De jonge kerkgangers hoorden twee schoten voordat de predikant
met een brede lach weer binnenkwam: „Ik leef nog." Een motief
voor de actie is niet bekend.
EENEEUWIGE TWEELING De tweelingzussen Rliea Spohner en
Ruth Emblow hebben vorige week in het Amerikaanse Rochester
hun honderdste verjaardag gevierd. Volgens demograaf James Vau-
pel van de Duke University in Durham (North Carolina) is dat een
gebeurtenis die maar een op de 100.000 tweelingen meemaakt. Bij
Rliea en Ruth zit het bereiken van een hoge leeftijd in de familie.
Hun moeder werd 101 jaar oud, hun vader 87. Een 94-jarige zus
van de honderdjarigen woont in hetzelfde senioren-appartemen
tencomplex. De tweelingzussen wonen niet samen. „Dat is onmo
gelijk. We zijn in zowat alles eikaars tegenpool", aldus Ruth in een
interview met de plaatselijke krant. Rhea Spohner is sinds 1976 we
duwe. Kinderen heeft ze niet. Haar zus is nooit getrouwd.
