Leiden Regio
Voorlopers
ontdekt van
volkstuinen
'Ik zou nergens anders in Leiden willen wonen'
Leidse vecht al vier jaar tegen illegaal dakterras
aderen ontdekken avontuurlijke reizen 'Bouwen in Groene Hart
is welvaart op de pof
Achthonderd leerlingen
ibo en mavo de bouw in
Chinees nieuwjaar
HAANDAG 26 JANUARI 1998
'.-chef herman joustra.c
Gif
yi yt Het gif in de grond
I I waarop de woon
wijk Starrenburg in Voor
schoten wordt gebouwd
blijft zitten waar het zit.
Fusieschool
yt q De kans bestaat dat
I J de fusie tussen
openbare- en bijzondere
scholen in Alkemade leidt
tot stopzetten subsidie.
Consternatie in Donkersteeg
||ifidenEen 34-jarige Warmonder heeft zaterdagmiddag in de
^Donkersteeg voor de nodige opschudding gezorgd. De man
werd in een winkel aan de Donkersteeg betrapt op winkeldiefstal
- en ging er vervolgens als een haas vandoor. Tijdens zijn vlucht
M liep hij op straat een 68-jarige vrouw uit Voorschoten omver die
met schouderletsel naar het AZL moest worden gebracht. De
man is aangehouden.
Autodief komt niet ver
iaden Een onbekende autodief kwam zondagochtend niet ver
in Leiden. Hij steil de wagen aan de Van Riebeeckhof, maar raak-
y te op de Antillenstraat de macht over het stuur kwijt en knalde
1 op een geparkeerde auto. Te voet ging de man er vandoor.
Massaal te snel
heiden De Leidse politie heeft gisteren op drie plaatsen in de
stad snelheidscontroles gehouden. Op de Stevenshofdreef, de
Dr. Lelylaan en de Haagweg, waar een maximumsnelheid geldt
|van vijftig kilometer, werden in totaal 1.333 auto's gecontro
leerd. Bijna éénderde, 432 automobilisten, reed te hard. De
kroon werd gespannen door een bestuurder die op de Haagweg
92 kilometer per uur reed.
Eurodusnie opent soepkeuken
leiden In het anti-autoritair actie- en informatiecentrum Euro
dusnie aan de Boerhaavelaan is vanaf 4 februari een 'soepkeu
ken' gevestigd. Elke woensdag kan tussen 18.00 en 20.00uur
drie gulden soep worden gegeten met brood en salade. De
jingrediënten zijn biologisch en veganistisch.
Ondanks kritiek over hondenpoepzwerfvuil en overlast in Slaaghwijk
Hondenpoep, zwerfvuil, over
last van jongeren en de jaarlijk
se huurverhoging zijn de klach
ten die de bewoners van
Slaaghwijk aan de raadsleden
en wethouders van de PvdA
voorleggen tijdens hun werkbe
zoek aan de wijk afgelopen za
terdag in het buurthuis Op ei
gen Wieken. „Maar ik zou niet
ergens anders in Leiden willen
wonen hoor", roept Nel Stol en
velen beamen dat. Er is veel
verbeterd de afgelopen jaren.
De wijk is opgeknapt, de werk
groep sociale vernieuwing
draait goed en er worden geen
vuilniszakken meer over de bal
kons van hun flats gekieperd.
De raadsleden en de kandida
ten voor de raad van de PvdA
zijn gekomen om signalen op te
vangen uit de wijk. Het is voor
hen een 'normaal' werkbezoek,
zoals ze elke maand ergens
gaan kijken bij een instelling of
wijk. „We komen niet omdat er
over zes weken verkiezingen
zijn voor de gemeenteraad. Vier
jaar geleden kwamen we hier
net na de verkiezingen", zegt
fractievoorzitter R. Hillebrand.
Er worden geen mooie beloften
gedaan. Veel nieuws krijgen de
bezoekers niet te horen. De
klachten zijn bekend en er
wordt al aan gewerkt via projec
ten als Kijk op de wijk waarin de
leefbaarheid centraal staat. Bo
vendien zijn er diverse activitei
ten van de Leidse Welzijnsorga
nisatie (LWO) voor jongeren,
zoals het zakgeldproject en het
nieuwe vrijetijdsconvenant.
De klachten over de huurver
hogingen zijn voor wethouder
T. van Rij (volkshuisvesting) de
kans om even op verkiezings-
toemee te gaan. „We willen de
huren graag onder de huursub-
sidiegrens houden. We hebben
woningbouwverenigingen be
lastingverlaging
ruil voor lagere huurverhogin
gen.' Ook voor de landelijke
verkiezingen op 6 mei heeft Var
Rij nog een stemadvies. „Dit ka
binet heeft de mogelijkheid oir
huursubsidie te krijgen ver
ruimd.' Bewoner Kees Stol heeft
een advies voor Van Rij. „Eer
huurverhoging van een halJ
procent is dit jaar wel voldoen
de voor Slaaghwijk.'
nfai uim 800 leerlingen uit de Leid-
regio maken in de week van 2
Bfct en met 5 februari kennis met
llerlei technische beroepen in
e bouw. Het gaat om leerlin-
uit de tweede klas van vbo-
b n mavo-scholen die een dag
eet mg zelf aan de slag gaan met
nder andere weg- en water
houtverwerking en elec-
D otechniek. Doel van de actie,
brulie wordt georganiseerd door
n if es landelijke opleidingsinstitu-
de leerlingen attent te
op de vele beroepsmo
gelijkheden in de bouw.
De bouwwereld moet de
laatste jaren alle zeilen bij zet
ten om voldoende jongeren te
interesseren voor een baan. On
der het motto 'Wonen, de spil
waar alles om draait' hebben de
grote opleidingsinstituten de
krachten gebundeld. De leerlin
gen die deelnemen aan de ori-
entatiedag krijgen van tevoren
een lesbrief, en worden op de
dag zelf met een bus van school
opgehaald. Na een korte inlei
ding gaan ze zelf aan de slag. Al
le activiteiten hebben te maken
met het thema 'wonen'.
leiden In China zelf moeten ze nog tot
woensdag wachten op het nieuwe jaar. In
Leiden is het Chinees nieuwjaar afgelopen
zaterdagmiddag al ingeluid met vuurwerk ei
Vondsten uit 1400 aan Schelpenkade
Bij opgravingen op het terrein tussen de Herenstraat en
de Schelpenkade hebben archeologen de afgelopen we
ken Middeleeuwse volkstuintjes ontdekt. De vondst var
kleine bemeste lapjes grond en houten erfafscheidingen
bevestigen de theorie dat hier al rond 1400 tuintjes wa
ren.
leiden gerry v
ia Belangen van de een kennelijk belangrijker dan van de ander'
aad rietveld
let vertrouwen van Ans Hendrikse in het ge-
lentebestuur van Leiden is tot het nulpunt ge
aaid. En op wie zij straks moet stemmen bij de
erkiezingen voor de gemeenteraad weet de be
loonster van de Roodborststraat niet meer. Ze
ijkt uit haar achtertuin al vier jaar aan tegen een
akterras, dat daar volgens uitspraken van de
echtbank en de Raad van State niet had mogen
jn.
Hendrikse won drie procedures tegen de ge-
neente: één keer bij de rechtbank, twee keer bij
Raad van State. Maar er veranderde niets. En
p de tweehonderd gulden griffiekosten - die de
nte volgens een uitspraak van de recht-
/an 2 april 1996 moet terugbetalen - zit
lendrikse nog steeds te wachten.
„De gemeente wil maar één ding en dat is dat
akterras legaliseren", zegt de Leidse. De maniér
laarop dat gebeurt vindt zij langzamerhand 'on-
itsoenlijk'. Op 9 oktober vorig jaar vergaderde de
volkshuisvesting over het slepende
conflict. Die oordeelde dat het omstreden terras
niet meer moet worden afgebroken, maar dat
Hendrikse na alle fouten van de gemeente wel
recht heeft op schadevergoeding.
„Nog geen week na die vergadering deed de
gemeente de stukken de deur uit om dat dakter
ras via een artikel-19 procedure te legaliseren. Ik
kreeg pas op 14 november een brief van de ge
meente, dat zij een bureau had aangewezen om
over de schadeloosstelling te adviseren. Daaruit
kun je wel zien wat de gemeente het belangrijkst
vindt", meent Hendrikse.
De geschiedenis van het dakterras begon in
1992. De gemeente maakte kenbaar dat zij een
bewoner van de Lijsterstraat toestemming wilde
geven een balkon te bouwen. Bewoners van de
Roodborststraat zagen dat niet zitten. Zo'n terras
zou maar inkijk geven in de tuinen en er werd la
waai op gemaakt. Zij tekenden bezwaar aan bij
de gemeente en toen die het van de hand wees
bij de Raad van State. Die schorste de bouwver
gunning. Volgens de gemeente was het terras
toen al zo goed als klaar. Alleen het hek moest er
nog omheen. „Maar ze gingen pas twee weken na
die uitspraak kijken in de Lijsterstraat."
Hendrikse vroeg de gemeente het bouwwerk te
laten weghalen. De gemeente reageerde niet.
Daarop stapte zij naar de rechter. En die oordeel
de dat Leiden ten minste moet motiveren, waar
om geen maatregelen worden genomen. Maar in
plaats van aan dat vonnis te voldoen, stapte Lei
den naar de Raad van State die Hendrikse op
nieuw in het gelijk stelde.
In al die jaren, zegt de bewoonster van de Vo
gelwijk, heeft zij één keer een gesprek gehad met
verantwoordelijk wethouder T. van Rij. „In febru
ari vorig jaar. Hij zei dat de gemeente geen be
stuursdwang zou toepassen, omdat dan de bewo
ner van de Lijsterstraat weer een procedure tegen
Leiden zou beginnen. En die zou hij vermoedelijk
En nu is er weer een geschil over de schade
loosstelling. „Ik heb op de brief van de gemeente
op 1 december gereageerd door te verwijzen naar
de advocaat die mijn belangen in deze zaak be
hartigt. En daar is heel lang niet op geantwoord."
Totdat raadslid W. Egels van D66 schriftelijke vra
gen stelde, waarop Van Rij reageerde dat een ad
vocaat nou eenmaal geen taxateur is en dat de
gemeente met het antwoord van Hendrikse dus
niet uit de voeten kan. „Maar er is mij helemaal
niet gevraagd een taxateur aan te wijzen", zegt
Hendrikse.
De Leidse is de geschiedenis meer dan zat. De
hoop dat het dakterras wordt afgebroken heeft zij
opgegeven. „Wat mij dwars zit is dat de belangen
van de ene burger kennelijk belangrijker zijn dan
die van de ander. Waarom wordt de een de hand
boven het hoofd gehouden en wordt met afspra
ken met anderen zo slordig omgesprongen? Ik
vind het raadselachtig. Als fatsoenlijk bestuur was
gepleegd was dat terras er nooit geweest. En als je
als gemeente fouten maakt, vind ik, moet je daar
op terugkomen."
Lange tijd was dit stuk van Lei
den onbebouwd. Op kaarten uit
de 17de eeuw leek het alsof er
tuinen waren aangelegd, wat
vaker voorkomt bij oude steden.
Maar oude kaarten zijn niet al
tijd betrouwbaar, omdat de te
kenaars om geld uit te sparen
niet zelf ter plekke gingen kij
ken.
In opdracht van de Leidse ge-
meentearcheoloog Maarten
Dolmans hebben Jos van der
Weerden en Sanna Zijlstra drie
weken in modderige putten ge
staan om met behulp van een
graafmachine, metaaldetector,
schepje en blote handen te zoe
ken naar sporen van eventuele
'volkstuintjes'.
Gaandeweg de afgravingen
bleek het idee van tuinen of
bloembedden zo gek nog niet.
Het meest verrassende is dat de
tuintjes al rond 1400 in gebruik
zijn genomen. Sanna Zijlstra:
„Toen we de eerste put open
trokken, deden de kleur en de
geur ons denken aan beerput
ten. En we zagen duidelijk een
patroon in de aarde van kleine
lapjes grond die bemest waren
met daaromheen de originele
kleigrond. De mest zou afkom
stig kunnen zijn van beerputten
uit de stad."
Ook zijn resten gevonden van
houten erfafscheidingen die
waarschijnlijk in het begin van
de 17de eeuw zijn gemaakt. En
er zijn sporen ontdekt van
slootjes die enerzijds dienst de
den als begrenzing en ander
zijds het overtollige water var
dit drassige gebied moest afvoe
ren naar de Vliet.
De oogst: een 'profaan-insig
ne', een soort middeleeuwse
button die een kalkoen lijkt
voor te stellen, een Vlaamse zil
veren munt uit de 14de eeuw,
twee complete kleipijpen ei
kele schoengespen. Daarnaast
veel stukken aardewerk en glas
scherven van gebrandschilder
de ramen en glaswerk en ook
een paar lakenloodjes, een kwa
liteitsmerk dat de lakenmakei
aan de stof vastklemde. Deze
vondsten zijn afkomstig ui
huisafval dat in de beer za
als mest werd gebruikt.
De gevonden 'goodies', zoals
Van der Weerden ze noemt, zijn
natuurlijk heel leuk om uit de
modder te halen, maar de sa
menhang tussen alle sporen ii
veel belangrijker, benadrukt ze.
„Langzamerhand ontstaat
beeld over het onderzochte
bied. Waar het voor werd
bruikt en wanneer dat moet zijn
geweest. Met foto's, gedetail
leerde kaarten en natuurlijk de
'goodies' kun je dan een ten
toonstellingmaken.'
Momenteel zijn er in de vitri
ne in de hal van het Stadsbouw-
huis aan de Langegracht
vondsten uit 1995 en 1996 te
zien. Gemeentearcheoloog Dol
mans hoopt nog voor het eind
van dit jaar de Leidenaars
beeld te geven van de vroege
voorlopers van de hedendaagse
volkstuintjes.
dacht dat Djoser iets voor jongeren was'
Eerste-Kamerlid Bierman (De Groenen/Regionalen):
iden ruud sep
inder een hangbrug staan kis-
i vol rode en groene pepers,
[ode uien, gember en strengen
poflook, terwijl om de hoek
met veel vertoon Turk-
je ijsjes staat te verkopen. Twee
tngelijnde skiërs schuifelen
ioeizaam voorbij, terwijl ze
Rrbaasde toeschouwers vrien-
lelijk 'Gutentag' wensen. Twee
[norme sfynxen geven geen kik,
laar houden alles streng in de
aten.
Dan klinkt plots van alle kan
een herrie alsof ergens met
itten en pannen wordt gesme-
Dichterbij gekomen, wan-
leer de verstoring door de al-
mtegenwoordige echo af-
eemt, wordt duidelijk dat het
ewiÜ "er om muziek gaat. Een band,
t we: ojuist weggelopen uit de film
disct he Last Emperor, maakt op-
wepende muziek met trom-
blikkerige bekkens. Een
ouden draak danst kunstig
eginj 'ver een labyrint van kleine ver-
n üt oginkjes.
De Leidse Pieterskerk was het
fgelopen weekeinde het decor
'oor een niet alledaagse beurs.
:en s Visorganisatie Djoser hield er
'oor de derde keer haar 'reizi-
jverj ers- en informatiedagen',
'aartoe was het middeleeuwse
iii odshuis omgetoverd tot een
xotisch paradijs, opgeluisterd
iet eten en drinken, muziek en
Vleei
rej
acts, en natuurlijk informatie uit
alle windstreken. Uit Spanje, de
Verenigde Staten en Zuid-Afri-
ka, maar ook uit Oezbekistan,
Tibet en Bhutan.
Djoser - was dat niet zo'n
club die avontuurlijke reizen or
ganiseerde voor een wat jonger
publiek dat redelijk in de slappe
was zit? Wie op zaterdagmiddag
de kerk rond kijkt, krijgt toch
echt een heel ander idee van
het Djoser-publiek. De veerti
gers, vijftigers en zestigers zijn
zeer ruim vertegenwoordigd
onder de reizigers die een wan
delingetje door het hooggeberg
te en een kamelentochtje door
de woestijn niet schuwen.
„Ouderen beginnen ons de
afgelopen drie, vier jaar steeds
meer te ontdekken", erkent
Djoser-baas Herman van der
Velde. „En ze hebben gelijk.
Omdat je oud bent, hoef je toch
niet per se op vakantie te gaan
naar het Zwarte Woud?" Toch is
het beeld op deze zaterdagmid
dag wat vertekend. „Onze jon
gere klanten komen niet zo snel
naar de beurs, die boeken so
wieso wel. Uiteindelijk is nog al
tijd zeventig procent van onze
klanten jonger dan veertig jaar."
Op het centrale terras zijn
drie dames neergestreken die
de grote vier al weer lang achter
zich hebben. Voor hen en voor
twee heren die even weg zijn
om wat eten te halen, is het be
zoek aan de beurs vooral een
reünie: vorig jaar maakten ze
samen een rondreis door Zuid-
Afrika. Maar er wordt ook druk
vooruit geblikt. „Ik zit te denken
aan Bolivia en Peru", vertelt een
66-jarige Baarnse. „Maar er zijn
nog meer mogelijkheden. Tibet?
Ia, ik zou wel willen, maar dat is
toch te veel klimmen. Dat gaat
helaas niet meer."
Overal in de kerk komen oude
bekenden elkaar tegen en wis
selen kort het laatste nieuws uit.
„Hé, wat ga jij doen?" „Ik wil dit
jaar naar Nieuw Zeeland. En dat
gebeurt ook gewoon." „Leuk. Ik
ga fietsen."
Een Haagse dame is samen
met een vriend neergestreken in
de Mexicaanse bar waar on
danks de grote Corona-reclame
alleen Grolsch bier over de toog
gaat. Ze hebben zojuist ontdekt
dat ze nog drie uur moeten
wachten op de diapresentatie
over Nepal en Tibet, dus er is al
le tijd voor een kopje koffie. De
dame kwam afgelopen jaar tij
dens een reis met uitsluitend
senioren een Djoser-groep te
gen. „Ik dacht altijd dat Djoser
iets voor jongeren was. Maar
die reisleider vertelde me dat ie
dereen die sportief en gezond
is, van harte welkom is. Nou, ik
ben 64, maar wat maakt dat uit?
Ik kan nog best met Djoser
mee."
Iedereen moet weer aan de
Leidse kaas, vindt kaasboer
Theo van Leeuwen. In de
Groene Salon, de forummid
dagen die Leiden Weer Ge
zellig/De Groenen regelma
tig houdt, trakteerde hij gis
teren op kaas-uit-het-vuistje.
De kaas van eigen bodem was een van de argu
menten in de discussie over de toekomst van de
Grote Polder bij Zoeterwoude. Er gaan stemmen
op om de Grote Polder (deel van het Groene
Hart) te bebouwen. In de Groene Salon in café
Einstein aan de Nieuwe Rijn lieten deskundigen
en politici hun licht schijnen over de problema
tiek.
Bebouwing van de Grote Polder heeft grote na
delen, bleek gistermiddag. De forumleden waren
het erover eens dat de Grote Polder groen moet
blijven. Alleen de argumenten verschilden. Kaas
boer Van Leeuwen sprak over 'streektrots' en een
'inniger contact tussen boer en consument': de
boeren moeten in de buurt blijven. Mirjam Ates,
lijsttrekker voor het CDA in Zoeterwoude, loofde
het Groene Hart om de ruimte en de rust. „Even
het drukke leven uit, aan de uitlaatgassen ont
snappen. Zo'n plek in de buurt is in het belang
van de hele regio." Volgens Sytse Altena (water
schap Meer en Woude) 'verschaft de Grote Polder
ons kosteloos wat we anders met geld trachten te
bereiken.'
Eerste-Kamerlid Marten Bierman (De Groe
nen/Regionalen) wees er op dat bebouwen van
weilanden helemaal niet noodzakelijk is. Er zijn
EZINGEN
ENTERAAD
volgens hem geen nieuwe
ningen nodig. „De woningnood
is een luxeprobleem. Mensen
willen een beter, groter huis. Ze
nemen liever een koopwoning.
De huurwoningen in de binnen
stad raak je niet meer kwijt. Daar
gaat de boel vervolgens verpau
peren. Bouwen in het Groene
Hart is welvaart op de pof.
Volgens Altena is sprake van een 'verslavings
cultuur'. Alle partijen hebben belang bij het be
bouwen van weilandgebied. „Het is niet de be
hoefte die het stuurt. Pensioenfondsen willen
vesteren in onroerend goed. bouwbedrijven wil
len aan die wens voldoen. Voor de gemeente
bouwen ook lucratief. Het levert geld, bedrijven
en nieuwe inwoners op. Dus wordt steeds meer
bijgebouwd. Maar iedere verslaafde loopt een
keer tegen de muur aan. De huidige bouwlust is
onverantwoord.
Zo was er grote eensgezindheid achter de fo
rumtafel. Een tegengeluid kwam er pas toen Paul
Duijvensz, raadslid van GroenLinks, het woord
nam. Toevallig onder de bezoekers aanwezig,
verdedigde hij zich tegen de kritiek op het
meentebeleid. „Je kunt niet zomaar ontkennen
dat mensen in een groter huis willen wonen. Wij
proberen verpaupering tegen te gaan. We hebben
de pakhuizen in Leiden aangepakt, we doen on:
best voor woonruimte in de Haarlemmerstraat.
De binnenstad moet je zo goed mogelijk benut
ten. Maar ook daarbuiten is woonruimte nodig.
Mensen willen graag buiten wonen, dat is nu
eenmaal zo."
