Denksport
0
ffl
T
1
ft
IzATE
JERDAG 17 JANUAR11998
men,
ng dire
SSE
activiii
e ondt
amisd
igevinj
unctie
lo'ic-r
bridge
Manches of slems bieden is soms een vrij
eenvoudige optelsom van punten en van
azen. Bij 25 punten of meer moet je de
manche bieden en 33 punten of meer slem.
bounin 'n ^et ^aatste geval moet je natuurlijk nog
wel het aantal aanwezige azen controleren.
deze eenvoudige vuistregels gelden
leen bij spellen met een Sans Atout verde-
Zodra er singletons, renonces, fits en
dubbele fits aan de orde komen, heb je
meer aan een gezonde hoeveelheid voor
stellingsvermogen van de mogelijke kaart-
unicatijverdeling en bijbehorende punten van de
partner. Dan gaat het vaak mis en dat zelfs
tot op hoog niveau.
■Zo werd het volgende spel in de halve finale
e eir \an de wereldkampioenschappen vier keer
otmeuk geboden. Zoals U ziet is het een volstrekt
dicht groot slem. Twee van de beste viertal
len in de wereld kwamen niet verder dan de
manche, een bood met moeite klein slem
en slechts een wist groot slem te bereiken.
AH 1082
4*
Noord was gever en allen waren kwetsbaar.
Aan tafel 1 opende Noord met 1 SA (15-17
p.). Zuid maakte alleen gebruik van Stay-
man en bood na 2 sch slechts 4 sch. NZ
hadden tenslotte maar 26 punten samen.
Hier hielden de Franse OW-spelers wijselijk
hun mond. De Franse Noord opende met 1
sch. West stoorde met een zwak 3 ha volg-
bod. Hierdoor vrolijkte de kaart van Zuid
verder op. Hij kon nu met 4 ha zowel
schoppensteun als een controle in harten
aangeven. Noord koerste daarna naar 6 sch,
maar kon groot slem niet meer bereiken.
Aan tafel 3 opende Noord weer 1 SA (15-17
Daarvoor is de hand toch echt te sterk,
/let de tophonneurs, de vijfkaart en de 17
punten moet beslist 1 sch worden geboden,
waarna Noord de kaart verder moet verko-
een hand met 18-19 punten. Hier
Oost wel en ook hier met een zwak-
|ke 3 ha. En Zuid had niet meer in huis dan
(het bieden van 3 SA. Dat contract bleek
alle 13 slagen.
[Alleen aan de vierde tafel werd groot slem
als volgt bereikt: Noord 1 sch; Oost pas;
[Zuid 2 SA (een conventioneel bod, dat
ïoppensteun aangeeft); West pas; Noord
[3 kl (geen korte kleur, maar wel veel pun-
kwam Oost toch met 3 ha, maar
dat bod hielp NZ alleen maar. Het daarop
volgende bod van 3 sch toonde een
ties b singleton in de laagste kleur, klaveren,
•ndui Noord's 4 ha, vroeg verder in harten en 4 SA
toonde een aas en de eerste controle in har
ten. Ook het volgende bod van 5 ru van
Noord was een asking, een vraagbod. Het
antwoord van 5 SA gaf de tweede controle
in ruiten aan en troef vrouw. Tenslotte kon
Noord met een extra bod van 6 ha naar ex
tra waarden vragen, dat Zuid graag accep
teerde met zijn nog onbekende zeskaart
ruiten door het bieden van het potdichte
groot slem. Alleen door wederzijds vertrou
wen en soms met de hulp van de tegenpar
tij zijn slems met weinig punten verant
woord uit te bieden.
Zo komt een slem in de lage kleuren nog
maar sporadisch voor. Meestal zijn de eer-
Op ste biedingen in de lage kleuren niet echt en
dan gaat het mis. Dit was een voorbeeld uit
de finale van de wereldkampioenschappen.
Zuid was de gever en OW kwetsbaar.
A 10 9 8 6
i2w 4-
Aan tafel 1 opende Zuid een voorbereiden
de sterke 1 klNoord 1 sch (vijfkaart); Zuid
2 kl (klaverens); Noord 2 ru; Zuid 3 ru;
Noord 3 SA; Zuid 4 kl; Noord 6 SA. Wat er
precies is fout gegaan, is niet duidelijk. Met
klaverenvrouw en de dubbele hartenop-
vang leek 6 SA een goede aktie, maar het
een armzalig contract, dat drie down
Aan de andere tafel ging het bieden
goed: Zuid 1 ru (minstens een vier-
kaart); West 1 ha; Noord 1 sch; OW passen
verder; Zuid 1 SA (15-17 p.); Noord 2 ru
(een forcing vraagbod); Zuid 2 SA (geen
schoppensteun); Noord 3 ru (vraagt op
nieuw); Zuid 3 sch (een honneur in schop
pen); Noord 3 SA; Zuid 4 kl (nu Noord har-
tenhonneurs aangaf en een goede schop-
penkaart bekeek Zuid zijn kaarten nog eens
en kwam tot de conclusie dat de kaart veel
te sterk was om nu te passen): Zuid's 4 kl
gaf klaverenaas aan en bovendien dat Zuid
maximaal was en dat alle punten goed
moesten zijn voor Noord. Noord kon nu
aanleggen in 6 ru. Ondanks de slechte troef-
verdeling kon dat contract gewoon niet
down. Wel moet de leider voorlopig van de
troeven afblijven en de troeven van Noord
gebruiken voor klaveren aftroevers.
Ook het volgende spel werd aan vier tafels
gespeeld. OW hebben maar 28 punten sa-
men. A 6
v H 1032
1032
VB864
3»4<
A 10932
Zuid was de gever en allen waren kwets
baar. Aan drie tafels werd wel klein slem in
schoppen bereikt. Groot slem schoppen is
niet goed maakbaar, omdat West twee kla
verens in moet troeven. Al gauw maakt
Zuid een troefslag. Aan de enige tafel met
een verantwoord biedverloop ging dat als
volgt (NZ pasten steeds): West 1 ha; Oost 1
sch; West 2 ru; Oost 3 kl (vierde kleur, for
cing); West 3 sch; Oost 4 kl (azen vragen
met ruiten als vastgestelde kleur); West 5 kl
(twee van de vijf azen en een renonce).
Omdat de renonce niet anders dan in klave
ren kon zijn, was nu het eindbod van 7 ru
heel gemalckelijk door Oost te bieden. Dat
tvas het superieure eindcontract, dat niet
down was te spelen.
puzzel
Nummer3
Horizontaal:
1. Herziening; 6. rondom; 12. gevaar; 13.
eens; 14. United Kingdom; 16. middag; 18.
ouderloos kind; 19. bevel; 20. ruitertje; 22.
persoon met werkelijkheidszin; 23. koor
dans; 24. oprijlaan; 26. fop; 28. gevaar; 29.
leed; 32. oudgermaans schriftteken; 33. re
kening; 34. bedwelming; 35. nonsens; 37.
eter; 38. deel van een kledingstuk; 41. ge
hoorzaal; 43. muziekdrama; 46. vrouw; 48.
niemendal; 50. begrip; 51.
Trans-Europa-express; 52. deel v.e. fiets;
55. tweetal; 56. ingenieur; 57. half vrije; 58.
materie; 60. eerwaarde heer; 61. lekkernij;
62. smalle strook; 64. pronkkastje; 65. pu
blieke aanprijzing.
Verticaal:
1. Vaardigheid; 2. Verenigde Naties; 3. elek
trisch geladen-deeltje; 4. categorie; 5. denk
beeld; 7. vruchtenpulp; 8. deel van een pia
no; 9. vlasbundel; 10. Frans voegwoord; 11.
oefenmeester; 15. bootje; 17. roep; 18. zee
gras; 19. niet een; 21. oorsprong; 23. gigant;
25. afgodisch; 27. muzikale inleiding; 29.
buitelende sprong; 30. grond; 31. deelteken;
36. schaftlokaal; 37. dunne gesleten plek in
kleding; 39. muur; 40. zangwijze; 42. melk-
klier; 44. fier; 45. vlinderlarve; 47. wand; 49.
oefentijd; 50. kledingstuk; 53. merkwaardig;
54. naar wezen; 57. plomp; 59. hevig; 61.
achter; 63. familielid.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
50 64 19 5 28 61 10 34 29 59
43 14 8 en
6 17 52 37 9 13 54 33 5 28
19.
Oplossing nummer2
De twee woorden van de opgave van vorige
weekwaren:
VLIEGBEWEGING en KLAPWIEKEN.
k
a
e
e
H
JL
a
l
S
T
a
m
u
r
a
~~P
[t
m
l
LU
bi
1
E
r
Ij
"g
"r"
O
Tl
t
k
O
L.
a
V
e
1
S
T
më"
e
TT
E
n
u
Uki
T~
e
g
a
a
T
v
1
d
n
T
T
z
\A\
T
[b]
T
JL
O
t
w
e
e
jvt
0
t
T
\T
E
O
05
a
"a
l
1\t
a
hr
T
[ni
T
_J
h
s
r
[Al
br
l
1
s
~s~
a
g
x
d
h
1
e
E
t
s
g
E
n
m
v
T
T
"r
[o
TT
L
5
e
d
n
a
d
Al
t
[k
n
O
t
e
a
nvr
o
d
e
l
t
O
r
e
d
E
~g~
e
"n"
m
e
E
B
e
E
E
a
r
Winnaars
De
i luxe dominospel zijn:
J. Hartog-Van Grieken, Zwarteweg 3 Oude
Ade (kruiswoord).
A. Bons, Gansstraat 21, Leiderdorp
(cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per briefkaart, dienen u
terlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt
adresseren: Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 3
Horizontaal:
1. Televisienet waar vaart in zit (6); 5. Geen echte lek
kernij voor schaatsers (7); 8. Een paard aan de evenaar
wordt er gek van (12); 10. Benoemen is een kwestie van
komedie spelen (10); 11. Gewicht om te halen (4); 13.
Spruiten kunnen pijnlijk zijn (8); 14. Komt in de
schouwburg over de vloer (6); 15. Zo zit je met nadruk
in het nauw (4); 16. In deze plaats krijgt een zendeling
brieven (10); 19. Wordt afgelegd ter verantwoording
(10); 20. Ook stukken ter kennis brengen (9); 21. Ransel
dat paard af! (3).
Verticaal:
2. Door hard werken een berm beslaan (3,2,3,8); 3. Niet
ophijsen, wel achteruitgaan (9); 4. Dat beest heeft zich
bevrijd (3); 5. In de abdij is ze ouder geworden (14); 6.
Hierin wordt een gevangene (streng) bewaakt (8); 7. De
balk van een kip (6); 9. Inspecteurs die een dieet volgen
bij de spoorwegen (13); 12. Weerzin tegen een lezing
(7); 17. Geeft toegang tot het urinoir in Sluis (7); 18. Va
der zal ervan lusten! (3).
Oplossing
nummer 2
Horizontaal:
4. Zwempak; 7. geloofsafval; 9.
plaatsvervanger; 10. soesa; 11.
repareren; 12. duizendpoot; 13.
bolide; 14. opdoen; 17. kraan
water; 18. kozen.
Verticaal:
1. Kwelwater; 2. importhande
laar; 3. massaverbinding; 5. af
trappen; 6. klinkerpad; 7. ge
past; 8. mededogen; 13. bok;
15. poedel; 16. kanon.
dammen
Vorige week werd de achtste
ronde van de nationale club
competitie gespeeld. Aangezien
deze rubriek al eerder gemaakt
werd, moet ik mij beperken tot
de stand van zaken tot en met
de zevende ronde. In de hoofd
klasse loopt de spanning boven
in gestaag op. Damclub Huissen
leed de eerste zeven ronden
geen puntverlies en gaat aan
kop met een punt voorsprong
op Hiltex dat als titelfavoriet
van start ging. Als deze nek aan
nek race zo doorgaat, valt de
beslissing pas in de slotronde
wanneer beide kemphanen el
kaar treffen.
Aanvankelijk leek ook Maas van
't Hoog zich te mengen in de
strijd om de bovenste plaatsen
doch zij vielen inmiddels ver te
rug en staan nu heel bescheiden
in de middenmoot. In de zeven
de ronde werden de tukkers vol
ledig weggespeeld door Hiltex
(7-13). Ondanks een verrassend
goed begin, want Leo Faber
won met wit kinderlijk eenvou
dig van NK-finalist Bert Raven:
1. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3.
37-32 10-14 4. 34-30 17-21 5.
41-37 11-17 6. 31-26 21-27 7.
32x21 16x27 8. 30-25 14-19 9.
25x14 9x20 10. 35-30 6-11 11.
30-25 4-9 12. 25x14 9x20 13. 46-
41 5-10 14. 40-34 1-6 15. 34-29
23x34 16. 39x30 20-25 17. 33-28
en de rest laat zich raden. Ge
blunderd werd er echter ook
door de ploeg uit Hengelo. Zo
kreeg Thijssen met zwart een
presentje van Koops: 1. 32-28
20-24 2. 34-30 15-20 3. 30-25
10-15 4. 37-32 18-23 5. 42-37 4-
IR
1
O
a
a
lil
lllll
a
llllllll
3
3
O
9
9
q
O
Pi
-
3
lil
lllll
(3
O
Q:
O!
q
q
bi
9
PI
tel
9
9
Pi
p'
P
b
s
3
Si
p
-
O
q'
O
q
b
Diagram 1
10 6. 47-42 12-18 7. 40-34 24-29
8. 33x24 20x40 9. 45x34 7-12 10.
39-33 17-21 11. 31-27 15-20 12.
44-39 20-24 13. 34-30 10-15 14.
50-45 21-26 15. 37-31 26x37 16.
42x31 2-7 17. 41-37 12-17 18.
48-42 7-12 19. 46-41 5-10 20.
31-26?? en ook hier ziet u vast
hoe zwart een schijf won. On
derin doet vooral het Drents
Tiental verkrampte pogingen
het vege lijf te redden. Tegen
Jorritsma Leeuwarden kwamen
de Drentenaren uit met Tsji-
zjov, Sjtsjegolev en opnieuw
Dibman. Maar ook dit trio uit
zendkrachten kon het tij niet
keren en de Friezen wonnen
dus verdiend met 11-9. Ik geef u
de notatie van de partij Tsjizjov-
Bakker. Enerzijds om weer eens
een partij van de wereldkam
pioen te kunnen aanschouwen
en anderzijds vanwege de wijze
waarop Andries Bakker tegen
stand bood.
Wit: A. Tsjizjov (DT); zwart: A.
Bakker (J'ma). Partij: 1. 32-28
17-22 2. 28x17 11x22 3. 37-32
Diagram 2
12-17 4. 31-26 6-11 5. 36-31 8-
12 6. 32-27 16-21 7. 27x16 22-28
8. 33x22 18x36 9. 41-37 20-25
10. 39-33 14-20 11. 44-39 10-14
12. 37-32 13-18 13. 50-44 9-13
14. 46-41 4-9 15. 41-37 2-8 16.
32-28 5-10 17. 37-32 19-23 18.
28x19 14x23 19. 33-28 9-14 20.
28x19 14x23 21. 39-33 10-14 22.
44-39 14-19 23. 49-44 17-22 24.
42-37 3-9 25. 48-42 1-6 26. 33-
28 22x33 27. 39x28 20-24 28. 44-
39 24-30 29. 35x24 19x30 30.
28x19 13x24 31. 40-35 18-23 32.
38-33 24-29 33. 33x24 30x19 34.
39-33 8-13 35. 35-30 15-20 36.
45-40 12-18 37. 43-38 7-12 38.
16x7 12x1 39. 32-27 6-11 40. 26-
21 1-7 (zie diagram 1) 41. 40-35
11-16 42. 21-17 7-12 43. 17x8
13x2 44. 30-24 19x28 45. 27-21
16x27 46. 38-32 27x38 47. 42x4
20-24 48. 4-15 23-29 49. 37-32
2-8 50. 32-28 8-12 51. 28-23
29x18 52. 15x29 en zwart gaf het
op. Tot besluit keer ik terug
naar het dammen in de regio.
In het onvolprezen clubblad
van damclub Damlust uit
Diagram 3
Noord-Scharwoude trof ik een
fragment uit het Open Helders
kampioenschap 1997 aan (zie
diagram 2).
In deze stand speelde Gerrit de
Boer 28-22 en staat in feite ge
wonnen. Zeker toen tegenstan
der Wim van Tiel besloot tot het
vragen van schijf 22 door 12-17
te spelen. Wit baande zich een
weg naar de damlijn na 27-21
17x28 31-27 26x17 27-22 18x27
32x3. De partij eindigde niette
min in remise omdat de witspe-
ler te lang talmde met het acti
veren van zijn dam: 19-24 25-20
24x15 44-39 15-20 39-33 28x39
43x34 29x40 45x34 13-19 37-32
9-13 3-26 7-12 26x3 20-25 3x20
25x14 34-30 en remise overeen
gekomen. Overigens kan zwart
vanuit de diagramstand na het
gespeelde 28-22 beter 29-33
proberen. Wit moet dan nog vrij
nauwkeurig spelen om te win
nen. De opgave voor deze week
ziet er als volgt uit (zie diagram
3).
Wit speelt en wint.
schaken
Paul Bierenbroodspot
De tiebreak tussen Karpov en
An and om het FIDE-wereld-
kampioenschap is voor laatstge
noemde uitgelopen op een anti
climax. Anand staat bekend als
een snelle speler en het rapids-
chaak zou dus niet nadelig voor
hem moeten zijn. Om onver
klaarbare redenen behaalde de
Indische grootmeester niet zijn
normale niveau en Karpov pro
fiteerde koeltjes. Beide partijen
werden door de titelverdediger
gewonnen.
Daarmee blijft alles bij het oude
en zullen we waarschijnlijk nog
een tijd moeten wachten op een
doorbraak rond het conflict tus
sen FIDE en PCA. Een hereni
gingsmatch tussen Karpov en
Kasparov lijkt niet tot de moge
lijkheden te behoren en de
schaakwereld zal het dus nog
een tijdje met twee wereldkam
pioenen moeten doen. Kaspar
ov heeft al laten weten geen en
kele waarde te hechten aan de
wereldtitel van Karpov. Bij winst
van Anand was de situatie mo
gelijk anders geweest. Alleen
wanneer er zeer veel geld op ta
fel komt lijkt Kasparov bereidt
om tegen Karpov te spelen. De
afgelopen drie jaar is er geen
sponsor gevonden om dit geld
op tafel te leggen en er is geen
reden om aan te nemen dat die
nu wel gevonden zal worden.
Karpov zal ondertussen ook wel
vrede hebben met de situatie.
Op de laatste wereldranglijst is
hij afgezakt tot de zesde plaats,
maar uiteindelijk heeft hij zijn
titel makkelijker dan ooit kun
in
jjM[
llllllll
1
fin
llllllll
iiiiiii
llllllll
A
b?
ia
lllll
iiwi
llllllll
III
Uil llllllll
llllllll
llllllll
lil
8
A
llllllll
llllllll
llllllll
i
|(fl|
III
PI
P||
lilt
■lil
nen verdedigen door alle be
voordelende maatregelen die al
eerder ter sprake zijn gekomen.
Ondertussen zijn Karpov en
Anand al weer aan het werk ge
gaan. Zij schuiven aan bij het
zestigste Hoogoventoernooi,
dat sterker bezet is dan ooit.
Ook Kramnik en Topalov zijn
van de partij, dus er kan met
recht gesproken worden van
een wereldtoptoemooi. Alle re
denen dus om een kijkje te gaan
nemen.
Bij deze wil ik ook uw aandacht
vestigen op de nieuw gestarte
TELEAC-serie 'Schaken met Jan
Timman'. Iedere zondag om
18.05 uur laat Jan Timman een
interessante partij zien met ook
voor de niet al te sterke schaker
begrijpelijk commentaar. Daar
naast geeft de Amsterdamse
grootmeester allerhande we
tenswaardigheden uit het
schaakwereldje prijs. De eerste
aflevering was veelbelovend.
De heer A.J. Veldhuis uit Haar
lem reageerde op de rubriek
van 27 december jl. Zeer terecht
merkt hij op dat zwart in de stu
die van Troitski een remisewen-
ding tot zijn beschikking heeft.
(Zie diagram 1).
De oplossing luidde: l.Lh6+ Kg8
2.g7 Kf7 3.g8D+ Kxg8 4.Ke6 Kh8
5.Kf7 e5 6.Lg7 mat. Zwart heeft
echter 2...e6+ tot zijn beschik
king. na 3.Kxe6 is het pat en ook
niet slaan brengt wit niet bij het
gewenste doel. Hoewel ook in
mijn bron de koning op d5
staat, vermoed ik dat Troitski de
witte koning op e5 had staan.
De studie is dan wel correct.
Men zie:
l.Lh6+ Kg8 2.g7 e6 (Na 2...Kf7
gaat het verder als hierboven.)
3.Kf6 e5 4.Ke6 e4 5.Kf6 e3 6.Lxe3
en wit wint.
In diezelfde rubriek stond het
kerstboomprobleem mij aan de
hand gedaan door Jules Wel
ling. De auteur van dit pro
bleem was toen nog onbekend.
Zonder mijn medeweten publi
ceerde Welling het kerstboom-
probleem vrijwel tegelijkertijd
in het weekblad Schaaknieuws.
Dit heeft inmiddels ook de au
teur boven water gebracht. De
heer Werner Moller uit Amster
dam schrijft in een ingezonden
stukje in Schaaknieuws dat
Thomas Dawson het probleem
heeft gemaakt en dat de Falkirk
Herald in 1914 al tot publicatie
overging. Daaruit blijkt maar
weer dat schaken tijdloos is.
Troitski en Welling brengen mij
op het volgende interessante
eindspel (zie diagram 2). Deze
stelling kwam op het bord in de
partij Pachman-Welling, Enge
land 1973. Wit was toendertijd
een sterke grootmeester en Ju
les Welling was allang blij dat
hij remise had door eeuwig
schaak middels l...Tc7+ 2.Kg8
Tc8+ 3.Kg7 Tc7+. Een ingeving
leverde echter een heel punt op.
I...Tc7+ 2.Kg8 Tc8+ 3.Kg7 Th8!
Plotseling is wit in moeilijkhe
den.
4.Kxh8
Hardnekkiger was 4.h3 Ke7 5.h4
Ke8 6.h5 Ke7 7.h6 Ke8 8.Kf6
Txh7 9.Kg6 Th8 10.Kg7 Tf8
II.h7, maar dan wint zwart we
derom met de wending
ll...Th8.
4...Kf7
Nu moet wit vroeg of laat de b-
pion opspelen, waarna zwart
eenvoudig wint.
filatelie
Het merendeel van de nieuwko
mers in de filatelie slaat de the
matische weg in. Dat conclu
deert de Fédération Internatio
nale de Philatélie (FIP) in het
jongste nummer van haar or
gaan, Flash. Dat is, aldus de FIP,
mede het gevolg van de honder
den mogelijkheden die deze tak
van de filatelie biedt en van de
mogelijkheid om andere hobbys
met het verzamelen van postze
gels te combineren.
De FIP wijst er echter op dat je
ook in de thematische filatelie
keuzes moet maken. Zo is het
ondermeer al lang niet meer
mogelijk alle zegels die ter gele
genheid van de Olympische Zo
merspelen worden uitgegeven
te verzamelen. Of je maakt bij
voorbeeld alleen jacht op atle-
tiek-zegels, of op zegels die
zwemmen als onderwerp heb
ben; desnoods op beide. Maar
het bijeenbrengen van alle
olympische uitgiften behoort
sinds 1956 (Melbourne), toen
109 zegels verschenen, niet of
nauwelijks meer tot de moge
lijkheden. In het jaar dat de
Spelen in Atlanta werden ge
houden (1996) verschenen na
melijk 1201 zegels.
De eerste Zomerspelen-zegels
verschenen in 1896 (Athene): 31
stuks. Tot en met 1916, Parijs
(na St. Louis, Londen, Stock
holm en Berlijn) werden geen
zegels uitgegeven, maar daarna:
1920, 6 (Antwerpen), 1924, 24
(Parijs), 1928, 13 (Amsterdam),
1932, 2 (Los Angeles), 1936, 10
(Berlijn), 1940, 0 (Tokio, geen
Spelen), 1944, 0 (Helsinki, geen
Spelen), 1948, 40 (Londen),
1952, 46 (Helsinki), 1956, 109
(Melbourne), 1960, 299 (Rome),
1964, 590 (Tokio), 1968, 678
(Mexico), 1972, 638 (München),
1976, 672 (Montreal), 1980, 925
(Moskou), 1984, 1030 (Los An
geles), 1988, 1013 (Seoul), 1992,
1274 (Barcelona) en 1996, 1201
(AÜanta).
Inmiddels hebben FIP en UPU
(Wereld Post Vereniging) er bij
alle UPU-leden op aangedron
gen hun uitgiftebeleid te tempe
ren en een gezondere uitgifte-
politiek te voeren, zodat verza
melaars zich niet misbruikt voe
len.
Frankrijk heeft in de laatste zes
weken van het afgelopen jaar
nog zeven zegels uitgebracht,
waaronder twee beste-wensen-
zegels en na jaren weer een
luchtpostzegel. De wenszegels
(beide 3,00 fr.) verschenen res
pectievelijk 10 november (een
muis die een poes een pakje
aanbiedt) en 24 november (een
vliegende postbode). Op 17 no
vember werd na tien jaar weer
een luchtpostzegel uitgegeven.
Op de zegel (20 fr.) een èènmo-
torige Breguet XIV-dubbeldek-
ker die in 1916 door Louis Bre
guet werd gebouwd.
Verder op 21 november een
3,00 fr.-zegel (met een beertje)
om de aandacht te vestigen op
het mishandelde kind; 1 decem
ber, een 3,00 fr.-zegel naar aan
leiding van de 50-ste sterfdag
van maarschalk Leclerc (1902-
1947); 8 december, een 3,00 fr.-
zegel (met o.a. een Marianne-
zegel) om al aandacht te vesti
gen op de tentoonstelling Phi-
lexfrance 99 en tot slot op 16 de
cember Duizend jaar klooster
van Moutier dAhun (4,40 fr.).
Noorwegen. Terwijl de prijs van
de jaarcollectie van bepaalde
landen blijft stijgen doet de
Noorse Post op dit punt een for
se stap terug. Voor dit jaar staan
dertig zegels op het programma,
tegen 39 in 1997; inclusief per
manente zegels en zegels die in
boejes zitten. En dat voor een
prijs van 203,00 Noorse kroon.
Het Noorse jaar is 2 januari al
ingezet met de uitgifte van acht
permanente zegels: deel II van
Noorse flora en net als vorig jaar
twee insecten-zegels. Op de flo
ra-zegels moeras goudsbloemen
(3,40 krwilde violen (3,80 kr.),
witte klaver (4,50 kr.), lever
bloempjes (5,50 kr.), wilde-
manskruid (7,50 kr.) en steen-
breek (13,00 kr.). Op de twee
3,80 kr.-insectenzegels (in boek
jes van acht stuks, vier paren)
staan een libelle en een sprink
haan.
Zweden.
Stockholm is dit jaar Culturele
hoofdstad van Europa. Om dat
en de opening (14 februari) van
het op het hoofdstedelijke ei
land Skeppsholmen gesitueerde
Moderna Museet te markeren
verschenen 15 januari drie brev-
zegels (2x3 motieven in boek
jes; 30,00 kr.). Titel van de emis
sie: Moderne kunst in nieuwe
omlijsting. Op de zegels: Zwam-
mensculptuur (1959) van de
Fransman Yves Klein, Mono
gram (sculptuur met geit, 1955-
1959) van de Amerikaan Robert
Rauschenberg en het kunstwerk
Skeppsholmen (voor deze uit
gifte gemaakt) van de Zweed
Göran Gidenstam.
