Kuifje 'goudhaantje' voor Volkenkunde IsOokSchitterend!: een verhaal als een geslaagd jongensboek Cultuur&Kunst Zee van licht 'Tjessis, Jan, er vallen toch geen dooien?' klNSDAG 6 JANUARI 1998 irn Oude opnamen Rolling Stones ontdekt 'piiswLiK De Britse omroep BBC heeft in haar archieven opna men gevonden uit de beginperiode van de Rolling Stones. De Stones namen in totaal 42 liedjes voor de BBC op tussen oktober 1963, een jaar na hun oprichting, en augustus 1965. Doorgaans werden de banden na twee maanden weer gewist. Dertien num mers zijn echter behouden omdat de producenten zelf kopieën hadden bewaard. Tijdens hun allereerste opname op 5 oktober 1963 begeleidden Mick Jagger en de zijnen de Amerikaanse R&B-gigant Bo Diddley. De Amerikaan moest de sessie halverwege onderbre ken, omdat drummer Charlie Watts er maar niet in slaagde Diddley's kenmerkende Afrikaanse tromroffel onder de knie te krijgen. Twee jaar later scoorden de Stones hits met eigen composities als 'Satisfaction'. Voor de laatste BBC-sessie in augustus namen ze twee eigen nummers op die nooit zijn uitgebracht, 'Dust my pyramids' en 'I wanna love you'. Staatsopera wil Anne Frank uitvoeren wenen De Staatsopera van Wenen wil 'Het Dagboek van Anne Frank' in de versie van de Russische componist Grigori Frid uit voeren. De voorstelling zou op 5 mei moeten plaatshebben. De Oostenrijkers hanteren de 5de mei sinds kort als herinnerings dag aan de slachtoffers van het nazi-regime. De plannen zijn op vallend omdat de Wiener Staatsoper in de oorlog min of meer 'fout' was. Zo moest de joodse dirigent Bruno Walter plaatsma ken voor de nazi-symphatisant Karl Böhm. De muziekminnende Weners knepen een oogje toe, mede omdat de nazi's veel deden voor het klassieke repertoire. De opera's onder leiding van Boehm werden legendarisch. De uitvoering van een opera over Anne Frank is een gebaar, een symbolische geste. Zoontje voor zangeres Kim Wilde londen Popzangeres Kim Wilde (35) is zaterdag in een Londens ziekenhuis bevallen van een zoon. De jongen kreeg de namen Harry Tristan. ,,We zijn in extase", zei de vader, Hal Fowler. Wil de en Fowler trouwden twee jaar geleden nadat ze beiden een hoofdrol hadden vervuld in de musical 'Tommy'. Beeldhouwer Cavaliere overleden milaan De Italiaanse beeldhouwer Alik Cavaliere is gisteren op 71-jarige leeftijd in Milaan overleden. De in 1926 in Rome gebo ren Cavaliere woonde een groot deel van zijn leven in Milaan, waar hij onder meer directeur van de Academie voor Schone Kunsten van Brera is geweest. Zijn beeldhouwwerken zijn behal ve in Italië ook tentoongesteld in de Verenigde Staten, Japan, België en Nederland. Dj Fabio was dj Lucien leiden In de recensie van het optreden van Jeff Mills in het LVC, gisteren in deze krant, is een foutje geslopen. De dj in het voor programma van Mills was de Leidse dj Lucien en niet zoals ver meld dj Fabio. De verrichtingen van de laatstgenoemde zijn op 10 januari in het LVC te bewonderen tijdens een Jungle Night waar ook de dj's Andy Haze, John Paul Spliff en RunCome Soundsystem hun opwachting maken. Sydney Het kost een paar stuivers, maar het effect mag er zijn als 's avonds in Sydney de knop wordt omgedraaid. Het Opera Huis, het meest be roemde gebouw van Australië, baadt dan gedurende de maand januari in een zee van licht. 'Blauw' is het thema van het 22ste Sydney-muziekfesti- val, dus vandaar de kleur. De kosten van de belichting al leen: ruim 250.000 gulden, fo to reuters Het Rijksmuseum voor Volkenkunde heeft met de stripfi guur Kuifje een authentiek goudhaantje met de aantrek kingskracht van een magneet binnen zijn muren ge haald. Vooral dankzij de tentoonstelling 'Met Kuifje naar Tibet' trok het museum in 1997 ruim 77.000 bezoekers. Dat zijn er 30.000 meer dan in het jaar daarvoor. Ook het Rijksmuseum van Oudheden onderscheidde zich in posi tieve zin. De verbouwing ten spijt trok het museum 14.000 mensen meer dan in '96 en kwam uit op een to taal van 116.000. leiden ad van kaamcord van 60.000 bezoekers. Toen de meeste doeken van de zeventiende-eeuwse land schapsschilder eenmaal de deur weer uit waren richting recht matige eigenaars, zakte dat aan tal in 1997 prompt naar 45.000. „Maar daar zijn we overigens bijzonder tevreden mee, hoor", licht directrice Jetteke Bolten de Scoren doe je als genwoordig vooral met grote, interessante of spectaculaire ex posities. Althans, de cijfers lij ken die conclusie te rechtvaar digen. Met Jan van Goyen in een centrale rol boekte De La kenhal in 1996 een absoluut re- Af en toe, op zo'n van moeders soepgeur doortrokken zon- middag in de jaren vijftig, rde je hem nog wel eens: is Davids. Die kleine man net dat grote talent, bekend 'an evergreens als 'Naar de bol- en', 'Weekend in Schevenin- ;en', 'Als je voor een dubbeltje jeboren bent' en 'De vuilnis- nan'. Op die zondagmiddagen vas het meestal het lied 'De 'oetbalmatch' dat stiekempjes lit de distributieradio kroop. De jelevenissen van twc op de tribune. Twee wie er één nog nooit naar voetbalwedstrijd is geweest. Een lied vol humor, gezongen met een geknepen stem, in een akoestische omgeving die nog het meest lijkt op een plastic koffiebekertje anno 1998. 'De Voetbalmatch' is eigenlijk geschreven door Jacques van Tol, de man die na de oorlog vier jaar in een kamp voor land- 'erraders moest doorbrengen omdat hij lid was geweest van de NSB. Beetje wrang dat hij nu juist de hofleverancier van de jood Louis Davids is geweest. Davids zette overigens zijn ei- aam onder het liedje. Net zoals Wim Sonneveld dat later zou doen met het lied over ome Thijs die een prijs in de voetbal pool had gewonnen, ook een 'e van Van Tol. 'De voetbalmatch' dateert uit 1927, toen de voetballers dus nog van die lange korte broeken droegen en het kruis nog laag hing. Het lied gaat over een wedstrijd tussen Ajax en Blauw Wit. Die match wordt bezocht door Louis Davids, samen met zijn vriend Jan, een bakker. Dat wil zeggen: Louis Davids ver tolkt de gevoelens die opkomen bij een dame die door de bakker voor de wedstrijd is uitgeno- Is het kunst of is het sport of is het beide? Waar ligt de grens, wie gaat daar overheen gebeurt dat? In de rubriek Kunstgras gaan we op zoek naar raakvlakken en snijpunten van deze op het eerste gezicht zo verschillende culturen. In aflevering 11 gaat het over 'De voetbalmatch' van Louis Davids. toch geen dooien?' En een cor ner wordt bij haar een 'dood schop om een hoekie'. Als er een goal wordt afgekeurd, gooit ze de scheidsrechter een ba naan op zijn ponum en valt ze huilend haar bakker om de hals. 'Nou die smeedde gauw het ijzer toen het heet was, en hij gaf mij een verbouwereerde zoen. Ik weet heus niet wie de wedstrijd heeft gewonnen, Maar mijn Jantje is voor mij de kam pioen!' Liefde op het voetbalveld. Weer eens wat anders dan knietjevrij- en in de donkere bioscoop. Da vids oogstte groot succes met "het lied van Van Tol. De sport was en bleef een rijke inspiratie bron voor hem. In 1934 schreef hij 'De zesdaagse', waarmee hij verwees naar de befaamde wie lerklassieker die hij zag als een metafoor voor het dagelijkse le ven van de gewone man. Die gewone man moest net zo hard knokken als de wielrenners. 'En zo zien we alle dagen, mensen racen, mensen jagen. Tanden knarsen, sprinten, trappen, om een concurrent te lappen. En bij het jachten naar wat prijzen, vroeg verouderen en vergrijzen. Enkelen sterken, taaien, koe nen, eindigen als kampioenen, maar bij menig arm schlemiel tje, hangt de dood aan het ach terwieltje. En dan wordt hij op zijn post, door een ander afge lost. Dat is de zesdaagse van het leven. De tredmolen van het be staan. Slechts zondags dan rust hij heel even, en dan weer van voren af aan. In de baan. In de baan.' Van Tol en Davids zagen wel wat in de sport. De bridgeclub 'Kijk voor je', het paardenren nen, het kwam allemaal aan bod. En natuurlijk ook het oer- Hollandse schaatsen, dat win terse tijdverdrijf wanneer 'heel het heelal naar hutspot geurde'. 'Op de baan door een wit para dijs. Op het ijs. Op het ijs.' leiden cees van hoore jaarcijfers toe. „Met Van Goyen hadden we een exceptioneel jaar. Maar normaal gesproken trekken we over een jaar rond de 35.000 mensen, dus wat dat betreft zaten we vorig jaar toch weer goed." Bij het Rijksmuseum van Oudheden - dat zijn jaarcijfers overigens altijd in samenhang presenteert met het inwonende Koninklijk Penningkabinet - is men aangenaam verrast over de toename in het aantal bezoe kers. Birre Walvis van voorlich ting: „In de NRC stond dat er landelijk gezien sprake was van een dalende tendens. Dat is bij ons dus niet zo. Opmerkelijk toch wel, gezien het feit dat een groot deel van onze vaste col lectie vanwege de verbouwing niet is te zien. Maar we hebben bij wijze van compensatie dan ook wel vier interessante pre sentaties. 'Mummies' trok in middels 50.000 mensen en ook 'Actie Romein!' voor kinderen loopt bijzonder goed. Of we voortaan misschien alleen maar tentoonstellingen zouden moe ten organiseren? Dat lijkt me van niet. Maar inderdaad, een goede expositie zie je terug in de cijfers." Daar kunnen ze bij het Rijks museum voor Volkenkunde van meepraten. Ook dat muse um is, wat de vaste collectie be treft. al een half jaar gesloten voor het publiek, en ook hier vanwege een ingrijpende ver bouwing. Desondanks trok het de Steenstraat nog eens 2000 mensen meer dan in het topjaar '95, toen 75.000 be zoekers de kassa passeerden, en maar liefst 30.000 meer dan vo rig jaar. Met dank aan Kuifje, het stripfiguurtje van Hergé. De blijkbaar nog altijd ra- zendpopulaire reporter staat centraal in één enkele expositie waarbij overigens wel sprake is van perfecte timing. Want Tibet, de plaats van handeling, is mo menteel nadrukkelijker in het nieuws dan ooit tevoren en ook dat telt door. „Kuifje alleen trok tot nu toe 46.000 bezoekers. Draait nog tot augustus, dus we hopen dat de loop er nog even in blijft. Daarna komen we ove rigens in een vernieuwd deel i het i ten toonstelling over de indianen van Noord-Amerika. Ja, ook daar appeleren we aan een breed publiek." Dat deed ook het Museum Boerhaave in 1996 met 'Lijf en Leed', een expositie die mede vanwege haar griezelige ele menten landelijk de aandacht trok en 50.000 mensen naar de Lange St. Agnietenstraat lokte. Zonder een dergelijke pu bliekstrekker kwam het muse um voor natuurwetenschappen vorig jaar tot 38.000 bezoekers, maar net als in het geval van De Lakenhal is er niemand bij Boerhaave die daar direct ner veus van wordt. „We hebben ja ren rond de 30.000 mensen ge schommeld, dus feitelijk gezien springen w groningen «els smit Zeven jongens en een ouwe schuit, nou vooruit: zeven jon gens en een nieuwe band. In ie der geval heeft het verhaal alle kenmerken van een geslaagd jongensboek. En het is grappig bovendien. Ze moeten er zelf tenminste een beetje om la chen: de zeven Groningse stu denten die een Nederlandstali ge muziekgroep vormden die in een paar maanden tijd de hit parades haalde, en die een cd maakte waarvan er in een paar weken tijd meer dan tiendui zend werden verkocht. Met oud en nieuw was de groep te gast bij Paul de Leeuw. Het is een jaar geleden als een grap begonnen. Neem alleen al de naam. 'Is ook schitterend' was in die tijd een gevleugeld woord op de studentenvereni ging Albertus Magnus als er weer eens iets moois of iets le lijks gebeurde. Toen ze voor de lol een liedje speelden, kregen ook zij deze kroegkreet toege worpen. Kort daarna moesten ze optreden op het songfestival van het Allerheiligen Convent, de overkoepelende organisatie van acht studentenverenigingen in Nederland. Maar ja, ze moes ten nog wel een naam hebben. IsOokSchitterend!, bedachten ze, aan elkaar geschreven en met een uitroepteken erachter. Ze werden vierde. Dit jaar wonnen ze het festi val met het liedje 'Voltooid Ver leden Tijd' over een waarschijn lijk verloren liefde. Inmiddels was de belangstelling voor het groepje gewekt in de platenwe- reld. Het gevolg: een single en nu dan het album. En zo'n hon derd optredens in het vooruit zicht. Ze hebben overduidelijk bij een groot publiek een snaar geraakt. Joost Marsman, de leadzan ger, en Marc van der Voorn, de toetsenist, zitten net als de an dere vijf leden van de groep in hun vierde studiejaar. Joost en Mare zitten allebei op de Kunstacademie. Met Joost Haartsen die zingt en toetsen speelt, hebben ze de grondslag van de groep gelegd. Joost: „We vonden het leuk om samen muziek te maken. Allengs breidde het groepje zich uit, gewoon doordat er vrienden bij kwamen. Dat was en is nog steeds de basis. We deden co vers. Maar op een gegeven mo ment moet je beslissen hoe je verder wil. Voor ons kwam dat moment toen we ons hadden opgegeven voor het songfesti val. De voorwaarden waren: Ne derlandstalig en eigen repertoi re. Toen zijn Mare en ik gaan schrijven. Het was een aardig heidje, want zes van de zeven groepsleden waren niet geïnte resseerd in Nederlandse mu ziek. Nu wel natuurlijk, nu het zo onverwacht goed is gegaan." Bijna onvermijdelijk kreeg de groep als nieuwkomer te maken met vergelijkingen bij degenen die hun repertoire beluisterden. Mare: „Vooral De Dijk wordt vaak genoemd. Zelf zien we dat niet zo. Anderen zeggen Van Dik Hout. Zelf weten we het echt niet. Het is onze eigen mu ziek, het zijn onze eigen tek sten." Joost: „We gaan er, zeker ge zien het recente succes alleen maar van uit dat lekkere muziek altijd het oor van een luisteraar vindt." Mare: „En we denken ook dat een bandje zoals wij dat nu hebben grote voordelen heeft boven een bandje dat door een producer is bedacht en is samengesteld. Al was het alleen maar, omdat wij in staat zijn om alles zelf te doen. Als je ambities hebt, is dat een heel prettige omstandigheid. Joost: „Zo doen wij de hele merchandising: die hoort er te genwoordig echt bij. Met alleen goed zingen ben je er niet. We hebben posters, t-shirts, foto's, we ontwerpen zelf de hoesjes van de cd's. We hebben zoiets van: zou het onverhoopt niks worden met de band, dan leren we hier zo ontzettend veel van, meer dan ze je op een school ooit kunnen leren." Mare: „Bovendien, zo redene ren we: een ander staat om zijn studie te kunnen betalen een avond en een nacht in een kroeg, wij staan avonden en halve nachten op de bühne. Ik weet wat ik het leukste vind." Er bestaat natuurlijk het ge vaar dat hun studie in het ge drang komt. Joost: „Die is al in het gedrang. De band vraagt zo veel tijd en daarbij komt nog dat je hele ritme is omgegooid. Anderen gaan 's ochtends aan hun studie, wij moeten slapen. Maar ik vind het niet erg. Ik kan maar één ding tegelijk goed doen. Ik geef de voorkeur aan de muziek. Ik denk er hard over om van de muziek mijn vak te maken, ook als IsOokSchitte rend! zou ophouden te be staan." Mare: „Er komt natuurlijk een dag dat je de beslissing moet nemen om met de band door te gaan of niet. Ik heb tot nu toe steeds gezegd dat ik de voor keur geef aan mijn studie. De anderen zullen ook zo hun denkbeelden hebben. We heb ben hoe dan ook één ding afge sproken: ieder afzonderlijk blijft alleen maar in de band zo lang hij het leuk vindt." Joost: „Daar heb je weer zo'n verschil met een clubje dat kunstmatig is opgezet. We hoorden laatst van een meisje uit een meidengroep: 'We zijn pas later vriendinnen gewor den.' Wij waren al vrienden." IsOokSchitterend!: een uit de hand gelopen grap.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1998 | | pagina 7