Denksport
in
lil!
lliliii;
II!
III
li»!
III
111
Uil
li!
jS
I'll
Uil!
ill
i
IP!
lilt
IC
ill
("ERDAG 27 DECEMBER 1997
965
na
SlDGE
Ad Oskam
bridgejaar wordt afgesloten met drie opmer-
en ke spellen voor de leider. Goed bridgen is veel
hT een kwestie van concentratie dan de meeste
ge sen denken. Het is daarom begrijpelijk dat de
N eprlandse topbridgers met een drukke baan
Passen voor zware wedstrijden. Voor zware
jiooien moet je even gas terug kunnen ne-
omdat die vaak beslist worden door condi-
4eem nu zo'n eerste spel in het begin van het
West
2
tVB752
HVB
fc 7432
Oost
i A H 9 6 5
t 108
A 9 5
k VB9
jf"
Desll was 8ever en niemand kwetsbaar. Oost
met 1 sch; West 2 ha (een slecht bod,
2-60t i SA was met 9 punten aangewezen); Oost 2
in rondgepast. Zuid kwam uit met ru 8. Hoe
het spel gespeeld worden De enige moge-
ers«' is het ontwikkelen van de hartenkleur. Al
eerste slag moest de leider alert zijn en rui-
as nemen. Daarna moet ha 10 worden nage-
(ld, die de slag maakte. Harten na was voor de
T5AC van Noord, d'e s"m schoppen naspeelde
1 de heer. De communicatie was verbroken,
pn na en hartenvrouw bracht Zuid aan slag
i hartenaas. De hartens zaten gelukkig 3-3.
pAl speelde ruiten na en West kon de vrijge-
jlde hartens maken. Maar waar is de achtste
r*Gr^ ^'e 'cwam er n'et Want daama werd klave-
QQgespeeld voor de heer van Zuid. En die speel-
ooigje 13e ruiten. De leider was in dwang
A/JA)
het spel:
VB752
HVB
7432
k 10873
w
k VB4
t A63
k 10842
H86
91 r
rdi
ope
jé
N. P
48) had een klaveren en schoppenvrouw en
Ird twee klaverens overgehouden. West was
S th gestraft voor zijn onbezonnen bieden. In het
>ag. 5 V965 AH7432
Tl HB76 8
v io 6
za 1!
Leict was de gever en allen waren kwetsbaar. Het
466|en had meteen in de wolken plaats. West pas;
q@)jrd 5 kl; Oost 6 kl (sterk tweekleurenspel); Zuid
iWest 6 ru; Noord pas; Oost 6 ha, het goede
me,:contract. Zuid kwam braaf met klaverenboer
DGlHoe moet dit spel aangepakt worden Het is
)0 (Idelijk, dat het heel scheef verdeeld is. De leider
jt er rekening mee houden, dat de schoppens
zitten en ook de hartens 3-0. Troeftrekken
dus niet. Heeft Noord acht klaverens of mis-
zelfs wel negen Als dat laatste het geval is
^^■oord komt aan slag promoveert troef boer als
■«ren wordt ingespeeld. Noord mag dus niet
mJplag komen In de eerste slag kon de leider
~"-jü verprutsen. Aan tafel liet deze Oost klave-
boer in de eerste slag niet dekkenHet plan
lom op klaverenboer ru 8 weg te gooien. Het
tract was dan verzekerd. Maar Noord nam de
f over met het aas. Oost moest troeven en
ilde hartenaas (Noord bekende niet). Schop-
Aas, heer en een schoppen werd afgetroefd
gw had er vier). Nu werd klaverenvrouw ge-
RBld en Noord legde de heer. De enige uitweg
■mf (om in te troeven met de heerWeer werd een
tt: fppen ingetroefd en troef vrouw gespeeld.
Elotte kon de ru 8 weg op kl 10, die door Zuid
p ingetroefd met zijn laatste troef en laatste
Twaalf slagen was meteen de top, want nie-
d had deze speelwijze gevonden.
rk willt
atig va
?rdiene
s het spel:
A 10 5
AH9875432
*62 N +AH9854
r V 9 6 5 1- A H 7 4 3 2
H B 7 6 w 0 8
V10 6 Z
VB103
B 10 8
V9432
het derde spel was spectaculair:
West Oost
7 H V
A 9 7 5 3 10
984 A V B 7 6 5
HB64 A 9 8 2
I was de gever en OW waren kwetsbaar. Zuid
ide het bieden met 1 sch; West pas; Noord 1
2 ru; Zuid 4 sch; West 5 ru. Dat contract
door Noord gedoubleerd. Zuid begon met
ippenaas en vervolgde met een kleine harten
het aas. Door het doublet was Noord wel ge
keerd met alle troeven. Troef 9 werd daarom
gelmatiieeld en Noord legde de 10. Dat was goed
want West heeft maar weinig aankomers.
ziet er naar uit, dat ook de klaverens scheef
n. De leider moet goed op de kleintjes pas-
Oost speelde kl 9 voor en noteerde het vallen
kl 7 bij Zuid. In West werd kl 4 gelegd. Noord
de 10 en kwam terug met harten, die ge-
fd werd. Met kl 8 ging de leider naar kl H.
bekende niet meer. Klaverenboer werd door
ouw gedekt, maar de leider had in kl 6 een
vuldig bewaarde entre. Daama kon alsnog
indheid ir|beer bij Noord onschadelijk gemaakt wor-
naar ei
eem d i vas het Spei;
t V64
H 1032
fc V 1053
N
1!
d|
orf.
'El
H V
9 8 4 W<~I~>0+AVB765
H B 6 4 Z A 9 8 2
A10986542
HB82
erste concentratie was in elke slag vereist,
de andere tafel had Zuid in de eerste hand
4 sch geopend, waarna werd rondgepast.
startte goed met hartenaas en harten ge-
Fd. Oost nam echter eerst klaverenaas mee en
kon het contract niet meer down. De ha 3 in
2 gaf met zekerheid klaverenheer aan en
[om had Oost in slag 3 met kl 8 moeten ver-
jen om de tweede introever te krijgen.
PUZZEL
HÏ8 19 ■■20 21
■■^^■■■23
■■30 31 H32 33
^■34 ■■■^■■TT
3^^^B39
■■44 45 ■■46 47
nBn«5ö
a 57 ^■58 59
60 L^LJei ■^^b
zztaEzttmi
Nummer 52
Horizontaal:
1. Zinnebeeld; 5. vlugschrift; 10. kunsttaal; 11. insec
teneter; 12. gewoonlijk; 14. jaargetijde; 16. gezicht; 18.
roofdier; 20. meisjesnaam; 22. mager; 23. groet; 24.
vlekkenwater; 25. godin van de tweedracht; 27. snaar
instrument; 29. ouderloos kind; 30. eet- en drinkpartij;
32. deel van de vinger; 34. judograad; 35. paardje; 37.
bouwmateriaal; 39. gewas; 42. likeur; 44. voegwoord;
46. rivier in Spanje; 48. naar aanleiding van; 49. gevan
genis; 50. filmdecor; 51. Amerikaanse staat; 53. motief;
55. gesteldheid van de atmosfeer; 56. soort schildpad;
58. ui; 60. plezier; 61. Noorse godheid; 62. laaghartig;
63. van buitenaf komend.
Verticaal:
1. Driepoot; 2. kroot; 3. lofdicht; 4. windrichting; 6. god
van de liefde; 7. voorwendsel; 8. verpakkingsmiddel; 9.
vakantieganger; 12. flauw; 13. bijtijds; 14. goedkeuring;
15. klepper; 17. grondsoort; 19. opening; 21. oppervlak-
temaat; 26. woonplaats; 27. meerstemmig zangstuk;
28. projectiel; 29. bezoldiging; 31. stuk hout; 33.
scheepstouw; 36. maand; 37. studievak dat men naast
een hoofdvak beoefent; 38. deel van een etmaal; 39.
bordspel;-40. houtsoort; 41. beschermheer; 43. vochtig;
45. rivier in Schotland; 47. watering; 52. lichtkring; 53.
ver (in samenstelling); 54. Griekse held; 55. babybedje;
57. jongensnaam; 59. wisselgebruik (It.).
Welke twee woorden worden gevormd door de letters
in de volgende vakjes:
27 39 *61 7 5 42 33 43 63 *35 51 15 56
en
56 48 58 60 8 40 25 50 13 36 46
Oplossing
nummer51
De twee woorden van de opga
ve van vorige week waren:
WINTERMAAND en SNEEUW
KETTING.
Winnaars
De winnaars van een luxe
dominospel zijn:
C.J. Zonneveld, Drechsberg 3,
Voorhout (kruiswoord)
W.M. Nauta, Snippenhoek3,
Leiden (cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per briefkaart, dienen ui
terlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt
adresseren: Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 52
Horizontaal
5. Speelse muziek uit het hoge noorden om mee te spe
len (9); 7. Een kist voor studiedoeleinden (12); 11. De
dominantie van het resterende meisje (9); 12. Moeder
bevindt zich in het gewas (4); 13. Benadeeld door dief
stal (6); 14. Niets dan poken voorspellen (8); 15. Die at
leten zijn niet spoorloos (9); 16. Vaar- en rijtuig (4); 18.
In wezen geen droge tijd (6); 20. Muziekgezelschap van
politici? (11); 22. Verwarde opening in kleding (9).
Verticaal:
1. Die piano wordt met de hand bespeeld (17); 2. Kool
zuurhoudende vloeistof van de brandweer (10); 3. Hier
gaat een massa stappers op naar boven (12); 4. De vorst
is er weg van (4); 6. Dwaas in de olie (7); 8. Het publice
ren van een bedrag (7); 9. Door kalmte gaan de borsten
niet op en neer (11); 10. Stommeling die uit een boom
valt (5); 17. Twee jongens samengevat (6); 19. Meer dan
een tuimeling was niet te voorzien (6); 21. Steunt op
vrede (4).
Oplossing
cryptogram 51
Horizontaal:
4. Poloshirt; 7. vorstendom; 9.
koortsuitslag; 12. grillen; 13.
theorie; 14. renner; 15. halsdoek;
17. geheugenkennis; 18. dolko
misch; 20. verve; 21. gouw.
Vertikaal:
IOogverblindend; 2. moor; 3.
brandschildering; 5. hittip; 6. Do
rado; 8. voorgevel; 10. stelregel;
II. liters; 15. hangoren; 16.
dansclub; 19. ober.
DAMMEN
Als afsluiting van het jaar heb ik
een zestal opgaven voor u bij
een gesprokkeld waarop u zich
desgewenst de komende dagen
kunt storten. Zoals u ziet gaat
hefom min of meer natuurlijke
aanvangstanden die met een
beetje goede wil voor de meeste
lezers te doorgronden moeten
zijn. Alvorens u echter de bijbe
horende informatie te verschaf
fen krijgt u eerst de oplossing
van het probleem van Rien
HÜhl uit de rubriek van vorige
week. De cijferstand luidde: wit
15, 29, 32, 33, 34, 39, 41, 46, 49,
50; zwart 4, 5, 8, 11, 18, 19, 21,
23, 35 en 36. De winst gaat als
volgt: 1. 49-44 36x47 2. 44-40
35x44 3. 32-28 23x32 4. 29-24
47x45* 5. 24x2 44x33 6. 2x1 4-9
7. 50-44 9-14 8. 44-40 (44-39:
45-50* 1-6 etc.) 45x18 9. 1x10
5x14 10. 46-41 14-19 11. 15-10
met winst. Met dank aan de
IJmuidense problemist.
Dan vervolgens nog even een
herhaalde oproep aan dammers
die op dinsdag 30 december a.s.
zin en tijd hebben om mee te
spelen in het Oudejaarstoemooi
van de damclub IJmuiden. Het
gaat zoals bekend om sneldam-
men (5 en 10 min. per speler
per partij) in drie klassen. Er
zijn aardige geldprijzen te ver
dienen. U kunt zich nog opge
ven bij ondergetekende, tele
foon 0226-395474. Plaats van
handeling: DCIJ lokaal aan de
Eksterlaan 8 te IJmuiden. Aan-
111
«li
sf
1
Ill
lilt
1*
lil
11
Pt
3
s
3
3
O
3'
O
O
lil
111
lil
111
III
III
111
3
3:
3
O
3
III
BI
1
M
li
lil
PI
III
'1
SI
ui
3
3
O
O
O
3
O
Pf
li
fill
i
li
p
iï;i
lil
-
3
II
3
Pi
3
PI
Al
Pi
m
Si
tl
1
tl
3
-
ft
3
3
0
31
3 tl
3
31
3
3
m
m
m\
s
Üt
m\
11
1
3
ÉS
m
O
O
s
q
O
0!
Diagram 4
vang 10.30 uur.
Voor wat betreft de opgaven
maak ik u er op attent dat niet
alle standen voldoen aan de zo
geheten 'scherpe' regels van de
problematiek. Maar dat zal de
pret niet drukken. Ter controle
tot slot de cijferstanden:
Diagram 1: wit 25, 29, 31, 33,
34, 38,39,41, 42; zwart 7, 12, 13,
Diagram 5
15,18,19,22, 23 en 27.
Diagram 2: wit 29, 33, 37, 38,
40, 42, 46. 47; zwart 6, 8, 9, 17.
19, 20,27 en 36.
Diagram 3: wit 15, 25, 31, 34,
35, 37, 38, 39, 47; zwart 5, 9, 12,
18, 22, 23, 26,27 en 28.
Diagram 4: wit 26, 28, 32, 33,
38, 40, 42, 43, 50; zwart 2, 7, 11,
12,13,17,21,29 en 35.
Diagram 6
Diagram 5: wit 25, 29, 30, 31,
33, 37, 38, 44, 47, 48; zwart 4, 7,
10,13,14,17, 20, 22,26 en 27.
Diagram 6: wit 26, 30, 33, 34,
37, 38, 39, 42, 43, 47, 49; zwart 6,
7, 9, 12, 13, 16, 19, 22. 25. 27 en
28.
Ik wens u veel genoegen bij het
oplossen en vooral een plezieri
ge jaarwisseling!
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Rond de kerstdagen zijn de
meeste mensen gezegend met
extra vrije tijd. Dit geeft de mo
gelijkheid om wat diepgraven-
der schaakonderzoek te doen.
De eerste opgave is toepasselijk
op de periode van het jaar. (zie
diagram 1) Jules Welling de
monstreerde deze stelling tij
dens het Fontys-toernooi. Me
nig grootmeester had moeite
met de oplossing, dus u bent
gewaarschuwd. De auteur van
het probleem is overigens niet
bekend.
De oplettende lezer zal in de
stukkenconfiguratie een kerst
boom herkennen. De opgave
luidt: wit speelt en geeft mat iri
twee. Er zitten in deze stelling
heel wat addertjes onder het
gras. Een goed probleem heeft
geen nevenoplossingen. Deze
hint moet u tot de juiste oplos
sing leiden.
De tweede opgave is van een
andere orde. (Zie diagram 2)
Wit lijkt voor een hopeloze op
gave te staan. Toch kan hij op
ingenieuze wijze remise afdwin
gen.
De derde opgave is een klassie
ker, die voor de geoefende eind
spelliefhebber geen geheimen
zal kennen. (Zie diagram 3)
Componist is de Rus Troitski,
die een hele reeks van fraaie
eindspelstudies achter zijn
naam heeft staan. Wit kan in
zes zetten de winst afdwingen.
iiiii
V
lil
mm
i
Rl
1!
i
111
- M
in li
lil
111
n
k
K
1
i
IH
01
ÉL
ill
lil
m
IP!
i
lllill
ill
Ill
ill
lllill
111
p
II
ai
III!
Illi
lllill
r
HI
illi
ill
Op het eerste gezicht lijkt mat
in twee helemaal niet mogelijk.
Wanneer we wat dieper in de
stelling dringen wordt echter
duidelijk dat wit en passent
slaan tot zijn beschikking heeft.
Zwarts laatste zet moet name
lijk I...d7-d5 of I.f7-f5 geweest
zijn. De pionnen op b7, e4 en
h7 kunnen niet gezet hebben,
net zo min als de zwarte koning.
Ook komen d6-d5 en f6-f5 niet
in aanmerking als laatste zet,
omdat wit dan schaak had ge
staan.
Nu ontstaat het volgende pro
bleem. Zowel na l.cxd6 e.p als
na l.gxf6 e.p. is het mat op de
volgende zet. Aangezien een
goed probleem geen nevenop
lossing heeft, is het nu zaak om
uit te maken welke zet zwart als
laatste gedaan heeft. Dit pro
bleem is terug te voeren op de
vraag wat er met de loper op c8
is gebeurd. Indien zwarts laatste
zet d7-d5 is geweest, dan moet
deze loper door een wit stuk
zijn geslagen. Is zwarts laatste
zet f7-f5 geweest dan kan ook
een witte pion deze loper van
het bord hebben gehaald. Be
wezen moet dus worden dat
zwarts laatste zet f7-f5 is ge
weest. Dit blijkt mogelijk te zijn
door na te gaan hoeveel keer de
witte pionnen hebben geslagen.
Bij nauwkeurige telling komen
we uit op 10 keer. Er zijn in to
taal 10 zwarte stukken en pion
nen van het bord verdwenen,
dus alle witte slagzetten zijn
door pionnen uitgevoerd. Daar
mee is bewezen dat zwarts
laatste zet f7-f5 geweest moet
zijn en het probleem opgelost.
1.gxfB e.p. bxc6 (of gxh6) 2.f7
mat
Bij de tweede opgave falen de
direkte pogingen om de pion
nen tegen te houden. Niet vol
doende is l.Tgl e2 2.Txg2 elD+
en ook l.Tc8+ Ld8 2.Tcl e2 3.h4
KT8 kan wit niet redden. 4.Kf6 is
tegen de regels en 4.h5 La5
5.Kf6 Ke8 6.Ke6 Kd8 forceert
promotie met winst. Deze vari
anten maken duidelijk dat de
witte toren het niet alleen kun
nen opknappen.
Een poging om de laatste vari
ant te versterken mag echter
ook niet baten. l.Tc8+ Ld8
2.Tcl Ld8 3.Kf5 Lb6 4.Kg4 glD+
5.Txgl Lxgl 6.Kf3 elD en zwart
wint. De witte koning zal dus
direkt terug moeten.
1.KI5 e2 2.Kg4 elD 3.Txel Lxel
Zwart lijkt nog steeds eenvoudig
te winnen. De g-pion valt im
mers niet meer te stoppen. Ge
lukkig voor wit zit er een pat
wending in de stelling.
4.Kh3!
Dreigt de pion te slaan, dus
zwart moet promoveren. Een
promotie tot dame of toren be
tekent direkt pat. De minorpro
motie tot loper heeft geen zin,
want twee zwartveldige lopers
kunnen geen mat forceren.
Blijft over de promotie tot
paard.
4...glP+ 5.Kg2 Pe2 6.Kfl
Nu gaat een stuk verloren,
waarmee de remise een feit is
geworden.
Vanzelfsprekend maakt wit ook
remise na 2...Lb6 3.Kf3 glD 4.
Txgl Lxgl 5.Kxe2.
De studie van Troitski zal min
der problemen hebben opgele
verd. De eerste twee zetten lig
gen voor de hand.
l.Lh6+ Kg8 2.g7 Kf7
Zonder de pion op e7 is dit een
bekende remisestelling. Wit
maakt nu handig gebruik van
dit pionnetje.
3.g8D+ Kxg8 4.Ke6 Kh8 5.Kf7
e5
Hierin zit het verschil, zonder
de e-pion was het pat geweest.
6.Lg7 mat
FILATELIE
Met de 80 c.-rouwzegel, die 2 januari in
roulatie komt is de zegelcyclus Van de wieg
tot het graf bijna rond. Het is nu nog wach
ten op de 80 c.-huwelijkszegel die op 17
maart wordt uitgegeven. De rouwzegel die
PTT Post in samenwerking met diverse
overkoepelende verenigingen in het uit
vaartwezen heeft laten ontwerpen zal zowel
los verkrijgbaar zijn, als in vellen van tachtig
stuks en op een rol van 1000 stuks.
De zegel heeft een vergroot vierkant for
maat en is in een blauwgrijze kleur uitge
voerd met een diagonaal kleurverloop dat
associaties kan oproepen met een horizon,
een licht, een begin of een einde. Er is van
wege verschillende geloofsovertuigingen
bewust geen gebruik gemaakt van kleuren
als rood, paars en zwart. Het jaartal 1998 is
eveneens bewust weggelaten om de zegel
een tijdloos karakter te geven.
In de afgelopen jaren verschenen al: wens-
zegels (1993), Tien voor uw brieven (1993),
Tien voor Europa (1995), sterrenbeeldzegels
(1995), verhuiszegels (1996, 20 x 70 c.), twee
Jeugd/Sesamstraat-zegels (1996; het velletje
van 10 x 80 c. is januari jl. herdrukt waarbij
de tekst Tien voor je brief is gewijzigd in
Tien voor je post), in verband met een ta
riefsverhoging in januari jl. nieuwe verhuis
zegels (20 x 80 c.), verrassings/kraszegels
(1997), Tien voor een verjaardag (1997),
Tien voor een (lütnodigings)kaart (1997),
Jongerenzegels (1997) en geboortezegels
(1997).
Eveneens op 2 januari verschijnen in het
kader van de nieuwe Services Priority en
Standard, zoals al in het jaarprogramma
1998 aangekondigd, twee Priority-zegels in
waarden van 100 c. (Europa) en 160 (lan
den buiten Europa). De zegels zijn te koop
in een velletje van vijf stuks met vijf Priori
ty-stickers alsmede op de rol. In het velletje
zijn zegel en sticker gescheiden. Een brief
naar het buitenland voorzien van zegel en
sticker gaat in de toekomst met het vlieg
tuig, een brief zonder Priority-sticker gaat
met auto, trein of schip.
lerlands kerstzegels verschenen 18 novem
ber. Drie stuks in waarden van 28p (oplage
5 miljoen), 32p (3 miljoen) en 52p (1 mil
joen) met op alle drie glas-in-lood-ramen
waarop de Heilige Familie.
Traditiegetrouw is er van de laagste waarde
nog een zegel uitgegeven met een ander
motief. In dit geval een kerstboom. Voor het
eerst zit de zegel niet in velletjes maar in
boekjes van 20 stuks. En hij is zelfklevend.
Prijs 5,32 pond. De Ieren hebben daarmee
een voordeel van 28p. Zo niet de Ierland-
verzamelaar, want de zegel is niet los te
koop. Er zijn 1,2 miljoen boekjes aange
maakt.
In een oplage van 1 miljoen stuks verscheen
1 december de twaalfde en laatste zegel in
de serie die in het afgelopen jaar het 75-jari-
ge bestaan van de staat heeft gemarkeerd.
Een zegel van 32p met daarop het hoofd
postkantoor van Dublin, alsmede de 2 pg-
zegel (zwart-groen) met de kaart van Ier
land die op 6 december 1922 werd uitgege
ven. Op 6 december verscheen ook een
souvenirvelletje (gelimiteerde oplage) met
daarin alle twaalf zegels, nu alle in een
waaide van 32 pence. Prijs 3,84 pond.
SAN MARINO had gehoopt op 14 novem
ber met een wereldprimeur te komen: een
emissie waar een prijs mee kan worden ge
wonnen. Het staatje is echter verslagen
door Australië, dat enkele maanden eerder
met een dergelijke uitgifte kwam. De we
reldprimeur is dus gereduceerd tot een Eu
ropese.
En wat is de primeur? Een velletje met vier
800 lire-zegels waarop Volkswagens staan
afgebeeld. Onderaan het velletje zit een
coupon en als je die opstuurde dong je mee
naar een nieuwe VW-kever. Het velletje is
het eerste van een serie die aandacht vraagt
voor grote automobiel-industrieën.
Op 14 november verscheen ook de jaarlijk
se kerstzegel. Op de zegel van 800 lire het
schilderij De aanbidding van de Koningen
van de 16e eeuwse Italiaanse schilder Gior
gio Vasari.
De derde 14 noveinber-emissie betreft een
solidariteits-serie met als titel Ware verha
len. Drie zegels zijn gewijd aan Franciscus
van Assisi (5501.), de landelijk bekende kin
derkoorleidster Mariele Ventre (6501.) en
het Zecchino dOro-Festival voor kinderlied
jes in Bologna (8001.).
