In het zad
Glossy
Handig
Toerisme
FIETSBROCHURE
'Beschaafd
amusement'
voor oudere
toerist
FIETSARRANGEMENTEN
in NEDERLAND
TT /4<7q o rn ®ij Kosmos verschijnt sinds eni-
11 CLl 1 Cl Juddl 11 ge tijd een serie reisgidsjes die de
naam Citypack heeft meegekre
gen. Grootste deugd van deze boekjes is zonder enige twijfel de
handzaamheid. Ze passen met gemak in een niet al te klein da
mestasje of in de binnenzak van een winterjas. Niettemin ver
schaffen ze behoorlijk veel informatie over de belangrijkste be
zienswaardigheden van de beschreven stad. Elk deeltje bevat
een 'top-25' en hoofdstukjes over onder meer eten, drinken,
amusement en accommodaties. Maar het alleraardigste is mis
schien nog wel de uitvouwbare stadsplattegrond (inclusief
stratenregister) in de achterflap. Niet diepgaand deze boekjes;
wel prima geschikt voor lieden die even snel een stad willen
doorkruisen. Onlangs verschenen de Citypacks van Amster
dam, Los Angeles en Florence.
Uitgeverij Kosmos, prijs: 17,95 gulden.
De van oorsprong Duitse Nelles Guides beho
ren tot de glossy reisgidsen. Maar ze hebben
een groot voordeel boven die andere met
schitterende kleurenfoto's opgeluisterde boeken; ze zijn aan
zienlijk goedkoper. De opzet van de Nelles gidsen is altijd het
zelfde en dat is wel zo makkelijk. Eerst een hoofdstuk over ge
schiedenis en cultuur, vervolgens komen aan de hand van een
groot aantal routebeschrijvingen de toeristische bezienswaar
digheden aan bod, daama thema's als sport, eten, vervoer en
bevolking en het boek wordt immer afgesloten met praktische
tips over onder meer geldzaken, telefoneren en winkelen. Nel
les Guides zijn overzichtelijk en makkelijk in het gebruik; de
toeristische informatie blijft helaas wat aan de oppervlakte ste
ken. Zojuist verschenen de delen Noorwegen en Kroatische
Kust.
Uitgeverij Het Spectrum, prijs: 32,50 gulden.
Lannoo's Reisgidsen mikken al sinds jaar
en dag op de in een auto rondtrekkende
automobilist. Met een niet al te lang traject
als leidraad komen zo'n beetje alle langs de route liggende be
zienswaardigheden aan bod. De informatie daarover is zeer be
knopt (heel vaak beperkt de samensteller zich tot adres, tele
foonnummer en openingstijden), maar daar staat tegenover dat
de streek waar men doorheen reist in het daarop volgende
hoofdstuk redelijk uitgebreid wordt beschreven. Handig zijn de
zogenoemde 'blauwe' pagina's waarin informatie wordt ver
strekt over praktische zaken als geld, winkelen en telefoneren.
De gidsen zijn fraai geïllustreerd en de plattegrondjes zijn sim
pel maar duidelijk. Onlangs verschenen in deze nu 31 titels tel
lende serie de delen Noorwegen, Normandië, Zuid-Engeland,
de Provence en Zuidoost Amerika.
Uitgeverij Tirion, prijs: variërend van 49,50 tot 59,50 gulden.
Interhome naar Florida
Interhome, dat tot nu toe alleen luxe-vakantiewoningen ver
huurde in Europa, heeft zijn vleugels uitgeslagen naar Florida.
Het USA-aanbod werd opgenomen in een speciale, zojuist uit
gebrachte brochure en omvat naast moderne appartementen
in onder meer Daytona Beach, Sanibel Island, Key West en
Orlando, ook villa's, bungalows en zelfs een aantal droomhui
zen die onder de noemer VIP zijn gerangschikt. De brochure is
verkrijgbaar bij alle ANVR-reisbureaus, maar kan ook worden
aangevraagd bij Interhome, Hoofddorp, telefoon 023 -
55 56 30 0.
Sont-Autoweg open
In Denemarken is onlangs de 0resund motorvej, een negen ki
lometer lange autosnelweg tussen hartje Kopenhagen en de
internationale luchthaven, geopend. De route vormt een on
derdeel van het veelomvattende Sont-project, een gecombi
neerde auto- en spoorwegverbinding tussen Denemarken en
Zweden. Dit project zal worden afgerond in 2000 als de brug
tussen beide landen (over de Sont) in gebruik zal worden ge
nomen.
Stedentrips North Sea Ferries
Tot en met 2 april organiseert de tegenwoordig onder de vlag
van P&O varende rederij North Sea Ferries vijf mmitrips naar
respectievelijk de Engelse steden York, Hull, Sheffield (met
het enorme winkelcentrum 'Meadowhall'), Lincoln en Leeds.
De ultrakorte reisjes duren twee nachten en één dag, waarbij
op het schip wordt geslapen (gereserveerde slaapstoel of hut).
Vertrek om 16.30 uur vanuit Europort; terugkeer om 8 uur
twee dagen later. Voor vervoer in Engeland wordt gezorgd, prij
zen vanaf 69 gulden per trip.
Informatie: North Sea Ferries, telefoon 01 81 - 25 55 55.
Snowboard Spot Guide
De VW van Tirol (Oostenrijk) geeft deze winter voor het twee
de achtereenvolgende jaar een 'Snowboard Sport Guide' uit.
In deze gids presenteert de provincie in woord en beeld een
overzicht van de snowboardmogelijkheden in Tirol. Er worden
beschrijvingen gegeven van halfpipes en funparks, de brochu
re bevat een evenementenkalender, er worden tips verstrekt
over veiligheid (lawinegevaar) en er kan informatie worden
verkregen over liftprijzen, accommodaties en toermogelijkhe
den. De Snowboard Spot Guide is te verkrijgen bij Tirol Info,
Maria-Theresienstrasse 55, A - 6010 Innsbruck Oostenrijk,
telefoon: 00 43-51 27 27 2.
Stoomtram
Vanuit Hoorn vertrekt vanaf morgen tot en met volgende week
zondag (28 december) drie keer per dag (op beide kerstdagen
zes maal), de West-Friese stoomtram naar Wognum. Het
dorpje - en dan speciaal etablissement 't Stappertje - dient als
tijdelijk verblijfsoord van de kerstman. Onderweg worden erw
tensoep en roggebrood en spek geserveerd; in het café warme
chocolademelk met koek. De kerstman heeft bovendien een
cadeautje voor alle kinderen. De rit met de stoomtrein duurt
ongeveer een half uur en de prijs van een retourtje is 21,25
gulden (kinderen tot en met 11 jaar 16 gulden). Houders van
een museumjaarkaart betalen respectievelijk 9,75 en 7,50
gulden.
Informatie en reserveringen: telefoon 02 29 - 21 92 31.
Het in Hilversum beginnende 'Rondje Zuiderzee' voert de fietsers onder meer langs vissersplaatsjes als Volendam. foto hans van weel
Fietstocht (5 dagen, prijs 599 gulden
per persoon) en in Gelderland werd
de tweeduizend jaar oude Via Roma-
na' tussen Nijmegen en het in Duits
land gelegen Xanten nieuw leven in
geblazen. De rit is uitgesmeerd over
vijf dagen en voert langs een aantal
getuigenissen van het Romeinse ver
leden. De dagafstanden liggen tussen
de 30 en de 60 kilometer en de prijs
voor dit moois komt op 660 gulden
per persoon.
Ook bij het in Hilversum beginnende
Rondje Zuiderzee komen de dagaf
standen nauwelijks boven de 60 kilo
meter, maar de rit duurt langer. Wie
voor de 6-daagse kiest, steekt bij Enk
huizen per boot over naar Stavoren;
het 7-daagse arrangement leidt de
fietsers op de derde dag van Medem-
blik naar Makkum waarbij de geduch
te, 32 kilometer lange Afsluitdijk moet
worden genomen. Tussen 15 juni en
15 augustus is er een bagage-
nabrengservice, buiten die periode
dient de verschoning zelf op de baga
gedrager te worden meegenomen.
Prijs: vanaf 670 gulden per persoon.
Heel apart is de gecombineerde fiets
en vaartocht die Holland Aqua Tours
vanuit Amsterdam organiseert. Er zijn
vier verschillende trajecten uitgezet:
een 8-daagse door Noord- en Zuid-
Holland, een 4-daagse door het zoge
noemde Groene Hart, een 5-daagse
door landelijk Noord-Holland en een
8-daagse rondom de Zuiderzee. De
routes voeren voornamelijk over fiets
paden en er wordt geslapen in het
schip (eenvoudige hutten met wasta
fels) dat dagelijks naar de volgende
aankomstplaats vaart. Wie eens een
dag geen zin heeft om in het zadel te
kruipen, kan op de boot blijven. Prij
zen vanaf475 gulden per persoon.
Doortrappers
In Noord-Brabant is het aantal culi
naire fietstochten uitgebreid tot drie.
De route van arrangement nummer 1
gaat onder meer dwars door de
Drunense Duinen, de deelnemers aan
arrangement nummer 2 toeren zowel
door Nederland als België en arrange
ment nummer 3 leert de fietsers aar
dige plaatsjes kennen als Heusden,
Oisterwijk, Esch en Helvoirt. Alle rit
ten duren vijf dagen, de koffers wor
den nagebracht en - de naam zegt het
al - elke avond wordt er luisterrijk ge
dineerd. Prijzen vanaf 655 gulden per
persoon.
Limburg ten slotte hield 'wegens
groot succes' de vorig jaar geïntrodu
ceerde Drielanden-Fietsreis door Ne
derland, Duitsland en België op het
programma. Er kan worden gekozen
voor een 5-daags 'doortrappers-ar
rangement' (dagafstanden circa 80 ki
lometer) of een iets bezadigder 8-da-
gen-schema waarbij per etappe zo'n
50 kilometer wordt afgelegd. In dat
laatste pakket is zowel een vaartocht
over de Obersee opgenomen als een
rit met de Vennbahn-stoomtrein tus
sen Eupen en Monschau. Doortrap
pers betalen vanaf 520 gulden, de
prijs voor de 8-daagse is op z'n goed
koopst 975 gulden per persoon.
Informatie: De VW-bureaus.
De ANWB introduceert op de Vakantiebeurs in Utrecht (7 tot en met 11 januari)
een eigen fietsbrochure. In het programma, dat werd opgezet in samenwerking
met touroperator Vrij Uit en de regionale VWs zijn ruim honderd meerdaagse
rijwieltochten door Nederland opgenomen. De all-in arrangementen zullen
worden verkocht via de VVV- en ANWB-kantoren; de administratie (zoals het af
handelen van de reserveringen en dergelijke) is in handen van Vrij Uit.
ROEL GEERAEDTS
Spectaculaire, actieve vakanties mogen
zich verheugen in een stijgende belang
stelling. Veel jongeren zoeken het avon
tuur door bijvoorbeeld met een kajak
een woeste rivier te bevaren of naar de
piek te klauteren van een steile berg.
Het zijn vakanties, die het individu uit
dagen een prestatie neer te zetten. Dat
solistische is ook te bespeuren in de te
genpool van 'snelle' doe-reizen: trips
voor ouderen. Zoals blijkt uit het pro
gramma van de Stichting Senior Vakan
tie Plan, een in Bussum gevestigde lan
delijke organisatie.
Het merendeel van de ouderen die een
reis boekt bij Jet Oorthuys, directeur
van het reisbureau voor 'ouderen', is al
leenstaand. .Vooral voor alleenstaande
vrouwen blijkt het moeilijk er weer eens
op uit te trekken. Vaak regelde de man
alles." Dat neemt volgens Oorthuys niet
weg dat de reizigers in hoge mate ge
steld zijn op hun privacy. „Het is bij
voorbeeld heel erg moeilijk om de deel
nemers tijdens een groepsreis bij elkaar
in een kamer te plaatsen."
Individualisme alom. Vroeger sprak de
hele groep af om bijvoorbeeld vanaf
twee uur een wandeling te maken over
de boulevard. Oorthuys: „Om vijf voor
twee stond dan iedereen al te wachten.
Tegenwoordig kom je om twee uur aan
en is er niemand. Maar als je de boule
vard op gaat, zie je overal mensen uit
jouw groep lopen." Oorthuys spreekt
mede daarom van het 'Tijdperk van het
Individu', ook onder de oudere Neder
landers. Om daar op in te spelen is de
invulling van de groepsreizen voor een
groot deel vrijblijvend. „Iedereen móg
aan het programma meedoen. Er moet
niets."
Verpleging
Ze bespeurt duidelijk een verschil tus
sen ouderen van boven en onder de ri
vieren. „Vooral de reizigers uit de Rand
stad zijn meer gesteld op hun privacy.
De ouderen uit Brabant en Limburg
hebben veel minder moeite om samen
op een tweepersoonskamer te slapen",
stelt de directeur van Senior Vakantie
Plan, die voor elke reis twee begeleiders
aanstelt. Eén daarvan heeft een ver-
Kwiek
rek. krijgen van'dep'rownc^edenri'wie|tocht
2 heuse stempeltm ^and
Tien jaar geleden alweer verspreidde
het Nederlands Bureau voor Toerisme
(NBT) voor het eerst de aanbeveling
'Lekker weg in eigen land'. Met.succes.
Het aantal binnenlandse vakanties
steeg aanvankelijk zeer fors en pas de
laatste tijd is er enige stagnatie
opgetreden. In het afgelopen voorjaar
namelijk, brachten Nederlanders in
eigen land 7,8 miljoen vakanties door
(4,7 miljoen lange - meer dan 4
overnachtingen - en 3,1 miljoen korte)
en dat is een getal dat nauwelijks
afwijkt van dat van 1996.
pleegkundige bevoegdheid. Oorthuys
merkt dat het woord verpleger de men
sen af en toe een beetje afschrikt „Ze
denken soms dat we alleen reizen ver
zorgen voor zieken, zwakken en misse
lijken. Maar dat is niet waar. Die ver
pleegkundige treedt alleen op wanneer
het onverhoopt nodig is. Verder is het
gewoon een reisbegeleider."
de bagage apart vervoerd. Overigens:
wie er nog langer over wil doen en
zich daarbij niet wenst te beperken
tot het rijwiel, mag met een 'Op Eigen
Houtje-pakket' op stap. Waarbij kan
worden gekozen uit een wandel-, een
fiets-, een ruiter-, een auto- en twee
waterroute(s). Prijzen vanaf 384 gul
den per persoon.
Ook de andere noordelijke provincies
bieden een palet aan fietsarrange-
menten. Heel aantrekkelijk lijkt de
Ommelander Boerderijen Fietstocht
dwars door Groningen. Er zijn 5-, 7-
en 10-daagse arrangementen en be
zocht worden onder meer Pieterbu-
ren plus het behendig gerestaureerde,
midden in hei en bossen gelegen
17de-eeuwse vestingstadje Bourtan-
ge. De startplaats is Oosterwijtwerd,
niet ver van Appingedam, de etappes
gaan de 55 kilometer nooit te boven
en er kan al in het zadel worden ge
sprongen vanaf 399 gulden per per
soon.
Drenthe bedacht een fonkelnieuwe rit
door 'Het Land van Weldadigheid',
waarmee de omgeving van het in het
zuidwesten gelegen Frederiksoord
wordt bedoeld. Het arrangement
duurt 3 dagen, er wordt geslapen in
één en hetzelfde hotel en de routes
leiden onder meer langs museum de
Koloniehof en een aantal opmerkelij
ke tuinen. Ook worden de deelnemers
geïnviteerd door een paar boeren
(waaronder een houder van Li-
mousin-koeien) die het gebruik van
kunstmest en chemische bestrijdings
middelen hebben afgezworen. De
prijs van het pakket bedraagt 250 gul
denper persoon.
Iets zuidelijker gaat de Provinciale
VW van Overijssel onvervaard door
met de in korte tijd bijzonder popu
lair geworden Viersterren Grensland
Stichting Senior Vakantie Plan biedt be
stemmingen aan van Madeira tot Val
kenburg en van Noorwegen tot Por
tugal. „Omdat alle reizigers met de on
gemakken van ouderdom te maken
hebben, zijn we daar goed op ingesteld.
Vakanties mogen geen avontuur meer
zijn. We bieden beschaafdamusument,
al klinkt dat wat elitair."
De reisorganisatie stelt bewust geen mi
nimum-leeftijd aan het begrip 'oude
ren'. „Wanneer ben je oud? Mijn ouders
zijn 80, maar vinden zichzelf niet oud",
zegt de 51-jarige Oorthuys. Ze vindt het
belangrijker om vakanties op maat aan
te bieden. Een slecht ter been zijnde 55-
jarige wordt een heel andere vakantie
geadviseerd dan een kwieke 86-jarige.
Informatie: Stichting Senior Vakantie Plan,
035 - 69 33 01 7.
Senior Vakantie Plan biedt reizen aan naar
zowel verre bestemmingen als naar bij
voorbeeld de Noordzee-kust.
Vel lijkt zich op het gebied van lange
'akanties een verschuiving voor te
ioen. Trok voorheen één op de drie
oeristen naar het kustgebied, nu
- voor het eerst - de bos- en hei
degebieden van Zuid-Nederland op
de bovenste plaats. Hun marktaan
deel bedraagt 23 procent en dat is 2
punten meer dan de kuststrook. De
bos- en heidegebieden van respectie
velijk Noordoost Nederland en Mid
den Nederland prijken met 20 pro
cent ook hoog op de ranglijst (derde
en vierde plaats).
Of die toenemende populariteit van
bos en heide iets te maken heeft met
de hang naar 'actieve vakanties' is
niet echt onderzocht. Maar de VWs
in de betrokken gebieden lijken er
vast van overtuigd. Wie de zojuist ver
schenen brochure 'Gastvrij Actief
doorbladert wordt al bijna moe van
de tekst. Kano's, wandelschoenen, rij
wielen, paarden... geen transportmid
del of je kunt er Nederland mee ver
kennen. Waarbij niet alleen het enor
me aantal aangeboden fietsarrange-
menten opvalt (meer dan de helft van
de tweehonderd pagina's), maar meer
eigenlijk nog dat er op een kilometer
tje meer of minder niet wordt geke
ken.
Elfstedentocht
De Provinciale VW van Friesland bij
voorbeeld pakt uit met een aantal
meerdaagse Elfstedentochten (230 ki
lometer). Nu bestonden die natuurlijk
anger dan vandaag, maar nog
nooit kregen de deelnemers een heu
se stempelkaart en ontvingen zij na
afloop van de rit een 11-stedenkruisje.
Er zijn zowel twee 4-daagse als twee
8-daagse tochten en natuurlijk wordt