I
1
'Brussel' in
actie tegen
slechte pers
Buitenland
Jeltsin prijst werk van KGB in Sovjettijd
Noodweer teistert Zuid-Europa
Mannen die vaak orgasme
hebben, leven iets langer
Dissidente president
VS blijven langer in Bosnië
Gedragscode Britse pers
is strengste in Europa
Botha negeert dagvaarding
van Waarheidscommissie
België deinst terug voor enquête naar moord Cools
iRIJDAG 19 DECEMBER 1997
Oekraïens toestel nog steeds zoek
ttHENEHet sinds een etmaal boven Griekenland vermiste Oek
raïense vliegtuig is nog steeds niet gevonden. De zoekacties wer
den vanmorgen met verdubbelde inzet voortgezet. Het Griekse
ministerie van defensie heeft weinig hoop dat iemand de ramp
heeft overleefd, nu het toestel al zo lang zoek is. De Jakovlev-42
met zeventig inzittenden aan boord, had woensdagavond in
Thessaloniki moeten Janden na een vlucht vanuit Kiev. Kort voor
de landing verdween het toestel ten zuid-westen van Thessalo
niki van de radar.
EU dreigt VS met vleesboycot
brussel De Europese Commissie wil dat de Verenigde Staten de
controles op hormonen en antibiotica in vers vlees aanscherpen.
Als de VS volgend jaar juni geen orde op zaken hebben gesteld,
volgt een importverbod. Bij een recente inspectie van Ameri
kaanse slachthuizen hebben controleurs van de Commissie ge
breken vastgesteld. Zo wordt naar Europese maatstaven niet
goed gecontroleerd op de aanwezigheid van hormonen en anti
biotica in het vlees.
Sony-oprichter Ibuka overleden
Tokyo Sony-oprichter Masaru Ibuka is vandaag op 89-jarige
leeftijd overleden. Ibuka veranderde een reparatiewerkplaats
voor radiotoestellen in een toonaangevende elektronicaconcern.
Onder zijn bewind werd Sony een van de succesvolste onderne
mingen in het Japan van na de Tweede Wereldoorlog. Een van
Ibuka's eerste producten was de eerste Japanse bandrecorder,
Type-G.
OVSE eens over andere financiering
kopenhagen De 54 leden van de Organisatie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa (OVSE) zijn het eens geworden over
een andere financiering van de vredesmissies. Volgens OVSE-
voorzitter Petersen zal de nieuwe verdeelsleutel voorkomen dat
missies in gevaar komen door geldgebrek. In de toekomst beta
len de Verenigde Staten 12,4 procent van de kosten van de OV-
SE-inzet. Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Italië dragen
ieder 10,3 procent bij en Rusland 5,5 procent.
^Paus weigert protest-koe
Vaticaanstad Paus Johannes Paulus II heeft geweigerd de koe
Ercolina als gift van protesterende boeren aan te nemen. Ercoli-
le mascotte van de melkboeren die al enkele weken pro-
lesteren tegen de boetes die Brussel hun oplegt wegens over
schrijding van de melkquota. De koe heeft ondertussen een pas
send plaatsje gekregen in een klooster van de franciscanen. Daar
,vas het diertje wel welkom.
Gijzeling kinderdagverblijf ten einde
245 dallas Een gewapende man die in een voorstad van het Ameri-
sm kaanse Dallas tiéntallen kinderen en hun begeleiders in een kin-
H derdagverblijf in gijzeling nam, heeft vanmorgen de laatste twee
ijzêlaars laten gaan. Daarna gaf hij zichzelf over. Bij de laatste
wee vrijgekomen kinderen gaat het om de 5-jarige zoon en de
7-jarige stiefzoon van de 33-jarige dader. Volgens familie kampt
de gijzelhouder met huwelijksproblemen. Hij had zijn vrouw,
het dagverblijf werkt, willen opzoeken.
Bonn gaat luchthavens privatiseren
bonn» Duitsland gaat na de privatisering van onder meer Luft
hansa en Deutsche Telekom ook haar deelnemingen in luchtha
afstoten. Het gaat om Frankfurt, München, Hamburg, Keu
len/Bonn en Berlijn. Het ministerie van financiën liet gisteren
en aan te sturen op volledige privatisering van de luchthaven
Frankfurt, de grootste van het land. In verband met de dis-
sie over uitbreiding van Frankfurt komen als kopers vermoe
delijk in de eerste plaats bouwbedrijven en institutionele inves
teerders als verzekeringsmaatschappijen in aanmerking.
Twee jaar cel voor dominee Sithole
harare De 77-jarige dominee Sithole is gisteren door een Zim-
babwaans gerechtshof veroordeeld tot twee jaar cel. De opposi
tieleider was volgens het hof drie jaar geleden betrokken bij een
poging president Mugabe te vermoorden. Sithole heeft de be
schuldiging tegengesproken en zei slachtoffer te zijn van een
door de Zimbabwaanse geheime dienst in elkaar gezet verhaal.
Sithole en Mugabe zitten elkaar al sinds 1963 in de haren.
Duitse studenten slaags met politie
Bonn. Enkele honderden demonstrerende studenten zijn giste
ren in Bonn slaags geraakt met de politie. De studenten bekogel
den de politie met rook- en verfbommen, eieren en stenen. De
agenten moesten de wapenstok gebruiken. De studenten eisen
meer docenten, meer boeken in de universiteitsbibliotheken,
hervorming van het stelsel van studiebeurzen en meer geld om
de nu overvolle collegezalen, te ontlasten.
FOTO REUTERS ARND WIEGMANN
Tinnen soldaatjes goed voor 1,7 miljoen
tonden In Londen is bij veilinghuis Christie's een collectie tin
soldaatjes van de Amerikaanse miljardair Malcolm Forbes
een bedrag van zo'n 512.000 guiden van de hand gegaan,
pit dezelfde collectie werd vorige week in New York al een ver
zameling soldaatjes geveild voor bijna 1,2 miljoen, waardoor de
totale opbrengst van Forbes' tinnen leger op bijna 1,7 miljoen
gulden komt. De opbrengst was drie keer zo hoog als verwacht.
Lammetjes krijgen truitje aan
BiAMBURGEen boer in Nieuw-Zeeland heeft een oplossing be-
Bacht voor de sterfte onder lammetjes in de koude lentenachten:
pn reukloze wollen pull-over die de benen en kop van de lam-
Bietjes vrijhoudt. In Nieuw-Zeeland sterft jaarlijks 15 procent
tan de 35 miljoen lammetjes voor dat ze volwassen zijn gewor
pen, veelal aan onderkoeling. De woolover houdt de kleintjes
arm. Aan het truitje zit geen luchtje, zodat de moe
ders hun kinderen niet afstoten.
Dreigement Yilmaz valt slecht
j<ARA« Het dreigement van de Turkse premier Yilmaz om Tur
k's aanvraag voor het EU-lidmaatschap in te trekken als Tur-
Ije niet wordt opgenomen in de eerstvolgende uitbreidingsron-
jeis niet goed gevallen bij zijn coalitiepartners. Vice-premier
fcevit verzekerde gisteren dat Yilmaz met zijn opmerking een
persoonlijke mening' had gegeven. De leider van de Democrati
ze Turkse Partij, Cindoruk, zei dat Yilmaz niet het recht had
Ben beslissing over terugtrekking in zijn eentje 1
S HOOGENDUK
CORRESPONDENT
De Russische president Jeltsin heeft zich
vandaag in zijn wekelijkse radiopraatje lo
vend uitgelaten over de jubilerende gehei
me dienst, vroeger KGB, nu FSB. Het staats
hoofd, herstellende van de griep, zei onder
meer: ,,Het was deze dienst die door het
verkrijgen van geheime informatie heeft ge
holpen een atoombom te maken. Door een
nucleair tegenwicht te scheppen hebben we
een Derde Wereldoorlog voorkomen." Ver
der zei Jeltsin dat dankzij de KGB de Sovjet-
top destijds exact wist wanneer de nazi's
zouden binnenvallen en dat dankzij het
spionagewerk van de diensten menige veld
slag tegen de nazi's was gewonnen.
Jeltsin stond slechts kort stil bij de bin
nenlandse repressie door de KGB die de gi
gantische dienst tot het meest gevreesde in
stituut in de Sovjet-Unie maakte. Ook zei
hij niet dat de KGB-agenten hem voor de
ondergang van de Sovjet-Unie in de gaten
hielden en dat het hoofd van deze dienst di
rect betr okken was bij de reactionaire coup
poging tegen de toenmalige Sovjetleider
Gorbatsjov in 1991. Deze mislukte staats
greep maakte de weg vrij voor Jeltsin.
Jeltsin stelde in feite de hele staatsstruc
tuur verantwoordelijk voor de repressie. Hij
zei namelijk dat miljoenen Russen, onder
wie ook veel geheime agenten, het slachtof
fer waren van 'het wrede apparaat van de
staatsveiligheid'.
Volgens hem heeft het land nog steeds
een actieve, goed functionerende spionage
dienst nodig. Ruim een jaar geleden riep hij
de agenten al op zich op de industriële
spionage te storten om zo bij te dragen aan
het economisch herstel van Rusland.
In 1917, direct na de revolutie, richtten de
communisten hun geheime dienst, de Tsje-
ka, op. De dienst wisselde daarna een aan
tal keren van naam, maar structureel veran
derde er niets.
ecua» Zware regenval heeft gisteren een groot deel van Spanje geteisterd. In de stad Ecija in de provincie Sevilla moesten honderden mensen hun
huis verlaten, omdat de straten blank stonden. In de regio Castilla Leon werden vijf autowegen afgesloten en in het westen van Andalusië reden
geen treinen meer. Ook in Zuid-Frankrijk, in de buurt van Montpellier, moesten honderden mensen worden geëvacueerd in verband met water
overlast. FOTO REUTERS MARCELO DEL POZO
LONDEN Rtr
Mannen die vaak een orgasme
hebben, leven langer. Britse
wetenschappers kwamen tot
die conclusie na het verrichten
van een onderzoek onder bij
na duizend mannen tussen de
45 en 49 jaar. De resultaten
zijn vandaag gepubliceerd in
het medische tijdschrift British
Medical Journal.
De epidemiologen, verbon
den ^an de universiteiten van
Bristol en Belfast, ondervroe
gen de proefpersonen over
hun seksleven. De uitkomsten
van deze enquête vergeleken
ze tien jaar later met de sterf
tecijfers onder dezelfde groep
mannen.
De wetenschappers conclu
deren dat de kans op overlij
den bij mannen die regelmatig
een orgasme hadden gehad,
vijftig procent kleiner was dan
bij mannen die minder vaak
een orgasme hadden. Het lijkt
erop dat bij mannen seksuele
activiteit beter is voor de ge
zondheid dan seksuele inacti
viteit, aldus onderzoeksleider
professor Smith.
De epidemiologen deden
naar aanleiding van de uit
komsten de luchtige suggestie
dat in de overheidscampagnes
voor gezond leven dit onder
werp meer aandacht verdient.
De populaire promotie 'Vijf
maal daags', doelend op fruit
en groenten, moet misschien
een vervolg krijgen in aange
paste vorm, al<jus de onder
zoekers.
PORTRET: KIM DAE-JUNG
De 73-jarige Kim
Dae-jung heeft
na drie mislukte
pogingen einde
lijk een succes
volle gooi naar
het president
schap van Zuid-
Korea gedaan.
Gisteravond gaf
de Nieuw Korea
Partij (NKP) van
zijn belangrijkste
rivaal, Lee Hoi-
chang, het ver
lies toe.
Kim Dae-jung.
De
lei-
WASHINGTON DPA-AFP-Rtr
De Amerikaanse troepen in
Bosnië zullen langer blijven dan
gepland. Ook na volgend jaar
juni, als het mandaat van de in
ternationale vredesmacht SFOR
afloopt. Dat deelde de Ameri
kaanse president Clinton giste
ren mee. Hoeveel Amerikaanse
soldaten in Bosnië blijven, is
nog niet bekend.
De opvolger van de SFOR telt
volgens berichten uit Brussel
ongeveer 20.000 man, 10.000
minder dan de huidige vredes
macht. Onder de SFOR-man-
schappen bevinden zich 8.000
Amerikaanse militairen.
Clinton stelde wel enkele
voorwaarden aan de voortge
zette aanwezigheid van Ameri
kaanse soldaten in Bosnië. Zij
moeten een bereikbaar doel
hebben en zich kunnen verde
digen. Ook moeten de Verenig
de Staten het commando be
houden en moeten de Europese
bondgenoten zich niet aan 'hun
deel van de verantwoordelijk
heid' onttrekken.
De Amerikaanse president
brengt over enkele dagen een
kort bezoek aan de Amerikaan
se militairen in Tuzla en Saraje
vo. Hij spreekt daar ook met de
Bosnisch-Servische president
Plavsic.
der staat te boek als onverslijt
baar. Sinds de jaren zestig heb
ben de militaire machthebbers
in het land onophoudelijk ge
probeerd Kim buiten spel te
zetten. Zij probeerden hem op
te hangen, te verdrinken en slo
ten hem jarenlang op in de ge
vangenis. In 1980 nog werd hij
ondanks internationale protes
ten ter dood veroordeeld op be
schuldiging van het aanzetten
tot een volksopstand. Dat von
nis werd uiteindelijk omgezet in
een gevangenisstraf van twintig
jaar. Eind 1982 werd Kim op het
vliegtuig naar de Verenigde Sta
ten gezet waar hij drie jaar ver
bleef. In 1985 keerde hij terug
naar Zuid-Korea.
De katholieke Kim geniet in
binnen- en buitenland veel aan
zien door zijn jarehlange strijd
voor democratisering. Veel Ko-
reanen wantrouwen hem echter
ook. Hij werd geboren in de zui-
FOTO AFP STEPHEN SHAVER
delijke provincie Cholla waar
van de bevolking geldt als veel
te links en radicaal. Zijn nauwe
samenwerking met radicale stu
denten en vakbonden versterk
ten het beeld dat hij ook een
linkse radicaal was. In de aan
loop naar deze verkiezingen
stak Kim deze samenwerking
niet onder stoelen of banken.
De vooral op het» Westen geöri-
enteerde politicus beloofde de
vakbonden meer zeggenschap
in de politiek en kortere werktij
den.
Met zijn overwinning volgt
Kim Dae-jung zijn oude strijd
makker Kim Young-sam op als
president. De twee richtten in
1985 de NKP op, maar gingen
uit elkaar wegens onenigheid
over wie de kandidaat moest
worden voor de verkiezingen
van 1987.
Taskforce moet media in de gaten houden
Het Europees Parlement richt een aparte rapid reactioii
force op die negatieve berichten moet voorkomen. Kran
ten, tv-programma's en radio-uitzendingen worden
nauwlettend in de gaten gehouden op onwelgevallige of
onjuiste berichtgeving. De Nederlandse Europarlementa
riërs zijn zeer ongelukkig met de nieuwe 'inlichtingen
dienst'.
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De dienst is een initiatief van de
hoogste ambtenaar van het Eu
ropees Parlement, secretaris-ge
neraal Priestley. In een brief aan
parlementsvoorzitter Robles
schrijft Priestley dat er in sóm
mige lidstaten sprake is van een
'perscampagne' tegen het parle
ment. De topambtenaar doelt
daarmee op de berichten over
het gesjoemel met declaraties
door de parlementariërs, de du
re douchecabines in de nieuwe
onderkomens en de aanvullen
de pensioenuitkeringen die
deels door de belastingbetaler
worden gefinancierd.
Priestley meent dat deze be
richten zijn gebaseerd op fou
tieve of onvolledige informatie.
Hij vreest dat de stroom nega
tieve publicaties zal aanhouden
tot de verkiezingen in 1999, wat
de opkomst nog verder zal
drukken. De 'rapid reaction for
ce', die vanaf 5 januari operatio
neel is, moet daarom direct en
adequaat kunnen reageren door
de juiste informatie te leveren.
Inmiddels hebben de voor
lichtingsbureaus van het Euro
pees Parlement in de lidstaten
van Priestley de opdracht gekre
gen om alle negatieve berichten
te verzamelen. Eén van deze
'alarmerings-fiches' over de Bel
gische pers lekte deze week uit.
Zowel de Franstalige tv-zender
RTBF als de Vlaamse krant De
Morgen worden genoefnd. Op
vallend is de gedetailleerdheid:
niet alleen de onderwerpen ko
men aan de orde maar ook de
naam van journalisten en het
bereik (oplage, kijkdichtheid)
van het medium. PvdA-Euro-
parlementariër Castricum: „Dit
is volstrekt belachelijk. Het
keert zich alleen maar tegen
De oprichting van
dienst valt in een reeks van an
dere maatregelen. Zo werd on
langs al de toegang van tv-ploe-
gen en fotografen tot de parle
mentsgebouwen aan banden
gelegd. De Nederlandse parle
mentariërs zijn niet blij met de
ze persbreidel. Zij willen de
zaak aankaarten, maar erg veel
kans op succes is er niet. De be
sluiten over de persvrijheid in
het Europees Parlement worden
namelijk genomen door Het
Bureau, ccn clubje van parle
mentariërs dat geheel op eigen
houtje opereert.
LONDEN-PARiJS AFP-Rtr-ANP-AP kinderen slechts op school foto
graferen als de directie daarvoor
toestemmming geeft. Fotogra
fen mogen zonder toestemming
van de betrokkenen geen te
lelens gebruiken om mensen
buiten hun werk te fotografe
ren. Verder mogen minderjari
gen geen geld krijgen voor in
formatie die zij verstrekken.
Ook is het verboden artikelen te
schrijven aan de hand van afge
luisterde telefoongesprekken.
Mohammed al-Fayed, vader
van de samen met Diana veron
gelukte Dodi, begint met een ei
gen onderzoek naar het auto
ongeluk in Parijs. Dat meldt de
Franse voormalige politiere-
chercheur Ottavioli, die door Al-
Fayed is belast met dit onder
zoek.
De 75-jarige Ottavioli stond in
de jaren zeventig aan het hoofd
van een elite-eenheid van de
Franse politie en beheert nu
twee particuliere beveiligings
bedrijven. Hij was ooit betrok
ken bij het onderzoek naar Ilich
Ramirez Sanchez, beter bekend
als Carlos, de terrorist die mo
menteel in Parijs wordt berecht.
De Britse kranten mogen be
roemdheden niet meer voort
durend achtervolgen en moeten
hun kinderen met rust laten.
Hun uitgangspunt behoort te
zijn dat iedereen recht heeft op
afscherming van zijn privéle-
Dit zijn enkele bepalingen in
de gewijzigde gedragscode voor
de pers die vandaag is gepubli
ceerd en op 1 januari van kracht
wordt. Volgens lord Wakeham,
voorzitter van de parlementaire
commissie voor klachten over
de pers, hebben de Britse kran
ten en tijdschriften daarmee de
strengste code in Europa. De
uitgevers hebben met de veran
deringen ingestemd.
Velen hebben aangedrongen
op strengere regels na de dood
van prinses Diana op 31 augus
tus. Zij kwam om het leven bij
een auto-ongeluk in Parijs toen
zij door fotografen werd achter
volgd.
Volgens de code, die de kran
ten op vrijwillige basis in acht
zullen nemen, mogen krantten
'tha door de Commissie was ge
dagvaard. Hij moet opheldering
geven over de martelingen van
en moorden op anti-apart
heidsactivisten. De commissie
wil vooral meer bijzonderheden
horen over de activiteiten van
Botha's kernkabinet dat in de
jaren tachtig de noodtoestand
uitriep in een poging de tegen
standers van het apartheidsregi
me de mond te snoeren. Botha
heeft wel schriftelijk gereageerd
op vragen van de Waarheids-
commissie.
De voormalige Zuid-Afrikaanse
president Botha is vandaag niet
voor de Waarheidscommissie
verschenen. Hij riskeert hier
door een gevangenisstraf van
twee, jaar. „Ondanks de oproe
pen van diverse mensen, onder
wie de president, achtte de heer
Botha het niet nodig te verschij
nen", aldus commissie-voorzit
ter Tutu, nadat hij een half uur
op de oud-president had ge
wacht.
Het was de derde keer dat Bo-
CORRESPONDENT
Het Belgische parlement is op het laatste i
ruggedeinsd voor een eigen onderzoek naai" de huur-
moord op de socialistische partijleider André Cools. De
voorzitters van de rooms-rode regeringsfracties beslo
ten gistermiddag-het hele project op de lange baan te
schuiven, uit vrees het nog lopende gerechtelijk onder
zoek in de wielen te rijden.
Cools werd op 18 juli 1991 voor zijn woning in het
Waalse Cointre doodgeschoten. Twee op Sicilië geron
selde huurmoordenaars vuurden vijf kogels op hem af.
Pas eind vorig jaar werd naast de huurmoordenaars
ook een klein legertje medewerkers van oud-minister
Van der Biest in de boeien geslagen. De Belgische me
dia brachten de zaak onmiddellijk in verband met aan
delenzwendel, steekpenningen bij het afsluiten van wa
pencontracten en een interne machtsstrijd in de Waal
se Parti Socialiste. Afgezien van de twee huurmoorde
naars, die nog in Tunesië gevangen zitten, zijn overi
gens alle verdachten weer op vrije voeten.
Vorig jaar oktober besloot het parlement met een over
weldigende meerderheid een enquête in te stellen naar
'dysfuncties' van politie en justitie bij het onderzoek
naar de meest geruchtmakende moord van België.
Maar het enthousiasme voor nog een parlementair on
derzoek naai" één van de grote Belgische affaires is de
laètste maanden sterk bekoeld. De vraag rees of de
volksvertegenwoordiging, die dit jaar zowel de bende
van Nijvel, de affaire-Dutroux als de volkenmoord in
Rwanda onderzocht, niet te veel hooi op zijn vork had
genomen.
De commissie-Dutroux, die inmiddels begonnen is aan
een studie naai" 'beschermingspistes', kwam enkele
malen in het vaarwater van het gerechtelijk onderzoek
omdat vertrouwelijke informatie uitlekte. Gealarmeerd
won Kamervoorzitter Langendries daarom het advies in
van tien deskundigen. Hun conclusie was vrijwel
eensluidend: een parlementair onderzoek naar de
moord op Cools kon nu beter niet worden gehouden,
vanwege het risico op ontsporingen. Ook wezen de des
kundigen er op dat bij het onderzoek vermoedelijk
exact dezelfde 'oorlog tussen de politiediensten' zou
worden blootgelegd als al in het tussenrapport van de
commissie-Dutroux was gebeurd.
De oppositionele fracties PRL, VLD, Volksunie, Ecolo,
Agalev en Vlaams Blok zien bij zoveel politieke tegen
wind het onderzoek-Cools ook na de verkiezingen van
medio 1999 niet meer van de grond komen. „Het on
derwerp is naar de Griekse kalender verwezen. De com-
missie-Cools is vandaag begraven", klonk het teleurge
steld. De Vlaamse liberaal Dewael noemde het besluit
een 'doodsteek' voor het parlementair onderzoeks
recht. Een van de Kamerleden vermoedde achter het
besluit om de enquête niet in te stellen een complot
van PS'ers die de ware toedracht van de moord zouden
willen toedekken. „Dit lijkt wel een roman van Agatha
Christie. Elke getuige kan de moordenaar zijn", zei Van
de Casteele van de Volksunie.
Kanaaltunnel
weert Britse
dagjestoeristen
Om in de treinen door de Ka
naaltunnel voldoende plek te
krijgen voor Britse soldaten die
vanwege de kerst naar huis mo
gen, is vandaag van honderden
dagjestoeristen het treinkaartje
geannuleerd. Eurotunnel nam
contact op met zevenhonderd
mensen die een kersttripje naar
Frankrijk wilden maken. Euro
tunnel heeft de plaatsen nodig
om drieduizend op het Europe
se vasteland gestationeerde mi
litairen en hun familie te kun
nen vervoeren.
