De Britpop te snel af
LVC: meer 'regionaal en lokaal'
Literare soirée
;'Paul van Vliet na 23 jaar
weer terug in het Kurhaus
Jubilate blaast
oude kerstliedjes
nieuw leven in
Introdans mist spanning
Cultuur&Kunst
Niet lelijk, wel saai
RIJDAG 19 DECEMBER 1997
Titanic' grote
favoriet voor
Öilmprijs
y anceles De film 'Titanic'
van James Cameron is de
grote favoriet bij de uitrei-
N jjng van de prestigieuze
J filmprijs de Golden Globe
/L Awards op 18 januari. De
film kreeg gisteren in totaal
acht nominaties waaronder
die voor beste drama en die
voor de beste mannelijke en
de beste vrouwelijke hoofrol-
speler (Leonardo DiCaprio
en Kate Winslet). In de cate
gorie komedie/musical gaat
je film 'As Good As It Gets'
aan de leiding met zes nomi
naties waaronder die voor
<*a beste film en die voor beste
8 mannelijke hoofdrol (Jack
Nicholson).
lieuwe zaal schouwburg Amsterdam
isTERDAMDe Stadsschouwburg in Amsterdam krijgt er een
lieuwe zaal bij. Het vlakke vloertheater met zeshonderd stoelen
^wan in 2001 klaar zijn. De nieuwbouw kost 29 miljoen gulden.
IP Met het vlakke vloertoneel komt de gemeente tegemoet aan de
vens van Toneelgroep Amsterdam (TGA), die enkele jaren gele
den voor een deel uit de schouwburg verdween. Het gezelschap
vond dat niet alle voorstellingen tot hun recht kwamen in het
zogenoemde lijsttoneel en betrok een eigen theater op het ter
rein van de voormalige Gasfabriek in Amsterdam-west. Als de
nieuwe zaal klaar is, zal TGA weer helemaal terugkeren naar de
«Üj Stadsschouwburg. Het lijsttoneel, de balkons en de monumen
tenstatus van de schouwburg blijven ongemoeid.
Zelfportret Rembrandt: zieke man
onden Een zelfportret van Rembrandt uit 1659 toont een man
met ernstige gezondheidsproblemen. Dat stelt een Colombiaan-
,se hoogleraar die is gespecialiseerd in het stellen van diagnoses
**1 uit kunstwerken. Hij onderzoekt afgebeelde personen alsof het
om levende patiënten gaat. Uit de analyse van de ogen blijkt dat
de Nederlandse meester een te hoog cHolesterolgehalte had, wat
lot aderverkalking kan leiden. Gezien de negen rode vlekjes op
Rembrandts gezicht, kampte de schilder verder met de huid
ziekte rosacea. Ook de huidige Amerikaanse president Clinton
.lijdt aan deze acne-aandoening, die veel voorkomt bij ouder
wordende blanke mannen. Een opgezwollen bloedvat op Rem
brandts voorhoofd duidt op artritis, wat gepaard gaat met ernsti
ge hoofdpijnen, vermoeidheid en spier- en gewrichtspijn.
Twee ton aan Afrikaanse boekenbeurs
Amsterdam De Internationale Boekenbeurs van Zimbabwe, de
belangrijkste ontmoetingsplaats voor Afrikaanse schrijvers, heeft
andaag de hoofdprijs van het Prins Claus Fonds gekregen: een
bedrag van twee ton. Het fonds werd vorig jaar door de regering
ingesteld ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van
prins Claus. De prins, ere-voorzitter van het door Ontwikkelings
samenwerking gefinancierde fonds, overhandigde de hoofdprijs
'anmiddag in het Paleis op de Dam uit aan beursdirectrice Trish
Mbanga, onder het toeziend oog van koningin Beatrix. De Zim
babwe International Book Fair doet veel aan culturele en vooral
literaire uitwisseling.
Tiende Rotterdams Filmfestival
Rotterdam Het International Film Festival Rotterdam viert tij
dens de komende editie het tienjarig bestaan van het Hubert
Bals Fonds. Het fonds dat is verbonden aan het festival, steunt
filmmakers uit ontwikkelingslanden. Tijdens de 27e editie gaan
vijftien films in première die het fonds meefinancierde. In totaal
kregen er 200 films geld uit het fonds. Drie Hubert Bals-films
dingen mee naar de VPRO Tiger Award van 10.000 dollar. Het
elfdaagse festival, van 28 januari tot 8 februari, speelt zich tradi
tiegetrouw af in Rotterdam. Er zijn 250 speelfilms te zien, maar
ook documentaires, korte films en video's.
Subsidie voor biografie Den Uyl
Amsterdam Amsterdam geeft toch 25.000 gulden subsidie voor
de biografie over de voormalig PvdA-leider Joop den Uyl. De ge
meenteraad heeft dat gisteren besloten. Aanvankelijk wilde het
college van B en W geen bijdrage leveren. Het project kost in to
taal 3,5 ton. Schrijver van de biografie is Gerard Mulder, in op
dracht van uitgeverij Sun. Sun had om 25.000 gulden aan bijdra
ge gevraagd, omdat de tien jaar geleden overleden Den Uyl niet
alleen van landelijk belang is geweest, maar in Amsterdam ook
een zeer opvallende wethouder is geweest.
Bejubelde programmeur Tea van der Meer vertrekt
leiden wim koevoet
Directeur Ruud Visser wil meer regionale en
lokale bands in het Leids Vrijetijdscentrum
(LVC) laten spelen. Dit voornemen is opge
nomen in het beleidsplan waarover de ver
schillende geledingen van de poptempel
zich nog moeten uitspreken.
Visser licht alvast een tipje van de sluier
op in zijn reactie op een recent onderzoek
van het Nationaal Pop Instituut naar de
oorzaken van de afnemende publieke be
langstelling voor concerten van Nederland
se bands. Een probleem waarmee het LVC
overigens in mindere mate kampt dan veel
andere zalen. Het LVC behoort al jaren tot
de vijf best bezochte podia van het land.
De accentverschuiving die Visser voor
staat, is opmerkelijk. Het LVC profileerde
zich nog niet zo lang geleden met grote bui
tenlandse sterren van weleer, die proberen
een comeback te maken: Temptations, Nils
Lofgren, Hawkind. Veel andere zalen prefe
reren de categorie obscuur en buitenlands.
Dit tot ongenoegen van de Nederlandse
bands. De hoofdmoot bij het LVC werd en
wordt gevormd door bekende en onbeken
de groepen uit Nederland. Het LVC heeft
daar blijkens de NPI-enquete een uitste
kende naam mee opgebouwd.
Lokale en regionale bands werden tot
dusver spaarzaam geprogrammeerd. Behal
ve via de zogeheten 'supertrio's' waren er
voor groepen uit de buurt weinig mogelijk
heden om in het LVC te concerteren. Ook
de mogelijkheden om in het voorprogram
ma van een band te spelen, zijn nihil. Te
genwoordig zoekt de hoofdact z'n eigen
supporting uit. Zalen hebben daar niet
meer zo veel over te vertellen. Visser: ,,We
hebben ons voorgenomen beter te commu
niceren met lokale en regionale bands.
Maar we moeten wel reeël blijven: niet ie
dereen in Leiden die een gitaar vasthoudt
kan groot worden. Kwaliteit blijft het be
langrijkste criterium.
Visser plaatst kanttekeningen bij de uit
komst van het NPI-onderzoek dat zalen
door hun publiciteit te verbeteren, sneller
vollopen. „Was het maar zo dat als je de
stad 'platflyert' de kassa vanzelf rinkelt. De
markt is enorm veranderd. Vroeger ging je
gewoon naar het LVC vanwege het LVC. Te
genwoordig komt het publiek af op wat er
op het podium staat. Het LVC moet voor elk
concert het publiek weer opporren. Bijna
een kwart van het budget voor concerten
gaat op aan publiciteit. Daarmee is de grens
bereikt. Nog meer geld voor nog meer pu
bliciteit gaat ten koste van de programme
ring."
De LVC-directeur vindt de lof die pro
grammeur Tea van der Meer in het NPI-on-
derzoek krijgt toegezwaaid van de Neder
landse bands en de boekingskantoren meer
dan verdiend. Des te spijtiger vindt hij dat
Van der Meer na elf jaar trouwe dienst ver
trekt. Zij gaat in het omroep-productiebe-
drijf van haar man werken. Van der Meer:
„Ik vind dit een goed moment om weg te
gaan. Het LVC krijgt een nieuw beleidsplan
en een nieuw gebouw. Mijn opvolger maakt
de nieuwe start van het LVC mee."
Van der Meer zegt bij haar afscheid ook
nog iets over de gesuggereerde tegenstelling
tussen dance en rock. Nederlandse bands
verwijten de zalen dat die in toenemende
mate op 'safe' spelen door hun program
ma's dicht te metselen met dance-avonden.
„Ik heb nooit zo veel onderscheid gemaakt
tussen bandjes met gitaren of acts die met
elektronische apparatuur in de weer zijn.
Het gaat erom dat je uit alle stromingen de
nieuwe, spannende dingen pikt. Dance pro
grammeren is niet hetzelfde als op safe spe
len. Garanties op volle zalen bestaan niet."
In Engeland zijn ze na Oa
sis zo'n beetje de populair
ste Britpopband. Voor
minder dan tienduizend
man per avond doen ze 't
niet meer en volgens bas
sist Damon Minchella (28)
heeft de Ocean Colour Sce
ne alleen nog maar con
currentie te duchten van
The Verve en de eerder ge
noemde formatie rond de
broertjes Liam en Noel
Gallagher.
londen harry de jong
„Nou ja, concurrentie kun je 't
niet noemen. We zijn al jaren
bevriend met de jongens van
Oasis en dat het ons nu zo goed
gaat gooi ik maar op het feit dat
wij de uitverkorenen zijn. We
verkopen op dit moment ander
half miljoen albums in Enge
land en Oasis zet er drieëneen
half miljoen weg. Als wij ons net
zo zouden gaan misdragen als
Liam en Noel, dan zouden we
geheid ook hetzelfde aantal ver
kopen. Maar daar passen we
voor. We zouden immers geen
enkele privacy meer hebben en
dat hebben we er niet voor over.
Persoonlijk offer ik graag twee
miljoen albums op voor een pri-
vé-leven. Ik snap trouwens niet
hoe die Gallaghers het op kun
nen brengen", zegt Damon.
Het mag inmiddels duidelijk
zijn uit welke hoek de wind
waait bij de Ocean Colour Sce
ne. Zanger Simon Fowler, gita
rist Steve Cradock, drummer
Oscar Harrison en bassist
Damon Minchella zijn een
kwartet integere muzikanten
voor wie de muziek op de eerste
plaats komt. En als hun liedjes
worden omschreven als Brit
pop, dan halen ze het liefst hun
schouders op. Want ten slotte
was die term nog niet eens uit
gevonden toen de Ocean Co
lour Scene in 1989 van start
ging in Birmingham. „En muzi
kaal zijn we nauwelijks afgewe
ken van waar we in die begintijd
voor stonden", betoogt Damon
Minchella. „Aan al dat modieu
ze gewauwel van de pers heb
ben we geen enkele boodschap.
Oké, wij zijn ook een band uit
het arbeidersmilieu, maar het is
echt onzin om daar een muzi
kaal statement van te maken"
Damon zelf komt uit Liver
pool, terwijl de rest opgroeide in
de arbeidersbuurten van Bir
mingham. „Ik verhuisde al op
mijn veertiende naar Birming
ham en daar raakte ik bevriend
met Simon en de anderen. Voor
mij was Ocean Colour Scene de
eerste band van enige betekenis
waarin ik speelde. Ik had een
echte ska-achtergrond en luis
terde daarnaast alleen naar Jirrii
Hendrix. Simon was een Neil
Young-freak en Oscar een reg-
gae-fanaat. Steve zwoer bij The
Jam. Hele verschillende achter
gronden dus, maar toen we sa
men gingen spelen bleek dat
meteen ook onze kracht. Ons
andere sterke punt is dat we
dikke vrienden zijn. En na acht
jaar zie ik Simon,..Steve en Os
car steeds meer als mijn broers.
Mooi meegenomen als je tij
dens een tour 24 uur op eikaars
lip zit."
„De term Britpop is alleen
maar uitgevonden om de mu
ziek van Oasis, Blur en Elastica
een naam te geven", moppert
Damon even later als Paul Wel-
ler ter sprake komt. Want tegen
woordig wordt Weller immers
als de godfather van die stro
ming bestempeld. En Ocean
Colour Scene heeft in de afgelo
pen jaren heel wat opgetrokken
met dit ex-lid van The Jam en
Style Council. Sterker nog: Cra
dock en Minchella hebben zelfs
deel uitgemaakt van Wellers be
geleidingsgroep. Alleen maar
om geld in 't laatje te brengen
voor Ocean Colour Scene, maar
toch.
„Ach, wij zijn allemaal Britse
muzikanten en we maken mu
ziek, meer valt er niet van te
chef jan rijsdam.071-5356444, plv chef ad van kaam 071-5356443
Hoe breng je de literatuur nader
rot her volk? Je kan het subsidi
ëren. of je,kan het populariseren.
Het laatste probeer ik morgen
avond weer in de Leidse
schouwburg met een 'Literare
Soirée'. De formule is zo langza
merhand een beproefde: het op
treden van bekende en minder
bekende literaire
coryfeeën larde
ren met muziek
en show. Nog
niet echt aan de
landelijke weg
timmerende
Leidse dichters
krijgen een kans
hun product te
tonen aan een
publiek dat ho
pelijk is afgeko
men op de grote
namen, zoals die
van het duo Ro
nald Giphart en
Joost Zwager
man, op het the
ma 'de helden op
de fiets', zoals
dat wordt toege
licht door Mar
tin Ros, Jan Kal
en Adriaan Bon
tebal, op de mu
zikale parodieën van 'Lucky
Lips', dan wel op de modeshow
van leerlingen van het 'Holtlant
College'. Zonder nu onmiddellijk
het bordkarton van een
'ShowBizCity' overeind te zetten,
probeer je. volgens het idee van
'voor elk wat wils', de schone let
teren aan de man te brengen.
Soms lukt dat van geen kant en
soms lukt dat wonderbaarlijk.
En wanneer het wel lukt. weet je
ook na afloop niet altijd waar
aan het gelegen heeft.
Het optreden van de verschil
lende dichters en schrijvers in de
eerste literaire variété-show die
ik zo'n tien jaar geleden organi
seerde. werd destijds omlijst
door de levende muziek van een
zigeunerorkest en een jazzband.
Het was om de een of andere re
den een regelrechte klapper. De
voorstelling eindigde 's nachts
om één uur in een gezamenlijke
polonaise van publiek en arties
ten. onder aanvoering van Hans
Dulfer.
Toen een jaartje later in 'De
Kleine Komedie te Amsterdam'
een hele week geprogrammeerd
stond, gingen op de eerste avond
twee Rotterdamse dichters met
elkaar de vuist en kreeg de tus
senbeide gesprongen Simon Vin
kenoog ook nog
een paar ver
dwaalde klap
pen. Door de
berichtgeving
in de landelijke
pers over dit in
cidentje zat de
rest van de
week de zaal
vol met op sen
satie belust pu
bliek. Het was
tijdens een op
treden van Bart
Chabot, daar in
Amsterdam,
dat Remco
Campert en ik,
met het opha
len van de af
schuwelijkste
herinneringen
over wat er op
de planken al
lemaal kan
misgaan, de op het podium de
buterende columnist Jan Mulder
nog zenuwachtiger probeerden
te maken dan hij al was. Met het
spreekwoordelijke lood in de
schoenen betrad Mulder vervol
gens het toneel, maar zijn onge
makkelijke performance oogste
uiteindelijk een daverend ap
plaus. Terwijl hij nog genoot
van zijn onverwachte lauweren
vroeg ik hem om met Campert
en Chabot een eigen theaterpro
gramma te doen. Nadat Chabot
was afgevallen, zijn Campert en
Mulder nog jaren samen op
tournee geweest. Eind 1995 zijn
ze daar uiteindelijk mee gestopt.
Maar morgenavond treden ze
nog één keertje samen op. Om
dat deze avond dus een beetje in
het teken van de wielersport
staat, hoop ik dat zij nogmaals
hun nummertje Jean Nelissen
en Mart Smeets verslaan een
etappe van de Tour de France'
willen doen.
Ocean Colour Scene: een kwartet integere muzikanten voor wie de muziek op de eerste plaats komt.
foto gpd
zeggen", vindt Damon. „Het is
trouwens toch te gek voor
woorden dat eerst Pete Tows-
nend van The Who, vervolgens
Ray Davies van The Kinks en nu
Paul Weller de godfather van de
Britpop worden genoemd.
Straks komen ze nog met Phil
Collins aanzetten, haha. Nee
joh, Weller is gewoon een goeie
goser die dito muziek maakt en
het was leuk om met hem te
werken."
De Nederlandse concerten in
het kader van de promotietour
voor het derde album Marchin'
Already zijn de laatste voor het
kerstreces van Ocean Colour
Scene. „En dan gaan we er in
januari weer voor een jaar te
genaan", zegt Damon monter.
„Nee, Amerika staat voorlopig
even niet op het programma.
De zaken lopen goed in Europa
en we willen niet te veel tijd be
steden aan een doorbraak in dat
land. Want als het niet lukt,
hebben we alleen maar kostba
re tijdverloren."
muziek
recensie lidy van der spek
Christmas Carol Concert door het Leiden
English Choir en het Leiden English Cham
ber Orchestra, o.l.v. John Macfarlane,
m.m.v. Anselma Büler, sopraan, Adriaan.
Wouters, tenor en Casper de Jonge, orgel.
Gehoord. 18/12, Lutherse Kerk, Leiden
Alweer zo'n koor dat helemaal
niet lelijk zingt maar waar, met
name voor de pauze, de saai
heid zegeviert. Toehoorders zijn
nauwelijks aan het klappen te
krijgen; dood in de pot. En dat
kan niet bij een geboorte, daar
moet vreugde om 'bijzonder'
nieuw leven doorbreken.
Nu zijn de programmapunten
in het eerste deel ook niet al te
meeslepend. De kerstcantate
'The nativity' van Eric Thiman
is door de bank genomen een
weinig interessante compositie,
met slome recitatieven. Adriaan
Wouters geeft met z'n vrolijke
heldere tenor beslist jeu aan
Gabriëls boodschap, maar de
stem van Anselma Büler heeft je
niets te vertellen. Met een vlak
ke wat blikkige stem doet ze
haar best om dynamisch te zin
gen, maar dat lukt niet echt. En
als je vóór een 'English' Choir
wil soleren, moet je iets doen
aan een slisachtige s, die ineens
heel vaak voorkomt.
Na de pauze, in combinatie
met het orkest, wordt alles be
ter, levendig, ritmischer, sfeer
voller. 'Patapan' swingt bepaald
de pan uit met zigeunerachtige
riedels van de strijkers. Ook
'Shepherd's pipe carol' doet het
goed, stevig ritmisch met een
grappige fluit-hobo begelei-
ding.
Een opmerkelijk mooie carol
is 'No sad thought his soul af
fright'. In golvende bewegingen
slingeren zwoele, vage harmo
nieën als een mystieke droom
over het slapende Jezuskind,
echt mooi gezongen. Vooral de
tenoren van dit koor hebben
stemvorming en fikse adem
steun van node.
ilen
,en cheveningen anp
Paul van Vliet: 'Waar waren we gebleven', foto erik buis fotografie
Vrijdagmiddag herleven er afgedankte beeld van Wim Kan
ook even oude Scheveningse en Corry Vonk voor het Kurhaus
theatertijden bij het Kurhaus. geplaatst. Paul van Vliet her-
Dan wordt het door Amsterdam onthult het.
muziek
recensie sander becker
Kerstconcert: Katwijkse Chr. Mannen
koor Jubilate o.l.v. Sander van Marion.
Gehoord 18/12, Dorpskerk, Katwijk
a/d/ Rijn
Met verrassende klanken blies
'Jubilate' oude kerstliedjes
nieuw leven in. De ferme
draagkracht van de bassen, de
statige inzetten en de gevoeli
ge zachte passages maakten
het concert tot een waar muzi
kaal feest. Prachtig orgelspel
en een sprankelende piano
compositie verhoogden de
feestvreugde nog eens.
Het openingsnummer
'Intrada' was direct een schot
in de roos. De mannen van Ju
bilate zongen dit stuk mooi
gelijkmatig en spatgelijk. De
langzame koormelodie werd
opgevrolijkt door een hobo en
een dwarsfluit, die als het ware
kwetterend en kwinkelerend
om de langgerekte mannen
stemmen heen fladderden. Bij
nummers als 'Nu zijt welleko
me' en 'Mary's boy child' kon
dirigent Sander van Marion
zijn talent ten volle benutten.
Met de solisten had Jubilate
het dit jaar minder getroffen.
Op zich bracht sopraan Clara
de Vries een aardig stemgeluid
voort, maar zij verpestte het
danig met een mekkerend vi
brato en een veel te hoge into
natie. Was zij misschien ze
nuwachtig? Henk van den
Brink, de bas, deed erg zijn
best. Helaas was hij door een
verkoudheid overvallen; hal
verwege het concert viel zijn
stem vrijwel helemaal weg. De
sopraan voelde zich vervol
gens geroepen om de baspartij
voor haar rekening te nemen.
Maar of het publiek daar op
zat te wachten, valt te betwij
felen. Uitermate verzorgd or
gelspel van Wim Loef maakte
veel goed. Bovendien vertolkte
June Pantillon op ronduit
adembenemde wijze het stuk
'De drie Maria's', een piano
compositie van Villa-Lobos.
De drie Maria's zijn sterren die
alleen vanaf het Zuidelijk half
rond te zien zijn. Met snelle,
flitsende trillers riep de pianis
te waarlijk het beeld op van
fonkelende sterren. Afgezien
van het debacle met de solis
ten was het concert een groot
succes.
trodans Gezien 18/12, Schouwburg, Lei-
Introdans moet nodig eens op
zoek naar nieuwe bewegingen.
Het lange programma 'Tempe
ramenten' mist in twee van de
drie delen iedere spanning.
Dit geldt zeker voor 'Central
Station' van choreografe Blanca
Li. 'Gemechaniseerde en tege
lijk grillige bewegingen' van
stadsmensen vormen haar the
ma. Je ziet de dansers steeds
voorbijgaan met hun bewegin
gen, van links naar rechts en
andersom. Rustige passages
worden afgewisseld door snel
heid, waarin onrust wordt uit
gedrukt. Er gaat echter geen be
zieling van de dansers uit. Gis
teravond werd dat nog versterkt
doordat de dansers hoorbaar
telden om zichzelf en elkaar in
het ritme te houden. Onbezield
dansen past misschien bij het
thema, maar echt een visie ge
ven op het gemechaniseerde le
ven, daar is wel wat meer voor
nodig. De bewegingen zijn
hooguit aangenaam om naar te
kijken, maar nergens wordt de
braafheid doorbroken. Door de
talloze herhalingen slaat de ver
veling al snel toe.
Ook 'L'après-midi dun faune'
van Nicolas Musin heeft geen
verrassende bewegingen. Toch
is dit een zeer aanstekelijk stuk
door de sterke uitstraling van
solodanser Detlev Alexander. In
de sensuele, introverte bewe
gingen van de faun zie je zijn
droom over volmaakte erotiek
en over de nimfen die hij speels
achterna wil zitten en die ook
wel door hem geschaakt zouden
willen worden, met zijn mooie,
naakte lichaam.
De klassieke bewegingen in
'Ballet Pathétique' van Jorma
Uotinen worden geparodieerd
door rare pasjes, bevallige geba
ren door de mannen in tulen
rokken en door het imiteren van
prima donna's die afscheid ne
men van het publiek. Lyrische
bewegingen worden afgebroken
door plotseling inzakkende li
chamen die voorover gaan lo
pen met bungelende armen. De
meeste expressie gaat uit van de
geschminkte en vertrokken ge
zichten. Uotinen werd hiertoe
geïnspireerd door de schilderij
en van Hiëronymus Bosch. Ook
René Magritte was een inspira
tiebron, herkenbaar in het slot
beeld met mannen in zwart pak
en met bolhoeden op, een
prachtig beeld, waarvan er wat
mij betreft heel wat meer had
den mogen zijn. Maar om van
dit ene beeld te kunnen genie
ten, moet je eerst een uur lang
kijken naar weinig spectaculaire
en veel te vaak herhaalde pas
sen, draaiingen en armgebaren.