25%
Verouderde F27's aan
het werk in Zuid-Afrika
fl,Cl korting
Staat betaalt alsnog rente over joodse leningen
Ziekenhuizen willen ook 'privé-kliniek'
Binnenland
OM boos over schrappen
bekeuring politieagent
Kapamba emigreert naar Australië
i\ji
f inf
I ;n
I ird
I «lei
VN: Veel verkeersdoden rond kerst
,2en I let aantal verkeersdoden mag de laatste jaren flink zijn
daald. dat geldt niet voor de periode tussen kerst en de jaar-
sseling. Vorig jaar eiste het verkeer in de laatste twee weken
ii december 36 mensenlevens, bijna net zoveel als in dezelfde
riode in 1990. Bij 252 ongevallen raakten 264 mensen zwaar
ivond. Dit blijkt uit een overzicht van Veilig Verkeer Neder-
,d (WN). Veel mensen hebben vanaf zaterdag dertien dagen
ng vrij tot en met 1 januari, maar toch gebeuren er relatief veel
igelukken in deze periode. Volgens WN komt dat vooral door
jdlieid en andere winterse weersomstandigheden.
Inderzoek vernietigen MID-archief
mhaag De Tweede Kamer wil een onderzoek naar de vernie-
ig van delen van het archief van de Militaire Inlichtingen
enst (MID). Welke vorm dat onderzoek zal krijgen, moet nog
urden bepaald. Minister Voorhoeve (defensie) zegde de Kamer
teren toe dat het archief beter zal worden opgezet en be-
eid. Daartoe lanceerde hij een plan dat binnen een jaar moet
nverwezenlijkt. Ondanks andersluidende instructies blijken er
laatste jaren 100.000 stukken uit het archief te zijn vernietigd.
,orhoeve erkende dat die vernietiging door ambtenaren naar
>en inzicht heeft plaats gevonden. Dat heeft de bewindsman
doen besluiten de instucties aan te scherpen.
et gaat goed met de ooievaars
utrecht Het gaat goed met de ooievaars in Nederland. Wer-
de Nederlandse ooievaars zo'n twintig jaar geleden nog met
istërven bedreigd, nu staan er bij de elf ooievaarsstations ruim
jjzend exemplaren geregistreerd. Daarvan vliegen er jaarlijks
i vijfhonderd uit, aldus een woordvoerder van buitenstation
Doove Gat in Haastrecht. Het station begon in 1982 met
:ee paren en tien jonge ooievaars. In de vijftien broedseizoe-
!iizijn 236 jongen grootgebracht, geringd en uitgevlogen.
'ier jaar ontvoering Valkenburger
iastricht De rechtbank in Maastricht heeft gisteren drie man-
veroordeeld tot gevangenisstraffen van twee tot vier jaar we
ns ontvoering en afpersing van een eigenaar van een
oarmazaak in Valkenburg. Hel drietal bewerkte de Valkenbur-
met een mes en ontvoerde hem onder bedreiging met een
iiool naar een bungalowpark in de buurt. Daar wist de man
fzelfde nacht te ontsnappen. De verdachten beweerden tij-
nsde zitting twee weken geleden dat er ruzie was doordat de
[voerde slechte kwaliteit cocaïne had geleverd. Zij eisten bete
kwaliteit of hun geld (30.000 Duitse mark) terug. De gijzeling
u niet gepland zijn geweest. De officier van justitie meende
[het cocaïneverhaal was verzonnen en dat er sprake was van
dinaire afpersing.
leisje werd mishandeld 'voor de lol'
idhoven Een 14-jarig Eindhovens meisje is het slachtoffer ge
urden van vijf kinderen die zin hadden om zomaar iemand te
shandelen. De politie heeft de 14- en 15-jarige verdachten
ïgehouden. Het vijftal trok het slachtoffer van haar fiets en
legen en trapten haar vervolgens gedurende een half uur. Ook
mielden ze haar fiets. Als er voorbijgangers langskwamen,
rongen ze het meisje haar mond te houden.
,aat trein over Oude Waalbrug rijden'
nhaag De oude Waalbrug bij Zaltbommel kan mogelijk wor-
n gebruikt voor de voorgenomen verdubbeling van de spoor-
itussen Utrecht en Den Bosch. Dat denkt de CDA-fractie in
Tweede Kamer. Dat zou wel eens goedkoper kunnen zijn dan
brug te slopen. CDA-Kamerlid Leers doet deze suggestie in
hriftelijke vragen aan minister Jorritsma (verkeer).
atuurmonumenten koopt Fries bos
versum De Vereniging Natuurmonumenten heeft het bosge-
;dDe Slotplaats in Friesland aangekocht voor 2,8 miljoen gul-
Dit bedrag heeft de vereniging verkregen door een speciale
tie onder een beperkt deel van haar leden. De 205 hectare pro-
ictiebos bij het plaatsje Bakkeveen is volgens Natuurmonu-
enten een belangrijke schakel tussen de natuurgebieden Bak-
veensterduinen en Oude Bos-de Duurswouderheide.
ubbers weg bij universiteit Nijmegen
wegen. Oud-premier R. Lubbers stapt per 1 januari volgend
uit het stichtingsbestuur van de katholieke universiteit
jmegen. Hij zegt zijn nationale en internationale taken niet
eer te kunnen combineren met de toenemende bestuurslast
universiteit.
ien miljoen voor projecten in Hongarije
Minister Ritzen van onderwijs trekt de komende jaren
n miljoen gulden uit voor diverse projecten op het gebied van
derwijs en onderzoek in Hongarije. In totaal gaat 7,5 miljoen
Iden naar het onderwijs. De nadruk ligt op het beroepsonder-
js,de informatie- en communicatietechnologie en lerarenop-
dingen. Het onderzoeksgeld, drie miljoen gulden, is voor pro
ten op het gebied van de fysica, geneeskunde, wiskunde, bio-
chnologie, waterbeheer en talen.
leen experimenten met drop-outs'
Scholen moeten niet op eigen houtje allerlei metho-
n bedenken om schooluitval tegen te gaan. Ze moeten hun
erlingen naar de gewone vervolgopleidingen sturen en niet zelf
n alternatief aanbieden. Pas als leerlingen echt nergens te-
cht kunnen, kan de school andere oplossingen zoeken. Dat zei
bister Ritzen van onderwijs gisteren bij een onderwijsdebat
nde PvdA in Zuid-Holland. Ritzen pleitte ook voor een goed
jderscheid tussen de verschillende schooluitvallers. Voor som-
igc jongeren kan best een geschikte opleiding worden gevon-
terwijl anderen zulke complexe problemen hebben dat de
)ol hen niet meer kan helpen. Ritzen reageerde op uitlatin-
nvan de voorbereidende beroepsopleidingen in de afgelopen
•ken. Zij zeggen dat hun leerlingen afhaken, doordat ze te veel
eorie in dc eerste jaren van de vervolgopleidingen krijgen. Ook
'VVD, CDA en D66 waarschuwen daarvoor.
Bij besteding van 25.-
in de winkels van Schiphol Plaza
/we
■Jj Déti/rance I
l'fwa
-Hut.
Hying
Colours
r King, Délifrance, Bar Hello There, Pizza Hut,
Flying Colours, Juggle Juice Bar en Pronto
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassociei
Defensie vindt eindelijk koper
ROTTERDAM GPD
DEN HAAG GPD
Het ministerie van defensie is er na jaren in geslaagd een
koper te vinden voor acht oude Fokker F27-vliegtuigen
van de Koninklijke Luchtmacht. Ze worden voor een
zacht prijsje verkocht aan een bedrijf in Zuid-Afrika. Nog
voor de kerst zullen de circa 35 jaar oude en buiten
dienst genomen vliegtuigen worden overgevlogen.
zetten voor vracht- en passa
giersvervoer in en vermoedelijk
ook rond Zuid-Afrika. Het be
drijf heeft volgens een zegsman
in totaal circa acht tot tien mil
joen gulden betaald voor de
toestellen, In luchtvaartkringen
wordt dit beschouwd als een
koopje. In 1995 werden de toe
stellen in een Amerikaans de
fensietijdschrift ('Negen voor de
prijs van één') nog aangeboden
voor het driedubbele: dertig
De vaste Kamercommissie voor
defensie is vertrouwelijk geïn
formeerd over de deal met het
Zuid-Afrikaanse bedrijf Valid
Trade ltd in Pretoria, bevestigen
bronnen op het Binnenhof. De
verkoop is tot stand gekomen
met behulp van een makelaar in
vliegtuigen.
De jonge onderneming Valid
Trade wil de acht F27's gaan in-
'Pechkist leverde
extra orders op'
DEN HAAG GPD
De aankoop door Defensie van
het tweedehands Gulfstream -
zakenvliegtuig, later vaak beti
teld als^ 'pechkist', heeft 'ach
teraf 450 miljoen gulden aan
compensatieorders opgeleverd.
Dat beweerde staatssecretaris
Gmelich Meijling (defensie) gis
teren toen hij zich in de Kamer
moest verantwoorden over de
problemen met zijn 'vliegende
Mercedes'.
De bewindsman moest giste
ren uitleggen waarom hij eeri
advies van de luchtmacht had
genegeerd om de Challenger
aan te schaffen. De keuze voor
de Gulfstream werd bepaald
doordat dit type meer mensen
kan vervoeren en verder kan
vliegen dan z'n concurrenten,
aldus de staatssecretaris. De
fracties, die deze uitleg slikten,
erkenden dat een staatssecreta
ris een ambtelijk advies niet
hoeft op te volgen. Al vond het
CDA dat de Kamer wel van 'dit
afwijkende advies op de hoogte
had moeten worden gesteld.
Er was ook kritiek op de rom
melige aankoopprocedure, de
kostenoverschrijdingen ter
waarde van vijf miljoen, alsme
de de vele reparaties aan het
toestel en de veelvuldige pech
waarmee het kampte. De Ka
mer nam het de staatssecretaris
niet in dank af. „Eens maar
nooit meer", zo luidde het oor
deel. Gmelich Meijling gaf toe
dat er misverstanden waren ge
weest, maar weersprak dat de
Gulfstream' een miskoop zou
zijn.
miljoen gulden.
Dat de verkoop niet makkelijk
zou worden, realiseerde Defen
sie zich toen al. De toestellen
voldoen niet aan de eisen voor
de burgerluchtvaart en in veel
landen ook niet aan de milieu
normen. Aanpassen zou veel
geld gaan kosten. Dat ze nu
toch verkocht zijn, kan als een
succesje voor de luchtmacht
worden beschouwd. Voordeel
van de momenteel op vliegbasis
Woensdrecht gestalde toestellen
is dat ze, ondanks hun ouder
dom, weinig vlieguren hebben
gemaakt en goed onderhouden
zijn.
De defensiecommissie zal
vandaag zijn goedkeuring moe
ten hechten aan de verkoop,
maar de verwachting is dat dit
weinig problemen oplevert. De
vliegtuigen worden niet be
schouwd als 'strategisch goed'
en mogen verkocht worden aan
een land als Zuid-Afrika.
De luchtmacht nam begin ja
ren zestig in totaal twaalf F27's
in gebruik. Ze zijn in de afgelo
pen jaren vervangen door nieu
we Fokker 50's en 60's, twee
Flercules transportvliegtuigen,
twee DC 10's en de Gulfstream.
De vier overige Fokkers zijn in
middels vergeven: één wordt
gebruikt voor brandweeroplei-
dingen, één is verkocht aan een
Canadees bedrijf, de andere
twee zijn geschonken aan vlieg
basis Eindhoven en aan het mi
litair luchtvaartmuseum in
Soesterberg.
Het openbaar ministerie (OM)
piekert er niet over om het lan
delijke beleid dat is vastgesteld
bij de handhaving van de maxi
mumsnelheid, los te laten. Offi
cier van justitie J. Spee, landelijk
coördinator verkeershandha
ving, stelt vast dat een recente
uitspraak van de Rotterdamse
kantonrechter daaraan niets
verandert. Die heeft begin deze
maand een boete wegens te
hard rijden in Ridderkerk ge
schrapt.
Het betrof hier een boete die
was opgelegd aan een politie
man. Deze had bij de kanton
rechter betoogd dat bij snel
heidscontroles te weinig wordt
gelet op de omstandigheden en
de algehele verkeerssituatie ter
plekke. Volgens de politieman
staat de opbrengst en niet de
verkeersveiligheid centraal. De
kantonrechter beloonde de
agent wegens zijn intentie om
een discussie op gang te bren
gen door geen boete op te leg
gen.
emmen Het jonge neushoornmannetje Kapamba staat klaar voor vertrek naar Melbourne, Australië. Kapamba moet het Noorderdierenpark in Em-
men verlaten omdat het personeel hem niet aankan. foto anp jananninca
DEN HAAG GPD
Tientallen joodse organisaties en perso
nen die voor de oorlog een eeuwigdu
rende lening hebben verstrekt aan de
Nederlandse staat, krijgen alsnog hun
achterstallige rente. Sinds 1945 is dit op
gelopen tot een totaalbedrag van enkele
honderdduizenden guldens. Dat kan
nog hoger uitvallen als het klopt dat veel
leningen door de nazi's zijn geruild te
gen staatsobligaties die zij konden ver
zilveren. Documenten die daarop wij
zen zijn aangetroffen in het onlangs te
ruggevonden archief van de Liro-bank.
Het Agentschap van Financiën, onder
deel van het ministerie, heeft dinsdag
toegezegd alsnog over de brug te komen
met de achterstallige rente. Dat gebeur
de in ee.n gesprek met het Centraal
Joods Overleg. Dat orgaan is al sinds
1989 met Financiën over deze kwestie
in de slag, zegt woordvoerder R. Nafta-
niël, directeur van het Centrum Infor
matie en Documentatie over Israël (CI-
DI). Hij verwacht dat in de loop van vol
gendjaar de eerste rentegelden worden
uitgekeerd.
Daarvoor moet het Centraal Joods Over
leg nog wel eerst het Grootboek der Na
tionale Schuld doorvlooien. Hierin wor
den sinds 1813 de leningen bijgeschre
ven die de staat afsluit bij particulieren
en instellingen. Het onderzoek van het
Joods Overleg spitst zich volgens Nafta-
niël toe op ongeveer 3.500 'slapende' le
ningen, waaronder verscheidene van
niet-joodse personen en instanties. De
verstrekte leningen variëren van enkele
honderden guldens tot een bedrag van
50.000 gulden van een niet nader ge
noemde stichting. Daarover wordt nor
maal een eeuwigdurende rente van
twee tot 2,5 procent per jaar uitbetaald.
De recente vondst van het vergeten ar
chiefvan de Duitse roofbank Lippman-
Rosenthal Co (Liro) heeft volgens Naf-
taniël plotseling een heel nieuw aspect
toegevoegd aan de slepende rentekwes
tie. In dit bestand is een brief gevonden
waarin de Duitse bezettingsmacht het
plan aankondigt joodse leningen uit het
Grootboek om te ruilen voor staatsobli
gaties. Die konden te gelde worden ge
maakt voor de opbouw van het oorlogs
apparaat. Het staat niet vast of dit daad
werkelijk is gebeurd, en op welke schaal.
Het Agentschap wil volgens Naftaniël de
commissie Kordes vragen dit 'mee te
nemen' in haar onderzoek naar de gang
van zaken rond de Liro-bank.
Naftaniël is ingenomen met de toezeg
gingen van het Agentschap. „Dit is een
belangrijke zaak: voor het eerst kunnen
we weer recht doen aan deze groep
mensen, voor zover we hen of hun erf
genamen kunnen achterhalen. Dat is
dankbaar werk." Dat de kwestie zo lang
bleef liggen en door een aantal joodse
organisaties moest worden aangekaart,
is volgens hem niet te wijten aan onwil
van het Agentschap of het Grootboek.
„Er zijn wel meer leningen waarvan de
rechthebbenden de rente niet meer op-
wagen. Dat wordt als een vaststaand ge
geven beschouwd waarop geen actie
wordt ondernomen. Er is nooit aan ge
dacht een uitzondering te maken voor
de joden die na de oorlog terugkeerden,
hoewel dat natuurlijk wel op zijn plaats
was geweest."
Het Rotterdamse OM gaat te
gen deze uitspraak bij de Hoge
Raad in cassatie. Officier van
justitie J. Wesselink van het Rot
terdamse parket: „Volgens ons
wordt een dergelijk verweer in
vergelijkbare gevallen niet ge
honoreerd. Dit is dus afwij
kend." Hel OM vreest prece
dentwerking: iedereen met een
goed verhaal gaat dan in beroep
in de hoop geen boete te hoe
ven betalen. Volgens verkeers-
rechtsdeskundige van de Eras
mus Universiteit J. van der
Hulst is het niet geven van(een
boete, ook al is men schuldig
aan de overtreding, niet bijzon
der. „Het is alleen niet alledaags
dat een politieman deze kwestie
heeft aangekaart."
Landelijk officier Spee meent
echter dat we 'af moeten van de
kruideniersmentaliteit van 'mag
het een beetje meer zijn'.' „Je
kunt niet zeggen dat op de ene
dag ergens 60 kilometer per uur
mag worden gereden en de dag
erop 50. De wet is hierin erg
duidelijk."
Ambtenaren
gezocht voor
homohuwelijk
VELUWE-ZEEWOLDE GPD
De gemeente Barneveld moet
twee nieuwe ambtenaren aan
trekken die homo-huwelijken
willen sluiten. De vijf ambtena
ren die nu huwelijken mogen
voltrekken, zijn daartoe niet be
reid. Met ingang van 1 januari
'98 wordt het voor koppels die
niet traditioneel in het huwelijk
willen of kunnen treden, moge
lijk hun partnerschap bij de ge
meenten laten registreren.
Na de gebleken onwil van de
ambtenaren heeft Barneveld nu
een advertentie geplaatst om
ambtenaren te vinden die wel
homohuwelijken willen sluiten.
Voor de vijf huidige ambtena
ren heeft hun principiële opstel
ling geen gevolgen.
In het Veluwse Ermelo heb
ben drie van de vier ambtena
ren van de burgerlijke stand be
zwaren tegen het voltrekken
van homo-huwelijken. Er wordt
een nieuwe kandidaat gezocht.
Uitkering voor
nabestaanden
van verzetsman
CULEMBORG ANP
Verzekeringsmaatschappij
Aegon is bereid de drie kinde
ren van een in 1944 vermiste
verzetsman geld uit te keren
van diens levensverzekering.
Dat heeft één van de nabe
staanden, de 56-jarige A. Gillard
uit Culemborg, gisteren gezegd.
Na de oorlog heeft de echtge
note van de uit Rheden afkom
stige verzetsman al eens gepro
beerd geld te innen van de
maatschappij waar haar man
voor de oorlog éen levensverze
kering had afgesloten. Die
maatschappij ging toen van het
standpunt uit dat zij niet uit
keerde zolang de familie geen
lichaam kon tonen.
De maatschappij kwam later
in handen van Aegon. Afgelo
pen zomer trok Gillard, mede
namens de andere twee kinde
ren, opnieuw aan de bel naar
aanleiding van de kwestie van
de joodse tegoeden. Aegon leg
de de kwestie voor aan de Om
budsman Levensverzekering,
die Aegon aanraadde uit te ke
ren. Inmiddels is een schikking
aangeboden. De nabestaanden
hebben nog niet besloten of ze
met dat aanbod akkoord gaan.
UTRECHT. HANS LEBER
Ziekenhuizen willen met eigen
privé-afdelingen concurreren
met de opruldcende privé-kli-
nieken. Volgens directeur Over-
kamp van het Sint Antoniuszie-
kenhuis in Nieuwegein moeten
ziekenhuizen daarvoor wettelijk
dezelfde mogelijkheden krijgen
als de privé-klinieken. „We zul
len alles in het werk stellen om
dat voor elkaar te krijgen. Via de
wetgever of desnoods via de
rechter."
Nu nog wordt extra geld dat zie
kenhuizen verdienen, afgetrok
ken van hun budget. Volgens
Overkamp willen veel zieken
huisdirecties, gedwongen door
de aanwezigheid van de privé-
klinieken, de concurrentie aan
gaan met die klinieken. „We
hebben qua personeel en mate
rieel restcapaciteit die we daar
voor kunnen gebruiken. Wat
privé-klinieken kunnen, kunnen
wij ook. En beter." Volgens
Overkamp denken het Westein
de-ziekenhuis in Den Haag en
het Onze-Lieve-Vrouwegasthuis
in Amsterdam er net zo over.
Een woordvoerder van de Ne
derlandse Vereniging van Zie
kenhuizen (NVZ) vind ook dat
ziekenhuizen dezelfde moge
lijkheden moeten krijgen als
privé-klinieken. „Ziekenhuizen
hebben last van regelgeving,
terwijl privé-klinieken hun gang
kunnen gaan." Volgens de NVZ
denken inderdaad ziekenhuizen
aan eigen private initiatieven,
maar nog slechts 'een minder
heid'.
Evenals Overkamp stelt de NVZ
dat gezondheidszorg zonder
privé-klinieken de voorkeur ge
niet, maar dat de praktijk nu
eenmaal uitwijst dat ze bestaan.
Gisteren werd bekend dat privé-
klinieken door een rechterlijke
uitspraak dezelfde prijs voor
verrichtingen mogen rekenen
als ziekenhuizen. Een poging
van minister Borst van volksge
zondheid om privé-klinieken te
verbieden, lijkt te mislukken.
De privé-klinieken doen door-'
gaans de eenvoudiger behande
lingen, waarvoor iemand niet
langer dan 24 uur hoeft te wor
den opgenomen. Volgens Over
kamp krijgen ziekenhuizen daar
last van. „Wij rekenen iets meer
voor goedkope verrichtingen
zodat we de dure dingen van
dat geld iets goedkoper kunnen
maken. Als voor ons alleen de
dure verrichtingen overblijven,
zal dat landelijk tot een enorme
kostentoename leiden."
Dat zijn ziekenhuis eventueel
privé-patiënten gaat helpen, be
tekent niet dat zij voorrang krij
gen, aldus Overkamp. „Zolang
ik hier directeur ben, wordt er
niemand eerder geholpen om
dat hij of zij meer geld heeft.
Met privé-ldinieken is de twee
deling in de zorg begonnen. Als
die ontwikkeling doorgaat, zal
de wetgever moeten ingrijpen
en ons toestaan wat de klinie
ken nu doen. We zullen niet
schromen dat ook af te dwin
gen. Ik zet gewoon een privé-
kliniek in of naast mijn zieken
huis."
Overkamp hoopt dat in de toe
komst ook privé-klinieken on
der strakke budgetbepalingen
van de overheid gaan vallen.
„Wij krijgen een budget waar
mee we een bepaald aantal ver
richtingen kunnen doen. Dat
moet voor privé-klinieken ook
gelden. Een groot deel van hun
klanten wordt nu gewoon via de
verzekeringen betaald, dat
wordt dan ook aan budgetten
gebonden."
Met de Rabobank Tante Agaath Obligatie kunt u zonder
risico een extra rentevrijstelling van 5.000,- (voor gehuw
den zelfs 10.000,-) krijgen. Ideaal voor wie de bestaande
rente- en dividendvrijstellingen al volledig benut. Het
risico wordt volledig door de Rabobank gedragen. Met de
Tante Agaath Obligatie steunt u startende ondernemers.
Geïnteresseerd? Neem dan contact op met uw financieel
adviseur van de Rabobank.
