eiden Regio
dreigen
net sluiten
Haag weg'
NA
'We zijn thuis met onderwijs bezig'
Pand toelaatbaar
Bestuur Samenwerkende
Ondernemers stapt op
A KEen voor c'e
Linden verplaatst
Kruispunt Breestraat
alternatieve hangplek
Scholen geven zwartepiet aan overheid
GERECHT
ISDAG 16 DECEMBER 1997
JAN PREENEN, 071-5356414, PLV -CHEF HERMAN JOUSTRA, 071 -5356430
lessendief in de kraag gepakt
Een 20-jarige Katwijker is gistermorgen aangehoudep,
ïdat hij een krat met lege flessen had gestolen bij een winkel
ide Raamstraat in Leiden. De man, een bekende van de poli
had nog een aantal bonnen openstaan en kreeg een schik-
igsvoorstel van 550 gulden.
romfïetser en passagiere vallen
jen» Een 18-jarige Leidse bromfietser en zijn evenoude duo-
ssagiere kwamen gistermiddag op de Telderskade in Leiden
or onbekende oorzaak ten val. Het duo is met knieklachten
arhetDiaconessenhuis overgebracht.
niversiteitsbegroting goedgekeurd
den» De universiteitsraad (UR) heeft gistermiddag ingestemd
it de conceptbegroting 1998 van de Leidse universiteit. Wel
rden kritische opmerkingen gemaakt over 'onduidelijkheid en
jblijvendheid' in delen ervan. Zo gaat de faculteit Wiskunde
Natuurwetenschappen er van uit dat al haar beurspromoven- j
in 1998 worden vervangen door de beter betaalde assistenten
ipleiding, aio's. Daarover wordt echter nog volop gebakkeleid
rr universiteitsbestuurders. De UR stond er daarom op dat in
gewraakte passages van de begroting de termen bursalen en
's worden vervangen door het neutralere 'promovendi'.
Nederlandse Spoorwegen zijn niet zonder meer van
ruimte te maken voor de minimaal duizend par-
rplaatsen die wethouder T. van Rij (ruimtelijke orde
al op het Haagwegterrein wil hebben. Mocht de ge-
:nte Leiden het bouwplan voor vijfhonderd huizen
de NS hierdoor willen dwarsbomen dan heeft R. van
«11, van NS-vastgoed, een gemakkelijke oplossing,
t huurcontract met de Stichting Stadsparkeerplan
len loopt formeel over twee weken af. Als we willen
luren we het Haagwegterrein zo aan iemand anders."
eens kunnen worden over de
invulling ervan. „Wij hebben
een mondelinge afspraak met
Van Hövell dat we nog twee jaar
mogen blijven", zegt Labrujère.
Hij geeft wel toe dat het con
tract binnenkort afloopt. „Maar
ik ga er vanuit dat de NS zich
aan hun afspraken houden."
Wethouder Van Rij is verrast
door de plannenmakerij van de
NS. „Waarom overleggen ze
niet eerst met de gemeente?"
Vraagt hij zich af. Toen afgelo
pen vrij"dag bekend werd dat de
Spoorwegen hun dochterbedrijf
Strukton-vastgoed en Eurowo-
ningen opdracht hadden gege
ven een bouwplan voor vijfhon
derd huizen op de grond te ma
ken, eiste hij dat er minimaal
duizend parkeerplaatsen zou
den komen. Volgens de wet
houder is het aantal parkeer
plaatsen een jaar geleden vast
gesteld. Hij vindt dat de NS hun
boekje te buiten gaan. „Ze moe
ten zich bezighouden met trei
nen en niet met huizenbouw",
vindt hij.
thomas erdbrink
jÉ Hövell denkt aan een
nopslagbedrijf, omdat het
:mmingsplan daar ruimte
biedt. „We mogen niet zo
r gaan bouwen op het ter
maar er kunnen wel goe-
i in worden opgeslagen. Het
ons erom dat we winst ma-
met de grond." Als voor
den noemt de NS-mede-
:er een palletbedrijf of een
lopslagbedrijf.
it hoeft echter niet zo ver te
en als de NS en de gemeen-
fspraken kunnen maken
de invulling van het ter-
Zowel Van Rij als Van Hö-
benadrukt dat nog moet
len overlegd. Verkoop van
rond is alleen niet aan de
Volgens de NS-medewer-
is het bedrijf serieus van
mee te bouwen aan de
we wijk. „Als de gemeente
r een garage wil, moeten ze
r deelnemen in het pro-
zegt Van Hövell. Het lijkt
overigens onwaarschijnlijk
isr het parkeerterrein binnen
weken zou moeten sluiten,
it denkt de voorzitter van
Stichting Stadsparkeerplan
ïn, P. Labrujère, ook. Hij
de NS groot gelijk dat ze
willen verdienen met het
in. Labrujère denkt echter
dat de parkeergelegenheid
)ten zal worden, omdat de
in de gemeente het niet
Illegaal
I 3 opening is de nieu
we woonboulevard aan de
Zijldijk in Leiderdorp al
weer onzeker geworden.
Asielzoekers
yi Het nieuwe asiel-
I zoekerscentrum in
Alphen komt zo goed als
zeker achter de gevange
nis De Geniepoort.
leiden peter blok
„Een ontoelaatbare, ernstige en
mogelijk onherstelbare ver
waarlozing van een gemeente
lijk monument." Een brief van
de Stichting Industrieel Erfgoed
Leiden (STIEL) aan het college
van B en W laat aan duidelijk
heid niets te wensen over. Het
voormalige Scheltema-complex
aan de Oude Singel/Markst-
steeg moet volgens de stichting
in ere worden gehouden. De
stichting luidt de noodklok en
vraagt de gemeente de eigenaar
van het pand, Jobo De Bouwers,
tot behoorlijk onderhoud op te
roepen.
Het Scheltema-complex uit
1619 aan de Oude Singel staat
sinds 1992 op de lijst van ge
meentelijke monumenten.
STIEL, die bestudering en be
houd van oude fabrieks- en be
drijfsgebouwen als belangrijkste
doelstelling heeft, laat bij mon
de van secretaris Joop Gijsman
weten dat de gemeente zo snel
mogelijk moet ingrijpen: „Wan
neer de gemeente nu geen actie
onderneemt, treedt nog meer
verval op. Leiden gaat niet altijd
even goed met haar oude bezit
tingen om. Dat blijkt nu wel
weer. Als je ziet hoe het pand,
dat symbool staat voor de vroe
gere Leidse textielindustrie, in
middels is toegetakeld, hou je
écht je hart vast. Sommige ra
men zijn ingegooid en graffiti
heeft de muren ernstig vervuild.
Het pand ziet er gewoon niet
uit. Maar dit bedrijfspand moet
voor Leiden behouden blijven.
De voor- en de zijgevel zijn
uniek in hun soort. Die stam
men nog uit de achttiende
eeuw. Zoiets mag je volgens on
ze stichting niet zomaar opoffe
ren."
Het opknappen van oude
panden is doorgaans een heel
kostbare zaak. „Hergebruik is
altijd nog goedkoper dan
nieuwbouw", zo meent Gijs
man. „Wij stellen daarom voor
om de prachtige voorgevel en
de originele fabriekswand van
het Scheltema-complex in de
oorspronkelijke staat te laten. In
het voormalige fabriekspand
kan in onze ogen een fraai ap
partementencomplex komen.
Als de gevels maar voor Leiden
blijven behouden. Ik denk dan
bijvoorbeeld aan het Heringa-
complex aan het Rapenburg."
„U belt een paar weken te
vroeg." Zo reageert directeur
A.J> van Dijk van Jobo De Bou
wers. „Wij zijn inderdaad de
huidige eigenaar van het voor
malige Scheltema-complex. We
hebben het fabriekspand des
tijds overgenomen van De No
bel, die in het pand een opslag
ruimte heeft gehad. Maar over
de bestemming van het Schelte
ma-complex doe ik in dit stadi
um geen enkele uitspraak. Ik zei
al: u belt te vroeg." Er is toch
Daarnaast vraagt hij zich af
hoe het komt dat de NS nu
winst proberen te maken met
grond die het bedrijf van de
overheid heeft gekregen. „Voor
de privatisering is die grond als
spoorbestemmihg afgestaan
aan de NS. Nu willen ze er winst
mee gaan maken. Dat vind ik
niet juist."
leiden De gemeente is gisteren begonnen met het
verplaatsen van een aantal linden aan de Stations
weg. De bomen vinden een nieuwe bestemming
langs de Haarlemmerweg en de Haven. Door de re
constructie van de Stationsweg kunnen de bomen
daar niet meer blijven staan. foto mark lamers
sprake van dat in het Schelte
ma-complex öf een horeca-ge-
legenheid èf een appartemen
tencomplex zou komen? „De
plannen zijn te vers. Ik wil het
hierbij laten." Deelt u de zorg
van STIEL? „Slechts ten dele. Ik
vind dat het pand toelaatbaar is
verwaarloosd."
Gala-avond voor
McDonaldhuis
Studenten en medewerkers van
de gezondheidszorg-opleidin
gen van de Leidse Hogeschool
houden donderdag een gala
avond voor het Ronald McDo
naldhuis aan .de Boerhaavelaan
in Leiden. Het feest wordt ge
houden aan de Endegeesterwa-
tering in Leiden en duurt van
half zeven tpt drie uur 's nachts.
LU
Fietsers worden in Leiden vaak klemgereden. Om
hun situatie te verbeteren, heeft de gemeente
twee jaar geleden de nota 'Fietsers opstappen!'
vastgesteld. Vooralsnog is echter niets verbeterd.
In een aantal columns beschrijft verslaggever Jan
Preenen de hindernissen waarmee fietsers
worden geconfronteerd.
Alsof het om een hangplek voor fietsers gaat. Zo wordt het
kruispunt Breestraat/Kort Rapenburg/Noordeinde/Rapen
burg beschreven in de Fietsnota: 'Het vormt een ontmoe
tingsplaats tussen twee hoofdfietsroutes'.
Niemand wekt echter de indruk blij te zijn met zoveel lot
en soortgenoten op één plek. Het trefpunt is dan ook niet al
leen bedoeld voor fietsers. Ook buschauffeurs
SS en automobilisten moeten zonodig hier op-
2 duiken. Zelfs voetgangers deinzen er niet voor
|2 terug om het kruispunt dwars over te steken,
gs Het oogt allemaal zo gevaarlijk dat het vaak
2 veilig is. Toch heeft ten minste één fietsster
niet zo'n hang naar deze manier van in con-
H tact komen met anderen. Ze loopt uiterst
O waakzaam met haar fiets over de zebrapaden
Q in de veronderstelling dat die wel veilig zijn.
„Ik kom uit Brazilië", verontschuldigt ze zich
voor haar gedrag. Ze durft de draai vanaf het
Noordeinde linksaf naar het Kort Rapenburg
te maken. „Ik ben heel bang. In Brazilië is
een fiets nog een soort speelgoed. Als iemand
in Nederland wordt geboren, ligt er meteen
een fiets in de wieg."
Twintig jaar geleden is ze naar Nederland ge
komen. Met het vliegtuig. Pas twee jaar gele
den durfde ze het aan om te gaan fietsen. Ter
wijl we staan te praten, lijkt een jongen, die
veel korter in Nederland woont, maar hier wèl
is geboren, uit te proberen of hij met zijn fiets
onder een bus doorkan. Op het laatste mo
ment schiet hij vlak voor de bus langs, waarbij
het onduidelijk is of de buschauffeur hem
heeft gezien. Studenten lopen met hun huis
raad tussen de auto's door en een politieauto zwiept bijna
een fietser het trottoir op.
Een automobilist legt het begrip 'hangplek' wel erg letterlijk
uit. Hij parkeert zijn voertuig min of meer achter op de fiets
van een vrouw, die van deze kennismaking bepaald niet ge
diend is. Ze leert me en passant wat nieuwe scheldwoorden,
die in de Fietsnota niet zijn terug te vinden. Daar wordt de
chaos op dit kruispunt in stadhuisstijl samengevat met 'het
punt maakt een rommelige indruk'. Jammer dat zo iemand
niet even ter plekke is komen kijken.
Voor de Braziliaanse hoéf ik de scheldkanonnade niet te
vertalen. Ze begrijpt zo ook wel dat hier geen sprake is van
liefde op het eerste gezicht. Op hetzelfde moment steekt een
buschauffeur zijn grote neus in ons gesprek. Van zijn bus
welteverstaan. We deinzen verschrikt achteruit. Als we op
deze plek al ergens een hang naar hebben, dan zeker niet
naar de dood. „Ik dacht dat bussen hier in Nederland op de
weg bleven. Is dat niet zo?"
Een meisje heeft ook net een gevecht met een bus achter de
rug. „Het scheelde weinig of ik zat eronder. Het verkeer
komt hier overal vandaan. Als je dan wordt ingesloten door
bussen, zie je echt niets meer. Dan moet je maar gokken op
de goede afloop."
Van het zelfvertrouwen van de Braziliaanse, voorzover daar
van nog sprake was, is nu helemaal niets meer over. Ze durft
nog net met de fiets als een soort buffer in de hand het ze
brapad over te steken. „Misschien zien we elkaar nog eens",
roept ze nog weinig hoopvol.
De volgende column Fiets klem verschijnt in de krant van
dinsdag 6 januari.
regio wim koevoet
vervolg van voorpagina
Een puinhoop is het niet op
hun scholen, zeggen schoollei
ders in de Leidse regio. Wel ge
ven ze toe dat ze al hun zaakjes
op het gebied van veiligheid, ar
beidsomstandigheden en wel
zijn van het personeel niet op
orde hebben. De 'zwartepiet'
die ze daarvoor krijgen toege
schoven in een alarmerend rap
port van de arbeidsinspectie,
schuiven ze linea recta door
naar 'de overheid'.
Die legt steeds meer regels
op, zegt directielid H. Lefeber
van het Groene Hart, een chris
telijke scholengemeenschap
met drieduizend leerlingen en
driehonderd werknemers en
een begroting van 24 miljoen
gulden, 'maar heeft er zelf nog
geen dubbeltje voor over.'
„Als wij ervoor zouden kiezen
alle wettelijke regels volledig na
te leven dan zou dat ten koste
van het onderwijs gaan", zegt
hij. Als voorbeeld geeft hij de
zogenaamde 'bedrijfshulpverle
ners'. Dat zijn functionarissen
die scholen uit hun eigen mid
den moeten aanwijzen. Zij
moeten optreden bij calamitei
ten. Hoe groter een school, hoe
meer bedrijfshulpverleners er
zijn verplicht. Wettelijk moet
het Groene Hart er zeventig
hebben. „Die moeten allemaal
op cursus. Dat kost zevenhon
derd gulden per persoon, te be
talen uit ons budget. Je kunt je
voorstellen dat je dan volstaat
met wat minder bedrijfshulp
verleners."
Dat er veel mis is met het wel
zijn van leraren, vindt Lefeber
net als zijn collega's in de Leid
se regio en de Duin- en Bollen
streek, niet alleen maar een
probleem van de scholen. „Dat
is een maatschappelijk pro
bleem. De functie van het gezin
verandert. Dat laat de controle
over het kind aan de school
over. Er bestaat al een school
waar leerlingen kunnen over
nachten."
moeder de kantonrechter giste
ren uitleggen, waarom haar
dochter, en overigens ook twee
jongere kinderen, niet meer in
de klas zitten.
„We zijn thuis met onderwijs
bezig. Dingen als rekenen ko
men ook elke dag aan bod",
verklaarde de Leidse. „Het
meeste doen de kinderen zelf.
Je staat er versteld van hoe in
telligent ze zijn." Echt les geeft
ze overigens niet. „Ik probeer ze
te motiveren, maar ik geef geen
opdrachten. Het meeste komt
uit de kinderen zelf."
De kantonrechter krabde zich
over het hoofd. „Die kinderen
zijn dus bezig met een zelfle
rend proces. Hoe moet ik me
dat voorstellen?"
„Ik schrijf bijvoorbeeld de tafels
op papier. Dat laat ik aan mijn
dochter zien. En als ze dan zelf
vraagt hoe het werkt, dan leg ik
het uit. Ik heb ook boekjes met
breuken, we zijn bezig met taal,
met aardrijkskunde. We leren
koken, we leren met gereed
schap omgaan, we rijden paard.
De kinderen geven zelf aan wat
ze willen leren. Mijn kinderen
zijn vindingrijke en intelligente
mensen. Aan hun sociale en
emotionele ontwikkeling wordt
veel aandacht besteed.
Volgens haar advocaat heeft de
vrouw zich de afgelopen jaren
een levensstijl aangemeten, die
overeenkomt met de visie van
het Michaels Genootschap.
„Ook bij deze groep mensen
staat vrijheid centraal. Weet u
dat uw Haagse collega de Mi-
chaelische richting heeft aan
vaard?" Vroeg hij de kanton
rechter. „Mevrouw staat niet al
leen in haar bezwaren tegen het
reguliere onderwijs. In de le
vensbeschouwing van mijn
cliënt staat vrijheid centraal.
Vrijheid van denken, vrijheid
van voelen, vrijheid van ontwik
keling. Maar van grenzeloos
heid is daarbij geen sprake. De
leerplichtwet is één van de
meest starre wetten die ik ken,
als het gaat om dit soort princi
piële aangelegenheden. Die wet
stamt nog uit de pruikentijd. Ik
zie geen grond om tot een straf
over te gaan."
De kantonrechter was het met
deze redenering niet helemaal
eens. Volgens hem had de Leid
se een ontheffing moeten aan
vragen en dat had ze verzuimd.
„De mensen van het Michaeli-
sche genootschap hadden nog
een eigen school. Zij hadden
ook die ontheffing aange
vraagd", zei hij. „U sluit zich
niet aan. Uw minderjarige kin
deren maken uit wat en wan
neer ze iets leren. En dat is in
strijd met de Nederlandse wet
geving. Wij laten onderwijs niet
over aan minderjarigen."
Met een boete van tweehon
derd gulden op zak kon de
vrouw de rechtszaal verlaten.
Dat was overigens een fors lage
re straf dan de officier van justi
tie eiste: duizend gulden waar
van de helft voorwaardelijk. „Ik
ga lager zitten, omdat het voor
u een principiële zaak is. En ik
ga ervan uit dat u in hoger be
roep gaat", legde de rechter uit.
Zo coulant was hij niet bij de
ouders die hun kinderen om
meer praktische redenen (de
verhuizing van de stacaravan,
de zieke oma) hadden thuisge-
laten. Zij krijgen binnenkort een
acceptgiro in de bus voor vijf
honderd gulden.
annetvan aarsen
leiden herman joustra
Het tweekoppige bestuur van de Samenwerkende
Ondernemers Leiden (SOL) is opgestapt. Voorzit
ter Chr. Verplancke en secretaris/penningmees
ter M. Los hebben dat gedaan uit onvrede met de
handelwijze van de grootwinkelbedrijven Hema,
Vroom Dreesmann en Blokker.
Die pleitten een half jaar geleden voor elke
maand een koopzondag, op een vaste dag. SOL
en de grootwinkelbedrijven waren een paar
maanden daarvoor nog overeengekomen dat de
winkels in totaal op zeven zondagen zouden
opengaan. „Ons doel is altijd geweest samen op
te trekken, de detailhandel bij elkaar te houden.
We kunnen dit niet langer verkopen aan onze
achterban", zei Verplancke gisteren in een toe
lichting op zijn opstappen.
De ontevredenheid van de ondernemers is be
grijpelijk, vindt Verplancke. „Als we zeven koop
zondagen afspreken en een paar winkels zijn in
eens open op een zondag die niet van tevoren is
overeengekomen, zonder dat vooraf mee te de
len, dan is het logisch dat de achterban tegen ons
zegt: Joh, wat krijgen we nou? Hoe kan dat?" Het
opschroeven van het aantal koopzondagen door
sommige winkels, heeft daarnaast nog een nega
tief effect. Verplancke: „Je merkt nu, bij elke
koopzondag, dat het de zaterdag ervoor stiller is
in de stad. Ook op de markt. Het streven was uit
eindelijk wel uit te komen op twaalf zondagen
per jaar. Alleen hebben we steeds op het stand
punt gestaan dat geleidelijk op te bouwen."
Nu dat niet is gebeurd, geeft Verplancke er dus
nu de brui aan. „Teleurgesteld ben ik niet. Wel
verbitterd dat de Raad Nederlandse Detailhandel
een eigen koers vaart. Wij probeerden Leiden als
eenheid te verkopen. Dat is niet gelukt. Ik vraag
me ook af of er nog een nieuw bestuur komt. Ik
denk het eerlijk gezegd niet. Ik vrees dat SOL op
houdt te bestaan. Het vervelende is nu dat er
geen groep meer is die de belangen van de kleine
middenstand vertegenwoordigt."
