Kerstboom op stam
Ook in de winter is er in de tuin nog wat te doen
Tuinieren
iTERDAG 13 DECEMBER 1997
jkinkels en tuincentra kon-
zich Kerstmis al in alle
jnaarden aan. Vraagje aan
ensen waaraan ze denken bij
[naderende feestdagen dan
jjjg je uiteenlopende antwoor-
tfifl in. Kerstmis? Een kerkelijk
est, zegt de een. Neen, is het
(cp®5 itwoord van een ander. Kerst-
--Ü is is een typisch huiselijk
Srees e5t, met de hele familie bij el-
|lV. En dan vooral lekker eten,
nden de smulpapen. Geef mij
aar Kerstmis in de sneeuw, in
{J »n of andere wintersportplaats
37,; ook een opvatting en zo zijn
9 hu; wel meer al dan niet met el-
lact largecombineerd.
aar opmerkelijk bij al die ver-
ïntr. i hillende opvattingen is dat er
jjwel altijd winters groen,
innentakken en als het even
ume meen kerstboom bij genoemd
irswo ordt. Hoewel sommigen me-
>n dat de voorkeur voor een
rstboom in huis iets is van de
•oorlogse jaren, blijkt de tra-
2i itieom een dennenboom of
"Ji6, pz'n minst dennentakken in
>252' uis te halen al vele eeuwen
id te zijn. Er zijn talloos veel
jenden en verhalen over het
ïlstaan van deze gewoonte en
il hoe en waarom. Veel van
e legenden stammen nog uit
tijd van de Germanen die
sterk verbonden waren met de
natuur omdat ze erdoor om
ringd waren en erin moesten
zien te overleven.
De legenden en verhalen wer
den mondeling overgeleverd en
in later eeuwen op schrift gezet.
Zo is er een verhaal dat ons ver
telt dat dennengroen rond de
kerstdagen in huis gehaald, het
geluk in huis garandeert in het
komende jaar. Sterker, er zijn
ook verhalen die vertellen dat
degeen die zich niet aan dit ou
de gebruik houdt, kans maakt
op veel narigheid in het jaar dat
komt.
Dus toch maar een kerstboom
in huis halen? Maar hoe moet
dat als je een piepkleine flatwo
ning hebt, waar het al moeite
kost om alle toegestroomde ge
zinsleden te bergen? De oplos
sing voor dit probleem heb ik
zelf niet bedacht maar vorig jaar
gezien bij klein behuisde vrien
den. Ze wilden een kerstboom
tot bijna aan het plafond uit
nostalgische overwegingen.
Maar een dergelijke boom nam
met zijn onderste breed uit
waaierende takken de halve ka
mer in beslag. Geen nood, met
de zaag werden de onderste
takken keurig recht van de stam
afgezaagd. Met de in een met
GREET BUCHNER
rood papier ingepakte emmer
stond daar een fraaie kerst
boom op stam met zilveren
slingers die ruim konden afhan
gen en met kleine glinsterballen
die als grote dauwdruppels van
de takken afhingen.
Het zag er niet alleen feestelijk
uit, maar had ook nog het voor
deel dat de baby die tot het ge
zin behoorde geen kwaad kon
bij de boom. Daarom hier het
advies aan iedereen die moeite
heeft met een goede plaats voor
een kerstboom, maar ook aan
hen die kleine ldnderen hebben
of rond scharrelende huisdieren
om de traditionele boom eens
op stamhoogte te brengen. Lijkt
dat stuk met naalden bezette
stam wat saai, wel, daar kunnen
gemakkelijk wat slingers rond
gedraaid worden. Overigens
geldt voor de boom op stam
hetzelfde als voor de gewone
uitwaaierende kerstboom: wie
slim is en er moeite voor over
heeft, die gaat nu naar een ech
te kweker en zoekt daar een
boom uit, zo uit de volle grond.
Eenmaal thuis meteen in een of
andere container met goede
potaarde. Flink gieten en een
paar dagen laten wennen aan
het barre binnenleven. Dat kan
in een garage, schuur of over
loop. Pas na die tijd in de ka
mer. Tijdens de feestdagen de
grond vochtig houden en dan
weer wennen aan de buiten
lucht, maar bij strenge vorst nog
even wachten. Balkonbezitters
kunnen op deze manier min
stens twee jaar, soms zelfs lan
ger plezier hebben van een en
dezelfde boom en dat geldt ui
teraard ook voor tuinbezitters.
Kortom, denk eens na over een
andere kerstboom.
illustratie han van der ven
sde waterlelie niet dieper dan zo'n zestig centimeter staat, kan de
J2| ant in een emmer in de garage overwinteren. Wel de wortelkluit goed
Vhtig houden. fotogpd
Nu het tuinwerk er voor dit seizoen op zit
kunnen we het gereedschap opbergen.
Maak de spa, bats, hark, schoffel en andere
metalen spullen met de staalborstel goed
schoon en vet ze in met zuurvrije vaseline
of (oude) olie. Geef ze een droge plek, maar
niet in de buurt van verwarming. Dat is
voor de houten stelen niet goed.
De heggen-, snoei- en takkenschaar kunt u
nu vakkundig laten slijpen, evenals de mes
sen van de maaimachine. Wacht daar niet
mee tot in het voorjaar, want dan komt u in
de rij te staan. Dat geldt ook voor de diverse
zagen die u misschien hanteert. De tanden
zullen 'gezet' moeten worden.
Bonenstokken mogen gedurende de win
termaanden de grond niet raken - gaan ze
rotten. Hang ze op. Wat sparrentakken (van
de kerstboom) tussen de winterheide gesto
ken geeft voldoende bescherming tegen
vorst. Houd een rietmat bij de hand om die
aan de oostkant van de rododendron te
plaatsen als het met de winterwind menens
wordt. De bloeiende kerstroos zal u dank
baar zijn voor een hoesje van plastic, zodat
de fraaie witte bloemen niet lelijk bruin
worden.
Kijkt u af en toe even of de bollen die u in
pot hebt ingegraven al met hun neuzen bo
ven de grond komen. Zo ja, dan kunt u ze
binnen halen waar ze op een niet warme
plek kunnen acclimatiseren. Huisbroei heet
dat.
De fijne grassoorten in het bijzonder zijn
gediend met een laagje compost of stalmest
over het gazon. Dat beschermt de wortels
tegen bevriezing. Als het gevroren heeft
vooral niet op het gazon lopen. Ook niet om
een sneeuwpop te maken... De gele plekken
in het voorjaar verraden waar u reparaties
moet verrichten.
Op een dag met lekker, zonnig (windloos!)
weer kunt u - als het niet vriest - dode tak
ken snoeien of zagen. Bij bottelrozen bij
voorbeeld, die straks in maart niet meer ge
snoeid hoeven te worden, zoals de theehy
briden. Kastanje, eik, linde en els houden
niet zo van snoeien. (Berk wil liever in ju
ni/juli gecoupeerd worden - als dat nodig
is.) Populier en wilg doen niet moeilijk.
Op de bodem van de vijver kan nu een flin
ke baggerlaag aanwezig zijn. Spreid die
bagger in een dunne laag over de tuin, zo
dat ze kan bevriezen en tot kruimelige aar
de wordt, die heel goed voor de planten is.
Geef kikkers die u tegenkomt de kans om
een goed heenkomen te vinden. Stengels
van gele lis, zwanebloem en lisdodde laat u
staan, maar de rottende bladeren haalt u
weg. Ze geven een gas af dat dodelijk voor
uw vissen is.
Het is overigens tóch te overwegen uw vij-
vervissen in een aquarium binnenshuis on
der te brengen. Al maken ze in een vijver
met een diepte van 80 cm een goede over
levingskans. Maar dan zult u wel een net te
gen de reigers moeten aanbrengen. En een
flinke bundel stro van 20 cm dik en 1,5 m
hoog rechtop in de vijver moeten zetten om
te zorgen voor afvoer van moerasgas en
toevoer van zuurstof, als er een ijslaag is ge
vormd. Hakken in of stampen op het ijs be
tekent de dood van de vissen eronder. Fo
lievijvers kunnen door 't ijs worden bescha
digd. Er zijn dompelaars en fonteinen in de
handel die voorkomen dat zich ijs vormt.
'f'
Sierhekwerk
Spijlenhekwerk
Schuifhekken
Plantsoenhekken
Gaasafrastering
Sportveldafrastering
Tennisbaanafrastering
Schoorsteenkappen
OudhollandseverÜchting
1
K
s
C
R
A
H
I
B
2
L
K
R
D
E
N
T
P
3
S
A
P
O
D
O
D
K
4
H
E
N
A
A
K
S
U
5
K
N
L
O
N
O
E
F
6
N
H
A
M
A
I
E
E
7
P
R
L
I
O
N
V
T
8
E
S
R
T
O
D
O
F
9
D
E
R
W
E
U
K
G
10
S
P
V
E
A
A
R
K
11
T
M
E
A
L
N
L
K
12
S
E
P
N
O
O
D
R
13
P
A
I
N
E
H
A
R
14
Z
F
L
E
U
N
I
T
>PGAVE
OPLOSSING
IAAT
'eep op elke regel de letters
B8. die samen het woord vor-
En dat overeenkomt met de
Rschrijving. De resterende let
's vormen van boven naar be
den en van links naar rechts
"citaat.
Schaaldier; 2. zuidvrucht; 3.
est; 4. knaagdier; 5. spleet; 6.
7. vloerlijst; 8. voetwar-
ir; 9. pressie; 10. wielstaaf; 11.
supel; 12. voetafdruk; 13.
h,"ï 14. muziekinstrument.
KRUISWOORDRAADSEL
vuur-volt
ai-gen-ae
a-s-r-k-r
leptosoom
-nu-s-lr-
stip-ooit
-eg-v-no-
krakeling
r-t-t-e-1
ik-per-po
baas-krap
mmam
HEINZ
Tom Poes had intussen niet stil geze
ten. Met zachte drang had hij Ep-lep
van zijn pij ontdaan en nu stond hij
naast het gat in de keldervloer, ge
reed om af te dalen.
„Wat ben je toch van plan, jonge
vriend?" vroeg heer Bommel, die
zich ongerust achter hem bewoog.
„Daar beneden is het gevaarlijk, dat
heb ik nu wel begrepen. Er waren al
lerlei figuren uit de onderwereld, die
ons gade slaan. Laten we ons er toch
bij neerleggen, als je begrijpt wat ik
bedoel."
„Dat wil ik juist niet", zei Tom Poes.
„voor die ventjes uit de onderwereld
ben ik niet bang; ze doen alleen maar
wat de Droon zegt. En daarom ga ik
die Droon zoeken, want dat is een
kwaaie."
Zo sprekende verdween hij in de
duister^ opening en nu liet heer Ollie
zich moedeloos op een steen zakken.
„Wat naar is dit nu allemaal", prevel
de hij met bleke lippen. „Waarom
kunnen we het niet gewoon prettig
hebben, met een knappend haard
vuur en een verzetje op zijn tijd?
Waarom moet het goede leven van
een oppassend heer nu weer be
dreigd worden door zo'n droon?"
Deze gedachte liet hem geen rust -
en een poosje later kon men hem be
kommerd over de weg zien lopen, in
zijn zorgen verdiept.
„Ik had Tom Poes niet moeten laten
gaan", zo sprak hij tot zichzelf. „Hij
is nog zo jong en onervaren en dit
gevaar is veel te groot voor hem. Als
er dan iets gedaan moet worden is
het door een volwassene met onder
scheidingsvermogen. Ach, ik had
flinker moeten zijn
Op dat moment werd zijn aandacht
getrokken door motorgezoem achter
hem. Het was burgemeester Dicker-
dack, die zich geheel verslagen stad
waarts liet rijden.
HET WEER
DOOR JAN VISSER
Het kwik in de thermometers in het noorden van Rusland ging giste
ren als een speer naar beneden. Om 13 uur onze tijd vroor het in Cho-
sedachard 35,5 graden en in Archangel'sk aan de Witte Zee wees het
kwik -16,7 graden aan. Dit weekeinde wordt het heel koud in de Bal-
tische staten en zondagmiddag bereiken de troepen van Koning Win
ter het oosten van Polen. Wij gaan na het weekeinde voor de bijl.
Waarschijnlijk vriest het maandagmiddag al licht. De dagen daarna,
dinsdag tot en met donderdag, krijgen we in de nacht en ochtend te
maken met matige vorst en 's middags vriest het licht. Voor het gevoel
is het echter veel en veel kouder vanwege een aantrekkende wind uit
oostelijke richtingen. Langs de kust neemt de wind toe tot krachtig.
De aangevoerde lucht is echter wel droog en dat betekent dat we de
zon geregeld te zien krijgen.
Dit weekeinde is er nog helemaal niets aan de hand. Hooguit een af
koelende bovenlucht. Vandaag waait de wind uit westelijke tot noord
westelijke richting. Daarmee wordt lucht aangevoerd waarin de tem
peraturen uitkomen op circa 8 graden. Verder is het 's ochtends nog
droog, daarna nemen de buienkansen toe. Morgen waait de wind uit
het noorden en ook dan bepaald geen lage temperaturen. Het wordt
omstreeks 7 graden. Het weerbeeld kenmerkt zich door nu en dan zon
maar er kan ook nog een bui vallen.
Tijdens het afgelopen etmaal zijn er nog vrij veel buien gevallen. Deze
vielen vooral gisternacht onder invloed van een passerende depressie.
In Santpoort-Noord viel 10 mm en in Bloemendaal 7 mm. Valkenburg
bij Leiden kwam echter niet verder dan 3 mm. De temperaturen kwa
men overdag uit op maximaal 8-10 graden (Valkenburg 9,7 en Schip
hol 9,5). De noordwestenwind was aan de kust enige tijd hard, wind
kracht 7.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
Wolkenvelden en enkele
sneeuwbuien. In het oos
ten en zuidoosten steeds
meer opklaringen. Mid-
dagtemperatuur dalend
naar -5 graden in het bin
nenland en tot rond het
vriespunt langs de kust.
Zweden:
Wolkenvelden en af en toe
wat sneeuw. Maxima vari
ërend van -3 in het zuiden
tot -10 in het noorden.
Oenemarken:
Wolkenvelden en in de
loop van zondag een kou
de oostenwind. Heel af en
toe wat regen of sneeuw.
Middagtemperatuur zater
dag +2 en zondag -2 gra
den.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Zaterdag wolkenvelden en
met name in Ierland soms regen. In En
geland meeste kans op zon. Zondag
vooral langs de Noordzeekust winterse
buien Elders op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur zaterdag
rond 10 graden, zondag vooral in het
oosten van Engeland en Schotland kou-
België en Luxemburg:
Zaterdag af en toe zon en een kleine
kans op een bui. Zondag meer bewol
king en lichte regen, in de Ardennen la
ter mogelijk sneeuw. Middagtempera
tuur tussen 4 en 7 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag van tijd tot tijd zon en op veel
plaatsen droog. Zondag later op de dag
vooral in het oosten kans op regen of
sneeuw. Maxima uiteenlopend van 3
graden Elzas tot 11 in Bretagne.
Portugal:
Zonnige perioden en droog. Middagtem
peratuur rond 16 graden.
Madeira:
Zaterdag van tijd tot tijd zon. Zondag
meer bewolking en kans op wat regen.
Middagtemperatuur rond 19 graden.
Spanje:
Vrij zonnig en droog In de ochtend lo
kaal mist. Middagtemperatuur ongeveer
13 graden, in het zuiden oplopend naar
19.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 25 graden.
Marokko:
Westkust: vrij zonnig en droog. Middag
temperatuur omstreeks 20 graden.
Tunesië:
Zowel zaterdag als zondag enkele buien,
mogelijk met onweer. Middagtempera-
tuu rrond 15 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag behalve wolkenvelden ook zon.
Vooral in de Franse Alpen nog kans op
regen of sneeuw De Mistral neemt ge
leidelijk af. Zondag meer zon en op de
meeste plaatsen droog. Middagtempera
tuur tussen 6 en 14 graden
Mallorca en Ibiza:
Zowel zon als wolken. Vooral zaterdag
nog kans op een bui. Middagtempera
tuur 15 graden
Italië:
Perioden met zon, maar in het noorden
wat meer bewolking. In de zuidelijke
helft van Italië kleine kans op een bui.
Middagtemperatuur variërend van 8 gra
den in het noorden tot 16 op Sicilië.
Corsica en Sardinië:
Wisselend bewolkt en kans op een bui.
Vooral zaterdag een frisse noordenwind.
Middagtemperatuur ongeveer 14 gra-
Malta:
Zowel zon als wolken. Op beide dagen
kans op een bui. Middagtemperatuur 16
graden.
Griekenland en Kreta:
Wisselvallig met vooral rond de Egeische
Zee veel regen- en onweersbuien. Wei
nig ruimte voor de zon. Middagtempera
tuur uiteenlopend van 11 graden in het
noorden tot rond de 20 op Kreta.
Turkije en Cyprus:
Zowel zaterdag als zondag langs de
Turkse west- en zuidwestkust veel re
gen- en onweersbuien. In het zuidoosten
en op Cyprus meer zon en minder buien.
Maxima van 13 graden op de Dardanel-
len tot 18 op Cyprus.
Duitsland:
Wolkenvelden en met name in de ooste
lijke en zuidelijke bergen sneeuw. In het
laagland een enkele bui. Zondag ook in
het laagland op meer plaatsen wat
sneeuwval. Middagtemperatuur zater
dag rond 5 graden, zondag tussen -1 en
3.
Zwitserland:
Aan de noordkant van de Alpen bewolkt
en af en toe sneeuw, in de dalen moge
lijk regen Middagtemperatuur rond het
vriespunt. Aan de zuidzijde meer zon en
overwegend droog. Maxima daar rond 8
graden.
Oostenrijk:
Veel bewolking en van tijd tot tijd
sneeuw Zaterdag in de lagere regionen
mogelijk eerst nog wat regen. Middag
temperatuur zaterdag rond 5 graden,
zondag dalend tot rond het vriespunt.
Polen:
Zaterdag bewolkt en af en toe regen of
sneeuw. Middagtemperatuur iets boven
het vriespunt. Zondag een koude oos
tenwind, opnieuw soms wat sneeuw.
Maxima dalend tot -4 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Bewolkt en zaterdag van tijd tot tijd re
gen, boven 900 meter sneeuw. Zondag
kouder en ook in het laagland kans op
sneeuw. Middagtemperatuur zaterdag
rond 4 graden, zondag rond het vries-
Hongarije:
Bewolkt en af en toe regen. Middagtem
peratuur omstreeks 4 graden.
ZONDAG 14 DECEMBER 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 08.41 Zon onder 16.27
Maan op 17.24 Maan onder08.26
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 03.26 15.39 02.59 15.12
Laag 11.15. 23 35 10.56 23.16
MAANDAG 15 DECEMBER 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 08 42 Zon onder 16.27
Maan op 18.20 Maan onder09.23
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.08» 16.22 03 41 15.55
Laag 11 54 24.00 11.35 23.41
Weerrapporten 12 december 19 m
station weer wind tem
Rotterdam half be
Twente zwaar t
Vlissmgen regenb
Maastricht regenb
Aberdeen regen
Athene licht b(
Barcelona zwaar t
Berlijn regen
Boedapest zwaar t
Bordeaux onbew
Brussel zwaar t
Cyprus zwaar t
Dublin onbew.
Innsbruck regen
Klagenfurt zwaar bei
Kopenhagen zwaar bei
Las Palmas onbew.
nnw6 10 9 8.0
nnw4 9 8 6.0
rinw7 10 9 1.0
Locarno
Londen
Luxemburg
bew
Wenen
Zurich
Bangkok onbew.
Buenos Ai
Casablanca onbew.
Johannesburg half bew
Los Angeles zwaar bei
New Orleans regen
New York
nol 25 17 0.0
n3 18 15 4.0
D3 15 3 0.0
w 1 9 6 0.2
nw3 7 7 6.0
no 3 12 8 5.0
wzw2 21 15 6.0
no 4 18 12 10.0
wzw8 18 11 1.0
nno2 4 -5 0.1
w8 8 6 20.0
nw3 16 9 0.0
nw 1 5 4 0.7
nnw6 10 8 0.1
onbew. wnwlO 10 4 3.0
6 23.0
34 23 00
31 26 0.0
Tel Aviv
Tokyo
