i
Denksport
1
te
te
te
E
te
te
R
c
E
te
te
te
ft
fl
bridge
2c, Vandaag en morgen wordt de finale van de
meesterklasse voor het nationaal kam
pioenschap viertallen verspeeld. Dat gaat
tussen het Amsterdamse HOK en het Leidse
Crash. Voor de wedstrijd heeft Crash al een
geringe voorsprong, omdat ze als eerste
eindigden in de reguliere competitie. Crash
tnet Verhees - Hoogenkamp - Versluis - Vis
deed vorig jaar ook al mee aan de finale en
verloren die ternauwernood van Modalfa.
Crash uit het verspreidingsgebied van deze
krant (Leiden e.o., Kennemerland, Zaans
treek/Waterland en Noord-Holland-Noord)
(l voert de rij aan voor alle le en 2e divisie-
teams uit deze regio.
In de le divisie wisten de regio-teams
Crash2, BOC1 en Bridgepromotiel zich te
handhaven, wat op zich al een prestatie is
|8van de 24 degraderen). Ook de 2e divisie
competitie is vorige week beëindigd. Omdat
slechts een van de veertien promoveert,
het een adembenemende finish. Om-
BOC2 als leider van de afdeling in de
voorlaatste ronde door dramatisch slecht
met 10-20 ten onder ging tegen het
j team van Crash 3 stonden voor de
laatste wedstrijd drie teams nagenoeg ge
lijk, BOC 2 en 3 en Crash 3. Door zenuwen
overmand kwamen alle drie de teams niet
verder dan gelijkspel. Daardoor wist BOC2
met Connie van Moorst - Rus en Drijver -
Oskam uiteindelijk met gering verschil toch
promotie te bewerkstelligen.
iu Over het algemeen werd er heel goed ge
speeld. Het volgende slem bijvoorbeeld
werd door beide teams geboden en ge-
»aakt: .8754
v 106
H65
9542
m A 9 8 2
H V 6 3
t AH83
10973
w 4r*
West was de gever en niemand was kwets
baar. West opende met 1 ru; Oost 1 sch;
West 3 sch; Oost 3 SA (heb je nog
iingletons??); 4 kl (ja in klaveren); Oost 5
sch; (vraagt naar de kwaliteit van de schop-
lenkleur); West 6 sch (dat zit goed).
t^He uitkomst was met harten voor het aas.
en kleine ruiten was voor de vrouw. Troef
0 viel in de eerste slag en na schoppen
vrouw kon de boer er uitgesneden worden.
Eerst was klaverenaas genomen. Voordat
)ost de laatste troef van Noord er uit haal
de, troefde hij een klaveren af. Na de her-
laaide snit in ruiten werd de laatste troef
jetrokken. En na nog tweemaal ruiten bleek
Zuid in afgooidwang te hebben gezeten en
werd zelfs een overslag gemaakt.
Het tweede spel was een probleem voor de
eider:
West
Oost
Noord was gever en allen waren kwetsbaar.
Noord opende met een preëmptieve 3 kl;
)ost 3 ha; Zuid pas; West 4 ha. Zuid kwam
uit met klaverenvrouw en vervolgde met kl
ivoor de heer van Noord, die met klaveren-
aas verder ging. Hoe moet het spel afge-
worden? Als Oost troeft, zal Zuid
overtroeven. In de praktijk gooide de leider
laarom op klaverenaas een ruiten weg.
Noord ging verder met ruiten voor het aas.
troeven werden getrokken (Zuid had er
drie). En daarna werden gewoon alle troe-
'en van Oost gemaakt. In de eindfase zat
Zuid in een afgooidwang. Hij kon niet én
tuiten heer én drie schoppens vasthouden.
De kwetsbare manche was gemaakt.
Dit was het spel:
B10
B 7 6 5
AH9865
VB43
985
H 9 8 2
V4
Het laatste spel toont uiterst gewiekst spel
van Marcel Swidde van LBC1: OW hadden
daar de volgende kaarten:
West
Oost
HB62
A A V 5 4
A V B 9 6 4
108
B 7 3
V 8 4
V764
Vest was de gever en niemand was kwets
baar. West opende het bieden met 1 ha;
3I Noord pas; Oost 1 sch; Zuid 3 kl (zes- of ze-
'enkaart en zwak); West 3 sch; Noord pas;
Oost 4 sch, het goede eindbod. Aan tafel 1
ovam Zuid uit met ha 7. Dat is in dit bied-
verloop bijna met zekerheid een singleton.
Het contract is niet in gevaar, ook als Noord
de heer heeft, mits echter de troeven niet 4-
1 verdeeld zitten. Het was logisch, dat de
'e'der het aas nam in de eerste slag en de
[roeven ging halen. Maar na tweemaal troef
bleek Noord een vierkaart troef te hebben
en was het spel ten dode opgeschreven. En
lvat was de kaart van Marcel Swidde als
Zuid, waarmee hij harten startte?
M, sch 8; ha H 7 3; ru 10 5; kl A H 10 9 8
2.
'k Ditwas het spel:
t» H B 6 2
A V B 9 6
B73
H73
105
(.AH 109852
de andere tafel was Zuid gewoon met
Naverenaas gestart. Die werd getroefd. Na
thoppenaas en boer bleek de slechte troef-
'erdeling. De troeven werden gehaald en
hst deed zijn ogen dicht en sneed op har-
tenheer. Toen die goed zat, waren er 11 sla
gen de manche.
PUZZEL
NummeröO
Horizontaal:
1. Fijntjes; 6. rondom; 12. metaal; 13. god
van de liefde; 14. nummer; 16. reisje; 18.
gezellig; 19. persoonlijk vnw.; 20. waterke
ring; 22. ernstig; 23. familielid; 24. sierplant;
26. kweek; 28. tijdperk; 29. wielerbaan; 32.
durende vijandschap; 33. gauw; 34. aalt; 35.
muziekdrama; 37. blijvend; 38. rijstbrande
wijn; 41. kleur; 43. handvat; 46. wier; 48.
persoon van adel; 50. wasdom; 51. teer; 52.
Nederlands bankbiljet; 55. fris; 56. na de
middag; 57. losplaats; 58. alleenspel; 60. ti
tanium; 61. gast; 62. bewijsstuk; 64. cultus-
gebruik; 65. medisch beroep.
Verticaal:
1. Schoeisel; 2. insect; 3. te zijner tijd; 4. in
woonster van Ierland; 5. meer in Canada; 7.
spijskaart; 8. vorm van bedrijfsconcentratie;
9. paard; 10. boom; 11. apparaat; 15. be
vlieging; 17. groente; 18. houten gebouw;
19. hoofdkaas; 21. god van de oorlog; 23.
danig; 25. vernielzuchtig persoon; 27. equa-
toq 29. eensklaps; 30. leersoort; 31. effen;
36. ratel; 37. plek; 39. uurwerk; 40. openba
re verkoping; 42. evenzo; 44. cijfer; 45. delf
stof; 47. herkauwend zoogdier; 49. verdie
ping; 50. ingedikt sap; 53. denkbeeld; 54. Wï flrlrl TS
jongen; 57. lage temperatuur; 59. grond
soort; 61. legerrang; 63. lutetium.
Oplossing nummer 49
De twee woorden van de opgave van vorige
week waren:
FRATSENMAKER en MOPPENTAPPER
o
n
e
r
n
E
0
rg
L
J
[t
e
n
e
n
0
J
H
V
l
n
0
E
0
m
T
p
a
0
U
bi
bl
U
0
GBBQ GDQQD DBBD
□DB BBB SBB
BB QIBBBMBBBB BB
n
n
M
n
bi
u
E
0
0
0
t
t
Li
0
n
S
TJ
E
0
0
T
1
w
l
n
a
r
b
G
E
rr
a"
n
K
o
K
"Ëj
r?
b
o
e
1
N
G
a
l
b
e
s~
G
J]
n"
r
T
\T
e
d
1
l
E
JL
v
tt
e
"n
T
r
l
"a
n
1
G
1
n
e
T
r
s
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
65 35 14 52 38 62 52 47 10
22 3 59 6 15 20 en
50 48 4 43 6 61 27 49 9 20.
De winnaars van een luxe dominospel zijn:
Eric Hazenoot, Writsaert 154, Noordwijk
(kruiswoord).
Mevr. A. Brinks, Weegbreelaan 21,
Zoeterwoude (cryptogram)
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per briefkaart, dienen ui
terlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt
adresseren: Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 50
Horizontaal:
4. Voedingspatroon van de hospes? (8); 5. Printen is het
werk van een fotograaf (9); 10. De rechtspraak binnen
het onderwijs is niet voor iedereen gelijk (14); 12. De
weg die de adem volgt? (10); 14. Discreet deel van het
gebit (4); 15. Hoofdonderzoek (4); 16. De ontsnapping
van een egotripper (10); 18. Rustgevende tint? (10); 19.
Fantaseren over condenseren (10); 21. Geconserveerd
na een verpletterende nederlaag (9).
Verticaal:
1. De belangrijkste antenne voor de ontvangst van het
voornaamste gerecht (12); 2. Dineren hier beroemdhe
den? (17); 3. Ondiepte in zee om op te zitten (4); 6. Het
gevaar is voorbij als het uit de lucht is (3); 7. Poten en
jatten (7); 8. Te oud om achter de deur te staan (4); 9.
Justitie eet ervan (7); 11. Hongerige dieren zijn geen
blijvers? (7); 11. Stom jong van een vogel (10); 17. Een
horlogemaker is er zestig minuten mee bezig (7); 20.
Dat beest noemt zichzelf onwetend (4).
Oplossing
cryptogram 49.
Horizontaal:
5. Pimpelpaars; 8. beursprijs; 10.
spelregels; 11. naar; 12. beun;
13. sferen; 14. gemaakt; 15. on
rust; 16. brui; 17. molton; 18.
vaklokaal; 19. kringetje.
Vertikaal:
1. Kibbeling; 2.flessenfabrieken;
3. patrijs; 4. presenteerblaadje;
6. pauzenummer; 7. doppen; 9.
kamerstoel; 13. stormvogel; 18.
vers.
DAMMEN
Zoals gebruikelijk begin ik met
de oplossing van de opgave uit
de rubriek van vorige week. De
cijferstand luidde: wit 24, 25, 26,
29, 34, 36, 37, 38, 39, 42, 48;
zwart 7,12, 13, 14, 15,16, 18, 22,
23, 27 en 28. Het gaat hier om
één van de mooiste combina
ties die ik ken. De auteur van dit
slagwerk is Van Amstel en hij
liet wit als volgt winnen: 1. 36-
31 27x36 2. 37-31 36x27 3. 25-20
14x25 4. 34-30 25x32 5. 26-21
23x34 6. 24-20 15x24 7. 42-38
32x43 8. 48x17 22x11 9. 21x1.
Zoals mijn clubgenoot Henk
Smit al opmerkte komt de eind-
slag 21x1 maar zelden voor. Al
met al een bewerking waarin
schoonheid en eenvoud hand in
hand gaan.
Het maken van deze rubriek
viel samen met de opening van
het kandidatentoernooi dat een
week geleden in Stadskanaal
een moeizame start kende.
Maar liefst een kwart van de
deelnemers liet op het aller
laatste moment verstek gaan en
nog wat andere spelers kwamen
(te) laat aan. De organisatie
slaagde er evenwel in de open
plaatsen goeddeels op te vullen
hetgeen in elk geval de kwaliteit
van het spelersveld ten goede
kwam. Dat oud-wereldkam
pioen Dibman wegens ziekte
ontbreekt is ronduit jammer.
Vele dammers keken reikhal
zend uit naar de 'doorstart' van
deze nu al legendarische groot
meester. Het wegblijven van
spelers als Hassan, Ho en La-
venture mag je als liefhebber
bijna als een zegen beschou-
III
Illllll
Si
III
M
lil!
(III
Illllll
3
III
(II
Illllll
llll
Illllll
Illllll
3
3
31
n
3
lil
lil
-
Illllll
II f
h
iiiiii
S
II
3
iiiiiii
3
i
31
S
-
Illllll
3
3
Illllll
n
3
3
3
M
3
Illllll
31
3
Diagram 1
wen. Bovendien kregen de Ne
derlanders Hein Meijer en Kees
Thijssen daardoor alsnog de
kans deel te nemen aan de
voorronde. Van perschef Siep
Buurke ontving ik tijdens het
maken van deze aflevering de
partijen uit de eerste ronde. Ik
ben er nog in geslaagd een
tweetal partijen voor u uit te
kiezen die de moeite van het
naspelen zeker waard zijn. De
Rus Alexander Schwarzman
won onlangs het Bijlmertoer-
nooi in grootse stijl. In het kan
didatentoernooi zal hij zich
zonder twijfel weten te plaatsen
voor de finale. Want Schwarz
man lijkt sterker dan ooit.
Wit: N. Samb (Senegal); zwart:
A. Schwarzman (Rusland). Par
tij: 1. 33-28 18-22 2. 38-33 12-18
3. 42-38 7-12 4. 47-42 1-7 5. 31-
26 19-23 6. 28x19 14x23 7. 33-28
22x33 8. 39x19 13x24 9. 44-39
10-14 10. 37-31 5-10 11. 50-44
14-19 12. 39-33 10-14 13. 44-39
9-13 14. 41-37 4-9 15. 46-41 17-
21 16. 26x17 12x21 17. 31-26 7-
Diagram 2
12 18. 26x17 11x22 19. 49-44 2-7
20. 34-29 16-21 21. 37-31 21-26
22. 41-37 7-11 23. 40-34 12-17
24. 45-40 11-16 25. 32-28 17-21
26. 28x17 21x12 27. 31-27 6-11
28. 27-22 18x27 29. 29-23 19x28
30. 33x31 20-25 31. 31-27 14-20
32. 39-33 13-18 33. 43-39 8-13
34. 33-28 9-14 35. 37-31 26x37
36. 42x31 3-8 37. 48-42 14-19 38.
28-23 19x28 39. 27-21 16x27 40.
31x33 (zie diagram 1) 12-17 41.
36-31 11-16 42. 33-29 24x33 43.
39x28 18-22 44. 28-23 8-12 45.
31-26 13-18 46. 23-19 22-28 47.
35-30 28-33 48. 38x29 20-24 49.
29x20 15x13 50. 30-24 17-22 51.
34-29 22-28 52. 40-34 12-17 53.
34-30 25x23 54. 24-20 23-29 55.
20-15 29-33 56. 42-37 33-38 57.
44-39 18-22 58. 37-31 28-32 59.
15-10 38-42 60. 39-33 32-37 61.
31-27 22x31 62. 10-4 13-19 63.
4x36 19-23 64. 36x4 42-47 en wit
gaf het op. Tijd: 2.58/2.59 uur.
Met meer dan gemiddelde be
langstelling zullen de verrichtin
gen van Ygal Koifman worden
gadegeslagen. Ook hij is enige
tijd uit beeld geweest, maar via
dit kandidatentoernooi lijkt hij
aan een definitieve come-back
toe te zijn. Een speler als Koif
man voegt aan elk toernooi iets
toe. Van nature is de tegen
woordig in Isral wonende Koif
man een originele dammer die
graag van de platgetreden pa
den afwijkt. In de volgende par
tij zien we dat hij echter ook
heel goed in staat is op klassieke
wijze kansen te creëren.
Wit G. Burleson (Suriname);
zwart: Y. Koifman (Israël). Par
tij: 1. 32-28 20-25 2. 37-32 15-20
3. 41-37 10-15 4. 46-41 5-10 5.
34-29 17-21 6. 31-26 19-24 7.
26x17 11x22 8. 28x17 12x21 9.
32-28 21-26 10. 37-32 18-22 11.
28x17 7-12 12. 35-30 25x23 13.
33-28 12x21 14. 28x30 1-7 15.
30-25 20-24 16. 41-37 7-12 17.
32-28 12-18 18. 36-31 2-7 19.
38-32 7-11 20. 31-27 14-19 21.
47-41 10-14 22. 43-38 18-23 23.
41-36 13-18 24. 39-33 9-13 25.
44-39 4-9 26. 49-43 8-12 (zie
diagram 2) 27. 40-34 12-17 28.
45-40 17-22 29. 28x17 11x31 30.
36x27 24-29 31. 33x24 19x30 32.
38-33 23-28 33. 32x12 21x41 34.
42-37 41x32 35. 12-7 32-37 36.
7-2 3-8 37. 33-28 37-41 38. 39-
33 30x39 39. 43x34 41-46 40. 28-
22 46-23 41. 50-45 23-7 en wit
gaf het op.
Volgende week meer over het
kandidatentoernooi. Voor de
liefhebbers tot slot nog een op
gave waarvan de cijferstand is:
Wit: 30, 35, 37, 38, 39, 40, 48;
zwart: 7, 8. 17, 19, 20, 21 en 28.
Wit speelt en wint. Graag tot
volgende week.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
De eerste ronde van het knock
out toernooi om het FIDE-we-
reldkampioenschap hebben
drie van de vier Nederlanders
niet overleefd. Hoeksema ver
loor als verwacht van de Oez
beek Nenashev. In de eerste
partij wist de plaatselijke favo
riet nog met moeite remise te
maken, in de tweede partij
bleek het klasseverschil te groot
en werd Hoeksema langzaam
maar zeker weggeschoven. Paul
van der Sterren verloor de eer
ste partij van de Pool Michal
Krasenkov. In de tweede partij
miste de Nederlander enkele
kansen op voordeel, waama
Krasenkov de remise verzeker
de. John van der Wiel had ook al
niet de juiste vorm te pakken
tegen Ehlvest. Met wit bereikte
hij minder dan niets en mocht
hij blij zijn met het snelle remi
se-aanbod van de Est. Met
zwart ging het aanvankelijk be
ter. Er kwam een houdbaar to
reneindspel op het bord, dat
van der Wiel echter snel bedierf
door aktief te worden in plaats
van de zaak dicht te houden.
Een nul en uitschakeling werd
zijn deel.
Bijna was er sprake van algehele
eliminatie van de Nederlanders
die in de eerste ronde mochten
starten. Friso Nijboer moest in
de eerste partij tegen Igor Giek
een zware tegenslag verwerken.
Hij had een mooie aanval in
handen met minimaal eeuwig
schaak. De Amsterdamse groot
meester wilde meer en overzag
een sluwe verdedigingszet. De
aanval werd afgeslagen en Giek
streek een onverdiend punt op.
Daarmee lagen de kaarten op
tafel. Friso Nijboer moest de
tweede partij winnen om een
kans te maken zich via de tie
break te plaatsen. Er ontrolde
zich een bloedstollende partij.
Nijboer-Glek
X
Illllll
m
S(l
!1
X
Illllll
B
|B
i
illllll
i
|B!
Illllll
111
H
i
|P|
Illllll!
th
in
A
C ar o-Kan n
I.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 c5
Een variant die recentelijk in de
mode is gekomen. Nijboer gaf
achteraf toe nog niet het fijne
van deze opening te kennen.
4.dxc5
Een begrijpelijke keuze. Wit
moet winnen en gaat gewoon
op de aangeboden pion zitten.
Zwart heeft echter behoorlijke
compensatie.
4...e6 5.Le3 Ph6 6.c3 Pf5 7.Ld4
Ld7 8.Pf3 Pc6 9.Dd2 f6 10.b4
a5! (Zie diagram 1)
Dit is de ellende voor wit. Pion
e5 wordt nu onder druk gezet.
Na het voor de hand liggende
vervolg gaat zwart vroeg of laat
e6-e5 doorzetten en daarmee
wordt pion c5 een zorgenkindje.
II.exf6 gxf6 12.b5 Pcxd4
13.cxd4 e5! 14.Pc3 e4 15.g4
Een opmerkelijke beslissing.
Wit had geen zin in een passie
ve stelling na 15.Pgl Lh6. Zwart
krijgt nu zijn pion terug.
15...Pe7 16.Pgl Lxg4 17.Df4 f5
18.h3 Lh5 19.b6 Lg7 20.Lb5+
Kf7 21.Pge2 Tg8 22.0-0-0 Lf6
23.Thgl Tg6 24.Kbl a4
Na een serie ontwikkelingszet-
ten komt zwart nu met een ve
nijnige aktie. 25.1xa4 gaat nu
natuurlijk niet wegens 25...Lxe2
26.Pxe2 Txa4. Wit 'ueberdeckt'
daarom eerst het paard op e2.
25.De3 Ta5 26.Lxa4 Lxe2
27.Dxe2 Txgl 28.Txgl Lxd4
Dit was de bedoeling. De dek-
keing van pion d4 is losgepeu
terd en daarmee gaat deze be
langrijke centrumpion van het
bord. Tegelijkertijd is pion c5
ten dode opgeschreven. Wit
heeft gelukkig nog tegenspel te
gen de zwarte koning.
29.Dh5+ Ke6 30.Le8 Txc5
Ook mogelijk was 30...Lxc3
31.Df7+ Ke5 32.Dg7+ Ke6 33.Lf7
Kd7 34.Dxc3 met ongeveer ge
lijke stelling.
31.Df7+ Kd6 32.Pb5+ Txb5
33.Lxb5 Dxb6
Zwart heeft nu twee pionnen te
gen de kwaliteit. Zijn koning
staat relatief veilig en het stevi
ge pionnencentrum is een la
tent gevaar. Bij normaal spel is
het niet te zien hoe wit de zwar
te stelling moet kraken. Er is
echter nog een faktor die mee
speelt en dat is de tijd. Voor het
eerst wordt er in een officieel
evenement gespeeld volgens de
Fischer-methode. Er moeten 40
zetten in 100 minuten gedaan
worden, dan 20 zetten in 50 mi
nuten en de rest in 10 minuten.
Tevens krijgt iedere speler er 30
seconden bij per zet. Veel spe
lers hebben zich beklaagd over
dit speeltempo. Niet omdat het
een slecht speeltempo is, maar
omdat men simpelweg niet ge
wend is aan deze methode. De
neiging bestaat om lang na te
denken, omdat men er toch
steeds weer een halve minuut
bij krijgt. Begrijpelijk is dat bei
de spelers in deze partij al in
tijdnood waren. Zwart heeft
hier in het vervolg duidelijk de
meeste last van.
34.De8 Pc6 35.a4 Dc5 36.Df8+
Pe7 37.Tcl Db4+ 38.Kc2 Db2+
39.Kdl (Zie diagram 2) Db3+?!
Zwart had hier de felbegeerde
remise kunnen forceren:
39...Dxf2 40.Dd8+ Ke6 41.Ld7+
Kf6 42.Df8+ Ke5 43.Dxe7+ Kf4
44.Lb5 (44.Dd6+ Kf5 45.Lb5 Le3
loopt zelfs nog verkeerd af voor
wit) 44...Dgl+ 45.Kc2 Df2+ met
zetherhaling.
40.Tc2 Dbl+ 41.Kd2 Ke6
42.Le8 Db4+ 43.Ke2 Lf6 44.Lf7
Ke5 45.Db8+ Dd6 46.Dxb7 d4
47.Kdl Lh4?!
Inmiddels heeft wit pion b7 van
het bord weten te halen en zich
daardoor kansen verschaft met
de vrije a-pion. Zijn koning
staat nog steeds slecht en dit
had nog steeds genoeg moeten
zijn voor remise. 47...Lg5 was
een betere poging.
48.a5 Da3 49.Db6 Dd3+ 50.Kcl
Dfl+?
Pas nu gaat zwart definitief in
de fout.50...Da3+ was noodza
kelijk, waarna het niet duidelijk
is hoe wit verder moet komen.
Op fl staat de dame buitenspel.
51.Kb2 d3
Nu gaat het geforceerd mat.
52.De6+ Kf4 53.Dh6+ Kf3
54.Dxh4 dxc2 55.Dg3+ Ke2
56.De3+ Kdl 57.Lh5+ 1-0
In de tie-break won Nijboer met
1,5-0,5 en bereikte daarmee de
tweede ronde.
FILATELIE
Frankrijk neemt met zijn langlopende reek
sen bijzondere zegels in de filatelie een heel
aparte plaats in. Vooral in West-Europa. In
sommige landen lopen reeksen tien tot vijf
entwintig jaar, zoals bij voorbeeld in Oos
tenrijk, maar in Frankrijk hebben de reek
sen Beroemde (Franse) personen en Toeris
me zelfs al de 50-jarige leeftijd bereikt.
Naast deze twee (Abraham)reeksen hebben
zich in de loop der jaren nog, respectievelijk
in 1961 en 1976, de fraaie Kunst- en Eigen
tijdse kunstreeks geschaard (beide met
grootformaat-zegels). En verder worden
jaarlijks zegels uitgegeven ter gelegenheid
van het nationale congres van de Bond van
Franse Postzegelverenigingen, de Dag van
de Postzegel en het Rode Kruis.
Opgeteld dus zeven reeksen, die stuk voor
stuk uitnodigen er een verzamelgebied van
te maken. Het gevolg van deze uitgiftepoli-
tiek is dat er bijna geen maand voorbijgaat
of één van de zeven reeksen wordt wel met
een of meer zegels uitgebreid. Na de zo
merstop is de jaarlijkse serie Beroemde per
sonen, die 27 oktober verscheen echter wel
het hoogtepunt. Na de kribbefiguren (1995)
en de helden uit Franse detectiveboeken
(onder wie Arsène Lupin en Maigret) zijn
het nu de onsterfelijke helden en houwde
gens Lancelot van Chrétien de Troyes, Par-
daillan (Michel Zévaco), d'Artagnan
(Alexandre Dumas), Cyrano de Bergerac
(Edmond Rostand), Kapitein Fracasse
(Théophile Gautier) en Le Bossu (Paul Fé-
val). Alle zegels, die ook in een boekje zitten
met als titel Héros d'avantures, hebben een
waarde van 3,00 0,60 franc.
Op 13 september verscheen in de reeks Ei
gentijdse kunst een 6,70 fr.-grootformaatze
gel met daarop CESAR (1965), een veertien
meter hoge bronzen duim van de gelijkna
mige kunstenaar César (*1921). Het Franse
publiek kent CESAR als trofee, die jaarlijks
aan de beste filmster wordt verleend.
De Kunstreeks werd 29 september uitge
breid met een 6,70 (grootformaat)zegel die
het stilleven Druiven en granaatappels van
de Franse schilder Jean Baptiste Chardin
(1699-1779) laat zien.
In de Toeristische reeks verschenen 22 sep
tember twee 3,00 fr.-zegels gewijd aan de
stad Sablé-sur-Sarthe, ten zuid-westen van
Le Mans en aan Epinal (Vogezen) met cen
traal op de zegel de basiliek Saint-Maurice.
Op 13 oktober volgde nog een derde toeris
tische 3,00 fr.-zegel met daarop tuin en cas
cade van Domaine de Sceaux, Hauts-de-
Seine.
Verder verschenen sinds september:
1 september, wk-roeien, 3,00 fr., dubbel-
vier;
15 september, de Baskische zeerovers die
tegen de Engelsen ten strijde trokken,
3,00 fr., o.a. een zeerover en op de achter
grond fort Socoa;
29 september, transport in de 16e eeuw
van verse zeevis van Boulonge naar Parijs,
3,00 fr., een vierspan in volle galop;
6 oktober, 1997-Jaar van Japan, 4,90 fr.,
beeldje van de godin Kudura Kannon (7e
eeuw), dat dit jaar in het Louvre (achter
grond) was te bezichtigen;
13 oktober, wk-judo, 3,00 fr., gevechtsscè
ne;
17 oktober, de in een van de vorige rubrie
ken behandelde gemeenschappelijke
3,00 fr.-uitgifte Sar-Lor-Lux (met Luxem
burg en Duitsland);
20 oktober, 4,50 fr.-zegel genaamd La
Qualité die met een symbolische voorstel
ling wijst op kwaliteit die de samenleving
moet hebben;
20 .oktober, Le Collége de France, 4,40 fr.,
hoofdingang van het wetenschappelijke in
stituut in Parijs;
10 november, de jaarlijkse Rode-Kruisze-
gel, 3,00 0,60 fr., teddybeer met geschen
ken vliegt in een stervormig vliegtuig.
Vaticaanstad heeft 15 september de 100-ste
geboortedag van paus Paulus VI uitgebreid
herdacht. Er verscheen een velletje met vier
900 l.-zegels en zestien zgn. vignetten mei
vier motieven. Op de zegels de paus tijdens
zijn laatste openbare optreden en op de
vignetten de wapens van de stad Concesio,
de geboorteplaats van de paus, het wapen
van paus Leo XIII, het wapen van Paulus VI
en het wapen van Johannes Paulus II.
Verder verscheen 15 september een 800 1.-
zegel ter herdenking .van van 1600-ste
sterfdag van de Heilige Ambrosius
(333/340-397) en een nieuwe serie Op weg
naar het heilige jaar 2000. Drie zegels met
motieven uit het leven van Jezus (waarden
4001., 800 1., 1300 1. en 3600 Ure).