Nog nooit een kudde blauw gezien?
Pianiste Petkova
geeft ziel prijs
Hollands Hollywood aan de Westeinder
Bij Animal Farm vliegen de spetters je om de oren
Cultuur Kunst
n
Rechtzaak om
Spielbergs
slavendrama
Leiden een makkie
voor Heideroosjes
MAANDAG 8 DECEMBER 1997
n rijsdam, 071 -5356444. plv chef ad van kaam 071 -5356-! 1
RECENSIE LI DY VAN DER SPEK
Paauwconcert door Marietta Petkova, pia-
a no. Georganiseerd door de Gemeente
Wassenaar i.s.m. K&O Leiden, gezien;
7/12 Raadhuis De Paauw, Wassenaar,
Cheque 70 miljoen voor Diana-fonds
ionden» Elton John gaat een cheque van 20 miljoen pond (bijna
70 miljoen gulden) overhandigen aan het Diana-fonds. Het zijn
de eerste opbrengsten van Candle in the Wind, het lied dat John
zong op de begrafenis van de prinses van Wales. Over enkele
weken volgt er mogelijk nog een cheque van ongeveer 35 mil
joen gulden. John zal de cheque later in de week persoonlijk
overhandigen aan Sarah McCorquodale, een van de zusters van
de omgekomen prinses. Zij is een van de bestuurders van de
stichting, die zich bezighoudt met goede doelen. Candle in the
Wind is in drie maanden tijd een monsterhit geworden. Er zijn
ongeveer 33 miljoen exemplaren van verkocht. Daarmee is het
nummer de best verkochte single in de geschiedenis.
Dordts Museum verwerft portret Maes
noRDRECHTHet Dordrechts Museum heeft onlangs op een vei
ling in Duitsland het schilderij Portret van Margaretha de Geer
van de zeventiende-eeuwse schilder Nicolaes Maes aangekocht.
Na een restauratiebeurt hangt het doek vanaf 13 december aan
de museumwand, te midden van andere werken van Maes. Mar
garetha de Geer was 85 toen zij in 1669 in Dordrecht werd ge
portretteerd. Zij was de echtgenote van de Dordtse koopman Ja
cob Trip. De familie Trip behoort tot de invloedrijkste handels
geslachten van de zeventiende eeuw en is door verschillende
oude meesters, onder wie Rembrandt, vereeuwigd.
Karakter wint zoveelste prijs
warschau De speelfilm Karakter van regisseur Mike van Diem
blijft internationaal in de prijzen vallen. Voor het camerawerk
won Rogier Stoffers zaterdag de Gouden Kikvors op het festival
Camerimage in het Noord-Poolse Torun. Op de jongste Madri-
dimagen, een Europees festival in Madrid dat zich eveneens
richt op de cameratechnische kant van de film, ging Stoffers
voor zijn werk in Karakter ook al aan de haal met een hoofdprijs
voor de beste fotografie.
Europese filmprijs voor 'Monty'
berlijn De Britse komedie The Full Monty van regisseur Peter
Cattaneo heeft zaterdagavond in Berlijn de Europese Filmprijs
1997, de voormalige Felix, gewonnen. De low-budgetrolprent
gaat over zes werldoze mannen die, geïnspireerd door het feno
menale succes van de ChippendaleS-strippers, besluiten ook uit
de kleren te gaan. De film won tevens de voor het eerst toege
kende Europese Publieksprijs. De 'Europese Oscar' voor de bes
te acteerprestaties was er voor de Franse Juliette Binoche en
haar Britse collega Bob Hoskins. Binoche kreeg de onderschei
ding voor haar optreden in The English Patient, Hoskins voor
zijn rol in TwentyFourSeven.
Vierde Leidse Theatermarathon van Schouwburg tot microtheater
LEIDEN PABLO CABENDA
MUZIEK
Een van de hoogtepunten in de
serie Paauwconcerten is het op-
treden van de Bulgaars-Neder-
7landse pianiste Marietta Petko-
i.
In de rijk geornamenteerde
raadzaal van het voormalige
kleine paleisje geeft zij een stuk-
je van haar ziel prijs. En dat
stukje ziel komt geheel ten goe-
..de aan de componist, of hij nu
Scarlatti heet, Van Beethoven,
Rachmaninoff of Liszt.
Van deze laatste speelt zij
nn "Valide d'Obermann' als sluit
stuk van dit middagconcert.
Vooraf vertelt zij dat Liszt hier
op een ultieme wijze muziek, li
teratuur en filosofie laat samen
smelten tot een afspiegeling van
menselijke ziel in leven en
dood. Deze tweeslachtigheid
passeert de revue in verstilde
beschouwelijke momenten tot
een stormachtige apoüieose, en
met een slot waarin de hele we
reld lijkt te zingen. Petkova
speelt met een grote intensiteit,
waarin elke frase emotie op
roept, waarin elke wending spe
ciale aandacht krijgt.
Haar frasering, dynamiek en
timing zijn doordacht, maar te
gelijkertijd zo natuurlijk en ver
frissend dat zelfs zo'n overbe
kende 'Sonata quasi una Fanta
sia' (de Mondscheinsonate) gis
teren geschreven lijkt. In het
Adagio sostenuto legt Marietta
Petkova weinig opvallende ac
centen, maar neemt deze op in
de voortgaande beweging, in
een lange tere lijn. Het Allegret
to kiest ze opmerkelijk lang
zaam, met een grote onbevan
genheid vertolkt. Pas in het
Presto agitato ontlaadt zich een
enorme energie en gedreven
heid. Schitterend.
Een ander voorbeeld van het
vertellen van haar verhaal is te
horen in drie sonates van Scar
latti. Deze Sonates zijn vrij pre
tentieloos, maar door de klein
ste themas te kleuren, elk echo-
-effectje uit te buiten, elk detail
met een verwondering tege
moet te treden, is deze entree
reeds vorstelijk.
Zo wordt van de vier Preludes
van Sergei Rachmaninoff de
minst spectaculaire (nr 5 in G
uit op. 32) door Petkova op een
voetstuk geplaatst door de uit
zonderlijke sfeer van vrede en
overgave op te roepen tussen
het ontzagwekkende majestu
euze en soms wel enigszins tri
viale geweld van de drie andere.
Je herkent ze meteen, de liefhebbers die de Leidse Thea
termarathon meerdere malen hebben gelopen. Het erva
ren publiek is losser en luidruchtiger, dol op toneel en
niet vies van een beetje gekkigheid. De ervaring van drie
jaar spannende schoolreisjes langs Leidens belangrijkste
podia heeft de schroom er nagenoeg afgesleten. „Die re
cidivisten zijn het ergst", volgens een agent van de thea-
terpolitie, één van de acts die de marathon 'onveilig' ma
ken. De geroutineerde 'marathonlopers' weten niet welke
optredens gepland staan voor de 4e Leidse VSB Theater
marathon, maar wel wat er van hen wordt verwacht: lek
ker ongedwongen meedoen.
echter afgeschermd door een
hoop blauwe soortgenoten die
voorbijgangers alleen maar ge
fascineerd doen opkijken. Vele
dwazen maken de achterdocht
dun.
In het LAKtheater zien we een
moderne dansvoorstelling van
de choreografen Leine en Roe-
bana. Een mevrouw voor mij
slaakt het uit: „Knap hoor!" en
die naast me :,,Nou jaaaah!"
Maar veel tijd voor een woor
denstrijd is er niet. Een agent
van de strenge theaterpolitie,
gespeeld door een acteur van
toneelgroep Het Volk, maant
ons tot opschieten.
Het groepsgevoel komt er al
aardig in. Als een onschuldige
voorbijganger ons ietwat onge
lovig aankijkt wordt dat afge
straft door een doortastend lid
van ons clubje. „Heb je nog
nooit een kudde blauw gezien?"
En hier en daar wordt winke
lend publiek en ook groenen en
gelen die ons pad kruisen spon
taan en ongevraagd ingestraald.
We zitten boordevol goede wil.
We krijgen in de K&O Kapel
zaal een kruising van mime en
cabaret voorgeschoteld van da
mesduo Plien en Bianca en la
chen gretig. Wc luisteren in de X
naar Marrokaanse en Senegale
se muziek van Assarab en klap
pen vurig Maar het hoogtep-
punt moet nog komen. Het ge-
„Nee hoor, ik ben nog niet inge
straald." Ze zegt het met een
hooggespannen verwachting
die direct wordt opgepikt door
zuster Anjélica, studente van de
toneelschool en spiritueel leid
ster van het groepje waarin ik
me bevind. In Jomanda-blauw
strekt ze haar armen uit, spreidt
haar vingers boven een span
nend genietende dame, en laat
een langgerekt 'Ooehmmm' ho
ren. Ze is er nu helemaal klaar
voor. Net zoals de rest van ons
groepje, de blauwen met de
blauwe sjaaltjes. Verder zijn er
nog de rooien, de gelen, en de
groenen die met hun sjaaltjes
en lunchpakketjes (broodje
kaas, krentenbol en sinaasap
pel) door elkaar krioelen in de
hal van de Stadsgehoorzaal. Zo
meteen gaan we allemaal apart
op pad naar diverse voorstellin
gen verspreid in de stad.
Wij zullen ons wel het beste
vermaken, want wij zijn name
lijk de leukste groep, volgens
broeder Timo. En om dat te be
wijzen moeten we van hem
flink vaak 'oehmen' met trillen
de vingers en positieve energie
uitstralen. Het is pas twee uur 's
middags en druilerig weer. Ik
doe mee maar voel me voorals
nog gedwongen medeplichtig
aan gezelligheid. Ik weet me
zamenlijke diner in de universi
taire mensa.
De rooien roeren zich en
doen er alles aan om te laten
merken dat hun lol de leukste
is. De lampensnoeren zijn ver
vlochten met rode sjaaltjes en
er wordt flink gescandeerd:
„Rooien, rooien, wij zijn rooi
en." Wc mogen dat van onze
spirituele begeleiders niet over
onze kant laten gaan en zetten
een tegenaanval in van door
dringend 'Ge-oehm'. Terwijl te-
gelijkerijd de gelen met behulp
van een orkestje in de eetzaal
uit volle borst Yellow Submari
ne meeblèren. De Groenen?
Niet gehoord. De strijd wordt
min of meer opgegeven als de
rooien besluiten in polonaise
naar de frieten te hobbelen.
Daar kan niets tegenop.
Uiteindelijk zijn alle 400 thea
terliefhebbers verzameld in de
Schouwburg. Een grote klas uit
gelaten schoolkinderen die uit
balorigheid de theaterpolitie
goedmoedig zit te treiteren („Ja,
gaat u maar rustig door. Het
gaat allemaal van uw eigen tijd
af'). Als laatste act spelen de
Britse acteurs Gavin Robertson
en Andy Taylor 'Fantastical
Voyage'. Slechts twee mannen
die een spannend jongensboek
op de planken brengen en hun
lichamen en stemmen als spe
cial effects gebruiken. In een
verhaal waar een heldhaftige en
koelbloedige kapitein met zijn
maatje op zoek gaat naar een
Voorverkoop voor entertainmentstad loopt goed
VERVOLG VOORPAGINA
iin De zwijnenstal van Alan Lyddiard morgen in Leidse Schouwburg
BERRIT DE LANGE
Aan de Ursul de Geer Boule
vard in ShowBizCity ligt het
Musical Café, waar 's avonds
korte shows worden opgevoerd
en de Comedy Club, waar
volkskomieken uit Ron Brand-
steders Moppentoppers optre
den, maar ook talentvolle be
zoekers acte de présence kun
nen geven. „De volkskomiek
heeft in Nederland geen podi
um meer", verklaart Joop van
den Ende. „Als je een kwartier
leuk bent, is dat voor dit thea-
toegankelijk voor vrouwen, die
worden geamuseerd door
schaars geldede Chippendales-
adepten. Frequent opgestelde
geldautomaten spuwen 'Show
biz dollars', die de bezoekers in
een pakhuis-achtige straat kun
nen spenderen in verschillende
'marktkraampjes' aan musical-
en televisieartikelen.
De drie restaurants op de
eerste verdieping passen het
menu aan aan de tijden van
The Broadway Soul Jam Show
in het Broadway Theater. Op
het terras van het 't Is Hier Fan-
tasties Café, volgens Van den
Ende 'een authentieke Amster
damse kroeg', zitten Marco
Borsato, Lee Towers en René
Froger, allen uiteraard van was,
klaar om met de bezoekers op
de foto te gaan. Een van Van
den Endes paradepaardjes is de
Magie Store. „Een fenomeen
dat ik rechtstreeks uit Amerika
heb overgenomen." Twee goo
chelaars doen continu trucs,
die de verbouwereerde toe
schouwer direct kan aanschaf
fen om vervolgens thuis de
show te stelen.
Wie lang genoeg in de schijn
werpers heeft gestaan, kan zich
uitleven in The Big Apple Me-
gadisco, te bereiken via de Ron
Brandsteder Brug. De enorme
disco staat volledig in het teken
van New York, met een giganti
sche Statue of Liberty en een
futuristisch verlichte skyline
over de gehele breedte. De sky
line zal ook dienen als decor
voor tv-programma's, 'want de
basis van ShowBizCity is en
blijft de tv-studio', zegt Van
den Ende. Vanaf maart zal John
Jones er een Saterday Night Li-
ve-achtige tv-show presente
ren.
„Dit complex moest de stu
dio's compleet maken", zegt
Van den Ende, die de ideeën
niet alleen opdeed in zijn eigen
amusementsfabriek, maar ook
tijdens bezoeken aan Broad
way. „Vandaar de slogan 'Ner
gens mee te vergelijken', want
je kunt van ShowBizCity alles
zeggen, maar niet dat het al
eerder is gedaan."
Als de entertainmentstad
morgen haar poorten opent,
rest Van den Ende en ShowBiz-
City-directeur Jos de Moei - die
leiding geeft aan driehonderd
vijftig mensen - niets anders
dan met spanning afwachten of
de bezoekers werkelijk massaal
de trip naar Hollands Holly
wood aan de Westeinder Plas
sen zullen ondernemen. Vol
gens De Moei loopt de voorver
koop goed en is er veel belang
stelling van de zakelijke markt,
voor bedrijfsuitjes. „Op 11 de
cember zijn we al volledig uit
verkocht, en er zijn bedrijven
die avonden in ShowBizCity
volledig uitkopen." Het publiek
wordt via advertenties meege
deeld wanneer de glamourstad
vol is. „Het is geen pretpark,
van douw er maar in. Vol is
vol."
De naastgelegen parkeerga
rage biedt ruimte aan 800 au
to's. Per openbaar vervoer is
Aalsmeer, via NS-station
Hoofddorp, een stuk lastiger te
bereiken. De Moei: „We heb
ben een convenant gesloten
met de gemeente Aalsmeer
voor aanvullend vervoer. Er
komt een landelijk netwerk van
touringcars en bustaxi's. We
zijn nog in onderhandeling met
de overheid over uitbreiding
van het Sternet, het nachtnet
van Schiphol. Bovendien wordt
er met hotels in de omgeving
gekeken naar mogelijkheden
voor arrangementen.
ShowBizCity in Aalsmeer,
openingstijden: woensdag,
donderdag en zondag: 19.00
tot 00.30 uur, vrijdag en zater
dag: 19.00 tot 01.00 uur. Zon
dagmiddag: 12.00 tot 17.00
uur. Toegangsprijzen: woe/do-
/zon.: f 59,50, vrij/zat.: f 69,50.
(f 25 voor kinderen t/in 12 jaar
op zondagmiddag) Een drie
gangenmenu kost f 39,50.
Reserveerlijn: 0900-3005000
(60 cpm).
verloren schip spelen de acteurs
alles: van een dinosaurus tot
een school vissen. En dat met
vaart, verve en een trefzeker ge
voel voor imitatie.
Na een krappe halve dag is
het lopend buffet van podium
kunsten tot een einde gekomen.
Wat rest is het vage opgwonden
besef van een kleurrijk school
reisje en een overgebleven si
naasappel in een boterhamzal
je. Morgen vertel je iedereen
wat je het leukste vond.
LOS ANGELES DPA
Regisseur Steven Spielberg
noemt het slavendrama Amis-
tad de belangrijkste film in zijn
carrière. Maar of de film op 10
december in de Amerikaanse
bioscopen in première zal gaan
hangt af van een ophefmakende
rechtzaak die vandaag in Los
Angeles begint. De succesvolle
filmer is verwikkeld in een fel
geschil over plagiaat. Roman
schrijfster Barbara Chase-
Ribaud beweert dat Amistad
voor een deel berust op haar
boek Echo of Lions uit 1989. Zij
eist tien miljoen dollar schade
vergoeding. De studio van
Spielberg verwijt de schrijfster
daarentegen ideeën te hebben
gehaald uit de roman Black
Mutiny, die 35 jaar geleden
werd gepubliceerd. Op 88 platu-
sen is er volgens de studio over
eenkomst tussen beide boeken.
schap geweest, alleen de acteur
die Napoleon, het belangrijkste
varken in Animal Farm speelt,
gaat al die tijd al mee", vertelt
de regisseur.
Animal Farm behoeft nauwe
lijks een introductie. Bijna ie
dereen heeft het door George
Onveil (1903-1950) in 1943 ge
schreven verhaal op de middel
bare school gelezen. „Ik genoot
van het verhaal over de onder
drukte dieren op Manor Farm
die onder leiding van het cha-
foto keith pattison
rismatische varken Napoleon
een revolutie ontketenen. Het
boerenerf verandert in een slag
veld en de hardvochtige baas
Jones sneuvelt. Alle dieren zijn
gelijk is vanaf dan het motto.
Maar de blijdschap slaat al snel
om in ontevredenheid als de
machtsbeluste varkens tal van
rechten opeisen. Alle dieren zijn
gelijk, maai" sommigen zijn
méér gelijk dan andere...".
De inmiddels 47-jarige regis
seur was het verhaal eigenlijk al
lang weer vergeten. Maar, door
de verschrikkelijke beelden op
de televisie van de oorlog in het
voormalige Joegoslavië, kwam
het opeens weer boven. „Ik
moest iets met die oorlog, maar
wist niet in welke vorm ik het
moest gieten. In Animal Farm
zag ik een mogelijkheid om het
publiek iets over machtswellus
telingen en de ontberingen van
oorlogsvluchtelingen te vertel
len. Mensen die zijn verdreven
uit hun huizen en dorpen en
wanhopig op zoek zijn naar vei
liger oorden waar ze weer iets
kunnen opbouwen", aldus'Alan
Lyddiard.
De spelers van Northern Sta
ge dragen geen dieremnaskers
of -kostuums. In lompen gehuld
trekken ze door de modder aan
het publiek voorbij. Versleten
laarzen aan hun voeten, oude
koffers in de hand. Een symbool
voor de rij verschoppelingen die
na elke oorlog weer langer
wordt. Als ze smerig en moe van
het lopen een badkuip vol hel
der water vinden, zijn ze de ko
ning te rijk. Ze wassen zich en
terwijl ze dat doen begint één
van hen voor te lezen uit Or-
wells' Animal Farm. Het verhaal
roept veel herkenning op, en
voor ze het weten identificeren
ze zich zo met de dieren dat ze
het verhaal aan het spelen zijn.
Alan Lyddiard hoopt met de
ze voorstelling vooral veel jon
geren te bereiken. „Niet omdat
ik vind dat ze er lering uit moe
ten trekken, we vermijden na
drukkelijk het op de loer liggen
de moralisme van Orwell. Onze
Animal Farm is dan ook geen
somber pamflet, maar een thea
terproductie waarin hoop en
humor elkaar afwisselen. Je
kunt van jongeren toch niet ver
wachten dat ze een positieve
bijdrage aan deze samenleving
leveren als ze alleen maar slecht
nieuws te horen krijgen?".
De zeker voor Engeland ver
nieuwende vorm van deze voor
stelling, waarin theater en dans
hand in hand gaan, zal jonge
theaterbezoekers vast aanspre
ken. De spelers van Northern
Stage wekken het verhaal van
Orwell tot leven onder een he
mel van honderden sterren, be
stormen een windmolen die is
opgetrokken uit pallets, scande
ren leuzen en dansen op explo
sieve muziek.
Ze laten zien dat de wereld
een modderpoel is, waarin nie
mand schone handen houdt.
De acteurs van Northern Stage
Newcastle zeker niet. Die moe
ten er voor zorgen dat na afloop
van elke voorstelling de toneel
vloer weer Spie and Span is.
The Northern Stage Newcastle
met 'Animal Farm' is dinsdag 9
december te zien in de Leidse
Schouwburg.
MUZIEK
RECENSIE» HANS KEIJZERS
De Heideroosjes: Marco Roelofs/zang,
Frank Kleuskens/gitaar, Fred Houben-
/bas, Igor Hobus/drums. Gezien: 7/12,
LVC, Leiden.
Voor het LVC is het circa half
tien een drukte van belang. De
uitsmijter neemt een meisje
apart, dat de kritische grens
van zestien duidelijk niet pas
seert. Uiteindelijk mag ze
doorlopen. Een halve minuut
later hoor ik in de garderobe
voor me: „Hoe laat moet jij
thuiszijn?" Oftewel: Welkom
in de young world die Hei
deroosjes heet!
De Limburgse selfmade
punkgroep had weinig proble
men om de zaal op zijn kop te
krijgen. 'Ideals Lost' en 'Act
right now" waren prima hefti
ge aggressieve hardcore num
mertjes. Intens is de sound en
daarnaast zitten de drie ac-
coordennuinmers vooral gelikt
en puntig in elkaar.
Zanger Marco Roelofs is een
eersteklas performer. Bij
meerdere songs neemt hij be
wust stelling. Bij 'Western Ci
vilisation schreeuwt hij: „We
zijn met zijn allen bezig om de
wereld naar de klote te hel
pen" of hij meldt bij 'Listen to
the Pope' dat degene die hier
boven zit gewoon dood is
Grappig in de Nederlands taal
is de band met 'Sjonnie Ani
ta' en het oude 'Tering Tyfus
Takketrut', muzikaal zijn deze
halve schlagers voorspelbaar
en uitgekauwd.
Later in de set doen de Hei
deroosjes met een grappig
'Spelen' in vijftien seconden
even de schreeuwerige Rag
gende Manne na. Het covertje
van de Ramones is goed geko
zen. Veel van de snelheid en
passie zie je terug bij de Lim
burgers. Tijdens het laatste
nummer 'United come' nodigt
Roelofs de zaal uit om mee te
zingen op het podium. De fans
laten dat geen twee keer zeg
gen en na alweer, een heftige
stagedive-sessie staat het aan
het eind vol met jonge en
thousiaste fans.
Met een punkversie van 'Let
it be" besluiten de Heideroos
jes het Leidse concert. On
danks het ontbreken van een
platendeal in het buitenland
tourt de groep later dit jaar
twee weken in het voorpro
gramma van de Terrorgruppe
in Duitsland. Beginnen bij nul
en een tent met een handjevoi
mensen plat spelen. „Heer
lijk", aldus Roelofs. Leiden was
wat dat betreft een eersteklas
makkie.
De inschrijving voor de 'marathon' in de hal van de Stadsgehoorzaal. Onderverdelen in blauwen, rooien, groenen en gelen, foto loekzuyderdui,
