9 Startonderbreker
ook in oudere auto'
Binnenland
fcderlandse blowers
y> de derde plaats
'Occulte kerstzegels
zijn werk van satan'
Hapjes voor de meeuwen
Treinen mogen wel passeren, maar niet remmen
__[ENSDAG 3 DECEMBER 1997
Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
^-programma's redden dochtertje
denberg Een man uit Hardenberg heeft eergisteren het le-
van zijn tweejarig dochtertje gered door, naar het voorbeeld
tv-programma's als Rescue 911 en Ingang Oost, hartmassa-
oe te passen. Het kind was ziek thuisgekomen uit het kinder-
verblijf en buiten bewustzijn geraakt. Toen het vervolgens
niet meer bleek te ademen, belde de vader het alarmnum-
112. Terwijl de ambulance onderweg was besloot hij zijn
htertje te reanimeren met hartmassage. Met zijn handen
kte de vader ritmisch op haar borstkas, zoals hij vaak had
doen in ziekenhuis-series op tv. Na enige tijd ging het kind
:r ademen en was er weer een hartslag voelbaar. Het ambu-
:epersoneel was vol lof over zijn kordate optreden.
eer aanhoudingen in helikopterzaak
wd» Het rechercheteam dat de mislukte ontsnapping per
kopter uit de gevangenis De Geerhorst in Sittard onderzoekt,
ft opnieuw drie arrestaties verricht. Een van de verdachten,
man uit Tilburg, zat al eerder in een politiecel op verdenking
betrokkenheid, maar moest wegen gebrek aan bewijs wor-
vrijgelaten. De politie heeft ook twee vrouwen in Tilburg
gehouden, die een rol hebben gespeeld bij het voorbereiden
de ontsnappingspoging op 18 september, waarbij de piloot
de neergestorte helikopter om het leven kwam.
nd bijt baby dood
Een zes weken oude baby uit Zevenbergen is
idagavond overleden nadat het jongetje door een hond was
ten. Toen de moeder met de baby op de bank zat, viel de
eiler van het gezin het jongetje plotseling aan. Later op de
id overleed het kind aan zijn verwondingen in een zieken-
in Breda. De hond is afgemaakt. De baby was het eerste
van het echtpaar. Het jongetje had na de geboorte geruime
het ziekenhuis vertoefd en was pas afgelopen maandag
het eerst thuis.
en van zeewier voorkomt ziekte
Voedsel met onverteerbare suikers heeft grote voor
in voor de gezondheid van mens en dier. Onverteerbare sui-
1 komen voor in de meeste eetbare planten, melk en honing,
r ook in algen en zeewier. Ze hebben een positieve invloed
Ie darmflora en daardoor een preventieve werking tegen
Teer, tandbederf en salmonellavergiftiging. Op een symposi-
i Wageningen wordt deze week een voorlopige balans op-
laakt van onderzoek naar de toepassing van onverteerbare
Iers in levensmiddelen. Volgens de onderzoekers blijkt steeds
Ir dat een goede darmflora essentieel is voor een goede ge
heid.
ibudsman krijgt plek in Grondwet
i De Tweede Kamer wil de Nationale Ombudsman een
JÉ geven in de Grondwet. De fracties gingen gisteren akkoord
leen wetsvoorstel van minister Dijkstal van binnenlandse za-
1 waarin dat wordt geregeld. Regering en Kamer zien de con-
gtionele verankering als een bekroning van een instituut dat
■en jaar na de instelling ervan niet meer 'weg te denken is uit
Staatsbestel'.
Geinig kans zendmasten Kootwijk'
haag Minister Jorritsma acht de kans klein dat de omstre-
van vier enorme zendmasten in Radio Kootwijk op de
|we daadwerkelijk doorgaat. In een debat met de Tweede
Ler zei ze gisteren dat ze de aanleg aan strenge voorwaarden
[inden en ook scherp op de naleving daarvan zal toezien. De
ptie van de zendmasten houdt de gemoederen op de Veluwe
,v\ruime tijd bezig. Delta Radio wil de 320 meter hoge masten
betten om popmuziek naar de hele Benelux en Engeland uit
inen stralen. Omwonenden van Apeldoorn tot Amerfoort
:n voor hun gezondheid en voor storingen van radio's, tele-
|s, mobiele telefoons en pacemakers. Natuur- en milieugroe-
igen verzetten zich tegen de horizonvervuiling.
jroep tot protestbezoek Hofjacht
Ielveen Faunabescherming roept het publiek op om bij wij-
i protest massaal te komen kijken naar de laatste Hofjacht
hit jaar, in het Kroondomein bij paleis Het Loo. Mensen
men dan met eigen ogen kijken naar 'de verschrikkingen die
Itijdens de drijfjacht afspelen'. Volgens Faunabescherming
it de laatste Hofjacht, onder leiding van prins Willem-
pnder, gehouden op 19 december. Er zouden 'draconische
heidsmaatregelen' zijn getroffen. Het weekblad Nieuwe Re-
Eeft van de natuurbeschermers informatie gekregen over
Isen en tijdstippen waar de Hofjacht eerdere jaren werd ge
ien. In de editie van vandaag staan routekaartjes en foto's
Tiet gebied.
derland leert Russen management
iou» Nederland en Rusland gaan de contacten op het ge-
van onderwijs, cultuur en wetenschappen de komende ja-
litbreiden. In het kader van de samenwerking stelt minister
to 300.000 gulden beschikbaar voor Russische studenten die
jagement-opleidingen willen volgen in het Nederlandse ho-
jlnderwijs. Voor de wetenschappelijke samenwerking reser-
J Nederland jaarlijks vier en half miljoen gulden, waarvan
niljoen voor de opleiding van jonge onderzoekers. Met de
zen ondersteunt minister Ritzen het initiatief van president
n om meer Russische managers op te leiden.
iniger rijden na les met econometer
]ht« Rijles in een auto met een econometer of boordcom-
afleidt tot een zuiniger rijgedrag. Dit blijkt uit een praktijk-
Hf onder 35 leerlingen van verschillende rijscholen die net
^rijbewijs hebben gehaald. De groep reed gemiddeld 3,5 pro-
•^Jzuiniger dan de leerlingen die zich zonder de hulpmiddelen
-jt autorijden bekwaamden. De Novem (Nederlandse onder
voor Economie en Milieu) heeft de invloed van de appa-
^ir op het rijgedrag laten onderzoeken. Volgens de Novem
n leerlingen die met econometer of boordcomputer gelest
ien, beter hoe hun rijgedrag het brandstofgebruik bei'n-
It.
norm scheelt fors in ziekteverzuim
\AAG_i Een wettelijke norm die stelt dat werknemers niet
dan 23 kilo per keer mogen tillen, scheelt per jaar 280.000
edagen. Dit levert in de gezondheidszorg een besparing op
8 miljoen gulden. Het kost het bedrijfsleven per saldo ge-
|eld 11 gulden per werknemer om aan zo'n wettelijke norm
h jdoen. Een en ander blijkt uit berekeningen van het Neder-
B j Economisch Instituut.
■Ti
KL'
iandse jongeren van 15
lemen voor wat betreft
Bbisgebruik de derde
in Europa in. Engeland
J) de eerste plaats, daarna
jerland. Dit blijkt uit bin-
"t te publiceren cijfers
bt Trimbos Instituut in
Sinstituut vergeleek de re
in van een onderzoeks-
naar drugs- en alcohol-
Kamer: Stroom
asielzoekers
Irak aanpakken
den haag anp
WD en CDA zijn teleurgesteld
over op manier waarop minister
Sorgdrager van Justitie het pro
bleem van de Iraakse asielzoe
kers bij de Europese partners
heeft aangepakt. Zo komt er
geen einde aan de toestroom
naar Nederland via andere EU-
lidstaten, vrezen ze.
Maar Sorgdrager kan ook
geen ijzer met handen breken,
zei ze. Haar Europese collega's
hadden haar aangehoord en ge
knikt. „Andere lidstaten zijn
over het algemeen pas gevoelig
voor dit soort problemen als zij
er zelf mee te maken hebben."
Eind van de week waagt de
minister een nieuwe poging
haar collega's over te halen
meer energie te stoppen in in
formatie-uitwisseling tussen
politiediensten over de kwalijke
kanten van de Iraakse exodus.
Een meerderheid van de Kamer
wil dat Sorgdrager zich echter
niet uitsluitend concentreert op
pogingen om de lidstaten via de
Europese ministerraad en het
Schengen-comité tot medewer
king te bewegen. Nederland zou
belangrijke transitlanden als
Griekenland en Italië ook direct
moeten helpen met het dichten
van de gaten in de grensbewa
king. Met name in Griekenland
kunnen asielzoekers zonder
noemenswaardige problemen
de grens oversteken.
Verzekeraars zien verschuiving van diefstal
den haag anp-gpd
Een landelijke actie moet bezitters van oudere auto's sti
muleren hun wagen van een startonderbreker te voor
zien. Hoe de campagne er precies uit gaat zien, is nog
niet bekend. Maar het is niet uitgesloten dat verzekeraars
korting op de premie gaan bieden, zoals een aantal
maatschappijen nu al doet bij nieuwe personenenauto's.
Die hebben inmiddels bijna allemaal zo'n anti-diefstal
voorziening. De WA-verzekering wordt in elk geval zo'n
honderd gulden duurder.
De verzekeraars richten zich
op auto's die nog all risk zijn
verzekerd, omdat er dan nog
moet worden uitgekeerd als de
auto wordt ontvreemd. Bij een
WA-polis is dat niet het geval.
Uit de cijfers van de koepelor
ganisatie blijkt dat de winsten
op de autoverzekeringen dalen.
Op de WA-polissen lijden de
verzekeraars echter verlies. Het
verbond adviseert zijn leden
daarom de polissen acht pro
cent duurder te maken, bijna
vijftig gulden per jaar. Binnen
afzienbare tijd komt daar nog
eens vijftig gulden per jaar bij,
omdat door de nieuwe wet Ver
keersongevallen automobilisten
in principe altijd schuldig wor
den verklaard aan een ongeval
Dat heeft het Verbond van Ver
zekeraars gisteren verteld tij
dens een toelichting op de re
sultaten van de schadeverzeke
raars. Het initiatief voor de actie
is genomen door het Nationaal
Platform Criminaliteitsbeheer
sing, waarin ook het verbond
zit. Weliswaar daalt het aantal
gestolen auto's nog steeds,
Maar de teruggang zal met 1,8
procent dit jaar kleiner zijn dan
in 1996 (min 8,5 procent). Door
de betere beveiliging van nieu
we auto's raken wagens van
drie jaar of ouder steeds meer in
trek. Van alle gestolen auto's
behoort inmiddels 85 procent
tot die leeftijdscategorie.
tenzij de tegenpartij aantoon
baar grof in de fout is gegaan.
De verzekeraars maken zich
verder ernstige zorgen over de
aansprakelijkheidsverzekerin
gen voor bedrijven. Op die po
lissen voor onder meer be
roepsziekten, productaanspra
kelijkheid en milieurisico's
moet steeds meer worden uit
gekeerd. De omvang van de
claims is in vijf jaar tijd met 72
procent gestegen. Daardoor
wordt op deze polissen flink
verlies geleden. „Het risico be
staat dat schadeverzekeraars
zich zullen terugtrekken uit de
ze markt. Dat is gevaarlijk. Als
bedrijven zich niet meer kun
nen verzekeren tegen dit soort
claims, zullen er meer failliet
gaan", klonk het dreigend uit de
mond van algemeen directeur
Fischer van het verbond.
Om de polissen toch betaal
baar te houden en er voor te
zorgen dat er voldoende verze
keraars in deze branche actief
blijven, heeft het verbond de
maatschappijen aangeraden de
dekking van de polissen te ver
minderen.
vlissingen gpd
Een aantal evangelische
boekhandels is in opstand ge
komen tegen de nieuwe
kerstpostzegels met als thema
'telepathie', waarmee wordt
aangegeven dat mensen met
kerst aan elkaar (moeten)
denken. In kringen van evan
gelische christenen is telepa
thie een occulte uiting en dus
letterlijk 'uit den boze'. De
boekhandels weigeren de ze
gels dan ook te verkopen.
Mevrouw Crezee van bij
belhuis De Korf in Middelhar-
nis: „Telepathie is volgens de
bijbel occult. In de hele bijbel
waarschuwt God zijn volk
voor de zonde van afgoderij
en occultisme, want daardoor
komt men onder de heer
schappij van satan. Een chris
ten kan en mag zich dan ook
nooit begeven op het terrein
van telepathie."
Mensen die bij bijbelhuis
De Korf kerstkaarten komen
uitzoeken, kunnen daar dit
jaar dus geen kerstzegels bij
kopen. Om de klanten toch te
laten profiteren van de lagere
prijs van kerstzegels, worden
normale zegels van tachtig
cent voor vijfenvijftig cent
verkocht. „We leveren daar
door per zegel een kwartje in,
maar principe is principe",
zegt verkoopster Van Leeu
wen. Ook de evangelische
winkel Pelgrim Boeken en
Muziek in Goes legt verband
tussen telepathie en het oc
culte. „De PTT denkt bij tele
pathie aan mensen die aan el
kaar denken. Dat is prachtig.
En als je die persoon dan ook
nog een kaart stuurt, is dat
nog mooier. Maar dat is geen
telepathie. Telepathie is beïn
vloeding van iemands ge
dachten en daarmee van ie
mands gedrag. Het zou beter
geweest zijn als ze op die
kerstzegel zoiets hadden ge
zet als 'ik denk aan je'.
PTT Post vindt het heel
jammer dat in evangelische
kringen zo over de nieuwe
kerstzegel wordt gedacht.
„Het is alleen het wóórd tele
pathie. Er wordt absoluut
niets kwetsends of bovenna
tuurlijks mee bedoeld", aldus
een woordvoerster. Zij wijst
erop dat er juist zorgvuldig op
is gelet dat het ontwerp van
de kerstzegel geen aanstoot
zou kunnen geven. De zegel is
ontworpen door de Duitse Ju
lia Kaiser. Die noemde haar
zegel 'kersttelepathie' omdat
zij twee hoofden heeft afge
beeld die gedeeltelijk door el
kaar heen lopen (waarmee is
aangeduid dat ze aan elkaar
denken).
Kritiek groeit
op dubbelrol
van Adelmund
A
den haag gpd
urk Spel van mens, water en vogels. Op de Usselmeerdijk bij Urk voert een man de meeuwen met stukjes vis. De vogels laten zich de tractatie goed smaken.
FOTO ANP AXIPRESS
gebruik van scholieren in 26 Eu
ropese landen met gegevens
van studies uit Nederland en de
Verenigde Staten.
Hieruit blijkt dat 24 procent
van de Britse 15-jarigen in de
afgelopen maand cannabis
heeft gebruikt. Op de tweede
plaats komen de leren (19 pro
cent), daarna volgen de Vere
nigde Staten (16) en Nederland
(15 procent). Over Duitsland,
België en Frankrijk zijn geen cij
fers bekend.
NS in de greep van klagende burgers en gemeenten
utrecht» karin swiers
Ook zo vreselijk geschrokken
van snerpende remmen, 'bot
sende' treinstellen, of keihard
getoeter? Omwonenden van
rangeerterreinen kunnen vanaf
1998 terecht op een speciale
klachtenlijn van de NS. Het
centrale telefoonnummer is
een nieuwe poging van het be
drijf om de groeiende ergernis
over geluidhinder weg te ne
men.
Geklaagd over de herrie op
de rangeerterreinen wordt er al
lang, maar sinds 1993 bestaat
er ook een wapen tegen de NS.
De Wet milieubeheer dwingt
het spoorbedrijf namelijk ver
gunningen aan te vragen voor
de emplacementen. Geeft een
gemeente groen licht, dan
vechten buurtbewoners de ver
gunning weer aan. Tachtig van
de honderd emplacementen
voldoen niet aan de eisen en
kunnen dus zo onder vuur ko
men te liggen.
Uiteraard maakt Nederland
druk gebruik van deze 'nieuwe'
rechten. Mondige burgers en
veeleisende gemeentebesturen
in onder meer Arnhem, Nijme
gen, Den Helder, Amersfoort,
Roermond en Roosendaal heb
ben de NS al in de tang. Tien
tallen procedures bij de Raad
van State voeren de druk ver
der op. De eerste legitieme
schadeclaims, van omwonen
den van het terrein Watergraaf
smeer, heeft de NS al in huis
én in behandeling.
Emplacementen worden ge
bruikt om treinen te parkeren,
te wassen, te repareren, te be
voorraden en te testen. Trein
stellen worden samengesteld
en klaargezet met de juiste lo
comotief. Deze terreinen, tra
ditioneel gelegen in de binnen
stad, moeten voldoen aan de
strenge geluidsnorm voor in
dustriecomplexen. Nu is een
fabriek nog enigszins geluid-
dicht te maken, maar het over
kappen van de helft van de
rangeerterreinen kost de NS al
2,5 miljard gulden. Dat zou de
prijzen van dé treinkaartjes pas
omhoog jagen.
Twee procent van de bevol
king zegt last te hebben van
treinlawaai. Daarmee staat de
NS als herriemaker pas op de
zevende plaats in Nederland.
Ver onder het wegverkeer (met
25 procent op nummer één) en
de buren (met 13 procent op
twee). Toegespitst op de em
placementen gaat het om ruim
100.000 huizen waar officieel te
veel geluid tegenaan ketst.
Carolien Kootwijk, beleids
medewerker milieu bij NS Rail-
infrabeheer, weet precies wat
voor geluiden mensen de stui
pen op het lijf jagen. Piepende
remmen, snerpende geluiden
in de bochten, botsen bij het
koppelen van de treinstellen,
compressoren die lucht afbla
zen en warmdraaiende diesel-
Spoorwegemplacementen, met hun wisselstraten, snerpende rem
men, 'botsende' treinstellen en getoeter, vormen een bron van la
waaioverlast. FOTO GPD PHIL NIJHUIS
motoren. „De typhoon, of zeg
maar de treintoeter, is een heel
kort en hard geluid, 's Nachts
zit iemand rechtop in zijn
bed". Zo'n typhoon hoeft 's
nachts niet te worden getest,
dat kan best overdag. Klachten
over NS-personeel of aanne
mers die 's nachts onder het
genot van harde muziek tegen
elkaar lopen te schreeuwen
zijn eveneens snel verholpen.
„Ze moeten zich gewoon an
ders in stellen. Ik werk hier,
maar de rest van de wereld
slaapt. Dat is wel eens moeilijk,
zeker bij een uitgestrekt em
placement waar ze de huizen
niet eens zien".
De overige geluidhinder is
minder makkelijk op te lossen,
al dacht de NS dat in het verle
den wel. De ambitie van het
begin heeft inmiddels plaatsge
maakt voor de weerbarstige
praktijk. Geld is in vele gevallen
het grote struikelblok. Kootwijk
kan heel aardig vertellen over
het effect van een demper tus
sen de spoorstaaf en de biels.
Kost al zo'n duizend gulden
per meter spoor. Zo zijn er nog
wel wat mogelijkheden, maar
alles bij elkaar kost het meer
dan het aanleggen van nieuw
spoor (1400 gulden per meter).
NS Reizigers heeft 40 miljoen
gulden uitgetrokken voor het
ombouwen van de treinen
vanaf 1998. Daarmee moet het
gesis van de compressoren en
het geblaas van de remmen tot
een aanvaardbaar gereutel zijn
terug gebracht. Het effect is
echter pas een jaar later hoor
baar, als een kwart van de trei
nen is aangepakt. NS Cargo zet
in op 3,5 miljoen gulden. Maar
een buitenlandse goederen
trein 'met vierkante wielen' is
aan de grens nog steeds niet
tegen te houden.
De keuze voor dempers, ab
sorberende platen, of een spe
ciale stick die de wielen van
'glijmiddel' voorziet, wordt ko
mend voorjaar gemaakt. Dan
volgt een driejarige tournee
langs de emplacementen. Per
terrein wordt in kaart gebracht
wat voor maatregelen nodig
zijn en wat het kost.
Het nathouden van de rails
helpt tegen het snerpend gegil
in de bochten, zo bleek op het
Amsterdamse rangeerterrein
Watergraafsmeer. Maar de na
delen waren wateroverlast,
roestende rails, een lekkende
dijk en problemen met de be
veiliging. Tijdens de wandeling
over Watergraafsmeer, blijkt
pas hoeveel herrie het verkeer
op de ringweg AIO de ether in
slingert. Af en aanvliegende
toestellen van Schiphol doen
eveneens een duit in het zakje,
drukte genoeg in deze buurt.
De grootste herriemaker is
echter de doorgaande spoorlijn
langs het emplacement. Passe
rende treinen overstemmen re
gelmatig het rangeerwerk.
Toch vinden de omwonenden
het rangeerlawaai het meest
hinderlijk.
De dubbelrol van partijvoorzit
ter en Tweede-Kamerlid Karin
Adelmund ligt in diverse PvdA-
gewesten onder vuur. Volgens
de PvdA-voorzitters in Noord-
Holland, Gelderland, Overijssel
en Groningen profileert Adel
mund zich door de twee drukke
banen te weinig als PvdA-voor-
zitter. Ook komt ze tijd tekort
om binnen de partij een stimu
lerende rol te spelen. De gewes
ten Noord-Holland en Overijs
sel willen dat de partij direct na
de verkiezingen van volgend
jaar op zoek gaat naar een nieu
we voorzitter die Adelmund
snel kan vervangen.
Adelmund, nummer drie op
de nieuwe PvdA-lijst met Ka
merkandidaten, werd begin dit
jaar door het partijcongres ge
kozen als opvolger van de met
gezondheidsproblemen kam
pende Felix Rottenberg. Een
motie van de Jonge Socialisten
tegen die dubbelfunctie van
partijvoorzitter en Kamerlid
werd toen verworpen. Adel
mund liet het afgelopen week
einde weten dat ze zich in fe
bruari 1999 - wanneer haar
voorzittersperiode afloopt
waarschijnlijk niet meer her
kiesbaar zal stellen.
Dat gebeurt met instemming
van in elk geval vier van de
twaalf PvdA-gewesten. De
Noord-Hollandse PvdA-voorzit-
ter Talsma vindt Adelmund
door haar twee petten 'niet ge
profileerd'. „Een voorzitter
moet tot in alle vezels in de par
tij zitten. Daar heeft ze gewoon
de tijd niet voor", aldus Talsma.
Hij wil de kwestie aan de orde
stellen tijdens «en vergadering
van het PvdA-bestuur met de
gewestelijk voorzitters op 10 de
cember. Andere gewesten heb
ben geen klachten over de rol
van Adelmund en vinden dat er
niet getornd moet worden aan
de beslissing van het partijcon
gres van begin dit jaar.
Forse straffen
voor doden
van oud-rector
alkmaar anp
De rechtbank in Alkmaar heeft
gisteren een 30-jarige man uit
Hoorn veroordeeld tot tien
jaar cel voor de roofoverval die
een oud-rector het leven kost
te. De vier andere verdachten
werden veroordeeld tot straf
fen uiteenlopend van 3,5 tot
acht jaar.
De vijf pleegden op 11 de
cember 1994 een inbraak en
troffen de oud-rector daarbij
thuis aan. De man werd vast
gebonden en kwam uiteinde
lijk door verwurging om het le
ven. De rechtbank achtte
moord echter niet bewezen en
veroordeelde de vijf wegens ge
welddadigheid die de dood tot
gevolg had.
Officier van justitie Botman
toonde zich zeer verontwaar
digd dat de vier anderen geen
vinger uitstaken om het slacht
offer te helpen. Het misdrijf
leek niet te worden opgelost,
totdat de hoofdverdachte zich
afgelopen maart aangaf bij de
politie.