Oranje kansloos
tegen Litouwen
Vrouwen Ter Leede herstellen zich met klinkende zege
Supportersschare geeft Heideman vleugels
'Over twintig jaar wint geen
mens meer van de computer'
Sport
Jolanda van Goozen is warmgedraaid
Van der Poel rijdt baanrecord
MAANDAG 1 DECEMBER 1997
981
25
chef willem spierdijk. 071 -5356464, plv -chef
ob onderwater, 071 -5356463
Tijdens de vijfde schaatsmarathon om de Unox
Cup is opnieuw duidelijk geworden dat een
kleine groep het vrouwenpeloton domineert.
De Amsterdamse klassementaanvoerster Petra
de Boer toonde zich afgelopen zaterdag op het
kunstijs van De Scheg in Deventer in de eind
sprint de rapste. Na een uiterste krachtsinspan
ning drukte Manuela ten Kortenaar haar klap
schaats als tweede over de finishlijn.
De nummer twee van de tussenstand, Mar
jan Bogaards-Mager uit Koudekerk aan den
Rijn, legde het verrassend af tegen Jolanda van
Goozen. De Hoogmadese, die deel uitmaakt
van de Van der Helm-ploeg, steeg dankzij haar
podiumplaats naar een zesde stek in het tus-
senklassement.
Heister/Keen tiende op wereldranglijst
kalmar Danny Heister en Trinko Keen zijn op jacht naar een
startbewijs in de Pro Tour Finale. Bij de Open Zweedse Kam
pioenschappen strandden ze in de kwartfinale, maar ze verover
den wel kostbare punten. Op de dubbelranglijst staan de twee
nu tiende. Aan de finale van de Pro Tour in Hongkong mogen de
beste acht dubbels van de wereld meedoen.
Goud voor Ebbers bij WK militairen
pubrovnik» Danny Ebbers heeft de wereldkampioenschappen
judo voor militairen bekroond met een gouden medaille. In de
open klasse versloeg hij in de finale de Rus Timoer Boetsjoe-
koeri. In totaal behaalde de Nederlandse militaire selectie in Du-
brovnikzeven podiumplaatsen.
Serajevo weer kandidaat Winterspelen
serajevo» De Bosnische minister Haris Silajdzec heeft Sarajevo
opnieuw kandidaat gesteld voor de organisatie van de Olympi
sche Winterspelen. Hij hield nog voor zich in welk jaar hij het
evenement naar de Bosnische hoofdstad wil halen. Sarajevo was
in 1984 al eens gastheer voor de Winterspelen.
De voetbalsters van Ter Leede herstelden zich
van het verlies van vorige week met een 4-1 over
winning op KFC'71. De Sassenheimse vrouwen
begonnen scherp en hadden met name in de eer
ste helft een veldoverwicht.
Annette Beerendonk opende de score uit een
steekpass van Sarina Wiegman, gevolgd door de
2-0 van Saskia Drommel. Na de pauze benutte
Wiegman een strafschop, nadat de inzet van An
gela Verdoes door een Delftse uit het doel was ge
slagen. KFC'71 nam het initiatief over, maar
kwam door goed keeperswerk van Jolanda Broek
hof niet verder dan 3-1. Sabine van Eyk, terugko
mend van een blessure, bekroonde haar inval
beurt met het vierde doelpunt.
De Sleutels verloor onverwacht met 2-0 bij
hekkensluiter Oliveo. Twee hoekschoppen waren
genoeg om de ploeg uit Pijnacker riant op voor
sprong te brengen. De Leidsen slaagden er niet in
om een vuist te maken en Oliveo effectief van re
pliek te dienen.
In de tweede klasse zaterdag blijft Ter Leede 2
aan kop na een ruime 5-0 zege op Hoek. Quick
Boys gaf een 2-0 en 3-1 voorsprong uit handen
thuis tegen Terneuzense Boys. De Zeeuwse da
mes kregen gelegenheid om met 3-3 langszij te
komen, omdat het elftal van trainer Arend van
der Oever voor rust verzuimde een grote afstand
te nemen. Jolijn Veerman (2x) en Margriet Ouwe
hand scoorden de Katwijkse goals. Oegstgeest
won in de derde klasse verrassend met 4-2 van de
nummer twee Berkel. Saskia van der Pas, Mariëlle
van der Meer, Josine Meurs en Luisella Kraak
vonden het net.
UVS blijft in de tweede klasse zondag met leng
te aan kop na een 3-0 winst op Juventas. Na een
bedroevend slechte eerste helft, die werd afgeslo
ten met een magere 1-0 voorsprong, herstelden
de vrouwen zich na een donderpreek van trainer
Aad Otgaar. Anouschka Adriaanse (2x) en Jenny
van der Mark passeerden de Rijswijkse keepster.
De Sleutels 2 verloor met 2-1 van GDA. In een
keihard duel met diverse gele kaarten trok Nata-
scha Kruts een 1-0 achterstand nog recht. GDA
maakte tien minuten voor tijd de winnende 2-1.
Mariska van Oosten moest na een grove overtre
ding geblesseerd - waarschijnlijk gescheurde en
kelbanden - het veld verlaten. Alkmania won
met 2-1 verdiend van hekkensluiter Vredenburch.
Ellen Koren en Linda Huigsloot scoorden. Keeps
ter Saskia van Hameren maakte een foutje waar
Vredenburch dankbaar van profiteerde.
In klasse 3A gaat Docos Westlandia voorbij na
1-0 winst. Een groter doorzettingsvermogen werd
beloond met een goal van Wendy Schouten. Het
duel tussen Bernardus en UDO werd bij een 3-5
stand in het voordeel van de Oegstgeestenaren
vijf minuten voor het einde gestaakt door
scheidsrechter Kuyvenhoven. De arbiter besloot
hiertoe nadat op het aangrenzende veld, bij het
mannenduel Bernardus - FC Rijnland, vuurwerk
werd afgestoken. Toen de Leimuidense Olga van
Velzen commentaar op deze beslissing leverde,
kreeg zij een rode kaart. Voor UDO scoorden Mo
nique van Tol, Ilse van Vliet (2x) en Sabine
Knetsch (2x). Priscilla van Teylingen, Barbara de
Boer en Liesbeth de Groot doelpuntten voor Ber
nardus.
Iduna won met 2-1 uit bij Scheveningen. Kic-
kers'69 verloor nipt met 1-0 van GDA 2. In 3B on
dervond SJC met 8-0 weinig tegenstand van Gou
derak. Sylvia Wijnands (3x), Ilonka Brouwer (2x),
Anja van der Berg (2x) en Wendy Duindam
brachten de eindscore tot stand. De wedstrijd Ca-
bauw - Blauw Zwart duurde maar drie minuten.
De Lopikse Nadia van Kooten brak haar bovenste
enkelgewricht, nadat de Wassenaarse Natascha
Mulders de bal correct voor haar voeten had weg
gegleden. Toen de ziekenwagen pas na drie kwar
tier arriveerde, besloten de aangeslagen ploegen
niet verder te spelen.
Lucien van Kersschaever loopt al heel wat jaartjes mee in
het basketbal. Maar zaterdagavond schrok de Belgische
coach van het Nederlands team zich een ongeluk over
het onvermogen van zijn spelers. De nationale ploeg
werd in sporthal De Enk in Rotterdam bij vlagen op ge
nante wijze weggespeeld door Litouwen. Het tweede du
el in groep D van de kwalificatieronde voor het EK 1999
in Frankrijk liep uit in een ontluisterende afstraffing: 57-
88. Alleen Mike Nahar bleef in Oranje overeind. Hij
scoorde 24 punten.
rotterdam anp
„Wij kunnen niet meespelen
met de grote jongens", zag de
bondscoach. „Wij hebben twee,
hooguit drie spelers die kunnen
meeboksen met Litouwen. De
anderen missen spierkracht en
atletisch vermogen. We moeten
nog veel, heel veel werk verrich
ten om die achterstand weg te
werken."
Litouwen was niet zo lang ge
leden een grootmacht in het
basketbal. In de tijd van de Sov
jetunie was Litouwen de hofle-
veranvier van de nationale
ploeg. Na de onafhankelijkheid
veroverde het land olympisch
brons in Barcelona 1992 en At
lanta 1996. De ploeg is inmid
dels behoorlijk vernieuwd, maar
nog altijd een maatje 53 te groot
voor de houten klazen van
Oranje. „We speelden slecht,
heel slecht", vond Van Kers
schaever. „We moeten het pu
bliek (1200 man) onze excuses
aanbieden."
De wedstrijd was vijf minuten
een wedstrijd. Tot 11-9. Daarna
werd het een 'onemanshow'
van Litouwen. De ploeg was ge
prikkeld door de nederlaag op
woensdag in de eerste wedstrijd
tegen Bosnië (66-69), schakelde
een tandje hoger en liep met
gedegen basketbal vlot uit naar
eindhoven/haarlem
marc van der j act
Arnold van der Poel heeft gis
teren tijdens schaatswedstrij
den om de Eindhoven Cup een
nieuw baanrecord op de 1000
meter gerealiseerd. De Neder
landse subtopper uit Roelo-
farendsveen liet de klokken
stilstaan op 1.16,38. Daarmee
bleef hij onder anderen zijn
naaste concurrenten Coenen
en Kramer voor. Ook zij doken
overigens onder de 117.
Van der Poel schoof dankzij
zijn zege op de tweede 1000
meter van het sprintweekeinde
door naar de zilveren positie in
het klassement. Op cje minder
snelle ijsvloer van afgelopen
zaterdag kwam de 28-jarige
stylist niet verder 1.18,25 (des
ondanks goed voor de derde
tijd). Ook de tweede 500 meter
die Van der Poel schaatste was
aanzienlijk beter dan de eerste:
38,79 om 39,21 seconden.
Judith Straathof liet op de
Haarlemse kunstijsbaan Ken-
nemerland zien dat ze thuis
hoort in de 'kernploeg oplei
ding sprint'. De 20-jarige Zoe-
terwoudse moest in het eind
klassement van de klassieke
wedstrijden om de Kraantje
Lek Trofee alleen het sprint-
kemploegduo Marieke Wijs
man /Sandra Zwolle en Wiete-
ke Cramer, hét grote talent uit
Jong Oranje, laten voorgaan.
Straathof, die niet uit de verf
kwam op de afsluitende 3000
meter (elfde), benutte haar
toegenomen spiermassa op de
kortere afstanden. De regerend
Nederlands juniorenkampioe
ne snelde naar 43,52 over 500
meter (vierde), 2.13,36 over
1500 meter (vijfde) en 1.29,75
over 1000 meter (vijfde).
Tweedejaars B-juniore Helen
van Goozen eindigde als ne
gende in de rangschikking. De
Hoogmadese van de kernploeg
Jong Oranje mengde zich op
de 3000 meter in de strijd om
de podiumplaatsen, maar
scoorde uiteindelijk met
4.48,34 de vierde tijd.
Vier 'Leidenaars'
naar de Masters
Bart van Delft, Marieke Mat-
theussens, Karolien Hoogeveen
en Paul Baans hebben zich via
het derde A-toernooi van het
winterjeugdcircuit van de ten-
nisbond geplaatst voor de af
sluitende Masters. Die worden
komend weekeinde in Almere
gehouden.
De 14-jarige Van Delft reikte
in het derde toernooi tot en met
16 jaar in Doorn tot de beste
acht. Hij zal door zijn plek in de
halve finale in het eerste toer
nooi en zijn kwartfinale in het
tweede, een plaatsing bij de
Masters tegemoet kunnen zien.
Niels van Geer en Tim van Veg-
gel doorstonden in deze groep
de eerste ronde.
Mattheussens en Hoogeveen
wonnen in Badhoevedorp bij
het toernooi tot en met 14 jaar
één ronde: voldoende om deel
name aan de Masters veilig te
stellen. In de categorie tot en
met 12 jaar drong Baans door
tot de kwartfinale. Met zijn
doorstoot tot de beste vier in
het tweede toernooi had hij zich
al vrijwel van deelname aan het
slotoernooi verzekerd. Tim Wol-
ters bereikte in deze groep de
tweede ronde.
dj
KIe rks-ploeg Ieide r Over devest: 'Ik denk dat hij een nveede Richard van Kempen wordt'
Ufi|Nimzo '98 wint slecht bezocht Open NK computerschaak
de nl
ing Rechtgeaarde schaakliefheb-
uit pers met een ietwat professio-
aen,Pe'e inslag hebben weinig op
mpv\lnet het moderne fenomeen
loscffornputerschaak. Laat staan
iectie0at de doorsnee amateur zijn
pf haar vrije zondag opoffert
Dm eens een gezellig middagje
Open Nederlands Computer-
fcchaak in Alphen aan den Rijn
doen'. ..Nederland speelt
'i. Sen belangrijke rol op het ge
bied van programmeren, daar
voor P,n 's het triest te noemen dat
de belangstelling voor zo'n
ïog trec*sthjd zo is teruggelopen",
met fprak Jan Louwman, schaak-
>genóomputer(Jeskundige van het
vloniferste uur> gisteren met enige
1x50 weemoed in de stem. De Rot
or zolerciammer begeleidde het
naart?mputerschaakspel Nimzo
98, dat bij het plaatselijke
angevBroekhuis Pro Training na de
oigdf'fhe en laatste ronde op de
de Joogste puntenscore uitkwam,
nog I
stersl Schaken tegen computers:
de 3en bezigheid voor intelligent-
r de !'a- Eén, die vorig jaar wereld-
limirfdjde belangstelling kreeg door
j finif® niatch van regerend wereld-
na a.)3111?10611 Gary Kasparov tegen
'Deep Blue', een schaakcom
puter uitgerust met tweehon
derd, speciaal voor het schaak
spel ontworpen processoren.
Niet alleen Kasparov zelf, maar
de hele schaakwereld voelde
zich goed over de winst op de
toen nog verre van volmaakte
IBM-vinding.
Dit jaar revancheerde de
veelbesproken schaakcompu
ter, die 200 miljoen stellingen
per seconde evalueert, zich.
„Nou speelde Kasparov slecht,
maar ik zeg u: over twintig jaar
is er geen mens meer op deze
aarde, die van een schaakcom
puter kan winnen", aldus
'kampioen' Louwman.
In 1981 werd het eerste com
puterschaaktoernooi door
amateurs in een Utrechtse uni
versiteitsruimte afgewerkt. Nu,
zestien jaar en vele ontwikke
lingen later, is er alleen nog
maar plaats voor de (semi)pro-
fessional. „Dit is één van de be
langrijkste toernooien in de
wereld. Nederland speelt dan
ook een absoluut toonaange
vende rol binnen de kleine we
reld van computerschakers. We
hebben vier topprogrammeurs,
die overal bekend zijn."
Louwman (73) kan de lei
derspositie van Nederland niet
genoeg benadrukken. Evenmin
als zijn persoonlijke invloed.
De oprichter van de Milieu
dienst Rijnmond moest begin
jaren tachtig zijn baan als di
rectielid opgeven omdat hij
werd afgekeurd. „Toen heb ik,
doorzetter als ik ben, besloten
om programmeurs te gaan be
geleiden. En tijdens het afgelo
pen WK in Parijs ben ik uitge
roepen tot 'de man die de
meeste toernooien voor pro
grammeurs heeft gespeeld'.
Veel van de schaakcomputerfa
brikanten van de wereld zeg
gen regelmatig tegen me: Jan,
als jij er niet was geweest was,
dan hadden wij er nooit zoveel
verkocht."
Louwman verwacht - in na
volging van de organiserende
Computerschaak Vereniging
Nederland (CSVN) dat zich als
onderbond bij de Koninklijke
Nederlandse Schaakbond heeft
aangesloten - geen bloeiende
toekomst voor liet computer
schaak. „Het nieuwste is er af,
de markt is verzadigd en wordt
minder ruchtbaarheid aan
toernooien gegeven. Dit jaar
zijn zelfs het Aegon-toemooi,
dat interne problemen kende,
en het American Computer
Computerschaak in Alphen aan de
Machinery-toernooi, dat finan
ciële problemen had, afge
schaft. Voor bedrijven is het ge
woon geen interessante busi
ness meer. De Internet-verslin-
Rijn. „Eén van de belangrijkste toe
dende jeugd is weliswaar sterk
in opkomst - bij demonstraties
moet ik ze gewoon wegjagen
anders komen de volwassenen
er niet aan te pas - maar er zit-
looien ter wereld.'
ten maai" heel weinig talenten
bij."
Ook het Open Nederlands
Kampioenschap computer-
schaak, waar het speeltempo
FOTO HENK BOUWMAN
90 minuten per partij bedroeg,
moest een stapje terugdoen:
van twintig deelnemende
schaakprogramma's vorig jaar,
naar zestien nu.
Basketballers genadeloos afgestraft in eigen huis: 57-88
19-40. Van Oranje ging er alleen
onder het bord enige dreiging
uit van Nahar en Ham mink.
Van afstand niet.
„Er bestond geen wisselwer
king met de afstandschutters",
keek Van Kersschaever terug.
„Litouwen hoefde zich slechts
te concentreren op Nahar en
Hammink. De anderen deden
nauwelijks mee." Die anderen
waren de routiniers Van Rootse-
laar, Van Dinten, Bennes en Te
Velde en de aankomend schut
ter Van der Sluis. Het vijftal leek
groene zeep in de handen te
hebben.
Door de nederlaag moet
Oranje woensdag in Rotterdam
de derde EK-wedstrijd tegen
Bosnië-Herzegovina winnen
om niet vroeg kansloos te wor
den voor de eindronde. In de
groep van zes plaatsen de eerste
drie zich. Volgens de berekenin
gen van de bondscoach zijn Li
touwen en Kroatië zeker van
kwalificatie en zal het om de
derde plaats gaan tussen Bosnië
en Nederland.
Daarin kan de Belg zich wel
eens vergissen. Bosnië won al in
Litouwen en versloeg zaterdag
thuis Kroatië met 74-67. Zoals
hij zich. ook vergiste in de pro
gressie van zijn ploeg. „Er zit
een stijgende lijn in", hield hij
stug vol ondanks de vernede
ring. „Alleen konden wij dat op
de vloer niet tot uitdrukking
brengen."
jRuim tachtig van de honderd-
ltratwintig leden tellende suppor-
.titilersvereniging van maraüion-
ajpkchaatser Jan-Maarten Heide-
oeepan stapten zaterdag op de bus
g,of in de auto. De aanhang van
j^0^de sportieve fysiotherapeut uit
jn (pelselaar meldde zich vervol-
eigens bij de Deventer ijsbaan De
teg^cheg om de lokale held luid-
l^Reels aan te moedigen. Die in-
es spanningen werden door de
1 pgtweedejaars A-rijder op gepaste
ivijze beloond. Heideman ver
sloeg in de eindsprint van de
marathon over honderd ronden
Peter de Vries uit het Friese
Luxwoude. De nummer twee
in- (jleefwel leider in de tussen
wan stand om de KNSB Cup.
>el)
ar- De Vries, die al vier van de
en acht KNSB-marathons op zijn
jke naam schreef, dacht bij het uit
een komen van de laatste bocht al
)ilo aan een nieuwe zege. Hij kwam
de achter te vroeg aan de leiding
ijck »n moest nog tweehonderd me-
eze ter tegen de wind in rijden,
tot waardoor Heideman op voor-
tolf peeldige wijze werd gelanceerd,
ub- Jan-Maarten heeft andermaal
Jen hewezen over een geweldig
de indschot te beschikken. Ik
fan jienk dat hij een tweede Richard
iter- fan Kempen wordt", zei Klerks-
ploegleider Frans Overdevest.
De supporters wilden van
teen vergelijking weten. Voor-
nalig langebaanschaater Hei-
leman, die tijdens de IJssel Cup
Stijn baanrecord op de 1500 me
ier kwijtraakte aan Ids Postma,
s een geval apart. Zo introdu-
leerde hij de klapschaats in het
na )iarathonpeloton. Hij had bo-
liet lendien de primeur om op die
3 wflevolutionaire ijzers een mara-
24-Jion te winnen,
wan Op de klapschaatsen begon
i Leefeideman eerder dit jaar ook
7 enan de Elfstedentocht die hij
önder valpartijen voltooide,
rd rOndertussen smeden enkele
rnuschaatsliefhebbers in Gelselaar
eld iet snode plan om Heideman te
sch leunen in zijn sportieve op-
loeghars. Niet met geld, maar door
Kwqem mentaal op te peppen. De
lasseSupportersvereniging Jan-
Satjfaarten Heideman' bleek een
e mthot in de roos. Het aantal le-
mjen schoot al snel tot boven de
jonderd.
De eerste gezamenlijke tocht
e Mit seizoen naar een marathon-
erw^edstrijd stond zaterdag op het
n 6|
programma van de supporters
club. Eenmaal binnen de poor
ten van De Scheg zocht de uit
gelaten groep een gunstige stek
langs de ijsbaan. Heideman was
in geen velden of wegen te be
kennen. Hij deed zijn warming-
up buiten in het duister, om
zich zo rustig mogelijk te kun
nen voorbereiden.
De marathon in Deventer
werd een slijtageslag op slecht
ijs, waarin Heideman zich in de
eerste helft van de wedstrijd re
gelmatig liet zien. Klassements
leider De Vries leidde de beslis
sende ontsnapping in. Hij nam
met nog 75 ronden voor de
boeg de benen en kreeg na twee
ronden gezelschap van een
elitegroepje van acht, onder wie
Heideman, Rob van Meggelen
en Haico Bouwma. René Rui
tenberg, de nummer twee in het
KNSB Cup-klassement, had de
slag gemist en verspeelde veel
kracht in de achtervolging.
De sterke Ruitenberg wist de
kloof nog dicht te schaatsen,
waardoor uiteindelijk veertien
rijders een ronde voorsprong
namen. Die groep bleef bij el
kaar. Heideman zocht daarin
Klassements
leider Peter de
Vries gaat in
Deventer op
kop. De latere
winnaarJan-
Maarten Hei
deman zit al
achter hem.
positie achter de lange De Vries.
„Dat had ik wel gezien", aldus
De Vries. „Dat krijg je toch wan
neer je paar wedstrijden hebt
gewonnen."
Heideman erkende dat hij al
wat kruit had verschoten en in
de aanloop naar de finale de tijd
nam op enigszins te herstellen.
„Ik hoefde slechts één keer een
stukje van 200 meter op kop rij
den. Ja, de finale verliep echt
perfect voor mij. Dat ik het ver
volgens in de sprint kon afma
ken was schitterend. En hele
maal op mijn thuisbaan.
Ook De Vries had vrede met
de zege van Heideman: „Ik gun
't hem wel. Hij heeft immers het
een en ander meegemaakt na
zijn valpartij." De supporters
van Heideman waren helemaal
door het dolle. Ze werden voor
de prijsuitreiking door een
emotionele Heideman bedankt.
