Strop dreigt
voor scholen
Taxichauffeurs verdwalen in Rotterdam
Zwarte doos nu ook in auto
Binnenland
Vrijheid
is te koop
'Burgerlijke vrijheden geofferd
aan spookbeeld criminaliteit'
Xtc-handel moest boek financieren
Zonen kunnen beter
overweg met moeder
Friese burgemeesters
wisselen van baantje
[DAG 29 NOVEMBER 1997
Alsof het hun dagelijkse werk is, beklommen actievoer-
(van Milieudefensie Utrecht, één van de 115 lokale groepen
Jereniging Milieudefensie, gisteren het gebouw van Rijks-
■staat in Utrecht. De milieuactivisten protesteerden hier-
Itegen de verbreding van A12. de snelweg tussen Den Haag
hem. Er namen ongeveer vijftig mensen aan deel.
FOTO ANP RAYMOND RUTTING
permarktwerker krijgt 2,4 procent
l Het personeel in de supermarkten krijgt er tot 1 okto-
nd jaar 2,4 procent bij. Dat zijn bonden en werkgevers
■avond na moeizame onderhandelingen overeengekomen,
pnden moesten het loonbod, niet meer dan de prijscom-
ptie, slikken in ruil voor handhaving van de toeslagen voor
ld- en weekendwerk.
pchtelingenclubs smokkelen mensen
i Vluchtelingenorganisaties betalen soms mee om bui-
hders langs illegale weg naar Nederland te krijgen. De actu-
Itenrubriek NOVA meldde gisteren dat de organisaties men-
nokkel niet in alle gevallen afwijzen. Vluchtelingenwerk,
liakonale Fonds Vluchtelingen en INLIA vinden de hulp ge-
Jvaardigd omdat ze er mensenlevens mee kunnen redden,
ndien kunnen vluchtelingen door maatregelen van het ka-
steeds moeilijker naar Nederland komen. Van direct con-
net smokkelaars is geen sprake, zeggen de drie organisaties.
^ele Staal commissaris in Utrecht
ssen» Het provinciebestuur en vertrouwenscommissie in
:ht zijn blij met de benoeming van Boele Staal (49) als com-
iris van de koningin in Utrecht. Staal is met ingang van 1
iri benoemd, de installatie is op 8 januari. Staal schopte het
82 tot korpschef van Almere. In 1987 stapte hij over naar
edrijfsleven. Voor D66 zit hij sinds 1991 in de Eerste Kamer.
5 jaar voor Haagse brandstichters
iaag» Vier Koerdische mannen hebben gisteren wegens
Idstichting in twee Turkse koffiehuizen in Den Haag straffen
is jaar gekregen. De branden vonden plaats in de nacht van
aart van dit jaar toen eveneens brand werd gesticht in een
pg aan de Frans Halsstraat in de Haagse Schilderswijk,
pij kwamen een vrouw en vijf van haar kinderen om. Aan-
plijk werd een verband legt tussen twee branden. Later
duidelijk dat het bij de dodelijke brand om een familiedra-
ng-
ntrbningen garant voor werk bij GVB
ngen De stad Groningen heeft keiharde garanties afgege-
oor de werkgelegenheid bij het Groninger Vervoerbedrijf
Zodra het stadsvervoer wordt aanbesteed, gaat al het per-
;1 tot de laatste man en vrouw mee naar de winnende bus-
schappij. Daarover zijn afspraken gemaakt met de eigenaar
voe et GVB, de Amerikaanse busonderneming Vancom. Daar-
Ptezegt de stad toe wat minister Jorritsma en de provincies
,Pe ingen en Drente deze week weigerden,
lez
lleei
ftig miljard aan meer vakantie
hendam De totale bestedingen aan vakanties in Nederland
din
de komende jaren met 6 procent per jaar groeien. In het
001 zullen Nederlanders en buitenlanders vijftig miljard
(ven in de toerismesector. Dat blijkt uit onderzoek van TNO.
n he danders geven vooral meer geld uit aan tweede en derde
ities in eigen land. Bovendien wordt aan deze vakanties
geld uitgegeven.
verdachte
beursfraude
t Justitie
oofdverdachte van de
aude is gistermiddag
iten. De vrijlating is vol-
ïstitie 'onder voorwaar-
lij zou beloofd hebben
nende week inzage te
in een aantal gegevens
coderekeningen. Dat
iet televisieprogramma
isteravond gemeld,
erdachte zou inmiddels
weg zijn naar Zwitser-
>e officier van justitie De
gaat daar maandag
De verdachte was één
eerste arrestanten op
24 oktober, de dag van
te inval van justitie bij
ntal commissionairs op
is en thuis. Hij was di-
en commissaris bij tal
'leggingsvehikels, waar
de Zwitserse ESC Effec-
ik. Hij functioneerde als
der van vermogens van
inten, waarvan vele on-
lenummer.
door de beursfraude
beschadigde effecten-
lemhuis Van Loon is
k naar een sterke part-
eliswaar is de financiële
goed, maar de naam is
ar beschadigd, zo ver
directeur J. van de Wa-
lopen inmiddels onder
ingen. De operatie
linnen een paar maan-
jn afgerond. De naam
uis Van Loon ver-
op termijn. Het effec-
5 heeft gisteren ook een
tweede, directeur be-
1. Het is H. Haarbosch
zijn VUT in 1995 direc-
as bij MeesPierson. Hij
iet stempel van goed-
g van de Stichting Toe-
"ectenverkeer.
op de
Kampeer Caravan
RAI'97
van
28 nov. t/m 3 dec.
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
roosendaal gpd
Beleidsambtenaren creëren min
of meer bewust een spookbeeld
van georganiseerde criminaliteit
om zo met groot strafrechtelijk
materiaal te kunnen uitrukken.
Bewijs ontbreekt vaak maar on
dertussen is wel een soort oor
logssituatie ontstaan. Dat zegt
de aan de Katholieke Universi
teit Brabant (KUB) verbonden
hoogleraar strafrecht Petrus van
Duyne.
Zo onderzocht Van Duyne het
vermogen van de vermoorde
misdaadondernemer Klaas
Bruinsma. Binnen het ministe
rie van justitie waren er plannen
om de erven Bruinsma aan te
pakken. Het vermogen van de
crimineel, bij verschillende ban
ken ondergebracht, zou volgens
politie-informatie 150 miljoen
gulden bedragen. Hoewel het
bedrijfsvermogen van Bruinsma
op tussen de dertig en vijftig
miljoen gulden wordt geschat,
was er geen spoor te vinden van
de 150 miljoen gulden. Van
Duyne spreekt over regelrechte
misleiding.
Hij zegt gebrek aan ethiek bij
de betreffende ambtenaren niet
zo makkelijk te kunnen bewij
zen. Van Duyne: „Althans, het is
moeilijk te bewijzen dat een en
ander met opzet gebeurt. De
vraag is dan of er sprake is van
gewone domheid, ongeïnfor
meerdheid, of juist stelselmatig
gebrek aan interesse voor gege
vens die afwijken van het in
middels gemeenschappelijk ge
koesterde beeld.''
De strafrechtgeleerde consta
teert bij het ministerie en open
baar ministerie (OM) een sfeer
van 'oorlog voeren tegen rot
zakken die je pootje mag haken
en beentje lichten' waardoor
advocaten en OM niet meer
over gelijke wapens beschikken
in hun strijd die zij voor de
rechter uitvechten.
Wetten en gebouwen hebben
echter gemeen, zo stelt de
hoogleraar, dat zij zo lang over
eind blijven, zelfs wanneer ze
slecht en lelijk zijn. „Overijlde
wetgevers kunnen ons straf
rechtelijk landschap derhalve
even grondig verknoeien als
blokkendozen ontwerpende
bouwmeesters." Door het beeld
van dreigende zware criminali
teit is volgens Van Duyne wet
geving ontstaan die grotendeels
gericht is op de uitbreiding van
tal van bevoegdheden van de
speurders. „Daarbij zijn stap
voor stap burgerlijke vrijheden
opgeofferd voor, laten we met
enige overdrijving zeggen, de
bestrijding van een stelletje
smokkelaars, hasj- en wat hero-
ineboeren."
Naheffing van premies voor gastdocenten
Scholen worden de komende tijd met een miljoenen-
strop geconfronteerd. Dat verwacht het Nederlands Col
lege van Belastingadviseurs (CB) die inmiddels een
brandbrief naar staatssecretaris De Grave van sociale za
ken heeft gestuurd. De onderwijsinstellingen moeten na
melijk sociale premies afdragen voor deeltijd docenten
en gastdocenten. Die premies zijn in veel gevallen nooit
betaald.
utrecht anp-gpd
utrecht anp
Tegen de 50-jarige Schotse che
micus is gisteren voor de recht
bank in Utrecht zeven jaar cel
straf geëist wegens de productie
van grote hoeveelheden grond
stoffen voor xtc. Justitie be
schouwt de man als het 'chemi
sche brein' achter een deze zo
mer opgerolde drugsbende.
De man, die enkele jaren pa
rapsychologisch onderzoek ver
richtte aan de Universiteit
Utrecht, wilde met de handel de
uitgave van zijn wetenschappe
lijke boek financieren. Hij was
in financiële problemen ge
raakt, nadat de Universiteit
Utrecht zijn studierichting weg-
bezuinigde. Tot zijn arrestatie
had hij aan de enorme xtc-pro-
ductie slechts 30.000 gulden
verdiend.
Justitie ziet de wetenschapper
als een van de twee leiders van
de xtc-bende. De chemicus fa
briceerde in samenwerking met
de medeverdachten volgens
Justitie in 1996 in een woonhuis
in Maurik binnen een half jaar
genoeg grondstoffen om 1,6
miljoen xtc-pillen te maken. De
verdere verwerking vond elders
plaats, maar daar kon Justitie
geen vinger achter krijgen. De
opgepakte betrokkenen werden
daarom verantwoordelijk ge
steld voor het gehele proces.
Een tweede laboratorium in
Swammerdam bevond zich nog
in de beginfase. Het was daar
juist gelukt de kostbare grond
stof voor de drug, PMK, te ont
wikkelen, toen de politie de
zaak ontmantelde.
Vier medeverdachten hoor
den straffen tot vier jaar en zes
maanden tegen zich eisen. De
hoogste eis was gereserveerd
voor de 56-jarige B.K. (Kloostra)
uit Gouda, omdat hij de chemi
cus toestemming had verleend
om in zijn farmaceutisch bedrijf
PMK's te fabriceren.
Officier van justitie mr. J.
Plooy vroeg tegen twee loopjon
gens uit Nieuwegein en Utrecht
drie jaar. Een vierde verdachte,
een 62-jarige autohandelaar uit
Haarlem, wacht wellicht een
jaar cel voor hand en spandien
sten.
Veroorzaker van de paniek is de
uitvoeringsinstelling (uvi) Ca
dans. Cadans vindt dat werk
zaamheden van parttime lera
ren en zelfs gastdocenten vallen
onder een 'dienstverband'. En
dat betekent dat over al deze
uren en uurtjes werk sociale
premies moeten worden afge
dragen. De onderwijsinstellin
gen hebben hier echter geen re
kening mee gehouden en dus
ook geen geld voor gereser
veerd. Door de naheffing kun
nen, volgens het CB, scholen in
acute financiële nood raken.
Een woordvoerder van het CB
spreekt tegen dat de scholen ge
woon 'dom' zijn geweest. „Ca
dans is bezig met een heksen
jacht. Vorig jaar heeft de Cen
trale Raad van Beroep een ar
rest gewezen waaruit blijkt dat
deeltijddocenten en gastdocen
ten onder een dienstverband
kunnen vallen. Sindsdien legt
Cadans overal naheffingen op.
Zelfs voor een gastdocent uit de
Verenigde Staten die een mid
dagje college komt geven in Ne
derland moeten sociale premies
worden betaald", legt hij uit.
Het CB schrijft aan de staats
secretaris dat de handelwijze
van Cadans strijdig is met de
wet. Er zou namelijk geen spra
ke zijn van een dienstverband.
Een groot aantal bezwaarschrif
ten is al ingediend en er lopen
tientallen procedures voor de
rechter. „Alle onderwijsinstel
lingen komen er nu of op korte
termijn achter dat Cadans gaat
na heffen. Cadans denkt kenne
lijk niet geschoten altijd mis. Bij
klachten gaan ze maar naar de
rechter."
Volgens het CB moet staats
secretaris De Grave duidelijk
maken wanneer iemand wel of
niet een vaste dienstbetrekking
heeft. Dat antwoord is niet al
leen voor onderwijsinstellingen
van belang. Volgens het CB is in
veel andere beroepsgroepen
sprake van deeltijdbanen met
dezelfde status als de gastdo
centen bij universiteiten. „Dit
kan ook voor freelance-journa
listen gevolgen hebben."
Cadans is verrast over deze
actie van het CB. „We zijn niet
met een speciale actie bezig. We
hanteren gewoon de wet. Na
tuurlijk komt het voor dat de
andere partij het daar niet altijd
mee eens is", aldus de Cadans
woordvoerder.
"Waar is de weg naar Kralingen?'
rotterdam anp
„Hoe kom ik in Kralingen?" En:
„Ik ben nu op de Coolsingel,
hoe kom ik op het Centraal Sta
tion?" De kreten over de taxi
mobilofoon in Rotterdam lieten
gisteren weinig te raden over.
De 350 taxichauffeurs uit Am
sterdam, Den Haag en Utrecht
die meededen aan de protestac
tie tegen de plannen van minis
ter Jorritsma, raakten massaal
het spoor bijster in de haven
stad.
De actie bestond eruit dat
tussen vier en zeven uur taxi
ritjes goedkoop werden aange
boden door zo'n 750 taxichauf
feurs van wie vierhonderd uit
Rotterdam. Zo'n 300 Rotter
dammers profiteerden van het
aanbod en lieten zich voor een
tientje door de stad rijden. Niet
altijd tot groot genoegen. Want
zo kon het gebeuren dat bij het
station een echtpaar boos uit
een Amsterdamse taxi stapte
omdat de chauffeur met plat
Amsterdams accent de weg
naar Kralingen niet wist.
Met de actie protesteren de
chauffeurs tegen de plannen
van minister Jorritsma van ver
keer en waterstaat om de regels
voor het vervoer te versoepelen.
Zo wil zij onder meer dat taxi's
overal in Nederland kunnen rij
den tegen prijzen die de chauf
feurs en passagiers zelf overeen
komen.
De boze taxirijders wilden
gisteren met hun 'actie in Rot
terdam duidelijk maken dat de
kabinetsplannen een puinhoop
maken van het vervoer. Vooral
het idee om de gebiedsgebon
den vergunningen op te heffen,
werkt volgens de chauffeurs
niet. Het feit dat volgens de ac
tievoerders, praktisch alle taxi
bestuurders van buiten de
Maasstad verdwaalden, moest
dat uitwijzen. Daarnaast vrezen
ze dat chauffeurs van buiten de
stad de krenten uit de pap halen
bijvoorbeeld door alleen tijdens
uitgaansavonden te rijden.
De taxibranche lijkt echter
bot te vangen bij het kabinet.
Gisteren besloot de regering de
Wet personenvervoer te wijzi
gen. waarmee de concurrentie
in de taxibranche moet worden
bevorderd. Taxirijden moet
aantrekkelijker en dus goedko
per worden. Met de wetswijzi
ging hoopt de ministerraad ook
het illegale taxivervoer, de zoge
naamde snorders, aan te pak
ken.
Heertje boos
op tijdschrift
amsterdam anp
Professor A. Heertje dient begin
volgende week bij het openbaar
ministerie (OM) in Amsterdam
een klacht in tegen de hoofdre
dacteur en een redacteur van
het financieel-economisch ma
gazine FEM. Ook eist hij scha
devergoeding.
FEM typeert Heertje op de
cover van haar decembernum
mer als 'een onfortuinlijke rad
draaier' De professor voelt zich
beledigd door die kwalificatie
en door het bijbehorende arti
kel in het blad.
FEM noemt hem onfortuin
lijk, omdat hij soms te werk gaat
op een manier die niet goed
voor hem uitpakt. Raddraaier is
I leertje volgens het blad, omdat
het nogal graag een rel schopt.
„De gebruikte kwalificatie is
hoogst grievend", zo liet zijn
advocaat mr. G. Kemper giste
ren weten. „Het betreft een ui
terst negatief waardeoordeel
over professor Heertje en zijn
wetenschappelijke én maat
schappelijke activiteiten. Zon
der noodzaak en zonder enige
toelichting worden professor
Heertje en zijn motieven om
zich in het publieke debat te
mengen, verdacht gemaakt."
Kemper doelt op het nieuws
dat Heertje als tipgever van Jus
titie mede de huidige beursfrau
dezaak aan het rollen zou heb
ben gebracht. De hoogleraar
ontkent dat, maar deed daar
over in het televisieprogramma
Buitenhof enkele weken terug
toch wel wat schimmig.
November was
droog en zonnig
de bilt anp
De gemiddelde temperatuur in
november zal uitkomen op cir
ca 6,5 graden (in De Bilt) tegen
een langjarig gemiddelde van
5,9 graden. Dat meldt het KNMI
gisteren. Eindhoven had met
15,5 graden op 5 november de
hoogst gemeten temperatuur.
De laagste waarde kwam op 1
november uit Twente: minus
4,7 graden.
Met een gemiddelde hoeveel
heid neerslag van circa 45 milli
meter tegen 80 millimeter nor
maal was november 1997
droog. Gemeten over het land
scheen de zon ongeveer 65 uur,
tien uur meer dan normaal.
Maastricht was met 80 uur zon
het beste af. Deelen moest het
daarentegen stellen met maar
ongeveer 50 uur zonneschijn.
Gemiddeld over de drie herf
stmaanden september, oktober
en november bedroeg de tem
peratuur in De Bilt 10,2 graden.
Daarmee liepen deze maanden
in de pas met het langjarig ge
middelde.
Rekeningrijden
kost minstens
vijf gulden
den haag anp
Het rekeningrijden gaat zeven
gulden per passage kosten. Bij
elektronisch betalen geldt twee
gulden korting. Dat blijkt uit het
wetsvoorstel dat het kabinet gis
teren besloot naar de Tweede
Kamer te sturen. De heffing
rond de grote steden in de
Randstad zal alleen tussen ze
ven en negen uur 's ochtends
worden opgelegd.
Het rekeningrijden wordt in
het jaar 2001 ingevoerd. Het
heeft als doel de bereikbaarheid
van de grote steden te bevorde
ren door reizigers te stimuleren
een andere wijze van vervoer te
kiezen of een ander tijdstip. Ko
mend voorjaar zal een techni
sche proef worden uitgevoerd.
Proef moet vermindering-ongelukken opleveren
haarlem anp
Van zonen en dochters vanaf 35
jaar hebben zonen vaker een
goede relatie met hun moeder
dan dochters. Dat is één van de
conclusies uit een onderzoek
van het vrouwenblad Libelle
uitgevoerd door familiethera
peute Else-Marie van den
Eerenbeemt en Dick Schluter,
onderzoeker op het gebied van
relaties tussen ouder en kind.
De resultaten van het onder
zoek waaraan 2.300 moeders en
zonen meededen, zijn deze
week gepubliceerd.
Een andere conclusie is dat
zonen van moeders die een
goed evenwicht weten te vinden
tussen te veel en te weinig be
zorgdheid tevredener zijn over
de relatie met hun moeder, hun
jeugd en opvoeding. Zonen van
moeders die vaak overbezorgd
zijn, zijn vaker enig kind en
hebben meer ruzie met hun
moeder. Moeders die nooit
overbezorgd zijn, hebben min
der ruzie, maar de kans dat de
zonen een sterke band met haar
hebben is ook iets kleiner
Driekwart van de zonen die
door hun moeder betrokken
worden bij het huishouden,
hebben in hun eigen huwelijk
een gelijke verdeling van de ta
ken, zo is een andere uitkomst
van het onderzoek. Van de zo
nen die hun moeder niet met
het huishouden geholpen heb
ben, is dat maar iets meer dan
de helft.
Gebleken is verder dat de
middelste zonen minder vaak
een goede relatie hebben met
hun ouders dan de oudste of
jongste zonen. '„Aan de andere
kant hebben moeders én vaders
minder verwachtingen van
middelste zonen. Die zijn daar
door vrijer om hun eigen leven
te leiden, keuzes te maken die
bij hen passen en relaties aan te
gaan", aldus het onderzoek.
Zo'n vijfentwintig bestelwagens
van het bedrijf Kwik-Fit worden
binnen kort voorzien van een
zogeheten black box, een zwarte
doos. Deze ongevaldatarecorder onderdelen monteert, heeft zijn
chauffeur. Automobilisten die
weten dat hun rijgedrag in de
gaten wordt gehouden blijken
voorzichtiger te rijden.
Kwik-Fit, dat vanuit 160 vesti
gingen overal in het land auto-
registreert het gedrag van de
auto tot dertig seconden voor
en vijftien seconden na een on
geval. De proef gaat drie jaar
duren en moet het aantal onge
vallen verminderen.
Behalve Kwik-Fit doen Univé
Verzekeringen, het Regionaal
Orgaan Verkeersveiligheid
Drenthe, de provincie Drenthe,
Rijkswaterstaat Noord-Neder
land en de Duitse producent
van de apparatuur VDO Kienzle
aan het project mee.
Onderzoek heeft uitgewezen
dat met de zwarte doos een ver
mindering van het aantal onge
vallen wordt bereikt van zo'n
twintig tot dertig procent. De
aanwezigheid van de recorder
zou vooral een preventief effect
hebben op het gedrag van de
.agenpark verzekerd bij Univé.
De busjes van de onderneming
die de diverse filialen bevoorra
den zijn voortdurend onderweg
en hebben nogal eens met aan
rijdingen te maken. Het bedrijf
denkt dat de black box zowel
voor zichzelf als voor de verze
keraar gunstig zal zijn. Er be
hoeft minder schade te worden
uitgekeerd en de premie kan
omlaag. Ook vallen er minder
auto's en mensen uit.
Als de resultaten van het ex
periment gunstig uitpakken wil
Univé de zwarte doos meer in
bedrijfswagenparken gaan in
zetten. Ook de overheid is geïn
teresseerd. In ons land raakt
jaarlijks een miljoen automobi
listen betrokken bij een aanrij
ding. Daarbij ontstaat voor 2.5
miljard gulden aan blikschade
en voor 1,5 miljard gulden scha
de door letsel. Negentig procent
van de verkeersongelukken is te
wijten aan menselijke fouten.
Volgens J. Tits van het Regio
naal Orgaan Verkeersveiligheid
Drenthe zal de techniek in de
toekomst een steeds grotere rol
gaan spelen in het voorkomen
van ongevallen. Zo voofziet hij
op termijn de invoer van een in
telligente snelheidsadapter die
in wisselwerking met detectie-
lussen in het wegdek de snel
heid van de auto aanpast aan
de omstandigheden (zoals de
drukte, het weer, en de tijd van
de dag).
Ook de invoer van een 'Lei
dende Engel' noemt hij niet
denkbeeldig. Daarbij gaat het
om een vrouwenstem die niet
alleen aangeeft hoe van de ene
naar de andere plek te komen,
maar die ook het rijgedrag van
de bestuurder corrigeert.
leeuwarden gpd
Burgemeester Hans Boekho
ven van Schiermonnikoog
en burgemeester Greét de
Vries van Nijefurd wisselen
op 1 januari 1998 van baan.
De beide burgemeesters
gaan dan met buitengewoon
verlof maar worden gelijktij
dig benoemd tot waarne
mend burgemeester in de
andere gemeente.
Friesland maakt met deze
ruil geschiedenis. „Het is bij
mijn weten de eerste maal
dat zoiets in Nederland ge
beurt", aldus de Friese com
missaris van de koningin
Ixiek Hermans. Met deze
wissel wordt het nieuwe be
leid van minister Dijkstal
(binnenlandse zaken) in
praktijk gebracht. Dat moet
grotere mobiliteit van bur
gemeesters bevorderen.
Het waarnemerschap
duurt tot 1 april 1999. Dan
keert De Vries terug naar
Nijefurd. Wat er dan met
Boekhoven gebeurt, is min
der duidelijk. „Terugkeer
naar Schiermonnikoog be
hoort tot de mogelijkheden.
Maar ik denk niet dat dat zal
gebeuren. In feite staat dus
alles open", aldus Boekho
ven.
Boekhoven is al ruim
twaalf jaar burgemeester
van Schiermonnikoog Hij
kwam onlangs in het nieuws
omdat hij onkosten dubbel
gedeclareerd had bij zijn ge
meente. Het zou gaan om
een misverstand en het geld
zou al zijn teruggeboekt.
Hermans ontkent dat deze
problemen een rol hebben
gespeeld bij de wisseling.