Slopers doen goede zaken
Bijbestellen van
verdwenen zilver
^H|ï h$&È
Consument
Zilver en kristal op kantoor
DINSDAG 25 NOVEMBER 1997
redactie saskiastoelinca 023-51;
Stenen, sanitair, schouwen en plavuizen populair
Het zijn goede tijden voor de
Nederlandse slopers. Wanneer
er ergens een kerk of school te
gen de grond moet, wordt de
ruwe werkhandschoen menig
maal ingewisseld voor een
exemplaar van fluweel. Ver
scheidene onderdelen van een
slooprijp gebouw wacht een
tweede leven. Ze zijn geld
waard. Oude vloeren en deuren
bijvoorbeeld vinden gretig af
trek bij een groeiende groep
consumenten. Hoe meer door
leefd de vloer, hoe meer de
klant ervoor wil betalen.
De tijd dat de meeste mensen
hun neus ophaalden voor oude
rommel is voorbij. Terwijl een
aantal jaren geleden de traditio
nele zolderopruiming veel volle
vuilniszakken opleverde, gaat
deze klus nu gepaard met kri
tisch wikken en wegen over wat
wel en wat beslist niet weg kan.
De lamp, de stoel en het granie
ten keukenblad uit oma's tijd
zijn niet meer ouderwets, maar
vormen een hedendaags succes.
Nostalgie is een belangrijke
richtsnoer bij de woninginrich
ting. Deze populariteit gaat
hand in hand met die van antie
ke bouwmaterialen zoals hou
ten vloeren, stenen, sanitair,
schouwen, hekwerken, dakpan
nen en plavuizen. Alle woonbla
den bevatten steevast adverten
ties van handelaren uit alle
windstreken die zich op dat ter
rein hebben gespecialiseerd. De
prijzen blijven klimmen.
Steeds meer mensen realiseren
zich dat oude spullen mooi
zijn", zegt eigenaar Nico Vrolijk
van het gelijknamige Scheve-
ningse in- en verkoopbedrijf
van antieke bouwmaterialen.
„Oude huishoudelijke produc
ten zijn in trek en dat geldt ook
voor bouwmaterialen."
De combinatie oud en nieuw
gaat goed samen. Vrolijk meent:
„Hoewel ik klanten krijg met
een nieuwbouwwoning, hebben
de meesten een oud huis en dat
willen ze in volle glorie herstel
len. Ze kiezen daarom niet voor
een kunststofdeur, maar willen
er één van oud en verweerd
hout. Daarnaast verkoop ik de
laatste tijd veel verchroomde
bakelieten deurkrukken. Ze zijn
wel nieuw verkrijgbaar, maar
dan zijn ze te netjes. Het is an
tiek imiteren en dat straalt je al
van afstand tegemoet: ze zijn te
glanzend. Veel beter is om voor
een antieke deur beslag te ko
pen dat een leven achter de rug
heeft. Bakelieten deurkrukken
met kleine stukjes afgesleten
chroom: dat verkoop ik in snel
treinvaart."
Wat bij Vrolijk ook goed ver
koopt, zijn zogenoemde IJssel-
stenen en Waalstraatstenen die
wel meer dan 180 jaar oud zijn.
De eerste is een gebakken klin
kertje van 16 centimeter lang, 4
centimeter breed en heeft
meestal een geelachtige kleur.
Een Waalstraatsteen is 22 centi
meter lang en 5 centimeter
breed. De kleine klinker heeft
echter een pittig prijsje van 1,25
gulden per stuk, „maar dan heb
je stenen die allemaal anders
zijn", legt Vrolijk uit. Dat komt,
omdat vroeger de klei, na het
bakken in de oven waardoor het
verandert in klinkers, eerst in
mallen handmatig werd aange
drukt. „Iedere keer gebeurde
dat met net iets meer of minder
kracht, waardoor de vormen
gingen verschillen. Daarnaast
werd de klei ook met de hand
gemengd en dat ging niet altijd
precies: kleine kleurverschillen
zijn dan het gevolg."
Deze stenen staan niet zozeer
bekend om hun goede isolatie,
maar zijn gewild vanwege de
sier. Een nieuw huis bijvoor
beeld kan een oud pand wor
den. Het is een kwestie van een
betonnen geraamte plaatsen,
waarna aan de buitenkant een
éénlaagsmuurtje met bijvoor
beeld IJsselstenen wordt gemet
seld. „In Noordwijk heb ik een
aantal jaren geleden veel van
deze stenen voor een nieuw
bouwhuis geleverd. Het staat er
pas, maar ziet er honderd jaar
oud uit. De bewoners zeggen
dat de verkoopwaarde daardoor
enorm is gestegen, want het is
een uniek huis."
Bij antieke bouwmaterialen is
het unieke een belangrijk ken
merk: niets is identiek en ieder
product heeft net een krasje of
deukje meer. Deze verweerd-
heid is ook typisch voor oude
houten vloeren. Terwijl velen
nieuw en glanzend parket leg
gen, zoeken anderen naar vloer
bedekking die anders is dan bij
de buurman. Vervallen scholen
en kerken rijp voor de sloop,
bieden uitkomst. Handelaren
van antieke vloeren kopen hun
waar bij slopers en op grote ter
reinen met loodsen liggen ze
vervolgens te wachten op hun
nieuwe bestemming.
De nostalgische trend biedt ook
ruimte voor vloeren die oud lij
ken, maar slechts een kort leven
achter de rug hebben. Een voor-
Een straatje van bijna tweehonderd jaar oude klinkers is wel vele malen duurder dan betonklinkers.
beeld vormen sommige zoge
noemde old oak-vloeren die de
indruk wekken dat het om an
tiek eiken gaat. Vaak zijn deze
vloerlamellen echter te licht van
kleur om deze kwalificatie te
verdienen. Een antieke eiken
vloer is vrij donker van kleur en
hoewel meer dan honderd jaar,
gaat hij zonder problemen nog
wel een eeuw mee. Deze duur
zaamheid is te danken aan het
productieproces, waarbij de bo
men lange tijd in het water la
gen en vervolgens een aantal ja
ren in open loodsen konden
drogen. De boomsappen trek
ken uit het hout, dat daardoor
bijna niet meer zwelt en krimpt.
Alleen bij schommelingen van
de luchtvochtigheid zet of
krimpt het hout. Hoewel de ou
de vloer duidelijk verschilt van
die van laminaat, zijn de prijzen
wel vergelijkbaar: ze liggen tus
sen de 30 en 180 gulden per
vierkante meter.
Bij ander antiek bouwmateriaal,
zoals sanitair, is het prijsverschil
wel groter. In Amsterdam be
staat een winkel gespecialiseerd
in antiek sanitair. Directeur Ali
ce Ernest zegt: „In Londen en
Parijs kosten onze badkuipen
rond de 8.000 gulden, terwijl ze
in mijn zaak voor 3.000 gulden
de deur uitgaan." Volgens Er-
nest gaat het om klanten die
zich willen onderscheiden van
de massa. Niet de luxe badkuip
met whirlpool zoeken zij, maar
een Victoriaanse gietijzeren
kuip. „In deze baden kan bij
voorbeeld makkelijk de krant
worden gelezen, omdat ze die
per zijn. Ze zijn met circa 1.65
meter wel korter dan de huidige
baden van 1.80 meter, maar je
kunt er wel met rechte rug in
zitten."
Dit praktische idee hebben ook
anderen opgepikt en in bouw
markten staan talloze replicaba-
den. „Deze zijn hagelwit, bom
bastisch en niet zo verfijnd als
antieke baden. Daarbij komt
dat oud sanitair het beste tot
zijn recht komt in een antieke
badkamer, waar ook de wasta
fel, tegels en kranen aan vervlo
gen tijden herinneren. Vroeger
was er geen mengkraan, maar
eentje voor warm en koud wa
ter en dat kost minder energie."
Om het sparen van het milieu is
het hergebruik van antieke
bouwmaterialen beslist niet be
gonnen, maar het is onmisken
baar een effect. Veel van wat
vroeger naar de afvalberg ging
wordt thans gerecycled.
thea wamelink gpd
thea wamelink
Door de eeuwen heen lieten
draagkrachtige families zich bij
het verdelen van erfenissen lei
den door de zucht tot het bezit
ten van kostbaar zilver. Als ge
volg daarvan zijn bestekcasset
tes incompleet geraakt of paren
zilveren kandelaars gescheiden.
Voor de nazaten blijkt het
meestal onbegonnen werk te
achterhalen waar het een en an
der is gebleven. Maar het is wel
mogelijk aan de hand van teke
ningen of foto's familiestukken
'gelijkend als twee druppels wa
ter' te laten reproduceren.
In de ateliers van de Haute Orf-
èvrerie in het Franse Saint-De
nis beschikt men over ware
kunstenaars die alle - soms eeu
wenoude - technieken van zil
verbewerking beheersen, zoals
draaien, drijven, ciseleren, gra
veren en planeren. Deze ateliers
zijn ingericht op initiatief van
de bekende Parijse fabrikant
van servigzen, kristal en tafel
goed Christofle. Ook kan men
hier oud familiezilver laten res
taureren. Een kostbaar theeser
vies dat in de loop der tijden
butsen of andere beschadigin
gen heeft opgelopen, is weer in
de oude staat te herstellen. Of
men laat er de ontbrekende sui
kerpot bijmaken. Behalve voor
reproducties en restauraties kan
men bij de Haute Orfèvrerie te
recht voor nieuwe ontwerpen,
geheel naar eigen wensen en
ideeën gemaakt. Voor een jubi
leumgeschenk bij voorbeeld of
een heel bijzonder huwelijksca
deau.
Of dat nu komt, doordat er
meer thuis wordt gewerkt of
omdat men zich ook op de
werkplek graag met luxe en
sfeer omgeeft, merkbaar is dat
de inrichting van het kantoor
minder zakelijk wordt. Het kof-
fieservies wordt weer met zorg
gekozen en daarbij kijkt men
verder dan nuchter wit hotel
porselein. Onder de naam
'Luna' - een samenwerking tus
sen Royal Leerdam Cristal en de
zilverfabriek Zilverstad - wordt
een prachtige serie accessoires
van mondgeblazen kristal met
zilveren onderdelen geïntrodu
ceerd.
De serie omvat naast uitgespro
ken kantoorattributen als een
houder voor visitekaartjes, een
pennenhouder, pressepapier,
klokje, thermometer, asbakken
en boekensteunen onder meer
vazen, een watersapkan met
glazen op een zilveren blad, een
koek/bonbondoos, een room-
MM
Voor kantoor is onder de naam
Luna een serie accessoires van
mondgeblazen kristal met zilveren
onderdelen geintroduceerd.
FOTO GPD
stelletje, zilveren lepels en een
suikertang. Desgewenst kan
men bij bestelling van enkele
onderdelen of de complete set
op het kristal een gravering la
ten aanbrengen. Het bedrijfs
logo bij voorbeeld.
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1Ooruil; 5. Engels
kaartspel; 10. blaam; 12. meis
jesnaam; 13. chemisch element;
14. koker; 16. jongensnaam; 17.
bijwoord; 18. eenheid van licht
stroom; 20. rubidium; 21. prehis
torisch dier; 23. heilige vogel; 25.
omwenteling; 27. bloeiwijze; 28.
groente; 30. wiel; 31jongens
naam; 32. geruime tijd; 33.
dwaas; 34. tennisterm; 36.
zwemvogel; 38. levenslucht 40.
edelstand; 41auto dié is inge
richt voor het geven van rijlessen;
44. edelachtbare; 46. takel; 47.
emeritus, 48. gestold vleesnat;
50. hoofddeksel; 51. Europeaan;
52. bloedvat; 54. soort stof; 55.
litteken op de buik; 56. bladve
zels van de agave.
Verticaal: 1Herberg (It.); 2. Ara
bische titel; 3. kip; 4. deel van de
bijbel; 6. hectoliter; 7. Europe
aan; 8. knevel; 9. toga; 11. in
sect; 14. alcoholische drank; 15.
pausennaam; 18. verbindings
stuk; 19. keurig; 21wonder; 22.
hevige windhoos; 24. gevange
nis; 26. gouden tiendollarstuk;
28. plaats in de Ardennen; 29.
Engels bier; 33. Javaans orkest;
35. Zwitsers houten huis; 37. jo
jo; 39. voorzetsel; 40. onheilsgo
din; 42. vruchtennat; 43. voorzet
sel; 45. opera van Verdi; 47. rivier
in Spanje; 49. vreemde munt;
51. vordering; 53. muzieknoot;
54. onmeetbaar getal.
OPLOSSING
WOORDZOEKER
De overgebleven letters vormen
tezamen het woord:
BOUWVERORDENING
=7 PAA/K (J YOO&
_l
Tom Poes en het Kukel
Tom Poes staarde verslagen naar de
overblijfselen van het oude radiotoe
stel en schudde het hoofd. „Een dom
me streek, Wammes!" zei hij. „Die
aardleiding was op de een of andere
manier aangesloten op de Droon! Als
je nu even gewacht had zou ik het hele
gesprek van die vreemdelingen ge
hoord. hebben. En dan zou ik nu ein
delijk weten wat ze willen!" „Nou hoor!
riep Wammes Waggel. „Het was mijn
radio en die mag ik stuk maken als ik
wil, hoor! En ik wil niet weten wat ze
willen met hun droon! Maar die toeter
is wel enig. Die neem ik mee."
Zo sprekende raapte hij de ouderwetse
luidspreker op ert liep er snel mee
heen. Tom Poes zette intussen zijn
tocht naar het moeras voort. Dat was
niet ver van daar, zodat hij al spoedig
aan de oever stond. „Ik weet nu, dat
die rare ventjes alles rapporteren aan
de Droon", mompelde hij. „Maar wie
is dat? Ik weet alleen, dat ze de lichtbal
zo noemden die hier gisternacht inviel.
Misschien was het wel een soort vlieg
tuig, waar iemand in zat!" „Wij moeten
dit wetenschappelijk aanvatten", sprak
professor Prlwytzkofsky in de stilte van
zijn studeervertrek. Het gebeurde van
de afgelopen nacht had de geleerde
sterk aangegrepen. Geen wonder. Het
verlies van zijn automobiel en het on
derzoek naar zijn kukel waren meer
dan hij verdragen kon. Daarom had hij
besloten om de daders te ontmaske
ren, wat het ook kosten mocht. „Wat
hebben wij voor daadzaken?" zo vroeg
hij zich af. „Zwarte voetsporen; dat is
één. Ongeheelde kukelmeters; dat is
twee. Een buitenordentelijk lichtver
schijnsel, dat mij gemodderd heeft; dat
is drie. Welnu; er is ener verband tus
sen die drie, dat is klaar!"
DOOR JAN VISSER
Het is nog niet zo lang geleden dat Spanje dreigde te verdrogen. D
geluiden zijn echter verstomd want het regent de laatste jaren in Ij
zuidwesten van Europa vaak en veel. De afgelopen twee jaren wars
de regenseizoenen al zeer nat, dit jaar lijken de neerslagsommen
de laatste jaren zelfs ruimschoots overtroffen te worden. Alleen
maand al zijn er in Spanje en Portugal honderden millimeters gev
len: in Vigo inmiddels 510. De zondvloed daar staat in schrille teg
stelling met de geringe neerslagactiviteit in onze streken.
November is in westelijk Nederland doorgaans de natste maand v<
het jaar. Zo valt er op Schiphol gemiddeld 85 millimeter, nu is eri
maar 26 mm gevallen. De oorzaak van het structureel droge weer|
ons en de overvloedige regenval in het zuidwesten van Europa m»
we zoeken in de bijzondere drukverdeling. Door het aanhoudende
gedrukregime boven het noorden en oosten van Europa worden de
pressies gedwongen uit te wijken naar het zuidwesten van Europa,
deze situatie komt voorlopig geen verandering. Bovendien wordt e
boven Scandinavië en Rusland steeds meer kou opgepot. Een uit
braak van de kou rond begin december is nog steeds reëel en dus
de kansen op een sinterklaaswinter.
In het heersende weerbeeld worden de komende dagen weinig vei
deringen verwacht. Tussen hogedruk in het noorden en lagedruki
het zuidwesten duurt de aanvoer van vooral gevoelsmatig tamelijk
koude lucht voort. Daarin komt ook vrij veel bewolking voor maan
regenkansen blijven klein. De middagtemperaturen bereiken woei
dag maximale waarden omstreeks 7 graden en er waait een matig
aan de kust vrij krachtige oostenwind. Op donderdag en vrijdag ne
men de regenkansen toe. Gisteren was het een nare, onaangenam
dag vanwege een combinatie van diverse factoren zoals temperati
wind en vochtigheid. In Bloemendaal werd het niet warmer dan 4
graden.
u
R
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
Vrij rustig met wolkenvel
den. Vooral langs de west
kust, maar ook in de ber
gen in het zuiden soms
wat sneeuw. Op de meeste
plaatsen overdag lichte tot
matige vorst.
Zweden:
Overwegend bewolkt en nu
en dan wat sneeuw; in het
zuiden mogelijk ook re
gen. Middagtemperatuur
uiteenlopend van rond het
vriespunt in het zuiden tot
circa -10 graden in het
noorden.
Denemarken:
Naast wolkenvelden soms
ook zon, vooral op van
daag. Vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur om
streeks+2 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Veel bewolking en vooral vandaag in Ier
land en Schotland van tijd tot tijd regen.
Stevige zuidoostenwind. In het zuidoos
ten morgen ook enkele opklaringen.
Middagtemperatuur tussen 7 en 12 gra-
België en Luxemburg:
Wolkenvelden, kans op wat motregen.
Op beidé dagen 's middags ook hier en
daar zon. Middagtemperatuur om
streeks 6 graden
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het noordoosten af en toe zon. Verder
bewolkt en vooral in het westen en mid
den kans op regen. Vooral vandaag in
het westen veel wind. Middagtempera
tuur uiteenlopend van zo'n 5 graden
rond Straatsburg tot meer dan 10 in de
Vendee en Bretagne.
Portugal:
Veel bewolking, veel wind en langdurig
regen. Vooral vandaag plaatselijk veel
regen, soms ook onweer Morgen gelei
delijk enkele opklaringen en wat minder
wind, maar aanhoudende kans op een
fikse bui, vooral ten noorden van Lissa
bon. Maxima aan zee rond 16 graden; in
het binnenland of bij langdurige regen
aanmerkelijk frisser.
Madeira:
Af en toe zon en ook kans op een fikse
regen- of onweersbui. Vooral vandaag
veel wind. Middagtemperatuur iets on
der de 20 graden.
Spanje:
Overwegend bewolkt en buien, ook met
onweer en in het westen en zuiden hier
en daar veel neerslag. Met name van
daag veel wind. Morgen van het noord
westen uit ook enkele opklaringen en
wat zon. Middagtemperatuur in het bin
nenland rond 12 graden, langs de kust
en maxima tussen 15 en 19 graden.
Canarische Eilanden:
Wolkenvelden en vooral vandaag een
paar regen- of onweersbuien. Morgen
zonnige perioden en vrijwel droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 24 graden,
vandaag iets minder warm
Marokko:
Westkust: wolkenvelden en van tijd tot
tijd stevige buien, ook met onweer Van
daag plaatselijk veel regen en veel wind
Middagtemperatuur vlak aan zee van 17
graden in het noorden tot boven 20 in
het zuiden, bij langdurige regen frisser.
Tunesië:
Zonnige perioden. Morgen meer bewol
king en kans op een enkele regen- of on
weersbui. Maxima net onder 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij veel bewolking en vooral in het wet-
sen en zuiden kans op een paar fikse
buien Maxima uiteenlopend van een
graad of 7 in de omgeving van Lyon tot
een graad of 15 in het uiterste zuiden.
Mallorca en Ibiza:
Af en toe zon, maar vooral morgen enke
le buien, misschien met onweer. Mid
dagtemperatuur omstreeks 178 graden
Italië:
Half tot zwaar bewolkt. Van het westen
uit toenemende kans op buien, mis
schien met onweer. Langs de Adriati-
sche kust vandaag vrijwel droog. In het
noorden soms mist. Middagtemperatuur
uiteenlopend van een graad of 7 in het
noorden tot dichtbij de 20 graden op Si-
Corsica en Sardinië:
Eerst nog wat zon. Geleidelijk toene
mende bewolking en buienkans, vooral
op Sardinië. Middagtemperatuur om
streeks 17 graden.
Malta:
Zonnige perioden op beide dagen ook
kans op regen- of onweersbui Middag
temperatuur in de buurt van 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Half tot zwaar bewolkt en vooral in het
zuiden buiig; ook kans op onweer. Van
daag in het westen ook wat zon en veelal
droog. Middagtemperatuur tussen 14 en
19 graden, in het uiterste noorden fris-
Turkije en Cyprus:
Kusten: van het westen uit kans op een
aantal stevige regen en onweersbuien.
Aan de zuidkust vandaag mogelijk veel
neerslag. Middagtemperatuur meest
tussen 14 en 19 graden.
Duitsland:
Nevelig weer met wolkenvelden erv vrij
wel overal droog. In de Beierse Alpen
zonnige perioden. Morgen ook in de rest
van Duitsland opklaringen. Maxima een
paar graden boven nul, maar in het zui
den een graad of 8.
Zwitserland:
In de dalen hier en daar mist of la:
gende bewolking. In de bergen ga
zon, maar aan de zuidkant v
penmassief bewolkt en toenen
kans op regen, boven 1500
sneeuw. Maxima in de dalen tus
en 10 graden.
Oostenrijk:
In het zuiden en in het oosten ve
wolkmg en overwegend droog, i
noordflank van-de Alpen zonnige
den Maxima enkele graden boven
Polen:
Wolkenvelden en eerst nog wat si
of ijzel. Zoetjesaan overal droog,
wel hier en daar mist. Middagtenrs
tuur rond het vriespunt.
Tsjechië en Slowakije:
Bewolkt en eerst nog af en toe rd
sneeuw. Mogelijk ook ijzel. Gelei"
op de meeste plaatsen droog e
m Tsjechie enkele opklaringen. M
temperatuur dicht bij het vrie m
morgen eeen paar graden boven m
Hongarije:
Bewolkt en nu en dan regen of i
gen, in het westen sneeuw. In
van vandaag droger en mogelijk e ai
klaring. Middagtemperatuur verde
pend tot ongeveer 6 graden.
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1997
Zon- en maanstanden
Zon op 08.19 Zon onder
Maan op 03.57 Maan onder p
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 01.10* 13.29 00,43.
Laag 09.06 20.54 08 47
Weerrapporten 25 november 0
station weer wind
Eindhoven licht bew
Rotterdam hall bew
Twente hall bew.
Vlissingen hall bew
Maastricht hall bew
Aberdeen regen
Athene "regen
Barcelona onbew.
Berlijn zwaar be1
Boedapest mist
Bordeaux half bew.
Brussel hall bew
Cyprus weerlicht
Frankfurt zwaar bei
Genève zwaar bei
Helsinki zwaar be<
Innsbruck onbew
Klagenfurt mistbank
Kopenhagen zwaar bei
Las Palmas onbew.
Lissabon regen
Luxemburg licht bew
Madrid zwaar bei
Malaga motregen
Mallorca onbew
V'
)l(
)/i
Stockholm
Warschau
Wenen
ar bew. w.s. 0 -1
Casablanca onbew.
Johannesburg zwaar bei
Los Angeles zwaar bei
New Orleans onbew.
New York onbew
Een vakman bezig met planeren; het gladhameren van gedreven zilver.
FOTO GPD
