Bisschop wil met ETA praten
nieuwe immigratiewet
...en 214 jaar luchtballons
Man bijt hond
Italië verdeelt over
15
IA
kranten is hij
ichilderd als de 'advo-
van het geweld'. Jose
a Setien, de 69-jarige
:hop van San Sebas-
heeft zich de toorn
de Spaanse politici op
als gehaald door te
'amiéen voor een dialoog
tent< en de regering in Ma-
en de ETA. Ongeacht
iloedige geweld waar
de Baskische terroris-
panje in hun greep
len, meent de bis-
3. De Spaanse rege-
iist echter van de ETA
invoorwaardelijk
[leggen van de wa-
voordat er kan wor-
gepraat.
.ONA HENK VAN DEN BOOM
SPONDENT
de bemoeienissen van bis-
iSetien met de ETA-poli-
het eeuwenoude conflict
3 15 nderooms-katholieke
n de Spaanse staat weer
ïhoog opgelaaid. Afgelo-
veekeinde gooide de
isebisschoppenconferen-
igeens olie op het vuur
zich vierkant achter de bis-
ivan San Sebastian te
en. De kerkleiders betich-
IL e regering bovendien van
naan handelen omdat zij
rt de veroordeelde ETA-le-
lie overal verspreid in
gevangen zitten, over te
en naar huizen van bewa-
Baskenland.
^%\s een zeer omstreden fi-
idat hij zich al vaker
bemoeid met de ETA-poli-
)it tot grote ergenis van de
ie regeringen. In een inter-
met het dagblad El Pais
n week ter gelegenheid van
veren jubileum als bis-
riep Setien de regering-
op met de ETA te gaan
Volgens hem is dat de
manier om tot een vreed-
oplossing in Baskenland
O.Ot nen. Hij verklaarde zich
stegenstander van de po-
van Madrid om de politie-
van de ETA, Herri Ba-
a, in een politiek en soci-
ilement te drukken,
vattingen van de bisschop
haaks op het zogenaamde
an Ajuria Enea', waarin
olitieke partijen zich ach-
iETA-beleid van de rege-
lellen. Ook eerdere, socia-
De Baskische bevolking protesteerde de afgelopen weken massaal in Bilbao tegen de terroristische aanslagen van de ETA. Bisschop Setien pleit voor een dialoog tussen regering en ETA,
maar de regering wil alleen praten als de ETA onvoorwaardelijk de wapens neerlegt. foto reuters
listische kabinetten onder Feli
pe Gonzalez eisten een staakt
het vuren als voorwaarde voor
onderhandelingen. Maar het is
bekend dat er toen achter de
schermen toch altijd gepoogd
werd om in gesprek te komen
met de gewapende afschei
dingsbeweging.
De centrum-rechtse regering
van Jose Maria Aznar is ervan
overtuigd dat ze de ETA met
politionele acties kan uitroeien.
,,Het is een maffiaverschijnsel
dat op zijn laatste benen loopt",
zei de premier vorige week. Om
te demonstreren dat het be
staan van de ETA slechts een
kwestie van tijd is, wordt elke
arrestatie van een ETA-lid door
de minister van binnenlandse
zaken hoogstpersoonlijk aan de
media gepresenteerd. Elke rela
tie tussen de ETA en een poli
tiek Baskisch onafhankelijk-
heidsideaal wordt ontkend.
Voor de regering Aznar zijn de
ETA-leden 'fascistische crimine
len', met wie je niet hoeft te on
derhandelen.
De politieke reacties op de bis
schoppelijke oproep tot dialoog
zijn ongehoord fel. De partijlei
der van de regerende Partido
Popular in Navarra noemt het
voorstel 'nutteloos en simplis
tisch'. „Setien is een advocaat
van het geweld", en „de bis
schop is er op uit om verdeeld
heid onder de Basken te zaai
en", luidt het oordeel van de PP.
Het kamerlid Enrique Mugica
vergeleek de kerkleider zelfs
met de bisschoppen in nazi-
Duitsland, die ook niet bereid
waren het fascisme van Hitier te
onderkennen en te veroordelen.
De reacties komen deels voort
uit de historische banden tus
sen de katholieke kerk in Bas
kenland en de ETA. Volgens
sommige historici is de gewa
pende afscheidingsbeweging
zelfs ontstaan in een seminarie,
het opleidingsinstituut voor
priesters. Hoewel het waar
heidsgehalte van deze theorie in
twijfel wordt getrokken, is het
zeker dat de ETA altijd veel
steun heeft gehad van de Baski
sche clerus. In de Franco-tijd
vonden ETA-vergaderingen
vaak plaats in de sacristie of
pastorie van rooms-katholieke
kerken. In 1992 nog is een pries
ter in Irun veroordeeld tot ge
vangenisstraf omdat hij een
ETA-lid had verborgen die voor
de politie op de vlucht was. In
het boek 'Baskisch nationalis
me' beschrijft de jezuïet en his
toricus Fernando Garcia
Cortazar hoe sommige pastoors
in het begin alleen maar logis
tieke diensten verrichtten voor
de ETA, maar eindigden met de
mitrailleur in de hand.
Bisschop Setien zelf komt uit
een fanatieke Baskische familie,
waar thuis alleen maar Baskisch
mocht worden gesproken. Hij
wijst alle beschuldigingen over
zijn vermeende sympathieën
voor de ETA van de hand en
zegt twee vurige wensen te heb
ben. Dat is de vrede in Basken
land en dat er een einde komt
aan de haat waarmee sommi
gen zijn besmet.
correspondent
Italië zal binnen enkele weken
beginnen met het massaal uit
zetten van illegale immigranten.
Dit is het gevolg van een nieuwe
immigratiewet die onlangs door
de Kamer van Afgevaardigden
werd aangenomen. Als straks
ook de Senaat zijn fiat geeft,
zullen 50.000 mensen direct het
land moeten verlaten. Van een
tweede groep van 150.000 ma
ken alleen degenen die kunnen
aantonen in Italië te zijn aange
komen voor uitvaardiging van
de wet, kans langer te mogen
blijven. De 'nieuwe' illegalen
zullen straks meteen de grens
over kunnen worden gezet.
De nieuwe wet, gepresen
teerd door het centrum-linkse
kabinet van premier Prodi,
heeft felle discussies losge
maakt. Minister Napolitano
(binnenlandse zaken) spreekt
van 'een wet waarin een even
wicht is gevonden tussen de
noodzaak tot controle van de
immigrantenstroom en de
plicht immigranten een mens
waardig bestaan te bieden'. De
rechtse oppositie vindt echter
dat er teveel gaten in het nieu
we net zitten, waardoor Italië
'de open zuidpoort van Europa'
blijft en in feite het pas onderte
kende Akkoord van Schengen
schendt.
Dat Italië met zijn 12.000 kilo
meter lange kustlijn 'open ligt'
voor veel immigranten, blijkt
wel uit het feit dat de afgelopen
48 uur vierhonderd Koerden
voet aan Zuid-Italiaanse wal
hebben gezet (twee weken gele
den arriveerden er achthon
derd) en zo'n zestig Noord-Afri
kanen en Albanezen.
De meeste immigranten wil
len doorreizen naar Duitsland
en Frankrijk en slagen daarin
ook vanwege het slecht functio
neren van de oude Italiaanse
wet. Deze stelt dat mensen die
op illegale wijze Italië binnen
komen, na registratie veertien
dagen de tijd hebben het land
te verlaten of beroep aan te te
kenen. De meesten gebruiken
deze periode om onder te dui
ken of door te reizen naar het
noorden.
Uit de cijfers blijkt duidelijk
dat het Italiaanse uitzettingsbe
leid niet functioneert. Vorig jaar
werden van de 35.000 tot
'persona non grata' verklaarde
immigranten er vijfduizend
daadwerkelijk uitgezet. In 1995
en 1994 was die verhouding on
geveer 57.000 om 7.000. Volgens
een telling van het Milanese on
derzoeksinstituut Osservatorio
di Milano, zouden er nu op ba
sis van de nieuwe wet 50.000 in
aanmerking komen voor directe
uitzetting, terwijl 150.000 nog
een soort tweede kans krijgen.
De rechtse oppositie, en daar
binnen vooral de post-fascis-
tische Nationale Alliantie en de
Lega Nord, verkettert de wet,
omdat men overtuigd is dat er
geen haalbare oplossing is voor
de illegale immigranten die zich
nu in Italië bevinden. De schat
tingen over hel aantal illegalen
lopen overigens uiteen van
150.000 tot 800.000. Het aantal
'regulieren' bedraagt 1,1 mil
joen.
Het criterium van de regering
'objectief kunnen aantonen
voor de inwerkingtreding van
de nieuwe wet in Italië te zijn
aangekomen' zal volgens
rechts uitlopen op een massale
amnestieregeling, omdat con
trole van dat criterium onmoge
lijk is. Dat deze regel is afge
dwongen door de linkervleugel
van de regeringscoalitie, bewijst
volgens rechts dat het gaat om
een 'operatie pro forma' waarin
de regering zelf ook niet gelooft.
Het kabinet stelt echter dat
Italië met de nieuwe wet geloof
waardig wordt. Premier Prodi
en minister Napolitano bena
drukken dat de grenscontrole
zal worden opgevoerd en in te
genstelling tot vroeger gebruik
gemaakt zal worden van be
waakte opvangkampen voor de
genen die na aanhouding tot
uitzetting zijn veroordeeld.
Beide bewindslieden zeggen
verder dat dankzij de nieuwe
wet legaal verklaarde immigran
ten veel meer rechten hebben
dan voorheen. Ook stellen zij
dat Italië niet de grenzen her
metisch sluit voor familieleden
van immigranten die al in Italië
zijn en voor degenen die werk
zoeken.
Als een immigrant een 'spon
sor' heeft, ofwel een officieel er
kende hulporganisatie die hem
of haar kost en inwoning garan
deert, wordt die persoon inge
schreven bij het arbeidsbureau.
Hij of zij krijgt ook een verblijfs
vergunning voor twee jaar.
Een andere manier om aan
een verblijfsvergunning te ko
men, is het aangeven van de
werkgever als die lid is van een
criminele organisatie of de im
migrant uitbuit dan wel 'zwart'
betaalt. Zware straffen liggen in
het verschiet voor degenen die
immigranten het land binnen
smokkelen.
Een test voor de nieuwe wet is
de vergadering in Brussel op 4
december van de Europese mi
nisters van justitie en binnen
landse zaken. Op de agenda
staat onder andere het immi
gratie- en asielbeleid van de
aangesloten landen.
Vluchthoogte:
39.000 meter
Dymocks Flyer
Diameter: 140m (max.)
Inhoud: 4.815m3
race
virgin Challenger
Hoogte: 59,4m
Diameter: 39m
Inhoud: 31.000m3
Solo Spirit
Huidige houder van het
wereld-afstandsrecord
Hoogte: 61 m
^Diameter: 16m
Inhoud: 7.300m3
Het volume van hel
afgekoelde helium-
gas neemt flink af c
de ballon daalt.
Een ballon vliegt omdat het gas erin lichter is dan de
lucht erbuiten. De ouderwetse ballons gebruikten sim
pelweg verwarmde lucht, maar gassen als waterstof
en helium stellen ballonvaarders tegenwoordig in
staat veel hoger en veel verder te vliegen. Eén record
is nog niet gevestigd: non-stop rond de wereld vlie
gen. Deze vier gaan het (weer) proberen.
OPMERKELIJKE BERICHTEN
Breitling Orbiter
Hoogte: 45.8m
Diameter: 28m
15,OOOm3
Temperatuur
begint boven _25°C
15.000 meter
weer te stijgen.
Troposphere
uchtballon van de broers De
Igolfier die op 21 november
boven Parijs vloog, was de
Ie met een mens aan boord, bruiken. Omdat op deze zeer
214 jaar en een dag later, zijn grote hoogte de temperatuur
1 alle ballonrecords gevestigd,
'nog nooit is iemand er-
slaagd non-stop rond de
ld te vliegen. Deze win-
tullen vier teams weer
j wagen. Ze doen
liet alleen om de eeuwi-
oem: de internationale
nnvaartfederatie Fia
de winnaar ook een
van een miljoen dollar
tvooruitzicht gesteld,
meest futuristische bal-
in de race is de twee-
s Dymocks Flyer. Deze
n, waar de Nasa achter
.vliegt in de hoge stra-
er (39 000 meter) west-
ts vanuit Australië, via
a en Zuid-Amerika. Het
1 doet ook onderzoek
Helium wordt
warmd door de
ballon stijgt.
Stratosfeer: Geen nachtelijke daling
naar koudere luchtlagen omdat helium
in de ballon warm genoeg blijft.
Troposfeer: Helium koelt zo sterk af
dat verwarming met propaanbranders
nodig is.
tief makkelijk in de
lucht.
Ongeveer tegelijk
ertijd vliegen een
stuk lager de twee
mans Zwitserse Breit
ling Orbiter en de drie-
mans Britse Virgin Chal
lenger van zakenman Ri
chard Branson. Zij vliegen
in de veel lagere troposfeer
(10.000 meter) mee met de
warme jetstream, die oost
waarts waait. De Orbiter start
in Zwitserland, de Challenger
in Marokko. Beide teams waagd
en al eerder een poging.
Ook Steve Fosset, met 16.576
kilometer houder van het we
reld-afstandrecord, probeert
het weer. Hij vliegt met zijn Solo
Spirit opnieuw allèen vanuit
Missouri. De Solo Spirit komt
een stuk minder hoog: 'slechts'
6.000 meter.
De eerste bemande
ballonvlucht:
gisteren precies 214 jaar
geleden. De ballon,
gebouwd door de broers
De Montgolfier en
gevlogen door Francois
Pilatre de Rozier, vloog
25 minuten boven Parijs.
ONPARLEMENTAIR De leden
van het Israëlische parlement,
de Knesset, kunnen stiekeme
gratis lunches voortaan verge
ten. Het Knesset-restaurant
heeft de buik vol van parlemen
tariërs die wel steeds komen
eten, maar nooit betalen. Alleen
al de zomerzittingen leverden
voor zo'n 60.000 gulden aan
openstaande rekeningen op, al
dus de krant YediotAhronot.
Het kantoor van premier Neta
nyahu staat voor 18.000 gulden
in het krijt. Het restaurant heeft
een eenvoudige oplossing be
dacht: de Knesset-leden kunnen
voortaan alleen nog maar be
stellen als zij een elektronisch
pasje laten zien, waarmee de
kosten automatisch van hun sa
laris worden afgetrokken. Geen
pasje, geen lunch, is nu het
motto.
KIETELDOOD Een Cam
bodjaanse man die zijn echtge
note verraste door haar onver
wacht in haar middel te kiete
len, heeft dat onlangs met de
dood moeten bekopen. Siek
Phan, een 62-jarige dorpelinge
in de provincie Kompong Speu,
stond hout te hakken om rijst te
kunnen koken, toen de 65-jari-
ge Nou Meas haar van achteren
naderde. Toen ze de prikkende
vinger van de man voelde be
dacht ze zich geen moment, en
gooide ze direct de bijl die ze in
handen had naar achteren.
Eenmaal omgedraaid ontdekte
ze dat ze haar man bijna ont
hoofd had. Hij overleed korte
tijd later. De kersverse weduwe,
die zeven kinderen heeft, zit in
afwachting van de uitkomst van
een politie-onderzoek in hech
tenis.
DISKOE Een boer uit het Duitse Saalfeld is deze
week met een van zijn koeien naar de disco ge
gaan. Volgens de politie zag het dier de harde
muziek waarschijnlijk niet zo zitten, want al in de
hal begon ze tegen te stribbelen. Daarbij bevuilde
ze de deur en de wanden. Nadat ze haar darmin-
houd had achtergelaten, hield ook de boer het
voor gezien. De man, die flink had gedronken,
meldde zich uiteindelijk bij de politie zonder
koe.
OVERIJVERIG De politie in de
Mexicaanse badplaats Acapulco
heeft een rouwstoet aangehou
den, de overledene meegeno
men en zes uur lang in het bu
reau vastgehouden. Zij verdach
ten Oscar Hernaldo Alarcon er
van in een gestolen lijkwagen te
liggen. Na controle van dc pa
pieren bleek dat er van diefstal
geen sprake was. De overijveri-
GEVALLEN ENGEL Het is natuurlijk maar gewone goudverf
die deze Münchenaar tegemoet blonk, maar blijkbaar kon hij
het toch niet nalaten om voor de zekerheid even op deze reus
achtige engel te tikken. Het beeld maakt deel uit van de kerst
versiering bij een groot warenhuis in de Beierse hoofdstad, die
al helemaal in de sfeer van de feestdagen verkeert.
foto ap diether enducher
ZEGEN Het Instituut voor bio-ethiek van de behoudende Katho
lieke Universiteit van het Heilige Hart in Rome heeft deze week zijn
morele zegen gegeven aan het gebruik van sildenafil, een middel
dat de erectie bevordert. Voorzitter Sgreccia, tevens aartsbisschop
en vice-voorzitter van de pauselijke raad voor het leven, uitte ech
ter wel kritiek op de testmethode. Zo moesten proefkonijnen por
nofilms bekijken om de effecten van sildenafil te testen. Sgreccia,
een vaak door de paus geraadpleegde moraaltheoloog, erkent nu
dat mannen vaak erectieproblemen van medische aard hebben.
Eerder weet de kerk de kwaal aan psychische oorzaken. Bovendien
waren erectieproblemen volgens het kerkelijk recht een impotentia
coeundi, de onmogelijkheid kinderen te krijgen. Dat was een geldi
ge reden om een huwelijk nietig te verklaren. Eén ding is niet ver
anderd: volgens Sgreccia mogen alleen paren sildenafil gebruiken,
omdat celibatairen nu eenmaal niet aan seks mogen doen.
ge agenten gaven daarop de
stoffelijke resten vrij aan de fa
milie, die verbijsterd was over
het 'absurde' politie-optreden.
SIJ\PPE AANWAS Burge
meester Elcio Berti van hel Bra
ziliaanse Bocaiuva do Sul heeft
een wel heel aparte manier be
dacht om meer gemeentebelas
ting binnen te krijgen: een ver
bod op de verkoop van con
dooms en de pil. Berti verwacht
dat het verbod zal leiden tot een
snelle bevolkingsaanwas, en
daarmee een verhoging van de
gemeentelijke inkomsten. Het
inwonertal van het stadje is de
afgelopen twintig jaar gedaald
van 22.000 tot 8.500. Daardoor
int de gemeente minder belas
ting en minder geld van de re
gionale en federale overheid. De
burgemeester vindt overigens
niet dat hij met de maatregel de
verspreiding van geslachtsziek
ten bevordert. Volgens hem zal
juist de huwelijkstrouw erdoor
toenemen.
Politiek valt over Jose Maria Setien Spaanse regering wil alleen dialoog aangaan als Baskische terroristen geweld staken
Concorde, de supersonische jet met zijn deltavleugels met een span-
edte van 26 meter, ziet er nog altijd uit als het passagiersvliegtuig van
toekomst. Vandaag is het echter al twintig jaar geleden dat het
toestel voor het eerst naar New York vloog. De
Concorde is nog steeds in dienst, voor
degenen die het peperdure ticket
althans kunnen betalen.
}Een Amerikaanse studie
J wees ooit uit dat veel
vogels de Concorde aan
zien voor een grote gans.
0:0(1
Start:
De Concorde kiest het
luchtruim met 400 km.
per uur vanuit Londen.
0:15
Subsonische
ducht: Het vliegtuig
stijgt met 900 meter
per minuut tot een
^hoogte 10.000 meter
en vliegt boven land
1.050 km. per uur,
ofwel 0,95 Mach.
0:50
Supersonische vlucht:
Boven Mach 1
ontstaan rond het
toestel kegelvormige
drukgolven.
Op kruissnelheid
(Mach 2) legt de
Concorde een
kilometer binnen
twee seconden af.
Neuskegel:
Kan tot 12° naar beneden worden
geklapt om de piloot tijdens start en
landing zicht op de baan te geven.
Temperatuur:
De romp kan tijdens de
vlucht een temperatuur van
Londen-New York.^
Twee vluchten per dag van 3 uur en 25 rninu-'
ten makervhet door het tijdsverschil mogelijk om 'aan te ko
men voor je weggaat' en op tijd voor het diner terug te zijn.
Gas terug: Boven land
gaat de Concorde
weer naar 0,95 Mach
om te voorkomen dat
hij met een knal 'door
het geluid' gaat.-
Landing:
Aankomst
I'" York.
Joi
motoren brengen
Concorde op een kruis
snelheid van ruim 2.000
kilometer per uur. Dat vergt per
seconde zeven liter brandstof.
