'Ik maak nooit commerciële keuzes' Heksen zijn juist leuk'' Cultuur&Kunst Carrousel vergeefs ten strijde tegen saaiheid flansend hart vertelt sprookje waarin alles kan Schone Schijn De X-files: van krakersbeweging tot verwende zeurpiet Rijksmuseum Amsterdam trekt veel nieuw publiek ITERDAG 22 NOVEMBER 1997 n rijsdam, 071-5356444, plv chef ad van kaam 071 5356443 i.OOOste bezoeker 'Kuifje in Tibet' ien Het Leidse Rijksmuseum voor Volkenkunde ontving gis- :ren de 25.000ste bezoeker voor de tentoonstelling 'Kuifje in Ti- De gelukkigen, de familie De Gelder uit Lisse, werden ver- t met twee vrijkaartjes voor de galapremière van 'Seven years iTibet' op 28 november in het Amsterdamse Tuchinsky-thea- r, een videobox met alle Kuifje-films en een bos bloemen. Vol- ns het museum is de grote belangstelling voor de tentoonstel- ng te verklaren uit het feit dat Tibet 'in' is. De tentoonstelling Ijo üjft in Leiden tot 3 augustus 1998. Men verwacht in totaal meer r an 100.000 bezoekers. Mathilde Santing na ruim twintig jaar zingen: li ienmalig concert Ricky Martin Mathilde Santing heeft een hit, dankzij een reclamespot je. Dat vindt ze gek, na ruim twintig jaar zingen. Straks staat de ster uit de musical 'Joe' gesubsidieerd in haar ei gen theatertour 'Grip'. ,,Ik maak nooit commerciële keu zes". Een gesprek over openheid, de Tina-Turner-stand en bi-seksualiteit. rERDAMDe Latijns-Amerikaanse popster Ricky Martin geeft idag 16 december een eenmalig concert in het Amsterdamse Sui yadiso. Vanaf 20.00 uur speelt de voormalige acteur van jeneral Hospital' nummers van zijn nieuwe cd, 'A Medio Vivir'. aarten in de voorverkoop kosten 20 gulden per stuk, en zijn te ip bij 150 grote postkantoren, Paradiso en de Ticketlijn (0900- 8j J01250,75cpm.). ava-l nba.R 3195, gerust 8, 20, 168703 theater ndone F Kunir lat heeft toneelgroep Carrou- iBai. 1 ide hoi^roomspel' van Strindberg op repertoire te nemen? De iderhalf uur durende voor- elling mist elke bezieling om maar iets van een aanzet een antwoord op deze aag te bieden. Hiermee wil zijn dat Carrousel jèinspireerd op de automa- oa ie piloot zou spelen. Zoiets °JjUj jet dit gezelschap gewoon ff er te 'et' Het stuk zelf is uitermate en het gezelschap heeft poging ondernomen om iaar Aitstugge taaiheid te doorbre- P P Sl n. De s elers brengen zelfs nuchter en helder spel. Al en dat al is prijzenswaardig, it bij een stuk dat droom- 'GR/Al eizem n 3hana/ voorbeschouwing maarten baanders tielling: 'Paradiso - Strawinsky for Kids' door Dan- Hart Vanaf 4 jaar Gezien: 19/11. Parktheater Al- la/d Rijn Te zien: 23/1115.00 uur. LAKtheater, Lei- ta Fold :arvanvt HEOSl 072-57! - 51965! recensie wunand zeilstra (Stelling: 'Droomspel' van August Iberg door theatergroep Carrousel. Christine van Stralen, Ria Eimers, 3van Duin, Ruurt De Maesschalck. p Ahlbom, Wouter Steenbergen en iesHeuer Gezien 21/11, LAKthea- Leiden Aldaar nog te zien: van- bezield om uitgerekend structuren nabootst, is het risi co van zweverigheid behoor lijk groot. Die zichzelf relative rende speelstijl is Carrousel wel toevertrouwd. Spelers wis selen van personage, er is mu ziek, er wordt onverwachts ge danst. Ondanks het feit dus dat er constant iets gebeurt op de speelvloer, blijft niettemin dat gevoel van grenzenloze saaiheid hangen. Van de boodschap word je namelijk ook niet vrolijk. Een godendochter wordt naar de aarde gestuurd. Aldaar kan zij met eigen ogen kennis nemen van het menselijk leed dat met de schijnlogica van een droom aan haar voorbijtrekt. Steeds luidt de conclusie: medelijden hebben met de mensen. Strindberg heeft daarbij nog eens een stevig portie kunste naarsleed en echtelijke perike len in zijn stuk verwerkt. Uit eindelijk verlaat de goden dochter teleurgesteld het aards bestaan. En die emotie is goed navoelbaar, want teleurstelling geldt evenzeer deze Carrousel- -productie. amsterdam dick hofland Mathilde Santing: ,,Ik probeer eerlijk te zijn, maar ik vind het moeilijk om open te zijn. Dat is altijd een gevecht voor me: hoe kan ik zo eerlijk mogelijk zijn, zonder al te open te worden? Er zijn dingen waar ik niet over zou piekeren om ze aan mijn buren te vertellen. Maar als ik ze in een interview vertel, om dat ik een eerlijk antwoord op een vraag wil geven, dan komt dat in de krant en lezen de bu ren dus dingen die ik ze nor maal niet zou vertellen. Dat vind ik een raar idee." „Ik ben een beetje voorzichtig met openheid, met intimiteit, al moet ik zeggen dat het minder is geworden. Ik ben opener dan vroeger, maar ik houd een ge paste afstand. Ik bescherm me zelf om privé het leven te kun nen leiden dat ik wil leiden. Dat vind ik een teken van kracht. Er zijn mensen die het van kracht vinden getuigen als je alles maar vertelt, de meest intieme details. Maar mensen die alles vertellen wantrouw ik een beetje. Ik vrees dat hun open heid schijn is, omdat ze de din gen vaak mooier maken dan ze zijn. Dan doel ik niet op de mensen die vrijwillig naar pro gramma's als 'Catherine' gaan, maar op artiesten." „Het is een bewuste keuze om de zaken in eigen hand te houden, omdat ik onafhankelijk wil blijven. Ik wil kunnen doen wat ik wil, kunnen zingen wat ik wil en daarvoor móet Uc mijn ei gen baas blijven. Ik heb een waanzinnig volle agenda en als ik alles doe wat anderen van me willen, dan ga ik er binnen de kortste keren onderdoor. Rust en veel slaap is het enige goede voor een stem. Daarom houd ik veel dingen af en doe ik abso luut niet wat ik zelf niet wil of wat me slecht uitkomt. Daar ben ik dan ook niet van af te brengen. Mij praat je niet meer om. Ik ben helemaal niet com merciëler geworden. Ik doe mee aan een musical van Joop van den Ende. Wat is dan de cliché reactie? 'Foei, foei, foei, die is overstag gegaan voor de com mercie'. Maar ik maak nooit fi nanciële keuzes. Het is een ze gen voor me geweest dat ik voor de musical 'Joe' ben gevraagd. De aanbieding was zo gigan tisch goed. Een nieuwe musical, een fantastische rol met twee geweldige songs, drie maanden Carré precies tussen twee ande re werkzaamheden in, een ge weldige regisseur...noem maar op. Op grond van die argumen ten heb ik het gedaan." „De reclame voor Interpolis is ook geen financiële keuze ge weest. Ik heb er niet eens zo gek veel mee verdiend. Iedereen denkt meteen aan een ton, of een halve ton, nou onzin hoor. Ik heb er vijftienduizend gulden voor gekregen. Het is ook zo'n mooi liedje, dat 'Beautiful Peop le' van Melanie. Als het een le lijk liedje was geweest had ik het niet gedaan. Ook niet voor veelgeld." „Ik ambieer het overigens niet, werken voor reclamespot jes, al is het wel leuk om te ho ren dat mensen op straat dat liedje fluiten. Het is ook de eer ste hit in mijn leven, gek na ruim twintig jaar zingen. Ik weet niet wat me overkomt. Gisteren belde mijn moeder me op: 'meid, de schilder fluit dat liedje van je'. Zij vindt het ook jeugddansvoorstelling /ertreki /R/SGR vogeldanseres weet al meteen bij op- nst de juiste snaar te raken. Ze draagt heleboel boeken die uit haar handen I5 mCj pen en die, telkens als ze ze op wil ra- weer op de grond vallen. De kinderen 3e zaal vinden het prachtig. Een vogel Iboeken? Dat is geen probleem in 'Para- - Strawinsky for Kids' van Dansend De voorstelling vertelt een sprookje irin alles kan. erwijl de vogel de boeken probeert op te rapen, ontmoet ze een vogeldeskundige, zo'n man die met zijn verreldjker de hemel aftuurt. Weer vallen de boeken op de grond. Ze bukken tegelijk, bijna stoten hun hoof den tegen elkaar en vanuit deze beweging beginnen ze te dansen. Dit is een prachtige opening, niet alleen choreografisch, maar ook als manier om de kinderen na het grap pig gespeelde intro bij de dans te betrekken. Een dansvoorstelling is voor kinderen aller minst, vanzelfsprekend, maar Dansend Hart slaagt er uitstekend in de aandacht vast te houden. Aan het eind hoorde ik van ver schillende kanten roepen: 'Is het nü al afge lopen?' Strawinsky vormde de inspiratiebron voor choreografe Wies Merkx. Ze maakte een afwisselende collage van zijn muziek, lis hard gegaan met Cultu- Centrum de X. In vijf jaar is de uit de krakersbeweging itgekomen instelling ver den tot een verwende zeur- '.Tot een blok aan het been de wethouder cultuur. Tot subsidie-slokop die zich in L cedures ingraaft. De X van ergadert zich suf en is zo idoende met terugkoppe- draagvlakken meten, poli- ïdruk uitoefenen en marges y ienncn dat z'n hele jaarpro- ima op een vloeitje met nctioneel wit is gaan pas- Het is onderhand een tide dat in het Volkshuis ie- q en opzij moet voor de X. at wie wijkt er nu voor ge- ken lucht? de zich nadrukkelijk onder- sidende, eigengereide en 21' rissende kwaliteitsimpuls fhet Leidse culturele leven ijwel niets meer over. De X eis nbb! n OH geworden. John Wit- ZEI an en de zijnen hebben zich 'vergave in de armen ge lvan de gemeentelijke over- [LDaar laten ze zich dood- felen door politici, één raadslid durft de subsi- ékker uit het stopcontact te ien, uit angst om door Wit- an voor cultuurbarbaar te den uitgemaakt. Dat de 'X- niet al lang zijn gesloten, I alles te maken met de na- ndegemeenteraadsverkie- en. Ik ben echter geneigd tonder verder na te denken men op de man of J iwdie zo nobel is om het le- deze terminale kasplant ieve euthanasie te be- ;en. De X hoort noch in ilkshuis noch in de cul- tuurbegroting. Als u het mij vraagt moet de X zo langzamer hand een fantastische herinne ring zijn aan iets dat er gewoon niet meer is. Zelfkennis was de grote kracht van de X. Moeiteloos dopte de instelling haar eigen boontjes. Tot in Den Haag en Amsterdam stonden ze versteld van deze geen-woorden-maar-daden- mentaliteit. Een groeiend pu bliek genoot met volle teugen van X's wereldmuziek, die toen nog als nieuw en verfrissend werd ervaren. Maar vijf jaar later hoef je voor Peruaanse óf Boliviaanse orkes ten niet eens meer naar het the ater. Al sabbelend op een He- ma-worst staan tegenwoordig hele volkstammen in trainings pak, maatpak of spijkergoed zich op de Haarlemmerstraat te vergapen aan orkesten uit verre oorden. U hoeft zelfs niet ver baasd te staan als de neusfluit- bespeler op de eerste rij de buurman blijkt te zijn. Antropo logie op de vierkante meter. Niet de X maar de orgelman is het slachtoffer van deze ontwik keling. Die krijgt alleen nog maar geld in z'n centenbak als hij zo vriendelijk is om die her- riekar een paar honderd meter verderop te zetten. Op de Haar lemmerstraat willen we geen 'Tulpen uit Amsterdam' meer maar didgeridoo'suu Australië. De X is een volbrachte missie maar ziet dat zelf niet in. Witte- man en z'n uitgedunde hulp troepen hebben in vijfjaar tijd bereikt waar Petra Unger van de Stadsgehoorzaal van haar le vensdagen niet aan toekomt. Kom Witteman, met dat verbe ten bekkie van je, blijf niet zeu ren om nóg meer subsidie. Met elke aanvraag die je indient, geef je jezelf een brevet van on vermogen. Gebruik die tien mil-' le die je woensdag tóch weer ex tra hebt gekregen voor een prachtig opheffingsfeest. Schrijf geen brieven aan sponsors en gemeente maar geschiedenis! wim koevoet Mathilde Santing in 'Joe': „Ik doe mee aan een musical van Joop van den Ende. Wat is dan de cliché-reactie? 'Foei, foei, foei, die is overstag gegaan voor de commercie'." foto covert de roos waar de lichtvoetige dans uitstekend op aansluit. Ook het sprookje is een collage. Elementen uit 'De Chinese Nachtegaal' en 'Assepoester' zijn erin herkenbaar. De grote kracht van de voorstelling is de humor in de bewegingen en in het verloop van het ver haal. Er ontstaat een romance tussen de vo gel en de vogelkenner. Wat is de droom van de vogel en de vogelkenner moeilijk te ver- wezeidijken! Grappige, soms clowneske be wegingen drukken de onbeholpenheid van de 'relatie' uit. Moet een vogel schoenen aan als ze met de man danst? Moet de man niet kunnen vliegen? Dit zijn zo de dilem ma's in de liefde. Wies Merkx en Dansend Hart begrijpen net zo goed als het kinder- publiek dat vrolijkheid en fantasie de beste uitweg bieden uit dit soort zorgen. heel gek." „Op journalisten heb ik het nu wat minder, die zien dat soort dingen meteen weer twee dimensionaal: Mathilde Santing is commercieel geworden. Jour nalistiek is een vak van ex tremen. Het gaat mij er niet om of ze positief of negatief oorde len, dat maakt me niet zoveel uit. Als ze maar naar nuances zoeken. Mijn laatste twee cd's zijn door de Volkskrant en Het 'Koren, ga eens door het lint' muziek recensie li dy van der spek Concert: Kleinkoor Rotterdam o.l.v. Kees Bijdorp en Capella Vocale o.l.v. Monique d'Anjou, m.m v. Judith Glasbeek, fluit, Ai- mée van Delden, harp; Kees Blijdorp, or gel. Gehoord: 21/11, Lutherse Kerk, Lei den. 'Een nieuwe herfst, een nieuw geluid; twee éénjarigen, één concert'. Dat is zo ongeveer de slogan die Capella Vocale en Kleinkoor Rotterdam uitkozen voor hun eerste concert. Een frappant toepasselijke leus. In de herfst (nieuw of niet) verva gen kleuren en contouren en sterft de natuur een mooie, tra ge en aangenaam zachte dood. Zo was de sfeer gisteravond in de intieme Lutherse Kerk: mooi, traag, soft en aangenaam. Beide koren bezitten bijna hetzelfde, bescheiden, maar beslist mooie stemmenmateriaal. Maar beide ontbreekt het aan durf en le venslust. Het is allemaal wat Eline Vere-achtig. Ik zou ze wil len toeroepen: „Ga eens door het lint! Zet met wat meer po wer en precisie in, durf affecten uit te buiten. 'Zeg op bedrieger, wat heb je aan die vuile taal?' Schreeuw het uit, in Psalm 120 van Sweelinck. 'Ik ben de weg, de waarheid en het leven', zijn dat geen woorden die overtui ging, kracht (moeten) uitstra len? Stop de evocatieve kant niet onder stoelen of banken." Overigens is dit laatste lied, van de dirigent van Kleinkoor Rot terdam, echt mooi met gewaag de harmonieën en lang uitge sponnen melodielijnen. Het programma zit goed in elkaar, ook in de instrumentale intermezzo's. Helder, gearticu leerd spel op het kleine felle or geltje door Kees Blijdorp, twee geheel contrasterende stukken door fluitist Judith Glasbeek en harpist Aimée van Delden. Voor de pauze een lichtvoetige Sona te in e van Carl Philipp Emanuel Bach, waarin de prachtige flu- weelweke toon van Glasbeek opvalt, en het heel andere in 'Narthex' van B. André's (1948), vol wisselende techniek, em bouchures, ijlheid; het voorge- borgte van een heiligdom. Parool niet besproken. Dat doet pijn." „Leuk hoor, als ik mooie re censies krijg voor mijn rol in 'Joe', maar ik heb er een heel dubbel gevoel over, want ik vind het vervelend dat die hele pro ductie niet wordt besproken. Wat gebeurt er? De journalisten die me niet hebben zien stédn, gaan ineens allemaal over mij schrijven op het moment dat ik iets commerciëlers ben gaan doen. Dan heb ik zoiets van: kunnen we het even over die musical hebben, kunnen we het even over mijn cd's hebben, kunnen we even over mijn nieuwe theatertoer 'Grip' pra ten? Voor 'Grip' heb ik nota be ne subsidie moeten aanvra gen." „Anne Affourtit, een klassiek - /modern danseres heeft mij voor dit project uitgenodigd: de sprookjes van Grip. De muziek is van drie hedendaagse com ponisten. Theo Nijland, Sebasti- aan Koolhoven en Alexander Balanescu. De choreografie wordt gedaan door Paul Seluyn en Michael Schumacher en Er- win Olaf heeft de art-direction. Het is één groot experiment en zéke: niet commercieel." „Ik heb de zwarte vrouw in mezelf ontdekt, haha. Ik heb de soul gevonden, ik heb veel kracht in mezelf weten te ont wikkelen. Wat ik had is geble ven. dat nadenkerige, dat ver drietige. maar ik censureer me zelf niet meer. Als je jezelf cen sureert, heeft dat effect op je zingen. Want zingen is durven zijn. Het is niet dingen nadoen. Ik sta daar gewoon. Ik sta soms in de Tina-Turner-stand, maar dat heeft niets te maken met het imiteren van Tina Turner. Ik probeer juist mezelf te zijn, houd mijn persoonlijke ontwik keling niet langer tegen. Dat is denk ik ook de reden dat het goed met me gaat." „Heeft ook met mijn per soonlijke leven te maken. Ik heb nu zes jaar een relatie met een vrouw die me heel erg steunt. Ik heb vier lange relaties achter de rug, die alle vier om en nabij de zeven jaar zijn afgebroken. Ik zit dus in de gevarenzone." „Het waren niet altijd vrou wen. Het was om en om. Eerst een man, toen een vrouw, daar na weer een man, toen weer een vrouw. En nu dus weer een vrouw. Ik heb geen voorkeur. Ik heb nu wel een lesbische relatie, maar ik noem mezelf niet les bisch. Misschien ben ik bi seksueel. Maar ik ben ook heteroseksueel geweest. Zo be gint toch iedereen? Hetero seksueel is de snelweg; alles ligt goed op kaart, er staan borden langs de route en je raakt er snel op snelheid. Maar waarom zou je het willen benoemen? Men sen willen graag dat je kiest. Dat wil ik niet. Het gaat mij erom of ik iemand tegenkom met wie het klikt." leiden henk van beek Met grote ogen staren vijftien kinderen in een kast. De be zemsteel kraakt luid en beweegt een paar centimeter. Een blon de kleuter slaakt een angstkree tje. Even verbergt ze zich achter de juffrouw, maar durft daarna toch weer te kijken naar de ge heimzinnige bezem. Het object is een kunstwerk van Katrien Holland. Haar 'Be- zemkast' is onderdeel van de tentoonstelling 'Er was eens een sprookje...' in het Leidse Cen trum Beeldende Kunst (CBK). Centraal staan sprookjes en sprookjesfiguren voor kinderen en volwassenen. De kinderen worden door een gids langs de verschillende kunstwerken geleid. Bij elk ob ject vertelt de medewerker van het CBK een verhaaltje. De kin deren mogen het verhaal afma ken, of er zelf een nieuwe wen ding aan geven. Na de rond gang mogen de kinderen op school zelf sprookjes verzinnen Stafmedewerker Nicole Roe pers is enthousiast over de nieuwe aanpak. „We willen per jaar minimaal één project voor kinderen doen. Op die manier kunnen we kinderen kennis la ten maken met beeldende kunst en cultuurverschillen in sprook jes. In Nederland valt Doorn roosje in slaap na het eten van een giftige appel. In Finland bij voorbeeld gebeurt dat na een te hete sauna." Aan het project deden tot nu toe 600 kinderen mee. Roepers; „Na een bezoek aan het CBK kunnen de groepen meteen door naar de bibliotheek. Daar is een voorleeshoek speciaal in gericht rond datzelfde thema." De kinderen verdringen el kaar bij de zogenaamde stereo- grafische viewer 'Er was eens een kabouter op een eenzame planeet. Hij leefde lang niet zo gelukkig' van Wim van Hgmond en Rien van der Waa. Door een kijker zien de kids een drie-di mensionale afbeelding van een kabouter op een kleine planeet. „Ze kijken eerst met twee ogen, dan met één oog. Zo leren ze hoe een 3D-plaatje werkt", zegt juf Miranda. „Al een uur lang zijn ze doodstil. Ze gaan er hele maal in op." Volgens de schooljuf leren dc kleintjes kijken en fantaseren. „Ze verzinnen zelf verhaaltjes bij de objecten. Pure interpreta tie. En ze durven ook le praten, want het is nooit fout. I let zijn immers sprookjes. De schooljuf heeft nu zelfs moeite om de kinderen los te weken van de tentoonstelling, maar 'we moeten nu toch echt gaan'. Beteuterd vragen een paar kleintjes of ze later die dag nog eens terug mogen komen. Sprookjes zijn volgens Miriam (8) niet eng. „Ze zijn juist grap pig", vindt de leerling van de Woutertje Pieterseschool uit leiden. „Die poppetjes zien er raar uit met hun grote hoofdjes en kleine lijfjes. Heksen zijn juist leuk." De tentoonstelling 'Er was eens een sprookje...' is te zien tot en met 7 december 1997 in het Centrum Beeldende Kunst aan de Hooglandse Kerkgracht in Leiden. Voor klassen zijn spe ciale lespaketten te verkrijgen. Informatie bij het CBK, 071- 5165369. amsterdam anp Het Rijksmuseum in Amsterdam trekt veel nieuw publiek. Meer dan de helft van alle Nederlanders en buitenlanders (59 procent) komt voor de eerste keer, zo blijkt uit on derzoek. In andere musea liggen die cijfers aanzienlijk lager. Bij Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam komt 42 pro cent voor de eerste keer en bij het Frans Halsmuseum in Haarlem 49 procent. Van het totale aantal bezoekers, jaarlijks rond de een miljoen, komt 41 procent geregeld. Bij het Nederlands publiek nam dat percentage de afgelopen vier jaar voorzichtig toe, van 56 naar 63 procent. Nog steeds kent het Rijksmuseum meer buitenlandse bezoekers dan Nederlanders. Tweederde van het pu bliek komt uit het buitenland. Toch nam het aandeel Nederlanders de afgelopen vier jaar met ongeveer 20 procent toe. De ver houding tussen buitenlands en Nederlands publiek is volgens de onderzoekers min of meer hetzelfde als bij vergelijkbare interna tionale musea. Het opvallendste verschil is dat het Nederlandse twee keer zoveer se nioren kent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 17