Van Aartsen blijft
bij varkensplan
lerbers van Perez*
zijn pas Berbers
Stroomstoot niet altijd voldoende
in gevecht van NS tegen ijzel
Binnenland
ti
onden schroeven
iin looneisen op
Boodschap naar boven
'Geen verband Zaanse zaak met IRT-affaire'
Olieboringen Noordzee
maken de kalveren blind
)AG 21 NOVEMBER 1997
3
\ncona vertrekt uit Europarlement
jjsburg_» PvdA-delegatieleidster Hedy d'Ancona stelt zich
opnieuw verkiesbaar voor het Europees parlement. Ze wil
termijn als Europees afgevaardigde - nog anderhalfjaar -
"|ken. ..Daarna is het tijd om iets anders te gaan doen", vindt
Jo-jarige oud-minister van welzijn, volksgezondheid en cul-
fWelke ambities ze nog koestert, wenst ze op dit moment
■uitte doeken te doen. Pas over een jaar wordt dat relevant,
■de politica. Naar verwachting zullen met haar in 1999 ook
IrePvdA-kopstukken het Europees Parlement verlaten, zoals
Staatssecretaris van buitenlandse zaken Dankert en oud-
jsecretaris Van Velzen.
drijfsleven tegen ban tabaksreclame
iaag Het bedrijfsleven vindt een reclameverbod op tabaks-
[ucten een 'onaanvaardbare aantasting' van het recht voor
jjven om hun producten aan te prijzen. Het gaat uiteindelijk
Si egale producten, schrijven VNO-NCW, MKB-Nederland en
9 jbaksfabrikanten in een brief aan het kabinet. De brief is een
tie op Europese plannen om tabaksreclame te verbieden. De
^memers zien in de Europese plannen een aantasting van
lijheid van commerciële meningsuiting'.
|raalf jaar cel voor kindermoord
fort De rechtbank in Roermond heeft vandaag een 38-ja-
jnan uit uit lylontfort veroordeeld tot twaalf jaar gevangenis-
len TBS met dwangverpleging wegens de moord op twee
■lijn kinderen. De rechtbank acht bewezen dat hij in de
Itvan 5 op 6 februari in zijn woning in Montfort zijn 5-jarig
Itertje en zijn 8-jarig zoontje met een touw heeft gewurgd.
|ens de rechtbank was de man verminderd toerekeningsvat-
|enseli jke resten langs snelweg
ialsen De politie uit Geldermalsen heeft menselijke res-
ïvonden in de berm langs de snelweg Rotterdam-Ewijk. De
msdelen dragen sporen van een misdrijf. De resten lagen
weiland tussen Deil en Vuren. Politiemensen reden in de
rtrond omdat Rijkswaterstaat gemeld had dat daar een ge-
ide zwaan lag. De agenten vonden zowel de zwaan als de
iselijke resten. Volgens de politie zijn de lichaamsdelen re-
lin het weiland achtergelaten.
ndervuurwerk misschien giftig
1 haag» Het Gerechtelijk Laboratorium in Rijswijk (GLR) on-
I r roekt of in de vuurwerksoort Knetterzolen, officieel 'Twig
g'geheten, het uiterst giftige witte fosfor voorkomt. Volgens
woordvoerder heeft inmiddels één importeur flear aanlei-
[vH een brief van de inspectie voor de volksgezondheid een
t at ding uit China geblokkeerd. De hoofdinspectie besloot tot
onderzoek nadat de Nederlandse Pyrotechnische Vereniging
lil V),een hobbyclub voor vuurwerkliefhebbers, op 19 oktober
j in* klacht had ingediend bij de Keuringsdienst van Warén in
ngsij erdarn. Twig Bangs zijn staafjes die onder de schoenzool
deli Heren als er overheen wordt geschuurd.
litie ontkent contact Heer Olivier
iRDAMDe Regionale Criminele Inlichtingen Dienst (RCID)
de politie Amsterdam-Amstelland ontkent op de hoogte en
okken te zijn geweest bij de valsemunterij waarvoor de Ne-
andse oplichter Heer Olivier in Duitsland terechtstaat. Die
Ie dinsdag in Frankfurt dat hij alleen heeft deelgenomen aan
landel van valse dollars om opnamen te maken voor zijn Ve-
ica-televisieprogramma Heer Oliviers Wereld en verklaarde
de Nederlandse politie er van op de hoogte was en toestem-
gvoor had gegeven. Justitie ontkende gisteren met klem elk
tacttussen de politie en Heer Olivier. De behandeling van de
duurt nog zeker tot begin januari.
Coalitie stevent af op flinke botsing
het centraal ak-
aclti
|kt
lover loonmatiging is nog
lieti droog of de industriebon-
zeg an FNV en CNV schroeven
W ooneis op. Onder druk van
enl den laten de bonden de
i; k| r voorgestelde looneis van
vrifocent los.
het CNV fuseert de Indu-
Voedingsbond met de
digi ersbond, waardoor
g( van 85.000 leden ontstaat,
diedenparlementen, die el-
gisteren het ja-woord ga-
ïisten een loonsverhoging
van 3,75 procent. Dat komt
overeen met de prijscompensa
tie plus 1,5 procent.
De leden van de FNV-bond
hebben nog geen nieuw maxi
mum vastgesteld. Het ledenpar-
lement van de Industriebond
FNV heeft besloten de looneis
te definiëren als de inflatie plus
1,5 procent loonsverhoging.
,,Als de inflatie oploopt gaat ook
de looneis omhoog. Op 1 de
cember kijken we waar het op
uitkomt", aldus een woordvoer
der. Met de huidige inflatiecij
fers komt ook de FNV-bond op
3,75 procent uit.
ir\r\ i cn f r 20c
300 X 200 cm nu 785v
300 x 250 cm nu 970,-
350 x 250 cm /^LFffCnu 1.145,-
400 x 300 cm nu 1.560,-
Dral op de wolkwaliteiten
Rectificatie
Minister Van Aartsen van landbouw en de regeringspar
tijen PvdA en VVD stevenen af op een forse aanvaring
over de wijze waarop de varkensstapel moet worden ver
kleind. Van Aartsen wil nog steeds dat de varkenshouders
een kwart van hun varkensstapel inleveren. Maar een
meerderheid van in ieder geval PvdA, WD en CDA her
haalde gisteren in de Tweede Kamer daarmee niet ak
koord te gaan. Van de regeringspartijen steunde alleen
D66 de minister.
den haag gpd
„Zoals Van Aartsens plan er nu
uitziet, zullen we het niet steu
nen", zei PvdA-woordvoerder
I-Iuys gisteren. Huys is met een
eigen plan gekomen, dat uitgaat
van een directe verkleining met
vijf procent en een tijdelijke ver
mindering met nog eens een
kwart. Dat laatste kwart kunnen
varkenshouders weer terug ver
dienen als ze voldoen aan de
laatste eisen voor milieu en het
welzijn van de dieren. Van
Aartsens partijgenoot Blauw
(WD) wil het omdraaien: nie
mand mag varkens houden,
tenzij wordt voldaan aan de
milieu- en welzijnseisen. Boe
ren krijgen van hem tot en met
het jaar 2000 de tijd om hun be
drijven op orde te brengen.
Over de vijf procent 'generieke'
korting repte Blauw niet.
Beide partijen menen dat hun
plannen rechtvaardiger zijn
voor de boeren. Ze hebben er
moeite mee dat de overheid
varkenshouders een deel van
hun bezit ontneemt, zonder ze
de kans te geven daar nog iets
aan te doen. In hun plannen
kan dat wel, zo redeneren ze.
Van Aartsen wees die plannen
gisteren nadrukkelijk van de
hand, maar zei wel enkele on
derdelen nader te willen bekij
ken. „De plannen zijn veel min
der effectief dan wat de regering
wil. Ik ben bang dat we tempo
verliezen", zo waarschuwde hij
de twee regeringsfracties.
Hij gaat wel opnieuw onder
zoeken of het nodig is boeren
die een deel van hun bezit moe
ten inleveren daarvoor schade
loos te stellen. Van Aartsen
toonde zich ondanks de bezwa
ren van de coalitiepartijen opti-
Leden van de dierenrechtenorganisatie 'bite back' ('bijt terug') deomonstreerden gisteren met een reuzen v
ken voor het gebouw van de Tweede Kamer tegen de varkenshouderij.
mistisch over de kansen dat er van de varkensstapel met 25
alsnog een akkoord komt. Pas vprocent te verminderen en 14
in de week voor het kerstreces miljoen kilo fosfaat uit het
moet een definitief besluit ge- milieu te halen."
nomen worden. „Het moet mo- Tussen het D66-Kamerlid Ter
gelijk zijn om het eens te wor- Veer en Huys en Blauw kwam
den over het doel de omvang het nog tot een heftige ruzie.
FOTO GPD ROB KEERIS
Ter Veer verweet de coalitie-ge-
noten 'slappe kniëen'. Huys en
Blauw namen dat hoog op en
wezen het verwijt fel van -de
hand.
OM ziet link
tussen Urka
en SRV-bende
oudepekela. In Oost-Groningen zien ze de komst van een militair oefentarrein niet zitten. Actievoerders freesden in het gewas op landerijen bij Pekela een duidelijk afwijzing: 'H' (voor
Jielicopterlandingsplaats 'Nee'. De boodschap is bestemd voor leden van de vaste Kamercommissie voor defensie, die maandag het gebied van uit de lucht komt verkennen.
FOTO GPD ANNE MARIE KAMP
amsterdam gpd
Officier van justitie M. Witte-
veen heeft sterke aanwijzingen
dat er een verband bestaat tus
sen de hasj-transporten van de
Gooise SRV-bende en de Urka-
groep. Volgens Witteveen is het
mogelijk dat beide organisaties
in 1996 hun hasj van hetzelfde
schip hebben afgehaald: de
Great Alexander.
Witteveen baseert zich op de
vele contacten met collega's in
de Verenigde Staten, Canada,
Engeland en Australië die voort
vloeien uit het SRV-onderzoek.
Daaruit kwamen allerleiraak
vlakken naar voren met trans
porten die in de winter van
1996-1997 zijn onderschept in
de VS en Australië. Daaruit kwa
men allerlei raakvlakken naar
voren met transporten die in de
winter van 1996-1997 zijn on
derschept in de VS en Australië.
Dat heeft de stelling opgeleverd
dat een aantal grote schepen
met partijen van 100.000 kilo
permanent vaart. Ze fungeren
als drijvende distributiecentra
op de oceanen die partijen
overgeven aan kleinere boten.
De officier van justitie ver
klaarde dit gisteren tijdens zijn
requisitoir voor de Amsterdam
se rechtbank waarbij hij tegen
de zes SRV-hoofdverdachten
onvoorwaardelijke celstraffen
tot zes jaar eiste.
Justitie mag strafve-n'olging doorzetten
haarlem arthur maandag
Het openbaar ministerie in
Haarlem mag de strafvervolging
in een Zaanse cocaïnezaak
voortzetten. Dit heeft de Haar
lemse rechtbank gistermiddag
bepaald. Volgens de rechters
blijkt uit niets dat de zaak iets te
doen heeft met de IRT-affaire.
Advocaten suggereren dat de
Haarlemse politiemannen Lan-
gendoen en Van Vondel moge
lijk bij de zaak betrokken zijn
geweest.
Tijdens een zogeheten pro-
forma-zitting stonden gisteren
drie mannen terecht, twee
Zaandammmers en een Am
sterdammer. Het drietal werd in
juni aangehouden in verband
met de vondst van een partij
van 400 kilo coke. De drugs
maakten deel uit van een grote
re partij die vanuit België naar
Nederland was gezonden.
Officier van justitie
mr. M. Heutink stelde dat de
Zaanse politie volstrekt bij toe
val op de zaak is gestoten. Van
enig verband, via België, met de
door omstreden opsporingsme
thoden bekend geworden Van
Vondel en Langendoen zou
geen sprake zijn.
In België werd vorige week de
uit de IRT-affaire bekende
Taartman aangehouden. Een en
ander heeft volgens Heutink
echter niets met deze Zaanse
zaak van doen. „Wat in België
gebeurt, is een zaak van België."
De officier ontkent ook dat haar
collega mr. I. Snijders in deze
met een geheim onderzoek be
zig is.
De drie advocaten vroegen de
rechtbank het OM niet-ontvan-
kelijk te verklaren, omdat aller
lei belangrijke informatie zou
worden achtergehouden. Heu
tink bestreed dat. „Het dossier
in deze zaak is compleet. In de
ze zaak heb ik niets gevonden
dat met de IRT-affaire te maken
heeft."
Advocaat mr. T. Stapel sprak
van het 'sterke vermoeden dat
ook in deze zaak sprake is van
ontoelaatbare opsporingsme
thoden'. En over het vermeende
onderzoek van Snijders: „Het
zou kunnen zijn dat het zo ge
heim is dat zelfs deze zaaksoffi
cier het niet weet." Volgens
raadsman mr. J. Verhoef is Snij
ders bezig met een onderzoek
in Zuid-Amerika dat raakvlak
ken heeft met de zaak tegen zijn
cliënt.
De rechtbank vond dat het
OM de zaak wel degelijk mag
doorzetten. Voorzitter
mr. E.J. Hofstee stelde vast dat
niet-ontvankelijkverklaring niet
aan de orde is als een advocaat
'ongefundeerd' en op basis van
'alleen vermoedens' met verwij
ten komt.
een rechtszaak waarin de twee
om hun ontslag en een schade
vergoeding vragen. Houda is te
leurgesteld dat de PvdA-fractie
hem heeft laten vallen nog voor
de rechter uitspraak heeft ge
daan. In een brief aan Tweede
Kamervoorzitter P. Bukman
schreef hij deze week dap ook:
„Zelf ben ik van mening dat in
dergelijke aangelegenheden
consequenties pas mogen wor
den genomen wanneer onom
stotelijk de feiten vast staan
doordat bij voorbeeld het Ka
merlid deze heeft toegegeven
danwel de rechter hierover zijn
oordeel heeft gegeven."
utrecht ron kragten
De stroomstoot als wapen tegen ijzel. Het
lijkt zo simpel. Als de R in de maand is,
zou de NS elke ochtend even een forse
massa stroom door de bovenleiding moe
ten jagen, zodat ijs dat zich op de draad
heeft vastgezet verdwijnt. Duizenden rei
zigers zouden zich vervolgens zorgeloos in
de richting van de stations kunnen bege
ven.
Gisteren zou het middel van de stroom
stoot in elk geval de reizigers hebben ge
holpen die in de ochtendspits strandden
op het traject Utrecht-Woerden. Daar brak
door de onverwachte ijzel een draad. Om
dat het barre weer niet was voorspeld
hadden de NS geen voorzorgsmaatregelen
genomen. De treinen g'ingen gewoon rij
den, met alle vervelende gevolgen van
dien.
Toch is het volgens NS-woordvoerster
Y. Derkse te simpel gedacht als we er van
uitgaan dat in de wintermaanden - als de
kans op ijzel nu eenmaal altijd aanwezig
is- het bovenleidingnet elke dag voor
aanvang van de dienstregeling van een
stroomstoot kan worden voorzien. „Daar
komt veel meer bij kijken dan je zo op het
eerste gezicht zou zeggen. Er mag bij
voorbeeld geen trein rijden op het mo
ment dat het gebeurt. Dat is een pro
bleem, omdat er ook 's nachts en in de
vroege ochtend wordt gereden met passa
giers- en goederentreinen. Zou je zomaar
een stroomstoot geven, dan heeft dat ern
stige gevolgen voor het op dat moment rij
dend materieel. Je veroorzaakt kortsluiting
en dus schade."
Op zich zou in de dienstregeling mis
schien wel ergens een moment kunnen
worden gevonden voor het geven van zo'n
stroomstoot, maar volgens Derkse worden
daarmee niet alle problemen opgelost en
is het daarom zinloosi „Je voorkomt er al
leen problemen mee als het licht heeft
geijzeld. In de meeste gevallen kun je
daarna toch niet direct gaan rijden. Na
een stroomstoot blijft er meestal los ijs
aan de leiding hangen. Daarom is het no
dig dat de betrokken trajecten worden ge
schraapt met een speciale, langzaam rij
dende trein. Dat kost veel tijd en levert
dus alsnog vertragingen op."
„Om die reden doen we het alleen als
we van de ijzel op de hoogte zijn. Meestal
is dat ook het geval. We houden de berich
ten van Meteoconsult en het KNMI in de
gaten. Gisteren meldden deze intituten
geen van beide dat er ijzel op komst was.
Dat is des te vervelender omdat we de
laatste tijd natuurlijk ernstig worden ge
plaagd door de seizoensinvloeden. Wij re
aliseren ons maar al te goed dat de reizi
ger er niets meer van begrijpt dat de trei
nen de ene keer niet rijden wegens het
vallen van de bladeren en de andere keer
vanwege de ijzel."
Toch is het volgens Derkse zinloos in de
wintermaanden standaard een stroom
stoot te geven. „Daarvoor komt ijzel ook te
weinig voor. Vorig jaar hebben we er bij
voorbeeld maar één keer echt last van ge
had. Je hebt aan het middel ook niets als
de ijzel midden op de dag begint. Dan rij
den de treinen immers al ert kun je ge
woon niks meer beginnen."
den haag» bert de jong
„Ik wou dat het niet waar was.
Maar ik acht het mijn morele
plicht niet langer te zwijgen.
Voor kritiek ben ik niet be
vreesd." De Belgische weten
schapper professor Paul Sche-
pens toonde zich gisteren zeer
bezorgd over de toekomst van
de veeboeren in de laaggelegen
veengebieden van Noord- en
Zuid-Holland en Friesland. Hij
presenteerde gisteren de schok
kende resultaten van twee jaar
studie. De uiteenlopende aan
doeningen die hij bij het vee
aantrof gaf hij de naam salty
wetland deficiency syndrome.
Schepens onderzocht onder
andere watermonsters uit de
veengebieden, waarin hij giftige
zwavelverbindingen aantrof.
Volgens Schepens bezorgen die
het vee allerlei ernstige aandoe
ningen, zoals gezwollen ge
wrichten, groei- en evenwichts
stoornissen, skeletafwijkingen,
huidproblemen en blindheid.
„Vooral kalveren zijn gevoelig.
Ik heb diverse blinde kalveren
gezien." Inspecteur Counotte
van de Gezondheidsdienst voor
Dieren heeft soortgelijke erva
ringen. Hij stelde gisteren dat
het vee in West-Nederland op
diverse plaatsen aan een aids-
achtige ziekte lijdt, het gevolg
van verminderde weerstand.
De laagveengebieden in
Noord- en Zuid-Holland en
Friesland liggen tot vijf meter
beneden de zeespiegel. Het wa
ren ooit salty wetlands, zoute
moerassen. Waterschappen
pompen continu het overtollige
water weg. De bewoners willen
droge voeten. Tegelijkertijd is er
vanuit de zee druk op de kust,
die in polders achter de duinen
en dijken via ondergrondse wa
terstromen leidt tot het opbor
relen van zout water. Omdat er
hard wordt gepompt, krijgt dat
zogeheten kwelwater steeds
meer kans.
Volgens Schepens bevat het
kwelwater de laatste jaren
steeds meer gas- en olieresten
met zwavelverbindingen als ge
volg van de intensieve gas- en
oliewinning in de Noordzee..
„Overal, op land en in zee, zijn
gaten in de bodem geprikt,
waardoor gas en olie uit de die
pe aardlagen ontsnappen." Dit
proces is volgens de Belgische
professor al tientallenjaren
gaande, maar pas sinds de jaren
negentig heeft het dé opper
vlakte in de laaggelegen veen-
polders bereikt. Daar reageert
de zwavel met het veen tot
koolstofdisulfide, de hoofdver-
oorzaker van de geconstateerde
aandoeningen bij het vee.
De Belgische hoogleraar heeft
aan de hand van watermonsters
bij vijf veehouderijen koolstof
disulfide aangetoond in zowel
het oppervlaktewater als in
bronwater op dertig meter diep
te. Schepens wil meer onder
zoek, met name om te bezien
hoe groot het gevaar is voor de
volksgezondheid. Zijn vragen:
kunnen melk- en zuivelproduc
ten uit veenweidegebieden nog
gebruikt worden? Is het vlees
van die koeien nog wel geschikt
vo.or consumptie? „Vooruitlo
pend op de antwoorden zou ik
boeren in laagveengebieden
aanraden voorzichtig te zijn
met het drinken van melk van
eigen koeien en met het eten
van zelfgemaakte kaas."
Naast Schepens signaleerde
ook TNO bij een onderzoek slo
ten met 'probleemstoffen',
waaronder de genoemde zwa-
velverbinding. En net als Sche
pens wil TNO-onderzoeker
Scholten de zaken verder uit
zoeken. In tegenstelling tot
Schepens is Scholtcn er (nog)
niet van overtuigd dat de zwa
velverbindingen voor de raad
selachtige veeziekten zorgen,
maar uitsluiten doet hij het ook
niet.