Gehavend Laos lonkt naar toeristen
Toerisme
TERDAG 15 NOVEMBER 1997
ligt ongeveer een uur rijden van het vliegveld Chambéry.
voorzichtig een charterdienst
op tussen Amsterdam en Inns
bruck. Het bleek een voltreffer.
Het kleine Dash-toestel dat elke
zaterdag één keer op en neer
vloog, had met de tussen de
bergen verstopte vliegvelden
geen enkele moeite en landde
zelfs onder de moeilijkste
weersomstandigheden. Het jaar
daarop al werd de dienst fors
uitgebreid en de komende
maanden vliegt Tyrolean zelfs
dagelijks naar zowel Innsbruck
als Salzburg. Op drukke zater
dagen wordt bovendien drie
keer heen en weer gevlogen,
waarbij voornamelijk gebruik
wordt gemaakt van een Cana-
dair Iet (50 zitplaatsen) en een
Fokker 70 (80 zitplaatsen).
Toen de dienst net begon, werd
nogal wat aangehikt tegen de
ticketprijs (ruim 700 gulden),
maar daar kwam verandering in
toen Transavia vier jaar geleden
eveneens een dienst opende op
Salzburg en Innsbruck. De Am
sterdamse maatschappij deed
dat met een nieuwe formule
(kale service; geen maaltijden
aan boord) en was zo goedkoop
- nog geen 400 gulden voor een
retourtje - dat ook Tyrolean ge
dwongen werd zijn prijzen te
verlagen. Het voordeligste ticket
bij de Oostenrijkers kost nu
(maar dan wel alleen in januari)
395 gulden; het duurste ruim
600. De vliegbiljetten zijn los te
koop, maar handiger is het een
touroperator in te schakelen.
Die namelijk is vaak nóg goed
koper en zorgt tevens voor aan
sluitend vervoer naar de uitein
delijke bestemming.
Wie toch alles zelf wil regelen,
ziet zich - eenmaal op het vlieg
veld van Salzburg of Innsbruck
geland - voor een aantal proble
men geplaatst. Daarvan is het
vinden van een taxi naar het
midden in de stad staande sta
tion nog wel het minste. Verve
lender al is het feit dat dienstre
gelingen van trein en bus vaak
slecht op elkaar zijn afgestemd
en ook de prijzen van het open
baar vervoer kunnen knap te
genvallen dan wel lichte verbijs
tering wekken. Tevens moet
niet worden uitgesloten dat er
wegens slechte aansluitingen 's
nachts nog ergens moet worden
overnacht, hetgeen alle voorde
len ten opzichte van een autorit
Nederland-Oostenrijk in één
klap te niet doet.
Alpenlift
Swissair heeft dat probleem nog
het beste opgelost met het zo
genoemde Alpenlift Program
ma. Wie een Alpenlift-ticket
koopt naar de vliegvelden van
Zürich en Genève krijgt daar
twee trein-/busretourtjes bij ca
deau. Eentje voor het vervoer
tussen de Nederlandse woon
plaats en Schiphol en eentje
voor Zürich/Genève naar en
van de vakantiebestemming in
Zwitserland. Bedacht moet
daarbij worden dat al op de res
pectievelijke vliegvelden recht
streeks in de trein kan worden
gestapt. De prijs voor een Al-
penliftticket bedraagt 625 (Zü
rich) of 655 gulden (Genève).
Aantrekkelijk is ook Swissairs
Fly Rail-programma waarbij de
bagage vanaf Schiphol recht
streeks naar het station van de
bestemming wordt vervoerd
(geen gesjouw onderweg). Prijs
per colli: 25 gulden.
Transavia voert niet alleen naar
Oostenrijk goedkope vluchten
uit (zaterdags), maar tevens
naar Frankrijk, Noorwegen en
Bulgarije. Ondanks de niet altijd
even gunstige weersomstandig
heden op het nogal chaotische
vliegveldje van Chambéry (mist)
en de daaruit volgende vertra
gingen, vliegt de Nederlandse
maatschappij ook de komende
winter elke zaterdag naar de
midden in de Franse Alpen ge
legen stad. Plovdiv, niet ver van
de Bulgaarse skigebieden, is op
vrijdag aan de beurt en (in sa
menwerking met Oad) Fager-
ness in Noorwegen op zondag.
Alleen voor Plovdiv kunnen
geen losse biljetten worden ge
kocht; voor alle andere bestem
mingen wel. De prijzen variëren
sterk. Ook hier geldt: wie zelf
voor verder vervoer wil zorgen,
kan wel eens van een kouwe
kermis thuiskomen. Diverse
touroperators laten - als onder
deel van een totale aanbieding -
bussen rijden tussen de lucht
havens en de uiteindelijke be
stemming.
Een betrekkelijke nieuweling in
het winterse luchtvervoer is Vi
pAir. Deze maatschappij vliegt
met een Dash-8 300 elke zater
dag in nog geen zeven kwartier
van Rotterdam Airport naar Al-
thenrhein. Voor vervoer naar
bekende, in de nabije omgeving
liggende wintersportoorden als
Lech, St. Anton, Gaschurn
(Montafon), Ischgl en Serfaus
wordt gezorgd (toeslag 60 gul
den). Ook een aantal Zwitserse
bestemmingen (Lenzerheide,
Davos, Arosa) ligt binnen hand
bereik; een taxi kan worden ge
regeld. De prijzen van VipAir,
dat de aangekondigde dienst
naar Sion (Zwitserland) heeft
afgeblazen, liggen tussen de 399
(laagseizoen) en 555 gulden.
Martinair ten slotte vliegt elke
zaterdag rechtstreeks naar Den
ver in de Verenigde Staten. Een
los ticket kost tussen de 1.000
en 1.500 gulden, maar zijn bij
een touroperator in combinatie
met logies en dergelijke aan
merkelijk goedkoper. Vanuit
Denver is het per bus nog twee
uur rijden naar befaamde win
tersportoorden als Vail, Brec-
kenridge en Winterpark. De rit
naar het nóg beroemdere Aspen
duurt vier tot vijf uur, maar de
ze plaats heeft een eigen vlieg
veld dat vanuit Amsterdam da
gelijks wordt aangevlogen door
onder meer United Airlines. Er
dient dan wel te worden overge
stapt in Washington. Prijs (afge
zien van allerlei aanbiedingen)
circa 1.600 gulden.
Informatie: het reisbureau.
midden in het grootste skigebied van Frankrijk, les Trois Vallées,
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Wie nu voor de zaterdag waar
op de krokusvakantie begint (21
februari) nog een vliegticket
naar de Alpen wil kopen, is zo
goed als kansloos. Zelfs een bij
het Nederlandse publiek nog
betrekkelijk onbekende charter
vlucht als die tussen Rotterdam
en Althenrein (bij Bregenz) is
voor die datum reeds volledig
volgeboekt. Bij Transavia
(vluchten naar onder meer
Chambéry in Frankrijk) en Ty
rolean (Innsbruck en Salzburg)
kan hetzelfde worden verno
men. Manfred Rieglhofer van
Tyrolean: „Ik moet eerlijk toe
geven, het succes heeft mij ook
verbaasd."
Tyrolean zette acht winters ge
leden samen met Arke heel
Jarenlang had het weinig zin om met het vliegtuig op
wintersportvakantie te gaan. Te vaak namelijk moes
ten de toestellen op weg naar bijvoorbeeld München
uitwijken wegens slechte weersomstandigheden en
duurde het aansluitende vervoer (voornamelijk met
de bus) naar de diverse ski-oorden te lang. Ook waren
er luchtvaartmaatschappijen (Air France, Transavia),
die een aangekondigde vlucht plompverloren uit hun
dienstregeling schrapten omdat de belangstelling te
gering was.
31
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
n ®J
1\E i 5 B E ï<l C H T E
Ski '98
Ijjij de ANWB verscheen zojuist voor het tiende achtereenvol
gende jaar het magazine 'Ski'. Ook dit blad ontkomt niet aan
de 'Carve-gekte', de vorig jaar ingezette trend die skiërs een
aanzienlijk grotere wendbaarheid belooft dan voorheen. Ach
ter in de jaren zeventig ontstond rondom de zogenoemde
compact-ski dezelfde rage, maar die was binnen de kortste
tijd overgewaaid. De ski's bleken te instabiel en begonnen ver
vaarlijk te zwabberen bij elk recht stukje. Met de carve-ski's -
zo beweren de producenten in koor - is dat door toepassing
van nieuwe technieken geenszins het geval. 'Ski'testte 45
carvers op onder meer sturing, kantenwisseling en stabiliteit.
De lezer mag zelf zijn conclusie trekken. Ook in het bijna 200
pagina's tellende blad een interview met Alberto Tomba, een
test met langlaufski's, twintig pagina's met tips voor snow-
boarders en een groot aantal beschrijvingen van wintersport
bestemmingen in zowel Europa als Amerika. 'Ski' kost 14,95
gulden en is te koop bij de ANWB, kiosken en de boekwinkel.
AVE-trein
De frequentie van het aantal ritten van de Spaanse hogesnel
heidstrein (AVE) tussen Madrid en Sevilla is per 1 september
verhoogd tot vijftien per dag (in beide richtingen). De afstand
tussen beide steden wordt afgelegd in minder dan drie uur, in
clusief een tussenstop in Cordoba.
Stoomtram met kerst
De Museumstoomtram die in de zomermaanden van Hoorn
naar Medemblik rijdt (en terug), wordt tussen 21 en 28 de
cember uit de remise gehaald voor een aantal korte ritjes naar
Wognum. Daar staat een kerstman klaar met chocolademelk
en koek. Onderweg wordt snert uitgedeeld. Er zijn drie ritten
per dag, behalve op beide kerstdagen als er vijf trips worden
gemaakt.
Informatie: 02 29-21 48 62.
NBBS Hotelbrochure
Bij de NBBS verscheen, zoals gebruikelijk omstreeks deze tijd
van het jaar, de nieuwe hotelbrochure, speciaal bedoeld voor
toeristen die hun vakantie naar eigen inzicht willen invullen.
Het 200 pagina's tellende boekje bevat de gegevens van ruim
700 hotels (verspreid over de hele wereld) in alle categorieën.
Plattegronden geven aan waar ze liggen. Nieuwkomers in de
opsomming zijn onder meer hotels in Marokko, Zimbabwe,
Namibië en Stockholm. Het gidsje is gratis af te halen bij de
NBBS Reiswinkels en bij de reisbalies van een groot aantal
postkantoren.
Kerstmis bij Disney
Kerstmis is al begonnen in Disneyland Parijs. Tot 12 januari
trekt de kerstman en zijn uit 300 personen bestaande, bont
uitgedoste gevolg dagelijks door de straten van het pretpark.
Uiteraard doet hij dat in een feestelijke entourage met kerst
bomen (waaronder één van twintig meter hoog), slingers en
duizenden lampjes. Ook de zeven Disneyhotels zijn onderge
dompeld in kerstsfeer.
Informatie: ANVR Reisbureau.
Turkije in de plus
In de eerste negen maanden van dit jaar is Turkije bezocht
door 185.000 Nederlandse vakantiegangers. Dat is bijna een
kwart (24 procent) meer dan tijdens dezelfde periode verle
den jaar. In totaal meldden zich tot en met 30 september zo'n
6,5 miljoen toeristen in het voormalige Ottomaanse rijk, het
geen een stijging betekent van dertien procent.
Metro naar Mölltaler gletsjer
Bij Flattag (Karinthië) kunnen wintersporters die willen gaan
skiën op de op ruim 300 meter hoogte gelegen Mölltaler glet
sjer sinds kort gebruik maken van een metro. De 'Standseil-
bahn' is aangelegd door de langste mijntunnel ter wereld en
voert de passagiers naar de gondelbaan en de twee stoeltjes-
liften die het meest zuidelijke zomerskigebied van Oostenrijk
ontsluiten. De gletsjer hoort min of meer tot het skigebied van
het dertig kilometer noordelijker gelegen Mallnitz, dat deze
herfst een samenwerkingverband is aangegaan met het aan de
andere kant van de bergketen liggende Gasteinertal (per trein
in veertien minuten bereikbaar). De skipas van Mallnitz is nu
ook daar geldig.
Informatie: Urlaubsinformation, A - 98 22 Mallnitz, Oostenrijk, telefoon
vanuit Nederland: 00 43 - 47 84 29 0 of het Oostenrijks Toeristenburo in
Amsterdam, telefoon 020 - 61 29 68 2.
Winterwandelen
Aktiva Tours in Valkenswaard organiseert ook komende winter
een flink aantal wandel- en langlaufvakanties. Er wordt in de
meeste gevallen vertrokken vanuit één enkele standplaats. De
wandelingen beginnen in onder meer Huy in de Belgische Ar
dennen en Cómpeta in Andalusië; de langlauftochten in Bila
Tremesna (Reuzengebergte in Tsjechië) en Mezzana Marilleva
in de Italiaanse Dolomieten.
Informatie: ANVR Reisbureau.
If
y
gend boven Laos zijn nog
ds de sporen te zien van de
irikaanse bombardementen
25 jaar geleden. Enorme
ers ontsieren het landschap,
in wonder als je weet dat de
:ees meer bommen op dit
'hebben gegooid dan er in
ehele Tweede Wereldoorlog
den gebruikt. De Volksrepu-
kLaos ligt ingeklemd tussen
nam, China, Thailand en
lbodja. Vijf en een half maal
root als Nederland en
hts vier en half miljoen fil
ers. Het land is voor negen-
rocent Boeddhistisch. Als
van de armste landen ter
eld wil Laos nu ook een
mtje meepikken van de in
/erre Oosten (zie Vietnam,
ia, Indonesië en Thailand
groter wordende toeristi-
:koek.
haal beneden lijkt dat geen
sloze zaak. In het bergland-
'P liggen prachtige dorpjes.
rveel zijn de bewoners in
kleurige klederdrachten
niet gewend. In een van die
uchten liep de bevolking tij-
m ons bezoek massaal uit
l rde ijsman. In een oogwenk
H z'jn karretje leeg. Op veel
"sen voel je je als toerist zelf
bezienswaardigheid. Om
ringd als je wordt door de
schooljeugd die nog maar een
enkele keer westerlingen heb
ben gezien. Zo werden we een
keer onmiddellijk meegenomen
naar een klas waar de onderwij
zer een pauze had ingelast om
even snel een sigaretje te kun
nen roken.
In een ander bergdorp liet een
kleinejongen trots zijn houten
vrachtautootje zien, door éen
oom gemaakt. Hij was de enige
in het dorp met zo'n speeltuig.
De rest vermaakte zich met een
oude bromfietsband die als
hoepel werd gebruikt. Voor de
echte doorzetters zijn dit soort
dorpjes te bezoeken met de au
to. Maar harder rijden dan
twintig kilometer per uur is niet
mogelijk. Daarvoor zijn de we
gen te slecht. Bovendien is de
mogelijkheid om er olifanten te
gen te komen groter dan het
vinden van een slaapplaats.
Maar met wat inschikkelijkheid
en creativiteit lukt ook dat wel.
Buiten slapen is overigens in
het noorden van Laos niet zon
der gevaar. In de buurt van de
Chinese grens leven - in het
wild - tijgers en beren, waarvan
de vooral de laatste wel eens
lastig yoor de mens kan zijn. De
doorsnee toerist moet zich wat
ontberingen getroosten, maar
wie dat er voor over heeft zal
Hanengevechten behoren in de tussen de bergen verborgen dorpjes van
men van vermaak.
merken dat de grote dorpen en
steden prima te bezoeken zijn.
Helemaal als je geld hebt. Het
land namelijk beschikt over
goede binnenlandse vliegver
bindingen.
De hoofdstad Vientiane, die
zo'n half miljoen inwoners telt,
verkeert voor een groot deel in
de oorspronkelijke staat. Overal
staan aantrekkelijke bouwwer
ken, zoals het That Luang
(nationaal symbool van Laos)
de Patouxay (de imposante Tri
Noord-Laos tot de belangrijkste vor-
FOTO WOLTER KOBUS
omfboog) en prachtige boed
dhistische tempels. Maar ook
de ochtendmarkt is een beleve
nis, en dat geldt eigenlijk voor
vrijwel elk dorp of stadje. De
tweede stad Luang Prabang is
overigens nog aanzienlijk mooi
er dan Vientiane. De oude
hoofdstad van het vroegere ko
ninkrijk Laos heeft veel meer te
bieden en is van grote histori
sche en culturele betekenis. De
Unesco verklaarde de plaats lot
wereld-cultuurgoed en probeert
haar met donaties in oude luis
ter te herstellen.
In het nationaal museum zijn
de schatten van de vroegere ko
ningen uitgestald. De meeste
van de 64 tempels zijn een be
zoek waard en ook een tocht
met de boot op de Mekong is
elke toerist aan te raden. Het
vroegere paleis van prins Sou-
vannapouma, die aan de zijde
van de Rode Khmer tegen de
Amerikanen vocht, is tegen
woordig een hotel. Vandaar is
het drie kwartier vliegen naar
Muang Phouane, in het noord
oosten van Laos. Vanuit die re
gionale hoofdstad is een bezoek
aan de Vlakte der Kruiken wel
haast een verplichting. Er staan
honderden manshoge stenen
kruiken, die ongeveer driedui
zend jaar oud zijn en waarvan
men de ontstaansgeschiedenis
niet weet. Flet door de Amerika
nen geteisterde veld ligt er ge
havend bij. Toch heeft het nog
steeds een mysterieuze uitstra-
ling.
Informatie: PR Bureau Gout in Am
sterdam, telefoon 020 - 66 72 56 4.
