I Reclamebureau met hart voor de zaak
)bstakelgids nodig in Lage Mors 'Je weinig mensen zoeken hulp
eerlijk om af en toe Gronings te kunnen
Leiden Regio
iy Kramp spreker bij Leidse Start
314 NOVEMBER 1997
CHEF •■JAtfPREENEN.071-5356414.PlV CHEF HERMAN JOUSTRA 0
i afdeling genootschap Ons Grunnegerland bestaat 75 jaar
n binnen der op zoveul steden in ons
eel runneger verainens? Makkelk genog, dij
i ti pn gewoon wat. gezelleghaid, heur ik n
'i al roupen. Moar n daarde. dij meschain
ix toukeken het, zei nait zo gaauw n defi-
iten duren. Want der binnen ja zoveul re-
\]ie deze dialoog kan volgen komt vast uit
en is misschien al lid van 'Ons Grun-
sch [nd', de Leidse afdeling van het Gronings
chap. Morgen bestaat de vereniging 75
wie het dialect niet machtig is. volgt hier
Jing: ..Waarom zijn er in zoveel steden in
>ra d Groningse verenigingen? Gemakkelijk
die lui zoeken gewoon wat gezelligheid,
i p een ander al roepen. Maar een derde, die
Tf
ECH IQRITH LIGTVOET
misschien wat beter heeft toegekeken, zal niet zo
gauw een definitie durven geven. Want er zijn
zoveel redenen."
C. Fortrie. secretaris van de Leidse vereniging,
beaamt dat volmondig. De moedertaal in ere
houden. Dat is voor Groningers in den vreemde'
altijd een belangrijke reden geweest om lid te
worden van 'Ons Grunnegerlaand'.Vroeger was
het Gronings zo ingeburgerd", herinnert Fortrie
zich. ,,Je leerde wel Nederlands op school, maar
je praatte thuis dialect. Als je verhuisde naar een
andere provincie was alles vreemd en zocht je el
kaar op. Ik vond het heerlijk toen ik naar het
Westen verhuisde om af en toe Gronings te kun
nen praten."
De Leidse afdeling werd in 1922 opgericht op
initiatief van een klein groepje hoge heren. Vrou
wen mochten in die tijd nog geen lid worden.
Vanaf het begin stond het spreken van de streek
taal centraal. Dat resulteerde al snel in culturele
activiteiten, zang en muziek. Sommige leden
werden speciaal om die reden lid. Anno 1997 is
vooral de toneelafdeling belangrijk. Elk jaar voert
de vereniging een origineel Gronings stuk op in
dialect. Samen met andere afdelingen wordt
strijd geleverd om een wisselbeker.
Fortrie heeft het altijd naar haar zin gehad bij
'Ons Grunnegerland'. Net als de meeste andere
leden is ze al jaren lid. Toch is ze bang dat de
vereniging het 80-jarig bestaan niet meer zal
meemaken. De club vergrijst. Jongeren hebben
geen zin om lid te worden. Ze gaan liever stap
pen of naar de disco. De vereniging telt nog maar
zeventig leden.
Ook in Groningen zelf heeft het dialect meer
en meer het veld moeten ruimen voor Algemeen
Beschaafd Nederlands. ,,Als je in Groningen
bent. word je in de winkels toegesproken in het
Nederlands", weet de secretaris. „Het personeel
mag geen dialect meer spreken of men geneert
zich voor de eigen taal. Waarom toch. vraag ik j
me af."
„Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen.
Zo is men op de scholen weer begonnen met het
lezen van boeken in de streektaal. Ook groeit het
aantal muziék- en toneelverenigingen dat zich
bedient van het Gronings. Die groepen worden
overal gevraagd en ze treden soms zelfs op in het
buitenland. De trots op de streekcultuur groeit."
De vereniging viert het 75-jarig bestaan in
buurtcentrum de Morschwijck aan de Topaas
laan 19. Van half vier tot vijf uur 's middags is er
een receptie. Om acht uur is er een feestavond i
met liederen, voordrachten en cabaret.
WIJKLADDER Nieuws en berichten uit en over de Leidse wijken,
uit de buurthuizen en van de wijkverenigingen, gerangschikt
naar stadsdeel. Persberichten en wijkbladen kunnen worden
gestuurd naar Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden. Fax:
071 -5321921e- mail: ieidschdagblad@hdc.nl.
MEERBURG Stichting Meerburgen buurthuis Matilo houden weer
de jaarlijkse sinterklaasloop. Zaterdag 29 november kunnen hard
lopers afstanden van 2,5, 5, 10 en 15 kilometer afleggen. De start is
om elf uur 's ochtends bij het buurthuis, Zaanstraat 126. Daar heb
ben belangstellenden vanaf tien uur de gelegenheid om zich in te
schrijven. De kosten zijn voor volwassenen twee gulden (zonder
medaille) of vier gulden (met medaille).
ZUID-WEST 'Holland' is het thema v an een middag voor 55-plus-
sers in zorgcentrum Rijn en Vliet, Aaltje Noordewierlaan 1De heer
Van Roov vertoont zondagmiddag 16 november om half drie dia's,
begeleid door muziek. De toegang kost 2,50 gulden, inclusief koffie
of thee.
NOORD
POELGEEST De postzegelvereniging Philatelica Leiden houdt don
derdagavond 20 november haar derde ruilavond van het seizoen,
ledereen is vanaf acht uur welkom in de kantine van het Dr. Visser-
't Hooftlyceum aan de Anthonie Duycklaan 1
MERENWIJK Bingo in buurthuis Op Eigen Wieken aan het Valken
pad 5. Zaterdagavond 15 november worden vanaf acht uur de bal
len getrokken.
MIDDEN
BINNENSTAD De Breestraat is in de nacht van dinsdag 18 op
woensdag 19 november voor al het verkeer afgesloten. Van één tot
zes uur 's ochtends tilt een kraan zowel de oude als de nieuwe cv-
installatie van het ABN-AMRO kantoor over het pand heen. De af
sluiting gebeurt met hekken bij het Gangetje en het Kort Rapen
burg. De werkzaamheden kunnen enige geluidsoverlast veroorza
ken.
BINNENSTAD A. Samuel vertelt over het belang van politieke parti
cipatie en diversiteit in de politiek en wat haar motivatie is om poli
tieke cursussen te geven. De lezing, in het kader van het project
'Vrouwen die kiezen', is op woensdagavond 26 november in 't
Pand, Caeciliastraat 18, en begint om acht uur. De toegang is gratis.
BINNENSTAD Thuiszorg Groot Rijnland geeft in Leiden, maar ook in
Leiderdorp en Alphen aan den Rijn. het gehele jaar de cursus 'EH
BO aan kinderen'. De cursus is bedoeld voor iedereen die met kin
deren werkt, dus ouders, verzorgers, opa's, oma's en de oppas. Tij
dens twee avonden van zeven tot tien uur krijgen de deelnemers
les in reanimatie en het omgaan met verwondingen, vergiftigingen,
ademhalingsproblemen en nog veel meer. Voor meer informatie
over de kosten, de locaties en aannlelding: tel. 071-5161467.
WEST
STEVENSHOF Letters willen geen woorden worden en woorden
geen zinnen, waardoor het lezen en schrijven een probleem wordt.
Zo is op een simpele manier dyslexie of woordblindheid te om
schrijven, een kwaal waar één op de tien mensen last van heeft.
Woensdagavond 26 november vanaf acht uur is in buurthuis 'Ste
venshof' een thema-avond over optologie, de wetenschap die zich
richt op alles wat met zien en kijken te maken heeft. Een aantal
sprekers vertelt deze avond onder andere over de oorzaken en ge
volgen van dyslexie en hoe met deze aandoening om te gaan. De
entree kost voor niet-leden 7,50 gulden. I let buurthuis ligt aan de
TrixTerwindtstraat 4.
Postercampagne moet Visio meer bekendheid geven
LEIDEN SUZANNE BARBIER
„Het is een van de vreselijkste
dingen die ouders kunnen over
komen. Ze lachen hun pasgebo
rene toe en hij draait zijn ge
zicht weg. Het kind wil me niet,
gaat er door hen heen. Mis: het
kind ziet niets, maar het hoort
wel. Daarom gebruikt het dus
zijn gehoor om contact te ma
ken."
Aan het woord is Jolande de
Schepper, regiomanager van Vi
sio, de landelijke instelling voor
revalidatie van slechtziende en
blinde mensen. In haar verha
len komt in de eerste plaats de
grote betrokkenheid bij haar
werk naar voren. Werk dat on
danks het driejarige bestaan in
Leiden nog erg onbekend is.
Daarom hangen vanaf vandaag
in de Leidse regio en de Duin
en Bollenstreek posters bij bi
bliotheken, huisartsen en apo
theken. Meer bekendheid is vol
gens De Schepper nodig, omdat
te veel mensen zonder hulp blij
ven rondlopen.
Visio is met verschillende an
dere organisaties gehuisvest in
het Poortgebouw, de oude toe
gang van het Academisch Zie
kenhuis aan de Rijnsburgerweg.
Bij binnenkomst hoeft de be
zoeker niet lang te zoeken naar
de visuele afdeling: een roze
ribbeltjesbaan en een spreken
de lift leiden automatisch naar
de plaats van bestemming.
Een revalidatie-instelling voor
mensen met een visuele handi
cap, wat moet je je daarbij voor
stellen? Iemand met een nieuwe
heup kan immers wel weer le
ren lopen, maar hoe geef je ie
mand die slecht ziet. een nieu
we visie? „In de eerste plaats is
het belangrijk om te weten dat
onze cliënten niet allemaal het
zelfde zijn", aldus De Schepper.
,Wij hebben driehonderd cliën
ten in de leeftijd van 0 tot 100 -
'en dat is dus echt zo'-, met
klachten variërend van een ver
minderd zicht tot volledige
blindheid. Mensen die van een
- I 1
Afdelingsmanager Jolande Schepper (rechts) en haar collega Roos Molenaar bekijken de voordelen van een
telefoon voor visueel gehandicapten. foto loek zuyderduin
hersenbloeding herstellen, maar
ook blind geboren kinderen.
Dingen die voor ziende mensen
heel vanzelfsprekend zijn. wor
den met een kleiner blikveld
opeensveel moeilijker. Dat
geldt voor binnen- en buitens
huis. De cursussen zijn er daar
om op gericht om mensen zo
zelfstandig mogelijk te maken.
Zij worden bij ons getraind in
het omgaan met moeilijke situ
aties."
De Schepper somt zonder
moeite een hele lijst van situa
ties op die voor een slechtzien
de problemen kunnen opleve
ren. „Hoe-doe je bijvoorbeeld
met dat weinige zicht bood
schappen? Niet alleen: hoe kom
je bij de supermarkt, maar ook
wat kosten de producten en be
taal ik wel goed?" Vragen waar
bij je als valide inderdaad niet
stil staat.
Ook in je eigen huis is het vol
gens de manager wennen om je
weg te vinden. „Van je ogen kan
je niet op aan, dus werkt een vi
sueel gehandicapte sterker met
de andere zintuigen. Alles voe
len, ruiken, horen. Dat moet je
leren. Voor het instellen van de
wasmachine en de magnetron
bestaan speciale methoden,
waardoor de slechtziende of
blinde niet altijd op een ander
hoeft terug te vallen.
Van de driehonderd cliënten
die hulp hebben gezocht bij Vi
sio is meer dan de helft jonger
dan twintig. Slechtziende ba
by's, peuters of pubers, volgens
De Schepper komen ze allemaal
hun eigen problemen tegen.
„Voor het jonge kind is het met
name belangrijk om het contact
met zijn ouders te ontwikkelen.
Ouders weten niet zo goed hoe
ze met hun gehandicapte kind
kunnen spelen en wij reiken ze
in onze speel-o-theek concrete
manieren aan.
Visio probeert overal aan te
denken. Zo moet de middelbare
scholier natuurlijk veel aanteke
ningen maken die hij vaak niet
kan teruglezen. In dat geval
maakt hij gebruik van een lap
top. Daarvoor moet hij natuur
lijk wel 'blind' kunnen typen.
Ook dat kan hij in een speciale
cursus leren.
Behalve cursussen biedt Visio
ook een grote hoeveelheid
hulpmiddelen aan. Een levens
groot mens-erger-je-nietbord is
bijvoorbeeld de blikvanger van
ki ngsize spelletjes.
Zo treft de bezoeker er ook
klokken en telefoons aan die het
leven een beetje vergemakkelij
ken. En voor vragen staat de
deur altijd open. Zonder af
spraak kan iedereen op woens
dag tussen 9.30 en 12.00 uur
binnenlopen.
gronden van de ondernemers
vullen elkaar daarbij goed aan.
Nikolaas Brandjes is de tekst
schrijver die samen met art-di
rector Erik Houwer verantwoor
delijk is voor het creatieve deel,
Jos Robijn is gespecialiseerd in
de elektronische uitvoering op
de computer en Ramses Braak
man werft en bespreekt met
klanten nieuwe opdrachten.
Veel van het werk dat Hart
Voor De Zaak verricht, zoals het
verzorgen van jaarverslagen en
bedrijfspresentaties, blijft on
zichtbaar voor de consument.
Nikolaas Brandjes (36): „Mo
menteel is er wel op de radio
een spotje te horen voor brood,
een andere bekende campagne
de finale in de Leidse Schouw
burg. Dan staat een hoofdprijs
van 10.000 gulden op het spel.
De Leidse Start is een initia
tief van ABN AMRO, Arenthals
Chaudron accountants, De Cle-
rcq, Van Win en Wols advoca
ten. de Kamer van Koophandel
Leiden, de Van Caem Klerks
Group, Leidsch Dagblad en de
gemeente Leiden. Wie de wed
strijd aanstaande dinsdag wil
bijwonen kan zich melden bij
het Leidsch Dagblad (Wilma
Steverink), 071-5356206.
is die voor de Feyenoord geur
lijn."
Hart Voor De Zaak is geves
tigd in een fraai bedrijvenpand
aan de Schiphohveg De onder
neming lijkt met acht werkne
mers al succesvol. Toch dromen
Braakman en Brandjes, die het
bedrijf op de ondernemerswed
strijd vertegenwoordigen, niet
hardop over de toekomst. „We
laten ons op dit moment ge
woon leiden door het werk. De
klanten zijn tevreden en we krij
gen telkens nieuwe kansen",
zegt Braakman. „Toch zijn we
nog starters", vult Brandjes aan.
„Het advies dat als prijs aan de
Leidse Start is verbonden, kun
nen we zeker gebruiken."
N
een portret van Harry Kramp.
Drie beginnende onderne
mers strijden dinsdag om de ti
tel 'Starter van de maand'. De
komende dagen worden zij
voorgesteld: vandaag het Leidse
reclamebureau Hart voor de
Zaak. De winnaar sleept dins
dag 3.000 gulden aan juridi
sche- en accountantsdienstver
lening in de wacht. De directie
van de Van Caem Klerks Group
biedt daarnaast nog persoonlij
ke coaching aan. Bovendien
gaat de betrokkene door naar
sv
een ien bedrijfsnaam, die
Vi ct weggeeft wat voor
Dpi er wordt geleverd. 'Hart
o\i Zaak' is een reclame-
eki in de naam verwijst in
n plaats naar de instel-
nd de vier heren die de on-
in ng exact een jaar gele-
icti begonnen. De klant
bis sel bureau voor zijn
it zoals ze het zelf zeg-
7
et ennen elkaar al een
uil iren, via onze vorige
tlij r", zegt Ramses Braak-
?r „Toen die failliet ging
ie we besloten samen een
ds beginnen." De achter-
n
Leidsch Dagblad
ABNAMRO
Arenthals Chaudron fS
Leiden
elli (oren Leidenaar, woont
lerijin Warmond en wefkt'
als directeur van
PPGH/JWt. Har-
is reclameman van
tyyb, en in zijn lange
sleepte hij tientallen
de wacht. De man die
als 'Melk de witte mo-
lier zoals bier bedoeld
bt. is aanstaande dins-
et Leidse Holiday Inn
:er bij de vijfde ronde
van de ondernemerswedstrijd
De Leidse Start.
.Hany Kramp, self-made re
clameman en ondernemer, zal
T daarbij ingaan op de manieren
waarop hij het geluk een handje
heeft geholpen om het te kun
nen maken in de reclame. Voor
de deelnemers aan de Leidse
Start, waaronder nota bene een
reclamebureau, zal hij ongetwij
feld praktische adviezen heb
ben.
In het Zaterdags Bijvoegsel
van deze krant staat morgen
Art-director
Erik Houwer
(zittend) be
spreekt met,
van links naar
rechts, Ramses
Braakman, Jos
Robijn en Ni
kolaas Brand
jes de ontwer
pen voor een
campagne.
foto loek
zuyderduin
„Waar
om doet de
gemeente
niets aan die
metalen bor
den als ze toch
geen nut heb
ben?" foto
henk bouwman
dat er goed over is nagedacht. Extra
handig wordt het vooral met een kin
derwagen of een zware boodschap
pentas. „Blijkbaar had de gemeente
aan de overkant wél geld om tegels
neer te leggen", reageert de 'obstakel-
gids' gepikeerd. „Ik heb al een paar
keer bij de gemeente aan de bel ge
trokken, maar er gaat bij hen geen
licht op Is het nou zo moeilijk om hier
een pad te maken?"
Johan Vermolen van ZWN-projectont-
wikkeling begrijpt het probleem van
de nutteloze buspaal maar al te goed.
„Nou, als hij in de weg staat, is het aan
ons om hem te verplaatsen. En wat
die bordjes betreft, het lijkt me dat er
twee te veel hangen." Die derde heeft
nog wel enig nut? „Ja, soms staat de
paal wat verder bij de abri vandaan en
niet iedereen weet dat de info tegen
woordig in de halte te vinden is."
Marieke Fleer van de gemeentelijke
afdeling verkeer en vervoer geeft toe
dat de suggestie van de Lage Morsbe-
woner zo gek nog niet is. „Per 1 juni
heeft de dienstregeling een nieuw
plekje gekregen en die bordjes zijn we
blijkbaar vergeten. Lijkt me een goede
zaak om ze maar eens weg te halen
zeker als mensen zich er aan beze-
ren."
„U weet dat de gemeente doorgaans
niet supersnel is, maar het signaal is
hierbij ontvangen, waarvoor dank."
Wie als buitenstaander een rondje
Cruquius-, Vierlingh- en Jan Luyken-
laan in de Lage Mors maakt, botst op
zaken, die op zijn minst merkwaardig
zijn te noemen. Mysterie één open
baart zich bij de bushalte hoek Cru
quius en Vierlingh. Midden op het
trottoir staat een paal. Daar stopt de
bus, ziet de voorbijganger. Hartstikke
logisch. Minder logisch zijri de drie
metalen borden die op schouderhoog
te aan de paal zijn geschroefd. Wat
een mens daarmee aan moet is volko
men onduidelijk. De vervoersinforma-
tie die vroeger achter het glas verbor
gen ging, geduldig wachtend op
nieuwsgierigen, is namelijk verwij
derd. Het enige dat achter het raampje
nog te lezen valt, is de inlichting dat
de businfo in de bushalte hangt. Lek
ker slim.
Een bewoner van de Ravelingenstraat
(„ik wil niet met naan en toenaam in
de krant. Het gaat niet om mij, maar
om de buurt") vindt dat deze actie
niet alleen van weinig intelligentie ge
tuigt, maar dat de borden onnodig
voor overlast zorgen. „Er zitten flinke
scherpen punten aan die dingen. Als
je niet uitkijkt, loop je er zo tegenaan
met jé hoofd of je schouder. En waar
om moet die paal midden op de stoep
staan? Flij heeft geen enkele functie
behalve die halve reclame van het uit
zendbureau. Zet dat ding dan ergens
waar die niemand in de weg staat, in
het gras of zo."
De wijkbewoner die besluit om niet de
bus te nemen, maar een stukje te' lo
pen, korpt vijftig meter verder voor
een rare situatie te staan.
Het voetpad houdt daar
namelijk op. Heel verve
lend omdat het net op
houdt in een bocht waar je
niet zo snel op de weg gaat
lopen. Zeker als je niet zo
goed ter been bent en het
spitsuur is, zo tussen acht
en tien 's ochtends en tus
sen half vier en zes 's mid
dags. Waarheen, luidt de
vraag. Het enige dat rest is
door het gras Üauteren, of
oversteken en een stuk
omlopen. Je kunt wel zien