Meepraten
gaat deel
IRA te ver
Servië en Albanië praten voor het eerst sinds 1947
Buitenland
Monumentale woning
kieind\TchterVan 'Moord op Rabin was complot'
Serviër bekent tientallen oorlogsmisdaden
Europese Commissie
zwakt banenplan af
Actie tegen Belgische
rechter is onterecht
IJDAC 7 NOVEMBER 1997
JL XXJl 1 JB^JL 1 Jls AFP Agencc France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau
DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers D
Premier Fatos Nano van Albanië heeft
deze week een gesprek gehad met de
Servische president Slobodan Milose
vic over de Albanezen in Kosovo. Het
was de eerste ontmoeting tussen lei
ders van de twee buurlanden sinds
maarschalk Tito en Enver Hoxha el
kaar in 1947 spraken. Nano en Milose
vic spraken over de Albanese minder
heid in Kosovo en de veel kleinere Ser
vische minderheid in Albanië.
De twee miljoen Albanezen in Kosovo
demonstreren met grote regelmaat te
gen de absolute overheersing van de
Servische minderheid. De Albanezen
moeten zich volledig onderwerpen aan
de Servische identiteit en de weerstand
daartegen heeft vaak gewelddadige
confrontaties tot gevolg.
Nano had dan ook verreweg het mees
te belang bij de ontmoeting met
Milesovic, die werd geregeld tijdens de
conferentie van Balkanlanden op Kre
ta. Veel resultaat had het eerste ge
sprek uiteraard niet, maar de belang
rijkste verdienste van socialist Nano is
dat hij de kwestie Kosovo bespreek
baar heeft gemaakt.
Hierbij past wel de kanttekening dat
Kosovo een autonome provincie is,
waar de zeggenschap van het centraal
gezag van Servië beperkt is. De Alba
nese oppositieleider, oud-president
Sali Berisha van de Democratische
Partij, probeert inmiddels op alle mo
gelijke manieren de autoriteit van pre
mier Nano in twijfel te trekken door te
roepen dat hij net zo weinig autoriteit
heeft onder de Albanezen in Kosovo
als Milosevic onder de Serviërs daar.
Premier Nano is overigens druk doen
de internationale steun voor zijn land
te krijgen in Europa. Hij bezocht de af
gelopen weken Italië, Oostenrijk, Brus
sel (Europese Unie), Parijs (Unesco),
Duitsland en het driedaagse overleg
van Balkanlanden op Kreta. De Eu
ropese Unie heeft zeshonderd miljoen
dollar toegezegd en Unesco wil het Al
banese onderwijs weer opbouwen. Tij
dens de maandenlange anarchie zijn
alle overheidsgebouwen en dus ook al
le scholen geplunderd.
Inmiddels maakt de regering-Nano
aanstalte om af te rekenen met haar
voorgangers. Minister van binnenland
se zakën Neritan Ceka zei deze week in
een interview dat oud-president Be
risha zich zodra er weer een stabiel
rechtssysteem is moet verantwoor
den voor de chaos waarin hij dit voor
jaar zijn land stortte. Dat is een riskan
te onderneming, omdat het gevolg kan
zijn dat de Berisha-gezinde noorder
lingen en de socialistische zuiderlin
gen opnieuw slaags raken.
De nieuwe regering kijkt zelfs nog ver
der terug. Men wil de verantwoordelij
ken van bet communistische Hoxha-
regime juridisch vervolgen voor tal van
misdaden. Genoemd worden de mas
samoord van Tivari, waar in één nacht
achtduizend niet-communisten wer
den terechtgesteld, de executie van 27
intellectuelen na een bomaanslag op
de Sovjet-ambassade, het vermoorden
van 1.990 Albanezen die probeerden
de grens over te komen, het opsluiten
van 1.800 politieke tegenstanders in
psychiatrische inrichtingen en zelfs de
executie van een groep parlementari
ërs in 1946.
Activisten stappen op wegens vredesoverleg
Twintig IRA-activisten zijn uit de beweging gestapt uit
onvrede over de deelneming aan de Noord-Ierse vredes
besprekingen. Volgens bronnen bij de Britse inlichtin
gendienst, die gisteren persberichten over de breuk be
vestigden, zou er vooralsnog echter weinig risico zijn dat
de IRA opnieuw zijn staakt-het-vuren beëindigt.
havana De 65-jarige gemeente-ambtenaar Rodolfo Montenegro Varo komt uit het monument voor Maximo Gomez stappen. Deze in de Do
minicaanse Republiek geboren generaal hielp Cuba tijdens de onafhankelijkheidsstrijd tegen de Spanjaarden in 1898. Montenegro, die onge
veer twaalf gulden per maand verdient, heeft toestemming om in het monument te wonen. foto epa adalberto roque
Onassis verijdeld
GENEVE Rtr-DPA-AFP
Justitie in Genève heeft een in
ternationaal arrestatiebevel uit
gevaardigd tegen zeven Israë
liërs die van plan waren de eni
ge erfgename van de Griekse
scheepsmagnaat Aristoteles On
assis te ontvoeren. De zeven,
onder wie enkele Israëlische le
gerofficieren, observeerden al
enige tijd de in Zwitserland
woonachtige twaalfj arige Athina
Roussel-Onassis. Als Athina
achttien wordt, erft ze zo'n drie
miljard dollar van haar moeder
Christina Onassis, dochter van
Aristoteles Onassis. De politie in
Genève ontdekte eerder dit jaar
dat de mannen bezig waren
met plannen om Athina en mo
gelijk ook haai- vader Thierry
Roussel (Christina's vierde echt
genoot) te ontvoeren.
BOEDAPEST HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
Een Servische oorlogsveteraan
heeft gisteren voor grote op
schudding gezorgd in Belgrado.
De 50-jarige Slobodan Misic be
kende persoonlijk minstens
tachtig Kroaten en moslims te
hebben vermoord. Daarnaast
zei Misic betrokken te zijn ge
weest bij de grootschalige etni
sche zuiveringen die volgden op
de val van de moslim-enclave
Srebrenica in juli 1995. Daarbij
werden volgens Misic tussen de
vier- en vijfduizend moslims
vermoord.
Het is de eerste keer dat een
Servische oorlogsveteraan zo
onomwonden toegeeft dat Ser
vische troepen zich schuldig
hebben gemaakt aan grootscha
lige oorlogsmisdaden. De gru
welijke en zeer gedetailleerde
bekentenis van de voormalige
soldaat werd afgedrukt door het
in Belgrado verschijnende dag
blad Dnevni Telegraf terwijl ook
het onafhankelijke persbureau
Beta er uitgebreid melding van
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
Twee jaar na de moord op pre
mier Jitschak Rabin woedt in Is
raël de strijd tussen het rechtse
'nationale kamp' en het linkse
'vredeskamp' overminderd
voort. De Arbeiderspartij heeft
gedreigd een Rabin-herdenking
in het parlement te boycotten
als premier Benjamin Neta
nyahu er het woord voert. Hij
zou eerst zijn verontschuldigin
gen moeten aanbieden voor
zijn 'opruiing', die de sfeer zou
hebben geschapen voor de
moord. Rechts klaagt dat links
Rabin zalig heeft verklaard en
dat iedereen die niet voor het
vredesproces is automatisch
over één kam wordt geschoren
met moordenaar Yigal Amir.
De hele volgende week staat
in Israël in het kader van Rabin-
herdenkingen. Inmiddels is de
maakte. Volgens Beta werd Mi
sic gistermiddag in de Zuid-Ser
vische stad Vranje gearresteerd
terwijl hij door een lokale krant
werd geïnterviewd.
De Servische oorlogsveteraan
zei met zijn bekentenis naar
buiten te zijn gekomen 'omdat
hij genoeg had van de leugens'
dat Servië nooit oorlog gevoerd
heeft tegen Kroatië en Bosnië.
,,De waarheid moet verteld wor
den", aldus Misic. De Servische
president Milosevic heeft altijd
volgehouden dat zijn land niet
betrokken is geweest bij de
bloedige oorlogen in Kroatië en
Bosnië. Toen de oorlog in Kroa
tië in 1991 uitbrak, steunde het
federale Joegoslavische leger
(JNA) de Servische opstandelin
gen in Kroatië, maar het JNA
trok zich in het voorjaar van
1992, kort voordat ook daar de
oorlog uitbrak, officieel uit Bos
nië terug.
In werkelijkheid kregen zowel
de Bosnische als de Kroatische
Serviërs de hele oorlog door
steun van reguliere eenheden
van het Servische leger. De nu
discussie over de achtergrond
van de moordaanslag weer op
gelaaid. In een speciale bijlage
van het nationaal-religieuze
dagblad Hatzofeh wordt een
complot geschetst aan de hand
van het boek 'Losse Flodders'
van Uri Barkan. Shin Bet, Israëls
binnenlands veiligheidsdienst,
zou op de hoogte zijn geweest
van de plannen voor de aanslag.
In plaats van in te grijpen, zou
den veiligheidsagenten de
scherpe munitie in het pistool
van Yigal Amir hebben vervan
gen door losse flodders. Na de
nep-aanslag konden arrestaties
in het rechtse kamp worden
verricht om alle rechtse partijen
verdacht te maken.
Uitgangspunt van die theorie
is dat de Shin Bet in de handen
is van links. Geheel in die sfeer
beweert Barkan dat Shimon Pe
res, destijds minister van bui
tenlandse zaken, op de valreep
50-jarige Misic werd in 1991 als
vrijwilliger ingedeeld bij Servi
sche eenheden die de Kroati
sche stad Vukovar maanden
lang belegerden, met de grond
gelijk maakten en vervolgens
innamen. Daarbij vielen vele
duizenden burgerslachtoffers.
In 1995 was hij betrokken bij de
etnische zuiveringen in het oos
ten van Bosnië.
De biecht van de Servische oor
logsveteraan bevat tal van gru
welijke details. In een aantal ge
vallen werden burgers en ge
vangen genomen soldaten door
Misic en zijn maten onthoofd
waarna hun hoofden op houten
palen werden gespiesd. In an
dere gevallen werden lijken van
hun oren ontdaan die elders als
souvenirs voor 50 mark per stuk
van de hand gingen.
De gruwelijke biecht van de
Serviër volgt op een vergelijkba
re bekentenis die de Kroatische
veteraan Miro Bajramovic on
langs deed. Bajramovic gaf in
een interview met de in Split
verschijnende krant de Feral
Tribune toe 72 mensen te heb-
een ontmoeting had met het
hoofd van de afdeling joodse
zaken van de veiligheidsdienst.
Hij zou opdracht hebben gege
ven de losse flodders in Amirs
pistool weer te vervangen door
scherpe munitie. Peres zou op
die manier een eind hebben
willen maken aan het leven van
zijn rivaal Rabin, om zelf pre
mier te kunnen worden.
Deze en andere geruchten
zijn inmiddels onderzocht en
verworpen door een commissie
onder leiding van opperrechter
Meir Shamgar, maar volgens de
schrijver van 'Losse Flodders' is
Shamgar een ingewijde. De op
perrechter heeft in reactie daar
op gezegd dat hij geen bezwaar
heeft tegen openbaarmaking
van geheime passages van zijn
rapport, die gaan over de rol
van de Shin Bet en de politie.
ben vermoord tijdens de oorlog
in Kroatië. Net als Misic trad hij
naar buiten omdat hij genoeg
had van de leugens die zijn re
gering over de oorlog vertelt.
Zowel in Kroatië als in Servië ra
ken steeds meer oorlogsvetera
nen verbitterd. Ze voelen zich
misbruikt. Ze zijn veelal berooid
en kampen met grote geestelij
ke problemen, terwijl anderen
dankzij de oorlog stinkend rijk
werden.
Volgens Biljana Vojnovic, een
psychiater in Belgrado, is het
heel goed mogelijk dat de be
kentenissen van Bajramovic en
Misic een sneeuwbaleffect krij
gen. ,,De meeste 'oorlogshel
den' die gruwelijkheden hebben
begaan, dachten dat ze het voor
een 'rechtvaardige zaak' deden
en dat ze na de oorlog met een
beter leven beloond zouden
worden. Maar daar is niets van
terecht gekomen. Het zijn ver
geten, verloren mensen die al
leen hun gruwelijke herinnerin
gen over hebben en geen toe
komst."
LONDEN HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
Het dagblad Irish Independent
meldde gisteren dat de IRA-ac-
tivisten opstapten tijdens een
vorige maand in de Ierse pro
vincie Donegal gehouden bij
eenkomst. Het zou gaan om
oudgedienden in de beweging,
die van tevoren al zeer sceptisch
waren over het vredesproces. Ze
hadden ook grote bezwaren te
gen het ondertekenen van de
zogenaamde Mitchell-voor-
waarden van geweldloosheid
door Sinn Fein, de politieke arm
van de IRA.
Het onderschrijven van die
voorwaarden bezorgde Sinn
Fein een plaats aan de onder
handelingstafel, maar volgens
de IRA-dissidenten druist dit in
tegen de statuten van de bewe
ging. Dit standpunt zou in Do
negal door een meerderheid
van de aanwezigen niet zijn ge
deeld.
Onder de dissidenten zou ook
een lid zijn van de Militaire
Raad, het zeven man sterke op
percommando van de IRA. De
ze 'havik' zou zijn vervangen
door een IRA-lid uil Belfast, dat
achter de lijn van Sinn-Feins
BRUSSEL PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
Een ruime meerderheid van het
Europees Parlement eiste giste
ren het aftreden van Europees
rechter Melchior Walhelet, van
wege zijn 'politieke en morele
verantwoordelijkheid' bij de
vervroegde vrijlating van Mare
Dutroux in 1992. De actie tegen
rechter Wathelet, eerder dit jaar
voor zes jaar herbenoemd bij
het Hof van Justitie in Luxem
burg, werd geleid door de Duit
se socialist Martin Schulz. In
een vrij lijvig rapport met aan
bevelingen tegen kindermis
bruik, stelde de Europarlemen
tariër dat Wathelet zijn functie
moet neerleggen vanwege zijn
optreden als Belgisch oud-mi
nister van justitie in de zaak-
Dutroux.
Hoewel de reputatie van Wat
helet door deze kwestie beslist
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De Europese Commissie zwakt
haar voorstellen om de werk
loosheid terug te dringen af.
Daarmee probeert de Commis
sie te voorkomen dat de specia
le banentop eind november in
Luxemburg op een Fiasco uit
draait. Daar zag het wel naar uit
omdat geen van de lidstaten
van de Europese Unie zich wil
vastleggen op duidelijke streef
cijfers over aantallen banen en
strikte tijdschema's om die te
halen.
Gerry Adams staat. Volgens de
Belfast Telegraph, een conserva
tieve krant die als spreekbuis
van de protestantse Unionisten
geldt, schat de Noord-Ierse po
litie dat zo'n zestig procent van
de IRA-aanhang de 'vredes-
koers' van Adams en onderhan
delaar McGuinnes volgt. Hun
steun is echter afhankelijk van
de snelheid waarmee resultaten
worden geboekt bij de onder
handelingen in Belfast.
Adams zelf benadrukte giste
ren traditiegetrouw de onafhan
kelijke opstelling van Sinn Fein
ten opzichte van de IRA en zei
niet over eigen informatie over
een breuk in de IRA te beschik
ken. ,,Ik heb dit nieuws van
morgen in de krant gelezen",
zei hij.
In 1986 splitste zich ook een
IRA-groep af, die bezwoer onder
alle omstandigheden de gewa
pende strijd voort te zetten. Dil
Republikeins Sinn Fein houdt
komend weekeinde het jaarlijks
congres in Dublin. De gewapen
de arm, het Ierse Conlinuiteits
Leger, was tot nog toe wegens
gebrek aan manschappen en
wapens niet in staat het IRA-ge-
weld te beconcurreren.
een flinke knauw heeft gekre
gen, verwachten weinigen dat
de geplaagde rechter zijn biezen
zal pakken. En waarom zou hij
ook? Het Europees parlement
mag namelijk helemaal geen
Europese rechter naar huis slo
ren. Sedert de Verlichting is het
openbaar bestuur in het vrije
Westen immers gebaseerd op
de scheiding van de wetgeven
de, rechterlijke en uitvoerende
macht.
Dat heeft al bijna tweehon
derd jaar belangrijke voordelen.
Zo is er een redelijke waarborg
dat politici hun macht niet via
de rechtszaal misbruiken, -an
dersom kunnen rechters niet de
politieke agenda dicteren. De
keerzijde is dat politici mogen
zich niet met de rechterlijke
macht mogen bemoeien, ook
niet als de publieke opinie het
hoofd van een impopulaire ma
gistraat eist.
Eurocommissaris Flynn en de
huidige voorzitter van de EU
Luxemburg, maakten de om
mezwaai gisteravond duidelijk
na afloop van een bijeenkomst
met de Europese ministers van
sociale zaken. Het voorstel ie
dere werkloze jongere binnen
een half jaar aan een baan of
scholingsplaats te helpen wordt
voorlopig beperkt tol de nieuw
komers. Het ambitieuze plan
om binnen vijf jaar alle langdu
rig werklozen onder de pannen
te brengen, wordt afgezwakt.
Slobodan Misic bekent minstens tachtig Kroaten en moslims te hebben vermoord
Europarlement heeft geen zeggenschap
?QjOsnië eert Diana met postzegel
ÖIUUI
de pAJEvoDe posterijen van Bosnië eren de verongelukte prinses
;gt dana met een postzegel ter waarde van zo'n 2,75 gulden. Daar-
lar lo is de prinses te zien naast twee rode rozen en de kaart van
nilipin ongedeeld Bosnië. De beeltenis van Diana is een bewerking
een foto die is gemaakt tijdens haar driedaagse bezoek aan
V. bsnische slachtoffers van landmijnen in augustus, niet lang
ings)or haar dood. De zegel is in een beperkte oplage, 100.000
loutjiks, uitgegeven om interessant te maken als verzamelobject.
opbrengst is bestemd voor mijnruimingsoperaties in Bosnië.
kw| foto reuters danilo krstanovic
?rdei
vakii i
°lkboni
Na de onderhandelingen tussen de werkgevers en de
^bonden in de Franse transportsector heeft de grootste vak-
hetmd, CFDT, aangekondigd het resultaat voor te leggen aan zijn
toeihterban. Andere bonden verwerpen de ontwerp-overeen-
of beraden zich nog. Volgens de werkgevers valt er verder
imstjet meer te praten. Er is een vast, hoger salaris geboden. De
potste werkgeversorganisatie zei dat zij vanaf vanmiddag 15.00
ir bereid is de overeenkomst te ondertekenen. De wegblokka-
L/Qs duren nog voort.
rak wil overleg met Veiligheidsraad
)gdadIrak wil praten met de Veiligheidsraad van de Verenig-
jevv(> Naties. De Iraakse minister van buitenlandse Zaken Tareq
-aarttiz za^ mogelijk naar New York vliegen voor overleg. Dit heb-
gan?n de speciale gezanten van de VN in Bagdad vanochtend ver-
eenÉiard. De driekoppige missie was drie dagen in Irak om een
md^de te maken aan de crisis tussen het regime in Bagdad en de
M over de wapeninspecties in het land.
loodwecr treft Spanje en Portugal
sabon-madrid» Het noodweer dat de afgelopen dagen het zui-
in van Portugal en Spanje trof, heeft minimaal 32 mensen het
ven gekost. Tientallen mensen worden nog vermist. Er vielen
4i lor zover bekend 21 doden in oostelijk Spanje en elf doden in
4° t zuiden van Portugal. Veel verbindingen zijn geblokkeerd,
22 itgeen reddings- en herstelwerkzaamheden bemoelijkt. Hele
25 Irpen zijn afgesloten van de buitenwereld.
40
Jlelgen gaan chippen via Internet
'SS pssEL» Een Belgisch consortium van banken, Internet-aanbie-
75 jrs en softwarebedrijven biedt als eerste een veilige methode
39 n via Internet betalingen te verrichten. Al binnenkort wordt
si or Belgische burgers de mogelijkheid geopend via het Internet
4°° 'chippen'; betalingen te doen via een elektronisch oplaadbare
86 lipkaart. In de loop van volgend jaar moet ook het bijladen van
11 kaart via Internet mogelijk worden: een wereldprimeur.
ITA-leden aangehouden in Frankrijk
rirTjRocHELLEIn het West-Franse La Rochelle zijn gisteren drie
-1 nlrmoedelijke leden van de Baskische afscheidingsbeweging
(A aangehouden. Volgens het Spaanse ministerie van binnen-
varndse zaken is onder de arrestanten de 29-jarige Idoia Martinez
ircia, één van de meestgezochte ETA-leden. Zij zou twee
borden hebben gepleegd in Catalonië en hebben deelgeno-
aan twee aanslagen in Madrid.
leel Belgische BSE-koe in Nederland
ussel Het dierenmeel van de Belgische koe waarbij onlangs
gekke-koeienziekte BSE is geconstaateerd, is onder meer naar
Bderland geëxporteerd. Bij de koe op een Waals veebedrijf
prd vorige week BSE geconstateerd. Woensdag bleek dat de
ie niet volgens de regels is vernietigd, maar is verwerkt tot die-
hmeel. Daardoor is het in theorie mogelijk dat besmet dier-
Ff [jeel in Nederlandse diervoeders terechtkomt en tot nieuwe be-
netting leidt.
'ijf jaar voor moord op verkrachter
Jngeren Een rechtbank in Tongeren heeft gisteren een 38-jari-
ji}inwoner van het Belgisch-Limburgse Gingelom veroordeeld
t een gevangenisstraf van vijfjaar voor de moord op de ver
dachter van zijn gehandicapte dochter. De veroordeelde bracht
dader oktober vorig jaar met enkele messteken om het leven,
te 38-jarige vader werd bij het verlaten van het gerechtsgebouw
legejuicht door omstanders. Hij zal na aftrek van voorarrest en
i mogelijkheid om vervroegd in vrijheid te komen waarschijn-
i?k slechts een jaar hoeven te zitten.
Vasbeurt op straat in Manila
OJ
Wila» Deze Filipijnse vrouw wast haar kind met water uit een
ïtje op straat. De vrouw woont in een sloppenwijk van Manila
iar geen water beschikbaar is. foto reuters romeo ranoco
luizend afbestellingen voor Baby Benz
uttgartDe Duitse autofabrikant Mercedes heeft de afgelo-
b vijf dagen ongeveer duizend annuleringen gekregen voor
fct in opspraak geraakte A-klassemodel op een totaal van
jO.OOO bestellingen. Tegenover de annuleringen stonden onge-
er even veel nieuwe bestellingen. De 'Baby Benz' kreeg vorige
jaand negatieve publiciteit toen bij tests bleek dat de wagen bij
jherpe bochten kan omslaan.
ilosoof Isaiah Berlin overleden
lnden De Britse denker Isaiah Berlin is gisteren op 88-jarige
fcftijd overleden. Hij geldt als de grondlegger van de politicolo-
p en werd bekend door zijn geschriften over vrijheid, nationa-
jme en socialisme. Volgens Berlin wordt de geschiedenis niet
por grote mannen gemaakt, maar is zij een niet te stuiten
jacht die de hele mensheid meesleept. Daarom hechtte hij veel
Hang aan de invloed van ideeën die de samenleving vorm ge-
|n. Behalve een studie over Marx, die na 55 jaar nog steeds ge-
fukt wordt, heeft Berlin voornamelijk essays geschreven.
