Bouwlust van gemeenten doden Buurmeisje
wordt aan banden gelegd
Binnenland
elemarketing steeds vaker bron van ergernis
«-behandeling helpt
Ruimte voor de zee
Ombudsman maakt einde aan nachtmerrie ouders
Sinterklaas
populairder
AG 7 NOVEMBER 1997
;rma burgemeester Hilversum
tACVoormalig CDA-leider Heerma wordt naar alle waar-
ijjjkheid burgemeester van Hilversum. Het kabinet moet
jen definitief besluit nemen. Heerma zal zijn partijgenote
Jeveld-Wouters opvolgen. De Fries Heerma, die nu nog in
i iardam woont, moest eerder dit jaar het veld ruimen, omdat
jjniet in was geslaagd het CDA een aansprekend eigen ge
bate geven.
Sgeds meer honderdjarigen
Nederland telt ruim duizend mensen van honderd
ouder. De vrouwen onder hen zijn ruim in de meerder-
/-Jszo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statis-
)p 1 januari wooonden in Nederland 835 vrouwen en 171
jn ^en van honderd jaar of ouder. Tot 1950 was het aantal
:en van boven de honderd nooit hoger dan dertig. Daarna
dit snel.
icitej
p,es klaagt in België over eurofraude
Kees de Jong uit het Friese Stiens, de man die een actie is
inen tegen de leden van het Europarlement wegens ver-
;de fraude, kan met zijn aangifte niet terecht bij de Neder-
e justitie. De rechtbanken in Nederland zijn niet bevoegd
J oordelen over fraude door europarlementariërs. De Stien-
■reidt nu een klaagschrift voor de Belgische procureur des
"gs voor. De Jong klaagt de parlementariërs aan omdat ze
"tgens de presentielijst tekenden en vervolgens direct
"Bomkeert maakten. De Europese politici strijken daarmee
nrechte een dagvergoeding van enkele honderden guldens
,dus De Jong.
1 wil 7 miljoen van hasjsmokkelaar
Officier van justitie Van Heffen heeft gisteren voor de
go bank in Alkmaar zeven miljoen gulden gevorderd van een
rige man uit Schagen. Dat geld zou hij hebben verdiend
miaijasjtransporten. De rechtbank in Alkmaar en het Hof in
ntieprdam achtten eerder bewezen dat de man in 1992 twee
Jpartijen hasj had gesmokkeld. Op 2 september diende de-
rik bij de Hoge Raad. De datum van de uitspraak is nog niet
id. Het openbaar ministerie (OM) is inmiddels al wel be-
:n met het 'kaalplukken' van de Schagenaar.
oordeelt over 't Blauwbörgje
Het gerechtshof in Leeuwarden moet uitmaken of
^^ychogeriatrisch verpleeghuis 't Blauwbörgje in Groningen
Boor de rechtbank moet verantwoorden. De familie van een
ige Alzheimerpatiënt deed afgelopen zomer aangifte van
g tot moord tegen de medische en verzorgende staf van
rpleeghuis. Zonder medeweten van de familie zou het ver
de demente man hebben laten uitdrogen om hem zo
leflchte dood te bezorgen. Het openbaar ministerie in Gro-
v*n zag echter geen reden om 't Blauwbörgje te vervolgen.
legt zich daarbij niet neer en heeft het gerechtshof
om Justitie in Groningen te dwingen tot vervolging
aagie gaan.
<j
ligrant moet Nederlands leren
Legale nieuwkomers van 18 jaar en ouder uit landen
uiten de Europese Unie worden wettelijk verplicht Neder-
Wte leren. Ook moeten zij lessen maatschappij- en be-
ioriëntatiè volgen. Doen ze dat niet, dan volgen financiëlê'
nes. De Tweede Kamer ging gisteren op hoofdlijnen ak-
j met een wetsvoorstel daartoe, dat het kabinet ziet als een
grijk instrument om de integratie van minderheden te be
uren. Als de Eerste Kamer nog deze maand instemt met de
|eldt de verplichte inburgering met ingang van 1 januari
aalf jaar geëist voor roofmoord
isch Voor de rechtbank in Den Bosch is gisteren voor
lioord twaalf jaar geëist tegen een 23-jarige en een 20-jarige
erdammer. De mannen hebben bekend dat zij in januari in
J een gewelddadige roofoverval hebben gepleegd op een
)aar. De twee gebruikten zoveel geweld dat de 72-jarige Bel-
e man in coma raakte en later overleed. Zijn 66-jarige echt-
te raakte ernstig gewond en moest weken in het ziekenhuis
^"'en verpleegd. De buit bestond uit ongeveer één miljoen
in van de recente verkoop van de boerderij van het echt-
pn uit waardepapieren en sieraden. In dezelfde zaak zijn
inkele Belgen aangehouden.
ti
;;;jhandeling heeft effect.
fee jaar psychiatrische be-
iing verbetert het gedrag
tbs-patiënten aanzien-
jycholoog en psychothe-
i in opleiding Peter Gree-
tncludeert dit in zijn pro-
(onderzoek naar het effect
""'jychiatrische behandeling
r beschikking gestelden.
het eerste onderzoek naar
fect van de behandeling
""Iers.
jven volgde zestig patiën-
pens de eerste twee jaar
^n behandeling in de Van
Jieven-kliniek in Utrecht.
bij hun opname als tij-
Ie behandeling zijn de pa-
jt getest en geobserveerd.
conclusie van de weten
schapper is dat het merendeel
van de deelnemers gunstig op
de behandeling reageert. Ze ge
dragen, zich na verloop van tijd
minder agressief, worden min
der wantrouwend, krijgen een
gunstiger zelfbeeld en meer ge
voel voor realiteit. Voor ruim
een kwart geldt zelfs dat ze na
twee jaar behandeling geen per
soonlijkheidsstoornis meer heb
ben.
Hij wijst er wel op dat een
goede en intensieve afbouw van
de behandeling essentieel blijft
en dat risico's niet zijn uit te
sluiten. ,,We kunnen niet ver
wachten dat de behandeling
leidt tot een diepgaande en per
manente verandering in de
structuur van de persoonlijk
heid. Daarom is uitgebreide na
zorg noodzakelijk.
Minder nieuwbouw om huurwoningen aantrekkelijk te houden Ltl^CrG StfUf VOOI*
den haag gpd
Gemeenten met veel leegstaande huurwoningen moeten
een rem zetten op de nieuwbouw. Als ze hier niet zelf
standig toe overgaan, dienen de provincies in te grijpen.
Dat zei staatssecretaris Tommei van volkshuisvesting gis
teren in de Tweede Kamer, die debatteerde over de
groeiende leegstand in de huursector.
belangrijkste. Op een gegeven
moment vindt men de huizen
en de - over het algemeen -
naoorlogse wijken niet interes
sant meer en trekken de huur
ders massaal weg. Ze willen ge
woon 'iets beters' en dan bij
voorkeur een koophuis. Met al
leen een huurverlaging los je dit
probleem niet op."
De groeiende leegstand doet
zich vooral voor in de provin
cies buiten de Randstad. In het
westen van het land is de vraag
naar woningen nog zo groot dat
Het fors verlagen van de huren -
om op die manier de lege hui
zen weer aantrekkelijk te maken
- wees Tommei van de hand.
,,Er is niet één oplossing voor
het leegstandsprobleem", ant
woordde de bewindsman op die
suggestie uit de Kamer. „Het is
een combinatie van oorzaken
waarom mensen bepaalde
huurwoningen links laten lig
gen. De prijs zal er best mee te
maken hebben, maar is niet de
mensen niet kieskeurig kunnen
zijn. „Maar ook daaraan komt
binnenkort een einde. Dat is
mooi met het oog op de wo
ningnood, maar het moet niet
doorslaan en resulteren in een
enorm overschot aan huizen."
Tommei denkt de leegstand
te lijf te gaan met een beter
ruimtelijke ordeningsbeleid.
„Het kan niet zo zijn dat ge
meenten maar raak blijven bou
wen, terwijl ze te kampen heb
ben met een groeiende leeg
stand. Die twee zaken zullen op
elkaar moeten worden afge
stemd. Sommige gemeenten
houden hier al rekening mee,
andere niet. De laatste dienen
door de provincie te worden te
ruggefloten." Tommei erkende
dat de maatregel veel weerstand
zal oproepen. „Er zal gekozen
moeten worden en dat kan las
tig zijn. De provincies zullen
'nee' moeten verkopen."
Voorts heeft Tommei het ka
binet een voorstel voorgelegd
om het gat in de huursubsidi
eregeling alsnog te dichten. Het
gat in de individuele huursubsi
die doet zich voor bij mensen,
die plotseling sterk in inkomen
achteruit gaan. Valt het inko
men terug tot iets boven het
minimum, dan kan alleen de
sociale dienst nog met een
woonkostentoeslag uit de bij
zondere bijstandregeling uit
komst bieden. De Tweede Ka
mer vindt het ongepast, dat de
ze mensen naar de sociale
dienst worden verwezen. Vol
gens Kamerlid Duivesteijn
(PvdA) gaat het om zo'n 7.000
huishoudens.
den bosch «gpd
De 29-jarige Bredase was gees
telijk labiel toen z« haar drieja
rige overbuurmeisje Robin Ro
gers door verstikking om het le
ven bracht. Daarom verdient ze
een lagere straf dan tien jaar die
de Bredase rechtbank haar op
legde en de veertien jaar die de
procureur-generaal twee weken
geleden eiste. Dat vindt het ge
rechtshof in Den Bosch, dat de
vrouw gisteren in hoger beroep
tot zeven jaar cel voor doodslag
veroordeelde.
De conclusie van het hof en
de daaruit voortvloeiende lagere
straf, bracht een schok van ont
zetting teweeg op de publieke
tribune. Familieleden van het
slachtoffer verlieten hevig geë
motioneerd de zaal. De vrouw
die na de wurging het meisje in
een plastic zak meegaf aan het
huisvuil waardoor na een lange
speurtocht alleen een voetje
werd teruggevonden, heeft al
tijd geweigerd zich geestelijk te
schoorlEen natuurlijke manier om een schat aan verschillende plantensoorten te krijgen. Dat is volgens Staatsbosbeheer het doel van het doorsteken van de eerste duinenrij bij
het Noord-Hollandse Schoorl waar gisteren de laatste hand aan werd gelegd. Door het gat in de zeewering krijgt de zee de kans om bij hoog water achter de duinen door te dringen.
Daar moet een krekengebied ontstaan waar bijzondere planten als de zeeaster, lamsoor maar ook dieren als de bergeend en de velduil zich thuis gaan voelen. foto anp
den bosch-amersfoort gpd
Maanden van spookbeelden en
nachtmerries zijn ten einde
voor de ouders van de 21-jarige
Falco Vegelin uit Den Bosch,
één van de 34 militairen die op
15 juli vorig jaar om het leven
kwam bij de ramp met het Her
culesvliegtuig op de vliegbasis
Eindhoven. De Nationale Om
budsman heeft vastgesteld dat
Defensie een reeks fouten heeft
begaan na het vliegtuigongeluk.
„Er is een last van onze schou
ders gevallen. Maar daarmee is
de pijn niet weg", zei de vader
gisteren in Amersfoort.
Volgens de door de familie
Vegelin ingeschakelde ombuds
man Oosting ging na het onge
luk in Eindhoven alles mis wat
mis kon gaan. Tussen half juli
vorig jaar en begin januari dit
jaar moesten Falco's ouders al
les in het werk stellen om van
Defensie antwoord te krijgen op
hun vele vragen.
„We wilden eigenlijk vooral
één ding weten: heeft onze
zoon geleden", aldus mevrouw
Vegelin. „Pas drie maanden na
de ramp kregen we daar ant
woord op, terwijl is gebleken
dat de vermoedelijke oorzaak al
een dag na de ramp bekend
was. Hij is gestorven door rook
gasvergiftiging en heeft niet ge
leden. Maar we hebben wel drie
maanden met die vraag rondge
lopen. Je staat ermee op en je
gaat ermee naar bed."
Vooral het informeren over de
doodsoorzaak van de slachtof
fers, onder wie Falco, was on
volledig en veel te laat. De ou
ders en de nabestaanden van de
33 andere militairen liepen te
gen een muur van bureaucratie
op. Ze kregen geen antwoord op
essentiële vragen, onvoldoende
bijstand door maatschappelijk
werkers van de Maatschappelij
ke Dienst Defensie (MDD), te
weinig informatie over identifi
catie en doodsoorzaak. Zelfs het
ongeluk zelf moest de familie
via de media horen.
„Toen was Falco al twee uur
dood", aldus Vegelin. „We zijn
gelijk alarmnummers gaan bel
len. Daarmee begon voor mij de
introductie met Defensie. Ze
wisten niks en ze konden niks.
De een zei: blijf maai- thuis, de
ander raadde aan om een ander
telefoonnummer te bellen en
een derde zei: niks doen, ik bel
u zo terug. Als ik dat laatste had
gedaan, had ik hier nu nog zit
ten wachten." Misverstanden
waren er onder andere ook over
het al dan niet gesloten blijven
van de kisten na de herden
kingsdienst. Pas na lang treuze
len werd duidelijk dat de familie
toch nog afscheid van de mili
tairen kon nemen.
De ouders van Falco willen na
het rapport van de ombudsman
een periode van gissen en psy
chische druk afsluiten. „Zoiets
mag in de toekomst niet meer
gebeuren. Ik verwacht dat De
fensie ervoor zorgt dat zulk fa
len niet meer voorkomt." De
ouders en hun advocaat Van
Westerloo beraden zich nog wel
over de hoogte van een schade
loosstelling. Tot nu toe heeft het
echtpaar tienduizend gulden
van Defensie ontvangen.
Het ministerie overigens er
kent dat zich bij de nazorg on
volkomenheden hebben voor
gedaan die verband houden
met knelpunten in de organisa
tie'. Defensie zegt toe dat het de
aanbevelingen van de ombuds
man zal uitvoeren.
laten onderzoeken. Rechter Pijls
noemde het ondanks het ont
breken van een psychiatrische
rapportage aannemelijk dat de
Bredase zich in een 'labiele
geestestoestand bevond' toen
ze Robin om het leven bracht
als gevolg van het overlijden
van haar zoontje Nicky, het
speelkameraadje van Robin,
vier maanden eerder. Volgens
Pijls heeft de vrouw zich niet
meer kunnen beheersen toen
het overbuurmeisje bij haar
pannenkoeken kwam eten en
vragen bleef stellen over Nicky:
„Dat heeft tot heftige reacties
geleid met fatale gevolgen."
hilversum gpd
Weg met de kerstman, lang leve
de Sint. Uit cijfers van het NIPO
blijkt dat de Goedheiligman be
zig is met een come-back. Ter
wijl vijf jaar geleden nog maar
45 procent van de Nederlanders
op 5 december feest vierde,
steeg dat percentage vorig jaar
naar 58 procent. „En dit jaar zet
die trend zich door", zegt Frits
Booy van het in 1993 opgerichte
Nationaal Sint Nicolaascomilé.
De periode dat de grijsaard
uit Spanje werd gezien als een
ongewenste asielzoeker is vol
gens Booy definitief voorbij. Hij
wordt dit jaar met open armen
ontvangen, hij mag weer
schoentjes vullen, naar harte
lust aan de deur kloppen, of dat
nou hard of zacht is, en de
maan zal helderder dan ooit
door de bomen schijnen. Te
recht, meent Booy die al jaren
strijdt voor het Sinterklaasfeest,
„Het grote verschil tussen de
Sint en de kerstman is het crea
tief zijn met surprises en ge
dichten. Onder de kerstboom
liggen een paar onpersoonlijke
pakjes."
Ervaring maakt
oudere tot een
goede rijder
groningen «gpd
Het moet maar eens afgelopen
zijn met het gemopper op 'be
jaarden achter het stuur'. Oude
ren slaan door de bank geno
men helemaal geen gek figuur
op de weg. Tegenover ouder
domsgebreken als traagheid en
concentratieverlies staat hun
grote rij-ervaring.
Een test die door de Rijksuni
versiteit Groningen en het Cen
traal Bureau Rijvaardigheidsbe
wijzen (CBR) is ontwikkeld,
wijst uit dat van de 3.060 door
140 huisartsen beoordeelde 70-
plussers niet meer dan drie pro
cent als 'risicogeval' moest wor
den aangemerkt. Van deze hon
derd ouderen met verminderde
rijvaardigheid mocht ruim de
helft het rijbewijs toch houden
vanwege goede resultaten bij
een testrit. Een kwart mocht in
de eigen omgeving of voor fa
miliebezoek nog ,wel een auto
besturen.
Volgens de neuropsychologe
Frederiec Withaar, die de test
opstelde, zijn ouderen niet va
ker dan anderen betrokken bij
ongelukken. Hun grote rijerva
ring speelt daarbij een belang
rijke rol. „Situaties waarin snelle
reacties geboden zijn, vinden
ouderen vervelend, maar ze
houden meestal goed rekening
met hun kwalen", zegt Withaar.
Berucht onder ouderen is vooral
het lipksaf slaan op een voor
rangskruising.
-oort gerry van der lit
ag opnieuw worden vele tiendui-
ti telefoontjes gepleegd met een
•jd voor een tijdschrift, een proefrit
(auto of een verzekeringspolis.
Tjune Amersfoort wordt 'platge-
pmdat de bevolking daar doorsnee
ergernis over de ongewenste tele-
""jes, die altijd komen als de deksels
spannen staan te klepperen, neemt
e branche wil daarom nu zelf gaan
ioeken hoe Jan met de Pet tele
xing ervaart.
Jn ldant zegt: 'Nee, ik heb geen
...{n te sparen', dan moet ik reageren
•riet kost maar een paar tientjes per
Als iemand zegt 'Nee, mijn man
.thuis, ik wil overleggen', dan moet
ten wanneer hij thuis komt en zeg-
jt ik dan terugbel. Blijven praten."
Miedema (24) werkte tot een paar
len geleden als telemarketeer voor
jpunt/Spaaradvies in Amersfoort,
de telefoon probeert afspraken te
voor verkopers van spaarregelin-
Aegon.
jgt opdracht mensen zoveel mo-
fe pushen. Ze zeiden 'Joh, het
maakt niet uit hoe, als je maar zorgt dat
er iemand van ons bij de, voordeur
staat'."
Banken, autobedrijven, verzekeringen,
A-merken, liefdadigheid en uitgevers
zijn de belangrijkste opdrachtgevers
voor telemarketing. Ze huren een belbu-
reau in, dat tientallen mensen tegelijk
aan het werk zet om hun spullen of
diensten onder de aandacht te brengen.
Het geheim van het succes is het per
soonlijk contact. De beste verkoopme
thode is immers het persoonlijke ge
sprek; via de telefoon gaat dat op een
(voor het bedrijf) efficiënte en relatief
goedkope manier.
„Telemarketing is een zeer lucratieve
vorm van reclame maken", zegt Hans
Schamhart, voorzitter van de sectie tele-
marketing/callcenters van brancheorga
nisatie DMSA. „Flet werkt. Een grote
groep mensen gaat in op het aanbod dat
wordt gedaan. Gemiddeld worden tien
telefoontjes per uur afgewerkt, daarvan
heeft er één succes: een rendement van
tienprocent."
Dat betekent echter wel dat van de hon
derd telefoongesprekken die tien mede
werkers in een uur tijd voeren, gemid
deld negentig mensen beleefd bedanken
voor het aanbod, maar intussen wél tien
minuten lang worden lastiggevallen.
Telemarketing en call-centeractiviteiten
zijn booming business. Nederland telt
momenteel 150 tot 200 bureaus, die hun
omzet elk jaar met dertig procent zien
stijgen ten opzichte van het jaar ervoor,
aldus Schamhart. Van zeventien tele-
marketingbureaus steeg de omzet van
1990 tot 1995 met driehonderd procent:
van 100 miljoen gulden naar 300 miljoen
gulden. De branche telt nu naar schat
ting 100.000 werknemers.
Volgens branchevertegenwoordiger
Schamhart kan er niet veel méér worden
gebeld. Anno 1997 worden elke dag op
nieuw 'vele tienduizenden' telefoontjes
gepleegd met een aanbod voor een
nieuw tijdschrift, een proefrit in een au
to of eén mooie parketvloer, aldus
Schamhart. „Miljoenen per jaar."
Telemarketing zit nu aan het plafond.
Het nieuwe is er af. Er komt een tegen
beweging op gang. We rherken dat de
ergernis onder het publiek stijgt", aldus
Schamhart. Een van de signalen is de
publicatie van een tegenscript op Inter
net, waarmee de telemarketeers kunnen
worden 'teruggepest'.
Vanwege de stijgende irritatie van het
publiek is branchevereniging DMSA zeer
recent met twee onderzoeken begon
nen. Ze wil precies weten hoeveel, en
wat voor soort, telefoontjes bij het Ne
derlandse huishouden naar binnen ko
men. Daarnaast wordt onderzocht hoe
Jan met de Pet telemarketing ervaart. De
resultaten worden in het voorjaar ver
wacht.
Tot nu toe moet de telemarketingwereld
zich behelpen met schattingen. Scham
hart denkt dat elk Nederlands huishou
den gemiddeld twee tot drie keer per
jaar wordt gebeld door een telemarke
teer. „Nee, die schatting is niet extreem
laag."
Er is een nulzesnummer (06-0224666) in
het leven geroepen tegen ongewenste
telemarketing. Dit nummer kan de vraag
nauwelijks aan, omdat er zoveel wordt
gebeld. Bedrijven die zijn aangesloten
bij de NMSA beloven naam en telefoon
nummer uit de bestanden te schrappen
van degene die dit kenbaar maakt. In
1996 is het aantal mensen dat zich liet
registreren bij het nulzesnummer ver
dubbeld van 14.000 naar 28.000.
Ongemakkelijke vragen voor telemarketeer
utrecht gerry van der lit
Ze bellen altijd rond zes uur,
als de aardappels bijna gaar
zijn. Of om half elf, als je net
even onderuit zakt met de
ochtendkrant en een kop kof
fie. Of juist als je een telefoon
tje Verwacht van een zieke
moeder. Altijd ongelegen.
„Goedenavond, u spreekt met
Huppeldepup van bedrijf
Dinges. Zou ik u iets mogen
vertellen over onze spaarmo-
gelijkheden?" Beleefd bedan
ken helpt vaak niet; de tele
marketeer aan de andere kant
van de lijn is getraind net zo
lang met je te praten tot je
overstag gaat.
Dat resulteert in het zoveelste
proefabonnement van een
krant die je er toch niet bij
neemt, een blad dat te duur
is, een afspraak met een man
die zal proberen een pen
sioenverzekering te verkopen.
Terriërs zijn het, altijd hebben
ze een antwoord klaar.
Martijn Engelbregt uit
Utrecht werpt een nieuw wa
pen in de strijd tegen deze
vorm van telefoonoverlast.
Op Internet publiceert hij een
'tegenscript': een lijst met
vragen waarmee de argeloze
telefoonabonnee de telemar
keteer kan lastigvallen.
„Leg het naast de telefoon en
geeft de telemarketeer een
koekje van eigen deeg", zegt
Engelbregt van Eens Gegeven
Blijft Gegeven. „Mijn tegen
script kost weliswaar meer
tijd dan zeggen dat je geen
belangstelling hebt voor het
aangeboden product, maar
het is veel grappiger en bevre
digender."
Meteen moet degene die
wordt gebeld reageren: „Met
wie spreek ik? Kunt u dat voor
mij spellen alstublieft?" De
marketeer wordt vervolgens
om de oren geslagen met im
pertinente vragen. „Doet u dit
werk full-time?" „Wat doet u
ernaast?" „Wat studeert u?"
„Waarom doet u dit werk?"
„Is het belangrijk een goed
gebit te hebben voor dit werk?
„Welk merk tandpasta raadt
u mij aan?"
De telemarketeer moet er
geen speld tussen kunnen
krijgen en uiteindelijk ont
moedigd of geïrriteerd raken.
Dan slaat de telefoonabonnee
toe. „Ja, maar u belt mij toch
op?" „Vindt u hel soms niet
leuk om met mij te praten?"
„Heeft u soms problemen
met het telefonisch beant
woorden van vragen, gesteld
door wildvreemden, waarvan
u het belang niet inziet?"
Engelbregt denkt op deze ma
nier een signaal af te geven
aan de werknemers van tele-
marketingbureaus. „Dat zijn
ook gewoon maar piepeltjes,
maar ze vallen mij wél lastig:
Die studenten kunnen toch
ook gaan schoonmaken als ze
geld willen verdienen? Je
moet dit zien als een aan
klacht tegen telemarketing in
Viet algemeen."
I lel tegenscript is te kopiëren
viahltp://www.xs4all.nl./ -
egbg.