Coupplegers
in Suriname
overgedragen
Filmen van kindermishandeling blijkt omstreden
Akkoord Italië-Libië irriteert VS
Buitenland
Vroege winter
EU geeft voor een miljoen
gulden hulp aan Indonesië
WOENSDAG 29 OKTOBER 1997
Schilder onthoofdde Kleine Zeemeermin
kopenhagen De in
middels overleden
schilder Henrik
Bruun heeft 1964 het
beroemde beeld van
de Kleine Zeemeer
min, in de haven van
Kopenhagen, ont
hoofd. Dat zegt Anne-
mette Sörensen, een
gezaghebbend histo-
'ca, in de krant Poli-
ken. De zaak kreeg
destijds wereldwijde
aandacht. Volgens
Sörensen protesteer
de Bruun met zijn ac
tie tegen gevestigde
en slechte kunst, foto
ap bjarne lüthke
Burundi roept hulp van VN in
Bujumbura» De minister van buitenlandse zaken van Burundi,
Luc Rukingama, heeft gsiteren de Verenigde Naties en de Orga
nisatie van Afrikaanse Eenheid opgeroepen te bemiddelen in het
conflict met Tanzania. Sinds een maand beschieten de
grenstroepen van beide landen elkaar als gevolg van onenigheid
over de opvang van Burundese Hutu-vluchtelingen in Tanzania.
Burundi zegt dat onder de vluchtelingen Hutu-rebellen zijn;
Tanzania ontkent dit.
Blinde Italiaan had rijbewijs
rome Een Italiaanse rechter heeft gisteren een man vrijgespro
ken die verdacht werd van fraude. De man stond geregistreerd
als blinde, maar had tevens een rijbewijs. De 29-jarige Italiaan
wist de rechter ervan te overtuigen dat hij na een bezoek aan de
katholieke bedevaartplaats Lourdes in Frankrijk zijn gezichtsver
mogen had teruggekregen.
Huis Hitier wordt documentatiecentrum
bonn Hitler's buitenverblijf op de Zuid-Duitse Obersalzberg
wordt een documentatiecentrum. Daarmee wil de deelstaat
Beieren voorkomen dat het complex een bedevaartsplaats voor
neo-nazi's wordt. De vraag wat er met de Obersalzberg moet ge-
pabeuren werd actueel toen de Amerikanen twee jaar geleden het
■complex teruggaven aan de Beierse regering. De villa van Hitier
lis jaren geleden al gesloopt, alleen een deel van de overige ge-
Hbouwen bleef bewaard.
Deense kerk akkoord met homohuwelijk
kopenhagen De Deense Lutherse Staatskerk heeft gisteren de
weg vrijgemaakt voor kerkelijke inzegening van het homohuwe
lijk, maar tegelijkertijd bepaald dat daar geen afzonderlijke
plechtigheid voor mag worden gearrangeerd. Het huwelijk in
kwestie zal worden gesloten als onderdeel van een gewone kerk
dienst. De kerk was jarenlang diep verdeeld over het vraagstuk.
Denemarken was in 1989 het eerste land dat hethomohuwelijk
voor de wet legaliseerde.
VN: kruisigingen en slavernij in Sudan
geneve Het regime in Sudan maakt zich schuldig aan ernstige
schendingen van de rechten van de mens met praktijken als
kruisiging van ter dood veroordeelden en slavernij. Dit zegt de
voorzitter van de VN-commissie voor de rechten van de mens,
Christine Chanet. Volgens haar hanteert Sudan bovfêfi'dien lijf
straffen en dwingt het kinderen dienst te nemen in het leger.
Onderzoekers: Angst is aangeboren
new york Mensen die bangelijk zijn uitgevallen, zijn zo gebo
ren. De'angstgevoelens zijn vooral sterk aanwezig bij emotionele
mensen. Dat zijn de conclusie van Amerikaanse wetenschappers
die onderzoek doen naar de genetische factoren die angst en
schrik veroorzaken. De onderzoekers van de universiteiten van
Colorado en New York hebben nog niet het angst-gen zelf ont
dekt.
CNN wil reporter naar Mir te sturen
cape Canaveral De Amerikaanse nieuwszender CNN overweegt
een journalist te stationeren aan boord van het Russische ruim
testation Mir. CNN-woordvoerder David Tally zei gehoord te
hebben dat de prijs voor een bezoek aan Mir tussen de tien en
twintig miljoen gulden is, maar benadrukte dat in gesprekken
met de Russische ruimtevaartdienst nog niets is gezegd over de
kosten. De Japanse zender TBS betaalde de Russen in 1990 24
miljoen gulden voor een ruimtereis van een journalist.
Witte haai valt Australische surfers aan
'Erth Een meterslange witte haai heeft gisteren twee Australi
sche surfers aangevallen. De 51-jarige Brian Sierakowski peddel
de met zijn vriend Barney Hanrahan op een surfski, een kruising
tussen een kajak en een surfplank, toen plotseling de haai met
enkele krachtige kaakslagen het vaartuigje in tweeën beet. Daar
bij miste het dier de voeten van de man rakelings. Het dier sloeg
Sierakowski met zijn staart in zijn gezicht, zijn vriend bleef on
gedeerd. Andere surfers wisten het tweetal te redden.
Zwitserse banken openen Internet-pagina
itl» Wie weten wil of er in Zwitserland nog een bankreke-
bestaat van een in de Tweede Wereldoorlog omgekomen
.jyucm.Jielid, kan sinds vanmorgen zes uur terecht op Internet-pa
gina http://www.dormantaccounts.ch. Met een zoekprogramma
lis na te gaan of een er een relatie bestaat met een van de meer
dan 10.000 Zwitsers en ongeveer 3.700 buitenlanders die voor
1945 een rekening bij een Zwitserse bank openden. De totale
lijst wordt ook in tal van kranten gepubliceerd.
Proces tegen voorvechters van Padania
rome» Het parket van de Noord-Italiaanse stad Verona heeft be
sloten de 44 belangrijkste (parlements)leden van de separatisti
sche partij Lega Nord te verhoren. Deze partij wil van een deel
van Noord-Italië de zelfstandige staat Padania maken. Magi
straat Guido Papalia wil de 'Leghisti' beschuldigen van 'aanslag
op de eenheidstaat', een delict waarvoor levenslange gevange
nisstraf staat. De Lega Nord hield afgelopen zondag verkiezin
gen voor het parlement van Padania.
Clinton en Jiang ontmoeten elkaar
Washington De Amerikaanse president Bill Clinton heeft gister
avond zijn Chinese ambtgenoot Jiang Zemin in het Witte Huis
ontvangen voor een informele ontmoeting. Het gesprek duurde
volgens een Amerikaanse regeringsfunctionaris bijna twee uur,
een uur langer dan was voorzien. De twee leiders hebben vol
gens een woordvoerster van het Witte Huis besloten een telefo
nische 'hotline' tussen Washington en Peking te installeren. Te
vens kwamen de rechten van de mens, Tibet, Taiwan en de ge
schiedenis van hun land ter sprake.
Paradijselijke eilanden zakken weg
iqnnAls de zeespiegel de komende honderd jaar met dezelfde
snelheid blijft stijgen als op dit moment, dan zullen toeristische
trekpleisters en belangrijke natuurgebieden in het Caribisch ge
bied, de Indische Oceaan en de Stille Zuidzee overspoeld wor
den. Deskundigen lieten deze waarschuwing gisteren horen in
Bonn tijdens voorbereidingsbesprekingen voor de klimaatconfe
rentie in Japan in december.
Collega-kinderarts over project van Southall: Hij heeft heel wat schade aangericht met zijn video 's
londen hans geleunse
correspondent
De verborgen camera die kinderarts
David Southall in zijn behandelkamer
in een Engels ziekenhuis installeerde
leverde gisteren wereldnieuws op.
Moeders die wachtend op de dokter
hun baby of peuter een arm breken of
zelfs proberen te wurgen, het is nau
welijks voorstelbaar en in elk geval heel
moeilijk te bewijzen. „Daarom werkte
ik ook met die verborgen camera. Je
moet om kinderen die zichzelf niet
kunnen verdedigen bescherming te
bieden tegen hun ouders soms uitzon
derlijke middelen gebruiken", zegt
Southall via de telefoon .vanuit een ca
ravan ergens in Engeland, even rust
zoekend na alle publiciteit over zijn
schokkende filmproject.
Een kinderredder zonder vrees of
blaam, die Southall? „Hij heeft heel wat
schade aangericht met zijn video's",
zegt Colin Morley. Ook hij is kinder
arts, in het Addenbrooks ziekenhuis
van Cambridge. Maar Southall kent hij
vooral goed van de rechtbank, waar zij
als getuigen-deskundigen recht tegen
over elkaar stonden: Southall om een
ouder veroordeeld te krijgen wegens
mishandeling, Morley namens de ver
dediging om dat te voorkomen.
In een aantal gevallen waren het de vi
deobeelden van Southall die bereikten
dat een van mishandeling verdachte
ouder als dader kon worden aangewe
zen en uit de ouderlijke macht werd
gezet. Morley: „Ik heb zes van die vi
deo's gezien. Soms zijn ze van belab
berde kwaliteit en voor meer dan één
uiüeg vatbaar. Een moeder die kieke
boe met haar kind speelt en haar hand
op zijn ogen en neus legt. Nee, zegt
Southall dan, een poging tot verstik
king, die hand bedekt mond en neus."
Maar Southall had vaak de schijn mee.
De gefilmde patiëntjes waren immers
naar hem doorgestuurd door collega
kinderartsen uit het hele land, juist
omdat er verdenking bestond dat ziek
teverschijnselen als plotseling flauw
vallen, hevige ademnood en blauw
worden, geen of gebrekkige gewichts
toename werden veroorzaakt door de
ouders.
Het was in de kindergeneeskunde geen
geheim dat Southall en zijn rechter
hand dr. Samuel al vanaf 1986 in het
Londense Royal Brompton met verbor
gen camera's operereerden om te ont
dekken of ouders, en in veel gevallen
de moeder, schuldig zijn aan de ge
heimzinnige ziektes van hun boreling.
De methode was dan om het kind bij
voorbeeld op een ECG-machine aan te
sluiten en de moeder erbij te laten
wachten. Vanuit een aangrenzende ka
mer hielden verpleegsters en soms po
litiemensen dan in de gaten wat er ge
beurde. Als de beelden echt dreigend
werden, werd ingegrepen.
„Nee, het is niet netjes om mensen
bloot te stellen aan deze vorm van be
waking. En het is ook niet netjes van
dokters om dit te moeten doen", zegt
Southall. „Maar het belang van het
kind moet voorop staan. In een aantal
gevallen toonde de video aan dat er
geen sprake van mishandeling was.
Maar ook werden vreselijke dingen
vastgelegd; keurige buders, die een
tandenborstel in de keel van hun peu
ter ramden."
Hij klinkt wat minder enthousiast als
we vragen waarom er in zijn bureau
werd ingebroken vorig jaar en hij na
tien jaar het videogebeuren plotseling
stopzette. Ten eerste was het geen ge
heim meer dat bij ons gefilmd werd,
zegt hij, dus dan werkt het niet meer.
En ten tweede hebben we in die tien
jaar zoveel ervaring opgedaan met dit
soort zaken dat veel minder videowerk
nodig is om te herkennen dat mishan
deling de oorzaak is van zaken als wie-
gedood of bijna-wiegedood.
Maar die inbraak dan? Dat was, zegt
hij, geen inbraak, maar diefstal van
vertrouwelijke documenten over mis
handelde kinderen door een vrijwillig
ster die in ons team was geïnfiltreerd.
Zij werkte voor een organisatie MUMS
(Mothers under Munchhausen Syn
drome) die probeerde ons werk te
stoppen, vermeldt hij kortaf.
Freelance-journalist Brian Morgan
moet om die uitleg lachen. MUMS,
zegt hij, was niet meer dan één vrouw,
Sharon, die uit de ouderlijke macht
was ontzet met behulp van een video
van Southall. Sharon was niet de enige.
De jonge moeder Gwynnetth Tennoy
heeft, zegt Morgan, moeten vechten
om haar onschuld aan kindermishan
deling voor de rechter te bewijzen, om
dat Southall's video het tegendeel leek
aan te tonen. Zondag zal Morgan, die
Southall al een aantal jaren op de voet
volgt, in de Independent on Sunday
onthullen wat er volgens hem allemaal
mis is gegaan aan het videoproject van
Southal 1. Het achterste van zijn tong
wil hij derhalve nog niet laten zien.
Het ministerie van gezondheidszorg
heeft nog slechts met 'belangstelling'
kennisgenomen van Southalls veertig
pagina's tellende rapport, dat binnen
kort in een Amerikaans blad wordt ge
publiceerd. Ook het Royal College of
Paediatrics reageerde met een redelijk
afstandelijke verklaring op Southalls
onthullingen.
Bouterse: Nederland zaait verwarring
De Nederlandse en Amerikaanse ambassades in Parama
ribo hebben twee Surinamers, die betrokken zouden zijn
geweest bij de voorbereiding van een coup, aan de auto
riteiten overgedragen. In totaal zitten zeventien mensen
vast wegens 'samenspanning'. Nog zeker één verdachte
zou voortvluchtig zijn. Volgens adviseur van staat Bou
terse zaait Nederland verwarring met zijn informatie over
de verijdelde couppoging.
paramaribo-den haag anp
De twee Surinamers hadden bij
de ambassades aangeklopt om
dat zij voor hun leven vreesden,
zo verklaarde minister Van
Mierlo (buitenlandse zaken)
gisteren in Den Haag. Het gaat
om korporaal Hoepel, die zich
bij de Nederlandse ambassade
meldde, en burger Bahareea,
die zich bij de Amerikaanse am
bassade vervoegde. Nederland
en de VS, die in deze zaak één
lijn trekken, kregen van de Suri
naamse autoriteiten de toezeg
ging dat de mensenrechten van
Hoepel en Bahareea zullen wor
den geëerbiedigd. Daarop
meldden de twee zich vrijwillig
bij Justitie.
Het initiatief om de mensen
over te dragen lag bij Nederland
en de VS; de Surinaamse autori
teiten „wisten niet dat de twee
bij ons zaten", aldus Van Mier
lo. „De president heeft persoon
lijk opdracht geven tot een vlek
keloos proces." Nederland had
volgens de minister wel een
heel bijzondere reden moeten
hebben om mensen te onttrek
ken aan een gerechtelijk onder
zoek als er sprake is van een po
ging tot destabilisatie.
De arrestanten vijf burgers
en twaalf militairen van lage
rang worden verdacht van
'samenspanning', een misdrijf
waarvoor ze tot tien jaar gevan
genisstraf kunnen krijgen. De
identiteit van de meeste gevan
genen is nog altijd onbekend.
Bouterse heeft de regering in
Paramaribo gisteren opgerot'
pen tegenwicht te bieden aan
de stroom van informatie uit
Nederland over de staatsgreep
van zaterdag. Deze informatie is
volgens hem alleen bedoeld om
in de vroegere kolonie verwar-,
ring te zaaien.
De vroegere legerleider werd
gisteravond geïnterviewd in het
programma Na 't Nieuws van
de staatstelevisie STVS. 11 ij zei
dat de couppoging van zaterdag
'voor honderd procent ge
slaagd' zou zijn als niet was in
gegrepen. Uit de aantekeningen
die bij de aangehouden ver
dachtèn is aangetroffen, blijkt
dat Bouterse op de lijst stond
om te worden geliquideerd.
Behalve de naam van Bouter
se stond ook die van Meivin
Linscheer op de 'dodenlijst'.
Linscheer, die als luitenant-ko
lonel één van de getrouwen van
Bouterse als legerleider was, is
hoofd van de inlichtingendienst
van president Wijdenbosch.
Staatsgreep Zambia mislukt
lusaka Rtr-afp-anpallemaal worden aangehou
den".
De man die zich Solo noemde
is inmiddels geïdentificeerd als
kapitein Lungu. De meeste
coupplegers konden worden
aangehouden in het gebouw
van de omroep waar zij zich
verborgen hielden. Lungu
meldde via de radio dat hij Chi
luba had afgezet om een einde
te maken aan de chaos in Zam
bia als gevolg van misdaad en
corruptie.
De couppoging in Zambia is
mislukt. Van de militairen die
onder leiding van 'Kapitein So
lo' maandagnacht probeerden
de macht over te nemen zijn er
twintig gearresteerd. Eén sol
daat is door regeringsgetrouwe
militairen doodgeschoten. Een
woordvoerder van president
Chiluba kondigde meer arresta
ties aan „omdat wij vastbeslo
ten zijn ervoor te zorgen dat ze
jakarta »gpd-ap
van de bijstand die individuele
EU-lidstaten al geven. Indone
sië ontving al bijdragen van
Duitsland, Frankrijk, Groot-
Brittannië, Griekenland, Fin
land en Zweden.
Australië zal voor ruim
400.000 gulden voedselhulp stu
ren naar de door droogte getrof
fen Indonesische provincie
Irian Jaya. Volgens minister
Downer van buitenlandse zaken
is tweederde van de kinderen in
afgelegen gebieden op Irian
Jaya ondervoed pn zijn er al
vierhonderd mensen aan de ge
volgen van voedsel- en waterte
korten overleden. De gevolgen
van de droogte zijn nog verer
gerd doordat het gebied vanwe
ge smog en rook, gevolgen van
de enorme bosbranden, niet
voldoende kan worden bevoor
raad.
Kolonel Khadajfi wil 'erkenning van Italiaans crimineel verleden
De Europese Unie biedt de
Indonesische regering voor on
geveer een miljoen gulden hulp
aan bij het bestrijden van de
branden die Indonesië sinds
april teisteren. In de loop van
vandaag wordt de preciese in
houd van het hulpprogramma
bekend, maar volgens een di
plomatieke bron in Jakarta gaat
het om zowel materieel als ken
nis.
Onder -meer wordt geavan
ceerde computersoftware ter
beschikking gesteld voor het
opsporen van brandhaarden.
Ook als boven een gebied veel
rook hangt, kunnen daarmee
branden worden waargenomen.
Het Europese waarnemingssys
teem is tevens geschikt voor het
opsporen van illegale houtkap.
De Europese hulp staat los
rome eelco van der linden
correspondent
Italië staat op het punt een verdrag te slui
ten met Libië en de betrekkingen met dat
land vrijwel te normaliseren. De Italiaanse
minister van buitenlandse zaken Lamberto
Dini, duidelijk aangemoedigd door het be
zoek van de Zuid-Afrikaanse president
Nelson Mandela aan Libië, heeft gezegd dat
het tijd is het isolement van 'Tripoli' te be
ëindigen.
Maar zo makkelijk laat kolonel Khadaffi
zich niet vangen. Hij weigert het na veel on
derhandelen bereikte bilaterale akkoord te
ondertekenen omdat Italië eerst officieel
moet toegeven dat de Italiaanse bezetting
van het land, van 1911 tot 1943, een grote
misdaad was.
Voor Khadaffi ligt die bezetting aan de basis
van alle kwalen van het moderne Libië en
het is ook geen wonder dat hij de Italianen
als eersten het land uitzette toen hij in 1969
de macht greep. Minister Dini is bereid
schuld te bekennen - vooral wat betreft de
duizenden Libiërs die stierven als gevolg
van de deportatie-politiek van Mussolini -
maar weigert zijn handtekening te zetten
onder een voor Italië zeer vernederende 'to
tale veroordeling' van de 'Libische periode'.
In het akkoord dat Italië met Libië worden
afspraken gemaakt over toerisme, transport
en investeringen die Libiërs kunnen gaan
doen in Italië. Dit activisme van een land
dat al grote economische belangen heeft in
Libië is de Verenigde Staten een doorn in
het oog. Het Amerikaanse congres zal zeker
protesteren omdat Italië de zogenaamde
'D'Amato-wet' zal overtreden. Deze voor
ziet in Amerikaanse sancties tegen landen
die meer dan veertig miljoen dollar investe
ren in Iran - waar Italië ook al nadrukkelijk
aanwezig is - en Libië.
De Amerikanen zijn bovendien de kaping
van het cruise-schip Achille Lauro en de
moord op de joodse Amerikaanse Leon
Klinghoffer nog niet vergeten. Het was de
toenmalige Italiaanse premier Bettino Craxi
die de vier terroristen na hun arrestatie niet
wilde uitleveren aan de VS. Bovendien wist
de tot levenslang veroordeelde moordenaar
van Klinghoffer, Majed Al Molqi, vorig jaar
in Italië ontsnappen. De Amerikanen heb
ben nog steeds de indruk dat dat alles kon
gebeuren dankzij een onderhands akkoord
tussen Italië en Libië.
De Amerikanen zijn al tijden helemaal niet
te spreken over de goede betrekkingen die
Italië onderhoudt met Arabische vijanden
van Washington. De VS hebben al vaak ge
probeerd dat buitenlandse beleid bij te stel
len, zelfs - zo onthulde gisteren de Corriere
della Sera - met een in scène gezet bombar
dement van het Zuid-Italiaanse eilandje
Lampedusa. Volgens de krant lokten de
Amerikanen in 1986 een Libische beschie
ting op Lampedusa uit om een anti-Arahi-
sche stemming in Italië te bewerkstelligen.
sint petersburg De winter heeft vroeg ingezet
dit jaar. In het Russische Sint Petersburg spe
len mist, sneeuw en een snijdend koude wind
deze voetganger parten op weg naar de St.
Isaakievsky kathedraal. In Noord-Amerika is
inmiddels sprake van winters noodweer in
maar liefst zeven staten. In Colorado viel het
afgelopen weekeinde bijna anderhalve meter
sneeuw. Zestien mensen zijn om het leven ge
komen. De meeste slachtoffers bevroren in
hun auto's nadat zij waren ondergesneeuwd of
in de storm waren verdwaald. Reddingswer
kers zoeken nog steeds naar vermisten.
foto epa anatoliymaltsev
