Umuiden het hart van de Kustwach
Rijkswaterstaat staart
zich blind op verbrede A4
mm
Randstad
Menken steekt 15
miljoen in uitbreiding
van zuivelfabriek
'Ramp' op
Zestienhoven
Schrijvende lezers
Japanse gedenksteen steen des aanstoots?
Niemand begrijpt watje meemaakt als
je een hyperactief kind moet opvoeden
Recensent heeft vast
andere musical gezieij
WOENSDAG 29 OKTOBER 1997
'Candle in the Wind' slechts
her en der een uitvaarthit
leiden/den haag
anp/pablo cabenda
'Candle in the Wind' is in cre
matorium Rhijnhof in Leiden
tot nu toe slechts één keer
aangevraagd, in tegenstelling
tot het Haagse crematorium
Ockenburg. Daar ligt het gere
geld in de cd-speler van de au
la. Bedrijfsleider L. Bos van
Rhijnhof wijt de matige popu
lariteit in Leiden aan het feit
dat Elton John zijn hit over
één persoon heeft geschreven.
„Bij ons staan 'Ave Maria' van
Pavarotti en Mieke Telkamps
'Waarheen, Waarvoor' nog
steeds aan de top."
In andere crematoria in ons
land beleeft het lied dat John
herschreef voor de uitvaart
van prinses Diana gouden tij
den. De medewerkers van de
aula's op Moscowa in Arnhem
horen het bijna elke dag en
kunnen de tekst wel dromen.
In crematoria in Utrecht en
Middelburg is de plaat sinds
de verschijning een keer of
vier, vijf gedraaid. Volgens ver
schillende woordvoerders zijn
er niet veel typische uitvaart-
toppers meer. Stefeds vaker
probeert de familie de plech
tigheid zo persoonlijk en spe
cifiek mogelijk te maken.
Over reddingen, illegale lozingen en spookvaren op het Continentaal Plat
umuiden govert wisse
oud gastel. gpd
Menken Holding wil een kleine
20 miljoen gulden investeren in
nieuwe productielijnen in haar
fabriek Menken Dairy Food in
het West-Brabantse Oud-Gastel.
Woordvoerder R. Luycks ver
wacht dat de investering zal lei
den tot groei van het aantal ba
nen.
Het Oud-Gastelse bedrijf,
waar circa 160 man werkt, is
marktleider in Europa op het
gebied van de productie en ver
koop van levensmiddelen in
spuitbussen. Het behaalde vorig
jaar een omzet van 128 miljoen
gulden, vijf miljoen meer dan in
1995.
Dit jaar wordt echter een da
ling van het resultaat verwacht.
De omvang daarvan is volgens
Luycks niet schrikbarend en het
concernbestuur heeft toestem
ming voor de investering gege
ven. „De daling van het resul
taat heeft te maken met hogere
vetprijzen. Er gebeuren gekke
dingen in zuivelland. Maar in
Oud Gastel gaan we volgend
jaar drie compleet nieuwe pro
ducten maken. De plannen lig
gen klaar. De verwachtingen
Personeel
De resultaten van de vestiging
in Oud-Gastel zijn volgens
Luycks, vergeleken bij andere
onderdelen van de Menken-
groep, 'heel goed'. Dit in tegen
stelling tot die van Menken
Drinks, fabrikant van frisdran
ken en vruchtensappen in Bo
degraven. Dit bedrijf kampte
vorig jaar al met een flinke om
zetdaling, en'ook nu blijft de af
zet onder de maat. De verwach
tingen voor de nabije toekomst
zijn vanwege de toenemende
concurrentie en overcapaciteit
op de markt somber. Om verlies
te voorkomen, worden circa 35
van de 180 banen geschrapt.
Een woordvoerster van het
bedrijf sluit niet uit dat perso
neel dat nu in Bodegraven
werkt, wordt ingezet in Oud-
Gastel. „Sommige collega's
moeten nu ook uit Utrecht ko
men. Maar zolang er geen soci
aal plan is en de bonden zich er
vervolgens niet over hebben
uitgesproken, is er over Oud-
Gastel niets zinnigs te zeggen."
Verstopt in één van de lelijkste gebouwen van IJmuiden
bevinden zich aan de Lange Nieuwstraat/Merwedestraat
de onzichtbare oren en ogen van de Kustwacht. Negen
entwintig van de in totaal vijftig personeelsleden houden
vandaar 24 uur per dag het Nederlands Continentaal Plat
in de gaten. Een brok zout water, dat anderhalf keer zo
groot is als Nederland zelf en waar een half miljoen
scheepvaartbewegingen per jaar gebeuren.
men de kustwacht-mensen
oren, ogen en handen te kort.
Op 7 juni van dit jaar bij voor
beeld was het flink raak, toen
een storm van Zeeland richting
Groningen raasde. De schade
was groot, maar gelukkig bleef
het aantal slachtoffers beperkt.
Peter Verburg van het Kust
wachtcentrum: „We konden ie
dereen tijdig waarschuwen.
Desondanks was de paniek
groot op het water. De noodfre-
quentie raakte overbelast".
Op Hemelvaartsdag in 1983,
toen de Kustwacht nog niet be
stond en er geen coördinatie
was, waren de gevolgen van een
plotseling noodweer ernstiger.
Een onschuldig wolkje in de
buurt van Het Kanaal groeide
aan het eind van een prachtige
dag in no-time uit tot een woest
natuurverschijnsel. Iedereen
was volslagen verrast.
Op de waterwegen waren
honderden pleziervaartuigjes
speelbal van de orkaanachtige
storm. Tien mensen in Neder
land verdronken. Die ramp
maakte duidelijk, dat er veel be
ter moest worden samenge
werkt tussen de diverse ministe
ries, die voor de reddingsacties
op het water verantwoordelijk
zijn.
Vier jaar later mondde dat uit
in de oprichting van de huidige
Kustwacht. Verburg, een voor
malige koopvaardij-marconist,
heeft de organisatie vanaf het
begin zien groeien tot hetgeen
ze nu is. Hij was tot 1 januari
van dit jaar zelf nauw betrokken
bij het werk in het coördinatie
centrum als chef van de wacht.
Tussen Cadzand en Schiermon
nikoog gaat wel eens wat mis.
Kleine en grote aanvaringen,
vliegtuigjes die in zee storten, il
legale lozingen, noem maar op.
In totaal kwam de Kustwacht in
1996 1.225 keer in actie bij een
hulpverlening of redding.
Meestal gaat het om minder
rampzalige zaken, zoals sche
pen die afwijken van de voor
hen bestemde routes en gaan
'spookvaren'. Of boeien, die
midden op zee wegdrijven of
niet branden.
Meldingen komen centraal
binnen bij het Kustwachtcen
trum enkele verdiepingen
boven het postkantoor en de
ANWB en dat coördineert al
le (reddings) acties daarna.
IJmuiden wordt daarom niet
voor niets de spin in het web
genoemd als het gaat om alle
coördinerende taken bij actie
en controles op zee. En dat on
der het motto 'Servamus ser-
vientes' (wakend in dienstbaar
heid).
Aan de Lange Nieuw is het
hart van de Kustwacht, die in
totaal dertien overheidstaken
heeft. Het is de bedoeling, dat
het centrum binnen drie jaar
verhuist naar Den Helder. Het
laatste woord is daar nog niet
over gezegd.
Vaak is het een kwestie van
routinewerk in het coördinatie
centrum, waar op vier plekken
op de vierde etage de alarme
ringen binnenkomen en de ra
dioverbindingen tot stand wor
den gebracht. Maar soms ko
Het 'zenuwcentrum' van de Kustwacht in IJmuiden.
foto united photos de boerjur engelchor
Verburg: „Zo'n honderd jaar
terug was er al iets, dat op een
kustwacht leek. Vuurtoren
wachters keken toen uit over
zee zover het oog reikte en sloe
gen alarm als ze iets op zee za
gen gebeuren. Wat verderop ge
beurde wist niemand. Met de
komst van de radar en andere
communicatie-apparatuur zijn
de grenzen uiteraard verlegd."
Sinds de jaren zestig is het
aantal overheidstaken op zee
explosief gegroeid. „Denk aan
de controle op naleving van de
Europese visserij regels, denk
ook aan de stringentere milieu
wetten en aan de controle van
de blauwe buitengrenzen. Bij de
controle van al die zaken op zee
en de rampenbestrijding raak
ten steeds meer ministeries be
trokken. Iedereen had zijn eigen
terrein, zijn eigen middelen en
eigen verantwoordelijkheid.
De coördinatie was ver te
zoeken, vertelt Verburg.
„Departementen waren niet op
elkaar afgestemd. Daar is in de
jaren tachtig verandering in ge
komen. Het Hemelvaartsdag
drama in '83 heeft daarin dus
ook een rol gespeeld. De huidi
ge Kustwacht is ingesteld als de
instantie, die voortaan alle ope
rationele zaken voor haar reke
ning neemt. De ministeries be
houden hun eigen beleidsver
antwoordelijkheid."
De Kustwacht heeft op het
vaartuig De Waker voorheen
De Solo van Greenpeace na
geen eigen middelen, die inge
zet kunnen worden. Ze maakt
gebruik van de eenheden van
andere Overheidsinstellingen.
Zoals een vliegtuig en oliebe-
strij dings vaartuig van Rijkswa
terstaat, een Orion-vliegtuig en
mijnenbestrijdingsvaartuig van
de marine, twee vliegtuigjes van
de politie-luchtvaartdienst, een
aantal patrouillevaartuigen van
de douane, de politie en de Ko
ninklijke Marechaussee, Lynx-
helicopters op vliegbasis De
Kooi bij Den Helder en heli's
van de luchtmacht bij Leeuwar
den. Daarnaast wordt ook ma
teriaal van niet-overheidsin-
stanties ingezet, zoals de KN-
RM. Verburg over die laatste or
ganisatie: „Daar werken wij uit
stekend mee samen. Wij alar
meren, zij varen."
Daar waar het Continentale
Plat het territorium van andere
landen (België, Duitsland, Enge
land, Denemarken) raakt, wordt
grensovérschrijdend gewerkt.
„Als je snel eeïi heli nodig hebt
bij Cadzand kun je beter België
inschakelen dan zo'n toeste
pe Kooi laten komen.
Een ramp zoals in 1983
altijd mogelijk, want niem
heeft het weer in de hand.
iedereen is nu wel beter 0|
kaar ingespeeld. Verburg:
is beter geregeld. Toen deet
dereen zijn best, maar de
dinatie ontbrak."
Het is volgens Verburg ht
of stilstaan in het Rescue C
dination Centre, zoals de ii
nationale benaming is van
Kustwachtcentrum. „Voora
mooie weekenddagen kan
zo omslaan. Als het w<
wordt, weten we dat het
gekkenhuis kan worden, ot
dan op het water paniek
breekt. Soms begint iede
door elkaar te blèren op
'VHF."
De Kustwacht probeert
volgens de signalen op
noodfrequentie op te vangei
daar iets mee Te doen.
laatste keer, dat in juni
storm opstak, hebben we
instanties op het IJsselmee
ver van tevoren kunnen w
schuwen om de recreanten
het water te halen. In c
gebied is toen een persoon
dronken. Dat is er nog altijd
te veel, maar we waren niel
tevreden over onze inzet."
Dakota
De Kustwacht in IJmuiden
ook de reddingsacties gecoi
neerd bij de Dakota-ramp,
jaar in de Waddenzee. „Di
loot gaf toen al snel na vei
van Texel aan, dat hij pre
men had en een vóorzorgs
ding wilde maken op De
Vervolgens verdween hij va
radar. Dat betekende dal
loodrecht naar beneden in
was gevallen. Dan begint
SAR-taak (Search and Resi
Hier waren we met tien
mee bezig om de reddingsa
te sturen. Het was toen
hectisch."
Boze taxichauffeurs willen
blokkade centrum Amsterdam
amsterdam anp
Boze taxichauffeurs uit Amster
dam willen morgen met hun
collega's dit Utrecht, Rotterdam
en Den Haag het centrum van
de hoofdstad blokkeren. Onder
het motto 'Jorritsma - snorren
maar' uit een actiecomité haar
woede over het toenemend
aantal illegaal rijdende chauf
feurs (snorders).
De chauffeurs eisen dat mi
nister Jorritsma een anti-snor
dersartikel opneemt in de nieu
we Wet personenvervoer. De
minister stelt voör de tarieven
vrij te stellen en aan een maxi
mum te binden. De taxichauf
feurs pleiten voor handhaving
van een meterprijs. Ze willen
niet met klanten onderhande
len over prijzen en waarschu
wen voor forse prijsstijgingen.
Eerder kondigde directeur
Grijpink van de Amsterdamse
taxicentrale al acties aan als jus
titie en politie niet binnen twee
weken zouden optreden tegen
snorders in de hoofdstad. Een
jaar onderhandelen met Den
Haag is volgens hem nergens op
uitgelopen. „Al onze voorstellen
zijn door Jorritsma van tafel ge
veegd. De politie en de Amster
damse politiek staan wel aan
onze kant." Volgens de direc
teur gold dit aanvankelijk ook
voor de Kamercommissie, maar
is deze gezwicht onder druk van
de minister. Zij is dan ook het
doelwit van de actie.
zestienhoven Het leek gis
teren net echt op het Rot
terdamse vliegveld Zestien
hoven, waar een groot
scheepse rampenoefening
werd gehouden. Eigenlijk
zou deze oefening eerder
dit jaar zijn gehouden, maar
de autoriteiten besloten
toen - in verband met de te
grote belangstelling van de
pers - het evenement af te
gelasten.
foto wfa/victor van breu-
Straatkrant n
straatmagazii
rotterdam gpd
De Straatkrant is zijn laaHc
week ingegaan. Zijn opvo gii
het Straatmagazine, wordt Wi
dag gepresenteerd. De uitga,
van de Rotterdamse Straatk
het Utrechts Straatnieuws
Straatkrant Limburg hel
besloten hun krachten te
delen. Door die bundeling
staat het Straatmagazine,
nieuw magazine met editie
Rotterdam, Dordrecht, Utr
en Limburg. De vier edities
ben een regionaal en een la
lijk gedeelte.
Het magazine wordt gem
door professionele redac
Enkele pagina's komen voo
kening van dak- en thuislo
De artikelen gaan onder
over sociale onrechtvaai
heid, niet ondekt talent, mi
cultuur en dak- en thuislo
problematiek.
da
Bij alle plannen voor de verbre
ding van rijksweg A4 ter hoogte
van Leiderdorp blijft helaas één
variant steeds buiten beschou
wing: een tunnel die uit twee
etages bestaat. Een zeer gedurfd
en revolutionair ontwerp, maar
wel haalbaar. Bij een 'twee eta-
getunnel' wordt de A4 opge
splitst in een bovendeel voor
vrachtauto's en ander zwaar
verkeer. Daar recht onder rijden
dan de personenauto's en ander
licht gemotoriseerd verkeer.
De twee etagetunnel biedt
grote voordelen. Er hoeven geen
of zeer weinig huizen gesloopt
te worden, er is minder ruimte-
verlies en op de tunnel kun je
vele woningen bouwen. Zo
wordt de aanleg nog rendabel
ook. Wat het verkeer betreft,
verbetert de doorstroming om
dat de kans op files afneemt.
Kortom, Schiphol en Amster
dam worden beter bereikbaar.
Aan de veiligheid van een 'twee
etage-tunnel' hoeft niet te wor
den getwijfeld. Navraag en on
derzoek hebben aangetoond
dat er nog nooit ongevallen met
explosiegevaarlijke stoffen in
tunnels zijn gebeurd. Boven
dien kun je de veiligheid waar
borgen door toezicht via came
ra's en het aanbrengen van sen
soren.
'Hoe een klein land groot kan
zijn'. Zo begint het artikel in het
Leidsch Dagblad van 17 oktober
over de onthulling van een Ja
panse gedenkplaat. De Japan
ners Tsuda en Niski zouden het
recht hebben op een gedenk
steen in Leiden.
Het ligt voor de hand dat deze
Niski ook de modernisering van
het Japanse leger ter hand heeft
genomen. De kennis over Wes
terse militaire beginselen en
systemen, die hij onderwezen
kreeg van de Leidse professor
Vissering, heeft Niski ongetwij
feld overgedragen op de gene
raals van destijds.
Welke invloed heeft Niski uit
eindelijk in deze gehad op de
latere keizer Hirohito en con
sorten, die de Tweede Wereld
oorlog in Azië hebben ontke
tend. Zou de vakgroep Japans
van de Leidse Universiteit zich
dat ook hebben afgevraagd?
Als blijkt uit onderzoek dat
keizer Hirohito en zijn trawan
ten mede beïnvloed zijn door
de ideeën van Niski, dan moet
een nieuwe 'bestemming' voor
deze 'steen des aanstoots' wor
den gezocht.
H. van Hoogeveen,
Alphen aan den Rijn.
Het aquaduct in de A4 bij Rijpwetering. archieffoto hielco kuipers
Door te kiezen voor een twee
etagetunnel kunnen fouten uit
het verleden worden goedge
maakt. Ongeveer 35 jaar gele
den werd de A4 dwars door Lei
derdorp heen aangelegd. Dat
had natuurlijk niet mogen ge
beuren. Onmogelijk is de bouw
van een twee etagetiyinel niet.
Rijkswaterstaat heeft voldoende
ervaring en kennis getuige de
Deltawerken, Schipholtunnel,
Drechttunnel, Gouwe-aqua-
duct, en de Stormvloedkering.
Het is jammer dat Rijkswater
staat geen oren heeft naar deze
variant. Op brieven met teke
ningen en ontwerpen voor een
'twee etagetunnel', wordt niet
gereageerd. In plaats daarvan,
staart Rijkswaterstaat zich blind
op inpassingen van de verbrede
A4 die enorme kosten met zich
meebrengen zonder dat er ba
ten tegenover staan en waar
voor tweehonderd driehon
derd mensen hun huis uitmoe-
H. Verhoogt,
Leiderdorp
In de krant van 9 oktober viel mijn oog op een ar
tikel over mevrouw E. van der Horst onder de
kop: 'Een hyperactief kind zuigt ouders leeg'.
Al lezende werd het mij duidelijk dat dit zo'n
zuivere weergave van onze zoon z'n gedrag was,
dat de jaren vijftig weer helder als glas voor de
geest verschenen. Zij schreef: 'Je hebt geen idee
wat het betekent een kind met de hersenfunctie
stoornis ADHD op te voeden'. Inderdaad. Dat be
tekent: altijd je kop stoten. Want niemand be
grijpt wat jij meemaakt'.
Instanties lieten voorkomen of je niet kon op
voeden. De één zei dat er iets niet goed was,
maar wist het ook niet; de ander dat je hem maar
overal zijn zin in moest geven. Familie, vrienden,
schoolpersoneel, kennissen en buren vonden het
maar een rotjong. Terwijl het van nature toch een
heel gevoelig en hartelijk kind was. 'Al heb je ze
nuwen als kabels', zei de huisarts die naast ons
kwam wonen, 'dan zou je nog instorten'.
En zo is het natuurlijk nog in veel gevallen.
Maar er is één verschil met vroeger en dat is dat
het nü allemaal bekend wordt. Dat er de Stichting
Balans is om de ouders op te vangen en ze uit
hun isolement te halen. En dat er medicijnen ge
geven kunnen worden.
Het was ons eerste kind en door dit manke
ment is er zoveel spanning en ellende geweest,
juist omdat je overal je hoofd stootte. Dat heeft
niet alleen hem getroffen, maar het hele gezin.
Het heeft diepe sporen gemaakt, maar ook ach
tergelaten.
Ik kan alleen maar de mensen toespreken met de
zin: 'Oordeel niet over gezinnen waar het anders
loopt dan het uwe!'
Verder veel goeds voor de Stichting Balans.
Ik word er een beetje verdrie
tig van. Ben ik samen met
mijn Portugese vriendin, die er
speciaal voor was overgeko
men, op 10 oktober naar de
musical 'Grease' in het Chassé
Theater in Breda geweest, lees
ik een recensie in uw krant
waarbij ik denk: zijn we wel
naar dezelfde musical ge
weest?
Er is in de recensie een aan
tal punten waar ik het niet
mee eens ben. Er wordt bij
voorbeeld geschreven over
'een povere lichtshow'. Even
verder wordt er in het stukje
geschreven, dat het verhaal te
veel de neiging heeft om naar
de jaren negentig te gaan. Als
of het dan op z'n plaats is om
een flitsende lasershow te
brengen?
En dan het taalgebruik waar
recensent Martin Hermens
over valt. Grease zou 'bergen
puberale humor' bevatten en
'de seksuele toespelingen wor
den net te veel naar de jaren
negentig getrokken'. Ik denk
dat Hermens dan maar even
moet uitleggen wat hij daar
mee bedoelt. Volgens mij zijn
de woordspelingen en de hu
mor die worden gebruikt op
de juiste waaide ingesch
Juist in de jaren negen
Want zou een puber van di
tijd überhaupt iets snapp
van het taalgebruik en de
mor uit die tijd? Zelfs m
vriendin (die het verhaal ke
maar geen Nederlai
spreekt) kon op diverse
menten de humor goed beg
pen.
Volgens de recensie zouden
artiesten geen plezier hebb
op het moment van spel
Het eerste wat we na de vo
stelling tegen elkaar zeid
was dat iedereen er zoveel p
zier in had. De 'schuimtai
waar over geschreven wol
dient volgens mij luchtig
makkelijk te zijn. Niet zi
kleffe bedoening. Of weet H
mens dat niet? Ook waren
snelle wisselingen van het
cor, dat er overigens peri
uitzag, opvallend.
Rest mij alleen nog te zegg
dat het zeer aan te bevelen v
om naar deze profession
musical 'Grease' te gaan. Vi
een leuk avondje uit.
Leid
Edwin Haasbro
